Werkgroep 1: integratie van voorzieningen Inleiding door Anke van Kampen

Werkgroep 1: integratie van voorzieningen Inleiding door Anke van Kampen

Hoe verder met VVE?

Binnenwerk Sardes.indd 131

131

13-12-2006 18:26:30

Verschil moet er zijn (?)

Peuterspeelzalen en kinderdagverblijven: samen of apart?

Het verschil (1) VVE Wettelijk kader Aansturing Financiering

132


Kinderopvang

Peuterspeelzaal

Incidenteel Wet kinderopvang Stichting of onderneming Vraagﬁnanciering Ouders/rijk + (nog) werkgevers VVE via gemeente

Op grote schaal Welzijnswet, gem. verordening Stichting (soms schoolbestuur) Gemeente + ouders VVE via gemeente

Hoe verder met VVE?

13-12-2006 18:26:30

Het verschil (2) Kinderopvang

Peuterspeelzaal

Financiering

Open-eind: vraag schept aanbod

Budget: op is

Relatie met onderwijs

Incidenteel

Koppeling via VVE of voorschool

NSO: koppeling aan basisschool Andere relaties

NSO: vrijetijdsvoorziening

Consultatiebureau

Doel

Arbeidsmarktinstrument

Educatief/sociaal-cultureel

Relevante ontwikkelingen (o.a.) •

VVE wordt omvangrijker (70/100%)

•

Soms wordt alleen peuterspeelzaal met vve gesubsidieerd, andere niet gesubsidieerd

•

Doorgaande lijn wordt sterker

•

Brede-schoolontwikkeling

•

Scholen: zeggenschap over achterstandsgeld

•

Gemeente: zeggenschap over jeugdbeleid

•

Centra voor jeugd en gezin

Hoe verder met VVE?


133

13-12-2006 18:26:30

Waar leidt dit toe? • Problemen voor ouders om opvang en educatie te organiseren • Tweedeling: kinderdagverblijven (buiten de doorgaande lijn en de horizontale samenwerking) en peuterspeelzalen (in het ‘hart’ van de samenwerking) • Tweedeling peuterspeelzalen met en peuterspeelzalen zonder VVE • Verzuiling in de voorschoolse educatie • Gemeenten hebben kinderopvang nodig om VVE-doelstelling te bereiken

Beleidsinitiatieven • OCW: scenario’s Grenzeloos leren (2000): één voorziening voor 0-4 jarigen • Onderwijsraad (2002): Spelenderwijs: geïntegreerde voorziening onder regie van onderwijs (licentiesysteem) • Rapport Sardes De toekomst verkend: Centrum voor Zorg en Educatie

134


Hoe verder met VVE?

13-12-2006 18:26:30

Vragen voor de discussie •

Zijn de verschillen tussen deze voorzieningen een belemmering voor de uitvoering van VVE?

•

Op welke wijze kunnen de verschillen overbrugd worden?

•

Praktische consequenties?

•

Invoeringsstrategie

Hoe verder met VVE?


135

13-12-2006 18:26:31


13-12-2006 18:26:31

Werkgroep 3: professionalisering Inleiding Marina Wisse

Hoe verder met VVE?


137

13-12-2006 18:26:31

VVE: hoe verder?

Conferentie 23 en 24 oktober 2006

Stukjes beleid…. • GOA >>> OAB • Verbeteren professionaliteit, ondersteuning gemeenten, organiseren toezicht (M. v.d. Hoeven, maart 2006) • Op weg naar één Kindercentrum - Initiatief wetsvoorstel (M. Hamer, maart 2006) - Reactie LPP hierop - VVZE; de toekomst verkend (2 scenario’s) > Gratis Kinderopvang?

138


Hoe verder met VVE?

13-12-2006 18:26:31

1. De Peuterspeelzaal en de Kinderopvang moeten gratis zijn

Stukjes wetenschap….. • Leseman: - invloed grammatica - Klank en zinsstructuren moedertaal vermindert gevoeligheid leren 2e taal • Catharine Snow: - Extended discourse - Na 1,5 jaar overschakelen op 2e taal

Hoe verder met VVE?


