HUISARTS EN ACUTE ZORG. NHG-Congres 2013 PROGRAMMA

HUISARTS EN ACUTE ZO RG

NHG-Congres 2013

PROGRAMMA

Programmaoverzicht

Vrijdag 22 november 2013 8.30

Ontvangst en registratie

9.30

Plenaire opening NHG Dr. Rob Dijkstra, bestuursvoorzitter NHG

10.00

Opening inhoudelijk programma Yvonne Guldemond-Hecker, congresvoorzitter

10.05

Veiligheid in de gezondheidszorg - het belang van onderzoek naar incidenten en ongevallen Mr. Tjibbe Joustra, voorzitter Onderzoeksraad voor Veiligheid

10.25

Huisarts en spoed, dat doen we goed! Dr. Paul Giesen, projectleider Spoedzorgonderzoek, UMC St Radboud Nijmegen

10.45

Pauze

11.15

Grote sessie A

12.10

Wisselen van zaal

12.20

Kleine sessies

13.15

Lunch

14.30

Grote sessie B

15.25

Pauze

15.55

Kleine sessies

16.50

Verzamelen in grote zaal

17.00

Slotlezing

17.15

Blik op het NHG-Congres 2014

17.20

Dynamische afsluiting

17.40

Borrel

18.30

Vertrek bussen richting feestlocatie

19.00

NHG-diner en feest in Château Neercanne

Kleine sessies

Grote sessie A

Kleine sessies

Grote sessie B

NHG-Congres 2013

PROGRAMMA

Inhoud Programmaoverzicht vrijdag 22 november . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Van de bestuursvoorzitter van het NHG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Van de congresvoorzitter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Voorprogramma donderdag 21 november . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Programmaoverzicht vrijdag 22 november . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Plenaire lezingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Toelichting programmaonderdelen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Grote sessie ochtend

11.15 en 12.20 uur

A. Toestanden! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Kleine sessies ochtend 11.15 en 12.20 uur KS.1

Zwanger en ziek: (g)een probleem voor de huisarts? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16

KS.2

Triage: sorteren kun je leren! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

KS.3

Wanneer wordt chronisch spoed? Doorvragen maakt het verschil

KS.4

ABCDE... RIP. Gun de patiënt zijn einde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

KS.5

The postman doesn’t ring twice. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

KS.6

HAP en SEH: 1 + 1 = > 2(?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

KS.7

Pijn bij spoed: hoe doe je het goed?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

KS.8

Samen sterker! Een uitdaging voor de keten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

KS.9

Scenariotraining: nabootsen van de werkelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

KS.10

De vaardighedencarrousel (A, B en C) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

KS.11

HoutenBeenTheater - De Leesrepetitie

Grote sessie middag

..................

....................................................

18

26

14.30 en 15.55 uur

B. Dilemma’s in de spoedzorg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Kleine sessies middag 14.30 en 15.55 uur

4

KS.12

Outdoor Medicine

KS.13

Het potentieel bedreigde kind . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

KS.14

Dokter, ik ga er nú een eind aan maken! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

..............................................................................

28

KS.15

Als zwijgen niet helpt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

KS.16

Meer acute (snel)diagnostiek in eigen handen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

KS.17

Het ABC van Acute Bizarre Crisissen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

KS.18

Calamiteit: donderslag bij heldere hemel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

KS.19

De CAT-walk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

KS.20

Scenariotraining: nabootsen van de werkelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

KS.21

De vaardighedencarrousel (A, B en C) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

KS.22

HoutenBeenTheater - De Leesrepetitie

....................................................

38

Samenstelling Werkgroep Congresorganisatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Samenstelling Wetenschappelijke Programmacommissie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Zakelijke informatie en wetenswaardigheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

5

Van de bestuursvoorzitter van het NHG

Geachte collega,

Laatst had ik het weer in een vliegtuig: ‘Is er een dokter aan boord?’ Dan krijg je vanzelf weer het bekende gevoel dat je ook hebt op weg naar een spoedgeval. Maar vervolgens blijkt dat je als huisarts toch heel wat kunt oplossen. Huisartsen willen 7x24 uur huisartsgeneeskundige zorg kunnen leveren en dat op een goede manier doen. Dat betekent dat spoedzorg een vast onderdeel van ons werk is. We hebben dat onlangs nog beschreven in het herziene NHG-Standpunt Huisarts en spoedzorg. Uitgangspunt hierin is dat de huisarts met de juiste competenties op de juiste tijd en op de juiste plaats moet voldoen aan de acute hulpvraag van de patiënt, met als resultaat een veilige en doelmatige zorg. De kwaliteit van de huisartsgeneeskundige inbreng in de spoedzorgketen is echter onlosmakelijk verbonden met de organisatie van de zorg. Daarom wordt in het NHG-Standpunt ook uitdrukkelijk aandacht besteed aan de organisatie van de spoedzorg. De spoedzorg heeft de afgelopen jaren een forse ontwikkeling doorgemaakt. Was tijdens het vorige NHG-Congres over spoedzorg in

2000 de kennismaking met huisartsenposten nog een belangrijk thema, nu staat de inhoud veel meer centraal. Maar ook vragen we ons af hoe om te gaan met de gegroeide toestroom naar de huisartsenpost. Bovendien ontstaat er steeds meer samenwerking tussen huisarts, SEH en ambulancedienst, vanuit het besef dat de verschillende disciplines in de spoedzorg complementair aan elkaar zijn. Het is daarbij wel van belang dat ook patiënten weten wat ze van de diverse partners in de spoedzorgketen kunnen verwachten. De kernwaarden van de huisartsgeneeskunde - generalistische, persoonsgerichte en continue zorg - zijn ook van toepassing in de spoedzorg, tijdens kantooruren in de huisartsenpraktijk en tijdens de ANW-diensten in de huisartsenpost. Op basis van dit uitgangspunt is de Congrescommissie al vanaf de zomer van 2012 hard bezig om een inhoudelijk sterk en gevarieerd programma over spoedzorg te maken. En dat is in mijn ogen prima gelukt. Ik hoop dan ook u op 22 november in Maastricht te zien!

Rob Dijkstra, huisarts, bestuursvoorzitter NHG

7

Van de congresvoorzitter

Help, een spoedgeval! Wat is hierbij uw eerste associatie: ‘Ik ga helpen’ of ‘Kom me helpen’? In beide gevallen komt u op het NHG-Congres 2013 ruimschoots aan uw trekken.

Van huisartsen wordt verwacht dat zij beschikken over de juiste competenties om goede, veilige en doelmatige spoedzorg te leveren. Ze moeten kunnen triëren en denken in toestandsbeelden. De ABCDE-systematiek beheersen. Kunnen samenwerken met partners in de spoedzorgketen. Goed bereikbaar zijn. Een proactieve houding hebben om crises of ontregelingen te voorkomen. Beschikken over adequate diagnostische mogelijkheden, 7 x 24 uur per dag. En dat alles zinnig en zuinig, in de buurt van de patiënt. Er komt dus veel bij kijken als u daadwerkelijk inhoud wilt geven aan uw rol in de spoedzorg. Spoedzorg is een onderdeel van het vak waarbij je als huisarts ook kunt laten zien dat je het ambacht in de vingers hebt: infusen prikken, hechten, catheteriseren, reanimeren, beademen en noem maar op. We bieden

u volop de gelegenheid om hiermee te oefenen. En in scenariotrainingen kunt u laten zien wat u waard bent in een spoedsituatie, ‘hands-on’ en virtueel. Daarnaast willen wij u laten reflecteren over medische en organisatorische dilemma’s en over ethische kwesties. We hebben enkele sprekers van naam uitgenodigd om een meer beschouwende bijdrage over het congresthema te leveren: veiligheid in de zorg, toekomstige ontwikkelingen en – last but not least – wat de patiënt met een spoedzorgvraag van u als huisarts verwacht. De Congrescommissie heeft geprobeerd een gevarieerd en inspirerend programma samen te stellen . En zoals ik u tijdens het NHG-Congres 2012 bij de aankondiging heb beloofd: we sluiten af met een spetterend feest op een unieke locatie in de meest romantische stad van Nederland! Ik hoop u op 22 november in Maastricht te mogen verwelkomen. Mede namens de leden van de Congrescommissie wens ik u dan een inspirerende dag toe, die ertoe leidt dat u zich voortaan bij spoed meer competent én content zult voelen!

