watersport, de site voor watersporters

anwb.nl/watersport, de site voor watersporters

In Nederland neemt staal als bouwmateriaal voor jachten nog steeds een belangrijke plaats in. Dit in tegenstelling tot de ons omringende landen waar het vrijwel alles glasversterkt polyester is wat de klok slaat. Vooral bouwers van motorjachten maken in ons land nog veelvuldig gebruik van staal. De (knikspant)vorm van vele motorkruisers leent zich uitstekend voor de bouw in staal omdat vooral bij betrekkelijk 'eenvoudige' vormen toepassing van staal een belangrijk prijsvoordeel oplevert. Het gevolg van het een en ander is dat het aantal bouwers van polyester motorkru isers in ons land betrekkelijk gering is, zeker als men een vergelijking maakt met de situatie buiten onze landsgrenzen. Een van de bekendste Nederlandse jachtwerven, die motorkruisers in glasversterkt polyester bouwt, is Polaris-Heusden B.V. in Heusden. Men doet dit al sinds 1969 en daarmee is Polaris op het gebied van polyesterbouw van motorkruisers een van de oudste bedrijven in ons land. Het bedrijf ontstond in 1962 en in die tijd was bouw in staal een vanzelfsprekendheid. Er werd begonnen met roei- en visbootjes die al dra uitgroeiden tot kajuitmotorkruisers. Van die Polaris stalen motorkruisers zijn er heel wat gebouwd; ze worden trouwens nog steeds gemaakt, zij het niet meer door Polaris in Heusden maar door de firma Herman in Hank. Na het 'stalen tijdperk' heeft Polaris nog in aluminium gebouwd maar dat duurde maar kort. Er werd spoedig overgegaan op glasversterkt polyesterendaarheeftmenhetsindsdienop gehouden.

Zelfde formaat Opvallend bij Polaris is dat men door de jaren heen vooral qua grootte steeds hetzelfde genre motorkruisers heeft geproduceerd, in lengte liggend tussen de 6 i en 9 meter. Dit heeft een vrij simpele oorzaak. De produktiefaciliteiten - en dan doelen wespecif iek op de afmetingen der bedrijfsru imten - laten geen groterformaattoeomdat men dan in de knoei komt met het interne transport van de casco's. Dat heeft men aan den lijve ondervonden bij het grootste type dat Polaris ooit maakte, namelijk de Delta van 9,65m. Inmiddels heeft men dan ook de produktie van dit type gestaakt. Alle andere typen die Polaris in de loop der jaren heeft gemaakt, te weten de 770, met een produktie van 260 stuks in de periode 1969-1976 veruit

1226

2


Bèta de meest gebouwde Polaris, de opvolger Alpha waarvan er tot nu toe 100 zijn gebouwd, de Monaco, Vedette en Glider (alle snelvarende boten) en de Viva, een verkleinde versie van de Alpha, zijn alle kleiner dan de Delta. Van de twee Polaris motorkruisers, die in dit artikel aan de orde komen, is de Manta het nieuwste model, dat op de HISWAvan 1978 werd geïntroduceerd. De Bèta is sinds 1975 in produktie. Maar alvorens we tot de bespreking van deze twee typen overgaan willen we eerst een misverstand uit de weg ruimen.

Onafhankelijk bedrijf Bij menigeen heeft de mening postgevat dat Polaris-Heusden een dochter is van het Rijn-Schelde-Verolme concern. Dit verhaal is om begrijpelijke redenen in de wereld gekomen. Wat is namelijk het geval? Polaris werd opgericht door de heer Rijke, indertijd financieel directeur bij Verolme en momenteel bij R.S.V., die als financier optrad en de heer C. N. van der Maaden, die het bedrijf leidde en tevens de ontwerpen maakte. Huidig directeur is de heer C. Visser. Ofschoon Polaris met zijn 26 man produktiepersoneel en 7 medewerkers op kantoor zeker niet tot de grote bedrijven in de watersportbranche gerekend kan worden, ziet men toch ook in Heusden uit naar meer 'poten' waarop het bedrijf kan staan. Men lonkt onder meer naar de 'grote' scheepsbouw, uiteraard als toeleveringsbedrijf van kunststof onderdelen. Hier zijn de contacten met RijnSchelde-Verolme natuurlijk zeer waardevol. De achtergrond van dit streven naar diversiteit is dat de verkopen in de watersportsector té sterk fluctueren om alle activiteiten van het bedrijf op die sector te concentreren. Dat de mensen bij Polaris niet de enigen zijn die er zo over denken mag blijken uit de activiteiten in de industriële sector van een andere bekende bouwer van polyester motorboten, namelijk Amerglass. Maar terug naar de Polaris Manta en Bèta. Wij voeren met het zesde exemplaar van de Manta dat dientengevolge bouwnummer 16 droeg, 't Is maar een weet!

