(Versie 15 februari 2007)

NOTA BUURTPREVENTIE 2007

GEMEENTE BERGEN OP ZOOM (Versie 15 februari 2007)

INHOUDSOPGAVE HOOFDSTUK 1

INLEIDING .........................................................................................................................................2

§ 1.1

GESCHIEDENIS EN OORSPRONKELIJKE DOELSTELLINGEN .................................................................................2

§ 1.2

NIEUWE ONTWIKKELINGEN...............................................................................................................................3 1.2.1 1.2.2

§ 1.3

Motie van 8 december inzake buurtpreventieteams ..................................................................................3 In werking treden Wet Maatschappelijke Ondersteuning...........................................................................3 BUURTPREVENTIE IN ANDERE LANDEN ............................................................................................................3

HOOFDSTUK 2 BUURTPREVENTIE 2007 EN VERDER ...............................................................................................4 § 2.1

COLLEGEPROGRAMMA 2006-2010 ..................................................................................................................4

§ 2.2

EVALUATIE BELEID T.A.V. BUURTPREVENTIE .....................................................................................................4 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.2.5 2.2.6

Ambtelijke ondersteuning ..........................................................................................................................5 Bereikbaarheid van de politie en opvolging van meldingen .......................................................................5 Aantal wijken waarin buurtpreventieteams actief zijn ................................................................................5 Wijzen van opzet en aanpak van buurtpreventieteams .............................................................................5 Motivatie bij de buurtpreventieteams .........................................................................................................6 Betrokkenheid bevolking bij buurtpreventie ...............................................................................................6

HOOFDSTUK 3 VOORGESTELDE NIEUWE AANPAK BUURTPREVENTIE BERGEN OP ZOOM ..............................7 § 3.1

DOELSTELLINGEN AANGEPAST BELEID BETREFFENDE BUURTPREVENTIE...........................................................7

§ 3.2

WIJZE WAAROP DE DOELSTELLINGEN GEREALISEERD WORDEN ........................................................................7 3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.2.4 3.2.5 3.2.6

Het aanstellen van een buurtpreventiecoördinator ....................................................................................7 Het creëren van een betere bereikbaarheid van de politie en opvolging van meldingen...........................8 Het uitbreiden van het aantal wijken waarbinnen buurtpreventieteams actief zijn .....................................8 Uniformeren van de wijze van aanpak in buurtpreventieteams .................................................................8 Verhogen motivatie bij de buurtpreventieteams ........................................................................................9 Verbeteren betrokkenheid bevolking bij buurtpreventie ...........................................................................10

§ 3.3

PROJECTOPZET.............................................................................................................................................10

§ 3.4

FINANCIËLE CONSEQUENTIES ........................................................................................................................10

1

Hoofdstuk 1 Inleiding § 1.1

Geschiedenis en oorspronkelijke doelstellingen

In 1998 zijn in de gemeente Bergen op Zoom de eerste buurtpreventieteams ontstaan op de Bergse Plaat en in Meilust. Het initiatief lag hierbij volledig bij de vrijwilligers die het buurtpreventieteam bemanden. De gemeente Bergen op Zoom had hierbij een beperkte voorwaardenscheppende rol. In november 2003 kwamen de buurtpreventieteams op de politieke agenda en heeft de gemeenteraad van Bergen op Zoom aangegeven dergelijke initiatieven te stimuleren. Definities: Buurtpreventie: het door de aanwezigheid van een buurtpreventieteam/buurtwacht voorkomen van criminaliteit, vandalisme en overlast. Buurtpreventieteam: een groep vrijwilligers die zich wijdt aan het voorkomen van criminaliteit, vandalisme en overlast binnen een bepaalde buurt. Het team treedt niet repressief op, omdat van de leden van een buurtpreventieteam niet verwacht wordt dat ze direct interveniëren bij mogelijk criminele gedragingen. Leden van een preventieteam zijn alert op ongewone activiteiten en geven dit door aan gemeente en/of politie en kunnen afspreken of zij aandacht willen besteden aan: - kapotte verlichting - losliggende stoeptegels, gaten in de weg - gevaarlijke begroeiing - langdurig gesloten gordijnen - kinderen die te laat alleen op straat zijn. Deze opsomming is niet uitputtend; uitbreiding is mogelijk, maar de te maken afspraken moeten wel een duidelijke relatie hebben met de sociale veiligheid en moeten een preventief karakter hebben. Het buurtpreventieteam dient deze afspraken schriftelijk vast te leggen in het draaiboek. Doelstelling: Het doel van buurtpreventie is het creëren en in stand houden van een veilige en leefbare buurt en met name de sociale veiligheid te verhogen. De bewoners, politie en gemeente zorgen er samen voor dat bepaalde vormen van criminaliteit zoals vandalisme en verstoringen van de openbare orde worden bestreden. Dit kan door extra op te letten en meer betrokken te zijn bij de straat, buurt of flat waar men woont. Dit moet leiden tot een verhoging van het veiligheidsgevoel bij de inwoners van de wijken en buurten. Buurtpreventieteams worden opgezet vanuit het eigen initiatief van de buurtbewoners. De gemeente heeft ten aanzien van de buurtpreventies een faciliterende rol. De buurtpreventieteams werden tot 2006 op de volgende wijze ondersteund: Beleidsmatige en praktische ondersteuning door het bureau openbare orde en veiligheid en het wijkmanagement. Het ophangen van bordjes “buurtpreventie” op alle invalswegen van de betreffende wijken en buurten. Het beschikbaar stellen van veiligheidsvestjes, zaklantaarns en mobiele telefoons. Het verstrekken van een jaarlijks bedrag van € 250,- per buurtpreventieteam, zodat de kosten die nodig zijn om de buurtpreventieteams te kunnen laten functioneren, kunnen worden betaald. Een bijdrage van € 4,- per vrijwilliger, voor het bekostigen van de evaluatieavonden van de buurtpreventieteams. Ondersteuning door de politie, met name door de wijkagenten, als vraagbaak voor de wijze waarop surveillances uitgevoerd moeten worden, en als aanspreekpunt bij geconstateerde onregelmatigheden. Contacten met woningbouwverenigingen over geconstateerde onregelmatigheden in en bij wooncomplexen. Het regelen en financieren van een collectieve vrijwilligersverzekering voor WA en ongevallen.

