Ontwerp huisarts acute zorg

Ontwerp huisarts acute zorg HAZ v1·0·0·0

postadres: Postbus 262, 2260 AG Leidschendam bezoekadres: Overgoo 11, 2266 JZ Leidschendam te le foon : 070 - 317 34 50; fax: (070) 320 74 37; e -mail: in fo@ Nictiz.n l www.Nictiz.nl

Versie : 1.0 Datum : 25 juni 2012 Referentie: [Ontw HAZ]

Inhoudsopgave Managementsamenvatting ...................................................................................... 5 1

Inleiding ......................................................................................................... 6 1.1 Doel en doelgroep ...................................................................................... 6 1.2 Achtergrond ............................................................................................... 7 1.3 Reikwijdte van dit document ........................................................................ 8 1.4 Samenhang met andere documenten ............................................................ 8 1.5 Structuur van dit document ......................................................................... 9 1.6 Documenthistorie ....................................................................................... 9

2

Uitgangspunten ..............................................................................................10 2.1 Normatieve referenties ...............................................................................10 2.2 Informatieve referenties .............................................................................10 2.3 Afkortingen...............................................................................................11 2.4 Begrippen .................................................................................................11

3

Architectuur visie ............................................................................................13 3.1 Inleiding ...................................................................................................13 3.2 Aanleiding ................................................................................................13 3.3 Doelstelling...............................................................................................13 3.4 Reikwijdte ................................................................................................14 3.5 Belanghebbenden ......................................................................................14 3.5.1 Directe betrokkenen .............................................................................14 3.5.2 Proces op hoofdlijnen ...........................................................................15 3.5.3 Kentallen en omvang ............................................................................15 3.5.4 Belangenorganisaties ...........................................................................15 3.6 Bedrijfsscenario ........................................................................................16 3.7 Toekomstvisie ...........................................................................................17

4

Bedrijfsarchitectuur .........................................................................................18 4.1 Inleiding ...................................................................................................18 4.2 Bedrijfsactoren ..........................................................................................18 4.2.1 Overzicht ............................................................................................18 4.3 Bedrijfsconcepten ......................................................................................20 Diagram GBX.SEH.d2010 Domeinconcepten ..........................................................20 4.4 Bedrijfsprocessen ......................................................................................22 4.4.1 Overzicht ............................................................................................22 4.5 Scenario beschrijving .................................................................................25

5

Informatiesysteem architectuur ........................................................................26 5.1 Inleiding ...................................................................................................26 5.2 Applicatiediensten en -functies ....................................................................26 5.2.1 Opvragen Professionele Samenvatting ....................................................27 5.2.2 Meldkamer ..........................................................................................28 5.2.2.1 Geven zelfzorgadvies ......................................................................28 5.2.2.2 Aanvragen ambulancevervoer ..........................................................30 5.2.3 Ambulance systeem ................................................................................31 5.2.3.1 Eerste hulp ter plaatse .........................................................................31 5.2.3.2 Uitvoeren ambulancerit ......................................................................32 5.2.4 Spoedeisende hulp systeem ..................................................................34 5.2.4.1 Verlenen SEH.................................................................................34

Ontwerp huisarts acute zorg, v1.0.0.0

3 van 47

5.2.5 Huisarts systeem (HIS) ........................................................................35 5.2.5.1 Spoedmelding ................................................................................35 5.2.5.2 Doorverwijzen................................................................................37 5.2.5.3 Opvragen rapportages ....................................................................38 5.3 Gegevensobjecten .....................................................................................39 5.3.1 Overzicht ............................................................................................39 5.3.2 Doorverwijzing ....................................................................................40 5.3.3 Persoonsgegevens ...............................................................................41 5.3.4 Meldkamergegevens.............................................................................41 5.3.5 Melding ..............................................................................................41 5.3.6 Incidentgegevens ................................................................................41 5.3.7 Ritgegevens ........................................................................................41 5.3.8 Uitrukgegevens ...................................................................................41 5.3.9 Bestemmingsgegevens .........................................................................41 5.3.10 Afhaalgegevens ................................................................................41 5.3.11 Gegevens over handelingen uitgevoerd door ambulance ........................42 5.3.11.1 Mist ..........................................................................................42 5.3.11.2 ABCDE protocol .............................................................................42 5.3.12 Primary Survey .................................................................................42 5.3.13 Secondary Survey .............................................................................42 5.3.14 Medicatie .........................................................................................43 5.3.15 Werkdiagnosen .................................................................................43 6

Technische architectuur ...................................................................................44 6.1 Systeemarchitectuur ..................................................................................44 6.1.1 Huisarts informatiesysteem (HIS) ..........................................................44 6.1.2 Meldkamer informatiesysteem (MKA IS) .................................................44 6.1.3 Ambulance informatiesysteem (AMB IS) .................................................44 6.1.4 Spoedeisende hulp informatiesysteem (SEH IS) .......................................44 6.1.5 Zorginformatiemakelaar (ZIM) ...............................................................44 6.1.6 Uniek Zorg Identificatienummer Register (UZI-register)............................44 6.1.7 Sectorale Beheervoorziening Zorg (SBV-Z) .............................................45 6.2 Systeemarchitectuur ..................................................................................45 6.2.1 Draadloze communicatie .......................................................................45 6.2.2 Ongeïdentificeerde patiënt ....................................................................46 6.2.3 Actieve signalering ...............................................................................46 6.2.4 Aanmelden versus workflow ..................................................................46 6.2.5 Bepalen huisarts ..................................................................................47

4 van 47


Managementsamenvatting Spoedeisende hulp, ook wel acute zorgverlening genoemd, betreft de zorgverlening aan patiënten in acute situaties. De zorg in de acute zorgketen wordt primair geleverd door de keten van huisarts, MKA, ambulancepersoneel en de SEH afdeling van een ziekenhuis. De zorgverlening in de acute zorg kan worden gezien als een keten waarbij de zorg van aan de patiënt wordt overgedragen van zorgverlener op zorgverlener totdat het spoedeisende aspect niet langer van toepassing is. Dit document beschrijft de architectuur voor de informatie-uitwisseling in de acute zorgketen, kort e-Spoed. Deze architectuur is onderdeel van AORTA, de landelijke basisinfrastructuur in de zorg die het mogelijk maakt dat zorgaanbieders op landelijke schaal patiëntgegevens kunnen uitwisselen. Doelstelling van e-Spoed is het verbeteren van informatievoorziening binnen de acute zorgketen. De acute zorgketen valt uiteen in twee delen. Aan de ene kant de acute zorg in de eerste lijn bij de huisartsen. Dit kan ook een huisartsenpost(HAP, zie architectuur HWG) zijn. Aan de andere kant de acute zorg in de tweede lijn, de spoed eisende hulp. Acute zorg op de tweede lijn wordt aangeboden op de SEH. Toegang tot de SEH komt op drie manieren tot stand: 1) via de meldkamer (bellen van 112); 2) Na verwijzing van de eerste lijn en 3) op initiatief van de patiënt. In dit document wordt de architectuur van de tweedelijn besproken. Door het beschikbaar maken van noodzakelijke medische gegevens van patiënten, zoals chronische aandoeningen, medicijngebruik en allergieën kan de kwaliteit, efficiëntie en effectiviteit van de acute zorg structureel worden verhoogd. Door het tijdig en gestructureerd beschikbaar maken van gegevens geregistreerd tijdens behandeling door het ambulancepersoneel kan een SEH afdeling beter voorbereid de patiënt ontvangen en de zorgverlening overnemen.


5 van 47

1

Inleiding

1.1

Doel en doelgroep

Het programma e-Spoed heeft tot doelstelling de informatievoorziening binnen de acute zorgketen te verbeteren. Door het beschikbaar maken van noodzakelijke medische gegevens van patiënten bij acute situaties kan de efficiëntie en effectiviteit van de acute zorg structureel worden verhoogd. Hierdoor kan een permanente kwaliteitsverbetering in de acute zorgverlening worden gerealiseerd. De informatie uitwisseling vindt plaats via het Landelijke Schakelpunt, en is onderdeel van de AORTA architectuur. Dit document beschrijft de architectuur voor het uitwisselen van gegevens binnen de acute zorgketen. De doelgroep van dit architectuurdocument omvat: Zorgaanbieders: zorgverleners en medewerkers die deze zorgtoepassing gaan gebruiken. Zij zullen vooral het bedrijfsscenario in de architectuurvisie willen herkennen. Gebruikers met ICT-affiniteit zullen ook de bedrijfsarchitectuur en de informatiesysteemarchitectuur willen lezen. managers die beslissen over de ICT-ontwikkelingen van de zorgaanbieder en dus tijdig moeten weten welke investeringen op de ICT-agenda moeten komen. ICT-deskundigen die moeten weten op welke wijze deze zorgtoepassing moet worden ingepast binnen de bestaande ICT-voorzieningen van de zorgaanbieder. XIS-leveranciers: managers die beslissen over de ICT-ontwikkelingen van hun XIS-applicaties en dus tijdig moeten weten welke inspanningen nodig zijn. applicatieontwikkelaars die de achtergronden van deze zorgtoepassing willen begrijpen. Belangenverenigingen van zorginstellingen die eventueel zijn betrokken bij deze zorgtoepassing. Beroepsverenigingen van zorgverleners die zijn betrokken bij deze zorgtoepassing. Zij zullen vooral het bedrijfsscenario in de architectuurvisie willen herkennen. Belangenverenigingen van patiënten die zijn betrokken bij deze zorgtoepassing. Zij zullen vooral het bedrijfsscenario in de architectuurvisie willen herkennen. NICTIZ: projectmanager die verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van de zorgtoepassing, productmanager die gewoonlijk opdrachtgever voor dit document is, architect van deze zorgtoepassing, die dit architectuurdocument schrijft en onderhoudt, AORTA-architecten, die moet bepalen of deze architectuur aanleiding geeft tot wijziging van de architectuur van de basisinfrastructuur, productmanager GBZ, die moet bepalen of deze architectuur aanleiding geeft tot wijziging van het generieke PvE GBZ, productmanager LSP, die moet weten welke nieuwe HL7-interacties door het LSP ondersteund moeten worden en willen bepalen of deze architectuur aanleiding geeft tot wijziging van het PvE LSP, HL7v3-modelleurs, die voor deze zorgtoepassing een implementatiehandleiding gaan schrijven. Zij hebben daarvoor de technische architectuur nodig.

6 van 47


1.2

Achtergrond

NICTIZ werkt aan een landelijke basisinfrastructuur in de zorg, AORTA genaamd, die mogelijk moet maken dat zorgaanbieders, en later ook patiënten en mogelijk andere partijen in de zorg, ten behoeve van verschillende zorgtoepassingen op landelijke schaal patiëntgegevens kunnen uitwisselen. Centraal in AORTA staat de zorginformatiemakelaar (ZIM), die wordt geëxploiteerd door het landelijke schakelpunt (LSP). Daarop kunnen zorgaanbieders hun bestaande zorginformatiesystemen (ook wel XIS´en genoemd) aansluiten, mits zij voldoen aan de eisen van een goed beheerd zorgsysteem (GBZ). Die aansluiting vindt plaats via datacommunicatienetwerken (DCN), die worden geëxploiteerd door zorgserviceproviders (ZSP). Voor het uniek identificeren van patiënten, zorgaanbieders, zorgverzekeraars en zorgsystemen wordt gebruik gemaakt van landelijke registers: het UZI–register (Unieke Zorgverleners Identificatie), de SBV-Z (Sectorale BerichtenVoorziening in de Zorg van het BSN-stelsel) en later het UZOVI-register (Uniek Zorgverzekeraars Identificatie). De onderstaande figuur toont op vereenvoudigde wijze hoe zorgaanbieders met hun XIS via het DCN van een ZSP worden aangesloten op de ZIM van het LSP, opdat zorgverleners en hun medewerkers, met behulp van hun UZI-pas, vanuit hun eigen XIS op landelijke schaal patiëntgegevens kunnen uitwisselen met andere zorgaanbieders.

