WereldDovenDag Feyenoord en WereldDovenDag Samen communiceren, is samen winnen september 2011

21 - 24 september 2011

WereldDovenDag 2011 NEDERLAND & VLAANDEREN - Op zaterdag 24 september is het feest. WereldDovenDag 2011 wordt dit jaar gevierd in Rotterdam. De Nederlandse Stichting Welzijn Doven Rotterdam en de Federatie van Vlaamse DovenOrganisaties bundelen hun krachten in een prachtig programma voor Nederlandse en Vlaamse doven en slechthorenden en andere belangstellenden. Een programma dat doofheid, gebarentaal en de gevarieerde samenstelling van de dovengemeenschap onder de aandacht brengt en vooral laat zien dat er vele kansen en mogelijkheden zijn. Doven hebben het in hun vingers.

Patty Brard ontmoet Sarah Muller Kunnen bekende Nederlanders en Vlamingen zich uitdrukken in gebarentaal? Je ziet het in So You Think You Can Sign. ❯❯ pagina 3

Programma Werelddovendag 2011 Wat is er allemaal te beleven op zaterdag 24 september? Stel nu alvast je eigen programma voor deze dag samen. WORKSHOP

FOTOGRAFIE

GROTE PODIUM

❯❯ pagina 4 / 5

In deze thema-uitgave besteedt Doof.nl aandacht aan het uitgebreide programma van WereldDovenDag. Er is veel te doen op zaterdag 24 september, maar ook in de week daar aan voorafgaand zijn er diverse activiteiten. We wensen u een feestelijke dag! de redactie ([email protected])

Feyenoord en WereldDovenDag

Samen communiceren, is samen winnen Onder het motto ‘samen communiceren, is samen winnen’ gaan de organisatie van WereldDovenDag en Feyenoord Academy een unieke samenwerking aan. Jonge, dove voetballers gaan samen met de jeugdselectie van Feyenoord trainen en spelen.

en ook leren anderen te helpen en te steunen. Alle kinderen moeten de kans krijgen lekker te kunnen voetballen. Ze moeten er plezier in hebben. Het maakt niet uit of je goed kunt voetballen of niet; iedereen heeft dezelfde helden en moet kunnen proberen net zo goed te worden.’

Het programma van WereldDovenDag start dit jaar op sportcomplex Varkenoord, in de schaduw van stadion de Kuip. Giovanni van Bronckhorst zal de aftrap verzorgen van een wedstrijd tussen de jeugdselectie van Feyenoord en een team bestaande uit jonge, dove Vlaamse en Nederlandse voetballers.

Communicatie

Voetbalgebaren

In de week voorafgaand aan WereldDovenDag zal een groep jonge, dove voetballers tussen de 16 en 18 jaar samen trainen met de jeugdselectie van Feyenoord. Voorafgaand aan de training leren de voetballers een aantal basisgebaren om de communicatie te vereenvoudigen. ‘We maken in het veld ook wel gebruik van standaard voetbalgebaren’, vertelt Stanley Brard, Hoofd Feyenoord Academy. ‘Als de coach zijn armen spreidt, dan moet je de speelruimte groot maken. En vragen om de bal doe je door je vinger op te steken en aan te geven waar je de bal wilt hebben. Misschien leren onze jongens nu gebaren die we in de toekomst kunnen blijven gebruiken.’

‘Allemaal dezelfde helden’

De Feyenoord Academy leidt circa 260 jongens tussen de 8 en 18 jaar op tot profvoetballer. Met als doel natuurlijk spelen in Feyenoord 1. ‘We proberen onze jongens zo breed mogelijk op te leiden’, vertelt Brard. ‘Deze jongens bevinden zich in een bevoorrechte positie. Ze staan elke dag met andere talentvolle spelers op het veld. We vinden het belangrijk dat ze met beide benen in de maatschappij blijven staan

VERDUISTERTENT

SALON

CULTURELE ACTIVITEITEN

INFOSTANDS

KLEINE PODIUM

MEETINGPOINT

HUISKAMER

FILMS

Maak kennis met de Vlaamse

Dovengemeenschap

Tijdens ‘Deaf Cinema’ worden verschillende films van dove filmmakers vertoond. Maak onder andere kennis met de Vlaamse Dovengemeenschap in de documentaire ‘5 jaar Vlaamse Gebarentaal’. ❯❯ pagina 6

Dove Rapper Signmark treedt op tijdens Sencity Sencity laat zien dat muziek meer is dan wat je hoort. Het is emotie. Sencity prikkelt al je zintuigen ven zorgt voor een totaalbelevenis. ❯❯ pagina 7

Tijdens de oefenwedstrijd op vrijdag 23 september worden de teams gemixt. Door de teams te mixen ligt er voor alle spelers de uitdaging de communicatie zo goed mogelijk te laten verlopen, want samen communiceren is samen winnen. ‘Je moet van elkaar weten wat je gaat doen’, knikt Brard. ‘Het is belangrijk dat je goed luistert naar de aanvoerder of de keeper wanneer hij aangeeft dat je op een bepaalde positie moet gaan staan. Alleen als je goed communiceert en samenwerkt, kun je als team winnen.’ 

Naamgebaar Giovanni van Bronckhorst

Voordat Van Bronckhorst WereldDovenDag officieel aftrapt, zal hij een naamgebaar krijgen. Vaak is een naamgebaar gebaseerd op een uiterlijk kenmerk. Heeft Van Bronckhorst zo’n kenmerk? ‘Een uiterlijk kenmerk? Dat zou ik zo niet weten. Maar Giovanni is een rustige, stabiele factor. Dat was hij als speler en dat is hij nu ook als assisent-trainer’, zegt Brard. Heb jij een idee voor het naamgebaar van Van Bronckhorst? Mail je suggestie naar [email protected] WereldDovenDag 2011

1

WAT IS WERELDDOVENDAG?