Yvonne Guldemond-Hecker, huisarts, voorzitter Wetenschappelijke Programmacommissie

8

9

Voorprogramma donderdag 21 november 2013

Theatergroep Plezant speelt ‘Oog in oog’

De theatervoorstelling ‘Oog in oog’ gaat over de relatie tussen de huidige cultuur in de eerstelijnszorg en onbedoelde schade bij patiënten. Hoe gaan professionals om met elkaar, de patiënt en diens sociale omgeving als een incident plaatsvindt? Is ‘veilig incident melden’ werkelijk veilig? Waar blijft de professional als alle aandacht naar de patiënt en diens naasten gaat? Een spraakmakende voorstelling van theatergroep Plezant! Arthur Rosenberg is huisarts in een gezondheidscentrum. Hij raakt samen met enkele collega’s uit verschillende eerstelijnsdisciplines betrokken bij een ingrijpend incident. De familie van zijn patiënt houdt Arthur hiervoor verantwoordelijk. De impact is groot en de relatie met zijn collega’s komt op scherp te staan. Dan krijgt Arthur onbedoeld een uur tijd voor bezinning. Oog in oog met patiënten en collega’s trekt zijn leven als arts aan hem voorbij. ‘Soms vraag ik mij af of er nu een probleem is of een irreële verwachting.’

10

Plezant maakt muziektheater over werk, leven en liefde. Met gerenommeerde acteurs en muzikanten spelen zij bijzondere voorstellingen over actuele thema’s. Indringende voorstellingen, die mensen raken op persoonlijke vraagstukken en inspireren. Met de taal van live muziek en spel maken ze een fundamentele dialoog los over de essentie. De theatervoorstelling ‘Oog in oog’ vindt plaats in het MECC. U bent vanaf 20.30 uur welkom voor een kopje koffie of thee. De voorstelling start om 21.00 uur en duurt 80 minuten. Na afloop is er gelegenheid om samen wat te drinken en na te praten in het MECC-café. Dit voorprogramma wordt mede mogelijk gemaakt door de SBOH.

Programmaoverzicht Vrijdag 22 november 2013 8.30

Ontvangst en registratie

9.30

Plenaire opening NHG Dr. Rob Dijkstra, bestuursvoorzitter NHG

10.00

Opening inhoudelijk programma Yvonne Guldemond-Hecker, congresvoorzitter

10.05

Veiligheid in de gezondheidszorg - het belang van onderzoek naar incidenten en ongevallen Mr. Tjibbe Joustra, voorzitter Onderzoeksraad voor Veiligheid

10.25

Huisarts en spoed, dat doen we goed! Dr. Paul Giesen, projectleider Spoedzorgonderzoek, UMC St Radboud Nijmegen

10.45

Pauze

11.15

Grote sessie A

12.10

Wisselen van zaal

12.20

Kleine sessies

13.15

Lunch

14.30

Grote sessie B

15.25

Pauze

15.55

Kleine sessies

16.50

Verzamelen in grote zaal

17.00

Slotlezing

17.15

Blik op het NHG-Congres 2014

17.20

Dynamische afsluiting

17.40

Borrel

18.30

Vertrek bussen richting feestlocatie

19.00

NHG-diner en feest in Château Neercanne

Kleine sessies

Grote sessie A

Kleine sessies

Grote sessie B

11

Veiligheid in de gezondheidszorg het belang van onderzoek naar incidenten en ongevallen Plenaire lezingen

De Onderzoeksraad voor Veiligheid doet onderzoek naar voorvallen en rampen op een breed aantal terreinen, zoals transport, industrie, bouw, crisisbeheersing en hulpverlening en gezondheidszorg. Altijd staat de vraag centraal hoe een voorval heeft kunnen ontstaan en wat de achterliggende oorzaken zijn geweest.

Spreker Mr. Tjibbe Joustra, voorzitter Onderzoeksraad voor Veiligheid

12

De gezondheidszorg heeft zich in Nederland tot grote hoogte ontwikkeld. Dat neemt niet weg dat in deze sector nog veel veiligheidswinst valt te behalen. Tjibbe Joustra spreekt over het belang van onderzoek naar incidenten en ongevallen en het leren hiervan. Hij gaat daarbij ook in op de veiligheid in de gezondheidszorg vanuit het perspectief van de Onderzoeksraad.

Huisarts en spoed, dat doen we goed!

Spreker Dr. Paul Giesen, huisarts en projectleider Spoedzorgonderzoek, UMC St Radboud Nijmegen

Dokter, kom snel, er is iemand in de wachtkamer in elkaar gezakt… Kan ik meteen langskomen? Ik heb een grote wond en het bloed gutst eruit… Kan de dokter komen? Mijn vrouw is hartstikke benauwd…

De komst van huisartsenposten gaf de spoedzorg een enorme kwaliteitsimpuls en heeft de postitie van huisartsen versterkt. Zij werken buiten kantooruren niet meer solo maar in een team met triagisten, verpleegkundigen en chauffeurs. Ook de opleiding van huisartsen en hun uitrusting zijn sterk verbeterd. Internationaal staat de Nederlandse huisartsenspoedzorg aan de top met een uitstekende 7x24 uurs-beschikbaarheid, goede triage en veilige zorg van hoge kwaliteit.

Plenaire lezingen

Een patiënt in nood verwacht een deskundige huisarts die snel ter plekke is, goed luistert en doeltreffend handelt. Maar kan de huisarts deze verwachting ook waarmaken?

Er zijn volop kansen om de spoedzorg verder te optimaliseren, bijvoorbeeld door uitbreiding van het diagnostisch laboratorium en de röntgenfaciliteiten, verbeterde gegevensuitwisseling, betere samenwerking met de ambulancezorg en de SEH, en de ontwikkeling van een geïntegreerde spoedketen. Maar er zijn ook bedreigingen, zoals een te hoge werkdruk, afnemende betrokkenheid en verminderde expertise van huisartsen. Deze lezing geeft een overzicht van nationale en internationale ontwikkelingen op het terrein van de spoedzorg en van recente onderzoeksresultaten.

13

Toelichting programmaonderdelen Na de plenaire opening van het programma en de lezingen door keynote-speakers volgen de grote en kleine sessies. Er zijn twee grote sessies, die door alle deelnemers gevolgd worden: in de ochtend grote sessie A (Toestanden!) en in de middag grote sessie B (Dilemma’s in de spoedzorg).

Vakinhoudelijk handelen

Arts-patiëntcommunicatie

Daarnaast kunt u twee kleine sessies selecteren, één in de ochtend en één in de middag. Met dit programmaboekje kunt u op basis van uw eigen behoefte en nieuwsgierigheid een keuze maken uit de beschikbare kleine sessies. Bij alle sessies is met nevenstaande icoontjes aangegeven welke competentiegebieden aan de orde komen.

Samenwerken

Organiseren

Maatschappelijk handelen

Wetenschap en onderwijs

Professionaliteit

14

Toestanden!

Stephanie Klein Nagelvoort, intensivist, Rotterdam

Van de binnenkomende spoedzorgvraag tot en met de overdracht naar een ketenpartner is het toestandsbeeld bepalend voor directe actie.

Treat first what kills first - Time is muscle Primary Assessment. Kunt u thuis bij een benauwde patiënt uit de voeten met Amerikaanse oneliners? Gaat het hier om ABCDE-protocolfetisjisme of om een waardevolle verbetering voor de alledaagse praktijk? In deze sessie nemen wij u mee in een dynamische casus waarin u de voor- en nadelen ontdekt van het denken in toestandsbeelden versus denken in diagnoses.

Grote sessie A (ochtend)

Sprekers Roeland Drijver, huisarts, Purmerend

Een benauwde boerin belt ’s morgens vroeg naar de praktijk. De assistente doet triage en stuurt de huisarts meteen op pad. Daarna bepaalt u vanuit de zaal wat de dokter op het podium moet doen: eerst de stethoscoop of de saturatiemeter? Eerst anamnese of direct handelen? Even aanzien of een ambulance bellen? SOEP of ABCDE? MIST of SBAR? Tot slot maakt u de balans op: ABCDE = OK?!



15

Zwanger en ziek: (g)een probleem voor de huisarts? Kleine sessie 1

Sprekers Ing. Karen Damen, verloskundig actief huisarts, Linschoten Dr. Hans Duvekot, gynaecoloog-perinatoloog, Erasmus MC, Rotterdam

Ogenschijnlijk normale klachten tijdens de zwangerschap: soms spoedeisend en ook belangrijk voor de ‘gewone’ huisarts. Per jaar bevallen in Nederland 165.000 vrouwen. De huisarts wordt vaak geconfronteerd met deze patiënten, ook als ze bij de verloskundige of gynaecoloog onder controle zijn. Het gaat dan veelal om aspecifieke klachten, die de patiënte niet als zwangerschapsgerelateerd herkent en de huisarts soms ook niet! Deze sessie heeft tot doel u hierin deskundiger te maken.