CIBG UZISBV-Z register

Informatiepunt EPD

LSP VWI ZIM I&A autorisatie AUT SCH LOG manager

medewerker

ZSP

DCN

DCN

ZSP

patiënt/cliënt

zorgaanbieder UZI

UZI

UZI

UZI

GBZ

GBZ

XIS

XIS XIS

zorg verlener

mede werker

zorgaanbieder

zorgaanbieder

zorg verlener


mede werker

UZI

zorgaanbieder UZI

GBZ

GBZ

XIS

XIS

zorg verlener

UZI

UZI

GBZ mede werker

XIS

zorg verlener

mede werker

7 van 47

1.3

Reikwijdte van dit document

Dit architectuurdocument bevat de architectuurvisie, de bedrijfsarchitectuur, de informatiesysteemarchitectuur en de technische architectuur voor de zorgtoepassing eSpoed. Dit document bevat alleen de zorgtoepassing-specifieke invulling van, en zo nodig uitbreiding op, de generieke [Architectuurvisie], de [Bedrijfsarchitectuur], de [Informatiesysteemarchitectuur] en de [Technische architectuur] van de AORTAbasisinfrastructuur. Dit betekent dat generieke zaken, zoals rond het BSN en de UZI-pas, in dit architectuurdocument niet aan bod hoeven te komen. De reikwijdte van de zorgtoepassing wordt beschreven in paragraaf 3.4 .

1.4

Samenhang met andere documenten

Dit architectuurdocument wordt, of is, onderdeel van de documentatieset van de zorgtoepassing e-Spoed, zie links in de onderstaande figuur. Richtlijnen

Promotie

Autorisatie richtlijn

Gegevens richtlijn

Architectuur Architectuur visie

Bedrijfs architectuur

Position Paper

Programma van Eisen

Technische architectuur

Test Scenario’s & Scripts

Kwalificatie criteria

Kwalificatie schema



Kwalificatie schema



Kwalificatie schema

XML

Ballot ?

XML schema’s

LSP Programma van Eisen

IH Bericht Inhoud

WSDL’s

Schema trons

Berichten HL7

Fact sheet

ZSP Programma van Eisen

Informatie systeem architectuur

White Paper

GBZ

IH Bericht Wrappers

IH Bericht Transport

IH Basis Componenten

Voorbeeld berichten

Dit architectuurdocument is nauw verbonden met: de Gegevensrichtlijn e-Spoed [Richtlijn gegevensuitwisseling], een document met daarin vastgelegd welke gegevens worden uitgewisseld door de

8 van 47


verschillende zorgverleners in het kader van deze zorgtoepassing, zoals overeengekomen door hun beroepsverenigingen. de Autorisatierichtlijn e-Spoed [Richtlijn autorisatie], een document met daarin vastgelegd welke beperkingen worden gesteld aan de uitwisseling van patiëntgegevens gedefinieerd in de Gegevensrichtlijn e-Spoed. Dit architectuurdocument vormt de basis voor de volgende documenten: het addendum PvE GBZ voor e-Spoed, met daarin de zorgtoepassingspecifieke GBZ-eisen als aanvulling op het generieke PvE GBZ, het addendum PvE LSP voor e-Spoed, met daarin de zorgtoepassing-specifieke LSP-eisen als aanvulling op het generieke PvE LSP. de implementatiehandleiding e-Spoed, met daarin de definities van de berichtinhoud van de HL7 berichten die worden uitgewisseld tussen GBZ’en en het LSP ten behoeve van deze zorgtoepassing.

1.5

Structuur van dit document

De structuur van dit architectuurdocument is grotendeels gebaseerd op TOGAF en bevat aldus: Hoofdstuk 2: uitgangspunten, hoofdstuk 3: architectuurvisie, hoofdstuk 4: bedrijfsarchitectuur, hoofdstuk 5: informatiesysteemarchitectuur, hoofdstuk 6: technische architectuur. De invulling van deze architectuurhoofdstukken met architectuurelementen is ook zoveel mogelijk gebaseerd op TOGAF, maar is aangevuld met architectuurelementen uit Zachman en Archimate, waar dat nodig was.

1.6 Versie 1.0

Documenthistorie Datum Toelichting 25-jun-2012 inhoudelijk kopie van eerder concept ‘Architectuur e-Spoed’ v1.1, 4-mei-2011


9 van 47

2

Uitgangspunten

2.1

Normatieve referenties

De onderstaande documenten zijn beschouwd als leidend voor dit document: Referentie

Document(en)

Bron

[Richtlijn gegevensuitwisseling] [WBP]

Richtlijn gegevensuitwisseling huisarts – ambulancedienst – afdeling Spoedeisende Hulp Wet bescherming persoonsgegevens

NHG/Nictiz

[WOG]

Wet op de geneesmiddelen

Min VWS

[Wet GBO]

Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst

Min VWS

[Wet BIG]

Wet op de beroepen in de gezondheidszorg

Min VWS

[Wet BSN-z]

Wet op de BSN voor de zorg

Min VWS

[Documentatieoverzicht]

Documentatieoverzicht AORTA

NICTIZ

[Architectuurvisie]

Architectuurvisie AORTA

NICTIZ

[Bedrijfsarchitectuur]

Bedrijfsarchitectuur AORTA

NICTIZ

[Informatiesysteemarchitectuur]

Informatiesysteemarchitectuur AORTA

[Technische architectuur]

Technische architectuur AORTA

NICTIZ

[PvE GBZ]

Programma van eisen aan een GBZ

NICTIZ

[Kwalificatieschema GBZ]

Kwalificatieschema voor een GBZ

NICTIZ

[Typekwalificatieschema XIS]

Typekwalificatieschema voor een XIS

[Kwalificatiecriteria GBZ]

Kwalificatiecriteria voor een GBZ

NICTIZ

[PvE ZSP]

Programma van eisen aan een ZSP

NICTIZ

[Kwalificatieschema ZSP]

Kwalificatieschema voor een ZSP

NICTIZ

[Kwalificatiecriteria ZSP]

Kwalificatiecriteria voor een ZSP

NICTIZ

[PvE LSP]

Programma van eisen aan het LSP

NICTIZ

[IH berichttransport]

Implementatiehandleiding berichttransport

NICTIZ

[IH berichtwrappers]

Implementatiehandleiding berichtwrappers

NICTIZ

[IH generieke berichten]

Implementatiehandleiding generieke berichten

NICTIZ

[IH basiscomponenten]

Implementatiehandleiding HL7 basiscomponenten

NICTIZ

[Generiek XML-materiaal]

Generiek XML-materiaal AORTA

NICTIZ

2.2

CBP

NICTIZ

NICTIZ

Informatieve referenties

De onderstaande documenten hebben gediend als bron voor dit document en/of verwijzen de lezer naar andere bruikbare bronnen:

10 van 47


Referentie

Document(en)

Bron

[Verklarende woordenlijst]

Verklarende woordenlijst AORTA

NICTIZ

[UBK]

Uniform Begrippenkader Ambulancezorg

[NHG SEH]

Richtlijn gegevensuitwisseling huisarts ambulance afdeling spoedeisende hulp Ambulances InZichthttp://www.ambulancezorg.nl/NL/ov erdesector/Pages/kengetallen.aspx

Projectbureau Versterking Ambulancezorg NHG

[AZN INZICHT]

2.3

AZN

Afkortingen

De onderstaande tabel bevat afkortingen die specifiek zijn voor deze zorgtoepassing. Alle andere afkortingen en begrippen zijn te vinden in [Verklarende woordenlijst]. AVLS AZN CHP EHTP HASP LOINC LVTC

Automatic Vehicle Location System Ambulance Zorg Nederland Centrale Huisartsen Post Eerste Hulp Ter Plaatse Richtlijn doorverwijzing HuisArts Specialist Logical Observation Identifiers Names and Codes Landelijke Vereniging Trauma Centra

BSA

Basisdataset Ambulance Zorg Dataset ontwikkeld door o.a. AZN waarin minimale gegevenset staat voor uitwisseling tussen ambulance en SEH. Mechanism Injury Signs Treatment. Dit zijn de verschillende informatiecomponenten die vastgelegd worden binnen het acute zorgproces. Deze informatiebehoefte en onderverdeling wordt internationaal gebruikt. Er is geen nadere invulling van deze informatiebehoefte gestandaardiseerd. Meldkamer Ambulancezorg Nederlandse Federatie van Universitaire Medische Centra Nederlands Huisartsen Genootschap Nederlands Patiënten Consumenten Federatie Nederlands Triage Systeem Nederlandse Vereniging voor Intensive Care Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen Regionale Ambulance Voorziening Regionaal Geneeskundig Functionarissen Spoed Eisende Hulp Trauma Centrum Vereniging Huisartsenposten Nederland

MIST

MKA NFU NHG NPCF NTS NVIC NVZ RAV RGF SEH TC VHN

2.4

Begrippen

De onderstaande tabel bevat begrippen die specifiek zijn voor deze zorgtoepassing. Alle andere afkortingen en begrippen zijn te vinden in [Verklarende woordenlijst].


11 van 47

Acute Zorgnetwerk (AZN) Urgentiecodes

Voorwaarde scheppende rit

12 van 47

Dit netwerk tussen alle MKA's zorgt er via een voortdurende uitwisseling van posities en statussen van voertuigen voor dat ambulancezorg bovenregionaal kan werken. (Voorheen Ambunet.) Urgentie A1: Een spoedeisende rit in opdracht van de centralist in geval van acute bedreiging van de vitale functies van de patiënt of in het geval dat dit gevaar pas na beoordeling door het ambulanceteam ter plaatse kan worden uitgesloten. De ambulance maakt altijd gebruik van optische en geluidssignalen. Urgentie A2: Een rit in opdracht van de centralist naar aanleiding van een zorgvraag waaruit blijkt dat er geen sprake is van direct levensgevaar, maar waarbij er wel sprake kan zijn van (ernstige) gezondheidsschade en de ambulance wel zo snel mogelijk ter plaatse dient te zijn. Urgentie B: Een rit in opdracht van de centralist van de MKA naar aanleiding van een zorgvraag zonder A1- of A2urgentie, waarbij een tijdstip of tijdsinterval is afgesproken voor het halen of brengen. Een voorwaardenscheppende rit is een rit in opdracht van de centralist van de MKA waarbij het ambulanceteam naar een door de centralist bepaalde plaats rijdt om de beschikbaarheid van de ambulancezorg te waarborgen.


3

Architectuur visie

3.1

Inleiding

Dit hoofdstuk beschrijft de architectuurvisie voor het uitwisselen van binnen de acute zorgketen, afgekort AORTA·SEH·Arch·AV en is een specialisatie van de generieke architectuurvisie, afgekort AORTA·BI·Arch·AV. De architectuurvisie omschrijft de zorgtoepassing, conform TOGAF, in termen van: aanleiding, doelstelling, reikwijdte, belanghebbenden, bedrijfsscenario, toekomstvisie.

3.2

Aanleiding

Spoedeisende Hulp (SEH), ook wel acute zorgverlening genoemd, betreft de zorgverlening aan patiënten in acute situaties. De zorg in de acute zorgketen wordt primair geleverd door ambulancepersoneel, de SEH van een ziekenhuis, de meldkamer ambulancezorg (MKA) en huisarts.