139

13-12-2006 18:26:32

VVE……… • Effectief en succesvol • De Taallijn • Vraag naar VVE in kinderopvang Goed van start in de kinderopvang, (M&O Groep)

2. VVE moet een plaats krijgen in de Kinderopvang

140


Hoe verder met VVE?

13-12-2006 18:26:32

VVE……… • Scholen hebben eigen budget;“knip” • PSZ en KO organisaties steeds professioneler In 2001 werkte 19% van de PSZ-en nog uitsluitend met vrijwilligers (Regioplan 2001)

3. Scholen moeten worden afgerekend op het realiseren van een doorgaande lijn met kindercentra (psz, ko)

Hoe verder met VVE?


141

13-12-2006 18:26:32

Leidsters en leerkrachten • Kennis • Coaching • Voorwaarden Implementatie (ook: ‘knip’ GOA >>OAB)

Over…. • Taal • Sociaal-Emotionele Ontwikkeling • Oudercontacten Hoe ik het moet doen…. (korte coaching)

142


Hoe verder met VVE?

13-12-2006 18:26:32

4. Ook een leidster moet minimaal een HBO opleiding hebben

Gerealiseerd.……… Van • Geen schooltje spelen Naar • VVE met hoge kwaliteitsnormen Ook in Nederland?

Hoe verder met VVE?


143

13-12-2006 18:26:33

Primair Proces • Leidsters en leerkrachten moeten het doen (opleiding, coaching, ondersteuning)

• Voorwaarden (uren!) • Management en interne aansturing • Adoptie en implementatie VVE stelt hoge eisen aan organisaties, management en personeel

Verandering is een proces, géén gebeurtenis

• Initiatie • Implementatie • Continuering • Resultaten

144


A D O P T I E

Hoe verder met VVE?

13-12-2006 18:26:33

Werken met kinderen! • Realistische doelen Niet: overspoelen en verdrinken in “politieke” ambities

• Ruimte om geïnspireerd te zijn!

5. Er moet ruimte zijn voor kinderopvang waar niet gewerkt wordt aan ontwikkeling (educatie)

Hoe verder met VVE?


145

13-12-2006 18:26:33

Ook waardering voor het leidsterschap! • Basisdeskundigheid • Speciﬁeke deskundigheid - Gerichte (VVE) activiteiten (Taal, SEO) - Signaleren, registreren, verwijzen - Werken met risico-kinderen en hun ouders - I.C. • Functiedifferentiatie, carrièreperspectief (vgl. Advies onderwijsraad)

Professionals Centraal

146


Hoe verder met VVE?

13-12-2006 18:26:34

Werkgroep 4: de kosten van VVE Inleiding Jo Kloprogge

Hoe verder met VVE?


147

13-12-2006 18:26:34

Niets is gratis, vraag is wie moet wat betalen? • De discussie over gratis kinderopvang is misleidend • Vraag is hoeveel overheid betaalt, hoeveel ouders • Internationaal Bedrijfsleven geen partij Overheid betaalt relatief meer 2

148


Hoe verder met VVE?

13-12-2006 18:26:34

Wat bepaalt de kosten? • Leeftijd kind; hoe jonger, hoe minder kinderen per leidster • Kwalificaties en opleidingsniveau • Schaal van de voorziening • Niveau management

• Alternatieven bijv. oma opvang bij gastouders • Structuur; versnippering in Nederland kost veel geld

3

dilemma • Effecten van VVE nemen toe bij hogere kwaliteit • Hogere kwaliteit kost meer dan lagere kwaliteit • Vraag is waar een opitmale balans wordt gevonden 4

Hoe verder met VVE?


149

13-12-2006 18:26:36

vraag • Hoe kan VVE het beste een plek krijgen; op de vrije markt, als basisvoorziening, als onderdeel van de school, of in een combinatie Opm. kinderopvang is nu in Nederland relatief duur. Komt dit doordat het op de vrije markt is geplaatst? 5

stelling • Om de balans tussen kosten en kwaliteit optimaal te krijgen, levert investeren in een goede opleiding en nascholing van de leidsters het meeste op Hbo of universitair niveau in zicht? 6

150


Hoe verder met VVE?

