watersport, de site voor watersporters

anwb.nl/watersport, de site voor watersporters

^«RM££p

Aangetast

£XPE*

Hij ziet er op het eerste gezicht prima uit, de LM 27 van de familie Westerhof. Wie echter beter kijkt, ziet honderden bobbeHjes onder de huid van het jacht. Dat kan maar een ding betekenen: osmose. Reden om je boot af te schrijven? Nee, want er bestaat een goede remedie. Maar I * daarvoor moet je behoorlijk diep in de buidel tasten.

Zwabber Lengte: 8,35 m. Breedte: 2,75 m. Diepgang: 0,95 m. Bouwjaar: 1981. Ontwerp: LM Glasfiber, Denemarken. Bouw: LM Glasfiber, Denemarken. Motor: SMP omgebouwde Golf dieselmotor van 33 kW (45 pk). Getaxeerde waarde: f 55.000,-. Waarde volgens Waterkampioen-koerslijst: f 55.000,-.

Tekst: Jan Briek Foto's: Richard de Jonge

116 I WK 23 1993

2


door osmose De heer Westerhof uit Delfstrahuizen kocht zijn LM 27 in 1987. 'Particulier, van een Duitser die hem in Warns had liggen; deze boten zijn gewild, maar je komt ze op de markt voor gebruikte schepen weinig tegen', zegt hij. Hij is de derde eigenaar van het schip. Daarvoor had hij een zeeschouw, maar het zeilen ermee werd hem en zijn vrouw te zwaar. Ze varen voornamelijk op het IJsselmeer, de Randmeren en de Wadden. Een enkele keer verleggen ze hun vaargebied naar Zeeland. De familie Westerhof is dik tevreden met het schip. 'We laten hem niet keuren om te verkopen, we zijn alleen nieuwsgierig naar de staat van het schip.' Osmoseblazen Het grote probleem van deze LM 27 blijkt al direct als het schip op de wal staat: osmose. Geen uitzondering overigens voor dit merk. Alex Broekaart, ANWB-expert: 'We zien het bij LM's wel vaker. Niet alleen bij LM's natuurlijk. Van alle polyester boten die wij keuren heeft ongeveer zestig procent een zekere gradatie van osmose. Het is echter zeker niet een onontkoombaar probleem van polyester.' Osmose zie je doordat er op de scheepshuid bobbeltjes verschijnen. Je ziet ze heel goed met strijklicht. In de blaasjes zit zurig vocht. Maar wat is osmose eigenlijk? Broekaart: 'De gelcoat is enigszins waterdoorlatend (niet geheel dampdicht zoals dat heet). Als er vocht doorheen komt, bindt dat met de chemische reststoffen van het laminaat of de gelcoat. Daardoor krijg je concentratieverschil tussen het buitenwater en de vloeistof in luchtinsluitingen. Door dit concentratieverschil ontstaat er een osmotisch proces: er trekt steeds meer vocht naar binnen om het concentratieverschil op te heffen. Dat proces is osmose. Het kan overigens in twee of drie weken ineens de kop opsteken. Een schip dat in de winter droog staat en waar niets aan te zien is, kan in de scheepshuid best vocht hebben zitten.' Kun je de kans op osmose vaststellen? Broekaart: 'Nee, er zijn te weinig gegevens over de laminaatopbouw, de gebruikte harsen en de wijze van verwerking. Overigens: gespoten laminaten lopen meer risico dan een zorgvuldig opgebouwd hand-lay-up laminaat. Besparing op de bouw van een polyester laminaat is wat mij betreft uit den boze; het is een verkeerde bezuiniging.'

blaasjes zitten is de hechting weg en hoe groter de blazen, hoe dieper de osmose. De stuurboordzijde van het jacht is het ergst aangetast. Iets wat de eigenaar al vorig jaar heeft gezien. Broekaart: 'Als je niets doet zit de romp over acht, negen jaar vol grote,

diepe blazen. Nog later vallen er gaten in het laminaat. Plaatselijk bijwerken is bij dit schip niet meer mogelijk dus moet je kiezen voor een osmosebehandeling.' En dat is een behoorlijk ingrijpende operatie waarbij de romp tot op het laminaat wordt kaalgehaald

Met strijklicht zijn de osmoseblazen op het onderwaterschip duidelijk te zien.