16


Tijdens de eerste weken van de zwangerschap bezoeken patiënten vooral hun huisarts als ze nog niet onder controle voor de zwangerschap zijn. Sommige klachten in deze periode vereisen spoed en kunnen niet wachten tot de volgende dag. Later in de zwangerschap kan ook de huisarts te maken krijgen met vroege symptomen van ernstige zwangerschapsgerelateerde problematiek of een presentatie van niet-zwangerschapsgebonden acute problemen. En dan zijn er nog de ‘gewone’ problemen tijdens het kraambed. Wat moet u doen bij veel bloedverlies, koorts of vermoeide benen? Bedenk daarbij dat meer dan de helft van de gevallen van moedersterfte in Nederland tijdens het kraambed plaatsvindt. Op speelse en wat cabareteske wijze worden enkele casussen over deze onderwerpen gepresenteerd. De zaal wordt hier actief bij betrokken en het lot van de patiënte zal vooral van uw oordeel afhangen.

Triage: sorteren kun je leren!

Rita Nieuwenhuis, eigenaar en trainer Bloom Communicatie met Zorg, Sassenheim

Triage is een vak. Een goed inzicht van de huisarts in de telefonische en urgentiegerichte triage op de huisartsenpost of in de dagpraktijk is essentieel voor de patiëntveiligheid en draagt bij aan de communicatie met de triagist en/of assistente. Triage betekent: sorteren, prioriteiten stellen op basis van het toestandsbeeld en de urgentie bepalen. Medische triage wordt gedaan door de verpleegkundige op de spoedeisende hulp, de centralist op de meldkamer, de triagist op de huisartsenpost of de assistente in de dagpraktijk. Triage is een vak in ontwikkeling. Een goed inzicht in de telefonische triage is essentieel voor de huisarts die dienstdoet op de huisartsenpost of van plan is triage in te voeren in de dagpraktijk; het helpt de triagist en de praktijkassistente om op de urgentie gericht te zijn en te blijven en draagt bij aan een prettige samenwerking en duidelijke communicatie. En triage is zeker te leren!



De uitgangspunten van urgentiegerichte triage (open oriëntatie, bepalen van toestandsbeeld, hulpvraag en urgentie) zijn kwetsbare elementen in de telefonische triage. De triagist staat geregeld onder druk, waardoor het zicht op toestandsbeeld, hulpvraag en urgentie vertroebelt. De huisarts kan door de juiste vraagstelling op een positieve manier bijdragen aan het proces van telefonische triage. We verduidelijken dit met behulp van opnames van triagegesprekken.

Kleine sessie 2

Sprekers Pieter Jochems, directeur/eigenaar en trainer Latona Organisatie- & Opleidingsadvies, Baarle-Nassau

In de sessie krijgt u inzicht in: • de essentie van het werk van de triagist en van de triagemethodiek (Nederlandse Triage Standaard – NTS); • nut en noodzaak van urgentiedenken versus diagnostisch denken; • de valkuilen en uitdagingen van telefonische triage; • uw rol in de samenwerking met de triagist en/of assistente. De sessie geeft een verhelderende en inspirerende kijk op het urgentiedenken in het huisartsenvak!

Samenwerken

17

Wanneer wordt chronisch spoed? Doorvragen maakt het verschil Kleine sessie 3

Sprekers Dr. Meggy van Kruijsdijk, diabetesexpert en presentator, ’s-Hertogenbosch Marjolein van der Leeden, diabetesverpleegkundige, consulent en trainer, Sleeuwijk Ester Wesseling, huisarts en kaderarts Hart- en vaatziekten, Roosendaal

Elke huisarts moet weten wanneer bij patienten met insuline- en glucoseproblemen snelle actie nodig is en wanneer rustig kan worden afgewacht. En laat ook patiënten met hartfalen niet letterlijk en figuurlijk stikken! De huisarts kan deze patiënten adequaat ondersteunen, ook in de acute fase.

Op elke huisartsenpost in Nederland komen dit soort vragen elke avond aan de orde. De gegeven antwoorden zijn zeer divers. In deze sessie kijken we naar de ratio achter de gegeven adviezen en krijgt u handvatten hoe te handelen. In de spoedzorg zien we ook steeds meer vragen over acuut hartfalen. Niet alleen op de huisartsenpost, maar ook overdag. Huisartsen zijn immers verantwoordelijk voor de eerste opvang en vaak ook de follow-up bij ouderen die niet meer naar het ziekenhuis willen. In deze sessie wordt aan de hand van een casus een leidraad gegeven hoe hiermee om te gaan. Welke medicatie kun je toedienen? Hoe ver ga je in de zorg? Hoe organiseer je dit thuis? Wat is je vervolgbeleid? Hoe voorkom je een volgende exacerbatie? Wat is de rol van pacemakers/cardiale devices bij hartfalen?

In deze sessie leert u omgaan met spoedvragen bij patiënten met diabetes of hartfalen. U zit op de huisartsenpost en krijgt een vraag over: • Een patiënt met flink verhoogde glucosewaarden. Wat is het gevaar? Hoe moet u handelen? • Een patiënt die heeft ontdekt dat hij de twee soorten insuline die hij gebruikt (basaal-bolusschema) heeft verwisseld. Is dat erg? Moet hij worden opgenomen? Moet u met spoed gaan rijden?


18




ABCDE... RIP. Gun de patiënt zijn einde

Frank Guldemond, kaderhuisarts Ouderengeneeskunde, Ubachsberg

Spoedzorg bij ouderen… Wel of niet reanimeren? Wel of niet insturen? Voorkom dilemma’s door tijdig een gesprek over wensen en verwachtingen rond het levenseinde aan te gaan met uw kwetsbare oudere patiënten. U legt een spoedvisite af bij de heer Engelen, een weduwnaar van 89 jaar. Hij is onwel geworden, is niet aanspreekbaar en ziet bleek. Hij heeft een zwakke ademhaling en een niet-meetbare tensie. De saturatie is 92%, de glucose 9,2. De patiënt is bij u bekend met ernstig hartfalen en milde cognitieve stoornissen. Er is geen NRNB-verklaring. De buren hebben 112 gebeld en er is een ambulance onderweg. De conditie van patiënt gaat geleidelijk achteruit. De ademhaling stokt…



Samenwerken

Wat doet u nu? En wat als de ambulance arriveert? In deze sessie willen we met u stilstaan bij het wel of niet reanimeren en het wel of niet insturen van de kwetsbare oudere patiënt. We bieden u handvatten om met oudere patiënten te praten over hun wensen en verwachtingen rond hun levenseinde en het besluit om wel of niet te reanimeren. Sleutelbegrippen hierbij zijn anticiperende besluitvorming en shared decision making.

Kleine sessie 4

Sprekers Annet Wind, coördinator kaderopleiding Ouderengeneeskunde, Hoorn

Wij nodigen u uit om ons van tevoren uw eigen casuïstiek toe te sturen, zodat in de sessie niet alleen de theorie, maar ook de praktijk aan bod kan komen. U gaat gemotiveerd naar huis met een concreet stappenplan om de LESA Anticiperende besluitvorming over reanimatie bij kwetsbare ouderen de komende maand in uw praktijk in te voeren.

Professionaliteit

19

The postman doesn’t ring twice! Kleine sessie 5

Spreker Dr. Dirk Jan Versluis, internist/intensivist MC Haaglanden, ’s Gravenhage Moderator Renée Weersma, huisarts, Amsterdam

De huisarts moet alert zijn op klachten en symptomen die een voorspellende waarde kunnen hebben voor het ontstaan van mogelijk levensbedreigende acute aandoeningen, vooral bij risicogroepen. Het herkennen van acute en levensbedreigende aandoeningen in de dagelijkse huisartsenpraktijk is niet altijd eenvoudig. De meeste ziektebeelden ontwikkelen zich geleidelijk van minder ernstig naar levensbedreigend. Als de ernst niet tijdig wordt herkend en effectieve maatregelen niet of te laat worden ingezet, neemt de kans op een fatale afloop snel toe. Patiënten met bedreigde vitale functies geven vaak alarmsignalen af waardoor zij tijdig herkend kunnen worden in een vroeg stadium van de ziekte.