13-12-2006 18:26:37

Halve vraag en halve stelling • Is het niet handig om een basisvoorziening voor iedereen te regelen (bijv. 2,5 dagdelen), met mogelijkheid tot inkoop van meer tijd en met extra programma’s voor kinderen die extra zorg behoeven

• met speciale oplossingen voor speciale situaties, bijv platteland, probleemwijken • Voorzieningen zijn dan verzekerd van basisklandizie met daarop extra markt en extra overheid • Lijkt op Schots model 7

Hoe verder met VVE?


151

13-12-2006 18:26:37


13-12-2006 18:26:37

Werkgroep 2: segregatie Inleiding Mieke Jochemsz

Hoe verder met VVE?


153

13-12-2006 18:26:37

VVE en Segregatie Leidse situatie Mieke Jochemsz

VVE en segregatie, 24 oktober 2006

2

VVE en Segregatie (niet nieuw) - Focus allochtone leerlingen - Stempel (ouders/consultatiebureau) - Doorgaande lijn VVE

- Bestaande bezetting zalen - Alle kinderen nemen deel

154


Hoe verder met VVE?

13-12-2006 18:26:37

Oplossingen

- Samenvoegen speelzalen - Afspraken consultatiebureau - Uitbreiding VVE


4

Knelpunten 2006

70% van een “lagere” doelgroep Concentratieplekken doen al mee Is “light” wel effectief?

Hoe verder met VVE?


155

13-12-2006 18:26:38

Visie Leiden Kwaliteit & afspiegeling wijk > 70% Huidig VVE handhaven Uitbreiding naar 70% -> “light” met expert Ook daar bestaande groepen


6

VVE en segregatie in toekomst?

Verplichte peutertoets, verplichte bijscholing? Kinderopvang & peuterspeelzalen meer integreren?

156


Hoe verder met VVE?

13-12-2006 18:26:38

Werkgroep 3: het bereik van VVE Inleiding Sylvia Peters

Hoe verder met VVE?


157

13-12-2006 18:26:38

Agenda werkgroep • Inleiding • Voorbeeld Early Education Center in Boston, (Early) Head Start en NRS • Discussie over de vragen • Conclusies

24 oktober 2006

Voor- en vroegschoolse educatie: Hoe nu verder

De implementatie van VVE • Toegang tot voorschoolse educatie voor alle kinderen of alleen voor kinderen uit achterstandsgroepen? • Is deelname verplicht, vrijwillig of selectief verplicht? • Is een taaltoets voor alle kinderen een effectief instrument?

24 oktober 2006

158



Hoe verder met VVE?

13-12-2006 18:26:39

Early Education Center in Boston

Early Head Start (3 jr) en Head Start (4 jr) • Toegang alleen voor doelgroepleerlingen • Deelname is niet verplicht – alleen toegankelijk voor werkende ouders – Aantrekkelijk: van 6.30 tot 18.00 u opvang – Lange wachtlijst

• Twee a drie leidsters op een groep van 8 • Ouderbetrokkenheid – Ouders worden opgeleid tot assistent

• Ook medische hulp en maatschappelijke dienstverlening 24 oktober 2006


National Reporting System: screening van Head Start • Head Start is effectief • teaching to the test – Oefenen in deelvaardigheden: letterskennis bij driejarige kinderen

• geen terugkoppeling van de resultaten naar ouders – Dat gebeurt niet totdat de kinderen 8 jaar oud zijn 24 oktober 2006


Hoe verder met VVE?


159

13-12-2006 18:26:39

1 Toegang tot voorschoolse educatie voor alle kinderen? • Beperkte toegang leidt tot verdere segregatie • Beperkte toegang leidt tot een nieuwe risicogroep, bijv. de kinderen die net niet in aanmerking komen

24 oktober 2006


2 Is deelname verplicht, vrijwillig of selectief verplicht? Verplichte deelname voorkomt uitval Indien vrijwillige deelname: • deelname stimuleren • deelname aantrekkelijk maken • registreren of de doelgroepleerlingen wel deelnemen 24 oktober 2006

160



Hoe verder met VVE?