2

Op dit moment zijn de in de volgende buurten buurtpreventieteams actief: Muziekbuurt Jazzbuurt Tuinwijk Fort-Moermont Fort-Zeekant-Glacis (is sinds kort beëindigd) Noordgeest Bergse Plaat Moerkens

§ 1.2

Nieuwe ontwikkelingen

1.2.1

Motie van 8 december inzake buurtpreventieteams

Op 8 december 2005 heeft de gemeenteraad van Bergen op Zoom een motie aangenomen waarin het college verzocht werd onderzoek te doen naar de mogelijkheden om te komen tot: 1. Het stimuleren van buurtpreventieteams voor alle wijken van de gemeente Bergen op Zoom en daar actief beleid voor te ontwikkelen en middelen voor beschikbaar te stellen 2. Het binnen het politieapparaat aanstellen van één formatieplaats die functioneert als vaste coördinator van de buurtpreventieteams, ook en vooral tijdens het weekeinde, zonder dat e.e.a. leidt tot uitzetting van de totale formatie. In de raadsmededeling van 7 februari 2006 die naar aanleiding van de motie is verstuurd, is aangegeven dat de teams jaarlijks een aanvullende bijdrage van € 250,- kunnen ontvangen, als aangetoond is dat de teams hogere kosten hebben. Tevens is besloten met ingang van 2006 de bijdrage per deelnemer te verdubbelen naar € 8,- per persoon. Dit alles paste binnen de bestaande begroting van de gemeente Bergen op Zoom. Het voornemen van het college van B&W was in eerste instantie om de buurtpreventieteams onder te brengen bij de wijkcommissies. Hiertoe is aan alle wijkcommissies en buurtpreventieteams een brief verzonden waarin gevraagd werd of er bezwaren waren tegen dit voornemen. De reacties die volgden, liepen sterk uiteen, waarbij het grootste deel hier positief tegenover stond. Omdat buurtpreventie een initiatief van buurtbewoners is en moet blijven, is er geen noodzaak om de buurtpreventieteams formeel onder te brengen bij de wijkcommissies. Na het verschijnen van deze raadsmededeling, gaf een aantal raadsfracties aan dat nog niet voldoende uitvoering was gegeven aan de motie van 8 december 2005. Omdat de gemeenteraadsverkiezingen een maand daarna plaats zouden vinden, is gewacht met een verdere uitvoering van de motie, tot een nieuwe coalitie gevormd zou zijn. 1.2.2

In werking treden Wet Maatschappelijke Ondersteuning

Buurtpreventie wordt in de nieuwe raadsperiode gezien als een belangrijk instrument ter bevordering van de sociale veiligheid in wijken in buurten. Hierbij dient met name de relatie te worden gelegd met prestatieveld 1 van de Wet op de Maatschappelijke Ondersteuning, te weten de Sociale samenhang en leefbaarheid in dorpen, wijken en buurten.

§ 1.3

Buurtpreventie in andere landen

Buurtpreventie is een initiatief dat in meerdere landen voorkomt. In het Verenigd Koninkrijk wordt het concept Neighbourhood Watch op de website van het Ministerie van Binnenlandse Zaken zelfs aangeprezen als "one of the biggest and most succesful crime prevention initiatives ever". Neighbourhood Watch wordt daar niet alleen gezien als een aanpak om de criminaliteitsstatistieken te verbeteren, maar ook om buurten te creëren waar mensen om elkaar geven en op elkaar letten. Het probeert de sociale cohesie te versterken door bewoners bij elkaar te brengen.

