12-11-2014
Welkom … bij de workshop Time to ACT!
Datum: 11-11-2014 Door: Tim Batink Locatie: Den Bosch
even voorstellen… Tim Batink, MSc Psycholoog NIP, Cognitief Gedragstherapeut VGCt i.o. & ACT-therapeut U-center, Epen. Promovendus, School for Mental Health and Neuroscience, Division II: Mental Health, Maastricht University, Maastricht. Eigenaar, ACT-opleider / trainer, ACT in Actie, Valkenburg. Bestuursfuncties: - Algemeen bestuurslid ACBS-BeNe - Lid Wetenschapscommissie ACBS-BeNe - Chairman ACT & Technology SIG ACBS ACT-Publicaties: - Time to ACT! Het basisboek voor professionals. - Flexibiliteits Index Test (FIT-60). - Meerdere artikelen over FIT-60.
1
12-11-2014
Het Programma
Commitment - Investeren - Oriënteren (waarden) - Investeren (toegewijd handelen)
Acceptance
Acceptance - Omgaan met obstakels - Denken (defusie) - Voelen (acceptatie)
Commitment
Introductie Acceptance and Commitment Therapy
- Niet alleen leren door begrijpen, maar ook leren door ervaren. - Niet alleen als professional, maar ook als persoon.
Wat is ACT? - ACT = Acceptance and Commitment Therapy (‘ekt’) - Steven Hayes, Kelly Wilson & Kirk Strosahl (eind ‘80) - Gestoeld op Relational Frame Theory (RFT) - Gedragstherapie (3e generatie) - Acceptance & Commitment - Doel: Verhogen Psychologische Flexibiliteit - Zowel inzetbaar als therapie, bruikbaar in coaching alsook als training. - Ervaringsgericht leren: Werken met oefeningen en metaforen; ook in deze workshop!
2
12-11-2014
ACT en Onderzoek - Op dit moment ruim 100 randomized controlled trials. - In juli 2010 erkend door de NREPP als evidence based therapy (Depressie, OCD, Algemeen Welzijn). - Erkend door de APA als research supported treatment voor: Depressie, Gemengde angst, OCD, Chronische Pijn & Psychose. - Meer dan 50 publicaties over effectieve toepassing van ACT in de werkomgeving.
ACT en Loopbaanmanagement Loopbaankeuze: Passende baan kiezen. (Wat wil ik? => Oriënteren) Loopbaanontwikkeling: Verder komen. (Ik wil verder. => Heroriënteren en investeren) Loopbaanproblemen: Vastlopen in werk. (Dit wil ik niet! => Deblokkeren, heroriënteren en investeren)
3
12-11-2014
Acceptance Omgaan met obstakels.
Omgaan met moeilijke gedachten We nemen onze gedachten erg serieus. Gedachten gaan hun eigen leven leiden. Fusie is het samenvallen met denken, reageren op je gedachten zonder hier zelf bewust voor te kiezen. Defusie is het afstand te nemen van je denken, zodat je minder wordt geleid door je verstand (observeren, en keuze). Defusie is niet om van vervelende gedachten af te komen. Defusie-oefeningen helpen je de vaardigheid te ontwikkelen om afstand te nemen van je denken.
4
12-11-2014
Oefening: Gedachten op Postits (zie worksheet)
5
12-11-2014
Omgaan met moeilijke gedachten Verschillende soorten Defusie-oefeningen: - Observeren (vb. Bladeren op de stroom). - Externaliseren (vb. Verstand een naam geven). - Twist (vb. Herhalen / Gekke stem, Zingen) => Humor. Doel: afstand nemen; weer keuze krijgen.
Omgaan met moeilijke gevoelens - We reageren allergisch op onze negatieve gevoelens. - Poging te controleren, en er zo snel mogelijk vanaf te komen. - Je zult zien dat deze controlestrategieën op korte termijn meestal wel wat opleveren, maar op lange termijn niet effectief, en vaak zelfs contraproductief zijn. - Metafoor: Boemerang.
6
12-11-2014
Omgaan met moeilijke gevoelens Alternatief: Acceptatie Het actief uitnodigen en toelaten wat je niet wilt ervaren, én wat je niet kunt controleren. Doel: Niet om van het geval af te komen, maar om er niet vast in te lopen, zodat het meer grip krijgt op je leven. Goed voelen, in plaats van je goed voelen. Hoe? In plaats van vermijden; opzoeken. Exploreren van de pijn, ruimte maken voor de pijn (geleideoefeningen). Verander wat je kan veranderen accepteer de rest!
7
12-11-2014
Oefening: Stilstaan bij Obstakels Richt nu de aandacht op jezelf, op je eigen binnenwereld. Sta eens even stil bij de obstakels die jij afgelopen tijd bent tegengekomen. Welke gedachten heb je mee geworsteld? Welke gevoelens heb je mee geworsteld? Welke lichamelijke sensaties zaten je in de weg? Ben je bereid het verzet even te staken, en je obstakels de ruimte te geven? Probeer dan nu je vervelende gedachten, gevoelens, en lichamelijke gewaarwordingen te omarmen, het bij je te houden. Geef de obstakels komende minuut de ruimte om er te mogen zijn. Verbreed tenslotte je aandacht weer, naar alles wat er in je binnenwereld gebeurd. En verder, naar de buitenwereld.