Doven hebben het in hun vingers Iedere jaar op de vierde zaterdag van september laten Nederlandse en Vlaamse doven en slechthorenden zien wat het betekent om doof te zijn en tonen zij de wereld hun gebaren, hun mogelijkheden en hun diversiteit. Al sinds 1958 is WereldDovenDag een internationale feestdag. Een dag waarop extra aandacht wordt gevraagd voor de rechten en belangen van doven. Maar vooral een dag waarop doven, slechthorenden en horenden bij elkaar komen en feest vieren. Wat staat er dit jaar op het programma?

Dit jaar wordt WereldDovenDag op zaterdag 24 september gevierd in Rotterdam. De Nederlandse Stichting Welzijn Doven Rotterdam (SWEDORO) en de Federatie van Vlaamse DovenOrganisaties (FEVLADO) bundelen hun krachten in een prachtig programma voor Nederlandse en Vlaamse doven en slechthorenden. Natuurlijk zijn ook horenden van harte welkom op deze feestdag.

maar ons er niet blind op staren’, stemt Gera in. ‘Gelukkig zijn veel voorzieningen al goed geregeld in Nederland. Maar erkenning zou een aantal zaken wel makkelijker maken. Doven zijn in beweging en willen zich ontwikkelen. Gebarentaal is een essentieel onderdeel van onze cultuur. Erkenning hiervan kan ons helpen bij onze ontwikkeling.’

‘Dankzij de samenwerking met FEVLADO komen dit jaar Vlaamse en Nederlandse doven bij elkaar tijdens WereldDovenDag. Ze krijgen de kans elkaar te ontmoeten en te leren kennen. Ze kunnen ervaringen uitwisselen en misschien ook wel hun krachten bundelen’, vertelt Gera Vonk-Huisjes, voorzitter van SWEDORO. ‘We kunnen elkaar inderdaad versterken,’ knikt Filip Verstraete, voorzitter van FEVLADO. ‘In Vlaanderen is de Vlaamse Gebarentaal nu vijf jaar erkend. Een grote mijlpaal die we in april feestelijk hebben gevierd. Dankzij de erkenning zijn er de laatste vijf jaar mooie resultaten geboekt. Maar erkenning is niet alles, want ondanks de erkenning van de VGT is bijvoorbeeld de tolkvoorziening in Nederland beter geregeld.’ ‘We moeten in Nederland blijven vechten voor de erkenning,

We zijn in beweging WereldDovenDag is ook dit jaar uitgegroeid tot een meerdaags festijn. Vanaf woensdag tot en met zaterdag staat er een gevarieerd programma voor u klaar met veel verschillende activiteiten. Een programma met sportieve en culturele onderdelen voor jong en oud. Een programma dat prikkelt en vermaakt. Een programma dat doofheid, gebarentaal en de gevarieerde samenstelling van de dovenwereld onder de aandacht brengt. Het thema van dit jaar is ‘Doven in beweging’. Als doof persoon ben je voortdurend in beweging. Je switcht tussen de horende wereld en de dovenwereld. Door je te ontwikkelen en je talenten te benutten, creëer je kansen en mogelijkheden. Kansen om te pakken, mogelijkheden om te grijpen. Doven hebben het in hun vingers.

‘Ik wens u een prachtige WereldDovenDag’ Een deel van het programma staat in het teken van sport. Rotterdam is daarom een uitstekende keuze, want Rotterdam is dé sportstad van Nederland. Met onze trots Feyenoord en de vele topsportactiviteiten die georganiseerd worden in onze stad, kunt u op geen betere plek terecht. Wij vinden het als gemeente Rotterdam belangrijk dat we een open houding hebben richting al onze stadsgenoten, ook richting degenen die minder goed horen. Niet alleen in woorden, maar zeker ook in daden. Ik wens u allemaal – doof, slechthorend en horend – een prachtige WereldDovenDag! Ahmed Aboutaleb Burgemeester van Rotterdam

Colofon Dit is een thema-uitgave van Doof.nl in samenwerking met de organisatie van WereldDovenDag 2011. Idee & concept Pascal Ursinus Relatie Karin Ursinus Bladmanagement Daphne Hilhorst Redactie Daphne Hilhorst, Akke Zwart, Erika Zeegers Vormgeving Lora van RIjn Cartoon Roger Klaassen Wilt u reageren op deze uitgave? Mail dan naar [email protected] of bel 030-3040032. ©2011 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Doof.nl. De redactie heeft de grootst mogelijke aandacht besteed aan de

PROGRAMMA WERELDDOVENDAG woensdag 21 SEPTEMBER 13.30-17.30 uur - Symposium: ‘Meerdere antwoorden mogelijk’ Onder leiding van dagvoorzitter Beppie van den Bogaerde (Lector Dovenstudies Hogeschool Utrecht) vertellen verschillende sprekers over hun visie op dove en slechthorende leerlingen anno 2011. Het symposium richt zich vooral op zorg- en onderwijsprofessionals uit het regulier en speciaal onderwijs die met deze leerlingen werken, beleidsmakers en ouders, maar ook algemeen belangstellenden zijn welkom. Sprekers Connie Fortgens (Bilinguaal Onderwijs) Wouter Bolier (Ervaringsdeskundige, Taalwetenschapper) Gardy van Gils (Taal en identiteit) Inge Doorn (Ouder, Fodok, verwachtingen en realiteit) Theo Verheggen (Cultuur Psycholoog, wat is cultuur eigenlijk en wat is de waarde?) CI Team Erasmus Medisch Centrum Jantine Hansen (lid CI team, Psycholoog, sociaal emotionele ontwikkeling) Locatie: Bibliotheektheater Rotterdam, Hoogstraat 110, Rotterdam. Zaal open va. 13.00 uur Kosten: algemeen, € 45,- studententarief: € 25,- Werknemers van Auris hebben gratis toegang. Aanmelden voor het symposium: [email protected]

juistheid van alle informatie in deze uitgave. Fouten zijn echter niet volledig uit te sluiten. U kunt daarom geen rechten ontlenen aan deze teksten.

2

WereldDovenDag 2011

Gemeente Rotterdam, fotograaf Marc Nolte

Op 24 september heet ik u allen van harte welkom in Rotterdam om WereldDovenDag te vieren. De vrijwilligers van Stichting Welzijn Doven Rotterdam en de Federatie van Vlaamse DovenOrganisaties hebben samen een geweldig programma voor u in elkaar gezet.