3

In Australië is de Neighbourhood Watch landelijk georganiseerd en is een coördinator voor geheel Australië aangesteld. Buurtpreventie maakt daar onderdeel uit van het “Community Safety Project”, waaronder ook de voorbereiding op rampen en bedreigingen van de gezondheidszorg vallen. Het project richt zich tevens op de jeugd met de vorming van jeugdbuurtpreventieteams en speciale aandacht voor scholen. De buurtpreventieteams worden duidelijk als verlengstuk van de politie en brandweer gezien. Nieuw-Zeeland is de ontwikkeling van buurtpreventie het meest vergevorderd. Al in 1980 is landelijk prioriteit gegeven aan het oprichten van de zogenoemde “Neighbourhood Support Groups”, door middel van een “Neighbourhood Watch scheme”. Er worden op de landelijke televisiestations reclamespots uitgezonden om de oprichting van teams te stimuleren. Deze reclamespots worden door de landelijke overheid geïnitieerd. Er zijn circa 350.000 huishoudens betrokken bij buurtpreventie. Ook in Nieuw-Zeeland is de stelregel dat de teams voortkomen op initiatief van de bewoners van wijken en buurten. De teams richten zich naast het beschermen van de eigendommen van de buurtbewoners ook op het voorkomen van criminaliteit en ook op het voorkomen en signaleren van huiselijk geweld, incest, misbruik van kinderen seksuele misdrijven. De buurten krijgen ondersteuning in het opzetten van teams, de handelwijze als mensen slachtoffer worden van misdrijven en het verstrekken van informatie over de beveiliging van woningen en zelfverdediging. Alle buurtpreventieteams hebben gemeen dat er een nauwe samenwerking is met de politie (en brandweer) en dat het gaat om initiatieven die van de bewoners van wijken en buurten zelf uitgaan. Het verschil met Nederland is de intensiteit van de buurtpreventie. Het creëren van een buurtveiligheidsbewustzijn is in deze landen van groot belang, omdat de hulpdiensten, door de grote spreiding van de bevolking over de landen, minder snel ter plaatse kunnen zijn.

Hoofdstuk 2 Buurtpreventie 2007 en verder § 2.1

Collegeprogramma 2006-2010

In het collegeprogramma 2006– 2010 “Samen werken aan een sterker Bergen op Zoom” is het stimuleren van buurtpreventie als een van de belangrijkste speerpunten op het gebied van de sociale veiligheid aangegeven. Aangegeven is dat er geïnvesteerd moet worden in buurtpreventie en dat het resultaat in 2010 moet zijn dat er uitbreiding komt van het aantal buurtpreventieteams, die beter over de gemeente gespreid worden. In de meerjarenbegroting voor 2007 en verder is het bedrag dat beschikbaar is voor buurtpreventie opgehoogd van € 10.000,- tot € 20.000,-. In de evaluatie van de huidige beleid t.a.v. buurtpreventieteams blijkt dat dit onvoldoende is om buurtpreventie de stimulans te geven die het college in het collegeprogramma voor ogen heeft. De wijze waarop de buurtpreventieteams worden ondersteund zal intensiever zijn dan elders in Nederland door gemeenten gebeurt. In dit hoofdstuk en hoofdstuk 3 wordt dit verder onderbouwd.

§ 2.2

Evaluatie beleid t.a.v. buurtpreventie

Bovengenoemde ontwikkelingen zijn aanleiding geweest om het huidige beleid ten aanzien van de buurtpreventie in Bergen op Zoom, goed tegen het licht te houden. Een algehele conclusie die kan worden getrokken, is dat de aanwezigheid van buurtpreventieteams bijdragen aan een positieve beleving van de sociale veiligheid in de wijken. Het is een feit dat de indexen voor objectieve en subjectieve veiligheid in de wijken waar buurtpreventieteams zijn, positiever zijn dan de gemiddelden in Bergen op Zoom. Uiteraard is dit positievere beeld niet volledig toe te schrijven aan de aanwezigheid van de buurtpreventieteams, maar speelt wel een belangrijke rol daarbij. Er is een nadere analyse gemaakt van het huidige beleid aan de hand van de volgende onderwerpen: Ambtelijke ondersteuning Bereikbaarheid van de politie en opvolging van meldingen Aantal wijken waarin buurtpreventieteams actief zijn Wijzen van opzet en aanpak van buurtpreventieteams Motivatie bij de buurtpreventieteams Betrokkenheid bevolking bij buurtpreventie

