WELKOM
Hét Pensioen- en Verzuimseminar 6 maart 2014
Programma
•
Opening door dagvoorzitter Frank Hulscher
•
Inleiding door Ruben Houweling
•
Pauze
•
Grip op verzuimkosten door Dennis Schneider
•
Actualiteiten in Pensioen door Wilfried Horck
•
Reactie op inleidingen door Ruben Houweling en Ron van Gent
•
Afsluiting door dagvoorzitter en aansluitend netwerkborrel
Inleiding door Ruben Houweling
Bijzonder hoogleraar arbeidsrecht
VNO-NCW
Pensioen, ziekte en WWZ
Nieuw ontslagrecht per 2015….? ‘Het ontslagrecht wordt eerlijker en eenvoudiger door één ontslagroute voor te schrijven voor alle werknemers.’
‘Werknemers die ontslagen dreigen te worden, ontvangen een scholingsbudget’
Pensioen (ontslag) en WWZ • Ragetlie-regel Art. 7:667 lid 4 BW ‘Indien een voor onbepaalde tijd aangegane arbeidsovereenkomst, die anders dan door opzegging als bedoeld in artikel 671, lid 1, onderdelen a tot en met f, of door ontbinding door de rechter is geëindigd, na een tussenpoos van ten hoogste zes maanden is voortgezet door een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, is in afwijking van lid 1 voor de beëindiging van die voortgezette arbeidsovereenkomst opzegging nodig. De termijn van opzegging wordt berekend vanaf het tijdstip van totstandkoming van de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Dit lid is niet van toepassing indien de voor onbepaalde tijd aangegane arbeidsovereenkomst is geëindigd wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd van de werknemer op grond van een daartoe strekkend beding.’
• HR 20 december 2013 (Pekel/De Witte) • Valt opzegging werknemer onder ‘rechtsgeldige opzegging’?
Pensioen (ontslag) en WWZ • Pensioengerechtigde werknemer en ontslag in WWZ • Art. 7:667 lid 4 en lid 5 BW nieuw Lid 5: ‘Van een voortgezette arbeidsovereenkomst als bedoeld in lid 4 is eveneens sprake indien eenzelfde werknemer achtereenvolgens in dienst is geweest bij verschillende werkgevers die redelijkerwijs geacht moeten worden ten aanzien van de verrichte arbeid elkaars opvolger te zijn.’
Art. 7:671 lid 1 sub f BW (art. 7:669 lid 3 BW) ‘Lid 1: De werkgever kan de arbeidsovereenkomst niet rechtsgeldig opzeggen zonder schriftelijke instemming van de werknemer, tenzij: Sub f: De opzegging geschiedt op grond van artikel 669 lid 3’
Tweesporenbeleid
Pensioen (ontslag) en WWZ Ontslagvergoeding en pensioenplafond (nu) • Aanbevelingen kring van kantonrechters Aanbeveling 3.5: Indien de verwachte inkomstenderving tot aan de redelijkerwijs te verwachten pensioneringsdatum van de werknemer lager is dan de uitkomst van de formule, dan wordt de vergoeding berekend aan de hand van die inkomstenderving, tenzij verwijtbaarheid, risicosfeer en de overige bijzondere omstandigheden als bedoeld in aanbeveling 3.4.4 billijkheidshalve aanleiding geven tot een andere vergoeding.
Vergoedingen (na invoering WWZ) • A) Transitievergoeding (wet stelt geen bestemmingseisen) en • B) billijke vergoeding (bij ernstige verwijtbaarheid) • Let op: ernstige verwijtbaarheid is een zeer zware toets. Geen relatie met 681, gevolgencriterium is verdwenen (p. 72 MvT).