13-12-2006 18:26:39

3 Is een taaltoets voor alle kinderen een effectief instrument? Een taaltoets kan leiden tot een gerichte aanpak bij jonge kinderen Gerichte interventie is effectief Zijn er geschikte toetsen? Voor een betrouwbaar beeld moet herhaaldelijk getoetst worden Gevaar voor stigmatisering en weigeren aan de poort van de basisschool Wie gaat de toetsen afnemen? 24 oktober 2006


Hoe verder met VVE?


161

13-12-2006 18:26:40


13-12-2006 18:26:40

Werkgroep 4: verbreding naar jeugdbeleid Inleiding Marusjka Lestrade

Hoe verder met VVE?


163

13-12-2006 18:26:40

VVE binnen de Brede Scholen Boxtel

24 oktober 2006 Marusjka Lestrade-Brouwer

Onderwerpen • • • •

Boxtel, kengetallen Brede School in Boxtel Werkwijze en pluspakket VVE en samenhang thema’s binnen pluspakket • Praktijkvoorbeeld

164


Hoe verder met VVE?

13-12-2006 18:26:40

Boxtel, kengetallen • • • • • • • • • •

30.000 inwoners, 3 kernen 7 peuterspeelzalen, kdv’s Bereik totaal ruim 90%, allochtoon bereik idem 2.750 basisschoolleerlingen PO: 10 basisscholen, 1 sbo, 1 zmok, 1 zml (6 besturen) VO: 1 havo/vwo-college, 1 vmbo-college MBO: 2 x: Helicon (mas) en St. Lucas (creatieve vakken) vanouds agrarische en vroege industrie (ligging) sinds jaren ’70: 10,5% allochtonen 25% achterstand 2004: 10,5% 1,9 14,5% 1,25 21% achterstand 2005: met name daling in autochtoon

Voorwaarden brede school Een Brede School in Boxtel heeft: • minimaal 1 basisschool als leidende participant (voorwaarden in beleidsnotitie BSB) • minimaal 2 organisaties/functies op het gebied van opvang in de voorschoolse periode als participant • minimaal 1 organisatie op het gebied van naschoolse opvang en/of een programma daartoe

Hoe verder met VVE?


165

13-12-2006 18:26:41

‘Plattegrond’ MIK

bibliotheek sport, spel

tussenschoolse opvang

thuiszorg BREDE SCHOOL

naschoolse opvang

buurthuis

maatschappelijk werk

jeugd gezondheidszorg

peuterspeelzaal school

politie

Bredeschoolfunctionarissen • • • • •

166


Projectleider Brede Scholen Coördinatoren op locatie Coördinator psz (VVE-deel) Buurtsportwerker Sociaal-cultureel kinderwerker 12 stagiaires contactouders/vrijwilligers

Hoe verder met VVE?

13-12-2006 18:26:42

Positionering Brede Scholen • • • • •

Projectleider Meldpunt Jeugdzorg Coördinatoren op locatie brede scholen Coördinator psz Meldpunt Jeugdzorg Buurtsportwerker BSdW, ambulant SCK-werker BSdW, ambulant stagiaires BSdW, ambulant contactouders/vrijwilligers ambulant

Werkterrein Brede scholen Boxtel • Uitgangspunt is dat binnen een samenwerkingsverband partners hun reguliere werkzaamheden (kernactiviteiten) inbrengen en daarnaast een extra pakket aan activiteiten organiseren. • Dit pakket is gericht op de aanpak van specifieke problemen die uitsluitend 'organisatieoverstijgend' kunnen worden aangepakt: het zogeheten pluspakket.

Hoe verder met VVE?


