Werken in de olie- en gasindustrie
Beste gastdocent, Dit lespakket biedt u de handvatten om een leuke en leerzame gastles te kunnen geven in vmbo en havo/vwo klassen van het voortgezet onderwijs. Wij bevelen aan om de les te geven in de 2e of 3e klas. Het bestaat uit kant-enklaar lesmateriaal, waarbij veel ruimte is voor eigen inbreng. Op deze manier kunt u iedere les gemakkelijk toespitsen op uw eigen bedrijf, vakgebied en vakkennis terwijl u de aansluiting behoudt met de belevingswereld van de jongeren. Het enige wat u voor de les nodig heeft, is deze handleiding en een digibord met internetverbinding. Met de les stimuleert u jongeren na te denken over hun toekomst en carrièrewensen. U laat ze zien dat een toekomst in de techniek heel breed kan zijn. Breder dan zij vaak zullen vermoeden. Daarbij slaat u een brug naar de olie- en gasindustrie, zodat de jongeren ook kennismaken met deze sector. Daarnaast krijgen ze een beter beeld van de mogelijkheden en de diversiteit van het werken in de techniek. Het uiteindelijke doel van de gastles is jongeren enthousiast te maken voor het kiezen van een techniekstudie of beroep. Het lesmateriaal voor deze gastles bestaat uit een digitale schoolplaat, vier filmpjes en deze handleiding. Op de volgende pagina’s staat de les uitgeschreven. Leest u de opzet ter voorbereiding goed door en bekijkt u de schoolplaat daarbij. U kunt eventueel zelf bepalen welke delen van de les wel of niet aansluiten bij het verhaal dat u zelf wilt vertellen. U vindt de schoolplaat met de filmpjes op de website www.werkenindewereldvanolieengas.nl onder het kopje ‘lespakketten’. Veel succes!
1
Ter voorbereiding Op de volgende pagina’s hebben we de gastles stap voor stap uitgeschreven. Hierdoor is de handleiding ook goed te gebruiken als geheugensteuntje tijdens de les. Wij raden u aan de les vooraf goed door te nemen en de schoolplaat hierbij te bekijken. U vindt de plaat op www.werkenindewereldvanolieengas.nl/lespakketten. Voorkennis jongeren Jongeren hebben vaak een abstract beeld van werken in de techniek. Ze denken dat het slecht verdient, weinig bijdraagt aan de maatschappij en dat het hoofdzakelijk individueel handwerk is waar je vies van wordt. Met deze les proberen we dit beeld te veranderen door in te spelen op verschillende beweegredenen waarom techniek interessant kan zijn. De jongeren leren dat de carrièrewensen die zij nu hebben, kunnen worden vervuld door te kiezen voor een toekomst in de techniek en in het bijzonder de olieen gasindustrie. Onderzoek wijst uit dat er voor jongeren een aantal motivaties van belang zijn bij hun keuze voor een studie of beroep. De belangrijkste hiervan hebben wij voor deze gastles samengevat in de profielen innovatie, geld & carrière, maatschappelijke meerwaarde en technisch vakwerk. Hiervan sluiten de profielen technisch vakwerk en geld & carrière goed aan bij vmbo-leerlingen. De profielen maatschappelijke meerwaarde en innovatie zijn goed te koppelen aan havo/vwo-leerlingen. Lesopzet Duur: +/- 1 uur Doelgroep: vmbo, havo/vwo (wij bevelen aan om de les te geven in de 2e of 3e klas). Materiaal: 1 digitale schoolplaat, 4 filmpjes en deze handleiding Benodigdheden: digibord met internetverbinding (wij raden u aan om vooraf bij de school te informeren of deze aanwezig is) De aangeraden lesopzet is als volgt: • Voorstellen - wie bent u en wat gaat u deze les doen. (5 min.) • Schoolplaat - inleiding met als centrale vraag: welke wensen heb jij als het gaat over je toekomstige carrière? (10 min.) • Verdieping olie en gas – hoe carrièrewensen worden verwezenlijkt in de olie- en gasindustrie. (20-35 min.) • Afsluiting - terugblik op wat de jongeren gedurende de les hebben geleerd.
2
Digitale schoolplaat Tijdens de les wordt uw verhaal opgebouwd aan de hand van een digitale schoolplaat. Op deze schoolplaat wordt op futuristische wijze het belang van techniek voor onze samenleving weergegeven. De schoolplaat heeft vier onderliggende fotocollages, die ieder een profiel belichten waarmee leerlingen zich kunnen identificeren. Filmpjes Via de fotocollages vindt u vier filmpjes. In de filmpjes vertellen rolmodellen (medewerkers van de olie- en gasindustrie en toeleveringsbedrijven van deze industrie) welke carrièrewensen zij hadden en hoe zij deze hebben verwezenlijkt in de olie- en gasindustrie of bij aanverwante bedrijven. Ieder filmpje duurt ongeveer 2 minuten. Mogelijk hebt u zelf ook beeld- en/of filmmateriaal over het werken in uw bedrijf. Vanzelfsprekend kunt u dit ook gebruiken tijdens de les. Uw verhaal De schoolplaat, collages en filmpjes bieden verschillendeaanknopingspunten voor uw eigen verhaal. De motivatie waarom u voor uw werk hebt gekozen, vormt een belangrijk onderdeel van de les. Op de volgende pagina’s staat uitgewerkt hoe u de les kunt inrichten.