4

2.2.1

Ambtelijke ondersteuning

Afgezien van de ondersteuning door de politie, worden de buurtpreventieteams op dit moment vanuit de gemeentelijke organisatie versnipperd ondersteund. De wijkmanager van wijken waarin de buurtpreventieteams actief zijn, heeft veel contact met de buurtpreventieteams en wordt veelvuldig gevraagd naar praktische oplossingen. Beleidsmatig en financieel worden de buurtpreventieteams aangestuurd door de afdeling Integrale Veiligheid. Als de leden van de buurtpreventieteams constateren dat er verbeteringen op straat moeten worden aangebracht, is de afdeling Openbare Ruimte het eerste aanspreekpunt binnen de gemeente. Voor politieaangelegenheden is in principe de wijkagent het aanspreekpunt. Dit zorgt bij de buurtpreventieteams voor verwarring, omdat niet altijd duidelijk is, bij wie ze voor welke vragen terecht kunnen. 2.2.2

Bereikbaarheid van de politie en opvolging van meldingen

Veel buurtpreventieteams geven aan dat de bereikbaarheid van de politie, met name als de wijkagenten geen dienst hebben, niet optimaal is. De ondersteuning door de politie zien de buurtpreventieteams als essentieel om hun werk goed uit te kunnen voeren. In de praktijk komt het voor dat gebeld wordt met de politie en de buurtpreventisten de alarmcentrale in Tilburg aan de lijn krijgen, die niet bekend zijn met de gemeente Bergen op Zoom. Daarbij willen de buurtpreventieteams zien wat er met meldingen wordt gedaan. Niet altijd zien de buurtpreventieteams dat meldingen worden omgezet in daden en dat er terugmelding plaatsvindt. Soms constateren buurtpreventieteams dat er naar aanleiding van inbraken of vernielingen de buurt wordt gehoord, maar niet het buurtpreventieteam. Inmiddels zijn door maatregelen getroffen om de bereikbaarheid en opvolging van meldingen te verbeteren (zie § 3.2.2). 2.2.3

Aantal wijken waarin buurtpreventieteams actief zijn

De spreiding van buurtpreventieteams is te beperkt. In een aantal wijken is geen enkel buurtpreventieteams actief; in de wijk Meilust zijn echter 5 buurtpreventieteams actief. Meilust is een wijk waar de objectieve veiligheid goed scoort en de subjectieve veiligheid door de bewoners als zeer positief wordt ervaren. Het feit dat er in Meilust meer teams actief zijn, heeft voornamelijk te maken met de bevolkingsopbouw. In deze wijk wonen veel gepensioneerden die vanuit hun maatschappelijke achtergrond zich verantwoordelijk voelen voor de veiligheid in de wijk. Met name in wijken waar zowel de objectieve als subjectieve veiligheid laag scoren, zijn geen buurtpreventieteams actief. Denk hierbij aan het Centrum en wijk Oost. Juist in deze wijken is sprake van overlastsituaties waarbij buurtpreventieteams een grote bijdrage kunnen leveren aan de wijkveiligheid. 2.2.4

Wijzen van opzet en aanpak van buurtpreventieteams

De wijze waarop de buurtpreventieteams in Bergen op Zoom zijn georganiseerd, verschillen aanzienlijk, te weten: a) Grootte buurtpreventieteams en buurten waarin men actief is. Een aantal buurtpreventieteams werkt kleinschalig; met een beperkt aantal mensen in een beperkt gebied. Een voorbeeld hiervan is buurtpreventieteam Fort Moermont, waar 12 personen in een beperkt gebied actief zijn. De buurtpreventieteams Bergse Plaat en Noordgeest hebben een groot werkgebied en tientallen deelnemers. Een groter gebied en een groter aantal deelnemers vergt een grotere inspanning om het buurtpreventieteam op een optimale wijze te kunnen coördineren. b) Intensiviteit van de uitgevoerde buurtpreventie. Sommige buurtpreventieteams zijn alleen in het weekend actief, andere buurtpreventieteams lopen alle dagen van de week. Sommige buurtpreventieteams lopen enkele uren ’s nachts, anderen zijn ook overdag actief. c) Wijze waarop het budget wordt ingezet. De meeste buurtpreventieteams gebruiken hun budget uitsluitend voor kosten die men moet maken om als team operationeel te blijven. Denk hierbij aan telefoonkaarten en batterijen voor de zaklampen. De bijdrage per deelnemer mocht uitsluitend worden ingezet ten behoeve van de evaluatieavonden. Vooral de actievere buurtpreventieteams geven aan dat het huidige budget krap is.