Het symposium wordt georganiseerd is samenwerking met de Koninklijke Auris Groep en het Universitair Medisch Centrum Rotterdam.

So You Think You Can Sign

Patty Brard ontmoet Sarah Muller Hoe is het om je te uiten in gebarentaal? Kun je dat leren als je het nog nooit hebt gedaan? Diverse bekende Nederlanders en Vlamingen hebben de afgelopen weken een ontmoeting gehad met een doof persoon. Wat zijn hun raakvlakken en waarin kunnen ze elkaar versterken?

Fotograaf Erika Zeegers

De bekende Nederlanders en Vlamingen zetten zich hiermee in als ambassadeur van gebarentaal. Tijdens de ontmoeting leren ze zich te uiten in de voor hen onbekende, visuele taal. Alle ontmoetingen zijn gefilmd. Van de soms ietwat schuchtere eerste kennismaking tot het eindresultaat. Alle ontmoetingen zijn te bekijken op WereldDovenDag. Een van de bekende Nederlanders die zich inzet voor gebarentaal is Patty Brard. Zij heeft een ontmoeting gehad met Sarah Muller. Voorafgaand aan de ontmoeting interviewden wij beide dames. Wat verwachten ze van de ontmoeting?

‘Er is geen grens in vriendschap’ ‘Gebarentaal kan Patty verrijken’ ‘Ik heb altijd al gebarentaal willen leren. Het is een taal die me enorm intrigeert,’ vertelt Patty. ‘Soms probeer ik ‘s ochtends bij het journaal de gebaren te koppelen aan wat er gezegd wordt. Ik probeer overeenkomsten te vinden. Dat is nog best lastig. Gelukkig heb ik wel een talenknobbel. Ik spreek zes talen. Daar komt nu hopelijk een beetje gebarentaal bij.’

‘Ik denk dat het een gezellige ontmoeting zal worden’, zegt Sarah lachend. ‘Patty staat bekend als een open vrouw. Misschien is de ontmoeting voor haar wel spannender dan voor mij. Ze gaat voor het eerst een doof persoon ontmoeten en kennismaken met gebarentaal. Ik vind het leuk haar in het echt te ontmoeten.’

Dat gebarentaal een visuele taal is ziet Patty niet als een probleem. ‘Ik ben wel visueel ingesteld. Bij het maken van televisie vind ik het belangrijk dat het beeld eigenlijk alles zegt. En mimiek is geloof ik ook heel belangrijk? Dan komt het wel goed, want ik ben expressief genoeg’, lacht Patty.

‘De communicatie zal geen probleem zijn. Eigenlijk gaat dat altijd wel goed. Ik blijf mezelf en spreek Nederlandse Gebarentaal. Daarnaast gebruik ik ook mijn stem. We komen er samen heus wel uit’, knikt Sarah. Ik zal haar niet anders benaderen omdat ze een bekende Nederlander is.’

‘Ik zet me graag in als ambassadeur van gebarentaal omdat ik communicatie heel belangrijk vind. Je kunnen uiten en begrepen worden door anderen is essentieel. Ik ga tijdens de ontmoeting enorm mijn best doen voor een goede communicatie. Als we er allebei open ingaan, dan moet het goed komen. Voor mij is er geen grens in vriendschap. Als iedereen iets meer aandacht heeft voor elkaar, dan is de wereld een stuk leuker. Ook al lijkt het misschien moeilijk om met elkaar te communiceren, als je allebei je best doet dan zal blijken dat communicatie nooit onmogelijk is.’

‘We zijn allebei echte mensen-mensen, dat weet ik eigenlijk wel zeker. Zij is een bekende Nederlander in de horende wereld en ik een bekende Nederlander in de dovenwereld. We verschillen natuurlijk ook, want één ding is zeker: zij kan zingen en ik absoluut niet. Daarnaast hebben we allebei onze eigen karaktereigenschappen en is zij horend en ik doof. Maar ik denk dat we wel een klik zullen hebben. Ik hoop dat ik Patty iets kan meegeven van de Nederlandse Gebarentaal. Gebarentaal is zo mooi en apart. Ik denk dat het Patty kan verrijken. Hopelijk wordt ze gegrepen door deze mooie taal en blijft het niet bij deze ene ontmoeting.’

Patty Brard kennen we als voormalig zangeres van de meidengroep Luv’. Daarnaast is ze een echte televisiepersoonlijkheid. Ze nam deel aan Sterren Dansen op het IJs en presenteerde Shownieuws op SBS6. Sinds begin september is ze te zien in Diva’s Draaien Door op RTL4.

Sarah Muller is directeur van de Stichting DovenShoah. Met de stichting wil ze onbegrip en onwetendheid over de Tweede Wereldoorlog verminderen. Daarnaast werkt ze bij het Nederlands Gebarencentrum. Haar wens is om 1 miljoen gebaren te verzamelen.

Bekijk alle ontmoetingen op het scherm op het grote podium. De filmpjes zijn te zien van 12.00-12.30 uur, 13.30-14.00 uur en 15.00-15.30 uur.

- WOENSDAG, DONDERDAG en VRIJDAG 14.00-16.00 uur - Dierengebaren in Diergaarde Blijdorp Bezoekers van Diergaarde Blijdorp worden verrast met een lesje dierengebaren. Weet u het gebaar voor olifant? Locatie: Blijdorplaan 8, Rotterdam

DONDERdag 22 SEPTEMBER Anne Frank Stichting, fotograaf Cris Toala Olivares

13.30, 14.30, 15.30 en 16.30 uur - Rondleidingen in het Anne Frank Huis Anne Frank, ondergedoken in bezet Nederland scheef dit jonge Joodse meisje haar wereldberoemde dagboek. Wilt u meer weten over de familie Frank en hun verhaal? Op donderdag 22 september biedt het Anne Frank Huis vier introducties in gebarentaal aan. In het museum lopen op deze middag gebarentolken rond om eventuele gesproken informatie te vertalen. Aanmelden is verplicht, vol=vol: [email protected]. Locatie: Anne Frank Huis, Prinsengracht 267, Amsterdam