De grotere blazen zitten vol vocht en spatten uit elkaar als je erin prikt. Hier zie je goed dat de osmose inmiddels is doorgedrongen tot het glasvezellaminaat Ide witte vezels).

Hoe staat de LM 27 van de heer Westerhof ervoor? Het opvallende bij dit jacht is dat het is voorzien van een dubbele gelcoat. De osmose zit tussen de beide gelcoats in. Waar

WK 23 1993 I 117

3


Met een meter wordt de vochtigheid van de romp bepaald. Er worden overigens geen absolute waarden aan verleend; je kunt alleen zien of een romp vocht bevat en op welke plekken dat zit.

Ter hoogte van de puttings wordt het dek iets omhoog getrokken zodat er haarscheuren ontstaan. Het oogt niet zo mooi, maar kan verder weinig kwaad.

Het strijkwant is aan de voetrail bevestigd. Als de mast wordt gestreken gaat de constructie wringen waardoor de voetrail is beschadigd.

en daarna wordt behandeld. Vanzelfsprekend een karwei dat je niet zelf kunt - al is het alleen maar om milieutechnische redenen: waar laatje de afgeschraapte gelcoat en antifouling - en wat behoorlijk in de kosten gaat lopen. Ten minste vijf jaar garantie Bij een osmosebehandeling wordt de romp eerst tot op het laminaat geschild, geschrapt of gestraald; de gelcoat gaat er helemaal af tot op het glaslaminaat. Daarna wordt de romp grondig afgespoeld met schoon leidingwater om zo de zuren en chemicaliën weg te wassen. Vervolgens wordt de romp grondig gedroogd. Als de romp voldoende gedroogd is moet hij worden behandeld. 'Ik heb voorkeur voor een behandeling met een afsluitende epoxylaag. Dit materiaal heeft als nadeel dat de verwerking nauwkeurig moet gebeuren en niet zonder gevaar is. Als de bewerking goed gebeurt, voldoet het voorjaren. Op een osmosebehandeling moet je een volledig schriftelijke garantie vragen van ten minste vijf jaar.' Het is overigens mogelijk dat er een aflopende garantie wordt verstrekt; ieder jaar gaat er een deel vanaf. Een osmosebehandeling is niet goedkoop; reken maar op 250 tot 350 gulden per vierkante meter. Waarbij Alex Broekaart nog een opmerking plaatst: 'Let wel op, want de lijsten van scheepsoppervlakken die de bedrijven gebruiken zijn wel eens wat erg gerekend in hun eigen voordeel.' Het te behandelen oppervlak van de LM 27 schat hij op 19,2 m 2 . De osmosebehandeling voor dit jacht komt dan al gauw op 6000 gulden en dat is dan nog exclusief helling- en stallingskosten en BTW. Ook osmose in drinkwatertank De osmose zorgt voor een extra probleem binnen: in de watertank. Broekaart: 'Ik ben al op meer LM's osmose in de watertank tegengekomen, daarom wil ik de tank aan boord van dit schip ook zien.' Dat blijkt echter niet eenvoudig. De koelkast is op de tank geplaatst, terwijl er nota bene een inspectieluik in de tank zit. Na wat 'breekwerk' lukt het echter de tank te inspecteren. Wat Broekaart vermoedde, blijkt waar: de tank zit vol osmoseblazen. Broekaart: 'Als de blazen opengaan komt het vocht, verzadigd met chemicaliën, in het water. Daarom is het heel onverstandig dit water als drinkwater te gebruiken.' Injectie met hars Behalve de osmose heeft deze LM 27 met name aan dek nog wat kleine problemen. De

118 I WK 23 1993

4


f.^KAMpf Ook in de watertank komt osmose voor. Als de blazen openspringen komt het vocht met chemicaliën en zuren in het drinkwater terecht.