20


Uit ziekenhuisonderzoek is bekend dat bij meer dan 70% van de patiënten met bedreigde vitale functies alarmsymptomen zijn vast te stellen in de uren voorafgaand aan een acute interventie, opname op een IC-afdeling of zelfs reanimatie. Hierdoor is vroegtijdige identificatie mogelijk en zou tijdige interventie kunnen plaatsvinden. Bij ziektebeelden die gepaard gaan met dreigend falen van vitale orgaansystemen kan vroegtijdige interventie resulteren in verbeterde overleving. Eenvoudig te meten fysiologische variabelen blijken van belang om een kritisch zieke patiënt met bedreigde vitale functies te herkennen, zoals ademhalings- en hartfrequentie, bewustzijnsverandering, urineproductie, alsmede subjectieve bevindingen. Op grond van deze gegevens zijn criteria (early warning signs) geformuleerd. Daarbij is ervan uitgegaan dat alle acuut bedreigde patiënten dezelfde fysiologische veranderingen vertonen. Deze criteria zijn in ziekenhuizen geïmplementeerd als spoedinterventiesysteem en zijn mogelijk ook van waarde voor de huisarts.

HAP en SEH: 1 + 1 = > 2(?)

Dr. Miranda Laurant, senior-onderzoeker UMC St Radboud IQ Healthcare, Nijmegen Drs. Erica Posma, directeur Stichting Huisartsenpost Maastricht en Heuvelland, Maastricht Moderator Dr. Paul Ram, huisarts/triagetrainer, Maastricht

De noodzaak om samen te werken in de spoedketen neemt verregaand toe. Voor welke vorm van samenwerking ook wordt gekozen, het heeft hoe dan ook consequenties voor u als huisarts in de samenwerking tussen huisartsenpost en SEH. Er zijn diverse vormen van samenwerking tussen HAP en SEH bekend. Uit onderzoek is gebleken dat hiervoor geen blauwdruk bestaat. In deze sessie volgen wij een ‘zelfverwijzende patiënt’ bij zijn gang naar

Organiseren

Samenwerken

de HAP of SEH. We bekijken op speelse wijze en in een open discussie met de zaal hoe het ideale zorgproces er voor deze patiënt kan uitzien. Daarbij ligt de nadruk op het effect ervan voor u als huisarts. Uit ervaring blijkt dat samenwerking onder bepaalde condities leidt tot toename van de zorgvraag. Hoe kunnen we deze ‘behappen’? Het anders verdelen van taken en bevoegdheden (taakherschikking) is een mogelijke oplossing. Leer van de resultaten van onderzoek naar de inzet van de verpleegkundig specialist.

Kleine sessie 6

Sprekers Drs. Regi van der Burgt, projectleider Taakherschikking Eerste Lijn, Stichting KOH, Eindhoven

Of samenwerken tot meer leidt dan de som der delen bepaalt ú in deze sessie. We wisselen graag met u positieve (en negatieve?) ervaringen uit. Denk hierbij aan het intercollegiaal overleg met de dienstdoende specialist of aan het gebruik van ziekenhuisfaciliteiten. Aan de hand van onderzoeksresultaten, al bestaande ervaring en uw kritische blik komen we aan het einde van deze sessie tot een best practice waar u enthousiast over bent en waar de hulpzoekende patiënt veilig en goed wordt geholpen.


21

Pijn bij spoed: hoe doe je het goed? Kleine sessie 7

Spreker Gaël Smits, SEH-arts, Catharina Ziekenhuis, Eindhoven Moderator Leontien Vermeer, SEH-arts, St. Antonius Ziekenhuis, Nieuwegein

Wanneer gebruik je welk analgeticum en in welke toedieningsvorm bij diverse ongedifferentieerde vormen van acute pijn? Wat zijn indicaties en contra-indicaties? En zijn er ook andere manieren om de pijn te behandelen (locoregionale technieken)?


22


Anno 2013 zijn er nog veel patiënten bij wie acute pijn niet of onvoldoende behandeld wordt. Dit kan leiden tot meer pijn op korte, maar ook op lange termijn (‘opregulatie’). In deze sessie exploreren we enkele barrières en misverstanden, zoals het gebruik van opioïden bij buikpijn en het nut van zwakke opioïden. We bespreken nieuwe vormen van analgesie, zoals intranasale fentanyl, paracetamol intraveneus, en een gemodificeerd Oberst vingerblock. Ook acute pijnbestrijding bij kinderen komt aan bod. Na deze sessie heeft u meer tools om acute pijn goed te bestrijden.

Samen sterker! Een uitdaging voor de keten

Margreet Hoogeveen, Programmamanager Ambulancezorg Nederland, Zwolle Wim ten Wolde, Programmamanager Ambulancezorg Nederland, Zwolle

Na afloop van deze sessie bent u op de hoogte van de ontwikkelingen en mogelijkheden op het gebied van samenwerking in de spoedzorg tussen huisartsen(post), Regionale Ambulance Voorziening en Verpleging, Verzorging en Thuiszorg.

Samenwerken

• Wie helpt een patiënt thuis weer terug in bed? • Hoe regel je met spoed extra (thuis)zorg? • Wie gaat naar een spoedgeval in de openbare ruimte? • Wat doet een ‘rapid responder’? • Hoe is de samenwerking met de ambulancebemanning tijdens een spoedgeval?

Kleine sessie 8

Sprekers Christel van Vugt, Coördinator van de VHN, Utrecht

U hoort de antwoorden op deze vragen en krijgt globaal inzicht in de primaire processen van samenwerkingspartners in de spoedzorg (huisartsenpost, Regionale Ambulance Voorziening en Verpleging, Verzorging en Thuiszorg). Wie doet wat? Wat overlapt? Wat zijn knelpunten? U wordt geïnformeerd over het wettelijk kader, enkele best practices en toekomstige ontwikkelingen. Discussieer mee over de kansen en bedreigingen.

Organiseren

23

Scenariotraining: nabootsen van de werkelijkheid Kleine sessie 9

Moderatoren Frans Rutten, anesthesioloog, voorzitter Inhoudscommissie STARtclass en cursusleider Spoedzorg STARtclass, Huisartsopleiding Nederland Dennie Wulterkens, directeur Opleidingsinstituut Spoedeisende Geneeskunde (OSG) De scenario’s worden mede verzorgd door trainers van OSG en STARtclass.

In een realistische nabootsing van spoedgevallen in de huisartsenpraktijk worden de deelnemers aan deze interactieve sessie stap voor stap ingewijd in een consequente benadering van patiënten in spoedsituaties. Met medewerking van simulatiepatiënten wordt spoedeisende hulpverlening realistisch geoefend in verschillende scenario’s.

Goed opgeleide simulatiepatiënten en een goede uitrusting maken het mogelijk dat er ‘droog’ en bijna levensecht kan worden geoefend. Druk en stress kunnen bij scenariotrainingen opgevoerd worden, net als in het echt! Het is dan ook een actieve sessie waarbij u in kleine groepen aan het werk wordt gezet. U leert: • gestructureerd en stap voor stap spoedgevallen te behandelen; • te denken in toestandsbeelden voorafgaand aan het stellen van een diagnose; • feedback te ontvangen van de sessieleiders en de simulatiepatiënten tijdens de scenariotraining.

Scenariotraining is hot. Het ‘vlieguren maken’ in de praktijk – en aldus het vak van huisarts leren – is verleden tijd. Een goede voorbereiding op (levensbedreigende) spoedgevallen mag niet alleen maar in de praktijk van alledag aangeleerd worden. Spoedzorg is immers een structureel onderdeel van het werk als huisarts. De Toekomstvisie van onze beroepsgroep is daar duidelijk over: de huisarts levert 7 x 24 uur zorg!


24


Samenwerken

Organiseren

De vaardighedencarrousel (A, B en C)

Er draaien drie carrousels (A, B en C) met elk verschillende deelvaardigheden. U kunt zich slechts voor één van de drie carrousels inschrijven. Moderator Manon Verschuren, aios, Maastricht CARROUSEL A 1. Airway management (ademweg vrijhouden, O2, beademen, LUKAS/autopulse) Bart Jeurissen, ambulanceverpleegkundige, Eijsden 2. Oog (tonometrie en verwijderen corpus alienum) Pieter van der Heijden, huisarts, CHBB Oogheelkunde, Roermond Pauline Vinken, aios, Roermond 3. Wondbehandeling/hechten Hendrik-Jan Vunderink, huisarts, staflid Huisartsopleiding/ oud-docent STARtclass, Maastricht Kirstin Ponse, aios, Maastricht

CARROUSEL B 1. Inbrengen intraveneuze canule Armand Beetz, ambulanceverpleegkundige, Maastricht 2. Luxaties en fracturen (diagnostiek en [voorlopig] beleid) Mark van den Boogaart, orthopeed AzM, Maastricht 3. Blaascatheter inbrengen Cécile Romans, kaderhuisarts Urogynaecologie, Elsloo Simone Breed, kaderhuisarts Urogynaecologie, Venray

Kleine sessie 10

De vaardighedencarrousel biedt u een praktische opfrisser van relevante vaardigheden die u in acute situaties moet beheersen.

