watersport, de site voor watersporters

anwb.nl/watersport, de site voor watersporters

-•-

Begin 1983 importeerde Friesland Boating de eerste romp uit Engeland van een narrow boat (smalle boot) of kanaalkruiser zoals ze die zelf noemen. De pers besteedde er erg veel aandacht aan, want het gebeurt niet elke dag dat per container een stalen casco wordt gebracht. Friesland Boating bouwt de kanaalkruisers nu zelf. Met één van de eerste exemplaren voeren we van Koudum naar Hindeloopen en terug. Het Engelse type boot doet het wonderwel goed in het Friese landschap.

•ir*

'fj'

'•5*

--'if •

i

IA

lm*

m

\£JZK£*i

=~.v

üü.-.Sa

2


De Engelse narrow boten ontlenen hun naam aan de geringe breedte van 2,10 m, zeven voet, breder kunnen ze niet zijn, want in hun vaarwater, de kanalen, zijn de sluizen niet breder. In de nieuwe kanaalgedeeiten zijn wat bredere types van ongeveer 2,50 m breed. De Friese versie is hiervan afgeleid. Nickel Rijk en Ed Wortman van Friesland Boating hebben een duidelijke filosofie over dit type boot: 'Het is makkelijk te bouwen en te betimmeren en heeft een enorm vaargebied door de geringe diepgang en breedte.' Hun eerste opzet is een huurvloot op te bouwen en natuurlijk ook o m boten te verkopen. En als het mogelijk is, om de verkochte boten deel uit te laten maken van de huurvloot. Dat is aantrekkelijk voor beide partijen. Stevig en eenvoudig

De stalen narrow boten zijn sterk verbasterde vormen van de originele houten bolk kanealkruiser doet het best in het Friese landschap, In verband met verhuren zijn de stootwillen vrijwel blijvend beves-

ten die op de kanalen werden gejaagd. De houten boten, er bestaan er nog enkele, hebben een scherpe kop en een spitsgat met aangehangen roer. Het zijn geen geraffineerde lijnen, maar de schepen zien er sierlijker uit dan de stalen exemplaren. De stalen narrow boot is in Engeland populair geworden door de verhuur. Duizenden mensen vieren hun vakanties aan boord op het kanalensysteem van midden-Engeland. Als het even kan willen ze met zoveel mogelijk mensen op één boot, want dat is een stuk goedkoper. Dit heeft duidelijke gevolgen voor het model gehad. Ook te zien in de Friese variant. De kanalenkruiser heeft een vlakke bodem en rechte zijden. Het voorschip loopt scherp toe en het achterschip is afgerond. Maar onder water ziet het er iets gecompliceerder uit: om de schroef goed te beschermen, de boten worden verhuurd en verkocht als ideaal op ondiep water, is onder de kuip het onderwaterschip in een punt gevormd, waaruit de schroefas met schroef komt. Achter de schroef

moet een klein plaatroer met bescheiden balansdeel voor koersveranderingen zorgen. Ook de opbouw is weinig verfijnd van vorm, maar wel in verhouding tot de romp. De romp is gebouwd van 6 mm plaatstaal, het vlak is naar keuze een plaat van 25 mm dik of zes mm, op de laatste wordt beton gestort als ballast. Op de zes mm dikke plaat worden twee hoekstalen als verstijving in de lengte gelast en negen spanten. In de opbouw van 4 mm plaat last de werf spanten meteen onderlinge afstand van 60 cm. Voldoende voor een stijf en sterk schip, zeker gezien het vaarbeleid. Als stootlijst zijn langs de romp drie massief halfronde strips gelast. Onder water is het schip behandeld met gewone koolteer, vier lagen, en boven water een klassiek één-component verfsysteem. Het verfwerk zag er netjes uit, hoewel hier en daar al roestplekjes waren te zien. De boot was al enige tijd in de verhuur geweest. Ondanks de grote lengtes plaat ziet het schip er strak uit. Romp, noch opbouw worden geplamuurd.

Goede isolatie

Achter de betimmering van grenen en multiplex met mahoniefineer zit overal een laag van zes cm glaswol, ook onder de vloer. Dat is mogelijk volgens de bouwers, omdat daar nooit water zal kunnen komen. De aftimmering in grenen en mahonie ziet er netjes uit, maar hier en daar heeft de timmerman een steekje laten vallen. Vooral de combinatie grenen en mahonie, maakt het tot een gezellig schip.

Zeven slaapplaatsen

Als we de boot van voor naar achteren doorlopen: in de kuip ligt onder de bodem een stalen 1000 I watertank. Via openslaande deurtjes kom je in de voorkajuit met aan bakboord de hydraulische binnenbesturing, daarachter de ruime dinette met plaats voor vier mensen zittend en twee liggend (1,90 x 1,30 m). Aan stuurboord is een bankje voor twee mensen en daarachter de ruime kombuis met vierpits kooktoestel, grote koelkast en veel bergruimte. Het middencompartiment is van de kajuit afgesloten door een deur, aan stuur-

Hoofdgegevens:

Lengte over alles Grootste breedte Diepgang Doorvaarthoogte Waterverplaatsing Motor

n,30m 2,60 m 0,60m 1,55m 14,5 ton VolvoPentaMD 11 D dieselmotor van 18,4 kW (25 pk)

Stahoogte door hele schip 1,95 m Aantal slaapplaatsen 7 Watertank staal, 10001 Brandstoftank staal, 2 x 1001 Bouw Friesland Boating, De Ttlle 5, 8723 ER Koudum (Fr.)tei, (05142)2607 Prijs

ƒ105.020ƒ47.200,-als glasdichten vaarklaarcasco

WK 1 1984 j 31

3


Kajuit met dmette en kombuis.

boord vinden we hier een grote badcel met douche, toilet en daar tegenover een hangkast met een bovenbed. In de achterkajuit zijn vier kooien, twee aan twee boven elkaar, lengte 1,90 m. Na een trede omhoog kom je in de kuip met vijf zitplaatsen. Door het hele schip heen is voldoende bergruimte, alleen zullen de twee die achterin slapen, hun spullen ergens anders op moeten bergen, want er zijn maar twee laden onder de bedden.