Waterkampioen-expertise

'Ik heb al bij meer LM's osmose in de watertank gezien', zegt Alex Broekaart. De controle van de watertank aan boord van de Zwabber is echter niet eenvoudig. De koelkast staat erop. Pas na een kleine verbouwing kun je hem inspecteren.

voorste kikker aan stuurboord is er een keer uitgetrokken en ondeugdelijk gerepareerd. Rondom de puttings blijkt het dek iets omhoog getrokken; dat kun je zien aan de haarscheuren. Deze LM is voorzien van een strijkwant. Bij het strijken van de mast wringt dit echter waardoor de bevestiging van het want aan de voetrail inwatert; een eenvoudige bokkepoot was een betere oplossing geweest. Ten slotte bleek de toplaag op het achterdek aan stuurboord in lichte mate los te liggen van de sandwichkern. Scheepsexpert Broekaart adviseert om hier plaatselijk hars te injecteren. Een andere punt van kritiek is de ondeugdelijke reparatie van de stuurboord zaling. Behoorlijk hoge reparatiekosten 'In grote lijnen is de LM 27 een goed motorzeiljacht; dit schip is ontworpen om goed te kunnen zeilen. Veel motorzeiljachten zijn dat niet,' zegt Alex Broekaart, 'maar bij dit schip moet iets aan die osmose gedaan worden.

Daarnaast moeten wat kleine zaken gerepareerd worden: de kikker aan stuurboord, het zalingbeslag, je zou de watertank moeten behandelen tegen osmose en er moeten roeruitslagbegrenzers worden aangebracht. Verder ziet het jacht er goed uit. Het schip is vrij jong, heeft een net interieur en is redelijk uitgerust.' Broekaart taxeert de waarde van deze LM 27 op 55.000 gulden. 'Dat is wat aan de lage kant, maar dat komt door de osmose. De totale reparatiekosten schat ik op 8850 gulden (exclusief stalling- en hellingskosten). Als die zijn uitgevoerd komt de waarde van het jacht boven de 60.000 gulden.'

De Waterkampioen-expertise biedt lezers de mogelijkheid hun boot aan te bieden voor een gratis keuring. In Waterkampioen 7-1993 werden bootbezitters uitgenodigd hun boot op te geven. Er waren twee voorwaarden: de boot moest voorkomen in de 'motorjachten Top-50'ofde 'zeiljachten Top-100' die bij die oproep werden geplaatst en de eigenaars moesten akkoord gaan met publikatie. In overleg met de Waterkampioen pikten de experts van de vakgroep Watersport van de ANWB zeven jachten uit de ruim honderd aanmeldingen. Zeven heel verschillende boten die stuk voor stuk vaak op de tweedehands markt verschijnen. De Waterkampioen-expertise biedt meer dan uitsluitend inzicht in de toestand van één specifieke boot. Je leest ook over 'structurele gebreken' bij bepaalde scheepstypen. Zoals bijvoorbeeld de osmoseproblemen bij deze LM 27. Problemen waarmee elke bezitter van een polyester boot te maken kan krijgen. De Waterkampioen-expertise is ook bedoeld om je een idee van de waarde van een jacht te geven en welke factoren die waarde beïnvloeden. Daarnaast wordt bij elk jacht aangegeven hoe je de problemen ' kunt oplossen en wat dat • ongeveer - gaat kosten. Als je soortgelijke problemen hebt, weetje waar je op moet rekenen. Overigens: de ANWB-experts schatten de^. kosten altijd ruim. Dan kom je later niet ' voor tegenvallers te staan. Ten slotte: in het kader van de Waterkampioen-expertise varen de experts ook met de boot. Dit is geen onderdeel van een standaardexpertise. Het is een optie die extra geld kost. Vakgroep Watersport ANWB, expertises: (070)314 6891.

Reparatiekosten Aan de LM 27 moeten de volgende noodzakelijke reparaties worden uitgevoerd: * Osmosebehandeling onderwaterschip. * Reparatie van het dek ter plaatse van de voorste stuurboordkikker en het strijkwant. * Reparatie van het zalingbeslag aan stuurboord. Daarnaast adviseert scheepsexpert Alex Broekaart: * Roeruitslagbegrenzers aan te brengen. * De watertank te behandelen tegen osmose of alleen te gebruiken voor was- en spoelwater. * Het dek achter plaatselijk te injecteren met hars. De totale reparatiekosten raamt hij op ongeveer 8850 gulden (inclusief BTW, maar exclusief helling- en stallingskosten).

WK 23 1993 I 119

5

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)


watersport, de site voor watersporters

Recommend Documents