Werken aan kwaliteit in de kinderopvang

Welbevinden en betrokkenheid als richtsnoeren Prof. Ferre Laevers Expertisecentrum Ervaringsgericht Onderwijs KULeuven

© Copyright CEGO - 2013

Werken aan kwaliteit in de kinderopvang


Kwaliteit zit in de Aanpak, het Proces en het Effect

Kijken naar kwaliteit

WELBEVINDEN

BETROKKENHEID


Aanpak EFFECT praktijk-  PROCES  doelen principes resultaat


Welbevinden: Wat en waarom?


Welbevinden Als kinderen...  zich thuis voelen  spontaan zijn  open staan voor de wereld  zelfvertrouwen en vitaliteit uitstralen

 met volle teugen genieten

...dan weten we dat ze zich emotioneel goed ontwikkelen


 innerlijk rustig en ontspannen zijn


Niveau 5 Gave emotionele ontwikkeling


Betrokkenheid: Wat en waarom?

De schaal voor betrokkenheid [LBS-P] >1 >2 >3 >4 >5

Geen activiteit Onderbroken activiteit Activiteit zonder intensiteit Activiteit met intense momenten Ononderbroken intense activiteit


5 niveaus

Betrokkenheid: Niveau 5 - ononderbroken concentratie, opgeslorpt, tijdvergeten en niet af te leiden - heel gemotiveerd, sterk aangesproken, gefascineerd - alerte waarneming, aandacht voor details, precisie - spreekt voortdurend al zijn capaciteiten aan - intense mentale activiteit: verbeelding en denkvermogen op volle toeren - doet diepgaande nieuwe ervaringen op - voldoening door vervulling van exploratiedrang


Opgaan in de activiteit:


Rolling Stones

Waarvoor is ‘betrokkenheid’ nodig?


Betrokkenheid

Moeilijkheid vd taak

The ‘state of flow’ - Csicksentmihalyi

Competentieniveau © Copyright CEGO - 2013

De zone van naaste ontwikkeling [Vygotsky]

The ‟10.000 Hour Rule‟ from Gladwell Hard  Bill Gates

“For excellence in whatever domain one needs 10.000 hrs of hard work combined with talent = weekly 20 hrs during 10 jaar”


 The Beatles

work = Passion

Betrokkenheid Als kinderen...  geconcentreerd zijn en opgeslorpt  geboeid, gemotiveerd, gefascineerd

 intens mentaal actief  gewaarwordingen en gedachten ten volle ervaren

 zich aan de grens van hun mogelijkheden bewegen

...dan weten we dat ze in ontwikkeling zijn


 gedreven door de drang om te exploreren


Welbevinden en betrokkenheid: WAARTOE?

Kijken naar kwaliteit

• • • •

PROCES  (wat)

EFFECT  (waartoe)

Een gave emotionele ontwikkeling Een sterke exploratiedrang Ontwikkeling van basiscompetenties Verbondenheid (begaan zijn met anderen)


AANPAK (hoe)

Ontwikkelingsdomeinen  Grote motoriek  Kleine motoriek  Beeldende expressie  Taalvaardigheid  Begrijpen van de fysische wereld  Begrijpen van de sociale wereld  m.i.v. sociale competentie

 Wiskundig en logisch denken  Zelfsturing en ondernemingszin


 m.i.v. technologie


Klei

Ontwikkeling = deep-level-learning


Hoe ontwikkeling meten?

[Uit: Procesgericht Kindvolgsysteem CEGO]


Grote motoriek

Niveau 5

Deep-level-learning  Geen opsomming van elementaire „skills‟ [fragmentatie]

 In wezen „holistisch‟  De essentie grijpend  Zichtbaar in een waaier van situaties

 Bruikbaar voor alle leeftijden  De basis voor de uitbouw van een rijk milieu

 Een kader om talent te spotten  Past in het nieuwe paradigma rond competenties


 Tot de verbeelding sprekend van begeleiders


[Uit: Procesgericht Kindvolgsysteem CEGO]


Niveau 5 Zelfsturing & ondernemingszin


Welbevinden en betrokkenheid HOE?

