Opbrengsten
VSO De Bouwsteen
Inleiding Iedere school heeft tot taak onderwijs te bieden waarbij de leerlingen kennis, vaardigheden en houdingen verwerven. Uitgangspunt voor dat aanbod zijn de kerndoelen (voortgezet) speciaal onderwijs. De opdracht aan ons is om iedere leerling aan de hand van de daarin besloten kennis-, vaardigheids- en attitudedoelen tot optimale ontwikkeling te brengen. Elk schooljaar verantwoorden wij ons over de opbrengsten van ons onderwijs in relatie tot de vastgestelde ontwikkelingsperspectieven. Centraal staat dat wij ‘eruit halen wat erin zit’: op het gebied van Nederlandse taal, rekenen, wiskunde en sociale competenties in het bijzonder. In de toekomst zullen er landelijke ‘standaarden’ komen voor het (voortgezet) speciaal onderwijs. Omdat die er op dit moment niet zijn, vergelijken we de behaalde opbrengsten op grond van school-eigen standaarden en maken we duidelijk welke consequenties wij aan de uitkomsten van de evaluatie verbinden voor de inrichting van ons onderwijs. Verantwoording Binnen het onderwijs van De Bouwsteen werken we met een cyclisch proces van handelingsgericht en opbrengstgericht werken. Ook de onderwijs-zorgarrangementen (RP) worden op maat vanuit deskundigheid en expertise vorm gegeven. We werken systematisch en doelgericht om leerlingen zo maximaal mogelijk te stimuleren op zowel didactisch als op sociaal emotioneel gebied. Met persoonlijke aandacht, praktijkgericht leren en de juiste begeleiding worden leerlingen voorbereid op stage en werk. Elke leerling heeft een ontwikkelingsperspectief, vanuit dit perspectief werken we aan een maximale toerusting op zowel gedrag als op het gebied van leren. We bieden de volgende onderwijsarrangementen: Leerlingen met als uitstroomperspectief arbeidsmarkt; Dit profiel betekent dat gedurende de periode dat leerlingen in het VSO verblijven er wordt gewerkt aan competentieontwikkeling ten behoeve van intrede op de arbeidsmarkt. Er wordt gewerkt aan vaardigheden, al dan niet in combinatie met erkende certificaten of kwalificaties. De Bouwsteen wil met de inrichting van het onderwijs aansluiten bij enerzijds de mogelijkheden van de leerlingen en anderzijds bij de eisen die onze samenleving stelt. Sommige leerlingen zullen worden doorverwezen naar leerwerktrajecten. Voor andere leerlingen zal de uitstroom naar “begeleide arbeid” het meest haalbaar zijn. Daarnaast zal binnen het onderwijs worden gewerkt aan vaardigheden en competenties die nodig zijn om als zelfstandige burger te functioneren in wonen en vrije tijdsbesteding. Deze vaardigheden krijgen in de loop van het VSO toenemende aandacht. Voor de programmering van het uitstroomprofiel arbeidsmarkt hanteert VSO De Bouwsteen de methode Deviant, met ondersteunende leermiddelen o.a. ProMotie. Leerlingen met als uitstroomperspectief dagbesteding; Voor een aantal leerlingen zal blijken dat zij niet in staat blijken te zijn tot het voltooien van het uitstroomprofiel Arbeidsmarkt. Deze leerlingen zullen in de middenbouw van het uitstroomprofiel (arbeidsmatige) dagbesteding worden bediend. Uiteindelijk wordt toegewerkt naar plaatsing op een beschermde arbeidsplek of in sommige gevallen worden gezocht naar een dagactiviteitencentrum waar zij uiteindelijk arbeidsmatige dagactiviteiten zullen vervullen.