3.3

Doelstelling

Doelstelling van het programma e-Spoed is het verbeteren van informatievoorziening binnen de acute zorgketen. Door het beschikbaar maken van noodzakelijke medische gegevens van patiënten, zoals chronische aandoeningen, medicijngebruik en allergieën kan de kwaliteit, efficiëntie en effectiviteit van de acute zorg structureel worden verhoogd. Indien onderzoekresultaten beschikbaar zijn behoeven onderzoeken niet opnieuw uitgevoerd te worden wat kwaliteitverhogend en kostenbesparend kan werken. Voor het structureel verhogen van de snelheid en doelmatigheid van de zorg van een acute patiënt is het noodzakelijk om de relevante acute gegevens van de patiënt beschikbaar te hebben bij iedere schakel binnen de acute keten. De acute gegevens van de patiënt worden overgedragen tussen de zorgverleners vanaf het moment van de melding, via de huisarts, MKA, ambulance aan de SEH. De acute gegevens kunnen de zorgprofessionals in de keten ondersteunen bij het vaststellen van de diagnose en het bepalen van de meest geschikte behandeling. Na het bezoek van de patiënt op de SEH wordt de huisarts ingelicht met een verslag waarin de vervolgstappen staan gegeven. Door het ontbreken van inzicht in de medische status van de patiënt bij acute situaties vinden onnodig extra onderzoeken en handelingen plaats. Door goede informatie te leveren uit de huisartsen informatiesystemen (HIS) aan de MKA, ambulance- of SEHzorgprofessionals kan de zorgverlening van patiënten worden verbeterd.


13 van 47

3.4

Reikwijdte

Dit ontwerp beschrijft de informatie-uitwisseling tussen Huisarts, MKA, Ambulance en SEH afdeling van een ziekenhuis. De scope van dit ontwerp beperkt zich tot de processen noodzakelijk voor de acute zorgverlening. Processen en gegevens met betrekking tot niet-spoedeisende hulp, financiële of statistische processen en gegevens vallen buiten de scope van dit ontwerp.

3.5

Belanghebbenden

3.5.1 Directe betrokkenen De meldkamer ambulancezorg (MKA) is verantwoordelijk voor het proces van intake, indicatiestelling, zorgtoewijzing en –coördinatie, 7 dagen in de week, 24 uur per dag. De MKA zorgt ervoor dat de juiste ambulancezorg op het juiste moment en op de juiste plaats wordt ingezet en/of dat de overdracht van de patiënt aan andere hulpverleners zo soepel mogelijk verloopt. De MKA is toegangspoort voor de ambulancezorg en vervult tevens de poortwachterfunctie voor andere hulpverleners. Nederland is onderverdeeld in 25 regio’s, ieder met een eigen meldkamer. De MKA behandelaar is een medewerker van de meldkamer ambulancezorg, die inhoud geeft aan het meldkamerproces (zoals bovenstaand beschreven). De centralist is bevoegd om te bepalen of en op welke wijze ambulancezorg ingezet wordt. In principe heeft de centralist een verpleegkundige opleiding en achtergrond. Intake, indicatiestelling, zorgtoewijzing etc. mogen alleen door verpleegkundigen worden uitgevoerd. Er zijn ook niet-verpleegkundig centralisten in dienst van de sector, deze worden ingezet op het logistieke proces van uitgifte van ambulanceritten. Het ambulanceteam bestaat uit een AMB behandelaar en een ambulancechauffeur. De AMB behandelaar verricht werkzaamheden op een zodanig niveau dat aan de wettelijke en kwaliteitseisen van (spoedeisend) medisch- en verpleegkundig handelen wordt voldaan. De AMB behandelaar is een SOSA-gediplomeerde verpleegkundige. De ambulancechauffeur bestuurt de ambulance en assisteert de AMB behandelaar. De ambulancechauffeur is een SOSA-gediplomeerde chauffeur en is derhalve ook opgeleid in het verrichten van medisch-ondersteunende handelingen. Spoed Eisende Hulp (SEH) afdelingen van ziekenhuizen verlenen eerste hulp aan patiënten die gebracht worden door de ambulance of zichzelf melden. Ongeveer 10 SEH afdelingen in Nederland zijn Trauma Centra en hebben zich gespecialiseerd in de acute zorgverlening aan slachtoffers van ongevallen. De Huisarts is het eerste aanspreekpunt in de zorgketen en levert in voorkomende gevallen acute zorgverlening. Daarnaast verwijst de huisarts, patiënten naar de SEH of neemt contact op met de MKA om vervoer naar de SEH te organiseren. De huisarts is over het algemeen tijdens kantooruren bereikbaar, daarbuiten verloopt het contact veelal via een centrale huisartsen post (HAP) door dienst waarnemend huisarts. Regionale Ambulance Voorzieningen (RAV) zijn regionaal georganiseerde organisaties die ambulancevervoer als dienstverlening aanbieden. De ambulances zijn geplaatst op geografisch verspreide ambulanceposten om binnen de maximale aanrijdtijd alle locaties binnen de regio te bereiken. De RAV is, conform de Wet Ambulancezorg (WAZ) de rechtspersoon waaraan de vergunning tot het verrichten van ambulancezorg is verleend. De wet is op 2 december 2008 aangenomen en treedt in werking op 1 januari 2011. Een RAV is een zorginstelling krachtens de Wet Toelating Zorginstellingen (WTZi).

14 van 47


3.5.2 Proces op hoofdlijnen Het proces van acute zorgverlening volgt in grote lijnen onderstaand proces:

1 Melder

MKA Huisarts 2

4

3

Patiënt Ambulance

SEH

Figuur 1 1. Patiënt/huisarts/familie/omstander meldt acute zorgvraag bij de MKA. 2. MKA doet inschatting zorg, stuurt ambulance naar patiënt. 3. AMB behandelaar verricht acute zorg, de ambulance vervoert de patiënt naar de SEH. 4. SEH neemt zorg voor patiënt over en verricht acute zorg. De huisarts ontvangt rapportage over het incident en de verleende zorg.

3.5.3 Kentallen en omvang In Nederland zijn 24 uur per dag, 7 dagen per week, ambulances beschikbaar om ambulancezorg te verlenen. Het landelijk budget voor de ambulancezorg wordt verdeeld op basis van een beschikbaarheidmodel, dat er op gericht is dat gemiddeld 97% van de bevolking binnen 12 minuten na melding bij de MKA bereikt kan worden. In [AZN INZICHT] is de sector ambulancezorg met behulp van kerngetallen gekarakteriseerd.

3.5.4 Belangenorganisaties Binnen de acute zorg zijn de direct betrokken door onderstaande partijen vertegenwoordigd.

Ambulancezorg Nederland (AZN) Ambulancezorg Nederland is de sectororganisatie van de ambulancezorg Zij zijn betrokken bij de ontwikkeling en uitvoering van de initiële opleidingen en verdere scholing, maar zijn ook actief voor externe opdrachtgevers (bijvoorbeeld het Rode Kruis,


15 van 47

het ministerie van Defensie en Curacao). Binnen het instituut fungeren verder twee stafafdelingen. Vereniging Ambulancezorg Nederland Bij de vereniging zijn ambulanceorganisaties en meldkamers ambulancezorg aangesloten. De vereniging richt zich op belangenbehartiging, op de ondersteuning van het totaalproduct ambulancezorg en de randvoorwaarden. De vereniging kent een Dagelijks Bestuur en een Algemeen Bestuur. In het Algemeen Bestuur van de vereniging zijn alle RAV-regio’s in Nederland vertegenwoordigd. Stichting Ambulancezorg Nederland De stichting ondersteunt de ontwikkeling en borging van de medisch-verpleegkundige producten zoals protocollen en opleidingen.

Landelijke Vereniging voor Traumacentra (LvTC) De onderlinge samenwerking en beleidsafstemming tussen de elf traumacentra vindt plaats via de Landelijke Vereniging voor Traumacentra.

Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) De NFU is een samenwerkingsverband van de acht Universitair Medische Centra (UMC's) in Nederland. De NFU heeft als algemene doelstelling het behartigen van de gezamenlijke belangen van de UMC's.

Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) Het NHG is de wetenschappelijke vereniging van huisartsen. Haar missie is het bevorderen van de wetenschappelijk onderbouwde beroepsuitoefening. Voor dit doel ontwikkelt het NHG o.a. richtlijnen voor de uitwisseling van gegevens met andere zorgverleners.

Nederlands Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) De NPCF is een samenwerkingsverband van (koepels van) patiënten. De lidorganisaties zijn actief op de volgende werkterreinen: mensen met een lichamelijke beperking, verstandelijk gehandicapten, psychiatrie, verpleging en verzorging en curatieve zorg (ziekenhuiszorg, huisartsenzorg). De federatie fungeert als platform voor gemeenschappelijke beleidsontwikkeling en belangenbehartiging op inhoudelijke thema's.

Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) De NVZ is de organisatie van de branche ziekenhuizen. Deze branche bestaat uit organisaties die een samenhangend pakket van medisch-specialistische zorg bieden.

3.6

Bedrijfsscenario

Een 64-jarige patiënt belt op een maandagochtend de huisarts wegens acuut ernstige pijn in de rug. De assistente geeft een visitesamenvatting uit het HIS mee. Patiënt is bekend met arteriosclerose en staat op de wachtlijst voor operatie. Ter plaatse treft de huisarts een zeer zieke patiënt met lage tensie en forse rugpijn. De huisarts overlegt met het ziekenhuis waar patiënt bekend is en verneemt dat patiënt daar welkom is voor de chirurg. Hij bestelt direct een ambulance met de waarschijnlijkheidsdiagnose aneurysma aorta abdominalis.

16 van 47


De centralist van de MKA roept een vrije ambulance op en stuurt een vooraankondiging naar de SEH. Met A1 vertrekt de ambulance. Vervolgens typt de centralist in het geïntegreerd MKA systeem (GMS) de belangrijkste gegevens in (adres, diagnose) en stuurt deze als ritopdracht naar de ambulance. Tenslotte stuurt de MKA een bevestiging naar de huisarts. De SEH treft voorbereidingen om de patiënt op te vangen en vraagt een professionele samenvatting op van de patiënt bij de huisarts. De chirurg kan deze informatie alvast in het elektronisch dossier van patiënt voegen. Inmiddels arriveert de ambulance. Na onderzoek wordt de werkdiagnose van de huisarts door de AMB behandelaar onderschreven. De verpleegkundige geeft zuurstof, brengt een infuus aan en geeft pijnstilling. Intussen vertrekt de ambulance naar de SEH. Vanuit de ambulance worden de medische gegevens die zijn vastgelegd door de AMB behandelaar doorgestuurd naar SEH. Bij aankomst is de SEH volledig op de hoogte. Terwijl de patiënt naar een andere afdeling binnen het ziekenhuis wordt gebracht stuurt de SEH arts een rapportage naar de huisarts.

3.7

Toekomstvisie

De hulpverlening volgt in principe altijd de vaste keten van MKA, ambulance, SEH. Hierbij worden gegevens over de status van de patiënt, het incident en de verleende hulp doorgeven naar de volgende schakel in de keten. Snelheid van informatieverstrekking is essentieel in de acute hulpverlening. Een ambulance kan op weg naar de patiënt reeds van informatie worden voorzien door de MKA, evenzo kan de SEH afdeling van een ziekenhuis voor aankomst van de patiënt geïnformeerd worden over de patiënt en zijn status. De schakels in de keten kunnen vast voorbereidende werkzaamheden starten en daarmee belangrijke tijdwinst boeken. Doormiddel van de gegevensuitwisseling ontwikkeld binnen e-Spoed worden de volgende informatiebehoeften ingevuld: De MKA, ambulance en SEH ontvangen informatie over de actuele gezondheidstatus van de patiënt om betere zorg aan de patiënt te kunnen leveren. De SEH ontvangt sneller en digitaal informatie over de toestand van de patiënt en verzorging door ambulancepersoneel om sneller te kunnen reageren bij binnenkomst van de patiënt. De huisarts ontvangt rapportage van de laatste schakel in de keten zodat de huisarts te allen tijde op de hoogte is van de toestand van de patiënt en daarmee betere zorg aan familie en patiënt geboden kan worden.