VRIJdag 23 SEPTEMBER 9.30-16.00 uur - Jeugdsportdag Op de vrijdag voorafgaand aan WereldDovenDag is er een jeugdsportdag voor dove en slechthorende kinderen. Vanaf 9.30 tot 16.00 uur maken 225 jonge deelnemers in het Topsportcentrum kennis met basketbal, voetbal, handbal, volleybal en tafeltennis. De jeugdsportdag wordt georganiseerd is samenwerking met de Koninklijke Nederlandse Doven Sport Bond (KNDSB) en MEE Rotterdam. Locatie: Topsportcentrum Rotterdam, Van Zandvlietplein 20, Rotterdam

18.30-19.15 uur - Voetbalwedstrijd met de jeugdselectie van Feyenoord In april vroeg de organisatie van WereldDovenDag aan alle jonge, dove voetballers van 16 en 17 jaar om te laten zien hoe goed zij kunnen voetballen. Uit alle inzendingen zijn 30 jongens en meisjes uitgekozen. Zij gaan samen met de jeugdselectie van Feyenoord trainen en een oefenwedstrijdje spelen. Op vrijdag 23 september bent u van harte welkom bij een wedstrijd van twee teams bestaande uit jeugdspelers van Feyenoord en jonge dove voetballers. Locatie: Sportcomplex Varkenoord, Olympiaweg 74-76, Rotterdam

20.30 uur - Flashmob in het centrum van Rotterdam In het centrum van Rotterdam wordt het winkelend publiek verrast met een heuse flashmob. Het Stadhuisplein is ineens vol met gebarende mensen die na een paar minuten hun weg vervolgen alsof er niets gebeurd is. Mis het niet. Meld je aan via [email protected]. Locatie: Stadhuisplein, Rotterdam

WereldDovenDag 2011

3

Programma Were ZATERDAG 24 SEPTEMBER

NEDERLAND & VLAANDEREN

De dag begint op Sportcomplex Varkenoord, Olympiaweg 74-76, Rotterdam. Varkenoord ligt in de schaduw van voetbalstadion De Kuip.

Sportcomplex Varkenoord, Olympiaweg 74-76, Rotterdam (naast De Kuip) START - Opening van 09.45 - 11.00 uur

9.45 uur: Opening door Gera Vonk-Huisjes (SWEDORO) en Filip Verstraete (FEVLADO) 9.50 uur: De gebarennaam van Giovanni van Bronckhorst wordt bekend gemaakt 9.55 uur: Aftrap WereldDovenDag 2011 door Giovanni van Bronckhorst 10.00 uur: Voetbalwedstrijd Dovenjeugdelftal – Jeugdselectie Feyenoord 11.00 uur: Gebarenketen voor het Guiness Book of Records We vormen met alle bezoekers een keten vanaf Sportcomplex Varkenoord naar het Topsportcentrum Rotterdam. Hiermee zullen we de langste keten gebarende mensen ter wereld vormen. Deze recordpoging wordt ook aangemeld bij het Guiness Book of Records.

Topsportcentrum Rotterdam, Van Zandvlietplein 20, Rotte

Na de sportieve opening en de recordpoging, openen Gera Vonk-Huisjes en Filip Verstraete officieel de deuren en vervolgen we het programma in het Topsportcentrum Rotterdam, Van Zandvlietplein 20, Rotterdam. Het Topsportcentrum ligt tegenover voetbalstadion De Kuip en Sportcomplex Varkenoord. In het Topsportcentrum kunt u tussen 12.00 en 18.00 uur genieten van een

programma vol sportieve en culturele activiteiten.

Geopend van 12.00 - 18.00 uur

1e verdieping - PROMENADE KINDEROPVANG & KINDERACTIVITEITEN

VERDUISTERTENT Hoe is het om doofblind te zijn? Twee doofblinden vertellen wat doofblindheid is en welke invloed het heeft op hun leven. Hierna kunt u zelf ervaren hoe het is om doofblind te zijn. Hoe is het om een dubbele beperking te hebben waarbij zowel gehoor als zicht verminderd is? Hoe communiceer je met elkaar? En hoe schenk je een kop thee in?

WORKSHOP

Toegangsprijzen

HO

-----

Kassa

began grond

Leden Dovenschap en FEVLADO: gratis Kinderen van 0-12 jaar: gratis Overige bezoekers: € 5,-

12.00-12.30 / 15.00-15.30 / 16.30-17.000 uur: Workshop Straattaal

-------

--------

12.00-12.30 / 13.30-14.30 / 15.30-16.00 uur: Doofblind, ervaar het zelf

12.00 - 17.00 uur Voor alle kinderen is er een speciaal programma. Kom je gezellig knutselen?

1e verdieping

----------

WDD is rolstoeltoegankelijk

begane grond - TOPSPORTHAL 1

---

Het Nederlands Gebarencentrum is in 2008 begonnen met het project Straattaalgebaren. Het resultaat van dit project is een eerste verzameling van gebaren die door dove jongeren gebruikt worden, gemaakt door dove jongeren zelf. Nieuwsgierig hoe je relaxen of scheet in gebarentaal laat zien? Tobias de Ronde doet het graag voor.

12.30–15.00 uur: Workshop Poëzie

1e verdie

WORKSHOP

VERDUISTERTENT

15.30-16.30 uur: Lezing medewerkers Braziliaans kunst museum

FOTOGRAFIE

Twee dove medewerkers van het Braziliaanse São Paulo Museum of Art vertellen over hun werk in het museum.

GROTE PODIUM

CULTURELE ACTIVITEITEN

GROTE PODIUM

INFOSTANDS

KLEINE PODIUM

MEETINGPOINT

12.00-12.30 uur / 13.30-14.00 uur / 15.00-15.30 uur: So You Think You Can Sign Diverse bekende Nederlanders en Vlamingen hebben een ontmoeting gehad met een doof persoon. Wat zijn hun raakvlakken en waarbij kunnen ze elkaar helpen? Kunnen de bekende Nederlanders en Vlamingen zich redden in gebarentaal? Bekijk het hier.

