3 november 2015
Welkom en voorstellen Francine Nijkamp-Ririhena
Pubers en geld
Zakgeld, richtlijnen (bron: NIBUD) Leeftijd 12 13 14 15 16 17 18
Bedrag per week in € tussen 3,00 en 4,60 (19,00/mnd) tussen 3,50 en 4,60 (19,00/mnd) tussen 4,60 en 4,95 (21,40/mnd) tussen 4,95 en 5,75 (24,90/mnd) tussen 4,85 en 5,95 (25,75/mnd) tussen 5,00 en 6,90 (29,85/mnd) tussen 5,95 en 9,25 (40,00/mnd)
de tabel hironder zie je hoeveel kleedgeld andere scholieren krijgen van hun ouders.
Kleedgeld Leeftijd 12 13 14 15 16 17 18 Bron: Nibud 2013
Bedrag per maand (€) tussen 30 en 45 tussen 45 en 50 50 tussen 50 en 60 tussen 50 en 60 tussen 50 en 65 tussen 50 en 60
Weetjes I • Scholieren hebben gemiddeld 118 euro per maand te besteden • Dat is iets meer dan twee jaar geleden (103 euro), maar nog altijd minder dan 4 jaar geleden (144 euro) • Scholieren hebben verschillende inkomstenbronnen. Ze krijgen geld van hun ouders, maar verdienen ook zelf geld met bijbaantjes
Weetjes II • Meisjes krijgen gemiddeld per inkomstenbron minder geld dan jongens • Zo krijgt een jongen gemiddeld 65 euro per maand aan kleedgeld en meisjes 59 euro • Meisjes hebben gemiddeld echter meer verschillende inkomstenbronnen • Van de jongens krijgt 32 procent kleedgeld, terwijl de helft van de meisjes kleedgeld ontvangt • Ook hebben iets meer meisjes dan jongens een bijbaantje
Leerdoelen kind Leren omgaan met geld moet gaan over de volgende onderwerpen • • • • • • • • •
Kennis en begrip financiële begrippen Leren keuzes maken Reclame de baas blijven Geldzaken op orde hebben Zelf geld verdienen Sparen Lenen Verzekeren Bankzaken regelen
Werktijden kinderen van 13 en 14 • Kinderen van 13 en 14 jaar mogen tussen 7.00 uur en 19.00 uur beperkt werken • Tijdens schoolweken mogen ze minder werken dan in vakantieweken • Kinderen van 13 en 14 jaar mogen niet op zondag werken
werktijden kinderen van 13 en 14 jaar maximum arbeidstijden per:
klusjes rond het huis en licht niet-industrieel in de buurt werk
schooldag
2 uur per dag
n.v.t.
niet-schooldag
7 uur per dag
7 uur per dag
vakantiedag
7 uur per dag
7 uur per dag
schoolweek
12 uur per week
12 uur per week
vakantieweek
35 uur per week
35 uur per week
maximum aantal gewerkte vakantieweken per jaar
4
4
waarvan max. aaneengesloten
3 weken
3 weken
maximum aantal werkdagen per week
5 dagen
5 dagen
zondag
n.v.t.
n.v.t.
Werktijden kinderen van 15 • Kinderen van 15 mogen maximaal 5 dagen per week werken. Ze mogen per dag of week maar een maximum aantal uren werken. Daarbij maakt het verschil of ze leerplichtig zijn of (gedeeltelijk) zijn vrijgesteld van leerplicht.
Maximale werktijden 15 jarigen leerplicht
maximum aantal werkuren per dag of week uren per schooldag 2 uur per niet-schooldag en vakantiedag 8 uur per schoolweek per vakantieweek
12 uur 40 uur
Maximale werktijden 15 jarigen leerplicht Werken tijdens vakantieweken • Kinderen van 15 jaar mogen maximaal 6 vakantieweken per jaar werken. Daarvan mogen zij maximaal 4 aaneengesloten weken werken. Rust en pauze kinderen van 15 jaar • Kinderen van 15 jaar hebben recht op een minimum aantal uren onafgebroken rust per dag. Zij hebben recht op een pauze als ze langer dan 4,5 uur op een dag werken.
