E R IB A Gro n in g e n
werk en onder zoek op niveau
Project ERIBA Locatie
Het ERIBA-gebouw markeert de eerste stap in een omvangrijke uitbreiding van de onderzoeksfaciliteiten van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en Rijksuniversiteit Groningen (RUG), in de komende jaren gepland voor het gebied rondom de Antonius Deusinglaan.
Groningen Opdrachtgever UMCG/ Rijksuniversiteit Groningen Functioneel/ Ruimtelijk PvE ICS adviseurs Technisch/ Facilitair PvE ICS adviseurs/ DGMR/ WHR Projectarchitect Rudy Uytenhaak Tanja Buijs Soort
Met ERIBA (European Research Institute of the Biology of Ageing) heeft RUG de ambitie om een onderzoeksinstituut van wereldniveau neer te zetten. Aantrekkelijke, duurzame, state-of-the-art huisvesting en faciliteiten zijn daarbij een belangrijke succesfactor. Het onderzoeksgebouw staat bij en sluit aan op de medische faculteit UMCG. Een integraal onderdeel van het ontwerp is de passage en nieuwe patiënteningang voor Tandheelkunde. In ERIBA doen internationale wetenschappers uit verschillende disciplines onderzoek naar veroudering. Het programma bevat 5000m2 BVO aan labruimtes, onderzoeksfaciliteiten, uitwerkgebieden en representatieve ruimtes. De entree bevindt zich aan het toekomstige binnenplein, gekoppeld aan een semi-openbare expositieruimte. In de split-level bovenbouw bevinden zich de onderzoeksfaciliteiten en uitwerkplekken, representatieve vertrekken en de seminarruimte. In de onderbouw zijn de fietsenstalling en technische ruimten geplaatst.
Research gebouw Oppervlak 9.8000 m² (1e en 2e fase) Aannemer Friso Bouwgroep Installatie-adviseur Deerns Start ontwerp 2009 Start bouw 2010 Oplevering 2013
Situatie
verschillende werkplekken
Interieur vide
vide met een lichtspel van weerspiegeld daglicht
De terrasvormige opbouw, het open karakter, de warme uitstraling en duurzame materialisatie van de op het zuiden georiënteerde uitwerkplekken staan in sterk contrast met de op het noorden gerichte, licht en zakelijk vormgegeven labfaciliteiten. De twee sferen worden gescheiden door een doorgaande vide met een lichtspel van weerspiegeld daglicht. Maximale transparantie en doorzicht vanuit de labzone naar de uitwerkplekken speelt ook op deze wijze in op de gewenste ontmoeting en samenwerking tussen de wetenschappers. Het resulteert in een functioneel concept met een bijzondere ruimtelijke werking en veel daglicht. In het exterieur manifesteert het gebouw zich met de uitgesproken vormgegeven keramische gevel. Deze bestaat uit speciaal voor dit plan ontwikkelde lichtgewicht eco-baksteen prefabelementen, met metselwerk lamellen. Met de humane schaal, de transparantie, een verfijnde materialisatie en warme uitstraling zet het ERIBA-gebouw zich enigszins af tegen de ietwat grootschalige betonstructuren van de aansluitende bebouwing en vormt het een aanzet tot de allure van het toekomstige ensemble.
uitgesproken gevel met speciaal ontwikkelde elementen
ERIBA is een uniek gebouw geworden. State of the art en duurzaam gebouwd voor onderzoek met toekomstwaarde.
de gedachte achter het gebouw
Voor de gedachte achter het gebouw was de visie van de gebruikers essentieel. Vertegenwoordigers uit verschillende ERIBA geledingen hebben fundamenteel nagedacht over de functionaliteit van het gebouw, de gevraagde techniek en de kansen die de locatie biedt. Dit proces is begeleid door ICSadviseurs in samenwerking met DGMR/WHR. In ERIBA moeten toponderzoekers op het gebied van Healthy Ageing goed samen kunnen werken en kennnis kunnen uitwisselen om tot innovatieve resultaten te komen. Dit vraagt om een gebouw met goede onderzoeksfaciliteiten, en een omgeving waarin wetenschappers elkaar makkelijk kunnen ontmoeten. Onderzoek, ontmoeten, kennis delen, inspireren, verbinden en in wisselende samenstellingen kunnen werken zijn dan ook kernbegrippen in ERIBA. Het gebouw faciliteert en stimuleert dit dan ook op allerlei manieren. Zo zijn er algemene laboratoriumruimten, open ruimten met flexibele plekken, en functieruimten voor laboratoriumwerkzaamheden waar specifieke apparatuur of voorzieningen voor nodig zijn. Afgesloten ruimten waar soms een hoger veiligheidsniveau van toepassing is, maar altijd voldoende daglicht en uitzicht is op het algemene lab, en andersom. Functieruimten en algemeen lab horen bij elkaar: ruimtelijk worden ze zoveel mogelijk ervaren als een doorlopend geheel.
zichtbaar en vindbaar exterieur
Door het hele gebouw verspreid zijn overlegruimten, spreekkamers en (in)formele ontmoetingsplekken te vinden. ERIBA-medewerkers werken op flexibele werkplekken. Zij zijn zichtbaar en daardoor makkelijk vindbaar voor collega’s. Ontmoeten gebeurt overal, maar vooral bij de uitwerkplekken. ontmoeten op niveau
Daarnaast heeft het gebouw ook een publieke functie. De centrale seminarruimte is het ontmoetingscentrum van ERIBA, UMCG en de samenleving. Hier wordt het toponderzoek van ERIBA zichtbaar. In het entreegebied kunnen geïnteresseerde bezoekers kennis maken met Healyhy Ageing. De beperkte terreinomvang maakte hoogbouw noodzakelijk. Verdiepingen leiden vaak tot eilandvorming binnen een organisatie, en dit was hier nu precies niet de bedoeling. Hoe kan een trap tussen verdiepingen veranderen van een obstakel in een ontmoetingsplek? Besloten is om het gebouw zelf als groot trappenhuis op te zetten, met uitwerkplekken op de traptreden en de laboratoria op de bordessen. Zo heeft ERIBA een ingenieus gebouw gekregen, met recht een omgeving voor onderzoek en werk op niveau.
een open landschap aan verschillende werkplekken
Eriba by night
1.
werkkamer
2.
functieruimte
3.
expositie
4.
receptie
5.
passage
6.
opslag
7.
uitwerkplekken
8.
pantry/pauze
9.
seminarruimte
1
1
2
2
2
6
2
2
13 13
15
6
5 4
3
10. secretariaat
Plattegrond begane grond
11. overleg-/vergaderruimte 12. multifunctioneel 13. techniek
1
1
14. balkon
2
2
2
13
2
15. algemeen lab
1
7
1
13
15
6
6
6
7
7
8
Plattegrond 1e verdieping
1 10
9
11
11
1
1
11
11
13
1
6
8/12 14
Plattegrond 3e verdieping
Doorsnede
seminarruimte
entree
Fotografie: Pieter Kers
[email protected] www.beeld.nu t 020 676 58 15
ICS Adviseurs
© Rudy Uytenhaak Architectenbureau bv
Burg. Drijbersingel 25 8021 DA Zwolle
[email protected] www.icsadviseurs.nl t 088 235 04 27
Rijnsburgstraat 9 1059 AT Amsterdam
[email protected] www.uytenhaak.nl t 020 305 77 77