Webfolio. Eindrapport. Auteur(s) : Mart Kuijpers Albert Schot Versienummer : 1.0 (21 januari 2007) 2.0 (5 februari 2007) 3.0 (12 februari 2007)

Webfolio

Eindrapport

Auteur(s)

:

Mart Kuijpers Albert Schot

Versienummer :

1.0 (21 januari 2007) 2.0 (5 februari 2007) 3.0 (12 februari 2007)

Eindrap port W eb folio

2 / 20

3 / 20


I nhoudsopgave 1

Samen vatting

2

I nleid ing

4

5

2.1

Doelstelling document

5

2.2

Doelgroep document

5

2.3

Bronnen

2.4

Leeswijzer 5

3

5

Behaald e resultaten

6

3.1

Resultaten per product/activiteit

3.2

Deelname Plugfest 14

3.3

Deelname EduExchange

3.4

Andere resultaten 16

3.5

Doelstellingen

4

15

16

Organ isatie 17

4.1

Partners

4.2

Samenwerking

5

17 17

Knelpunten en aanbe velingen

5.1

Knelpunten en oplossingen 18

5.2

Aanbevelingen

6

6

18

Succespunten en vervolg

6.1

Succespunten

6.2

Vervolg

20

20

20

18


1 Samenvatting Deze eindrapportage levert in het kader van de subsidieregeling eportfolio van de stichting Kennisnet ICT op School een overzicht van de activiteiten die verricht zijn binnen de kaders van het projectplan webfolio dat is ingediend door SKOZOK en haar partners. Per onderliggend deelproject zijn de activiteiten zoals omschreven in het projectplan uitgevoerd en de doelstellingen zijn geëvalueerd. De opbrengsten van de verschillende deelprojecten worden in deze eindrapportage in kaart gebracht. Daarnaast bevat deze eindrapportage een aantal bijlagen welke in directe relatie staan tot de deelprojecten en de opbrengsten per deelproject. Geconcludeerd kan worden dat het deelproject presentatie portfolio in het meest ver gevorderd stadium is en dat de lessen geleerd binnen dit deelproject van toepassing zijn op de deelprojecten ontwikkelportfolio en zorgportfolio. De work around die gerealiseerd is binnen het deelproject presentatieportfolio en de daar gerealiseerde uitwisselbaarheid binnen de standaarden van de concept regeling eportflio zijn van toepassing op de inmiddels in ontwikkeling zijnde andere delen van het webfolio. Verder is met name de implementatie van het webfolio van cruciaal belang voor het succes. SKOZOK heeft daarbij een implementatie strategie gekozen waarbij scholen worden gefacliteerd door de beschikbaarstelling van 2Bers. Deze bieden school nabije ondersteuning en professionalisering op het terrein van de implementatie van het webfolio.

4 / 20

5 / 20


2 I nleiding 2.1

Doelste lling do cument

Doel van dit document is om geïnteresseerden te informeren over de opbrengsten van dit project, de opgeleverde producten en de ‘diamantjes’ van dit project. Tevens worden de knelpunten benoemd en de (mogelijke) oplossingen 2.2

Doelg roep docum ent

Deze rapportage is geschreven voor:

de Stichting Kennisnet ICT op School als rapportage en verantwoordingsdocument voor de ontvangen subsidie ten behoeve van de uitwisselingen van standaarden

SKOZOK als rapportage en verantwoordingsdocument voor de activiteiten die ontwikkeld zijn in het kader van het project webfolio

APS IT diensten als rapportage en verantwoordingsdocument voor de activiteiten die ontwikkeld zijn in het kader van het project webfolio

WSNS als één van de schanier punten binnen verschillende deelprojecten van het project webfolio

VO als één van de schanier punten binnen verschillende deelprojecten van het project webfolio

2.3

Bronnen

Tabel: Overzicht gebruikte bronnen Document

A uteur

Definitief projectplan versie 6

Mart Kuijpers

A1 Presentatie portfolio BAO VO

Rob Boelema

A1 Presentatie portfolio BAO WSNS

Rob Boelema

A3 Zorgportfolio

Rob Boelema

A5 Implementatieplan

Wil Thijssen

A5 Gebruikshandleiding webfolio

Wil Thijssen

E portfolio digitaal

Mart Kuijpers

E portfolio kubus

Rob Boelema

Knelpunten oplossing uitwisseling

Marcel Kuijpers

Datum

Verslag van onderzoek naar koppelingen Marcel Kuijpers 2.4

Leesw ijzer

Deze eindrapportage is lineair van aard en volgt in zijn rapportage de lijn van denken van het definitief projectplan welke SKOZOK heeft ingediend ter onderbouwing van de subsidie aanvraag. Naast de rapportage zijn er toegevoegd de onderliggende documenten. In deze documenten is een nadere en meer gespecificeerde uitwerking gemaakt van de opbrengsten en activiteiten binnen de verschillende deelprojecten. De lijn van denken is dat de eindrapportage een beschrijving geeft van opbrengsten en activiteiten welke zijn onderbouwing vindt in de onderliggende documenten. Voor de lezer verdient het aanbeveling de rapportage te volgen per deelproject en daarna de onderliggers te lezen ter verdieping en uitwerking.

6 / 20


3 Behaalde resultaten 3.1

Resultaten pe r produ ct/ activiteit

In het projectplan is de overkoepelende doelstelling uitgewerkt in diverse producten en activiteiten. In onderstaande tabellen wordt, op basis van het definitieve projectplan ingegaan op de resultaten per product/activiteit. P rodu ctnaam :

Presentatie portfolio

Doel

Het door SKOZOK ontwikkelde presentatie portfolio uitwisselen binnen de verschillende basisscholen van SKOZOK en het onderzoeken naar mogelijkheden om uitwisselbaarheid te realiseren op basis van de standaarden die omschreven zijn in de concept afspraak eportfolio op de verschillende schanier punten te weten Weer Samen Naar School+ en het voortgezet onderwijs.