Ad A. Transitievergoeding artikel 7:673 BW Wie? • Alle werknemers bij onvrijwillig (en niet verwijtbaar) ontslag Wat? • 1/6 m./per zes maanden dienstjaar eerste tien dienstjaren (vanaf twee jaar dienstverband of langer; dus ook bij bepaalde tijd) • ¼ m./per zes maanden dienstjaar vanaf tiende dienstjaar. • Maximaal € 75.000,= of (hoger) jaarsalaris • Geen LB 1964
Voorbeeld Werknemer, 44 jaar, 14 jaar en 9 maanden in dienst, loon €3.000,- p.m. neutrale ontbinding • Nu: (2,5 + 10) x €3.000 x 1 = €34.500 • Straks: (20 x €3.000 x 1/6) + (9 x €3.000 x 1/4) = €16.750
Art. 7:673 BW •
Lid 5: Indien de in lid 4, onderdeel b, bedoelde situatie bij de beëindiging van een voorafgaande arbeidsovereenkomst op grond van dit artikel een transitievergoeding is betaald, wordt deze in mindering gebracht op de op grond van de leden 1 en 2 verschuldigde transitievergoeding.
•
Lid 7: De transitievergoeding is niet verschuldigd indien het eindigen of niet voorzetten van de arbeidsovereenkomst: a. Geschiedt voor de dag waarop de werknemer de leeftijd van achttien jaar heeft bereikt en de gemiddelde omvang van de door hem verrichte arbeid ten hoogste twaalf uur per week heeft bedragen; b. Geschiedt in verband met of na het bereiken van de in artikel 7a, lid 1, van de Algemene Ouderdomswet bedoelde leeftijd of een andere leeftijd waarop voor de werknemer recht op pensioen ontstaat; of c. het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werknemer
Zieke werknemer en WWZ • Art. 7:628 BW (omkering bewijslast bij geen arbeid, wel loon) • Situatieve arbeidsongeschiktheid
Zieke werknemer en WWZ • Duaal ontslagstelsel: • Opzegging via UWV bij: – Sub a: bedrijfseconomische ontslagen – Sub b: 104-weken-plus arbeidsongeschiktheid
• Ontbinding via Kantonrechter bij: –
Sub c t/m h: overige gronden
–
Maar… hoe om te gaan met de zieke werknemer bij bedrijfseconomisch ontslag?
Zieke werknemer en WWZ • Opzegverbod tijdens ziekte en ontslag wegens bedrijfseconomische redenen I • Art. 7:671b lid 6 BW: ‘Indien de werkgever de ontbinding verzoekt op grond van artikel 669 lid 2, onderdelen b tot en met h, en een opzegverbod als bedoeld in artikel 670, leden 1 tot en met 4 en 10, of een met deze opzegverboden naar aard en strekking vergelijkbaar opzegverbod in een ander wettelijk voorschrift geldt, kan de kantonrechter, in afwijking van lid 2, het verzoek om ontbinding inwilligen, indien: a. Het verzoek geen verband houdt met de opzegverboden betrekking hebben; of b. er sprake is van omstandigheden die van dien aard zijn dat de arbeidsovereenkomst in het belang van de werknemer behoort te eindigen’
Zieke werknemer en WWZ • Opzegverbod tijdens ziekte en ontslag wegens bedrijfseconomische redenen II • Geldt alleen als het opzegverbod geldt. Bij bedrijfseconomische omstandigheden geldt het opzegverbod van art. 7:670a niet! • Lid 2 sub d – gehele bedrijfssluiting
Ter afsluiting… • WWZ – Eenvoudiger…? – Goedkoper…? – Eerlijker…?
PAUZE
Verder denken.
Grip op Verzuimlasten
Praktische tips en wetenswaardigheden Dennis Schneider
Agenda • • • • • •
Premies Whk 2014 Eigen Risico Dragerschap Ziektewet Mobiliteitsbonussen No-Risk polis Situationeel verzuim (arbeidsconflict) Handige documenten
Premies Werkhervattingskas (Whk) 2014 • •
• • •
Beschikking afgegeven ultimo december 2013 Minimumpremies WGA-vast, ZW-Flex en WGA-Flex grote werkgevers (loonsom 2012 vanaf € 3.070.000,-) - WGA-Vast = 0,12% - WGA-Flex (RP 0,18 – 0,04 (korting)) = 0,14% - ZW-Flex (RP 0,34 – 0,20 (korting)) = 0,14% Kent uw beschikking hogere percentages? Dan zijn er schadelasten uit 2012 toegerekend Tip: Is de beschikking gecontroleerd op juistheid? Tip: Is er (tijdig) bezwaar aangetekend?