Kwaliteit op het niveau van de aanpak



Ingrediënten van een krachtige leef- & leeromgeving


CONTEXT  means principles

De aanpakfactoren  Het aanbod


 Hoe rijk is de omgeving?

INHOUD + BETROKKENHEID


Elk ontwikkelingsdomein Op een krachtige wijze aanwezig Voor elk kind

Sfeer en hoeken: ook bij baby’s


Dia 3


De aanpakfactoren  Het aanbod  Hoe rijk is de omgeving?

 De sfeer  Heerst er een positief groepsklimaat?

 De ruimte voor initiatief © Copyright CEGO - 2013

 Hoeveel vrijheid is er en is die goed ondersteund?

Schools

Open Framework

Bewarend

Kindgericht

Initiatief van de kinderen


Initiatief van de leerkracht

Het open framework model (High Scope)

De aanpakfactoren  Het aanbod  Hoe rijk is de omgeving?

 De sfeer  Heerst er een positief groepsklimaat?

 De ruimte voor initiatief  De organisatie  Is de organisatie afgestemd op het kind?

 De begeleiderstijl  Hoeveel inlevingsvermogen is er in de omgang met

kinderen?


 Hoeveel vrijheid is er en is die goed ondersteund?


Welbevinden en betrokkenheid zeggen (bijna) alles


Met Welbevinden en Betrokkenheid gaan we voor kinderen die goed in hun vel zitten en hun talenten ten volle ontwikkelen

Gebruik van de schalen

SCANNING Score gebaseerd op 2 minuten observatie per kind

SCREENING Score gebaseerd op observaties over de voorbije 3 weken


WELBEVINDEN & BETROKKENHEID

ZiKo

VRIJ TE DOWNLOADEN VAN Kindengezin.be


Zelf-evaluatie Instrument voor de Kinderopvang

aanbod

begeleidersstijl

organisatie

AANPAKVARIABELEN sfeer en relatie

Welbevinden Betrokkenheid

ruimte voor initiatief

Bijzondere omstandigheden

Factoren in het kind © Copyright CEGO - 2013

Resultaten [1]  hoeveel welbevinden? 3.61 Laag Matig Hoog

% LMH

SCORE

AANTAL KINDEREN

%

1 1+ 2

82 56 368

1.02 0.70 4.59

6.31

2+ 3 3+

404 1568 1535

5.04 19.57 19.16

43.77

4 4+ 5

2800 506 692

34.95 6.32 8.64

49.91


Gemiddelde

50 % van de kinderen

50 % van de kinderen

Score 3

Score 4

Gemiddelde =

3.5


Welke norm?

Resultaten [2]  hoeveel betrokkenheid? SCORE

AANTAL KINDEREN

%

1 1+ 2

290 337 1016

3.62 4.21 12.69

Matig

2+ 3 3+

464 1382 1343

5.80 17.26 16.78

Hoog

4 4+ 5

2170 379 624

27.11 4.73 7.80

3.29 Laag

% LMH 20.52

39.84

39.64


Gemiddelde

Het profiel van groep 7a :

2,7

 Materiaal schaars: blokken/beertjes/fietsjes  Kinderen lijken zich te vervelen  Graag in zandbak, maar mag niet  Vaak geween te horen

 Nog minder tussen volwassene en kinderen


 Weinig interacties tussen de kinderen  Tijdens verzorging beide begeleidsters bezig  Kinderen aan hun lot overgelaten

Het profiel van groep 4a :

3,5

 Organisatie efficiënt  Verzorging door één begeleidster tegelijk  Wachtmomenten met activiteiten gevuld  Veel bewegingsruimte voor de kinderen  Aandacht voor onthaal van kind en ouder

 Kinderen vaak aangesproken  Spel en initiatief van kind belangrijk geacht


 Aangenaam groepsklimaat

Milton Keynes Project Results 4,5

[Gebaseerd op 50 groepen, 1400 kdrn van 0 to 5 jr]