Resultaten

Ople ve ring produ ct De uitwisselbaarheid tussen basisscholen onderling binnen de SKOZOK organisatie levert geen problemen op. Dit komt voort uit het feit dat binnen de SKOZOK organisatie gekozen is voor standaarden. De uitwisselbaarheid tussen scholen die enerzijds aangesloten zijn bij SKOZOK en anderzijds behoren tot de schanier punten (Weer Samen Naar School+ en het voortgezet onderwijs) is deels tot stand gebracht. Bij het realiseren van uitwisselbaarheid op de schanier punten zijn er een aantal fundamentele uitdagingen naar voren gekomen die betrekking hebben op enerzijds standaarden en anderzijds de technische vertaling daarvan in functionaliteiten. In de omschrijving van de deelprojecten A2 en A3 zal daar nader op worden ingegaan. In onderstaand schema is de uitwisselbaarheid van het presentatie portfolio in kaart gebracht.

Voor wat betreft de uitwisselbaarheid tussen basisscholen en Weer Samen naar School + het volgende: Technisch is een standaard toegepast, die de volgende kenmerken heeft:

7 / 20


real time overdracht van gegevens wederzijds (= uitwisseling) gebruik van diversiteit van digitale middelen bereikbaarheid gegevens geborgd conform standaardeisen privacy wetgeving systeem dat aan te passen is aan veranderende eisen of inzichten die zich in de toekomst zullen voordoen Het product is klaar voor gebruik, zoals in het plan is omschreven, met dien verstande dat het technisch concept werkt, maar de definitieve rapportage inhoudelijk nog moet worden geformaliseerd in de hiërarchische structuur van het Samenwerkingsverband Voor wat betreft de uitwisselbaarheid tussen basisscholen en het voortgezet onderwijs het volgende: In de regio’s De Kempen en Eindhoven is constructieve samenwerking en afstemming tussen PO en VO over adequate overdracht en terugkoppeling van leerling gegevens bij aanmelding voor het Voortgezet Onderwijs. De technische uitvoering is getest en werkt dusdanig, dat we verder zijn, dan in het projectplan is voorzien: alle schoolverlaters van de Basisscholen en de Speciale Basisscholen uit deze regio worden via een digitaal overdrachtsdossier de komende maanden aangemeld bij het Voortgezet onderwijs. De dossiers zijn de afgelopen maanden gevuld met gebruikmaking van zoveel mogelijk digitale koppeling: DOD van Citolovs, DOD van basisadministratiepakketten (LAR, Esis, Tangram), digitale overdracht van testresultaten van COTANtoetsen (NIO en SEV). In het dossier is voorzien, dat er deels automatische terugkoppelingen plaatsvinden naar de op dat moment eerst verantwoordelijke voor het dossier. Voorbeeld: voor LWOO moet onderzoek naar intelligentie en sociaalemotioneel functioneren uitgevoerd worden. Dat onderzoek gebeurt door een externe partner. Deze heeft autorisatie om de gegevens in te voeren, zonder de dossiers verder in te kunnen zien. Zodra dit gebeurd is, ontvangt de basisschool van deze leerling een email, dat het dossier is aangevuld. In het dossier is kwaliteitsbewaking ingebouwd: afhankelijk van het soort Voortgezet Onderwijs, dat haalbaar is voor deze leerling, moeten diverse delen van het dossier gevuld zijn. Als niet alle daarvoor in aanmerking komende delen zijn ingevuld, verschijnen er automatische waarschuwingen. Ook de correcte berekening van didactische leeftijd, de didactische leeftijdsequivalent, het leerrendement van een leerling en een grafiek van de cognitieve ontwikkeling wordt automatisch berekend en weergegeven. De ouders geven via het burger servicenummer (= inlogcode) toestemming aan de diverse onderwijspartners om inzage te hebben in het dossier: het VO kan het dossier pas raadplegen na aanmelding van een kind door de ouders op die school én nadat het dossier volledig is gevuld door de basisschool. Uitwisselbaarheid: het VO vult de gegevens in het dossier aan wat betreft toelating, plaatsing, inzet van zorgaspecten, etc. De basisschool kan het dossier nog twee jaar (wettelijk begrensde termijn) inzien om de effecten van de advisering te meten aan de voortgaande ontwikkeling van de betrokken leerling. Door de schaal, waarmee dit deelproject wordt gebruikt, ontstaat er een

8 / 20


groot potentieel van digitale en inhoudelijke synergie en door de grote database goede benchmark mogelijkheden. Dit verdient wel nadere uitwerking. A ctivite iten Alle in het projectplan genoemde activiteiten hebben plaats gevonden. P lanning Alle in de planning genoemde activiteiten zijn gehaald. Knelpunten Knelpunten ten aanzien van de uitwisselbaarheid van het presentatie portfolio zijn opgelost voor zover deze zijn gestandaardiseerd in de concept afspraak eportfolio. Op basis van een onderzoek naar welke velden er uitwisselbaar zouden moeten zijn op basis van de concept afspraak en uitwisselbaar zijn is er een set velden benoemd die daadwerkelijk uitwisselbaar zijn. Voor de overige velden, die tot op heden niet of nauwelijks uitwisselbaar zijn, is een tussen oplossing gerealiseerd. Deze tussenoplossing is dat naast de uitwisselbaarheid van de velden er een bijlage aan wordt toegevoegd welke een set inhoudelijke informatie bevat van de (nog) niet uitwisselbare velden. Conclusie

Het product heeft opgeleverd een uitwisselbaarheid standaard voor de SKOZOK organisatie daar waar het gaat om het presentatie portfolio. Het product heeft opgeleverd dat binnen de SKOZOK organisatie iedereen zich bewust is van het feit dat er nog meer dan tot op heden gewerkt dient te worden met standaarden die niet alleen van toepassing zijn binnen de eigen school of tussen de eigen scholen onderling maar ook tussen en de scholen en de externe organisaties als Weer Samen Naar School+ en het voortgezet onderwijs.