SALON

12.30-12.50 uur: Lezing Bart Koolen - 93% van de communicatie is non-verbaal Bart Koolen nam eind vorig jaar de bezoekers van de conferentie TEDxAmsterdam mee in de wereld van doven. Ook bij horenden geldt dat 93% van de communicatie non-verbaal is. Vandaag herhaalt hij zijn inspirerende lezing.

13.00-13.30 uur: Debat ‘Meerdere antwoorden mogelijk’

HUISKAMER

INFOSTANDS

Onder leiding van Maaike Steenis maakt u kennis met poëzie in gebarentaal. Samen slaat u aan het dichten. Om 16.30 uur is het kleine podium voor u gereserveerd om u gedicht voor te dragen.

FILMS

12.00-12.30 / 14.00-14.30 uur: Theatervoorstelling ‘Broers’

‘Broers’ gaat over twee broers, Mark en Timo. Mark is horend, Timo is doof. De voorstelling laat zien hoe doven en horenden wel of niet met elkaar communiceren. Timo voelt zich buitengesloten in een horend gezelschap. Mark weigert gebarentaal te leren, maar voelt zich buitengesloten als Timo - - - - -met - - de - -gebarentolk. - - - - - - - -Als - -de- -gebarentolk - - - - - - -de- -jongens - - - - de - - rug - - -toekeert, -------14.00-14.30 uur: Theatervoorstelling ‘Broers’- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -overlegt zijn ze op elkaar aangewezen. Vorig jaar won de voorstelling ‘Broers’ de Publieksprijs én een Juryprijs op 14.30-15.00 uur: Lezing Sven Noben - De kracht van gebarentaalmedia het driedaagse Amateur Theater Festival in Rotterdam. De jury noemde de Gebarentaalmedia bieden al dan niet levensnoodzakelijke informatie, gegeven in onze eigen gevoorstelling ‘zeer markant’ en ‘gemaakt vanuit een duidelijke noodzaak’. barentaal. Ze bepalen deels het beeld dat we van onszelf hebben. Deze media kunnen de talenten -die doven in hun vingers hebben uitvergroten en stimuleren. Ze kunnen onze cultuur uitdragen naar de buitenwereld en ons zelfbeeld op een mooie manier laten stralen. De kracht van gebarenINFOSTANDS taalmedia, u ontdekt het tijdens deze lezing. 12.00-12.30 / 14.00-14.30 / 15.00-15.30 uur: Workshop AnnieS – Mobiele teksttelefonie Wat is mobiele teksttelefonie en hoe werkte het? AnnieS vertelt u er alles over. Ook het 15.30-16.30 uur: Groot internationaal verrassingsoptreden REACH112-project komt aan bod. Er zijn een aantal belangrijke overeenkomsten en verschillen Dit optreden wordt verzorgd door dé grote ster voor jongeren. Doof, slechthorend of horend, dit tussen hoe Nederlandse en Vlaamse doven 112 kunnen bereiken. Wat zijn de voor- en nadelen van optreden wil je niet missen. Deze dove ster maakt gebarentaal nog mooier! deze verschillende systemen? Naar aanleiding van het symposium ‘Meerdere antwoorden mogelijk’ gaan vier sprekers met elkaar in debat. Hoe staat het er voor met dove en slechthorende leerlingen anno 2011?

Alle films op een rij zie pagina 6

-------

SALON 13.30-14.30 / 15.00-16.00 uur: Even ontspannen

12.30-13.00 / 14.30-15.00 / 15.30-16.00 uur: Workshop Werkpad Vinden en behouden van werk

Wilt u even bijkomen van alle activiteiten? Geniet van een heerlijke massage. Na deze ontspanning kunt u de rest van de middag en avond weer volop genieten van alle festiviteiten.

Werk zoeken is al niet makkelijk, werk behouden is nog moeilijker. Wat zijn de ervaringen van anderen bij het vinden en behouden van werk? Schrijf je in je sollicitatiebrief dat je doof bent?

4

WereldDovenDag 2011

ldDovenDag 2011

Bent u geïnteresseerd in de rijke historie van de huidige Kuip of RONDLEIDINGEN IN DE KUIP - 12.15-18.00 uur

AFSLUITING

heeft u altijd al een kijkje willen nemen achter de schermen? Tijdens WereldDovenDag kunt u deelnemen aan een speciale rondleiding door De Kuip. U bezoekt de unieke plekken van het stadion zoals onder andere de beschilderde spelerstunnel, het ereterras, indien mogelijk ‘langs de lijn’ van de heilige grasmat, het authentieke Olympiagebouw (het oorspronkelijke hoofd gebouw) en nog veel meer!

We sluiten de dag gezamenlijk af met een programma op het grote podium. Zorg dat u op tijd bij het podium bent, want deze afsluiting wilt u niet missen! 17.00-17.15 uur: Beeldverslag Tijdens dit beeldverslag kunt u genieten van een compilatie van alle filmpjes die vandaag gemaakt zijn door bezoekers. Ook komen de mooiste gebarenfoto’s van Bernard Kupers voorbij.

17.15-17.30 uur: Verloting bal met handtekeningen van Feyenoord

De rondleidingen duren 45 minuten en beginnen om 12.15, 13.15, 14.15, 15.15, 16.15 en 17.15 uur. Per uur vertrekken drie groepen van 25 personen. De kosten voor de rondleiding bedragen € 7,50. Aanmelden is verplicht, vol=vol: [email protected]. Vermeld in uw e-mail duidelijk op welk tijdstip u de rondleiding wilt volgen. Aanmelden kan ook op de dag zelf als er nog plaatsen vrij zijn.

De ‘Hand van Vlaanderen’ wordt jaarlijks uitgereikt aan een individu of groep die zich op een bijzondere manier heeft ingezet voor de Vlaamse Dovengemeenschap.

18.00-18.15 uur: Uitreiking Jaarprijs Dovenschap

P

Deze prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een individu of groep die zich op een bijzondere manier heeft ingezet voor de Nederlandse Dovengemeenschap.

1e verdieping - BREEDTESPORTHAL1

18.15-18.30 uur: Optreden winnaar workshop John Smith

OOFDINGANG

18.30-19.00 uur: Optreden John Smith

SPORTIEVE ACTIVITEITEN

Geniet van een optreden van de dove komiek John Smith.