Eigen Risico Dragerschap Ziektewet
Tip: Met name voor grote werkgevers met ZW lasten in 2012 en 2013 kan ERD interessant zijn • • • • •
•
Per 1-7 en 1-1 kan voor ERD worden gekozen Géén inlooprisico; bestaande schadelasten blijven achter bij UWV! Géén garantieverklaring nodig Wél gecertificeerde arbo verklaring nodig Meer grip op zieke flexwerkers i.v.m. eigen uitvoering Ziektewet Private premie doorgaans lager (geen correctiefactor)
Mobiliteitsbonussen
Tip: 1-1-2013 mobiliteitsbonussen (fors) verruimd. • Bonus bedraagt € 7.000,- per jaar gedurende max. 3 jaar (bij parttime dienstverband naar rato) • Middels premiekorting (op WIA/WAO en WW premie) • Bij in dienst nemen van: - Werknemers met AGH status - Werknemers met SFB status - Oudere uitkeringsgerechtigde (> 50 jaar)
Nieuw: bij in dienst nemen (tussen 1-1-2014 en 31-12-2015) van jongeren tussen 18 en 27 jaar met bijstand of WW geldt een premiekorting van € 3.500,- per jaar gedurende max. 2 jaar
Wie hebben een arbeidsgehandicapten (AGH) status? • • •
Personen met WAO, WAZ of Wajong uitkering of deze korter dan 5 jaar geleden hebben gehad Personen met een WSW-indicatiestelling Personen waarbij korter dan 5 jaar geleden voorziening voor behoud, herstel of bevordering v/d arbeidsgeschiktheid via UWV is getroffen. (Bijvoorbeeld aangepaste bureaustoel, traplift, etc.)
Wie hebben een Structureel Functioneel Beperkt (SFB) status? • •
Personen met een WIA-uitkering (WGA of IVA) Personen met een WIA 35 Min status
NB: - Voor in dienst houden van werknemer met AGH- of WGAstatus geldt de premiekorting gedurende 1 jaar (i.p.v. 3) - Voor personen met WIA 35 min status geldt premiekorting alleen bij in dienst treden nieuwe werkgever (korting 3 jaar)
No-Risk polis
• • •
• • •
De No-risk polis regelt dat werkgever geen loondoorbetalingsplicht bij ziekte heeft. Daarnaast is werkgever niet financieel verantwoordelijk voor WGA instroom na afloop ziektewet uitkering Deze vrijstellingsperiode geldt gedurende 5 jaar na in dienst treden Vrijstelling voor 70% van het loon, tenzij bij CAO is bepaald dat loondoorbetaling 100% moet zijn (dan 100% vergoeding op No-Risk) De No-Risk polis is van toepassing bij het in dienst nemen van personen met AGH, SFB en WIA 35 min status De No-Risk polis geldt tevens voor werknemers met een WGA-status die in dienst blijven bij huidige werkgever
Uitvraag AGH/SFB status
Artikel 38b Ziektewet: werknemer is verplicht, na 2 maanden dienstverband, op een daartoe strekkend verzoek van zijn werkgever status bekend te maken Tip: vraag onder al uw werknemers (> 2 maanden in dienst) deze informatie op! Veel werkgevers zijn onvoldoende op de hoogte van een mogelijke status van al hun werknemers. Hierdoor blijft veel geld aan bonussen onbenut en worden onnodige, zeer forse, kosten gemaakt bij verzuim (No-Risk)
Compensatie ziekengeld voor in dienst nemen oudere werkloze Tip: • • •
Tijdelijke regeling; ingegaan per 8-7-2009 Regeling eindigt per 8-7-2019 Geregeld in artikel 29d Ziektewet
•
Ziektewetuitkering (aan werkgever), indien: - Werknemer geboren voor 8-7-1954 - Voor in dienst treden onafgebroken tenminste 52 weken WW heeft ontvangen - Na 8-7-2009 in dienst is getreden - < 5 jaar bij u in dienst is - > 13 weken door ziekte niet in staat om te werken
Situationeel verzuim (1)
•