P rodu ctnaam :

Ontwikkelportfolio

Doel

Onderzoek naar welke inhoudelijke componenten een presentatie portfolio dient te bevatten en de uitwisselbaarheid testen van het presentatie portfolio enerzijds en de schanier punten anderzijds.

Resultaten

Ople ve ring produ ct De projectgroep heeft door gedegen analyse van bestaande instrumenten en ontwikkelingen op enkele proefscholen in de afgelopen maanden een duidelijke visie ontwikkeld, welke inhoud dit deel van het portfolio moet hebben: het is de spil van de (onderwijs)ontwikkeling van een kind, een leerling, een student; kernwoord daarbij is de DIALOOG.

De functie van dit deel is de feitelijke verbinding tussen de presentatie van kennis en vaardigheid (presentatieportfolio) en wat daarover wordt vastgelegd (zorgportfolio); de ontwikkeling wordt daarbij gematcht met algemeen erkende leerlijnen en de kerndoelen.

De gegevens worden gegroepeerd op een digitale wijze, die uitwisseling met alle partners in onderwijs (en zorg?) mogelijk maken, mits die partners natuurlijk dezelfde standaard gebruiken.

A ctivite iten Alle in het projectplan genoemde activiteiten hebben plaats gevonden. P lanning Alle in de planning genoemde activiteiten zijn gehaald. Knelpunten

9 / 20


Een kant en klaar portfoliodeel is er nog niet, omdat het inhoudelijk uitwerken van een leerlijn in relatie tot de ontwikkelingsdialoog van leerling met leerkracht veel meer tijd vergt, dan de afgelopen drie maanden voorhanden was. In het komende half jaar worden er twee leerlijnen uitgewerkt. Conclusie

Technisch gezien voldoet het concept aan de gestelde eisen, omdat het opgebouwd wordt volgens dezelfde modulaire componenten, als de hiervoor beschreven delen, waarvan de praktijk inmiddels bewijst, dat het systeem uitvoerbaar is en uitwisselbaarheid oplevert (zie de PP presentatie: Portfoliokubus).

P rodu ctnaam :

Zorgportfolio

Doel

Onderzoek naar welke inhoudelijke componenten een zorgportfolio dient te bevatten en de uitwisselbaarheid testen van het zorgportfolio enerzijds en de schanier punten anderzijds met bijzondere aandacht voor het door SKOZOK gebruikte Onderwijskundig Rapport WSNS (PCL).

Resultaten

Ople ve ring produ ct Het onderzoek naar de inhoudelijke componenten van het zorgportfolio en de uitwisselbaarheid daarvan kent als uitgangspunt: de papieren eigenschappen, waaraan de rapportage in het Samenwerkingsverband WSNS Valkenswaard inhoudelijk voldoet ligt vast: de te bereiken output is dus bekend. Van dit gegeven is een digitaal format ontwikkeld, dat in inhoudelijke zin voldoet aan de gestelde eisen: het is een rapportage met analyse biedt mogelijkheden voor beleid en advies biedt mogelijkheden voor reflectie en sturing zorgt voor besluitvorming over toe en terugleiding Technisch is een standaard toegepast, die de volgende kenmerken heeft: real time overdracht van gegevens wederzijds (= uitwisseling) gebruik van diversiteit van digitale middelen bereikbaarheid gegevens geborgd conform standaardeisen privacy wetgeving systeem dat aan te passen is aan veranderende eisen of inzichten die zich in de toekomst zullen voordoen Het product is klaar voor gebruik, zoals in het plan is omschreven, met dien verstande dat het technisch concept werkt, maar de definitieve rapportage inhoudelijk nog moet worden geformaliseerd in de hiërarchische structuur van het Samenwerkingsverband In dit deel wordt verder vastgelegd, welke ontwikkeling er heeft plaatsgevonden en hoe de ontwikkeling verliep; het is een historisch overzicht, gevoed door gegevens, verkregen door de school en aangevuld door interne of externe instanties. Veel scholen hebben al op vele manieren het eigen digitale wiel uitgevonden; het concept van het portfolio biedt een duidelijke lijn wat er met welk doel moet worden vastgelegd. Het zorgdeel is daardoor tegelijkertijd een bewakings en kwaliteitsinstrument. Het zorgdeel is primair het domein van de leerkracht, de school: externe instanties kunnen alleen gegevens invoeren zonder toegang tot het hele portfolio, bij export van gegevens geven de ouders daartoe toestemming. In de loop van de afgelopen maanden is gebleken, dat gegevens, die

10 / 20


door de proefscholen oorspronkelijk in het presentatiedeel werden gezet (vb: verslag boekbespreking), of waarvan werd gedacht, dat het typisch delen van het ontwikkelingsportfolio waren (vb: citolovs), op basis van de gemaakte verkenningen feitelijk in het zorgdeel thuishoren; de naam zorgdeel is daarom niet goed, maar inmiddels op de proefscholen een ingeburgerd begrip. Veel elementen van het zorgportfolio met import en export van gegevens vinden al plaats: de technische uitwisseling naar WSNS en VO wordt toegepast. A ctivite iten Alle in het projectplan genoemde activiteiten hebben plaats gevonden. P lanning Alle in de planning genoemde activiteiten zijn gehaald. Knelpunten Knelpunten waren binnen dit deelproject niet uniek, daarom worden ze uitgewerkt bij punt 5. Conclusie

Technisch gezien voldoet het concept aan de gestelde eisen, omdat het opgebouwd wordt volgens dezelfde modulaire componenten, als de hiervoor beschreven delen, waarvan de praktijk inmiddels bewijst, dat het systeem uitvoerbaar is en uitwisselbaarheid oplevert (zie de PP presentatie: Portfoliokubus).