19.00-19.15 uur: Officiële afsluiting door Gera Vonk-Huisjes (SWEDORO) en Filip Verstraete (FEVLADO)

12.00-14.00 uur Volleybal heren

---------------------------------

14.00-16.00 uur Zaalvoetbal dames

LIFT

16.00-18.00 uur Zaalvoetbal heren Oranje receptie-balie

--------

--------------------------------------

ne d

17.45-18.00 uur: Uitreiking Jaarprijs FEVLADO

---------

erdam

17.30-17.45 uur: Trekking van de tombola

21.00 - 04.00 uur: Sencity. Sluit WereldDovenDag op een spetterende wijze af met Sencity in de Maassilo. Locatie: Maassilo, Maashaven Zuidzijde 1-2, Rotterdam

---------------------

SPORTCAFE

FOTOGRAFIE

-

eping

Fototentoonstelling DOOF IN BEELD Het project DOOF IN BEELD gunt u een blik in het leven van mensen met een auditieve beperking. In het boek DOOF IN BEELD zijn twaalf dove personen geportretteerd. Zij stellen zich graag aan u voor en geven een kijkje in hun visuele wereld. Deze fototentoonstelling biedt u een voorproefje. Kijkt u gerust rond!

TOILETTEN

Gebarenfotografie Bernard Kuipers maakt geweldige gebarenfoto’s. Welk gebaar laat u vastleggen?

Tolknet GGMD Swedoro

SILVER-ROOM

KLEINE PODIUM

GOLD-ROOM

VIPS/PERS

13.00 - 15.00 uur John Smith is een van de bekendste Britse Deaf Comedians. Op YouTube is hij te vinden in vele hilarische optredens. Tijdens WereldDovenDag geeft hij een speciale workshop. Hij stoomt acht Nederlandse en acht Vlaamse doven tijdens de workshop klaar voor een optreden aan het eind van de middag. Aanmelden is verplicht en vol=vol: [email protected].

-------------------------

- - - - 12.00-12.30 uur: Theatervoorstelling ‘Broers’

WORKSHOP JOHN SMITH

--------------------------------------------------------------En als je werk gevonden hebt, heb je dan een jobcoach nodig op je nieuwe werkplek? En vraag je tolkuren aan voor je werk? Deze en nog veel meer punten komen aan bod in de workshop. Specifieke vragen? Kom gerust langs bij onze stand.

HUISKAMER 12.30-13.00 / 14.30-15.00 / 16.00-16.30 uur: Huiskamergesprekken tussen jong en oud Jongeren en ouderen kunnen elkaar ontmoeten in de gezellig ingerichte huiskamer. Hebben oudere en jongere doven elkaar iets te vertellen? Denken ze verschillend over dovencultuur en dovenidentiteit? Is er toekomst voor de dovengemeenschap en hoe zou die er uit kunnen zien? Kom meepraten.

12.30-13.00 uur / 14.30-13.00 uur: Theatervoorstelling Deafils – Freestyle theater Denk je aan ‘doof’, dan denk je aan ‘visueel’. En visueel zijn de jongens van Deafils. De dove spelers vertellen om de beurt fantasieprikkelende verhalen met de thema: Doofheid. Kijk en geniet van hun verhalen, anekdotes en humor. Jong of oud: iedereen is welkom!

13.30-14.00 uur: Theatervoorstelling Polanoschool Je kunt niet jong genoeg beginnen met theater en het ontwikkeling van cultuur. Dat laten de leerlingen van de Polanoschool zien met hun prachtige theatervoorstelling.

14.00-14.30 uur: DOOF? Kruip voor de camera die wij voor u klaar hebben staan en vertel ons wat volgens u doof zijn inhoudt!

15.00-15.30 uur: Braziliaanse dans De contacten van de stichting Skyway kennen geen grenzen, dat is bekend. Voor WereldDovenDag betekent dat: Braziliaanse dove dansers die u laten zien hoe ook de stramme Hollandse en Vlaamse heupen kunnen swingen. Kom kijken en doe – voorzichtig – mee!

15.30-16.30 uur: Open Podium Is het podium vrij? Dan staat het u vrij om uw kunsten te vertonen. Kent u een goede grap? Heeft u een mooi gedicht? Stap het podium op en verras ons met uw verhaal. Vanaf 16.00 uur kunt u hier de optredens bewonderen van de deelnemers aan de workshop van John Smith.

16.30-17.00 uur: Presentatie poëzieworkshop Kun je in twee uur een gedicht schrijven? De deelnemers van de poëzieworkshop bewijzen dat dat kan en dragen vol trots hun gedicht in gebarentaal voor.

WereldDovenDag 2011

5

FILMS

Deze films kunt u tussen 12.00 en

12.00-13.30 uur: Iep! Tine en Warre, een kinderloos echtpaar, ontfermen zich over een eigenaardig wezentje met vleugeltjes. Warre, die vogelaar is, vindt haar een vogeltje. Tine vindt haar een meisje. De vogelachtige neigingen van het kind verbazen de vrouw, maar de man niet. Als Viegeltje, zoals ze haar noemen, met een zwerm vogels wegvliegt is Tine ontroostbaar. Het echtpaar besluit haar te zoeken. De zoektocht brengt hen in contact met anderen die Viegeltje ontmoet hebben. Iedereen vindt in haar precies wat hij nodig heeft. De tocht van Warre en Tine is de verfilming van het gelijknamige boek van Joke van Leeuwen. De surrealistische roadmovie geeft volop ruimte aan de beeld- en taalgrapjes van Van Leeuwen. Viegeltje is een blanco personage waarop iedereen zijn of haar verwachtingen kan projecteren. Aan het eind van de film heeft iedereen een les geleerd of is verlost van een angst. De film maakt gebruik van digitale technieken, maar Viegeltje wordt gespeeld door de zevenjarige Kenadie Jourdin-Bromley, die door primordiale dwerggroei niet groter wordt dan 76 cm. De vertoning van deze film wordt georganiseerd in samenwerking met het Nederlands Film Festival.