[

1227

3


PolarisManta Hoofdgegevens: Lengtevanderomp Lengte waterlijn Grootste breedte Diepgang Waterverplaatsing Bouwer Ontwerper Bouwmateriaal Strijkhoogte Stahoogte in de kajuit Motor ingebouwd Aantal slaapplaatsen Aantal gebouwde boten

. . .

Verkocht in Nederland . . . . Prijsmet DTR 50 benzinemotor Volgens ANWB-standaardlijst (categorie C)

8,60 m 7,02 m 3,20 m 0,71 m 2800 kg Scheeps-en Jachtwerf PolarisHeusden B.V., Postbus 7, 5256 ZG Heusden, tel. 04162-2555 C. N.vanderMaaden glasversterkt polyester 2,65m 1,87m Volvo Penta dieselmotor, typeTMD40A 92 kW bij 3600omw/min. Standaard DTR 50 benzinemotor 6 20sinds1978 (volgens opgave bouwer) 18 ƒ 83.000,— Volgens ANWB-standaardlijst ƒ85.250,—

Modern gelijnde motorkruiser.

Van de Polaris Manta kan zonder meer gezegd worden dat hij modern gelijnd is. De romp heeft een flink uitwaaierend voorschip en een hoog vrijboord. Het onderwaterschip is Vvormig met een lange goed geproportioneerde scheg. Het balansroer is vrijhangend uitgevoerd. Dek en gangboorden kunnen goed belopen worden. De opbouw harmonieert goed met de romp. De achterkajuit is geheel in de lijn van de opbouw weggewerkt. In de kuip bevinden zich geen afgesloten bergruimten; er zijn slechts twee zitplaatsen in de vorm van stuurstoelen. Het uitzicht is goed.

Constructie In zijn totaliteit kan de constructie van de Polaris Manta als goed worden aangemerkt. Derompisenkelschalig, terwijl deken kajuitopbouwzijn uitgevoerd in sandwichconstructie. Romp, dek en kajuitopbouwzijn sterken stijf. De romp wordt verstijfd door langsversterkingen en wrangen op het vlak, vastgelamineerde binnenschaal, schotten en motorfundatie. De romp-dek verbinding heeft men degelijk uitgevoerd; deze is aan de binnenzijde afgelamineerd. Aan de buitenkant is op deze verbinding een zwaar kunststof stootlijstprofiel toegepast. De gelcoat is glad en voldoende strak verwerkt. Er is een hydraulisch stuurwerk toegepast.

Accommodatie De Polaris biedt goed 'leefcomfort' aan zes mensen. De slaapplaats, die gevormd wordt door de dinette, kan het beste als 'twijfelaar' betiteld worden; de breedte is namelijk slechts 1,08 m. De beide kooien in de achterkajuit zijn uitgevoerd als hondekooien, dat wil zeggen ze vallen gedeeltelijk onder de kuipvloer. Daardoor is de hoogte beperkt. De kom buis geeft voldoende armslag en heeft een roestvrijstalen aanrecht en een ingebouwd tweepits thermisch beveiligd gasstel. Voor de drinkwatervoorziening heeft men de beschikking over een rubber drinkwatertank van 200 liter en een elektrische drinkwaterpomp. Permanente ventilatie ontbreekt op de Polaris Manta. De stahoogte van

1228

4


1,87 m is ruim bemeten. Het toilet heeft een wasbakje en is ruim. In het algemeen gesproken is bergruimte in voldoende mate aanwezig. Het interieur heeft een polyester binnenschaal en is eenvoudig en netjes afgewerkt in teak multiplex.

Veiligheid Het antislipprofiel voldoet aan de te stellen eisen en dat geldt ookvoor het vluchtluik. Handrelingen bevinden zich niet alDe lange scheg van de Polaris Manta. Handrelingen, ook onder het windscherm.

leen op de kajuit maar ookdaarachter onder het windscherm, zodat men direct houvast heeft als men uit de kuip stapt. Handrelingen en preekstoel zijn goed uitgevoerd. Bij de gasinstallatie, die overigens goed is uitgevoerd, ontbreekt een afsluiter bij het kooktoestel. Tot de standaarduitrusting behoort slechts één, té kleine, brandblusser. Een gasdetector is niet begrepen in de standaardlevering. De huiddoorvoeren, die beneden de waterlijn uitmonden, zijn voorzien van afsluiters. De loosgoten van de zelflozende kuip zijn erg ondiep zodat die kuip het beste als semi-zelflozend kan worden gekwalificeerd. Een elektrische lenspompisaanwezig; handlenspompen reddingboeien ontbreken.