P rodu ctnaam :

Onderzoek naar koppelingen

Doel

Het doel van het onderzoek naar koppelingen is een rapportage op te leveren waarin uitgewerkt wordt welke mogelijkheden er zijn om en koppeling aan te brengen tussen het webfolio en het administratiesysteem LAR

Resultaten

Ople ve ring produ ct Het uitwisselingsproduct Webfolio is opgeleverd zoals vastgelegd in de rapportage onderzoek naar koppeling. Daarbij voldoet het uitwisselingproduct Webfolio ook volledig aan de afspraak uitwisseling e portfolio. Knelpunten Het presentatieportfolio is primair opgezet naar wensen van SKOZOK. Daar is voornamelijk gekeken naar een manier waarop leerlingen en leerkrachten zinvol met het portfolio om konden gaan. Bij deze opzet is gekozen voor een platte, eenvoudige procesgang binnen het portfolio. In de praktijk blijkt deze insteek goed te werken. De afspraak uitwisseling eportfolio is opgezet met het doel om een levenlang leren, verworven competenties en opleidingen, sociale netwerken en alle daarbij behorende bewijsstukken uit te wisselen. De gegevensset kan aan het eind van iemands leven bijna oneindig groot zijn. In relatie tot de gegevensset welke SKOZOK leerlingen opbouwen bijna niet te bevatten. Voor het exporteren van het uitwisselproduct is er zo op het eerste gezicht dan ook niets aan de hand. De gegevens die wel in het Webfolio zijn opgenomen hoeven alleen toegewezen te worden aan de juiste datavelden uit de afspraak.

11 / 20


Het importeren kan wel voor onaangename verrassingen zorgen. Een PO school uit een ander deel van Nederland kan hebben besloten om een zeer uitgebreid portfolio in te zetten. Niet alle gegevens uit het origineel zullen dan een plaats in het Webfolio kunnen krijgen. De wijze waarop dit opgelost wordt is door gegevens welke niet in het Webfolio passen, integraal in een database op te slaan. De gegevens die wel passen worden in het Webfolio getoond.

ZIP pakket ﴾Uniek BurgerServiceNummer﴿

Documents

Images

Web part

Portfolio

Gegevens in Portfolio opneembaar

Imsmanifest.xml

Leerling portfolio

A_Identificatie.xml

B_Ontwikkelingsvoorwaarden.xml

C_DoelenEnAmbities

D_Interesses

E_RelatiesEnNetwerken

F_Competenties

Gegevens niet in Portfolio opneembaar

G_Activiteiten

Data geparkeerd H_Producten

I_Evaluaties

J_NietKwalificerendeReferenties

K_KwalificerendeReferenties

L_FormeleErkenningen

M_OpleidingsOverzicht

N_ErvaringsOverzicht

O_GegevensResultaten

vdex_ext_identification

vdex_unieknummertype

Deze oplossing maakt dat het exporteren ook lastiger is. Wanneer een leerling van school vertrekt, zullen de apart opgeslagen gegevens samengevoegd moeten worden met de in het Webfolio opgenomen gegevens.

12 / 20


De uitwisselmodule voor het Webfolio is volledig functioneel opgeleverd. A ctivite iten Alle in het projectplan genoemde activiteiten zijn uitgevoerd. P lanning Alle in de planning genoemde activiteiten zijn binnen de tijd gehaald en opgeleverd. Conclusie

In de huidige situatie vormt LAR de bron van de leerling gegevens. Daaraan is in een later tijdstip het webfolio in al zijn onderdelen toegevoegd. Vanuit de huidige situatie is er geen import mogelijk voor LAR dan wel voor de koppeling tussen LAR en het webfolio. Verder dient te worden opgemerkt dat dit tot op heden zich ook niet heeft voorgedaan als een noodzaak om te realiseren. Het product heeft opgeleverd een definitief antwoord op de vraag of koppelingen tussen LAR en Webfolio mogelijk zijn. Het antwoord is ja, waarbij tevens voldaan kan worden aan de afspraak uitwisseling e

13 / 20


portfolio. De koppeling maakt het mogelijk dat leerlinggegevens in een enkel datatransport aan een andere school aangeleverd worden. De koppeling is nog niet zover dat de systemen op dataniveau met elkaar communiceren. De huidige koppeling biedt wel handvatten om een verdergaande koppeling in de toekomst te realiseren.

