WELZIJN VAN ARTSEN:
ZORG VOOR ZICHZELF & DREMPELS TOT HULP Saartje Jooris, huisarts Eline Van Tilburgh, huisarts
Er was eens…
130 jaar later…
Jaarlijks:
Hoge prevalentie burn-out (Europese
Ø
25,53 / 1000 artsen
Ø
20,23 / 1000 advocaten
Ø
15,93 / 1000 dominees
Artsen: Ø
Leverfalen
Ø
Zelfdoding
Ø
Typhus
huisartsen)
Ø werk Ø privé Ø persoon
Hoger risico op Ø zelfdoding Ø middelenmisbruik Ø medische fouten Barrières Ø patiënt Ø arts Ø maatschappij
Waarom welzijn bevorderen? • Individuele artsen • Gezondheidszorg welke zij leveren
Voordelen van uitgeruste artsen • ↓ Risico burn-out, prikaccidenten, VKO’s • ↑ Concentratievermogen = ↓ ernstige medische fouten
Voordelen van bevlogen artsen • Productiviteit en efficiëntie • Minder onnodige onderzoeken, minder onnodige/foutieve medicatie • Relatie met patiënt • Preventie
Welzijn van artsen (Oost-Vlaanderen) Zelfzorg bij artsen (Oost-Vlaanderen) De arts als patiënt (Antwerpen)
WAT WERD ER ONDERZOCHT?
WELZIJN VAN ARTSEN & ZELFZORG BIJ ARTSEN SAARTJE JOORIS, HUISARTS
ONDERZOEKSMETHODIEK Online enquête • Oost-Vlaanderen • Verspreid door Orde der Geneesheren
± 3500 artsen aangeschreven • Respons: 200 artsen • = 5,7%
GEEN gestandaardiseerde vragenlijst
Beperkingen literatuuronderzoek B e p e r k i n g e n
Beperkingen vragenlijst
Deelnemersbias
Welzijn ipv onwelzijn S t e r k t e s
200 reacties Klein % nonresponders!
Uitvoerige antwoorden open vragen
Fysiek
Spiritueel
Emotioneel
WELZIJN Intellectueel
Sociaal
Occupationeel
Alarmsymptomen Dingen die ik zelf niet kan oplossen
Specialistische zaken
Attesten
Arts contacteren
Onderzoeken
Wat is moeilijk binnen het artsenberoep?
Avondactiviteiten
...
Administratie
Maatschappelijke rol/ status
Wachtdiensten
Zaken eigen aan het werk + Contacten met collega’s
Hoge werkdruk
Privéleven
Wat maakt dat men het volhoudt?
+
Praten
Onderdrukken
Reflecteren
Piekeren Zelfkritiek
Hobby’s Sport
R/ Temesta 2,5mg S/ ½ 2dd
OMGAAN MET MOEILIJKE GEBEURTENISSEN
Samenwerken met collega’s Bewaken eigen grenzen
Wachtdiensten Goede contacten met collega’s
ZELFZORG Voorzien in basisbehoeften
Work-life balance
Timemanagement
Veranderen van job/ pensioen
Organisatie work-load Aandacht voor psychische en fysieke symptomen
Praktijkondersteuning Eigen arts
OPLOSSINGEN • Oprichten organisaties • Belang eigen huisarts
• Beperken werkuren/ afbakenen agenda • Reorganisatie wachtdiensten
• Draagkracht artsen vergroten – empowerment • Intervisiegroepen • Online psychotherapeutische interventies • ...
Praktijkorganisatie
Hulporganisaties
Preventie
Screening • Arbeidsgeneesheer • Psycholoog/huisarts • Interviesiegroepen
DE ARTS ALS PATIENT ELINE VAN TILBURGH, HUISARTS
Preventieve acties
Therapeutische acties
Federaal Kenniscentrum voor Gezondheidszorg
IFTS en opleiding coaching, stressklinieken
Preventie!
European Institute for Intervention and Research on Burnout
OostVlaanderen: ‘Arts in Nood’
D4D Micro/meso/ macroniveau
INTERVENTIES?
Wie? Huisarts, psychiater, psycholoog en coach
www.docors4doctors.be
Doctors4Doctors
Preventie: - Structuur/omkadering van artsen - Voorkomen van disfunctioneren
Therapeutisch: - Hulp bieden voor medische/ psychosociale/juridische problemen - Vaardigheden aanleren: afbakening, organisatie
Demografie van aanmelders en doorstromers
Evolutie in psychosociaal welbevinden
Vragenlijst (t=0 en t=2 maand) Algemene gegevens 4-DKL vragenlijst Vragenlijst coach
DOELSTELLINGEN ONDERZOEK
Sterktes
Zwaktes Eerste onderzoek van deze aard in België
Zeer gevoelig onderwerp
Resultaten voor Doctors4Doctors
Kleine onderzoekspopulatie
STERKTES/ZWAKTES ONDERZOEK
Aanmelders (n=68) vrouwen: 49 mannen: 19
Doorstromers (n=56) vrouwen: 41 mannen: 15
BEREIK VAN D4D?
Participatie doorstromers (n=14): response ratio 25% gemiddelde leeftijd: 42 jaar (± 8 jaar)
KARAKTERISTIEKEN VAN DE GROEP?
p<0,00001 4 dimensionale klachtenlijst: Somatisatie: p<0,00037 Depressie: p<0,02356 Angst: p<0,00426
EVOLUTIE IN PSYCHOSOCIAAL WELBEVINDEN?
EVOLUTIE IN PSYCHOSOCIAAL WELBEVINDEN?
Positieve evaluatie één jaar na opstart van D4D Doorverwijzingen naar: Belang voor beleidsmakers
CONCLUSIE
• Tevredenheid? • Zinvolheid?
Score 8,9/10 Score 8,7/10
• Huisarts • Coach
• Zinvol project • Goede resultaten • = Ondersteuning vanuit overheid/riziv/... ???
ALGEMEEN BESLUIT SAARTJE JOORIS, HUISARTS ELINE VAN TILBURGH, HUISARTS
Arts zijn is... • ... Voldoeninggevende patiëntencontacten • ... Uitputtende patiëntencontacten • ... Zorgen voor een ander • ... En ook voor zichzelf
Zelfzorg is... • ... Op tijd stilstaan bij eigen welbevinden • ... DURVEN eigen grenzen respecteren • ... Begeleiding vragen indien nodig
Doctors4Doctors is... • ... Beschikbaar wanneer zelfzorg tekort schiet • ... Een leidende hand met kennis van zake • ... Een discrete en professionele hulpverlening
“Zelfzorg is geloven in jezelf en het eigen recht op een individueel leven naast het professionele leven, dat je – zonder dat je het beseft – vlug opeist. “Ik kon mijn verhaal kwijt. Ik had een hand nodig om me te begeleiden”
DANK VOOR UW AANDACHT