167

13-12-2006 18:26:43

Werkwijze BSB • • • • • • • •

eenduidige organisatie, profiel per wijk pedagogische richtlijn basisschool format portfolio opvang (voor-) tussen- en naschools evaluatie en monitoring informatieprotocol vrijwilligers, wederkerigheid

Thema’s Pluspakket • • • • • • • •

168


VVE Leesbevordering/taalondersteuning Naschoolse activiteiten Ouder- en Wijkbetrokkenheid ICT Opvoedingsondersteuning Zelfredzaamheid en gezond gedrag Kunst en cultuur

Hoe verder met VVE?

13-12-2006 18:26:43

VVE: Voor- en Vroegschoolse Educatie Programma in kader onderwijsachterstandenbeleid voor kinderen van 2,5 tot 6 jaar Doelstelling: Taalachterstand bij aanvang groep 3 met 25% verminderen

Partners VVE • • • • • • • •

Peuterspeelzalen Basisscholen Kindercentrum Kindertuin Bibliotheek Thuiszorg/Vivent Meldpunt Jeugdzorg Huisartsen Contactouders/vrijwilligers

Hoe verder met VVE?


169

13-12-2006 18:26:44

VVE • • • • • • • • • • •

“dichtgetimmerde’ toeleiding Professionele psz 1 programma voor alle psz (9) 4 clusters met dubbele dagdelen, nu ‘rugzakje’ Meewerkend kdv i.v.m. inburgering Structurele samenwerking met bibliotheek Hanenmethode voor leidsters en ouders VVE netwerk Overdrachtformulier bs + warme overdracht Test- en toetslijn. observatieformulier Screening door begeleider peuterzorg

Leesbevordering en taalondersteuning • Vanuit VVE proces verspreiding werkwijze (taalspeelgroepen) • Projecten door BSB en basisscholen ingezet (Wintervertellingen, verteldag, voorleesontbijt, Kinderboekenbal, Leescafé, aanvragen projecten)

170


Hoe verder met VVE?

13-12-2006 18:26:44

Opvoedingsondersteuning • Ouderkamer • Opvoeden Zo • Jij bent Belangrijk en thema-bijeenkomsten gebonden aan VVE-traject • Triple P algemeen programma in niveau’s, alleen niveau 4 i.s.m. BSB

Zelfredzaamheid en gezond gedrag • EHBO • Buurtsportwerk:

peutergym kleuterdans zwemlessen inventariseren/stimuleren begeleiden leerkrachten bij lessen lo

• Gezonde voeding • Zelfverdediging, agressiebeheersing

Hoe verder met VVE?


171

13-12-2006 18:26:45

Kunst en cultuur • Liedjes op schoot • Architectuurproject • Boekenmandproject

Overige thema’s • Naschoolse activiteiten • Ouder- en Wijkbetrokkenheid wederkerigheidsverplichting

• ICT

psz heeft ict als aandachtspunt in toekomstvisie

172


Hoe verder met VVE?

13-12-2006 18:26:45

Praktijkvoorbeeld • 0 – 2 consultatiebureau: Boekenmandproject, Toeleiding psz • 2- 2,5 Vivent (Thuiszorg) Opvoeden Zo • 2,5 – 3 psz 2 dagdelen, screening • 3 – 4 psz 4 dagdelen Voor ouders: Themakoffieochtenden en Jij bent belangrijk (9 dagdelen)

Praktijkvoorbeeld • 4 – 6 basisschool elke dag extra uur taal in kleine groep conform VVE-programma • 7- 9 basisschool 2x in de week naschools taalspeelgroep ouders helpen mee • 10 – 12 talentenclub

Hoe verder met VVE?


173

13-12-2006 18:26:45

Colofon

Redactie Anke van Kampen Sjak Rutten

Foto’s Frank Studulski

In opdracht van Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Vormgeving Marc Horvat, Uitgeverij SWP

© Sardes 2006

Sint Jacobsstraat 63 3511 BP Utrecht www.sardes.nl


13-12-2006 18:26:46


13-12-2006 18:26:46


13-12-2006 18:26:46

Werkgroep 1: integratie van voorzieningen Inleiding door Anke van Kampen

Recommend Documents