5

Uiteraard is de veiligheid, de veiligheidsbeleving en de overlast in de diverse wijken en buurten verschillend, maar dienen buurtpreventieteams aan een basisniveau te voldoen. Er vindt nu vrijwel geen uitwisseling tussen de buurtpreventieteams plaats terwijl dit een meerwaarde zou kunnen hebben. 2.2.5

Motivatie bij de buurtpreventieteams

In sommige wijken is de motivatie van de buurtpreventieteams erg groot, hetgeen meestal komt door enkele enthousiaste initiatiefnemers, die de overige leden meetrekken. Veel buurtpreventisten vinden hun motivatie in een groot persoonlijk normbesef. Bij andere buurtpreventieteams wordt de motivatie om tal van redenen getemperd. Een aantal van deze redenen is bovenstaand al aangegeven. Volledigheidshalve volgt hier een opsomming: Beperkte en versnipperde ondersteuning vanuit het ambtelijk apparaat. Het komt voor dat het buurtpreventieteam aangeeft op welke onderdelen ruimtelijk verbeteringen kunnen worden aangebracht. De buurtpreventieteams zien soms geen resultaat of pas na verloop van lange tijd. Overigens geldt dit niet voor de opvolging van meldingen die aan de servicelijn van de gemeente Bergen op Zoom worden doorgegeven. Beperkte bereikbaarheid van de politie, met name in het weekend en onvoldoende terugkoppeling van resultaten. Sommige buurtpreventieteams ervaren dat zij door diverse partners niet als volwaardige partner worden gezien (bijvoorbeeld door wijkcommissies, politie, gemeente). 2.2.6

Betrokkenheid bevolking bij buurtpreventie

Het feit dat er niet overal in de gemeente Bergen op Zoom buurtpreventieteams actief zijn, is gelegen in het feit dat wijk- en buurtbewoners niet voldoende gemotiveerd zijn om zich actief bezig te houden met de leefbaarheid van de wijk. Er zijn vele pogingen geweest om het opzetten van buurtpreventieteams in bepaalde wijken te stimuleren, maar tot op heden hebben die een beperkt resultaat gehad. Door veel mensen wordt aangegeven dat het toezicht op de veiligheid in de wijk een taak van de politie is. Ook schrikken mensen terug omdat ze vrezen aangesproken te worden over de omstandigheden in de wijk. In een aantal wijken is de wijksamenstelling te divers om een buurtpreventieteam tot stand te laten komen dat qua samenstelling een goede afspiegeling vormt van de bevolking. Dit is wel noodzakelijk om bij de volledige buurt “gezag” te krijgen. In een aantal gemeentedelen is de behoefte om buurtpreventieteams op te zetten nauwelijks aanwezig, omdat zowel de objectieve als subjectieve veiligheid hoog scoort. Tot slot is de bevolkingssamenstelling in de wijken verschillend, waardoor de beschikbaarheid van vrijwilligers van wijk tot wijk verschilt. Buurtpreventieteams willen graag gevoed worden door signalen vanuit de medebewoners. Er is in een aantal wijken en buurten nog onvoldoende bekendheid met de daar opererende buurtpreventieteams; de wijkbewoners weten meestal niet welke meerwaarde buurtpreventieteams kunnen hebben voor de veiligheid van de wijk. Buurtpreventieteams kunnen zich immers gericht inzetten op plaatsen en tijdstippen waar in de wijk de meeste overlast wordt ervaren.

6

Hoofdstuk 3 Voorgestelde nieuwe aanpak buurtpreventie Bergen op Zoom § 3.1

Doelstellingen aangepast beleid betreffende buurtpreventie

Uitgangspunt voor dit nieuwe beleid blijft dat het oprichten van buurtpreventieteams op basis van vrijwilligheid en initiatief van bewoners uit een bepaalde buurt moet geschieden. Het college stelt zich tot doel om middels de volgende aanpassingen van het beleid, de buurtpreventie in algemene zin als volgt te stimuleren: Het aantal buurtpreventieteams in de gemeente Bergen op Zoom uit te breiden met minimaal 2 teams per jaar. Een bredere spreiding van buurtpreventieteams over de gemeente te realiseren. De ondersteuning vanuit politie en gemeente richting buurtpreventieteam te optimaliseren, waardoor de buurtpreventieteams beter kunnen functioneren. De buurtpreventieteams het gevoel te geven dat zij als volwaardige partners in veiligheid worden gezien. De bevolking actief te informeren over buurtpreventie en de betrokkenheid bij de buurtpreventieteams te vergroten. In overleg met de woningstichtingen te bezien op welke zij bij de buurtpreventie ondersteuning kunnen bieden.