1
Op dit moment zijn we bezig met de implementatie van een nieuw leerlingvolgsysteem, LOGOS. In ons onderwijs baseren wij ons op de kerndoelen die speciaal voor het VSO zijn ontwikkeld. We volgen de CED leerlijnen, deze geven richting aan de inhoud van ons onderwijs. De leerlijnen zijn verdeeld over 12, 14 en 16 niveaus. Voor het indelen van de klassen en het bijpassende onderwijsaanbod zijn de onderwijsbehoeften en het gedrag van de leerling en wat wij willen bereiken, (streefniveau 1 F) leidend. De komende jaren zal moeten blijken of deze verwachting reëel is. Komend schooljaar zullen we opnieuw de schoolstandaard moeten bijstellen. Vooralsnog streven we in het VSO naar de volgende schoolstandaard: 25% van de leerlingen moet voldoen – gevorderde standaard (14 – 16) 75% van de leerlingen moet voldoen – voldoende standaard (12-14) 90% van de leerlingen moet voldoen – minimumstandaard (8-12) 1. Totale uitstroom In deze paragraaf wordt informatie gegeven over de totale uitstroom in aantallen leerlingen onderscheiden in verschillende categorieën. In onderwijskundige eenheden kort verblijf en onderwijskundige eenheden lang verblijf. De eerste groep betreft scholen waar op basis van een samenwerkingsovereenkomst residentiële plaats bekostiging (RP*) plaatsvindt. Het gaat hier dus (nog) niet om de verblijfsduur op de onderwijskundige eenheid. Totaal aantal leerlingen op 1 oktober j.l. Kort verblijf leerlingen op 1 oktober j.l. (RP) Overige leerlingen op 1 oktober j.l. Totaal aantal leerlingen dat de school dit schooljaar heeft verlaten Aantal kortverblijf leerlingen dat de school dit jaar verlaten heeft (RP) Aantal leerlingen dat langer dan twee jaren aanwezig was op de school en de school verlaten heeft Aantal leerlingen dat korter dan twee jaren aanwezig was op de school en de school verlaten heeft
54 27 27 29 21
10 19
2. Uitstroom van kortverblijf leerlingen In deze paragraaf worden gegevens opgenomen over kort verblijf leerlingen. Hierbij gaat het om leerlingen die op basis van plaats bekostiging geplaatst waren op de school (Residentiele Plaatsen, RP). Op De bouwsteen zijn dit de leerlingen die op het Gezondheidspark binnen een van de behandelgroepen van Ambiq verblijven.
2
Plaats van herkomst van de uitgestroomde leerlingen: BAO SBO SO VSO DB VSO AGL VSO b/k VSO g/t
.. 1 4 .. 11 1
BUITENLAND ONBEKEND PRO VMBO b/k VMBO t/l HAVO/VWO ZORG zonder onderwijs
.. .. 3 .. .. ..
THUIS .. ANDERS .. MBO 1+2 .. MBO 3+4 .. ARBEID .. SOC WVZ .. ATC .. Arbm. DB .. .. 1 Actg. DB .. VSO h/vso .. Bel.g.DB .. Van de 21 uitgestroomde leerlingen kwamen 4 leerlingen oorspronkelijk van besloten/gesloten instellingen.
Waar zijn de leerlingen naartoe uitgestroomd? Thuis,niet lpl BUITENLAND .. 1 ONBEKEND .. THUIS lpl. PRO 2 ANDERS .. VSO DB 2 VMBO b/k .. MBO 1+2 .. VSO AGL 14 VMBO g/t .. MBO 3+4 .. VSO b/k .. HAVO/VWO .. ARBEID 1 VSO g/t .. ZORG SOC WVZ .. zonder ATC .. onderwijs .. Arbm. DB .. VSO h/vwo .. Bel.g. DB 1 Actg. DB .. Van de 21 uitgestroomde leerlingen zijn 5 leerlingen uitgestroomd naar een besloten/gesloten setting met AGL onderwijs. Van de 21 uitgestroomde leerlingen zijn bovendien 9 leerlingen uitgestroomd naar een onderwijs setting in combinatie met zorg (behandelinstituut)
Indien beschikbaar de IQ scores van de uitgestroomde leerlingen. >130 115-129 100-114
.. .. ..