3,72

4

WELLB

INVOL

3,47

3

2,5

2,94

2

Nov 2009

Maart 2010

Sept 2010


3,5

3,34

Gebruik van de schalen

SCANNING Score gebaseerd op 2 minuten observatie per kind

SCREENING Score gebaseerd op observaties over de voorbije 3 weken


WELBEVINDEN & BETROKKENHEID

VOLGSYSTEMEN ZiKo-Vo [0-3 jr] MijnPortret [2-5 jr]


Een tool voor communicatie met ouders met hun kind in het midden…

Het verhaal van Dries [van 2,5 tot 8 jaar] 5

4 3

WB

1 0

2,5 j

6 j.

8 j.


BH

2


Met Welbevinden en Betrokkenheid gaan we voor begeleiders die samen grenzen verleggen en genieten van kinderen ‘zien openbloeien’

PUBLICATIES rond ERVARINGSGERICHT ONDERWIJS voor DE KINDEROPVANG

Welbevinden en betrokkenheid observeren bij baby's en peuters (Hl. + DVD)

Betrokkenheid observeren bij kinderen van 0 t 6 jaar (DVD Engelstalig)


CEGO ontwikkelde een trainingsmodule met 40 clips om de beleving van kinderen tussen 0 en 3 jaar te leren inschatten op basis van twee 5-puntenschalen. De handleiding bevat een beschrijving van elk fragment, de toegekende score en een verantwoording ervan. Ideaal als trainingsmodule voor peuterteams en de basis om in de eigen setting door middel van scanning de kwaliteit in kaart te brengen.

Een trainingsmodule met 24 videoclips waarin baby’s, peuters en kleuters worden geobserveerd. De focus is hier enkel op betrokkenheid. Overigens hetzelfde doel als bovenstaande module, met bredere leeftijdsrange en in samenwerking met Kent (U.K.) ontwikkeld.

Ziko-Vo [0 tot 3 jr.] en MijnPortret [2 tot 5 jaar] [volgsystemen] Beide, nauw verwante volgsystemen, geven op een speelse manier en in één oogopslag een volledig en positief beeld van een kind op een bepaald moment. Het welbevinden, de betrokkenheid én de ontwikkeling (in acht domeinen) worden op een leuke manier in kaart gebracht en opgevolgd. Deze instrumenten zijn speciaal ontworpen en geschikt gemaakt voor communicatie met ouders. Zij kunnen zo actief betrokken worden bij het opmaken van het kindportret en bij het zoeken naar manieren om samen tot het welbevinden, de betrokkenheid en de ontwikkeling van hun kind bij te dragen. Doelgroep van ZiKo-VO: onthaalouders en begeleiders in de opvang van kinderen van 0 tot 3 jaar. Doelgroep MijnPortret: begeleiders en leerkrachten in de opvang/onderwijs van kinderen van 2 tot 5 jaar.

Hopla, voel je goed… en Een doos vol gevoelens [educatieve koffers] Beide sets zijn ontworpen om de sociaal-emotionele ontwikkeling van jonge kinderen te bevorderen. Op een

speelse manier leren kinderen gevoelens (h)erkennen, begrijpen en uiten. Het arsenaal aan middelen gecentreerd rond 4 basisgevoelens (blij, bang, boos, verdrietig) omvat vertelplaten, maskertjes,

Bij-de-handjes Bij-de-handjes is een nieuwe reeks CEGO-ideeënboekjes met activiteiten voor peuters en kleuters. 6 titels (elke bundel van 40 tot 48 pagina’s), telkens rond een ander thema. Naast de activiteiten en ondersteunende illustraties bevat elk boekje ook een overzicht van de betrokken ontwikkelingsdoelen.


kartonnen popjes, doe-plaatjes, situatieplaatjes, een dominospel, een bingospel en een draaischijf. De impact beperkt zich niet tot een beter contact met eigen gevoelens, zich in anderen kunnen verplaatsen en over emoties communiceren. Er is ook een positief effect op het klimaat in de groep.


Werken aan kwaliteit in de kinderopvang

Recommend Documents