§ 3.2

Wijze waarop de doelstellingen gerealiseerd worden

Leidraad voor het realiseren van deze doelstellingen is het oplossen voor de knelpunten zoals die bij de evaluatie van het bestaande beleid ten aanzien van buurtpreventie in hoofdstuk 2 naar voren zijn gekomen. 3.2.1

Het aanstellen van een buurtpreventiecoördinator

Als de gemeente de buurtpreventieteams actief wil ondersteunen en nieuwe buurtpreventieteams wil stimuleren, is het noodzakelijk dat er een buurtpreventiecoördinator wordt aangesteld. De coördinator komt in dienst van de gemeente en zal deel gaan uitmaken van de afdeling Integrale Veiligheid. De coördinator moet in ieder geval voeling hebben met de openbare orde en veiligheid. Het is niet de bedoeling dat hij of zij 24 uur per dag 7 dagen per week beschikbaar is. Wel kunnen buurtpreventisten te allen tijde meldingen doen bij een speciaal telefoonnummer (indien de coördinator niet beschikbaar is, kan de voice-mail worden ingesproken), de op te richten website en een apart e-mailadres. Er zal een gedragscode worden opgesteld over welke onderwerpen contact gezocht zal worden met de buurtpreventiecoördinator. Tijdens ziekte en vakanties worden deze taken overgenomen door de overige medewerkers van de afdeling Integrale Veiligheid. Wat zijn de taken van de buurtpreventiecoördinator: o Het stimuleren van de uitbreiding van het aantal buurtpreventieteams gemeentebreed door per wijk een wijkcoördinator (een vrijwilliger) te werven die een buurtpreventieteam in de wijk gaat opzetten. o Het zorgdragen voor instructie aan en opleiding en oefening van buurtpreventieteams. o Ondersteuning van buurtpreventieteams, door tips te geven over de wijze van uitvoering buurtpreventie en door als vraagbaak te fungeren. o Het schrijven van artikelen in de wijkkranten met tips over buurtpreventie en inbraakpreventie. o Het ondersteunen van buurtpreventieteams om periodiek (maandelijks of tweemaandelijks) een flyer in de betreffende wijk te laten verspreiden over de bevindingen van de buurtpreventieteams en tips voor verbetering van de veiligheid in de buurt. o Het bijhouden van de website die speciaal voor de buurtpreventieteams wordt gemaakt. o Het stimuleren van buurtpreventieteams om in de buurten projecten op te starten als een verlichtingsactie, het merken van kostbaarheden en aandacht voor goed hang- en sluitwerk. o Het coördineren van speciale acties in samenwerking met politie, gericht op inbraakpreventie. o Het stimuleren van het Politie Keurmerk Veilig Wonen in de wijken en buurten. o Het organiseren van periodieke bijeenkomsten met de wijkcoördinatoren, waar ervaringen en werkmethoden uitgewisseld kunnen worden. o Verbetering van de verkeersveiligheid in de wijken en buurten.

7

3.2.2

Het creëren van een betere bereikbaarheid van de politie en opvolging van meldingen

De afgelopen jaren bleek dat de beschikbaarheid van de wijkagenten voor de wijk beperkt was, omdat de wijkagent ook voor noodhulp werd ingezet. In het visiedocument van de Politie Midden en West Brabant “Zien naar 2010” is aangegeven dat er een speciaal noodhulpteam wordt samengesteld, waarvoor de wijkagenten vrijgesteld worden voor toezicht en handhaving. Hierdoor zal de wijkagent meer tijd beschikbaar krijgen voor de wijk en ook voor de buurtpreventieteams. De politie zal de buurtpreventieteams op de volgende wijze te ondersteunen: 1. Het waarborgen van de bereikbaarheid van de plaatselijke politie voor de buurtpreventieteams, zodat op zo kort mogelijke termijn op hun meldingen wordt gereageerd. Er is tot 24 maart een tijdelijk telefoonnummer door de politie beschikbaar gesteld, waar het buurtpreventieteam rechtstreeks in contact komt met het politiebureau in Bergen op Zoom. Vanaf 24 maart zal een speciaal telefoonnummer bekend worden gemaakt. 2. De meldingen van de buurtpreventieteams worden vastgelegd in het registratiesysteem van de politie, de buurtpreventieteams worden door de wijkagent op de hoogte gehouden over de afhandeling. De politie wenst in dit kader van de buurtpreventieteams een maandplanning te ontvangen van de tijden waarop zij op straat zijn. De politiefunctionaris weet dan wanneer welke preventieteams actief zijn, zodat zij bij een melding de buurtpreventisten gerichter te woord kunnen staan. In het verlengde van voorgaande aandachtspunt worden de buurtpreventieteams verzocht de telefoonnummers van de buurtpreventieteams beschikbaar te stellen. 3. Het verzoek van enkele buurtpreventieteams, was om bij buurtonderzoek van de politie, indien hier ook een buurtpreventieteam actief is, contact op te nemen met dit team. De politie zal aan buurtpreventieteams de informatie die zij in het kader van het onderzoek mogen verschaffen, kenbaar maken, maar het initiatief moet liggen bij de buurtpreventieteams. De intentie van de politie is wel om direct contact te zoeken met de buurtpreventieteams die op dat moment op straat zijn, als in die buurt een melding is binnengekomen; denk hierbij bijvoorbeeld aan een melding van een kind dat vermist is in uw wijk. De buurtpreventieteams worden geadviseerd zich met het 06-nummer van het buurtpreventieteam aan te melden bij SMS-alert. Buurtpreventieteams kunnen door hen gevraagde informatie mailen naar het e-mailadres van de politie. 3.2.3