3
De gastles: Werken in de olie- en gasindustrie Open de schoolplaat op het digibord. Start de les door uzelf voor te stellen en te vertellen wat u vandaag met de jongeren gaat bespreken. Vertel daarbij wie u bent, wat uw toekomstdroom was en wat voor werk u nu doet. Leg kort uit waarom u heeft gekozen voor uw huidige baan. Bekijkt u vervolgens met de jongeren de digitale schoolplaat. Hierop staan bekende situaties in een futuristisch jasje gestoken. Stel de volgende vragen bij de schoolplaat: • Wat zie je op deze plaat? • Welke beroepen zou je hierbij kunnen bedenken? • Als je kijkt naar de plaat, waar zou jij dan willen werken? En waarom? Tip: Stel open vragen en vraag door. Wat is de motivatie van de leerling? De leerlingen zijn tijdens deze gespreksronde natuurlijk vrij om van alles te noemen. Zorgt u ervoor dat de locaties die gekoppeld zijn aan de vier profielen ook worden besproken, mochten de leerlingen deze locaties zelf nog niet hebben genoemd. Dit zijn: • de lanceerbasis • het ziekenhuis • het kantoor • het productieplatform Vraag de leerlingen bij de hierboven genoemde locaties: • Wat zou het werk daar inhouden? • Welke kennis en vaardigheden hebben werknemers daar nodig? Houd in de gaten of de leerlingen de kenmerken benoemen, zoals deze hieronder per locatie staan beschreven. Doen ze dat niet, benoemt u deze zelf dan. U herkent de locaties door de gekleurde lijntjes.
4
Lanceerbasis Profiel 1: innovatie Vertel dat iemand die kiest voor deze werkzaamheden vaak: • graag nieuwe producten bedenkt; • graag meewerkt aan nieuwe innovatieve producten; • iemand is die zelf graag de allernieuwste versie van producten wil hebben (early adapter); • graag op de hoogte blijft van de laatste ontwikkelingen. Klik op de lanceerbasis. Zo komt u op de onderliggende fotocollage. Vertel dat het rolmodel, Lex, dezelfde wensen had. Dat hij nu werkt in de olie- en gasindustrie als Exploration and Development Manager. Stel Lex voor middels het filmpje. Klik hiervoor op de play button. Vraag de leerlingen na afloop: • Wie herkent zich in Lex of in zijn wensen? • Zou jij dit werk willen doen? Waarom wel/niet? Klik op vorige. Kantoor Profiel 2: geld & reizen Vertel dat iemand die kiest voor deze werkzaamheden vaak: • de voorkeur geeft aan modern en snel werk, zodat hij/zij geboeid blijft; • status best belangrijk vindt, dus een groot huis, mooie auto, maar ook status door een hoge, leidinggevende functie; • graag via zijn/haar baan meer van de wereld wil zien en internationale contacten opbouwt; • liever niet met de handen wil werken. Klik op het kantoor. Zo komt u op de onderliggende fotocollage. Vertel dat het rolmodel, Erik, dezelfde voorkeuren had. Dat hij nu werkt bij een toeleveringsbedrijf van de olie- en gasindustrie als Project Manager. Stel Erik voor middels het filmpje. Klik hiervoor op de play button. Vraag de leerlingen na afloop: • Wie herkent zich in Erik of zijn wensen? • Zou jij dit werk willen doen? Waarom wel/niet?
5
Klik op vorige. Ziekenhuis Profiel 3: maatschappelijke meerwaarde Vertel dat iemand die kiest voor deze werkzaamheden vaak: • een brede interesse heeft; • graag met andere mensen werkt; • graag maatschappelijk betrokken/nuttig werk doet; • geld niet het allerbelangrijkste vindt. Klik op het ziekenhuis. Zo komt u op de onderliggende fotocollage. Vertel dat het rolmodel, Laura, dezelfde voorkeuren had. Dat zij nu werkt bij een toeleveringsbedrijf van de olie- en gasindustrie als project management consultant. Stel Laura voor middels het filmpje. Klik hiervoor op de play button. Vraag de leerlingen na afloop: • Wie herkent zich in Laura of haar wensen? • Zou jij dit werk willen doen? Waarom wel/niet? Klik op vorige. Productieplatform Profiel 4: technisch vakwerk Vertel dat iemand die kiest voor deze werkzaamheden: • het leuk vindt om te sleutelen aan technische producten, zoals bijvoorbeeld auto’s; • graag met zijn/haar handen werkt (geen kantoorbaan!); • graag wil werken aan grote, belangrijke machines; • het leuk vindt om samen te werken met anderen, maar dan wel graag een zelfstandige rol heeft. Klik op het kantoor. Zo komt u op de onderliggende fotocollage. Vertel dat het rolmodel, Paul, dezelfde voorkeuren had. Dat hij nu werkt bij een toeleveringsbedrijf van de olie- en gasindustrie als coördinator werkvoorbereiding. Stel Paul voor middels het filmpje. Klik hiervoor op de play button. Vraag de leerlingen na afloop: • Wie herkent zich in Paul of zijn wensen? • Zou jij dit werk willen doen? Waarom wel/niet?
6
Klik op vorige. Bespreek met de jongeren of de verwachtingen die ze hadden bij de medewerkers, overeenkomt met wat in het filmpje werd gezegd.
Afsluiting Geef aan dat de wensen die passen bij de verschillende profielen, kunnen worden vervuld in de sector waarin u werkt. U kunt hierbij nog verder toelichten wat uw werk inhoudt en welke beroepen er binnen uw bedrijf nog meer zijn. Laat de jongeren hier vragen over stellen. Hier kunt u eventueel ook illustratief materiaal laten zien.
© 2014, Stichting Kik’r Concept en realisatie Tante Yo De gastles Werken in de olie- en gasindustrie is een initiatief van IRO en Nogepa en kwam tot stand in samenwerking met Stichting Kik’r. www.werkenindewereldvanolieengas.nl
7