Omgaan met andere obstakels Zelfbeeld (negatief & positief) - Herkennen van je rollen en patronen. - Afstand nemen van je rollen en patronen. Aandacht (afwezigheid) - Aandacht leren richten op het Hier en Nu (mindfulness). - Met aandacht aanwezig zijn en activiteiten doen.
Verschillende oefeningen gratis te downloaden van de Time to ACT website (www.timetoact.nl)
8
12-11-2014
Commitment Investeren in jezelf.
Oriënteren: Waarden - Normen, regels, verwachtingen, automatismen, angst, etc. - Moeten => Mogen => Willen - Waarden: Wat vind JIJ belangrijk? - Waarden geven richting, geen einddoel. (vb eerlijkheid, liefde, uitdaging, etc) - Metafoor: Kompas
9
12-11-2014
Oriënteren: Waarden - Waardenexploratie middels ervaringsgerichte oefeningen. - Thema’s: Loterij, Dromen, Dood, Inspiratie. (boeken, films, personen, uitspraken)
- Balans opmaken. (waardengebieden / levensgebieden => specifieke waarden)
10
12-11-2014
Oefening: Levenskompas (zie worksheet)
Voorbeeldwaarden Afwisseling Ambitieus Assertief Autonomie Avontuur Betrouwbaar Betrokkenheid Creatief Eerlijk Flexibiliteit Geduldig Humoristisch Ijverig Innovatief
Liefde Loyaliteit Macht Milieubewust Ontwikkeling Openheid Orde Originaliteit Plezier Praktisch Rechtvaardig Respect Sociaal Solidariteit
Speels Spontaan Stabiliteit Stimulerend Teamgeest Trouw Uitdaging Vaardig Veilig Vitaliteit Vrijheid Warmte Waardering Wederkerig
11
12-11-2014
Investeren: Toegewijd Handelen Handelen op basis van je Waarden. Concrete, Haalbare, Tijdgebonden Acties. Starten met kleine stap, daarna vervolgstappen gaan maken (weekplan, maandplan, jaarplan). Acties om Waarden in je leven te brengen, de acties zelf zijn geen einddoel.
Oefening: Kleinste Stap (24 uur) (zie worksheet)
12
12-11-2014
Alles bijelkaar laten komen Acceptance: Omgang met problemen. - Afstand nemen van moeilijke gedachten. - Ruimte maken voor vervelende gevoelens. Commitment: Investeren in jezelf. - Stilstaan bij wat jij belangrijk vindt. - Investeren in de dingen die jij belangrijk vindt. Doel: Psychologische Flexibiliteit.
Time to ACT! Gijs Jansen & Tim Batink - Praktisch basisboek voor professionals. - Op basis van het laatste wetenschappelijk onderzoek. - Stap voor Stap programma. - Meer dan 150 oefeningen en metaforen (waarvan ruim 50 geïllustreerd). - Volledige ACT-vragenlijst beschikbaar. - DVD met illustratie materiaal. - Begeleidende website met meer dan 50 gratis oefeningen en hand-outs. - Met voorwoord van Steven Hayes, grondlegger van ACT. - Meer info: www.timetoact.nl
13
12-11-2014
Gratis aanvullend ACT-materiaal! www.timetoact.nl (meer dan 50 gratis oefeningen en metaforen, en ruim 50 ACTillustraties) www.actinactie.nl (meer dan 20 gratis oefeningen en metaforen, alsook 5 online ACTvragenlijsten) www.hoeflexibelbenjij.nl (gratis online ACT-vragenlijst, ook vrij te downloaden)
ACT-organisaties ACBS (http://contextualscience.org/) ACBS-BeNe (http://www.acbsbene.com/)
Time to ACT!
14
12-11-2014
Een kleine toegift…
ACT-vragenlijst: FIT-60 De Flexibiliteits Index Test (FIT-60) is ontwikkeld met als doel een overzicht te kunnen geven op de zes kerncomponenten van ACT, alsook uitspraken te kunnen doen over de Psychologische Flexibiliteit van een persoon (Batink, Jansen & De Mey, 2012). Beschrijving: - Zelfrapportagevragenlijst bestaande uit 60 stellingen. - Likert-schaal: 0=helemaal oneens, 6=helemaal eens. - 1 totaalscore: Psychologische flexibiliteit. - 6 subschaalscores: Acceptatie, Defusie, Zelf als Context, Hier en nu, Waarden & Handelen. - Hoe hoger de score, hoe vaardiger iemand is. Doelgroep: Volwassenen (18-75 jaar) Normgroepen: Algemene populatie (N=1087) & Student populatie (N=529). Afname: Invullen duurt 10 - 15 minuten, analoog & digitaal.
15
12-11-2014
Oefening: ACT in Daily Life 1. Welke waarde ga je vandaag extra aandacht aan geven? 2. Probeer vandaag meer ruimte geven aan deze waarde, middels concrete acties. 3. Probeer drie keer per dag een korte ACT-oefening te doen (ochtend, middag, avond). Wissel hierin af tussen acceptatie, defusie, zelf, en mindfulness oefeningen. 4. Heb je vandaag last van vervelende gedachten, gevoelens of sensaties? Probeer hier dan op een ACT-manier mee om te gaan? 5. Een illustratie van een pakkende ACT-metafoor kan je helpen even stil te staan bij voor jou belangrijke ACT-principes; neem deze op zakformaat mee. 6. Evalueer elke avond in hoeverre je vandaag hebt geïnvesteerd in de waarde die je in de ochtend hebt geselecteerd? Gebaseerd op onderzoek naar de mHealth interventie “ACT in Daily Life Training.”
16