Indien het vermoeden bestaat dat sprake is van oneigenlijke ziekmelding (bijvoorbeeld na slecht nieuws gesprek, arbeidsconflict, etc) - 7:627 BW Hoofdregel: geen arbeid, geen loon - 7:628 BW geen arbeid, wel loon (bv bijzonder verlof) - 7:629 BW geen arbeid, wel loon bij AO Tip: Accepteer als werkgever de ziekmelding niet (7:629 is niet van toepassing) Tip: Spreek een time-out af op basis van 7:628 BW (arbeidsconflictenverlof) Tip: Ga gesprek met medewerker aan om oplossing voor conflict te vinden (bijvoorbeeld via mediation)
Situationeel verzuim (2)
Is er naast arbeidsconflict bij medewerker ook sprake van ziekte, waardoor hij zijn werkzaamheden niet kan verrichten? - dan wel sprake van ziekmelding o.b.v. 7:629, - informeer direct de arbodienst - (spoed)controle door bedrijfsarts om vast te laten stellen of en in welke mate sprake is van ziekte. Tip : Vraag aan Bedrijfsarts of Stecr Werkwijzer arbeidsconflicten wordt gevolgd! Tip: Schakel Arbeidsdeskundige in om te bepalen welke arbeidsmogelijkheden er nog zijn
Handige documenten
• • • • •
Model voor verzuimprotocol Gesprekshandleiding bij (frequent) kort verzuim Voorbeeldbrief + inventarisatieformulier t.b.v. uitvraag AGH/SFB status onder medewerkers Q&A overzicht t.b.v. medewerkers welke vragen de werkgever mag stellen i.g.v. ziekmelding Overzicht diverse scenario’s bij Overgang van onderneming (art. 7:662 BW)
Vragen?
Actualiteiten in Pensioen
Wilfried Horck CPC
Agenda Het in december gesloten pensioenakkoord heeft gevolgen voor de pensioenregeling binnen uw bedrijf. Dat betekent dat de arbeidsvoorwaarde pensioen zal moeten worden aangepast. • • • •
Eerst enkele actualiteiten Een kort resumé pensioenakkoord Stappenplan om tot goede implementatie van de wijzigingen te komen Conclusies
Enkele actualiteiten •
Brief Klijnsma 17.01.2014, OR en instemmingsrecht - geen instemmingsrecht uitvoeringsovereenkomst
•
Brief Klijnsma 20.01.2014, aanpassing wettelijk recht op waardeoverdracht - voorstel ziet op overdracht van de waarde
•
Eigen bijdrage versus artikel 7:631 lid 3 en 4 BW
•
Wijziging van de Wet verlaging maximumopbouw- en premiepercentages en maximering pensioengevend inkomen ingediend op 20.01.2014
Pensioenakkoord 2015 Een kort resumé • •
Opbouw eindloon max 1,657% / middelloon max 1,875% Maximaal pensioengevend salaris 100.000
•
Introductie netto lijfrente box III tbv opbouw > 100.000 Via netto lijfrente opbouw overeenkomstig 1,875% Financiering vanuit netto inkomen, inleg niet aftrekbaar
•
Kabinet gaat onderzoek doen naar mogelijkheid werknemersbijdrage pensioen aan te wenden voor aflossing op eigen woningschuld
•
“Premiewaarborgen” moeten borgen dat verlaagde opbouw ook daadwerkelijk leidt tot premieverlaging. Op fondsniveau zal DNB hierop toezien. Kabinet kan immers niet op stoel pensioenfondsbestuur zitten.
Pensioenakkoord 2015
Juridische aspecten nieuwe spelregels • •
• •
Pensioen is een arbeidsvoorwaarde waarop het reguliere arbeidsrecht van toepassing is. De fiscale wijzigingen werken niet automatisch door in de civiele pensioenovereenkomst. Deze moet echter wel gewijzigd. U kunt niet éénzijdig wijzigen behoudens situaties als bedoeld in artikel 7:613 BW (zwaarwichtig belang). Voor instemming is mogelijk compensatieregeling nodig.
Lijn rechtspraak: “uit eisen van redelijkheid en billijkheid vloeit voort dat werkgever naar passende oplossing zoekt”
Pensioenakkoord 2015
Conclusie Naar verwachting zal bijna iedere pensioenregeling in Nederland aan het versoberde opbouwkader moeten worden gewijzigd. De pensioenovereenkomst moet worden gewijzigd. Met betrekking tot de instemming is er werk aan de winkel!