P rodu ctnaam :

Implementatie plan

Doel

Het doel van het implementatieplan is: een stappenplan waarmee scholen hun weg kunnen uitstippelen om het webfolio in te voeren het inzicht geven in ervaringen van anderen die bij de start van het project als voorlopers hebben gefungeerd het aanreiken van handreikingen voor gesprekken die horen bij het webfolio het delen van ervaringen het bieden van een goed gedocumenteerde handleiding

Resultaten

Ople ve ring produ ct Het omschreven product bevat de volgende componenten: een stappenplan waarmee scholen hun weg kunnen uitstippelen om het webfolio in te voeren het inzicht geven in ervaringen van anderen die bij de start van het project als voorlopers hebben gefungeerd het aanreiken van handreikingen voor gesprekken die horen bij het webfolio het delen van ervaringen het bieden van een goed gedocumenteerde handleiding Daarmee voldoet het eindproduct aan de lijnen van denken die in het projectplan als volgt zijn omschreven: activiteiten van leerlingen binnen het webfolio activiteiten van leraren met leerlingen activiteiten van leraren op het gebied van deskundigheidsbevordering activiteiten van leraren om kennis over te dragen binnen SKOZOK (didactiek van het afkijken) aanbevelingen voor overdracht binnen de eigen school naar andere groepen aanbevelingen voor overdracht naar andere scholen binnen SKOZOK A ctivite iten Alle in het projectplan genoemde activiteiten hebben plaats gevonden. P lanning Alle in de planning genoemde activiteiten zijn gehaald. Knelpunten Geen

Conclusie

De projectperiode is succesvol geweest. In plaats van 6, zijn 7 scholen het webfolio gaan gebruiken. Op twee scholen werken hele groepen leerlingen er mee. Op andere scholen geldt dat voor groepjes leerlingen binnen een groep. Er is een veelvoud van het aantal van 5 leerlingen dat een goed gevuld portfolio heeft. Met name de kinderen waren blij met en enthousiast over het portfolio.


3.2

Deelname P lugfest

Doelstelling van het Plugfest is eigen ervaringen met andere deelnemers aan de subsidie regeling te delen en kennis uit te wisselen betreffende standaarden en uitwisselbaarheid binnen de kaders van de concept afspraak eportfolio. De resultaten die SKOZOK uit deze sessie wil halen, is de bevestiging dat ontwerpkeuzes en interpretaties van de documentatie juist zijn. Wanneer deze bevestiging er is in de vorm van uitgewisselde portfolio’s dan kan er ook met grote mate van zekerheid gezegd worden dat de eindoplevering beantwoord aan de standaarden zoals gesteld in de concept regeling eportfolio. Naast deze doelstelling bood het Plugfest de mogelijkheid om projectleiders en managers van de diverse initiatieven op strategisch niveau over een reeks aan onderwerpen met elkaar te laten maken. Het door Kennisnet beoogde doel voor dit deel is primair het in beeld krijgen van wat er speelt op het terrein van portfolio ontwikkelingen en welke mogelijkheden er liggen voor uitwisselbaarheid. Dit inzicht wordt geprobeerd te verkrijgen aan de hand van een open discussie, waar op basis van een zevental stellingen de meningen van de aanwezigen daarover wordt gevraagd. Niet alle bedrijven die in het uitwisselingstraject participeren, zijn aanwezig. Deze hebben te kennen gegeven dat het Plugfest te snel na de start van het project is geprogrammeerd. Voor de technische partner van SKOZOK (Wortell) geldt dit deels. Vrijwel direct na de start van het project moest worden geconstateerd dat, zelfs maar een basis import én export, niet haalbaar zou zijn. Hierdoor hebben wij ons in de periode voor het Plugfest gericht op het opzetten van het export deel. Tijdens de sessie is er uit de developmentomgeving van Wortell, voor de gelegenheid gevuld met echte SKOZOK portfolio’s, geëxporteerd naar het afgesproken formaat. Deze zijn via een Kennisnet transport omgeving, gedistribueerd naar andere portfolio ontwikkelaars. Hier zijn zij geïmporteerd. Het resultaat was helaas een foutmelding. Wortell heeft vervolgens de gelegenheid genomen om met een van de ontwikkelaars het probleem direct op te lossen. Het bleek te gaan om een onjuiste interpretatie van een definitie bestand. Na dit handmatig te hebben aangepast, bleek het importeren vlekkeloos te gaan. In de strategische sessie zijn de volgende onderwerpen behandeld zoals: eigenaarschap, definities van o.a. eportfolio’s en veranderende inzichten over de wijze van hoe kinderen moeten gaan leren. In het kort komt het erop neer dat er grote verschillen in opvatting bestaan bij de verschillende deelnemers aan de subsidie regeling met betrekking tot het primaire proces en hoe dat te faciliteren. Ook waren er grote verschillen te bespeuren over de vraag wat nu wel in een portfolio hoort en wat niet, grote overeenstemming daarentegen over het eigenaarschap. Het kind is eigenaar, de instituten beheren het uit zijn naam. Iedere deelnemers aan de regeling staat in feite aan het begin van een nieuwe ontwikkeling. Zij vlakken het pad van de uitwisseling, zodat voor de leerlingen het leren van vandaag niet verloren gaat voor de toekomst. Kennisnet, als initiator van de standaard, bevindt zich aan het einde van de keten. Het is een hele uitdaging geweest om de techniek van de uitwisseling aan de theoretische standaard te laten voldoen. Vooral op dit punt is netwerken en teamen met de deelnemers uit het veld en hun technische partners noodzakelijk. De grote diversiteit aan participanten heeft het begrip voor de omvang van de standaarden vergroot. Wanneer je een leven lang leren digitaal wilt vastleggen, moeten de registratie mogelijkheden flexibel en uitbreidbaar zijn. Daarmee ook het uitwisselen. De doelgroep waar SKOZOK voor sta heeft deze volledige set (nog) niet nodig. Tevens zijn de wensen per levensfase (PO, VO, BVE, HBO, diverse werkgevers) sterk verschillend. In de realisatie van het SKOZOK portfolio zijn aanzetten gegeven ten aanzien van inrichtingsprincipes en uitwisselbaarheid binnen de standaarden gesteld in de concept regeling eportfolio. SKOZOK pleit voor een gesegmenteerde standaard. Het primair onderwijs start de keten met een basisset. Deze basisset is voor het hele PO gelijk en werk kan gedurende de basisschool periode gecontinueerd worden. Wanneer leerlingen naar een vervolgopleiding gaan wordt het volgende niveau in de standaard van toepassing. De gegevensset wordt verrijkt. SKOZOK hoopt met deze segmentering te bereiken dat er een meer uniform aanpak gerealiseerd kan worden per levensfase. In de huidige situatie kan iedere basisschool voor zichzelf beslissen welk deel van de

14 / 20


standaard zij gaan benutten. In de praktijk kunnen er hele grote verschillen ontstaan tussen hele rijke portfolio’s en basis portfolio’s. Het probleem is niet het verschil, maar wat een basis portfolio aan import en export routines extra moet doen om met deze set van gegevens om te gaan.