CARROUSEL C 1. Veiligheidstechnieken 1 (afweren en bevrijden uit greep van een agressieve patiënt) Edward Kudding en Mark van Dieren, trainers Kudding en partners, Amsterdam 2. Veiligheidstechnieken 2 (overmeesteren en vasthouden van een agressieve patiënt) Edward Kudding en Mark van Dieren, trainers Kudding en partners, Amsterdam 3. Kindermishandeling (signalen herkennen aan de hand van casuïstiek, poppen en foto’s) Ingrid Henssen-van Hees, sociaal geneeskundige/forensisch arts, Beek


25

De Leesrepetitie Kleine sessie 11

HoutenBeenTheater

De gescripte werkelijkheid van spoedsituaties en angst HoutenBeenTheater gaat met u in deze sessie op zoek naar de angsten en onzekerheden van dokters in spoedsituaties. Een onderwerp waar weinig over geschreven en gesproken wordt. Het ‘lezen’ van onze angsten stelt vragen over wie we zijn en hoe wij ons gedragen in benarde situaties.

Professionaliteit

26

De Leesrepetitie is een theatrale ontmoeting tussen huisartsen. U gaat werken aan het script met de titel: SPOED. Een samenkomst van onbekenden die met elkaar moeten handelen. Zij vormen in korte tijd een gemeenschap met een taak. Het verloop is geprotocolleerd en de afloop is onbekend of onzeker. Het is als bij een spoedgeval: er kan van alles gebeuren, maar je weet niet wat. Je weet niet of je er een rol in gaat spelen en welke. HoutenBeenTheater scheert met u langs vragen over feit en fictie. Wat is werkelijkheid en wat moet je zonder script?

Dilemma’s in de spoedzorg

De spoedzorg is sterk in beweging. Denk mee over de dilemma’s die dat met zich meebrengt! Huisartsen, specialisten, SEH-artsen, HAPdirecteuren en patiënten gaan onder leiding van Rob Oudkerk met elkaar in debat over dilemma’s in de spoedzorg. De inrichting van de spoedzorg gaat op de schop. Onder andere LHV, NHG, OMS en ZN hebben hun visie vastgelegd in een Standpunt. U heeft daar vast al wel iets van gemerkt: triagesystemen, protocollen en ambulances die niet meer door u maar door

Organiseren


de assistente worden opgeroepen. Hoe kijkt de huisarts zelf eigenlijk naar de spoedzorg? Is die wel voldoende competent en gemotiveerd? Moet de huisartsenpost niet gewoon open overdag? Mag je nog ‘vrij’ hebben als je een stervende patiënt hebt? En hoe verhoudt de spoedzorg zich straks met de kernwaarden van de huisartsgeneeskunde? Geldt ook hier dat die zorg generalistisch, persoonsgericht en continu moet zijn?

Grote sessie B (middag)

Debatleider Rob Oudkerk, Amsterdam

Voldoende stof voor een prikkelend Lagerhuisdebat! Een klein aantal congresgangers kan zelf ook in de debatbankjes aansluiten. Wie durft? In de zaal kunt u meedoen via een stemsysteem. Daarmee bepaalt u welk team als winnaar uit de bus komt!

Professionaliteit

27

Outdoor Medicine Kleine sessie 12

Sprekers Maybritt Kuypers, SEH-arts KNMG, FAWM, Nijmegen Joost ten Brinke, aios Chirurgie, Nijmegen Beiden instructeurs van de Dutch Expedition and Wilderness Medical Society De huisarts moet ook in niet-alledaagse situaties buiten de eigen praktijk voorbereid zijn om de eerste opvang te verlenen aan acuut zieke of gewonde patiënten.


28

Samenwerken

Organiseren

In een interactieve presentatie wordt u meegenomen naar situaties buiten de eigen praktijk waarin medische hulpverlening van u kan worden verwacht. Bijvoorbeeld een ongeval op straat of een acute situatie tijdens een vliegreis. Maar ook kunnen zich specifieke omstandigheden voordoen, zoals bij ongevallen in de jungle of in het hooggebergte. De sessieleiders zullen aan de hand van enkele praktische voorbeelden laten zien hoe je in dergelijke situaties adequaat kunt optreden, vaak met weinig middelen. Maar ook: hoe ga je goed voorbereid op pad?

Professionaliteit

Het potentieel bedreigde kind hoeveel spoed moet dat dan? En als u gaat overleggen, welke gegevens wil de kinderarts dan van u horen?

Dr. Nigel Turner, kinderarts, Utrecht

In deze interactieve sessie bespreken we aan de hand van een aantal casussen en videobeelden vaak voorkomende en voor de huisarts lastige situaties. De casussen gaan over jonge kinderen (onder de vijf jaar). De nadruk ligt op de diagnostiek, waarbij de ABCDE-systematiek een prominente rol speelt. Ook komen situaties aan de orde waarbij het kind met spoed moet worden verwezen.

Wietze Eizenga, huisarts, Utrecht Een potentieel bedreigende aandoening bij een kind kan tijdig worden opgemerkt. Ernstig zieke kinderen vergen adequaat handelen. U kunt ze tegenkomen in de praktijk en op de huisartsenpost. U kijkt deze kinderen goed na en moet dan de afweging maken: zelf behandelen of insturen? Vaak is er twijfel. Zie ik het goed? Heb ik de juiste vragen gesteld? Heb ik voldoende onderzoek gedaan? Als u besluit tot insturen, met


Samenwerken

Kleine sessie 13

Sprekers Wim Verwijs, kinderarts, Woerden

Na deze sessie zijn uw diagnostische vaardigheden bij de beoordeling van een ziek kind toegenomen. Daardoor bent u beter in staat om beslissingen te nemen rond een potentieel bedreigende aandoening bij een kind. U kunt daardoor adequaat verwijzen of overleggen met de kinderarts.

Professionaliteit

29

Dokter, ik ga er nú een eind aan maken! Kleine sessie 14

Sprekers Aram van Reijsen, psychiater, Rotterdam Joop Dopper, kaderhuisarts GGZ, Vlaardingen Richard Starmans, kaderhuisarts GGZ, Rijswijk

Een suïcidale patiënt op de post... Gun jezelf de tijd en maak contact. In deze interactieve sessie gaat u aan de slag met de problematiek van een suïcidale, manipulerende patiënt die zich meldt op de huisartsenpost. Vaak bemoeilijken in zo’n situatie meerdere stressveroorzakende factoren uw werk als huisarts, zoals de hectiek en de tijdsdruk van de post, de beperkingen van het telefonisch contact, de onbekendheid met de patiënt, de beslissing over een interventie die anderen moeten gaan uitvoeren (zoals een visite of een bezoek door de crisisdienst) en het dreigende karakter van een aangekondigde suïcide. We informeren u over epidemiologie, risicofactoren, mythes en veiligheidsaspecten. Aan de hand van een casus laten we zien waar de moeilijkheden liggen in het gesprek, vooral als het gaat om een patiënt bij wie de risico-inschatting wordt bemoeilijkt door persoonlijkheidsproblematiek. Na afloop van de sessie weet u wat de valkuilen zijn en hoe u ze zou kunnen ontwijken.


30


Als zwijgen niet helpt

Moderator Prof.dr. Toine Lagro-Janssen, huisarts en hoogleraar Vrouwenstudies Medische Wetenschappen, UMC St Radboud, Nijmegen Na kindermishandeling is partnergeweld de meest voorkomende vorm van huiselijk geweld. U krijgt er regelmatig mee te maken in de praktijk en op de huisartsenpost, maar herkent het vaak niet doordat de signalen verborgen zijn. Signalering door de huisarts is noodzakelijk voor de acceptatie van adequate hulp.