1229

5


Motorinbouwen -bediening De zescilinder Volvo Penta TMD 40 dieselmotor met Volvo mechanische keerkoppeling is goed ingebouwd. Het geheel staat flexibel opgesteld op een voldoende sterke motorfundatie. Het motorgeluid ligt opeen acceptabel niveau. Wat betreft de koeling is gekozen voor interkoeling. Het verwerkte motorkoelwater wordt geïnjecteerd in de rubber uitlaatgassenleiding. De ventilatie in de motorruimte wordt verzorgd door een elektrische ventilator. De schroefasinstallatie is watergesmeerd. De stalen brandstoftank heeft een bezinkselkolf en aftap. De tank is moeilijk bereikbaar onder de kajuitvloer. Het langsverband is onderbroken om deze tank te kunnen plaatsen. De elektrische installatie is verzorgd uitgevoerd, behoudens in de hangkast in het voorschip.

Min Veiligheidsuitrusting onvoldoende. Slaapplaatsen minder ruim. Prijs Redelijk Ter vergelijking Fairline Mirage, Waterland 85

De Volvo Penta TMD 40 ingebouwd in de Polaris Manta. Op deze foto zijn ook de ondiepe loosgoten in de kuip te zien.

Vaareigenschappen Wij hebbenbijwindkracht4è5Beaufort met de Polaris Manta op de Lek gevaren, waar toen kleine golfjes liepen. De vormstabiliteit is goed maar het gedrag in golven stug. Dedraaicirkel over stuurboord is één scheepslengte, naar bakboord ruim één scheepslengte. De stopweg is kort want die beloopt circa één scheepslengte. De koersstabiliteit bij kruissnelheid (14,8 km/h bij 2200 omw/min) is goed maar bij maximum snelheid (30 km/h bij 3200 omw/min) matig, dit vanwege de lange scheg. Het manoeuvreren verloopt zonder problemen. De boot is nauwelijks gevoelig voor verwaaien en mede daardoor goed achteruit te manoeuvreren.

De stalen brandstoftank onder de kajuitvloer. Het langsverband is onderbroken om de tank te kunnen plaatsen.

Polaris Manta op volle kracht.

Samenvatting

k

De Polaris Manta is een modern gelijnde motorkruiser van een goede constructie en met een nette afwerking. De boot is geschikt om bevaren te worden door zes personen. De vaareigenschappen zijn goed. De Manta Polaris achten wij geschikt voor het bevaren van ruim water. Plus Goede vaareigenschappen. Goede motorinbouw. Nette afwerking.

1230

6


PolarisBêta

Ontwerp

Hoofdgegevens: Lengtevanderomp Lengte waterlijn Grootste breedte Diepgang Waterverplaatsing Bouwer

Ontwerper Van der Maade tekende een sportief gelijnde knikspant motorkruiser met waaiersteven en Vvormig onderwaterschip. Onder de waterlijn zien we een lange scheg en vrijhangend balansroer. De opbouw is goed in verhouding tot de romp zodat al met al van een goed ontwerp gesproken kan worden. Dek en gangboorden zijn goed beloopbaar. De kuip is ruim en biedt goede zitruimte aan vier personen. Het uitzicht vanaf de stuurstand is goed, dat iste zeggen alsde cabrioletkap over de kuip niet op staat. Met gesloten kuiptent is het zicht schuin naar achter beperkt.

7,35m 6,02 m 2,85m 0,60 m 1600kg Scheeps-en jachtwerf PolarisHeusden B.V., Postbus 7, 5256 ZG Heusden, tel. 04162-2555 Ontwerper C. N.vanderMaaden Bouwmateriaal glasversterkt polyester Strijkhoogte 2,24m Stahoogte in de kajuit 1,82m Motor ingebouwd DTR40benzinemotor27kWbij3500 omw/min. Aantalslaapplaatsen 4 Aantal gebouwde boten . . . 185sinds1975 (volgensopgave bouwer) Verkocht in Nederland . . . . 150 Prijs met DTR 40 benzinemotor ƒ49,900,— Volgens ANWB-standaardlijst (categorie B) ƒ50.880,—

Polaris Bèta op de Maas.

Constructie Ook bij de Bèta van Polaris is de romp enkelschalig en dek en kajuitopbouw zijn uitgevoerd in sandwichconstructie; ze zijn sterk en stijf. De huid is licht uitgevoerd, maar wordt voldoende verstijfd door langsverstijvingen op het vlak, ingelamineerde schotten, vastgelamineerde binnenschaal en motorfundatie. De romp-dekverbinding is degelijk uitgevoerd en wordt aan de binnenzijde afgelamineerd. Aan de buitenzijde brengt de werf een zwaar kunststof stootrandprofiel aan. De gelcoat is voldoende straken glad verwerkt; hier en daar vertoont deze echter enkele onvolkomenheden in de vorm van putjes.