17 van 47

4

Bedrijfsarchitectuur

4.1

Inleiding

Dit hoofdstuk vormt de bedrijfsarchitectuur van de zorgtoepassing e-Spoed, afgekort AORTA·SEH·BA en is een specialisatie van de generieke bedrijfsarchitectuur, afgekort AORTA·BI·IA. De bedrijfsarchitectuur definieert en analyseert het werkgebied van de zorgtoepassing, conform TOGAF, in termen van: bedrijfsactoren: de partijen die een belangrijke rol spelen bij deze zorgtoepassing en de wijze waarop deze partijen aan elkaar gerelateerd zijn, bedrijfsrollen: de karakteristieke rollen die deze bedrijfsactoren spelen binnen deze zorgtoepassing, bedrijfsprocessen: de processen die worden doorlopen om de bedrijfsdiensten te kunnen leveren, bedrijfsobjecten: de objecten die worden gebruikt of voortgebracht door de bedrijfsprocessen, samenhang tussen de bovengenoemde architectuurelementen, waarbij alle ondersteunende ICT-voorzieningen buiten beschouwing worden gelaten.

4.2

Bedrijfsactoren

Voor een algemene beschrijving, zie Bedrijfsarchitectuur AORTA, hoofdstuk 3, 4 en 5.

4.2.1 Overzicht De relaties tussen de actoren in het acute zorgproces zijn, buiten de relatie huisarts – patiënt, alleen tijdens de acute zorgverlening van toepassing. Actor Patiënt

Huisarts

18 van 47

Definitie De persoon die spoedeisende hulp nodig heeft of denkt nodig te hebben. De persoon kan ten tijde van de spoedmelding onbekend zijn (op straat gevonden), of bekend zijn in het geval dat hij/zij zelf de hulp inroept of door de huisarts worden doorgewezen. De (vaste) huisarts die de eerstelijns zorg voor de patiënt op zich neemt. Dit kan ook zijn een dienstdoende huisarts indien de eigen huisarts niet beschikbaar is. De huisarts kan de patiënt naar aanleiding van zijn/haar eigen diagnose naar de SEH doorverwijzen, al dan niet met behulp van ambulancevervoer. In het UZI-register is de huisarts geregistreerd als arts (art. 3), specialisme huisarts.


Verpleegkundig centralist

De MKA behandelaar ontvangt telefonische meldingen voor de Ambulance diensten. Het gaat hier om de regionale MKA’s die de meldingen voor het algemene alarmnummer 112 afhandelen. Op de MKA is een MKA behandelaar aanwezig die een eerste triage doet. Afhankelijk van de uitkomsten van de triage kan de MKA behandelaar ambulance hulp inschakelen, de patiënt zelfzorg adviseren of de patiënt vragen met behulp van eigen vervoer naar de huisarts of SEH te gaan. In het UZI-register is de MKA behandelaar geregistreerd als verpleegkundige (art. 3). AmbulanceDe verpleegkundige op de ambulance die eerste hulp verleent aan de verpleegkundige patiënt. De AMB behandelaar wordt bijgestaan door de ambulancechauffeur. In het UZI-register is de AMB behandelaar geregistreerd als verpleegkundige (art. 3). Arts De arts die de patiënt behandeld op de SEH. In het UZI-register zijn artsen geregistreerd als arts (art. 3) met een daaraan gekoppeld specialisme (zoals internist, cardioloog, neuroloog). SEH De SEH is de spoedeisende hulpafdeling van een ziekenhuis. Hieronder vallen ook de regionale traumacentra. Na binnenkomst van de ambulance neemt de SEH(-arts) de zorg aan de patiënt over van de AMB behandelaar. RAV De organisatie die verantwoorde ambulancezorg levert. De RAV is als eerste verantwoordelijk voor het leveren van ambulancezorg in de eigen hulpverleningsregio, maar is ook beschikbaar voor ambulancezorg in andere regio’s. De Regionale AmbulanceVoorziening (RAV) is een instelling voor gezondheidszorg die momenteel de volgende producten en diensten levert: Zorgindicatie: het op basis van de Landelijke Standaard Meldkamer Ambulancezorg (LSMA) indiceren van de zorgvraag. Zorgtoewijzing: het op basis van de geïndiceerde zorg toewijzen van een A1-, A2- of B-rit of doorverwijzen naar een andere zorgverlener of instantie. Zorgcoördinatie: het op basis van binnengekomen meldingen en beschikbare capaciteit coördineren van de zorgtoewijzingen. Preventie: het voorkomen van complicaties en het voorkomen van verergering van aandoeningen en invaliditeit. Behandeling van aandoeningen van de patiënt in een spoedeisende situatie: het op basis van het Landelijk Protocol Ambulancezorg behandelen van een patiënt. Verzorging van de patiënt in een spoedeisende situatie. Begeleiding van patiënten en hun eventuele relaties. Paraatheid: de voorziening die garandeert dat 24 uur per dag 365 dagen per jaar ambulancezorg met een spoedeisend karakter binnen 15 minuten na melding beschikbaar is voor elke inwoner in Nederland. Registratie: het registreren van gegevens ten behoeve van het verlenen en evalueren van verantwoorde ambulancezorg. Meldkamer Bij het MKA komen vragen om ambulancezorg binnen die worden ambulancezorg afgehandeld door bevoegde MKA behandelaren. Een centralist is een (MKA) medewerker van de MKA die bevoegd is om te bepalen of en op welke wijze ambulancezorg noodzakelijk is. Tabel GBX.SEH.t2010 Actoren


19 van 47

4.3

Bedrijfsconcepten

In onderstaande figuur zijn de relaties weergegeven tussen de informatieobjecten, organisaties en actoren. In de tabel zijn de definities van de concepten weergegeven. arch Domein +afdeling van

+heeft MKA

RAV

*

SEH

Ambulance +in dienst bij

Ziekenhuis

+in dienst bij

Verpleegkundig centralist

Ambulance +werkt op verpleegkundige

Arts +in dienst bij

Ritopdracht

Melding +komt bij

Ritformulier

Behandelaar MKA

+vraagt op

Behandelaar SEH

Behandelaar AMB

+stelt op

+stelt op

+vraagt op

+ontvangt

+stelt op +vraagt op

Rapportage

PS

+initieert

Zorgaanvrager +ontvangt of vraagt op +stelt op Getuige

Huisarts

Patient

Verwijzing

+stelt op

+is patient bij

Diagram GBX.SEH.d2010 Domeinconcepten Concept MKA RAV SEH Ziekenhuis

Ambulance

20 van 47

Definitie Zie tabel GBX.SEH.t2010 Zie tabel GBX.SEH.t2010 Zie tabel GBX.SEH.t2010 Een instelling waar zorgverleners werken en waar de patiënt zorg kan krijgen. In de generieke AORTA documentatie representeert de actor Zorgaanbieder een verpleegkundige Voertuig waarmee ambulancezorg wordt uitgevoerd en dat speciaal is ingericht voor vervoer en behandeling van patiënten. Een ambulancevoertuig is erkend via een aanhangsel bij de vergunning aan de RAV. Naast de bekende ambulance waarin de patiënt vervoerd wordt, zijn er


Verpleegkundigcentralist Ambulance verpleegkundige

Arts Behandelaar MKA Behandelaar AMB Behandelaar SEH Zorgaanvrager

Getuige Huisarts

Patiënt Melding

Rapportage

nieuwe vormen van ambulances zoals de trauma helikopter en soloambulances. De solo-ambulances worden door ‘rapid responders’ ingezet. Een rapid responder is een AMB behandelaar die geheel zelfstandig ter plaatse handelt, al dan niet in afwachting van de komst van een ambulance, huisarts, verloskundige, etc. Zie tabel GBX.SEH.t2010 Zie tabel GBX.SEH.t2010 Een verpleegkundige is iemand die middelbaar of hoog opgeleid is in het uitvoeren van verpleegkundige taken. Hij houdt zich bezig met het geven van basiszorg en verpleegtechnische handelingen. Gespecialiseerde verpleegkundigen hebben een eigen BIG-registratie. In de generieke AORTA documentatie representeert de actor Zorgverlener een verpleegkundige. Een arts is een persoon die gerechtigd is de geneeskunde uit te oefenen. In de generieke AORTA documentatie representeert de actor Zorgverlener een arts. De rol van het behandelen van een patiënt op de meldkamer De rol van het behandelen van een patiënt op de ambulance De rol van het behandelen van een patiënt op de SEH De persoon die een incident met een patiënt meldt bij de MKA. Dit kan zijn familie of een derde die bijvoorbeeld na een ongeluk de MKA belt. Ook de patiënt zelf of zijn huisarts kan de MKA bellen voor een spoedmelding. De kwaliteit en detaillering van de melding is sterk afhankelijk van de situatie en de persoon die de melding doet. Een huisarts kan zeer gedetailleerde informatie geven over de toestand en identiteit van de patiënt terwijl bij een aanrijding alleen de locatie bekend kan zijn. De zorgaanvrager wordt binnen e-Spoed niet door een informatiesysteem ondersteund. Iemand die voor het slachtoffer belt naar de meldkamer. De huisarts die door de patiënt is ‘aangemerkt’ als dossierhouder en die het inschrijvingstarief declareert voor de bij hem/haar ingeschreven patiënt. Sommige patiënten zijn nooit uitgeschreven bij een vorige huisarts (denk aan verhuizen naar een andere stad), andere patiënten staan bij geen enkele huisarts ingeschreven. Dit document gaat er vanuit dat de meeste patiënten slechts één vaste huisarts hebben. Het kan echter voorkomen dat er meer huisartsen zijn die een medisch dossier van één en dezelfde patiënt bijhouden. De patiënt is een natuurlijk persoon, de zorgvrager. De melding bevat de gegevens over de melding die is gedaan aan de MKA. Het gaat hier om tijdstip van melding, indicatie, de aantekeningen van de MKA behandelaar en de urgentie die de MKA behandelaar aan de melding geeft. De laatste zorgverlener in de acute zorgketen rapporteert over het verleende zorgproces. Deze informatie wordt overgedragen aan de vaste huisarts die deze opneemt in het dossier van de patiënt. De MKA, Ambulance en SEH rapporteren verschillende gegevens. In de gegevensrichtlijn zijn hiervoor verschillende rapportages gedefinieerd.


21 van 47

Ritopdracht Ritformulier

Professionele samenvatting

Verwijzing

De opdracht van de MKA aan de ambulance voor het uitrukken. Het bevat alle informatie die de ambulance nodig heeft om te vertrekken naar de patiënt. Het ritformulier betreffen alle gegevens, geregistreerd tijdens verplaatsing naar de patiënt, de hulpverlening aan de patiënt en de rit naar de SEH. Het gaat hier deels om logistieke gegevens maar ook de gegevens uit de eerste onderzoeken en verdere behandeling van de patiënt door de AMB behandelaar. De zorgverleners in het acute zorgproces kunnen de voor hun relevante gegevens over de patiënt opvragen. In de regel levert de vaste huisarts van de patiënt deze gegevens. Belangrijke basisinformatie zoals allergieën, chronische ziekten en de voorgeschiedenis van de patiënt kunnen relevant zijn voor een goede zorgverlening. De MKA, Ambulance en SEH hebben behoefte aan verschillende gegevens. In de gegevensrichtlijn zijn hiervoor verschillende professionele samenvattingen gedefinieerd. Een verwijzing is de verwijzing van een huisarts naar de SEH afdeling van een ziekenhuis. Het bevat de patiëntidentificatie en reden van doorverwijzing.