De Multidisciplinaire CBO/Trimbos-Richtlijn Familiaal Huiselijk Geweld bij kinderen en volwassenen uit 2009 biedt te weinig handvatten voor het handelen van de huisarts bij de signalering van partnergeweld en er is hierover nog geen NHG-richtlijn. In deze sessie staat de rol van de huisarts bij het thema partnergeweld centraal. Beelden uit de recentelijk ontwikkelde onderwijsfilm Als zwijgen niet helpt worden afgewisseld met interactieve opdrachten. Aan de hand van casuïstiek kunt u onder leiding van een ervaren trainer uw kennis uitbreiden en goede ideeën opdoen om de signalering van partnergeweld te verbeteren.

Kleine sessie 15

Spreker Dr. Sylvie Lo Fo Wong, huisarts te Rotterdam, senior-onderzoeker Vrouwenstudies Medische Wetenschappen, UMC St Radboud, Nijmegen

Huisartsen herkennen partnergeweld uiterst zelden. Ze weten niet hoe vaak het voorkomt onder hun patiënten en wat ze hierbij hebben te bieden. Het ontbreekt nog aan systematisch onderwijs over dit onderwerp in het basiscurriculum en de huisartsopleiding. De Wet Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling, die in 2013 van kracht wordt, roept op tot optimalisering van de zorg rond deze problematiek.



Professionaliteit

31

Meer acute (snel)diagnostiek in eigen handen? Kleine sessie 16

Sprekers Jac Jacobs, huisarts op Ameland, onderzoeker Teleradiologie, Universiteit Groningen Dr. Jochen Cals, huisarts in Sittard, onderzoeksleider Point of care diagnostiek, universitair docent, Universiteit Maastricht

Aanvullende diagnostiek bij acute aandoeningen kan voor de huisarts zeer nuttig zijn om behandeling of verwijzing doelgericht in te zetten. De toekomstige mogelijkheden worden steeds uitgebreider, maar vereisen ook goede randvoorwaarden en training in (sneltest)diagnostiek door de huisarts. Een avonddienst. In een schemerige woonkamer zit een 55-jarige vrouw met wat thoracale pijn en toch ook wel wat kortademigheid. Het verhaal is aspecifiek, maar u bent er niet helemaal gerust op.

De anamnese is de hoeksteen van elk consult, zeker ook bij acute klachten. Met lichamelijk onderzoek proberen we de diagnostiek nog wat te verfijnen. Hulpmiddelen zijn handig en veelal niet meer weg te denken: stethoscoop, bloeddrukmeter en thermometer. Toch had niemand twintig jaar geleden voorzien dat het merendeel van de huisartsen in 2013 gewoon zelf ECG’s zou maken. Met een ziekenhuis om de hoek zijn veel Nederlanders en ook dokters verwend. Aanvullende diagnostiek ligt binnen handbereik. Als dat echter niet voorhanden is, dan vergt dat creatief denken en meer diagnostiek in eigen beheer. Mist u wel eens iets in uw dokterstas? Hoe zou u willen dat uw dokterstas er over tien jaar uitziet? Met een ingebouwde iPad? Snelle bloedtests? En welke dan? Aan de hand van voorbeelden van een echte eilanddokter nemen we u mee op reis langs onze diagnostische mogelijkheden en de wetenschappelijke onderbouwing daarvan. Zo bekijken we teleradiologie en sneltests bij acute cardiopulmonale aandoeningen. Welke nieuwe diagnostische technologieën zou u zelf willen hebben als het ziekenhuis niet om de hoek ligt? Deze interactieve sessie probeert uw creativiteit op het gebied van aanvullende diagnostiek te prikkelen. Ten slotte laten we u de (on)begrensde futuristische mogelijkheden van de dokterstas 2.0 zien.


32


Het ABC van Acute Bizarre Crisissen

Nelly van der Gaarden, huisarts/straatdokter, kaderhuisarts GGZ, Rotterdam Bij acute bizarre crisissen komt het aan op de opmerkzaamheid van de betrokken arts. Signalen van de patiënt en uit de omgeving kunnen de differentiële diagnoses en de noodzaak tot acuut ingrijpen bepalen. In een drietal casussen volgen we Acute Bizarre Chaoten, maar ook Dealende Enge Fantastische Gasten en hun Huisartsen. Zo bespreken we een bewusteloze patiënt bij wie het onduidelijk is of er alcohol- of drugs-


Samenwerken

gebruik in het spel is. Waar let je op, wat doe je, wat zijn de acute (somatische) risico’s en hoe ga je hier goed mee om? Aan de hand van de casus bespreken we de verschijnselen en risico’s bij diverse intoxicaties van drugs en alcohol en informeren we u over pre warning signs en effectieve strategieën voor zowel het acute moment als de verdere verwijzing.

Kleine sessie 17

Sprekers Marcel Slockers, huisarts/straatdokter, Rotterdam

Spoedzorg gaat vaak niet volgens het boekje. De spoedzorg wordt regelmatig gecompliceerd door allerlei maatschappelijke componenten. Straatdokters werken vaak op het raakvlak van somatiek en psychiatrie. In deze sessie wordt ook aandacht besteed aan de vervlechting van deze problematiek. U zult zich herkennen in de bizarre omstandigheden die af en toe ons huisartsenpad kruisen en waarbij creativiteit onontbeerlijk is.


33

Calamiteit: donderslag bij heldere hemel Kleine sessie 18

Spreker Dr. Wim Verstappen, huisarts, onderwijscoördinator Huisartsenopleiding, Nijmegen Moderator Dr. Paul Zwietering, senior-inspecteur IGZ, Utrecht

Van ongewenste uitkomsten van de zorg kun je alleen leren als je goed kunt analyseren. Calamiteiten zijn voor huisartsen een schrikbeeld. Gelukkig komen ze weinig voor, maar áls je ermee geconfronteerd wordt vormen ze een bron van emoties. Heb ik gefaald, hoe moet ik handelen naar de betrokken patiënt of nabestaande, moet ik het melden bij de Inspectie en, zo ja, hoe dan? Dit zijn vragen die iedereen zichzelf zal stellen. Calamiteiten zijn soms een reden voor burn-out en uitval van huisartsen.

Professionaliteit

34

De meeste huisartsen zullen tijdens hun carrière te maken krijgen met calamiteiten. De laatste jaren is er, mede door de aandacht die calamiteiten op de huisartsenpost krijgen, meer aandacht voor de leer- en verbeterpunten die calamiteiten kunnen opleveren. Sommige huisartsendienstenstructuren hebben intussen al jaren ervaring met de analyse van calamiteiten. Ook in dagpraktijken worden steeds vaker calamiteitenanalyses gedaan. De Prismamethode is daarbij een veelgebruikt instrument. Die zullen we in de interactieve sessie met u oefenen.

Niet alleen is een analyse een wettelijke plicht, het doel is vooral: het leren van een calamiteit om in de toekomst te voorkomen dat eenzelfde voorval weer optreedt. Transparantie over een calamiteit is ook van belang voor de verwerking ervan, zowel voor de huisarts als voor de patiënt of nabestaande.

De CAT-walk

Moderator Dr. Mariëlle van Avendonk, huisarts (n.p.), wetenschappelijk medewerker NHG, Utrecht Jury Laura Tullemans, aios, Maastricht

De onderwerpen van de CAT’s (Critically Appraised Topics) houden verband met het centrale thema Huisarts en Spoedzorg. De vier deelnemers presenteren ieder hun CAT, waarna u en de jury vragen kunnen stellen. De deskundige jury beoordeelt de inhoud en presentatie van de CAT’s.

Kleine sessie 19

Sprekers Vier CAT-presentatoren

Aan degene met de beste voordracht zal een prijs worden uitgereikt.

Wilma Spinnewijn, huisarts, lid Redactiecommissie H&W, Utrecht Ingrid van der Heijden, huisarts, lid Wetenschappelijke Programmacommissie NHG-Congres 2013, Maastricht

Evidence Based Medicine in de huisartsgeneeskundige spoedzorg: vier korte presentaties brengen u op de hoogte van de relevante feiten.



35

Scenariotraining: nabootsen van de werkelijkheid Kleine sessie 20

Moderatoren Frans Rutten, anesthesioloog, voorzitter Inhoudscommissie STARtclass en cursusleider Spoedzorg STARtclass, Huisartsopleiding Nederland Dennie Wulterkens, directeur Opleidingsinstituut Spoedeisende Geneeskunde (OSG) De scenario’s worden mede verzorgd door trainers van OSG en STARtclass.