Het uitbreiden van het aantal wijken waarbinnen buurtpreventieteams actief zijn

De buurtpreventiecoördinator krijgt als belangrijke opdracht mee om het aantal buurtpreventieteams uit te laten breiden. De buurtpreventiecoördinator werft in buurten waar buurtpreventieteams moeten worden opgezet, een wijkcoördinator, die, met intensieve ondersteuning van de buurtpreventiecoördinator, mensen werft voor het op te richten buurtpreventieteam. Daarnaast zal de buurtpreventiecoördinator een netwerk van contacten opbouwen met de wijktafels. Hij of zij zou tevens via publicaties in de wijkkranten de wijkbewoners warm moeten maken om een buurtpreventieteam op te zetten. Bij het opzetten van de buurtpreventieteams, zal prioriteit gegeven moeten worden gegeven aan de wijken die er volgens de maatstaven van de objectieve en subjectieve veiligheid het meeste behoefte aan hebben. Wijken die hierbij negatief in het oog springen zijn de wijken Gageldonk en centrum. Gelet op de pluriforme bevolkingssamenstelling in deze wijken, wordt voorgesteld om dit onder de aandacht te blijven brengen bij de allochtone zelforganisaties en de moskeeën. 3.2.4

Uniformeren van de wijze van aanpak in buurtpreventieteams

Hoewel buurtpreventieteams in principe vrij zijn in de wijze waarop zij het buurtpreventieteam vormgeven, zullen ze moeten voldoen aan een bepaald basisniveau. De buurtpreventiecoördinator zal dit basisniveau in overleg met de buurtpreventieteams vaststellen. Denk hierbij aan: a) Grootte buurtpreventieteams en buurten waarin men actief is. In de raadsmededeling van 7 februari jl. is aangegeven dat, om een buurtpreventieteam optimaal te kunnen laten functioneren, deze uit minimaal 12 leden zou moeten bestaan. Het college blijft bij dit standpunt. Het college wil in principe geen restricties opleggen in de maximale grootte van zowel werkgebied als het team.

8

Het college is wel van mening dat een werkgebied als de gehele Bergse Plaat te groot is voor één buurtpreventieteam. Een groot buurtpreventieteam als dat in Noordgeest vraagt veel tijd en organisatievermogen van het aanspreekpunt buurtpreventie van het team vraagt. De gemeentelijke buurtpreventiecoördinator kan hierin adviseren. b) Intensiviteit van de uitgevoerde buurtpreventie. Om een goede vergelijking te maken tussen de buurtpreventieteams, zullen buurtpreventieteams worden gestimuleerd om een minimaal aantal keren per week te surveilleren. Ook hier kan het aanspreekpunt buurtpreventie in adviserende zin een grote rol spelen. c) Wijze waarop het budget wordt ingezet. Het college stelt voor om het budget voor de buurtpreventieteams aanzienlijk te verhogen, waarbij tevens een verbreding wordt aangegeven in de toepassingsmogelijkheden van het budget, te weten: Handhaving van het aanbieden van een “basisuitrusting” aan een nieuw buurtpreventieteam, zoals een mobiele telefoon, veiligheidshesjes en een zaklantaarn en eventuele vervanging hiervan bij schade e.d.. De maximale bijdrage per team vooralsnog te handhaven op maximaal € 500,- per jaar per team om hieruit alle kosten te vergoeden die nodig zijn om als team volwaardig te kunnen functioneren. In 2007 wordt bezien of dit bedrag reëel is, met name voor de actievere buurtpreventieteams. Wellicht kan de bijdrage gestaffeld worden verstrekt; grotere teams krijgen een hoger budget dan kleine teams. Het handhaven van de bijdrage per deelnemer van € 8,- ten behoeve van de te houden evaluatiebijeenkomsten. Het reserveren van een bedrag van € 12,- per deelnemer voor het houden van een jaarlijkse feestelijke bijeenkomst voor alle deelnemers aan buurtpreventieteams. De buurtpreventieteams moeten jaarlijks een financiële verantwoording afleggen voor de gemaakte kosten. Het college stelt voor om de buurtpreventieteams in staat te stellen om de bedragen die zij overhouden te reserveren; aan de reserveringen zal wel aan maximum worden gesteld. Het is niet de bedoeling dat buurtpreventieteams structureel aanzienlijke bedragen overhouden. Ook dit zal in 2007 worden bezien. 3.2.5