Pensioenakkoord 2015
Het 9-stappenplan 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Inventariseren Toetsen Pensioenrichtleeftijd herzien of niet Percentages OP, NP herzien of niet Oude en nieuwe regeling, knippen of omrekenen Financiële gevolgen berekenen Financiële gevolgen compenseren Overeenstemming werkgever-werknemer Overeenstemming werkgever-uitvoerder
Pensioenakkoord 2015
Enkele stappen lichten we eruit… Stap 2: toetsen •
Hoe verhouden de huidige reglementaire opbouwpercentages van uw pensioenregeling zich tov de nieuwe wettelijke percentages?
Pensioenakkoord 2015
Enkele stappen lichten we eruit… Stap 4: Percentages OP, NP herzien of niet •
“Simpelweg” verlagen opbouwpercentage van bijvoorbeeld 2% naar nieuw maximum van 1,875%
Andere denkrichting: •
wordt het 40 * 1,75% = 70% wordt het 42 * 1,66% = 70% wordt het 42 * 1,75% = 73,5%
Wijzigen vereist onderhandelen!
of of
Pensioenakkoord 2015 Enkele stappen lichten we eruit… Stap 7: financiële gevolgen compenseren (of niet?) Binnen de regeling of buiten de regeling om. Voorbeeld uit onze adviespraktijk (buiten de regeling om): • • •
• •
opbouwpercentage oud -/- nieuw = verschil verschil * tarief OP/NP 2013 = compensatiebedrag compensatiebedrag uitgedrukt in % pensioengrondslag (zo ontstaat % per leeftijdsjaar) aan te wenden als bruto loon, extra opbouw bijspaarregeling of combinatie van beiden vastlegging compensatiereglement
Pensioenakkoord 2015
Enkele stappen lichten we eruit… Stap 8: overeenstemming werkgever-werknemer (1) • • •
Voor wijziging van de pensioenregeling is instemming van de achterban noodzakelijk. Eénzijdige wijziging slechts mogelijk indien sprake is van zwaarwichtig belang ex artikel 7:613 BW Dit mag impliciet of expliciet
Pensioenakkoord 2015 Enkele stappen lichten we eruit… Stap 8: overeenstemming werkgever-werknemer (2) • • • • •
Stilzwijgende aanvaarding volgens HR toegestaan Het stilzwijgen moet wel worden kunnen worden opgevat als een acceptatie van het voorstel Wijzigingen helder en duidelijk communiceren. Zorgvuldig vastleggen hoe en wanneer dit is gebeurd. Vastlegging aanwezigheid werknemer tijdens presentaties. Werknemer verplichten aanwezig te zijn? Bij onvoldoende communicatie/vastlegging kan niet worden aangenomen dat de werknemer heeft ingestemd
Pensioenakkoord 2015
Conclusies • •
• • •
De collectieve pensioenregeling zal dit jaar moeten worden herzien. Wijzigingstraject vraagt in de regel veel tijd. Vang hier tijdig mee aan. Er zullen overwegingen gemaakt moeten worden mbt compensatiemaatregelen. Vastlegging instemming zorgvuldig vormgeven. Communicatie gedurende wijzigingstraject van doorslaggevend belang. Stel communicatieplan op. Voorkom boven alles dat werknemers jaren na dato nog nakoming van oude toezegging kunnen vorderen!
Uitnodiging pensioenverdieping
Leer uw eigen pensioenregeling lezen! U gaat straks het wijzigingstraject in en moet hierover goed kunnen communiceren met uw werknemers. Dat begint bij een goed begrip van uw eigen pensioenregeling. Hier helpen wij u bij en organiseren op 27 maart 2014 een verdiepingssessie. Tijdstip 9.30 tot 12.00 uur te Apeldoorn, kosten € 30 per persoon Aanmelding via enquêteformulier of per mail.
Reactie op inleidingen Ron van Gent & Ruben Houweling
HARTELIJK DANK VOOR UW KOMST
Voor meer informatie www.vno-ncwmidden.nl
www.deregt.nl