16 en 17-jarigen
Tabel met werktijden jongeren van 16 en 17 jaar Maximum arbeidstijd per Jongeren van 16 en 17 jaar dienst 9 uur week 45 uur 4 weken 160 uur (gemiddeld 40 uur per week)
Vraag aan mijn dochter van 16 Waarom wil jij werken? Antwoorden: “Omdat alles geld kost!” “Ik wil de dingen kopen die al mijn vriendinnen kopen, anders wijk ik af en dan wordt er echt gekletst” Trefwoorden leuke dingen kunnen doen, onafhankelijk zijn, zelf kunnen bepalen wanneer ik wat koop
Balans • Pubers laten zich niet meer alles vertellen • Gebruik de werktijden wet • Stel samen een doel (spaardoel, uitgaven) • Maak afspraken over besteding zak- en/of leefgeld • Wie betaalt wat, laat uw kind zelf met voorstellen komen • Praat met uw kind over reclame, wat vinden zij daar nu echt van? • Wat wilt uw kind bereiken? • Wat betekent geld voor uw kind
Perceptie? • Een scholier denkt dat het gemiddelde maandinkomen rondom EUR 4500,00 per maand bedraagt • Het gemiddelde maandinkomen in Nederland bedraagt echter EUR 1800,00
Waaraan wordt het besteed (bron Nibud) Scholieren die hier geld aan besteden (%)
Gemiddelde uitgaven per maand (EUR)
Snoep & Snacks
79
16
Cadeaus
64
9
Persoonlijke verzorging
50
10
Uitgaan
50
18
Kleding en schoenen
48
43
Prepaid Mobiel
48
10
Sieraden/Accesoires
44
7
Frisdrank
43
13
Gadgets
42
7
Dagje weg
35
9
Meisjes en Jongens • Meisjes geven vooral geld uit aan persoonlijke verzorging en cadeaus • Jongens geven vooral geld uit aan snoep, snacks en gadgets/games
Geldtype test
Geldtypes (Geldtest op edgie.nl) • Trendsetter Trendsetters vallen vaak op in een groep; de mondige en populaire mensen in de klas. Status is belangrijk voor de Trendsetters, want ze willen graag laten zien wat ze hebben. Ze zijn gevoelig voor reclame en verleiding om nieuwe gadgets te kopen. Trendsetters lenen wat vaker en kopen ook eerder spullen op afbetaling.
• Regelaar Regelaars zijn vaak voorzichtig en stellen zich liever bescheiden op. Omdat ze weinig met status hebben, zijn de meeste Regelaars ook niet zo geïnteresseerd in dure merken en luxe spullen. Regelaars vinden het prettig om hun zaakjes op orde te hebben en weten vaak precies hoeveel ze uitgeven en verdienen.
Geldtypes (Geldtest edgie.nl) • Levensgenieter Levensgenieters zijn vaak sociale, ‘outgoing’ mensen, die het liefste plezier maken met hun vrienden. Muziek maken, dansen en toneel spelen zijn populaire activiteiten onder Levensgenieters. Ze zijn niet zo bezig met het nauwkeurig uitstippelen van een carrière. Nu plezier maken is belangrijker dan vooruit plannen. Luxe spullen en gadgets zijn voor de Levensgenieter meestal niet zo belangrijk. Ze geven liever geld uit aan gezellige activiteiten met anderen of aan cadeautjes. Sparen is vaak lastig, omdat er altijd wel iets is dat leuk is om te kopen.
• Toekomstplanner Toekomstplanners zijn nu al behoorlijk bezig met hun toekomst. Ze zijn vrij ondernemend: ze steken graag de handen uit de mouwen en vinden het belangrijk dat ze zelf hun geld verdienen en bankzaken regelen. e hebben goed overzicht over hun financiën en zijn terughoudend in het doen van uitgaven. Lenen doen ze niet graag en blut zijn ze zelden.
Groepsdruk • Pubers en onzekerheden: jongeren denken na over wie zij zijn en wat zij belangrijk vinden. Dat laten ze zien door bepaalde merken wel of niet te kopen. • De beïnvloedbare puber zal daar gevoelig voor zijn omdat hij er bij wilt horen en niet buiten de groep wilt vallen. • Daardoor zijn zij sneller geneigd toe te geven aan groepsdruk en de invloeden vanuit Social Media. • Is uw kind zich bewust dat Social Media suggestief kan werken?
Reclame de baas
Reclame de baas In gesprek met je pubers over reclame. • Kosten reclame • Maak duidelijk wie mee betaalt aan die specifieke reclame? • Reclame speelt in op gevoel. Pubers zijn daar gevoelig voor, maar krijgen zij echt dat gevoel dat het zou moeten oproepen? • Dus Reclame niet laten bepalen wat je puber koopt • Laat ze bewust worden waarvoor ze zich laten verleiden en wanneer niet. Dan zijn zij reclame de baas.
Reclame de baas • Vergelijk samen met uw kind producten; wat is precies het verschil tussen die merkspijkerbroek en die goedkopere? • Leer ze nadenken over de nadelen als ze een product willen kopen • Laat ze u vertellen waarom ze het product graag willen hebben? Is het nodig?
Online kopen ABN AMRO / ING / RABO / SNS jongerenrekeningen • Beperking op te besteden bedrag instelbaar - Samen het maximum bedrag afspreken
• Beperking te pinnen bedrag binnen- en buitenland • Geen roodstand • Stap voor stap leren internetbankieren Let op: tot het 21e levensjaar is de ouder uiteindelijk financieel verantwoordelijk en
Mijn mening……… • Om te leren, mag een puber fouten maken • Zakgeld = leergeld • Afspraak = afspraak • Zakgeld altijd uitbetalen op vaste dag • Op = Op • Betrek je kind bij grote gezinsuitgaven • Leer je puber uit te rekenen hoeveel uur hij moet werken voor dat ene gewenste product
Mijn visie “Gezond eten, gezond bewegen, gezond blijven, maar waarom niet gezond met geld leren omgaan?”
Uw visie? In gesprek
Vragen? Handige websites • www.nibudjong.nl • www.nibud.nl • www.edgie.nl • www.financieelstudieplan.nl • www.surfspot.nl