Tabel GBX.SEH.t2020 Domeinconcepten

4.4

Bedrijfsprocessen

4.4.1 Overzicht Diagram GBX.SEH.d2020 geeft het generieke proces binnen de acute zorgverlening weer.

22 van 47


arch Proces

Melding

MKA triage

Behandelaar MKA

Zelfzorgadvies

Ritopdracht

Ritformulier

AMB nodig

AMB triage

Behandelaar AMB

Verwijzing

naar SEH

Verlenen zorg

EHTP

Behandelaar SEH

PS

Opstellen rapportage Rapportage

Bijwerken dossier

Vaste huisarts

Diagram GBX.SEH.d2020 Proces van de acute zorg

Activiteit Melding Triage MKA Triage AMB Verwijzing EHTP Verlenen zorg Opstellen rapportage Bijwerken dossiers

Zelfzorgadvies

Definitie Een melding dat er iets gebeurt is waarbij hulp noodzakelijk is. Het bepalen of ambulancevervoer noodzakelijk is of dat zelfzorgadvies geboden kan worden. Het bepalen of ambulancevervoer noodzakelijk is of dat EHTP geboden kan worden. Briefje waar een patient naar een andere arts verwezen wordt. Eerste hulp ter plaatse Het verlenen van de zorg die de patient nodig heeft. Het opstellen van de rapportage. Dit kan de Ambulance, meldkamer of SEH rapportage zijn. Als er nieuwe informatie binnen komt, moet het dossier bijgewerkt worden. Een samenvatting van de opgestuurde rapportage wordt in het dossier verwerkt. Het geven van advies via de telefoon

Tabel GBX.SEH.t2030 Activiteiten De MKA ontvangt via 112 of van een zorgverlener via een ander telefoonnummer of elektronisch bericht een acute zorgvraag. De centralist of MKA behandelaar neemt de melding aan en registreert de melding in het systeem van de MKA. De MKA behandelaar voert triage uit en bepaalt of ambulancevervoer noodzakelijk is en of een ambulance beschikbaar is. De MKA behandelaar kan hierbij gebruik maken van de professionele samenvatting (condities, medicatieverstrekkingen) die bij de huisarts kan worden


23 van 47

opgevraagd. Als een ambulance niet noodzakelijk geacht wordt, kan de MKA behandelaar de patiënt zelfzorg adviseren. Indien ambulancevervoer noodzakelijk is wordt een ambulance toegewezen door de centralist/MKA behandelaar. Een opdracht wordt verstuurd naar de ambulance waarin minimaal de locatie en urgentie worden aangegeven. Aanvullende informatie ontvangen van de aanvrager of door de MKA tijdens triage verkregen kan worden meegestuurd om het ambulancepersoneel vooraf te informeren. Tijdens de rit naar de patiënt kan de AMB behandelaar de professionele samenvatting van de patiënt opvragen bij de huisarts. Zodra de ambulance op locatie aankomt onderzoekt de AMB behandelaar de patiënt en begint met zorgverlening aan de patiënt. De AMB behandelaar besluit of vervoer van de patiënt noodzakelijk is of dat eerste hulp ter plaatse (EHTP) kan worden geboden. Indien besloten wordt de patiënt te vervoeren wordt de bestemming bepaald. Afhankelijk van de situatie wordt de bestemming bepaald door de meldkamer, het ambulancepersoneel of de patiënt. De SEH wordt gewaarschuwd dat een patiënt onderweg is door middel van een voorwaarschuwing. Tijdens het vervoeren van de patiënt kan aanvullende informatie over de toestand en eventuele verleende zorg worden verstuurd naar de SEH om deze beter voor te bereiden op de komst van de patiënt. Deze informatie kan in de loop van de rit wijzigingen of aangevuld worden. De SEH wordt van deze wijzigingen op de hoogte gehouden. Bij aankomst van de patiënt op de SEH wordt de zorg van de patiënt overgedragen aan de SEH. Tevens ontvangt de SEH een laatste update van de gegevens die tijdens de rit zijn verzameld. Indien voor de behandeling noodzakelijk kan de SEH de professionele samenvatting van de patiënt opvragen. Na verlening van de acute zorg kan de patiënt worden ontslagen uit het ziekenhuis of worden overgedragen aan een interne afdeling. Een patiënt kan zich ook, al dan niet op basis van een verwijzing van de huisarts, zelf melden bij de SEH met een acute zorgvraag. De laatste partij die de patiënt binnen het acute zorgproces behandelt, rapporteert aan de huisarts. De huisarts kan op basis van deze rapportage de zorg aan de patiënt of diens directe omgeving afstemmen. De huisarts verwerkt een samenvatting van de rapportage in het dossier van de patiënt zodat de relevante informatie uit het acute zorgproces beschikbaar is voor andere zorgverleners. Dit proces is weergegeven in Diagram GBX.SEH.d2020. De activiteiten zijn gedefinieerd in Tabel GBX.SEH.t2030.

24 van 47


4.5

Scenario beschrijving

In de bedrijfsarchitectuur is gebruik gemaakt van een aantal scenario’s die met deskundigen zijn doorgelopen om een beeld te krijgen van het acute zorgproces en de informatiebehoefte binnen dit proces. Onderstaande scenario’s zijn daarbij onderkend, de scenario’s zijn in detail uitgewerkt in de [Richtlijn gegevensuitwisseling]. Dit zijn: SCENARIO 1: DE HUISARTS VERWIJST EEN PATIËNT VANUIT VISITE NAAR DE AFDELING SPOEDEISENDE HULP EN REGELT VERVOER PER AMBULANCE. SCENARIO 2: FAMILIE BELT 112. o Scenario 2a: Familie belt 112, vervoer per ambulance naar SEH o Scenario 2b: Familie belt 112, MKA geeft zelfzorgadvies SCENARIO 3: OMSTANDERS BELLEN 112. o Scenario 3a: Omstanders bellen 112, vervoer naar SEH o Scenario 3b: Omstanders bellen 112, ambulance handelt af o Scenario 3c: Omstanders bellen 112, MKA geeft zelfzorgadvies SCENARIO 4: PATIËNT MELDT ZICHZELF OP DE SEH


25 van 47

5

Informatiesysteem architectuur

5.1

Inleiding

Dit hoofdstuk vormt de informatiesysteemarchitectuur van de zorgtoepassing e-Spoed, afgekort AORTA·SEH. De informatiesysteemarchitectuur definieert en analyseert het werkgebied van de zorgtoepassing in termen van: applicatiecomponenten: de gebruiksapplicaties die ieder type gebruiker nodig heeft, applicatierollen: de karakteristieke rollen die deze gebruiksapplicaties spelen binnen deze zorgtoepassing, applicatiediensten: de diensten die de gebruiksapplicaties bieden aan de gebruikers, ook wel use cases genoemd, applicatiefuncties: de functies die de gebruiksapplicaties daartoe moet uitvoeren , gegevensobjecten: de gegevens die nodig zijn om de applicatiediensten te kunnen leveren, samenhang tussen de bovengenoemde architectuurelementen, waarbij alle benodigde ICT-techniek buiten beschouwing wordt gelaten.

5.2 Er zijn 1. 2. 3. 4.

Applicatiediensten en -functies vier van belang zijnde systemen die een rol spelen bij het SEH proces: Meldkamerinformatiesysteem (MKA IS) Spoedeisende hulp informatiesysteem (SEH IS) Ambulance informatiesysteem (AMB IS) Huisarts informatiesysteem (HIS)

In onderstaande tabel staan de systemen en de use cases die ze kunnen uitvoeren. In de volgende paragrafen worden de use cases besproken. Systeem MKA IS

AMB IS

SEH IS HIS

26 van 47

Use Cases Opvragen PS MKA Geven zelfzorgadvies Aanvragen ambulance Opvragen PS AMB EHTP Uitvoeren ambulancerit Opvragen PS SEH Verlenen zorg Opvragen MKArapportage Opvragen SEHrapportage Opvragen AMBrapportage Spoedmelding Doorverwijzen

Ontvangend/reagerend systeem HIS HIS AMB IS HIS HIS SEH IS HIS HIS MKA IS SEH IS AMB IS MKA IS SEH IS


5.2.1 Opvragen Professionele Samenvatting Beschrijving: Op verschillende momenten kunnen de MKA behandelaar, SEH behandelaar of AMB behandelaar meer informatie nodig hebben over de patiënt. Ze kunnen de professionele samenvatting opvragen als ze dat noodzakelijk achten. Bedrijfsrol MKA behandelaar Vaste huisarts AMB behandelaar Vaste huisarts SEH behandelaar Vaste huisarts

Activiteit Opvragen PS MKA Opleveren PS MKA Opvragen PS AMB Opleveren PS AMB Opvragen PS SEH Opleveren PS SEH

Maakt gebruik van OPV s02 opvragen patiëntstukken OPV s04 opleveren patiëntstukken OPV s02 opvragen patiëntstukken OPV s04 opleveren patiëntstukken OPV s02 opvragen patiëntstukken OPV s04 opleveren patiëntstukken

Trigger: De betreffende zorgverlener heeft behoefte aan medische gegevens van een patiënt. Precondities: De PS is aangemeld bij de verwijsindex. Flow of events: MKA behandelaar vraagt de professionele samenvatting voor de MKA op bij de huisarts indien noodzakelijk voor het geven van zelfzorgadvies aan de patiënt. HIS levert de gevraagde informatie op. AMB behandelaar vraagt de professionele samenvatting voor de AMB op bij de huisarts indien noodzakelijk voor het geven van EHTP aan de patiënt. HIS levert de gevraagde informatie op. SEH behandelaar vraagt de professionele samenvatting voor de SEH op bij de huisarts indien noodzakelijk voor het verlenen van zorg aan de patiënt. Postcondities: De MKA behandelaar, AMB behandelaar en SEH behandelaar beschikt over de gevraagde informatie.


27 van 47

Sequentiediagram: sd opv ragenPS MKA

AMB

SEH

ZIM

opvragenPS AMB()

HIS

opvragenPS MKA() opleverenPS MKA()

opleverenPS MKA()

opvragenPS AMB()

opvragenPS AMB() opleverenPS AMB()

opleverenPS AMB()

opvragenPS SEH() opleverenPS SEH()

opvragenPS SEH() opleverenPS SEH()

5.2.2 Meldkamer 5.2.2.1 Geven zelfzorgadvies Beschrijving: Deze use-case ondersteunt het geven van een zelfzorgadvies door de MKA behandelaar op de MKA. Het zelfzorgadvies wordt (indien mogelijk) gerapporteerd aan de vaste huisarts van de patiënt. De MKA behandelaar kan de rapportage aanmelden bij de verwijsindex, dit is optioneel. Als het aangemeld wordt dan is het ook opvraagbaar. Bedrijfsrol MKA behandelaar MKA behandelaar

Activiteit Vastleggen MKA rapportage Sturen MKA rapportage

Vaste huisarts

Ontvangen MKA rapportage

Maakt gebruik van PUB s01 vrijgeven gegevens SZA s01 opzoeken zorgaanbieders STU s01 sturen bericht STU s02 ontvangen bericht

Trigger: De MKA heeft (indirect) contact met een patiënt en triage wijst uit dat kan worden volstaan met een zelfzorgadvies, ambulancevervoer is niet noodzakelijk. Precondities: 1. Er is een melding op de MKA binnengekomen en geregistreerd. Dit kan een spoedmelding zijn van de huisarts of via de telefoon. 2. Indien noodzakelijk en mogelijk is de PS MKA opgevraagd bij de vaste huisarts conform paragraaf 5.2.1. Flow of events:

28 van 47


De MKA behandelaar registreert het zelfzorgadvies in het meldkamersysteem. De MKA behandelaar selecteert de patiënt. {optioneel} Het systeem publiceert de meldkamerrapportage (met het zelfzorgadvies) in de verwijsindex. De MKA behandelaar selecteert de huisarts uit het zorgadresboek (ZAB) of een lokale lijst. De MKA behandelaar stuurt de meldkamerrapportage naar de vaste huisarts. De vaste huisarts ontvangt de meldkamerrapportage. Postcondities: 1. {optioneel} De meldkamerrapportage is geregistreerd in de verwijsindex. 2. Het systeem van de huisarts heeft de meldkamerrapportage ontvangen. Uitzonderingen 1. De patiënt gaat niet akkoord met elektronische uitwisseling van zijn gegevens: er kan geen uitwisseling via het LSP plaatsvinden. De MKA behandelaar kan via een alternatief kanaal contact opnemen met de huisarts. 2. De BSN van de patiënt is niet bekend: er kan geen uitwisseling via het LSP plaatsvinden. De MKA behandelaar kan via een alternatief kanaal contact opnemen met de huisarts. 3. De huisarts van de patiënt is niet bekend: de rapportage kan niet verstuurd worden naar de huisarts. Sequence diagram: sd gev en zelfzorgadv ies MKA

ZIM

HIS

[optioneel]: aanmeldenMeldkamerrapportage()

sturenMeldkamerrapportage()


29 van 47

5.2.2.2 Aanvragen ambulancevervoer Beschrijving: Deze use-case ondersteunt het geven van een opdracht aan de ambulance door de MKA. Bedrijfsrol MKA behandelaar

Activiteit Sturen ritopdracht

AMB behandelaar AMB behandelaar MKA behandelaar MKA behandelaar

Ontvangen ritopdracht Sturen acceptatie of afwijzing Ontvangen acceptatie of afwijzing Sturen voorwaarschuwing

SEH behandelaar

Ontvangen voorwaarschuwing

Maakt gebruik van SZA s01 opzoeken zorgaanbieders STU s01 sturen bericht STU s02 ontvangen bericht STU s01 sturen bericht STU s02 ontvangen bericht SZA s01 opzoeken zorgaanbieders STU s01 sturen bericht STU s02 ontvangen bericht

Trigger: De MKA behandelt een melding waarvoor ambulance ondersteuning noodzakelijk is. Precondities: Er is een spoedeisende hulp melding op de MKA binnengekomen en geregistreerd. Er is ambulancevervoer noodzakelijk. Flow of events: De MKA behandelaar registreert de ritgegevens in het meldkamersysteem. De MKA behandelaar selecteert de patiënt. De MKA behandelaar selecteert de ambulance uit de ZAB of een lokale lijst. De MKA behandelaar stuurt een ritopdracht naar de ambulance. De AMB behandelaar ontvangt en leest de ritopdracht. Het systeem ontvangt een acceptatie of afwijzing van de ambulance. Het systeem toont de acceptatie of afwijzing aan de MKA behandelaar. Indien via HA: MKA behandelaar stuurt een bevestiging naar de HA. Indien noodzakelijk: MKA behandelaar stuurt een voorwaarschuwing naar de SEH. Postcondities: De ambulance heeft de ritopdracht ontvangen. De MKA behandelaar heeft een acceptatie of afwijzing ontvangen van de ambulance. Uitzonderingen: 1. Systeem ontvangt binnen de time-out geen bevestiging van de ambulance. Er volgt een herhaling en/of de MKA behandelaar neemt via een alternatief communicatiemiddel contact op met de ambulance. 2. BSN van de patiënt is niet bekend: er kan geen uitwisseling via het LSP plaatsvinden. De MKA behandelaar kan via een alternatief kanaal contact opnemen met de ambulance. 3. De patiënt gaat niet akkoord met elektronische uitwisseling van zijn gegevens: er kan geen uitwisseling via het LSP plaatsvinden. De MKA behandelaar kan via een alternatief kanaal contact opnemen met de ambulance.

30 van 47


Sequence diagram: sd Aanv ragen ambulancev erv oer MKA

ZIM

AMB

SEH

ritopdracht()

acceptatie() {OR}

afwijzing()

{optioneel} voorwaarschuwing()

5.2.3 Ambulance systeem 5.2.3.1 Eerste hulp ter plaatse Beschrijving: Indien de AMB behandelaar besluit om de patiënt niet naar de SEH te vervoeren maar op locatie te behandelen, informeert de AMB behandelaar de vaste huisarts over de situatie/gegeven behandeling. (De vaste huisarts kan dit overnemen in zijn dossier en/of contact opnemen met de patiënt naar aanleiding van dit incident.). De AMB behandelaar kan de rapportage aanmelden bij de verwijsindex, dit is optioneel.Als het aangemeld wordt dan is het ook opvraagbaar. Bedrijfsrol AMB behandelaar

Activiteit Sturen AMB rapportage

Vaste huisarts

Ontvangen AMB rapportage

Maakt gebruik van SZA s01opzoeken zorgaanbieders STU s01 sturen bericht STU s02 ontvangen bericht

Trigger: Bij aankomst van ambulance op de locatie van de patiënt blijkt vervoer naar SEH niet noodzakelijk. Precondities: Ambulance heeft een ritopdracht ontvangen van de MKA. Indien mogelijk en/of noodzakelijk heeft de AMB behandelaar de PS AMB opgevraagd bij de vaste huisarts conform paragraaf 5.2.1. Flow of events: De AMB behandelaar registreert de geboden EHTP. De AMB behandelaar selecteert de patiënt. {optioneel} Het systeem publiceert de ambulancerapportage in de verwijsindex.


31 van 47

De AMB behandelaar selecteert de vaste huisarts van de patiënt. Het systeem stuurt de ambulancerapportage (met daarin verwerkt het EHTP rapport) naar de huisarts. Postcondities: {optioneel} De ambulancerapportage is geregistreerd in de verwijsindex. De huisarts heeft de AMB rapportage ontvangen. Uitzonderingen 1. BSN van de patiënt is niet bekend: er kan geen uitwisseling plaatsvinden via het LSP. 2. Huisarts van de patiënt is niet bekend: de rapportage kan niet verstuurd worden. 3. De patiënt gaat niet akkoord met elektronische uitwisseling van zijn gegevens: er kan geen uitwisseling plaatsvinden via het LSP. Sequence diagram: sd EHTP AMB

ZIM

HIS

[optioneel]: aanmeldenAmbulancereportage()

sturenAmbulancerapportage()

5.2.3.2 Uitvoeren ambulancerit Beschrijving: Deze use-case beschrijft de ondersteuning van het systeem in de informatievoorziening tussen ambulance en SEH. Tijdens de behandeling ter plaatse en het vervoer naar de SEH wordt de situatie van de patiënt, de diagnose/onderzoek en behandeling geregistreerd en bij belangrijke wijzigingen gecommuniceerd met de SEH. De SEH is hierdoor op de hoogte wanneer en onder welke omstandigheden een patiënt wordt binnen gebracht en kan op basis hiervan voorbereidingen treffen. Bedrijfsrol AMB behandelaar

Activiteit Sturen ritformulier

SEH behandelaar

Ontvangen ritformulier

Maakt gebruik van SZA s01opzoeken zorgaanbieders STU s01 sturen bericht STU s02 ontvangen bericht

Trigger: De ambulance vervoert de patiënt naar de SEH. Precondities: Ter plaatse is geconstateerd dat vervoer naar SEH noodzakelijk is. Flow of events:

32 van 47


De AMB behandelaar registreert de ritinformatie. De AMB behandelaar selecteert de patiënt. De AMB behandelaar selecteert zorgaanbieder (of neemt deze over uit ritopdracht). De AMB behandelaar stuurt vooraankondiging (via ritformulier) naar SEH. De SEH ontvangt vooraankondiging. De AMB behandelaar registreert primary survey en secondary survey. De AMB behandelaar registreert medicatie en uitgevoerde verrichtingen. Het systeem stuurt interventie en beloop naar de SEH (indien gegevens zijn aangevuld of gewijzigd) via ritformulier. De SEH ontvangt het ritformulier. Bij aankomst bij de SEH stuurt het systeem de ambulanceoverdracht (via de ritformulier) naar de SEH. De SEH ontvangt het ritformulier. Postcondities: In elke situatie is de SEH op de hoogte van de situatie (van de patiënt). De behandeling en gegevens zijn overgedragen van de ambulance naar de SEH. Uitzonderingen 1. Geen leesbevestiging ontvangen: Systeem wacht langer dan gestelde tijd op ontvangstbevestiging. Systeem waarschuwt gebruiker dat er geen ontvangstbevestiging is ontvangen. AMB behandelaar neemt indien gewenst via een alternatief communicatiemiddel contact op met de SEH. 2. BSN van patiënt is niet bekend: er kan geen uitwisseling van gegevens plaatsvinden via het LSP. AMB behandelaar neemt indien gewenst via een alternatief communicatiemiddel contact op met de SEH. 3. De patiënt gaat niet akkoord met elektronische uitwisseling van zijn gegevens: er kan geen uitwisseling van gegevens plaatsvinden via het LSP. AMB behandelaar neemt indien gewenst via een alternatief communicatiemiddel contact op met de SEH. Aanvullende opmerkingen: De communicatie m.b.t. de vooraankondiging, interventie en beloop en uiteindelijke overdracht vindt plaats met behulp van hetzelfde bericht, het zogenaamde ritformulier. Afhankelijk van het proces en de situatie bevat het ritformulier meer of minder informatie. Het laatste ritformulier wordt gekenmerkt als overdracht en is daarmee de overdracht van ambulance naar SEH. Sequence diagram:


33 van 47

sd ambulancerit AMB

ZIM

SEH

ritformulier()

inhoud eerste bericht: vooraankondiging Inhoud tweede bericht, kan nog meerdere keren verstuurd worden: interventie en beloop Inhoud laatste bericht: ambulanceoverdracht ritformulier()

5.2.4 Spoedeisende hulp systeem 5.2.4.1 Verlenen SEH Beschrijving: Na doorverwijzing door de huisarts meldt de patiënt zich op de SEH, of nadat de AMB behandelaar de patiënt heeft overgedragen aan de SEH neemt de SEH de hulpverlening over. Na behandeling op de SEH wordt de vaste huisarts op de hoogte gesteld van het incident en de behandeling door de SEH. Indien bij overdracht vanuit de ambulance het BSN van de patiënt nog niet bekend was, wordt dit aan de ambulance gerapporteerd. Bedrijfsrol SEH behandelaar

Activiteit Registreren SEH rapportage

SEH behandelaar

Sturen SEH rapportage

Vaste huisarts

Ontvangen SEH rapportage

Maakt gebruik van PUB s01 vrijgeven gegevens PUB s03 opnieuw aanmelden SZA s01opzoeken zorgaanbieders STU s01 sturen bericht STU s02 ontvangen bericht

Trigger: De patiënt wordt binnengebracht of komt zelfstandig bij de SEH. Precondities: Indien mogelijk en/of noodzakelijk is de PS SEH opgevraagd conform paragraaf 5.2.1 Flow of events: De SEH registreert gegevens m.b.t. de behandeling. Het systeem publiceert de SEH rapportage in de verwijsindex. De SEH selecteert patiënt.

34 van 47


De SEH selecteert de vaste huisarts van patiënt in de ZAB of een lokale lijst. De SEH verstuurt de rapportage naar de vaste huisarts. De vaste huisarts ontvangt de SEH rapportage. Postcondities: 1. De rapportage over de behandeling op de SEH is vastgelegd en opvraagbaar via de verwijsindex . 2. Indien de huisarts bekend is, is deze op de hoogte van de behandeling van de patiënt door de SEH. Uitzonderingen : 1. BSN van patiënt is niet bekend: gegevens kunnen niet uitgewisseld en aangemeld worden via het LSP. 2. Huisarts van patiënt is niet bekend: rapportage kan niet verstuurd worden. 3. De patiënt is niet akkoord met elektronische gegevensuitwisseling/EPD: gegevens kunnen niet uitgewisseld en aangemeld worden via het LSP. Sequence diagram: sd v erlenen SEH SEH

ZIM

HIS

AMB

aanmeldenSEHrapportage()

{OR} heraanmeldenSEHrapportage()

SEHrapportage()

5.2.5 Huisarts systeem (HIS) 5.2.5.1 Spoedmelding Beschrijving: Deze use-case beschrijft de ondersteuning van het melden van een spoedmelding door een huisarts. De huisarts heeft een patiënt die spoedeisende hulp nodig heeft en stuurt een bericht naar de MKA. De MKA verstuurt een bevestiging naar de huisarts om aan te geven dat de spoedmelding in behandeling is genomen.