3.3

Deelname EduEx change

Op 7 december 2006 heeft SKOZOK bijgedragen aan de EduExchange 2006. Op de EduExchnage 2006 hebben beide projectleiders Mart Kuijpers en Albert Schot, samen met leerlingen van SKOZOK, een presentatie gegeven over het webfolio onder de titel: Webfolio, aan de basis van een leven lang leren. De omschrijving van de workshop luidde als volgt: Op een interactieve manier m.b.v. kinderen wordt het digitaal presentatie portfolio “Webfolio” gedemonstreerd als onderdeel van een SharePoint omgeving. Verder zullen inhoudelijke en technische kaders worden aangereikt van het Webfolio en wordt tevens ingezoomd op de doorontwikkeling van dit portfolio voor het basisonderwijs. Kijkend naar uitwisselbaarheid en dan met name op het technische vlak leert dat binnen de regeling eportfolio er enerzijds beantwoord moet worden aan de concept regeling maar dat er anderzijds inmiddels standaarden zijn vastgelegd in het digitaal overdracht dossier DOD. In de presentatie wordt ingezoomd hoe met deze uitdaging is omgegaan. Tijdens de presentatie zijn de volgende zaken aan bod gekomen: Wat is de meerwaarde van dit project, welke problemen worden er door dit project opgelost? De meerwaarde van het project kenmerkt zich in het feit dat er binnen de SKOZOK organisatie is gekozen voor standaarden. Daarmee wordt de uitwisselbaarheid van het webfolio binnen SKOZOK ten volle gegarandeerd. SKOZOK heeft vanuit onderwijskundige inzichten gekozen voor een portfolio dat is opgebouwd uit drie delen: het presentatie portfolio, het ontwikkelportfolio en het zorgportfolio. In samenhang worden alle drie de portfolio’s gebruikt en ontwikkeld. Naast de interne standaardisering van SKOZOK is er een omgevingsscan gemaakt met welke externe partijen er uitwisselbaarheid dient te worden gerealiseerd. Twee van die zogenaamde schanier punten zijn van belang: Weer samen naar School+ en het voortgezet onderwijs. De uitdaging ligt hem in het feit dat de drie onderdelen van het webfolio dan wel in zijn geheel uitgewisseld kunnen worden op de eerder genoemde schanier punten. Organisatorische betekent dit dat er intern een goede aansturing dient te zijn op bovenschools niveau. Van daar uit worden afspraken gecommuniceerd op het niveau van de scholen. Standaarden spelen daarbij een grote rol. Communicatie over het belang van standaarden en de standaarden zelf zijn factoren die bijdragen aan het succes. Ten aanzien van de externe schanier punten is het benutten van het netwerk waarbinnen SKOZOK functioneert van belang. Binnen het netwerk zijn alle schanier punten vertegenwoordigd waaronder Weer Samen Naar School en het voortgezet onderwijs. Naast deze twee ringen van intern en extern heeft SKOZOK het initiatief genomen om een landelijke expertisegroep te starten rondom het digitaal portfolio. Deze community wisselt kennis en ervaringen uit op het terrein van het digitaal portfolio. Bij de implementatie is er een grote rol weggelegd voor de 2Bers. In de pilot kregen de scholen ondersteuning van 2Bers (leerkracht, die op projectbasis voor enkele dagdelen toegevoegd wordt om de implementatie te ondersteunen.). Op de meeste scholen leerden de 2Bers de kinderen hoe om te gaan met het portfolio. Op één school heeft de 2Ber de leerkracht vervangen, waardoor deze met de leerlingen aan de slag kon in het webfolio. In beide gevallen blijkt de communicatie erg belangrijk te zijn. Werkt de leerkracht met de leerlingen, is het van belang de 2Ber op de hoogte te houden van de ervaringen, zodat zij overzicht behoud. Werkt de 2Ber met de kinderen, dan is het ook van belang de leerkracht op de hoogte te houden van wat er gebeurt. Als de kinderen goed weten hoe het webfolio werkt, kan/moet de 2Ber haar taken stapsgewijs overdragen aan de leerkracht. Als de 2Ber met meerdere groepen werkt, is het slim een rooster op te stellen. De leerkrachten weten dan wanneer er leerlingen uit de klas worden gehaald om in het webfolio te werken. Incrementele benadering.