In een realistische nabootsing van spoedgevallen in de huisartsenpraktijk worden de deelnemers aan deze interactieve sessie stap voor stap ingewijd in een consequente benadering van patiënten in spoedsituaties. Met medewerking van simulatiepatiënten wordt spoedeisende hulpverlening realistisch geoefend in verschillende scenario’s.

Goed opgeleide simulatiepatiënten en een goede uitrusting maken het mogelijk dat er ‘droog’ en bijna levensecht kan worden geoefend. Druk en stress kunnen bij scenariotrainingen opgevoerd worden, net als in het echt! Het is dan ook een actieve sessie waarbij u in kleine groepen aan het werk wordt gezet. U leert: • gestructureerd en stap voor stap spoedgevallen te behandelen; • te denken in toestandsbeelden voorafgaand aan het stellen van een diagnose; • feedback te ontvangen van de sessieleiders en de simulatiepatiënten tijdens de scenariotraining.

Scenariotraining is hot. Het ‘vlieguren maken’ in de praktijk – en aldus het vak van huisarts leren – is verleden tijd. Een goede voorbereiding op (levensbedreigende) spoedgevallen mag niet alleen maar in de praktijk van alledag aangeleerd worden. Spoedzorg is immers een structureel onderdeel van het werk als huisarts. De Toekomstvisie van onze beroepsgroep is daar duidelijk over: de huisarts levert 7 x 24 uur zorg!


36


Samenwerken

Organiseren

De vaardighedencarrousel (A, B en C)

Er draaien drie carrousels (A, B en C) met elk verschillende deelvaardigheden. U kunt zich slechts voor één van de drie carrousels inschrijven. Moderator Manon Verschuren, aios, Maastricht CARROUSEL A 1. Airway management (ademweg vrijhouden, O2, beademen, LUKAS/autopulse) Bart Jeurissen, ambulanceverpleegkundige, Eijsden 2. Oog (tonometrie en verwijderen corpus alienum) Pieter van der Heijden, huisarts, CHBB Oogheelkunde, Roermond Pauline Vinken, aios, Roermond 3. Wondbehandeling/hechten Hendrik-Jan Vunderink, huisarts, staflid Huisartsopleiding/ oud-docent STARtclass, Maastricht Kirstin Ponse, aios, Maastricht

CARROUSEL B 1. Inbrengen intraveneuze canule Armand Beetz, ambulanceverpleegkundige, Maastricht 2. Luxaties en fracturen (diagnostiek en [voorlopig] beleid) Mark van den Boogaart, orthopeed AzM, Maastricht 3. Blaascatheter inbrengen Cécile Romans, kaderhuisarts Urogynaecologie, Elsloo Simone Breed, kaderhuisarts Urogynaecologie, Venray

Kleine sessie 21

De vaardighedencarrousel biedt u een praktische opfrisser van relevante vaardigheden die u in acute situaties moet beheersen.

CARROUSEL C 1. Veiligheidstechnieken 1 (afweren en bevrijden uit greep van een agressieve patiënt) Edward Kudding en Mark van Dieren, trainers Kudding en partners, Amsterdam 2. Veiligheidstechnieken 2 (overmeesteren en vasthouden van een agressieve patiënt) Edward Kudding en Mark van Dieren, trainers Kudding en partners, Amsterdam 3. Kindermishandeling (signalen herkennen aan de hand van casuïstiek, poppen en foto’s) Ingrid Henssen-van Hees, sociaal geneeskundige/forensisch arts, Beek


37

De Leesrepetitie Kleine sessie 22

HoutenBeenTheater

De gescripte werkelijkheid van spoedsituaties en angst HoutenBeenTheater gaat met u in deze sessie op zoek naar de angsten en onzekerheden van dokters in spoedsituaties. Een onderwerp waar weinig over geschreven en gesproken wordt. Het ‘lezen’ van onze angsten stelt vragen over wie we zijn en hoe wij ons gedragen in benarde situaties.

Professionaliteit

38

De Leesrepetitie is een theatrale ontmoeting tussen huisartsen. U gaat werken aan het script met de titel: SPOED. Een samenkomst van onbekenden die met elkaar moeten handelen. Zij vormen in korte tijd een gemeenschap met een taak. Het verloop is geprotocolleerd en de afloop is onbekend of onzeker. Het is als bij een spoedgeval: er kan van alles gebeuren, maar je weet niet wat. Je weet niet of je er een rol in gaat spelen en welke. HoutenBeenTheater scheert met u langs vragen over feit en fictie. Wat is werkelijkheid en wat moet je zonder script?

Samenstelling Werkgroep Congresorganisatie Rob Dijkstra, huisarts, bestuursvoorzitter NHG Mariëtte Henkes, coördinator Evenementenorganisatie NHG Yvon Jonkers, senior medewerker Evenementenorganisatie NHG Marina Kopier, medewerker Evenementenorganisatie NHG Noor Zee, medewerker Evenementenorganisatie NHG

Voor registratie en administratie kunt u contact opnemen met: Your Back Office J.P. Sweelinckweg 12 1421 KT Uithoorn Telefoon: 010-258 10 58 E-mail: [email protected]

Nederlands Huisartsen Genootschap Mercatorlaan 1200 3528 BL Utrecht Telefoon: 030-282 35 00 Fax: 030-282 35 01 E-mail: [email protected]

Samenstelling Wetenschappelijke Programmacommissie

Van links naar rechts: Thijs Verhagen, SEH-arts St. Antonius Ziekenhuis Mirella Buurman, huisarts Ineke Kagenaar, waarnemend huisarts Peter de Groof, huisarts Yvonne Guldemond-Hecker, huisarts, staflid Huisartsopleiding Maastricht, medisch directeur zorggroep Huisartsen OZL, congresvoorzitter

Frank Baarveld, huisarts, coördinator onderwijs spoedzorg Huisartsopleiding Nederland Ingrid van der Heijden, huisarts, staflid Huisartsopleiding Maastricht Markus Kruyswijk, huisarts, wetenschappelijk medewerker NHG Femke Hohmann, huisarts Martijn Rutten, aios huisartsgeneeskunde

39

Zakelijke informatie en wetenswaardigheden Congresregistratie U kunt zich aanmelden via de website www.nhgcongres.nl. Mocht u zich toch liever aanmelden via een papieren inschrijfformulier, dan kunt u dit opvragen bij: Your Back Office J.P. Sweelinckweg 12 - 1421 KT Uithoorn Telefoon: 010-258 10 58 E-mail: [email protected] Voor vragen over het inhoudelijke programma kunt u contact opnemen met de sectie Evenementenorganisatie van het NHG: 030-282 35 00 of [email protected]. Keuze van programmaonderdelen Er zijn dit jaar twee grote sessies en tweeëntwintig kleine sessies. Naast de plenaire openings-

en slotlezingen volgen alle deelnemers de grote sessies A en B en twee kleine sessies naar keuze. Bij uw inschrijving geeft u aan welke sessies u wilt volgen. Degenen die zich het eerst aanmelden, hebben de eerste keus. Half november ontvangt u de toegangskaarten voor alle programma-onderdelen waarbij u bent ingedeeld. Registratie-/informatiebalie De registratie-/informatiebalie is op 22 november van 08.30 tot 18.00 uur open. Alleen deelnemers die zich niet tijdig hebben ingeschreven en dus nog niet in het bezit zijn van de benodigde congresbescheiden (waaronder een badge), moeten zich voor aanvang van het congres melden bij de registratiebalie. Tijdige inschrijving versnelt uw congresentree dus aanzienlijk.