35 van 47

Bedrijfsrol Vaste huisarts

Activiteit Doen spoedmelding

MKA behandelaar MKA behandelaar Vaste huisarts

Ontvangen spoedmelding Sturen bevestiging Ontvangen bevestiging

Maakt gebruik van SZA s01opzoeken zorgaanbieders STU s01 sturen bericht STU s02 ontvangen bericht STU s01 sturen bericht STU s02 ontvangen bericht

Trigger: Huisarts signaleert behoefte aan spoedeisende hulp. Precondities: De huisarts heeft beschikking over zijn HIS of contact met een praktijkassistent die de melding voor hem kan doen. Flow of events: De huisarts selecteert de patiënt in zijn systeem. De huisarts stelt een spoedmelding op. De huisarts selecteert de MKA in hetZAB of een lokale lijst. De huisarts stuurt de spoedmelding naar de MKA. De MKA ontvangt de spoedmelding. De MKA registreert de spoedmelding in het MKA systeem. De MKA stuurt bevestiging. Het systeem ontvangt een bevestiging van de MKA of presenteert een waarschuwing aan de huisarts (na 1 minuut). De huisarts neemt kennis van de bevestiging van de MKA. Postcondities: De MKA heeft de melding ontvangen. De melding is in de MKA IS geregistreerd. De huisarts heeft bevestiging gekregen van de MKA dat de melding is ontvangen en verwerkt. Uitzonderingen 1. De huisarts ontvangt geen bevestiging van de MKA. Huisarts stuurt nogmaals de melding en/of neemt direct contact op met de MKA via een alternatief communicatiekanaal. 2. De patiënt gaat niet akkoord met elektronische uitwisseling van gegevens: De huisarts neemt direct contact op met de MKA via een alternatief communicatiekanaal Sequence diagram:

36 van 47


sd spoedmelding HIS

ZIM

MKA

spoedmelding()

bevestiging()

5.2.5.2 Doorverwijzen Beschrijving: De huisarts kan een patiënt doorverwijzen naar de SEH van een ziekenhuis indien spoedeisende hulp noodzakelijk is maar de patiënt zich zelfstandig of met hulp van derden naar de SEH kan begeven. De SEH kan de doorverwijzing accepteren of weigeren (indien bijvoorbeeld gesloten). Bedrijfsrol Vaste huisarts

Activiteit Sturen verwijzing

SEH behandelaar SEH behandelaar

Ontvangen verwijzing Accepteren of afwijzen verwijzing Ontvangen acceptatie of afwijzing

Vaste huisarts

Maakt gebruik van SZA s01opzoeken zorgaanbieders STU s01 sturen bericht STU s02 ontvangen bericht STU s01 sturen bericht STU s02 ontvangen bericht

Trigger: Huisarts ziet een patiënt die met ‘eigen vervoer’ naar SEH kan. Precondities: De patiënt is doorverwezen naar de SEH Flow of events: De huisarts selecteert de patiënt in zijn systeem. De huisarts stelt een verwijzing op. De huisarts selecteert de zorgaanbieder (SEH) in het Zorgaanbieder Adres Boek (ZAB) of een lokale lijst. De huisarts verstuurt verwijzing naar SEH. De SEH ontvangt de verwijzing. De SEH verstuurt een bevestiging van ontvangst met daarin de acceptatie of afwijzing. Huisarts ontvangt de bevestiging met daarin de acceptatie of afwijzing. Postcondities: De verwijzing is opgeslagen in het systeem van de huisarts. De SEH is op de hoogte van de komst en de zorgvraag van de patiënt.


37 van 47

Uitzonderingen 1. De huisarts ontvangt geen bevestiging van de SEH. De huisarts stuurt nogmaals de melding en/of neemt direct contact op met de SEH via een alternatief communicatiekanaal. Sequence diagram: sd v erw ij zing HIS

ZIM

SEH

verwijzing()

acceptatie() afwijzing()

{OR}

5.2.5.3 Opvragen rapportages Beschrijving: De gegevens met betrekking tot de behandeling van de patiënt in het spoedeisende hulp proces worden in de vorm van rapportages vastgelegd. Geautoriseerde zorgverleners kunnen deze informatie opvragen. (Dit is bijvoorbeeld van belang indien de patiënt op vrijdagavond uit het spoedeisende hulp proces wordt ontslagen en zondag door een zorgverlener (zijnde niet de vaste huisarts) wordt geholpen.) De laatste in de urgente zorgketen, de meldkamer na het geven van zelfzorgadvies of de SEH na behandeling op de SEH afdeling rapporteert aan de huisarts en stelt de SEH rapportage beschikbaar via het landelijk EPD. Binnen het spoedeisende hulp proces is de huisarts een geautoriseerde zorgverlener die de rapportages kan opvragen indien hij dat noodzakelijk acht Bedrijfsrol Zorgverlener MKA behandelaar Zorgverlener AMB behandelaar Zorgverlener SEH behandelaar

Activiteit Opvragen MKA rapportage Opleveren MKA rapportage Opvragen AMB rapportage Opleveren AMB rapportage Opvragen SEH rapportage Opleveren SEH rapportage

Maakt gebruik van OPV s02 opvragen patientstukken OPV s04 opleveren patientstukken OPV s02 opvragen patientstukken OPV s04 opleveren patientstukken OPV s02 opvragen patientstukken OPV s04 opleveren patientstukken

Trigger: De betreffende zorgverlener heeft behoefte aan gegevens over de behandeling uitgevoerd in het spoedeisende hulpproces. Precondities: De rapportages zijn aangemeld bij de verwijsindex. Dit hoeft niet het geval te zijn bij een meldkamerrapportage en ambulancerapportage.

38 van 47


Flow of events: Zorgverlener vraagt gegevens uit het spoedeisende hulp proces op. Systemen leveren de gevraagde informatie op. Postcondities: De zorgverlener beschikt over de gevraagde informatie. Sequence diagram: sd Opv ragen rapportages HIS

ZIM

MKA

AMB

SEH

opvragenMKArapportage() opvragenMKArapportage() opleverenMKArapportage()

opleverenMKArapportage()

opvragenAMBrapportage()

opleverenAMBrapportage()

opvragenSEHrapportage()

opleverenSEHrapportage()

5.3

opvragenAMBrapportage() opleverenAMBrapportage()

opvragenSEHrapportage() opleverenSEHrapportage()

Gegevensobjecten

5.3.1 Overzicht Onderstaande figuur geeft het conceptueel informatiemodel weer voor de zorgtoepassing e-Spoed. Definitieve en uitgewerkte gegevensvelden zijn opgenomen in de BDS e-Spoed.


39 van 47

Doorverwijzing -BSN -Urgentie -Afhaal adres -Tijdstip melding -Reden -Zorgverlener -..

Meldkamergegevens

1

-Naam -Meldkamerverpleegkundige -..

*

Persoonsgegevens

Melding

0..1

-Tijdstip melding -Zorgaanvrager -IBS aanwezig -Rechterlijke machtiging aanwezig -Medisch kladblok meldkamer -Meldkamer urgentie -..

*

0..1

1

Incidentgegevens -Tijdstip incident -..

1

*

-BSN -Geboorte datum -Geslacht -NAW -Telefoon -Zorgverzekering -Contactperoon -Huisarts -ZKV -..

1 Werkdiagnosen

Bestemmingsgegevens -Tijdstip aankomst -Code -Locatie of afdeling -Adres bestemming -Bijzonderheden algemeen -Type opvang -Verwacht specialisme SEH -Tijdstip vrijmelding -..

-Letselcode -Type consultgegever -Naam consultgever -Type patientligging -Type zijligging -..

* Uitrukgegevens Ritgegevens

* 1

*

*

-Ritnummer -Tijdstip ritopdracht -Reden overschrijding aanname -Ambulancenummer -Soortvervoer -Verpleegkundige -Chauffeur -..

1

0..1

-Tijdstip uitruk -Reden overschrijding uitrukken -GPS locatie -Vertrek adres -..

0..1

1

Afhaalgegevens 1 1 0..1

1 0..*

-Tijdstip aankomst patient -Reden overschrijding afhalen -GPS locatie -Afhaal adres -Patiënt vervoerd -Reden geen vervoer -Advies behandeling aanwezig -NTBR verklaring aanwezig -Triage gegevens -Ambulance urgentie -Aantal patienten -Getroffenennummer (TGN) -Tijdstip vrijmelding -Verwachte reistijd -..

1

0..1 Medicatie

Primary Survey

Secondary Survey

-Bijzonderheden -CWK Stabilisatie -Airway vrij -Breathing insufficient -Circulation adequaat -Disability -Exposure allergie -Exposure medicatie -Exposure past -Exposure last meal -Exposure events -..

-Hoofd/hals -Borst -Rug -Abdomen -Bekken -Extremiteiten armen -Extremiteiten benen -Huid -Gynaecologie -Uitscheiding -Vruchtwater verlies -Weeën -..

-Code -Tekst -Dosering -Tijd -Toediening -.. -Infuuscode -Infuustekst -Infuusdosering -Infuussnelheid -..

1 1

Mist *

1 0..1 Mechanism -Mechanism -Oorzaak letsel -Setting ongeval -Hoog energetisch -Verkeerstype patient -Patient was bestuurder -Verkeerstype contra -Helm op -Gordel gedragen -Airbag afgegaan -Kinderzitje -..

0..1 Injury -Injury -Injury tekst -..

1

1

Treatment

* Signs

-Tijdstip bepaling -Saturatie -Capnometrie -Polsfrequentie -Systolische bloeddruk -Diastolische bloeddruk -Hartritme -Bloedsuiker -Temperatuur -Ademhalingsfrequentie -EMV -GCS score -RTS score -..

-Immob. CWK/nekspalk -Vrijmaken ademweg -Mayotube -Zuurstof -Uitzuigen -Beademing -Intubatie -Extubatie -Maagsonde -Reanimatie -Hartmassage -Defribrillatie -Cardioversie -Koelen -Spalken -Treatment extra informatie -..

In deze versie van dit document is alleen de informatie-uitwisseling tussen Ambulance en SEH uitgewerkt.

5.3.2 Doorverwijzing De doorverwijzing is de verwijzing vanuit de huisarts naar de MKA of SEH afdeling. De doorverwijzing bevat onder andere de patiëntidentificatie, de urgentie en de reden voor doorverwijzing. Indien het acute hulp betreft waarbij ambulancevervoer noodzakelijk is wordt ook de locatie waar de patiënt opgehaald dient te worden meegegeven.

40 van 47


5.3.3 Persoonsgegevens De persoonsgegevens bevatten de basispatiëntgegevens, onder andere de NAWgegevens en gegevens over die zorgverzekeraar en vaste huisarts. Indien het BSN bekend is wordt dit als identificerend kenmerk gebruikt. Anders wordt een uniek nummer toegewezen. De uitwerking van dit unieke (tijdelijke) nummer wordt in de technische architectuur gegeven.

5.3.4 Meldkamergegevens Het object meldkamergegevens bevat de primaire gegevens over de MKA waar de melding is binnengekomen. Het betreft onder andere de MKA naam en identificatie.