85-99 70-84 55-69
Bij hoeveel van deze leerlingen is sprake van een disharmonisch IQ profiel? (verschil PIQ en VIQ minimaal 15 punten):
2 14 5
Geschat 35-54 Geschat <35 Onbekend
.. .. ..
7
3
Hoe lang verbleven de RP leerlingen op de onderwijskundige eenheid voor kortverblijf? 0 tot 1 maand
3 tot 6 maanden 3 6 maanden tot 1 jaar 5
1 1 tot 3 maanden
1
1 tot 2 jaar 4 2 jaar 7
3. Uitstroom van leerlingen die langer dan 2 schooljaren op de school verbleven Hier wordt het aantal leerlingen bedoeld dat langer dan 2 schooljaren op de school verbleef, onderscheiden in einduitstroom en tussentijdse uitstroom. Onder tussentijdse uitstroom wordt verstaan leerlingen die in het VSO hebben verlaten voordat ze een van de drie leerroutes hebben afgerond en klaar waren voor de schakeling naar de vervolgbestemming Dagbesteding, Arbeid of Vervolgonderwijs. Doorplaatsen naar de Kapstok is daarom altijd tussentijdse uitstroom. Einduitstroom van leerlingen die langer dan 2 schooljaren op de school verbleven: n.v.t. Tussentijdse uitstroom van leerlingen die langer dan 2 schooljaren op de school verbleven: a. Uitstroombestemming: UB Aantal leerlingen VSO DB 3 VSO AGL 4 VSO b/k VSO g/t VSO havo/vwo BUITENLAND ONBEKEND PRO 1 VMBO b/k VMBO g/t HAVO/VWO ZORG zonder ond. THUIS niet leerpl. 1 THUIS wel leerpl. ARBEID 1 Totaal 10
Percentages 30 % 40%
10%
10% 10% 100%
b. Uitstroomniveau: UN Aantal leerlingen Dagbesteding 4 Arbeidsgericht 6
percentages 40% 60%
Totaal
100%
10
4
c. Indien beschikbaar de IQ scores van de uitgestroomde leerlingen. >130 115-129 100-114
.. .. ..
85-99 70-84 55-69
Bij hoeveel van deze leerlingen is sprake van een disharmonisch IQ profiel? (verschil PIQ en VIQ minimaal 15 punten):
.. 8 2
Geschat 35-54 Geschat Onbekend
.. .. ..
3
4. Uitstroom van leerlingen die korter dan 2 schooljaren op de school verbleven
Einduitstroom van leerlingen die korter dan 2 schooljaren op de school verbleven:
d. Uitstroombestemming: UB Aantal leerlingen BUITENLAND ONBEKEND PRO 1 ZORG zonder ond. THUIS niet leerpl. THUIS wel leerpl. VSO AGL 3 MBO 1+2 MBO 3+4 ARBEID SOC WVZ ATC Arbm. DB Actg. DB Bel.g. DB Totaal 4
e. Uitstroomniveau: UN Aantal leerlingen Dagbesteding Arbeidsgericht 4
Totaal
4
Percentages
25%
75%
100%
Percentages 100%
100%
5
f.
Indien beschikbaar de IQ scores van de uitgestroomde leerlingen.
>130 115-129 100-114
.. .. ..
85-99 70-84 55-69
Bij hoeveel van deze leerlingen is sprake van een disharmonisch IQ profiel? (verschil PIQ en VIQ minimaal 15 punten):
1 2 1
Geschat 35-54 Geschat <35 Onbekend
.. .. ..
1
Tussentijdse uitstroom van leerlingen die korter dan 2 schooljaren op de school verbleven: g. Uitstroombestemming: UB Aantal leerlingen VSO DB 1 VSO AGL 13 VSO b/k VSO g/t VSO havo/vwo BUITENLAND ONBEKEND PRO 1 VMBO b/k VMBO g/t HAVO/VWO ZORG zonder ond. THUIS niet leerpl. THUIS wel leerpl. ANDERS Totaal 15
Percentages 6,66% 86,66%
6,66%
100%
h. Uitstroomniveau: UN Dagbesteding Arbeidsgerecht
Aantal leerlingen 1 14
Percentages 6,66% 93,33%
Totaal
15
100%
i. >130 115-129 100-114
Indien beschikbaar de IQ scores van de uitgestroomde leerlingen. .. .. ..