Verhogen motivatie bij de buurtpreventieteams

De belangrijkste manier om de deelnemers aan de buurtpreventieteams te motiveren, is de buurtpreventieteams als voorwaardige partner in de veiligheid te behandelen en de waardering voor hun bijdrage aan de veiligheid in de wijken buurten kenbaar te maken. Deze waardering kan op verschillende manieren worden vormgegeven. a. Leden van het college lopen minimaal een keer per jaar mee met een buurtpreventieteam. b. Het wordt de leden van de buurtpreventieteams mogelijk gemaakt om teambuildingsactiviteiten te ontplooien. c. De buurtpreventieteams hoeven nog maar rekening te houden met één aanspreekpunt voor de gemeente en één aanspreekpunt bij de politie. d. De ondersteuning van de buurtpreventieteams moet maatwerk zijn. e. Het beschikbaar stellen van deelwebsites op een in te richten website buurtpreventie Bergen op Zoom; de buurtpreventieteams kunnen op deze website alle meldingen kwijt, waarbij deze door de buurtpreventiecoördinator worden uitgezet bij het verantwoordelijke organisatieonderdeel. f. Snelle opvolging van door buurtpreventieteams gesignaleerde knelpunten en wanneer dit niet mogelijk is, een gemotiveerde terugkoppeling. Met de politie moet worden afgesproken, dat zij een nummer beschikbaar stellen waar buurtpreventisten meldingen kunnen doen, als de wijkagent niet te bereiken is. Overige meldingen kunnen gedaan worden via een eigen telefoonnummer, de website en e-mailadres.

9

3.2.6

Verbeteren betrokkenheid bevolking bij buurtpreventie

Voorgesteld wordt om de bevolking van de gemeente Bergen op Zoom actiever te informeren over de meerwaarde van buurtpreventie voor de veiligheid in wijken en buurten. Dit kan op de volgende wijzen: Het inrichten van een website buurtpreventie Bergen op Zoom, met deelwebsites voor de verschillende buurtpreventieteams. Deze website wordt gelinked aan gemeentelijke website. Bewoners kunnen verdachte situaties melden via de website, op basis waarvan de buurtpreventieteams actie kunnen ondernemen. Het vanuit de buurtpreventieteams initiëren van inbraakpreventieprojecten Het periodiek (maandelijks of tweemaandelijks) rondsturen van een flyer over buurtpreventie in de wijken waar buurtpreventieteams actief zijn. Het regelmatig publiceren van artikelen over buurtpreventie op de gemeentelijke voorlichtingspagina, de huis- aanhuis-bladen en wijkkranten.

§ 3.3

Projectopzet

Het college wenst de nieuwe opzet voor buurtpreventie de eerste jaren in projectvorm te realiseren. Het project start in het eerste kwartaal van 2007, waarbij na een jaar een evaluatie van het project plaatsvindt. Binnen de Sector Maatschappelijke Dienstverlening wordt in 2007 zo snel als mogelijk is een coördinator aangesteld. Deze coördinator zal in het eerste jaar voor 18 uur per week worden aangesteld, waarbij het streven is om trapsgewijs in 2010 te komen tot een full-time vervulling van deze functie.

§ 3.4

Financiële consequenties

De in deze nota aangegeven maatregelen zijn in deze paragraaf vertaald in financiële consequenties. Voor 2007 is in de begroting € 20.000,- ten behoeve van buurtpreventie opgenomen. Van dit bedrag kunnen in principe jaarlijks alle materiële kosten betaald worden, uitgaande van een verdubbeling van het aantal buurtpreventieteams en vrijwilligers. De kosten voor de buurtpreventiecoördinator zijn hierin niet meegenomen. De kosten van een buurtpreventiecoördinator bedragen voor 18 uur per week circa € 25.000,- per jaar. Voor 2007 is (incidenteel) dekking gevonden binnen Programma 2 Openbare Orde en Veiligheid. Het budget voor 2008-2011 wordt betrokken bij het beleidskader. Er zal met de woningcorporaties worden overlegd over een mogelijk door hen te leveren financiële bijdrage aan buurtpreventie. Kostenopzet materiële kosten: Handhaven bedrag per deelnemer preventieteams (€ 8,- voor 300 deelnemers) Budget voor jaarlijkse bijeenkomst voor alle buurtpreventieteams Vergoeding per buurtpreventieteam (€ 500,- voor 10 bpt’s) Veiligheidshesjes, telefoons, zaklantaarns Verzekeringen Drukken flyers

10

€ € € € € €

2.400,2.600.5.000,1.500,1.500,3.000,-