13.30–15.00 uur: Vet Hard Deze zwarte actiekomedie is een remake van het Deense kassucces Old Men in New Cars van Lasse Spang Olsen uit 2002. Jack Wouterse speelt een onnozele crimineel Bennie die na vijf jaar cel vrijkomt. Zijn voornemen voortaan op het rechte pad te blijven wordt meteen de kop ingedrukt als schuldeiser Milo (Ton Kas) Bennie’s medewerking opeist voor een nieuwe klus en zijn stervende pleegvader Mats hem vraagt diens echte zoon Koen uit een Belgische gevangenis te halen. Na een met veel special effects gemaakte spectaculaire ontsnapping blijkt Koen een necrofiele serieverkrachter te zijn. Toch gaan ‘de zonen’ samen op jacht naar geld voor een nieuwe lever voor vader Mats. Tijdens een overval wordt Koen verliefd op een hysterische gijzelaarster die hun plan totaal in de war schopt. Er rest nog één optie: meewerken aan Milo’s plan. De vertoning van deze film wordt georganiseerd in samenwerking met het Nederlands Film Festival.

18.00 uur bekijken in de filmtent. U vindt de filmtent in Topsporthal 1 tussen het kleine podium en de huiskamer.

Film jouw WDD Natuurlijk kunnen wij met onze camera niet overal tegelijk aanwezig zijn. Maak daarom van de mooiste momenten van WereldDovenDag een filmpje met je mobiele telefoon. Lever het filmpje in bij de infostand van ‘WDD in Beeld’ en wie weet zie je aan het einde van WereldDovenDag jouw filmpje terug in het beeldverslag (17.00 - 17.15 uur, Grote podium - Topsporthal 1). De filmpjes kunnen ingeleverd worden tussen 13.30-14.00 uur, 14.30-15.00 uur en 15.30-16.00 uur bij de Filmtent.

DEAF CINEMA 15.00 - 18.00 uur 15.00-15.10 uur: Inleiding Deaf Cinema 15.10-15.15 uur: Slow down

16.30-17.30 uur: Ik gebaar, ik leef

In deze korte film beeldt Tony Bloem een autoongeluk uit in gebaren. Hij neemt u mee in een slow motion van het ongeluk. Hoe ziet het eruit als een gezin in een auto-ongeluk belandt? Wat gebeurt er met hen? Dankzij speciale filmapparatuur van filmmaker Veysi worden de beelden van het ongeluk tot wel 40 keer vertraagd. Het idee is ontstaan uit de bekende beelden van auto-ongelukken met dummy’s. Onderzoekers konden dankzij deze beelden goed zien wat de impact van een ongeluk is op het lichaam van mensen. Tony Bloem verbeeldt nu het ongeluk voor u in gebaren. Een bijzondere slow motion-film.

Jascha, een jonge dove kunststudent, heeft lak aan de horende wereld. Maar hij kan die niet ontsnappen als hij zijn ambities wil vervullen. Dat maakt hem onzeker, maar ook opstandig. Gewapend met foto- en videocamera bezoekt hij De Gelderhorst, het enige bejaardentehuis voor doven in Europa, en onderzoekt daar hoe oudere doven hun leven hebben geleefd. Bewoners vertellen hem over hun jeugd – toen gebarentaal verboden was – en over hun gevecht tegen schaamte en betutteling van de horenden. Jascha’s wereld is een hele andere, maar toch herkent hij veel in de verhalen van de ouderen. Zijn hierin antwoorden te vinden op zijn eigen vragen?

15.15-15.50 uur: Wild Dogs Een jonge groep criminelen verdient grof geld aan het handelen in cocaïne. Ze worden hebberig en blijven doorgaan met steeds meer kilo’s van het witte poeder. Tot ze zware jongens ontmoeten en een gevaarlijke deal sluiten. Ineens blijkt een van hun vrienden spoorloos, wie heeft dit op zijn geweten? 15.50-16.30 uur: 5 jaar Vlaamse Gebarentaal Maak kennis met de Vlaamse Dovengemeenschap Op 26 april 2006 werd de Vlaamse Gebarentaal erkend door het Vlaamse Parlement. Vijf jaar later herdacht de Vlaamse Gebarentaalgemeenschap deze bijzondere gebeurtenis met een heuse feestweek, georganiseerd door FEVLADO in samenwerking met de adviescommissie VGT, Fevlado-Diversus, VGTC en CORA. In deze documentaire blikken ze terug op deze feestweek, kijken ze met een kritische blik op de verwezenlijkingen sinds de erkenning en formuleren ze wensen voor de toekomst.

6

WereldDovenDag 2011

17.30-18.00 uur: Vergeten geluiden Een documentaire over plotsdoven Doof! En nu? Accepteren dat je een deel van jezelf hebt verloren duurt een leven lang. Maar het leven gaat verder en andere vormen van communicatie dienen zich aan. Cor valt op zijn 14de met zijn fiets en ontwaakt doof uit zijn coma. Hanneke verliest haar gehoor op haar 23ste na een mislukte operatie. Na jaren zoeken naar een oplossing krijgt Hanneke op haar 54ste een Cochleair Implantaat, terwijl Cor er vrede mee heeft dat hij nog steeds doof is. In de film leggen de twee hun ervaringen naast elkaar tijdens een kunstproject waarvoor Cor een belevingsgedicht schrijft en Hanneke een schilderij maakt. Een film over zintuiglijke beleving; doorgaan en obstakels overwinnen; het verleggen van je grenzen en het leren leven met een opgelegde identiteit.