85-99 70-84 55-69
2 9 4
Geschat 35-54 Geschat Onbekend
.. .. ..
6
Bij hoeveel van deze leerlingen is sprake van een disharmonisch IQ profiel? (verschil PIQ en VIQ minimaal 15 punten):
6
5. Vergelijking van de uitstroom met het eerder gestelde OPP In deze paragraaf wordt het OPP dat twee jaren voor uitstroom vastgesteld is, in verband gebracht met de uiteindelijke uitstroom. Dit geldt zowel ten aanzien van einduitstroom als tussentijdse uitstroom. Wanneer een leerling tussentijds is uitgestroomd en dit niet het oorspronkelijke OPP was, wordt dit tweeërlei geïnterpreteerd: positief indien de uitstroom hoger is dan het oorspronkelijke OPP, negatief indien de uitstroom is naar een leerroute lager dan het OPP. Heeft een leerling de school korter dan twee jaren bezocht, dan wordt het ‘oudste’ OPP bekeken. Resultaat Lager dan OPP OPP behaald Hoger dan OPP Totaal
Aantal leerlingen 3 21 5 29
Percentages 10,34% 72,41% 17,24% 100%
6. Analyse van de opbrengsten Wanneer we kijken naar de resultaten zien we dat de meeste leerlingen zich conform verwachting ontwikkelen. De leerlingen waarbij de opbrengst iets lager ligt dan verwacht, zijn leerlingen waar de zorgvraag op de voorgrond ligt. Naast kindfactoren zijn ook de omgevingsfactoren van groot belang voor een goede ontwikkeling. Pas als het kind zich veilig voelt en vertrouwen heeft in zichzelf en zijn/haar omgeving kan het zich openstellen om tot leren te komen. Daar waar leerlingen een hoger uitstroomniveau hebben behaald dan verwacht bij de instroom is de combinatie van onderwijs en behandeling succesvol geweest en zijn de omgevingsfactoren (met name het gezinssysteem) gestabiliseerd. LVB+ leerlingen (of ZMOLKERS) worden vaak overschat vanwege een goede verbale intelligentie. Hierdoor zien we nogal eens dat leerlingen bij ons binnenkomen die op een te hoog niveau hebben gewerkt. Na het afnemen van de CITO ’s (VAS) zien we dat zij lager scoren waardoor we het OPP moeten bijstellen. Uit bovenstaande gegevens zien we ook dat er gedurende een schooljaar veel in- en uitstroom is van leerlingen. Op de Bouwsteen is dit meer dan gemiddeld door; * Opname binnen een 24 uur behandelsetting buiten onze regio * Crisis opname vanwege uithuisplaatsing * Verhuizing * Observatie leerlingen vanuit Ambiq die na een observatie periode van 8 weken weer doorverwezen worden naar een meer passende onderwijssetting die aansluit bij de onderwijsbehoeften van de leerling.