Techniek De 18,4 kW (25 pk) Volvo Penta diesel, in de volgende types komt een Bukh van 35,3 kW, staat met rubber trillingdempers op een stevige fundatie. De motor heeft kielkoeling en een droge uitlaat die nogal wat la-

waai veroorzaakt. De schroefas installatie, met water gesmeerd, is na verwijderen van de schroef in het water te verwisselen, voor een verhuurboot een uiterst prettige oplossing. De beide brandstoftanks liggen eveneens onder de kuipvloer, een peilglas ontbreekt. De elektrische installatie ziet er verzorgd uit met centraaldozen, zekeringpaneel, verschillende oplopende draaddiktes en een 240 Ah accu. De gasinstallatie is aangelegd volgens de regels van veiligheid. Om het schip ook bij lagere temperaturen behaaglijk te maken is een Eberspracher hete-luchtverwarming ingebouwd, die het schip dankzij de isolatie snel op een prettige temperatuur brengt. Het water uit de 1000 I tank wordt met een PAR-pomp naar de twee aftappunten gepompt, om een gelijkmatige drukopbouw te krijgen is een drukvat in het sys-

teem opgenomen. De stalen watertank heeft een ruim inspectieluik. De hardglazen ramen - helaas enkel, dubbel hardglas is heel erg kostbaar - zitten op een uitzondering na in aluminium schuifprofielen. Veiligheid Over antislip eigenschappen hoef je nauwelijks te praten, zeker voor kinderen hoort het zo te zijn dat ze binnendoor moeten lopen en niet buitenom. Als je buitenom wilt, kan je je vasthouden aan de rail op het dak. Aan alle veiligheidsvoorzieningen is gedacht en we moeten natuurlijk het vaargebied betrekken bij het beoordelen van de veiligheid.

Varen Met de 18 kW motor voor de 14,5 ton zware boot was er te weinig vermogen om het schip bij volgas harder te laten lopen dan 4,3 knoop (8

Ruime kombuis, afvoer van luchtjes via het schuifraam. Achterkajuit met vier slaapplaatsen.

km) bij 2900 omw./min. Bij 3/4 gas, 2200 omw./min., liep de boot 3,8 knoop, 7 km. Te weinig vermogen. De Bukh van 36 pk in de volgende schepen zal beter voldoen. We moeten daarbij rekening houden met het feit dat de boot vaart in gebieden waar de maximale snelheid 9 km/uur is en veel harder moet je met deze boot op smal en ondiep water ook niet varen. Ruim 14 ton voortsleuren door ondiep water is niet goed voor de zachte walletjes. Het manoeuvreren met de boot valt gezien de lengte mee, als je tenminste aan de helmstok staat. Recht vooruit varen is niet zo makkelijk met zijwind (het is een platbodem). De stopweg is binnen één lengte. Naar onze mening mag er

32 I WK 1 1984

4


~r^

o

~g

— o

~n~

Koelkast Kooktoestel Aanrecht

mo

Dinette

. Douche |i ((j JiToilet^^

Boven-en onderbed

Bed boven hangkast

Boven-en onderbed

Binnenbesturing

Een hoekje van de douche/toilet ruimte.

best eens een ontwerper gaan studeren op schroef, roer, onderwaterschip, want met het stuurwiel rechtuit blijven varen geeft problemen. Misschien went het binnen een dag, maar dat is geen reden om het zo te laten. Wellicht kan de boot dan ook met minder vermogen toe. De kanaalkruiser is een comfortabel schip met een enorm groot vaargebied. Voor velen zal dit aantrekkelijk zijn. De vaareigenschappen kunnen beter. De prijs van ƒ 105.020,— is ondanks de zorg aan isolatie, degelijkheid en de toebehoren zoals verwarming, geiser enzovoorts aan de hoge kant.

Commentaar werf We zijn inmiddels overgegaan op een ander type geluiddemper die minder lawaai produceert. De Bukh-motor maakt zelf ook minder herrie dan de Volvo. Naast de 240 Ah accu is nu ook een aparte 80 Ah accu standaard aan boord. De gangboorden zijn voorzien van antislip. We missen het feit dat de boot vooruit in één lengte draait met volgas en het roer aan boord. Koershouden was inderdaad een probleem, het gebruikte systeem bleek te licht ondanks de verzekering van fabrikant Vetus. We hebben het vervangen door een zwaarder hydraulisch systeem en ook het roer is iets aangepast. De besturing is nu prima, al is het natuurlijk altijd even wennen voorin een schip te besturen (heftruckeffect). Erg veel moeite hebben we ermee dat u de prijs aan de hoge kant vindt; 1. we gebruiken geen plamuur, het laswerk vergt dus veel aandacht; 2. we lassen door en gebruiken geen kettinglassen; 3. alle houtwerk wordt naast schroeven en nieten ook gelijmd, extra werk en extra materiaal; 4. alle ramen in aluminium lijsten; 5. alle tussenwanden zijn dubbel; 6. alle deuren, ook de binnendeuren zijn van massief mahonie.

Tekst: Hans Martens Foto's: Leo Scheffer

WK 1 1984 I 33

5

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)


watersport, de site voor watersporters

Recommend Documents