Tarieven

40

NHG-lid

Congresdeelname, vroege registratie

Tot en met 29 september

€ 235,-

NHG-lid

Congresdeelname, normale registratie

30 september tot en met 27 oktober

€261,-

NHG-lid

Congresdeelname, late registratie

Na 27 oktober

€341,-

NHG-lid

Voorprogramma

€35,-

NHG-lid partner

Voorprogramma

€35,-

NHG-lid

Diner en feest

€95,-

NHG-lid partner

Diner en feest

€95,-

Niet-leden

Congresdeelname

€346,-

Niet- leden

Voorprogramma

€45,-

Niet-leden

Diner en feest

Aios-NHG-lid

Congresdeelname, vroege registratie

Tot en met 29 september

€181,-

Aios-NHG-lid

Congresdeelname, normale registratie

30 september tot en met 27 oktober

€208,-

Aios-NHG-lid

Congresdeelname, late registratie

Na 27 oktober

€288,-

Aios-NHG-lid

Voorprogramma

€35,-

Aios-NHG-lid partner

Voorprogramma

€35,-

Aios-NHG-lid

Diner en feest

€10,-

Aios-NHG-lid partner

Diner en feest

€95,-

€ 120,-

Voorrangsregeling Het NHG-Congres is toegankelijk voor NHG-leden, aios-NHG-leden, buitengewone leden en niet-leden. NHG-leden hebben voorrang op niet-leden, mits zij zich vóór 27 oktober hebben ingeschreven. Na 27 oktober worden alle inschrijvingen gelijk behandeld. Bij overinschrijving is dus eerst het aantal aanmeldingen van NHG-leden bepalend en vervolgens de datum van binnenkomst van de inschrijvingen. Inschrijving/betaling Er zijn drie inschrijvingstermijnen. Hoe eerder u zich inschrijft, hoe lager de congresprijs. U kunt zich via de website www.nhgcongres.nl aanmelden. De tarieven vindt u op de voorgaande bladzijde. Betaalwijze Bij uw inschrijving vult u de eenmalige machtiging in. U ontvangt dan per e-mail een bevestiging van uw digitale inschrijving waarin het totaalbedrag van uw congresdeelname is opgenomen. Het totaalbedrag wordt vervolgens binnen enkele weken van de door u opgegeven rekening afgeschreven. U ontvangt hiervan géén bevestiging per post. Speciale actie voor aiossen Voor aiossen die in dienst zijn van de SBOH worden een of twee hotelovernachtingen vergoed, afhankelijk van de deelname aan het voorprogramma én het congres, met een maximum van €100,- per nacht. Deze kosten worden bovenop het persoonlijk budget vergoed. (Te) late inschrijving Wanneer u zich onverhoopt pas na 8 november 2013 kunt inschrijven, verzoeken wij u contact op te nemen met Your Back Office om na te gaan of registratie nog mogelijk is. Ook informatie betreffende deelname en inschrijving zijn daar te verkrijgen.

Congresbescheiden Na ontvangst van uw inschrijving ontvangt u per e-mail een bevestiging. U ontvangt deze niet per post. Half november worden uw congresbescheiden toegestuurd. Dan ontvangt u ook – indien u zich hiervoor heeft ingeschreven – de toegangskaarten voor het voorprogramma en het feest. Annulering Annulering van uw inschrijving (ook voor het voorprogramma en het feest) kan uitsluitend schriftelijk bij Your Back office. Daarbij geldt de onderstaande terugbetalingsregeling. Administratiekosten ad € 30, - zullen wij in alle gevallen doorberekenen. Congres: • Tot vier weken voor aanvang van het congres kunt u kosteloos annuleren. • Van vier tot twee weken voor aanvang van het congres bent u 50% van het inschrijfgeld verschuldigd. • Bij annulering binnen twee weken voor aanvang van het congres bent u het volledige inschrijfgeld verschuldigd. • Uw plaats mag altijd door een vervanger worden ingenomen. Diner en feest: • Tot twee weken voor aanvang van het congres kunt u kosteloos annuleren. • Binnen twee weken tot een week voor aanvang van het congres bent u 50% van de kosten verschuldigd. • In de laatste week bent u het volledige bedrag verschuldigd. Voorprogramma: • Tot twee weken voor aanvang van het voorprogramma kunt u kosteloos annuleren. • Binnen twee weken tot een week voor aanvang van het voorprogramma bent u 50% van de kosten verschuldigd. • In de laatste week bent u het volledige bedrag verschuldigd.

41

Zakelijke informatie en wetenswaardigheden Congreslocatie Het congres vindt plaats in: Maastricht Exhibition and Congress Centre MECC Forum 100 6229 GV Maastricht Telefoon 043-383 83 83 [email protected] www.mecc.nl Bereikbaarheid Per auto Direct bij het naderen van Maastricht is het MECC aangegeven op de ANWB-borden. Deze wijzen u de weg tot aan de parkeerterreinen van het MECC. Vanuit Amsterdam-Eindhoven neemt u afrit 55 (Randwyck-MECC) en vanuit Parijs-Luik neemt u afrit 56 (Gronsveld-MECC). Per bus Gemiddeld iedere vijf minuten pendelt de stadsbus van Maastricht tussen het centrum, Maastricht Centraal Station en het MECC (halte Forum). Per trein Station Maastricht-Randwyck ligt op 250 meter afstand van het MECC en is aangesloten op een (inter)nationaal spoorwegennet. Hotelinformatie Op verzoek van het NHG heeft Maastricht Booking Service opties geplaatst in verschillende hotels in Maastricht en omgeving tegen zeer concurrerende prijzen. Maastricht Booking Service is kosteloos. U betaalt GEEN reserveringskosten en er zijn flexibele annuleringsvoorwaarden. U kunt een hotelkamer reserveren via www. nhgcongres.nl onder het kopje ‘hotel’. Bij vragen over hotelreserveringen kunt u contact opnemen via e-mail ([email protected]) of per telefoon (043-3838358).

42

Accreditering Het congres is voor 5 uur geaccrediteerd onder nummer ID-158167. Congreswebsite Op de website www.nhgcongres.nl vindt u actuele informatie over het NHG-Congres en het afsluitende diner en feest. Feest in Château Neercanne Als hoofdstad van het Bourgondische Limburg heeft Maastricht een reputatie hoog te houden. Daarom hebben we voor het feest en diner gekozen voor een unieke locatie: Château Neercanne. Dit unieke 17e eeuwse terrassenkasteel ligt aan de rand van Maastricht en heeft een prachtig uitzicht op het Jekerdal. We garanderen u een spetterend feest in de grotzalen die in de mergel zijn uitgehakt, met imposante gewelven en sfeervolle nissen. Natuurlijk kan er worden gedanst op live-muziek, maar er zijn ook voldoende rustige ruimten waar een gesprek op normaal volume mogelijk is. In het MECC zullen ruimtes beschikbaar zijn waar u zich desgewenst kunt omkleden in een feestelijke outfit. Er worden bussen ingezet die de feestgangers van het MECC naar het Château brengen en later op de avond weer terug naar het MECC. De bussen rijden ’s avonds via de binnenstad en het centraal station terug. Social media twitter.com/nhgcongres facebook.com/nhgcongres2013

Medewerkers NHG-Congres 2013 Aan het congres werken mee: Mariëlle van Avendonk Frank Baarveld Janiek Bais Armand Beetz Aldwin den Blaauwen Mark van den Boogaart Simone Breed Joost ten Brinke Regi van der Burgt Mirella Buurman Jochen Cals Sigrid Cleef Karen Damen Ger Dautzenberg Mark van Dieren Rob Dijkstra Joop Dopper Roeland Drijver Hans Duvekot Wietze Eizenga Marije Folbert Nelly van der Gaarden Paul Giesen Peter de Groof Frank Guldemond Yvonne Guldemond-Hecker Engel Hagemans-Schans Ingrid van der Heijden Pieter van der Heijden Mariëtte Henkes Ingrid Henssen-van Hees Femke Hohmann Margreet Hoogeveen HoutenBeenTheater Jac Jacobs Bart Jeurissen Pieter Jochems Yvon Jonkers Tjibbe Joustra Ineke Kagenaar Stephanie Klein-Nagelvoort Marina Kopier

Meggy van Kruijsdijk Markus Kruyswijk Edward Kudding Maybritt Kuypers Toine Lagro-Janssen Miranda Laurant Marjolein van der Leeden Sjors van Lieshout Sylvie Lo Fo Wong Henk Metz Rita Nieuwenhuis Rob Oudkerk Kirstin Ponse Erica Posma Paul Ram Aram van Reijsen Cécile Romans Frans Rutten Martijn Rutten Marcel Slockers Gaël Smits Wilma Spinnewijn Richard Starmans Laura Tullemans Nigel Turner Thijs Verhagen Leontien Vermeer Manon Verschuren Dirk Jan Versluis Wim Verstappen Wim Verwijs Pauline Vinken Christel van Vugt Hendrik-Jan Vunderink Renée Weersma Ester Wesseling Annet Wind Wim ten Wolde Dennie Wulterkens Noor Zee Paul Zwietering

Inlichtingen Nederlands Huisartsen Genootschap Evenementenorganisatie Bezoekadres Mercatorlaan 1200 3528 BL Utrecht

Correspondentieadres Postbus 3231 3502 GE Utrecht

e-mail: [email protected] www.nhgcongres.nl

tel. 030 - 282 35 00 fax 030 - 282 35 01

twitter.com/nhgcongres facebook.com/nhgcongres2013

HUISARTS EN ACUTE ZORG. NHG-Congres 2013 PROGRAMMA

Recommend Documents