7
7. Consequenties daarvan voor de inrichting van ons onderwijs Een zeer belangrijk aspect van het werken met LVB+ doelgroep is een goed pedagogisch klimaat. Een klimaat van veiligheid en vertrouwen. Samen met de Landelijke Expertise Centrum Speciaal Onderwijs (LECSO) zijn we een traject gestart samen met onze zorgpartner Ambiq, voor het opzetten van een goed Pedagogisch Klimaat. Aankomend schooljaar zullen we gezamenlijk dit traject afronden en verdere acties uitzetten. Om goede adequate begeleiding te kunnen bieden aan onze leerlingen is het belangrijk dat ons personeel de kennis en inzichten hebben om zo goed mogelijk te kunnen aansluiten bij onze leerlingen. Hiervoor zetten we sinds twee jaar de ABC Methodiek in ontwikkeld door Accare (kinderen jeugdpsychiatrie). ABC staat voor Agressie, Beroepshouding en Communicatie. Naast training op schoolniveau bieden wij ook training op klasse- en op individueel niveau aan. Ook de fysieke training wordt eens in de maand aangeboden voor alle personeelsleden. Ons lesaanbod hebben we de afgelopen twee jaar kritisch bekeken en zullen we ook de komende jaren verder uitzoeken en aanvullen. Sinds afgelopen schooljaar hebben alle VSO klassen de beschikking over een aantal Ipads. We zien dat hierdoor de motivatie om te leren bij de leerlingen toeneemt. Daarnaast zijn er interventies op basis van deze analyses en evaluaties ingezet voor de komende schooljaren; vergoten van de effectieve lestijd, het verhogen van de kwaliteit van de instructie m.b.v. het IGDI-model, het verder vullen van het lesaanbod en de implementatie van het LOGOS (Leerlingvolgsysteem) systeem. 8. Bestendiging Uitgangspunt is dat de leerroute behorend bij het gekozen uitstroomperspectief de leerling in voldoende mate toerust om met succes het onderwijs, al dan niet met extra ondersteuning, op de vervolgvoorziening te kunnen volgen. Dat betekent dat er van uit mag worden gegaan dat de leerling twee jaar na plaatsing in beginsel nog steeds op die plek zit. Als school spannen we ons in om er voor te zorgen dat we zicht hebben op de eisen die de vervolgscholen stellen aan onze leerlingen. We proberen ons onderwijsaanbod daarop af te stemmen. Na 1 oktober van ieder jaar wordt navraag gedaan bij de vervolgbestemming van de leerlingen die het jaar voor het afgelopen schooljaar plus het jaar daarvoor de school hebben verlaten. Ook verzamelen we informatie om zicht te houden op de bestendiging van de verworven plaatsen. Jaarlijks worden de vervolgscholen aangeschreven om informatie te verstrekken over de verwezen leerling. Wanneer er onvoldoende respons is op het schriftelijke verzoek wordt er telefonisch contact gezocht. In onderstaande tabellen staan gegevens opgenomen over andere leerling-cohorten dan tot dusver: het gaat om cohorten van voorgaande jaren.
Bestendiging leerlingen 1 schooljaar geleden: schooljaar 2012-2013 Nog op de uitstroombestemming (incl. verhuizing) Niet meer op de vervolgbestemming (incl. opstroom qua niveau en of schooltype) Onbekend / anders Totaal
Aantal
Percentages
20 4
83,33% 16,66%
24
100%
8
Bestendiging leerlingen 2 schooljaren geleden: schooljaar 2011-2012 Nog op de uitstroombestemming (incl. verhuizing) Niet meer op de vervolgbestemming (incl. opstroom qua niveau en of schooltype ) anders Totaal
Aantal
Percentages
24 1
92,30% 3,84%
1 26
3,84% 100%
9. Analyse van de bestendiging Bij de bestendiging valt op dat een aantal leerlingen niet meer op de vervolgbestemming onderwijs volgen. De redenen zijn: * Veranderingen binnen het (gezins-)systeem * Doorplaatsing binnen de hulpverlening (behandelinstituut of gezinshuis) * Doorplaatsing binnen de hulpverlening naar een besloten/gesloten setting
10. Consequenties daarvan voor de inrichting van ons onderwijs Een aantal leerlingen die niet meer op de vervolgbestemming onderwijs krijgen zijn verwezen omdat zij binnen de hulpverlening overgeplaatst worden. Voor ons onderwijs is het belangrijk om zo goed mogelijk af te stemmen met de verschillende hulpverleningsinstanties die betrokken zijn bij de leerling. Daarmee liggen er unieke kansen voor versterking van integraal en interdisciplinair samenwerken, waarbij sprake is van wederzijdse beïnvloeding en toegevoegde waarde.
9