Ruiken, voelen, proeven, horen en zien

Sencity: een swingende afsluiting van WDD Sluit WereldDovenDag op swingende wijze af met Sencity. Sencity laat zien dat muziek meer is dan wat je hoort. Het is emotie. En emotie is iets van al je zintuigen samen: ruiken, voelen, proeven, horen en zien. Sencity is een totaalbelevenis. Sencity is de unieke manier om het maximale uit je avondje stappen te halen. Dit feest gaat verder dan alleen muziek. Bij dit feest komen alle zintuigen aan bod. Door de expressieve dansers, SenseFloor, smaaksensaties, videoprojecties, lichteffecten en gebarentolken wordt het muziekevenement omgebouwd tot een ware beleving. Ook is er een MEEtingpoint van MEE en zijn er gratis kappers en masseurs aanwezig. Sencity is voor zowel doven als horenden een perfecte uitgaansgelegenheid! Een totaalbelevenis voor alle zintuigen. Zo laat een aromajockey het publiek de vrolijke noten van the Tunes ruiken. En komen de smaakpapillen aan bod wanneer de CookaHolics met hun prikkelende hapjes langslopen. Dove rapper Signmark zweept samen met zijn MC en VJ iedereen op door zijn visueel krachtige show. Ook bij Krause wordt alles gevisualiseerd door haar muziek te vertalen naar rauwe animatie teksten op de verschillende schermen. Naast haar staan de Signdancers die

haar show vertalen naar dans en gebaar. Voel dit alles op de Sensefloor wanneer Daniel Haaksman & MC Gnucci Banana los gaan met hun zuiderse beats, funk en andere elektronische kontschudderij.

Line up Signmark – Deze dove, Finse

rapper rapt in gebaren de tekst. Hip-hopper Brandon is de stem voor het horende publiek. Het tweetal reist inmiddels de hele wereld over. Alle liedjes worden tweetalig uitgevoerd: in Amerikaanse Gebarentaal (ASL) en gesproken Engels. De show gaat vergezeld van veel visueel spektakel.

The Tunes – In de zomer van

2008 kochten The Tunes een bus. Diezelfde nacht vertrokken ze voor een maand naar Frankrijk. In de bandbus leerden The Tunes elkaar kennen. Op de straten leerde het vijftal spelen zoals geen andere band dat doet. Ze bedachten daarvoor een gloednieuw genre: Folk & Roll. Authentiek. Puur. Energiek. Voor The Tunes samen te vatten in één woord: Pududu!

Krause – Na jaren lang gespeeld te hebben in een punkrock band, besloot Krause haar gitaar te ruilen voor electro. Haar interdisciplinaire liveshows bestaan uit rauwe electro, scherpe zang, heftige gitaren en een vette VJ show! Ze wordt ondersteund door een drummer en basgitaar speler. Krause is ready to rock your bra off! Daniel Haaksman & MC Gnucci Banana – Slechts een paar mensen kunnen claimen dat ze zoveel voor de muziekuitwisseling in de wereld hebben gedaan als DJ, producer en label head Daniel Haaksman. Over de hele wereld heeft hij opgetreden met zijn mix van funk, samba, house, UK funky, broken beat en polka. Nu komt hij vanuit Berlijn naar Rotterdam, om onze heupen los te krijgen!

Het feest begint om 21.00 en gaat door tot 04.00 uur.

Tickets: Voorverkoop € 17,50 , Deur € 20,Rotterdampashouders € 10,Package Deal: Busvervoer Retourtje Groningen - Rotterdam + ticket € 45,Te bestellen via [email protected] Arrangement: The art of party & sleeping Een overnachting in een tweepersoonskamer Art Hotel R’dam + twee tickets € 99,Te bestellen via [email protected] Locatie: Maassilo, Maashaven Zuidzijde 1-2, Rotterdam Meer informatie op www.your-sencity.com

Dove rapper maakt het onmogelijke mogelijk De Finse rapper Signmark is doof geboren. Hij groeide op in een wereld waarin muziek voor horenden was bedoeld. Als jongetje droomde hij ervan de eerste dove ter wereld te worden met een platencontract bij een internationaal platenlabel. Dat leek onmogelijk, maar het is Signmark gelukt. Signmark (Marko Vuoriheimo) wil met zijn muziek het beeld dat mensen van doven hebben verbeteren. Hij vindt dat de samenleving doven niet moet behandelen als mensen met een beperking, maar als een groep met een eigen taal, cultuur en geschiedenis. Een boodschap die volledig aansluit bij WereldDovenDag.

----------------------------------------------------

Live-verbinding met São Paulo

Ook feest in Braziliaanse zusterstad van Rotterdam Op zaterdag 24 september is het niet alleen feest in Rotterdam. Ook in de Braziliaanse zusterstad van Rotterdam, São Paulo, worden de heupen losgeschud tijdens Sencity. Je kunt het allemaal volgen tijdens de live-verbinding tussen de twee feestlocaties. Vanuit de Maassilo wordt al dansend contact gemaakt met Sencity São Paulo. In de zusterstad van Rotterdam zet niemand minder dan Mixhell zich in om de Brazilianen de kunst van de muziek te laten ervaren. De voormalig drummer van Sepultura Iggor Cavalera vormt samen met zijn vrouw Laima Leyton het DJ-duo Mixhell. Wereldwijd zorgen ze voor een

waar feestgevoel in clubs en op festivals. Sencity São Paulo vindt plaats in het Museum of Modern Art. In dit museum werken ook een aantal dove medewerkers. Zij zullen tijdens WereldDovenDag het een en ander vertellen over hun werk. ’s Avonds genieten ze mee van het feest in de Maassilo.

WereldDovenDag 2011

7

De onderstaande bedrijven hebben hart voor WereldDovenDag Mede dankzij hun steun is deze thema-uitgave tot stand gekomen.

Sport = communicatie Communicatie = contact tussen mensen www.ggmd.nl

Helpt als horen of communiceren niet vanzelfsprekend is. www.kentalis.nl

Voor de beste hulp bij het vinden en behouden van werk. www.werkpad.nl

Hans Anders wenst u een prachtige WereldDovenDag! www.hansanders.nl

Als een hoortoestel niet de juiste oplossing is.

Een wereld vol geluid. www.advancedbionics.com

www.cochlear.com/ nl

De Riethorst

ggz-centrum voor doven en slechthorenden

…om erbij te horen . www.medel.com

Onze band met WereldDovenDag 2011 is zo sterk als onze producten! www.rovasta.nl

8

WereldDovenDag 2011

WereldDovenDag: Vandaag even géén problemen ... www.propersona.nl/riethorst

De tolken die op WereldDovenDag rondlopen zijn door ons opgeleid. www.IGTD.hu.nl