15 / 20


SKOZOK kiest voor een incrementele benadering zowel voor leerlingen als voor leraren. Deze wijze van werken is succesvol en draagt bij aan een verantwoorde implementatie van het webfolio. De werkwijze is als volgt omschreven: Op bijna alle scholen is begonnen met een groepje van enkele leerlingen, het begingroepje. Deze leerlingen werden na verloop van tijd gekoppeld aan een maatje, aan wie ze hun vaardigheden met betrekking tot het webfolio konden overbrengen. Het aan elkaar leren gaat goed, echter is het van belang het proces op de achtergrond te volgen. Soms gaan leerlingen te snel, ze slaan dan stappen over, omdat die voor hen al zo vanzelfsprekend zijn. Een voorbeeld hiervan is het vermelden van de site waar je het webfolio kunt vinden. Ook worden niet altijd alle aspecten van het webfolio benoemd, bijvoorbeeld waarom zet je iets al dan niet in de etalage. Hier ligt een taak voor de leerkracht. Voordat het begingroepje aan een maatje werd gekoppeld, hebben deze leerlingen op veel scholen eerst een presentatie gegeven in de klas, zodat de medeleerlingen al iets afwisten van het webfolio. Rol van standaarden. Standaarden zijn uitermate belangrijk. Zowel binnen de SKOZOK organisatie als daarbuiten. Naar de schanier punten zijn er afspraken gemaakt over standaarden en de uitwisselbaarheid van gegevens binnen het webfolio. 3.4

A ndere resultaten

Naast de eerder genoemde resultaten die gekoppeld zijn aan de deelprojecten kunnen een aantal andere resultaten genoemd worden. Tijdens de realisatie van het webfolio is er vanuit SKOZOK nadrukkelijk aandacht besteed aan het zoeken van contacten buiten de eigen organisatie. Vanuit de gedachte een breed netwerk op te zetten is er een expertise groep porfolio gestart met participanten vanuit het Algemeen Pedagogisch Studiecentrum, Katholiek Pedagogisch Studiecentrum, SCO Lucas, WSNS+, Schoolbegeleiding de Kempen, de stichting Rosa scholen (Nijmegen) , de stichting Montessori scholen (Nijmegen). De uitstraling van het webfolio en de doelstellingen van dit project hebben geleid tot een betere afstemming binnen de regio waardoor real time overdracht en afspraken daarover mogelijk gemaakt worden. Een inhoudelijke verdieping heeft plaats gevonden in de uitbreiding naar een kinderportfolio waarbij jonge leerlingen door middel van pictogrammen hun portfolio kunnen vullen. Hiermee is het presentatie portfolio verrijkt met de functionaliteit waarbij kinderen uit de onderbouw gebruik kunnen maken van het portfolio. Een ander aspect is draagvlak verbetering. Binnen SKOZOK en de schanier punten is er een groter bewustzijn ontstaan ten aanzien van de visie op leren en het daarbij behorende portfolio. Van deze bewustwording is een video presentatie gemaakt in een 2D viewer die de reflectie weergeeft van het proces van bewustwording. Verder heeft het gedeeld projectleiderschap bijgedragen aan het verwerven van project vaardig heden binnen de SKOZOK organisatie. 3.5

Doelste lling en

De doelstellingen zoals geformuleerd in het definitief projectplan zijn gehaald. De gehanteerde werkwijze die gerealiseerd is voor het presentatie portfolio zal als work arround dienen voor de beide te ontwikkelen andere delen. Ten aanzien van de uitwisselbaarheid is met name het Plugfest een aanjager geweest voor één van de deelprojecten daar waar het gaat om het onderzoek naar koppelingen. Dit heeft geresulteerd in het inzichtelijk krijgen van de technische stand van zaken binnen SKOZOK en de regio waarin zij functioneert en anderzijds de afspraken zoals geformuleerd in de concept afspraak eportfolio. De mate waarin de conceptafspraak e portfolio is gebruikt en de realisatie daarvan op delen is beschreven bij de verschillende deelprojecten en de gelijknamige bijlage (verslag van onderzoek naar koppelingen.

16 / 20

17 / 20


4 Organisatie 4.1

P artne rs

P artne rorganisatie

P ersonen

SKOZOK

Henk Derks – algemeen directeur Mart Kuijpers – projectleider Wil Thijssen – deelprojectleider

APS IT diensten

Nico van Tricht – algemeen directeur Albert Schot – projectleider

WSNS+

Rob Boelema – deelprojectleider

WereDi – voortgezet onderwijs Wortell

Arjen van Barneveld – technisch adviseur Marcel Kuijpers – technisch adviseur

LAR

4.2

Martin Kooijman – technisch adviseur

Samen w erking

De samenwerking met de projectpartners is goed verlopen. Aandachtspunt hierbij is wel dat de project organisatie zowel intern als extern op een transparante wijze communiceert. Als knelpunt kan worden genoemd de beperkte tijd waarbinnen de partners hebben moeten samen werken en de beschikbare tijd voor afstemming. De gecreëerde afhankelijkheden binnen de keten hebben soms kleine vertragingen te zien gegeven die grote gevolgen hebben. Met name op het terrein van de communicatie extern met de technische partner en de daaraan gekoppelde afhankelijkheid in de ketenbenadering van dit project hebben voor vertraging gezorgd. Ook op het terrein van de interne communicatie zijn er knelpunten aan te wijzen. Deelprojectleiders die om welke reden dan ook afwijken van de planning frustreren daarmee de voortgang van het proces. Als oplossing daarvoor kan een communicatie strategie van belang zijn. Daarbij staat de vraag centraal op welke wijze communicatie dient te geschieden zowel intern als extern, welke afhankelijkheden er zijn in de keten van dit project en op welke wijze die afhankelijkheden kwantitatief en kwalitatief beheersbaar gehouden kunnen worden.