5.3.5 Melding De melding bevat de gegevens over de melding die is gedaan aan de MKA. Het gaat hier onder andere om het tijdstip van melding, de aantekeningen van de centralist en de urgentie die de centralist/MKA behandelaar aan de melding geeft.

5.3.6 Incidentgegevens In de incidentgegevens wordt onder andere het tijdstip waarop het incident (vermoedelijk) heeft plaatsgevonden vastgelegd.

5.3.7 Ritgegevens Het object ritgegevens bevat de logistieke informatie over de rit. Onder andere het tijdstip en locatie van vertrek, ambulancenummer en de bemanning van de ambulance.

5.3.8 Uitrukgegevens De gegevens met betrekking tot het vertrek van de ambulance zoals tijdstip uitruk, GPS en adreslocatie vertrekpunt, eventuele reden van overschrijding vertrektijd.

5.3.9 Bestemmingsgegevens De gegevens met betrekking tot de uiteindelijke bestemming van de ambulance (m.a.w. de SEH) en de verwachte aankomsttijd bij de bestemming.

5.3.10

Afhaalgegevens

Logistieke gegevens met betrekking tot de aankomst en afhalen van de patiënt. Het gaat hier onder andere om de aankomsttijd, aanwezige documenten, verwachte reistijd naar afhaaladres etc.


41 van 47

5.3.11

Gegevens over handelingen uitgevoerd door ambulance

5.3.11.1

Mist

De MIST – Mechanism/Injury/Signs/Treatment. Basisinformatie over de (mogelijke) toedracht, herkende letsels en stoornissen, tekens en symptomen en de uitgevoerde handelingen. Dit betreft de eerste analyse, en kan deels door de MKA worden ingevuld, maar worden aangevuld door de ambulance ter plaatse. De gegevens kunnen tijdens de rit wijzigen of worden aangevuld. Mechanism: Gegevens over de oorzaak van het incident. Injury: Letsel/gevolgen/aandoeningen van het incident. Signs: Symptomen/stoornissen. Treatment: Uitgevoerde handelingen/behandeling/verleende zorg. Mist wordt vooral gebruikt bij trauma patiënten. 5.3.11.2

ABCDE protocol

Naast Mist wordt ook het ABCDE protocol gebruikt (bijvoorbeeld in het AMC). Dit protocol beschrijft handelingen mbt Airway, Breathing, Circulation, Disability en Exposure of Environment. Airway: omschrijft de handelingen voor het openen en openhouden van de luchtweg Breathing: omschrijft de handelingen voor het controleren en ondersteunen van de ademhaling Circulation: omschrijft de handelingen bij problemen met de circulatie, shock en stelpen van ernstige bloedingen Disability: omschrijft de handelingen bij problemen en stoornissen van het bewustzijn Exposure of omschrijft onder andere de handelingen met betrekking op koude en environment warmteletsels

5.3.12

Primary Survey

De primary survey bevat gegevens over het eerste primaire onderzoek van de patiënt ter plaatse, bestaande uit onder andere resultaten van het onderzoek van luchtwegen, ademhaling en bloedcirculatie. Het doel is de levenbedreigende problemen te identificeren. Na uitvoering van de primary survey kan besloten worden de patiënt te vervoeren naar een SEH.

5.3.13

Secondary Survey

De secondary survey bevat een registratie van het tweede onderzoek na afronding van primary survey, kan eventueel tijdens transport plaatsvinden. Het is een systematisch onderzoek met als doel alle verwondingen te achterhalen en de behandeling daarop te baseren.

42 van 47


5.3.14

Medicatie

De toegediende medicatie, inclusief toegediende infusen, door de AMB behandelaar. De medicatie die in een ambulance beschikbaar is bestaat uit een beperkte, op spoedeisende hulp toegesneden, set medicatie.

5.3.15

Werkdiagnosen

Diagnosen gedaan tijdens de behandeling van de patiënt ter plaatse of tijdens vervoer.


43 van 47

6

Technische architectuur

6.1

Systeemarchitectuur

Binnen het zorgproces worden onderstaande applicaties/deelsystemen onderscheiden:

6.1.1 Huisarts informatiesysteem (HIS) Het huisarts informatiesysteem (HIS) is het informatie systeem waar de huisarts zijn patiëntregistratie voert. Dit systeem levert bijvoorbeeld de professionele samenvatting op. Vanuit het HIS kunnen ook de spoedmeldingen en spoedverwijzingen worden gedaan.

6.1.2 Meldkamer informatiesysteem (MKA IS) Het MKA informatie systeem (MIS) is het centrale systeem gebruikt op de regionale MKAs. Binnen deze systemen worden spoedeisende hulp meldingen geregistreerd en kunnen ambulance ritten worden aangevraagd bij de Ambulance informatiesystemen.

6.1.3 Ambulance informatiesysteem (AMB IS) Het ambulance informatiesysteem (AMIS) is de verzameling van deelsystemen die de informatievoorziening voor ambulances verzorgt. Hieronder vallen de mobiele systemen gebruikt binnen ambulances, mobiele datacommunicatiemiddelen en centrale voorzieningen.

6.1.4 Spoedeisende hulp informatiesysteem (SEH IS) Het spoedeisende hulp informatiesysteem (SEH-IS) is het systeem gebruikt binnen de SEH afdeling van een ziekenhuis of traumacentrum. Dit systeem kan onderdeel uitmaken van een ziekenhuis informatiesysteem maar wordt vanuit dit ontwerp als zelfstandig systeem gezien. Binnen dit systeem wordt de registratie van de patiënt gevoerd tijdens de SEH opname. Op dit systeem komen ook de vooraankondigingen en voorwaarschuwingen binnen die de SEH kan gebruiken ter voorbereiding op de binnenkomst van een patiënt.

6.1.5 Zorginformatiemakelaar (ZIM) De zorginformatiemakelaar (ZIM) is het centrale systeem dat de berichten tussen de verschillende systemen van zorgaanbieders uitwisselt. Het systeem wordt beheerd binnen het LSP.

6.1.6 Uniek Zorg Identificatienummer Register (UZI-register) Het UZI-register voert een registratie van alle zorgverleners.

44 van 47


6.1.7 Sectorale Beheervoorziening Zorg (SBV-Z) De Sectorale Beheervoorziening Zorg (SBV-Z) is het systeem dat de beheervoorziening burgerservicenummer ontsluit voor de zorg. Via dit systeem kunnen de NAW-gegevens van een patiënt via het BSN worden opgevraagd of vice-versa. Zie voor een volledige beschrijving hoofdstuk 3 uit [Technische architectuur AORTA].

6.2

Systeemarchitectuur

Binnen het e-Spoed project spelen aspecten die nog niet eerder binnen de AORTA architectuur zijn beschreven of daarvan afwijken. Onderstaande figuur geeft een overzicht van de verschillende infrastructurele objecten. De architectuurkeuzen voor deze objecten worden hieronder uitgewerkt.

MKA

SEH ZSP

RAV

Acute Zorgnetwerk (ZSP)

LSP ZSP

HA

6.2.1 Draadloze communicatie Voor de communicatie tussen de ambulance en andere systemen is een draadloos communicatie netwerk noodzakelijk. Binnen de AORTA worden geen beperkingen aan de datacommunicatiemiddelen gesteld. Wel zijn er eisen met betrekking tot de exclusiviteit en beschikbaarheid. Voor de communicatie met ambulances zal deze richting gevolgd blijven. Conform het architectuur model is het draadloze netwerk geen communicatieonderdeel tussen het GBZ en het LSP, alleen tussen ambulance en RAV. De eisen met betrekking tot beschikbaarheid dienen door de gebruikers zelf gesteld te worden, en zijn mede afhankelijke van locatie (in het land) en financiën. De eisen met betrekking tot exclusiviteit gelden wel.


45 van 47

TA 01.

De exclusiviteiteisen aan draadloze communicatie zijn gelijk aan de eisen gesteld aan communicatie over vaste verbindingen.

Binnen AORTA is dit moment is nog onvoldoende ervaring met mobiele communicatie. Ervaringen uit de proeftuin zullen leiden tot aanvullende eisen.

6.2.2 Ongeïdentificeerde patiënt In de acute zorgverlening is de patiënt niet altijd geïdentificeerd, m.a.w. zijn BSN is niet altijd beschikbaar (onbekende patiënt, pasgeborenen, niet ingezetenen, gerede twijfel aan identiteit). Dit betekent dat er geen gegevens opgevraagd kunnen worden of worden geregistreerd in de verwijsindex terwijl communicatie tussen de zorgverleners in de keten van essentieel belang is voor goede zorgverlening aan de patiënt. Binnen de acute zorgverlening is het daarom noodzakelijk dat berichten zonder BSN door het ZIM verwerkt kunnen worden. TA 02.

Het ZIM moet berichten zonder patiënt identificatie op basis van BSN, kunnen verwerken.

Het probleem van het ontbreken van BSN en het gebruik van LSP zonder BSN wordt nog nader onderzocht.

6.2.3 Actieve signalering Binnen het e-Spoed programma is het noodzakelijk partijen actief te benaderen waarbij er een signalering plaatsvindt naar de betreffende zorgverleners. Dit geldt voor een deel van de berichten waaronder de meldingen/voorwaarschuwingen en ritopdrachten. TA 03.

Het ZIM moet directe adressering van zorgaanbieders ondersteunen en deze berichten (na eventuele autorisatie) doorsturen naar de geadresseerde.

TA 04.

Ter ondersteuning van directe adressering dient centraal een zorgaanbieders adresboek (ZAB) beschikbaar te zijn.

6.2.4 Aanmelden versus workflow De berichtafhandeling in het spoedeisende hulpproces lijkt er op een workflow waarbij huisarts, MKA, ambulance, SEH achtereenvolgens de zorg over de patiënt op zich nemen. Dit is duidelijk terug te zien in de berichtuitwisseling. Uitgangspunt in AORTA is de centrale aanmelding van patiëntstukken in de verwijsindex. Dit is echter niet nodig in een workflowomgeving waar de volgende partij in de keten bekend is en direct geadresseerd wordt. Om onnodig aanmelden in de verwijsindex te voorkomen is besloten alleen later opvraagbare gegevens aan te melden in de verwijsindex, dit geldt alleen voor de rapportages aan de huisarts. Omdat de ambulance aangegeven heeft geen dossierhouder te willen zijn wordt de ambulancerapportage niet aangemeld bij de verwijsindex. TA 05.

46 van 47

De rapportages vanuit de SEH aan de huisarts worden altijd aangemeld en de rapportages vanuit de AMB en MKA worden


optioneel aangemeld in de verwijsindex. Aangemelde rapportages zijn altijd opvraagbaar.

6.2.5 Bepalen huisarts MKA, ambulance en SEH stellen de huisarts op de hoogte door het versturen van een rapportage. De laatste schakel in het urgente zorgproces is hiervoor verantwoordelijk. Voor het vaststellen van de vaste huisarts van een patiënt is nog geen sluitende oplossing voorhanden. Zorgverleners zijn zelf verantwoordelijk wie geïnformeerd wordt, maar kunnen onderstaande mogelijkheden benutten voor het achterhalen van de vaste huisarts. 1. Vragen aan de patiënt en vervolgens selecteren uit het zorgaanbiederadresboek. 2. Uitvragen van registraties van ‘primary care’ in de VWI. 3. Op basis van voorgaande raadpleging van de professionele samenvatting. Zorgverleners zijn zelf verantwoordelijk voor het vaststellen wie de vaste huisarts is van de patiënt en wie geïnformeerd moet worden over de verlening van acute zorg. Intrekken van meldingen en voorwaarschuwingen worden via bestaande communicatie kanalen gevoerd, (nog) niet via berichten.


47 van 47

Ontwerp huisarts acute zorg

Recommend Documents