5 Knelpunten en aanbevelingen 5.1

Knelpunten en o plossingen

Het korte tijdsbestek waarin activiteiten uitgevoerd dienen te worden brengen kwalitatieve opbrengsten in gevaar. Maatregel: deelprojectleiders zullen zich strikt aan de beschreven kaders dienen te houden. N.a.v. overleg stuurgroep en Projectleider Kennisnet vindt er een spoedoverleg plaats om daar waar mogelijk plannen verder in te kaderen. De ambitieuze geformuleerde grote kaders zijn vooral ook lange termijn doelen. Zorg daarbij is deelprojecten volledig uit te voeren conform het projectplan. Streven naar concrete SMART beschreven opbrengsten. De versnippering in deelprojecten vraagt een goede coördinatie van beide projectleiders. De verschillende overlegmomenten met deelprojectleiders dienen daarbij zorgvuldig ingepland te worden. Qua planning liggen hier risico’s in opgesloten. Maatregel: extra overleg inplannen met deelprojectleiders en afbakening deelprojecten n.a.v. overleg stuurgroep en Kennisnet. Het traject doorontwikkeling van het webfolio vraagt tijd, expertise en uitwisseling en een nauwe afstemming met het projectplan. Hier liggen risico’s in opgesloten. Maatregel: doorontwikkeling daar waar mogelijk doorschuiven na jan 2007, m.u.v. implementatietraject. Hoewel het implementatietraject weliswaar buiten de scope van het project valt is zijn ervaringsgegevens op dit gebied fundamenteel voor het project Webfolio. De inbreng van technische partners dient duidelijk afgebakend te worden binnen de begroting. Maatregel: overleg heeft inmiddels plaatsgevonden waarbij de juiste kaders en oplevertermijnen zijn afgesproken. De bijdrage die Kennisnet vraagt inzake Eduexchange, Plugfest e.d. waren vooraf in het projectplan niet benoemd. Dit kan de bijdrage in kwalitatieve zin beïnvloeden. Geen maatregel: had van te voren bekend dienen te zijn. Moet uitgevoerd worden. Technici en projectleiders trekken deze opdracht naar zich toe en voeren uit. Zie ook problematiek figuur 1. De discrepantie en het spanningsveld tussen het gebruik, implementatie en doorontwikkeling van het Webfolio enerzijds en de behoeftes vanuit Kennisnet naar vooral technische informatie inzake uitwisseling e.d. Maatregel: in deze fase dienen we vooral inhoudelijk te focussen naar het projectplan en daar waar nodig te schrappen in het projectplan in overleg met stuurgroep en projectleiders.

5.2

A anbevelingen

Aanbeveling 1 Voor de uitvoering van een project van een dergelijke omvang is een grotere tijdperiode absoluut noodzakelijk om ruimte voor afstemming tussen partners en schanier punten te creëren. Aanbeveling 2 Voor de uitvoering van een project van een dergelijke omvang dient meer nadruk te worden gelegd op de communicatie intern en extern die kwantitatief en kwalitatief geduid wordt. Aanbeveling 3 De binnen het project uitgevoerde activiteiten dienen meer dan ooit dichter aan te sluiten bij de primaire processen die op scholen spelen.

18 / 20


Aanbeveling 4 De erkende discrepantie tussen enerzijds de praktijk van SKOZOK waarbij gewerkt wordt met standaarden van een regio (DOD) en anderzijds de concept afspraak eportfolio verdient meer tijd en aandacht. Voor een succesvolle standaardisering vanuit de concept afspraak eportfolio is het wenselijk meer en beter onderzoek te doen naar de onderwijspraktijk van alle dag. Aandachtspunt 5 Een project van een dergelijke omvang dient beter te worden ingebed in de activiteiten die Kennisnet voor ogen heeft. Vanuit Kennisnet is in een te laat stadium gecommuniceerd welke aanpalende activiteiten rondom dit project in de keten diende te worden uitgevoerd, welke inspanningsverplichting daaraan gekoppeld is en op welke wijze de partners en schanier punten daarin zouden moeten participeren.

19 / 20

20 / 20


6 Succespunten en vervolg 6.1

Succespunten

In de onderstaande paragraaf zijn de volgende 4 behaalde resultaten die SKOZOK als de “diamantjes” van dit project ziet opgenomen.

Succespunt

Beschrijving

Projectvaardigheden

De samenwerking tussen projectleiders en deelprojectleiders kan als waardevol proces worden omschreven. De projectleiders hebben in een model van samenwerkend leren competenties kunnen vergoten.

Projectinhoud

De gerealiseerde inhoud conform projectplan binnen een dergelijk korte tijd gerealiseerd kan een succes worden genoemd. De complexiteit van de uitwisselbaarheid enerzijds, het uitvoeren met de partners en de verschillende schanier punten anderzijds hebben op een succesvolle wijze het project tot een goed einde gebracht gezien de oplevering van de verschillende deelprojecten.

Projectinhoud

Naast de geformuleerde inhoud die te lezen is in het definitieve projectplan kunnen zaken die zich hebben voor gedaan vanuit het voortschrijdend inzicht (het proces) succesvol worden genoemd. Daarbij valt te denken aan de real time overdracht op technisch gebied, het denken over portfolio voor jonge kinderen (onderbouw) en het inhoudelijk implementeren op scholen waardoor standaarden en primair proces aan elkaar worden gekoppeld.

Bewustwording en

Binnen SKOZOK is het project een aanjager geweest voor bewustwording op het

communicatie

terrein van standaarden en de mogelijkheden op het terrein van uitwisselbaarheid.

6.2

Vervolg

Daar waar het gaat om uitwisselbaarheid springen de volgende items in het oog. Het porfolio van SKOZOK zal verder worden ontwikkeld daar waar het gaat om ontwikkelportfolio en zorgportfolio. Verder zal er ten aanzien van het presentatie portfolio meer aandacht zijn voor het portfolio van het jonge kind. Daarnaast zal er meer aandacht komen voor real time overdracht. Deze speerpunten zullen het komend jaar verder worden gerealiseerd. De concept afspraak eportfolio zal in alle genoemde onderdelen leidend zijn.

Webfolio. Eindrapport. Auteur(s) : Mart Kuijpers Albert Schot Versienummer : 1.0 (21 januari 2007) 2.0 (5 februari 2007) 3.0 (12 februari 2007)

Recommend Documents