Accommodatie De Polaris Bèta biedt voldoende accommodatie voor een gezin van maximaal vier personen. Ook bij de Polaris Bèta kan de dinette 'verbouwd' worden tot een tweepersoons slaapplaats, datwil zeggen een krap dubbel bed met een breedte van maar 1,05 m. Aan stuurboord in de kajuit vinden we een eenvoudig keukenblok met roestvrijstalen aanrecht, en tweepits thermisch beveiligd gasstel. Het werkblad is klein. Achter het aanrecht vinden we een eenvoudige opbergbak. De scherpe rand van het aanrechtblad is niet afgeschermd. Het toilet is voldoende ruim. Er kan geventileerd worden met behulp van een ventilatieluik en twee schuiframen.

1231

7


De stahoogte van 1,82 m is voldoende. Het interieur is voor het grootste deel uitgevoerd als polyester binnenschaal en op eenvoudige wijze afgewerkt met mahonie multiplex.

MfeMt, l*s 'ém

Veiligheid Het antislipprofiel op dek en gangboorden is afdoende. Een vluchtluik ontbreekt, maar de schuiframen kunnen als zodanig gebruikt worden. Tot de standaarduitrusting behoren een afzuigventilator voor de motorruimte en een té kleine brandblusser. De gasinstallatie is verantwoord uitgevoerd; er ontbreekt echter een afsluiter bij het kooktoestel. Gasdetector, lenspomp, reddingboei en zwemtrap behoren niettotde standaardinventaris. De huiddoorvoeren, die onder water uitmonden, zijn voorzien van afsluiters. De goten in de kuip, die dienen voor het afvoeren van regenwater, zijn erg ondiep.

Motorinbouwen -bediening De viercilinder DTR 40 benzinemotor met Hurth mechanische keerkoppeling is verantwoord ingebouwd. De motor staat flexibel opgesteld op drie trillingdempers; de motorfundatie van ingelamineerde houten balken is voldoende sterk en stijf. Het geluidsniveau is zeer acceptabel, er is dan ook geluidsisolatiemateriaal toegepast in de motorruimte. Wat betreft de koeling; er is gekozen voor interkoeling en het verwerkte koelwater wordt geïnjecteerd in de rubber uitlaatgassenleiding. Een beluchter voor het koelsysteem is niet aanwezig, hetgeen aanleiding kan geven tot hevelen. De schroefasinstallatie is watergesmeerd. De stalen brandstoftank is niet voorzien van benzinkselkolf met aftap. De elektrische installatie heeft men verantwoord uitgevoerd.

De stuurstand van de Polaris Bèta. Bij het bekijken van deze foto zal het duidelijk worden dat met dichte kuiptent het zicht schuin naar achter zeer beperkt is.

Vaareigenschappen Varend op de Maas met windkracht 4 a 5 Beaufort en lichte golfslag bleek de stabiliteit goed; de boot is beweeglijk in golven. De wendbaarheid is zeer goed (draaicirkel minder dan één scheepslengte) en de stopweg ligt iets beneden de scheepslengte. De koersstabiliteit vooruit varend is goed, evenals de manoeuvreerbaarheid. Achteruit varend is het schip

1232

8


Min Veiligheidsuitrusting onvoldoende. Brandstoftank niet voorzien van bezinkselkolf met aftap. Prijs Redelijk Ter vergelijking Marco 730, Passaat 735, Waterland 75, Kilkruiser

De kajuit.

Het keukenblok met voetpomp voor de watertoevoer.

gevoelig voor verwaaien. De maximale snelheid bedraagt 17,4 km/uur, de kruissnelheid 13,9 km/uur bij 2600 onw/min.

Samenvatting De Polaris Bèta is een sportief gelijnde motorkruiser van goede constructie met eenvoudige afwerking, die geschikt is voor een gezin van vier personen. De boot heeft goede vaareigenschappen en is geschikt voor het bevaren van de binnenwateren.

Commentaar leverancier Bij de Polaris Manta wordt nu wel een afsluiter bij het kooktoestel geplaatst. Een groter exemplaar brandblusser behoort nu tot de standaarduitrusting. Volgens de werf is het niet mogelijk het koelsysteem van een beluchterte voorzien; de heer Samson van Volvo Penta heeft dit tegenover de werf bevestigd. De Polaris Delta (965) zal in de toekomst toch weer gemaakt worden en in ieder geval is dit schip als casco te koop. Bij inbouw van een dieselmotor in de Polaris Bèta wordt de brandstoftank wel van kolf en aftap voorzien.

Plus Goede vaareigenschappen. Goede rompvorm. Polaris Bèta op topsnelheid (ruim 17 km/uur)

1233

9

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)


watersport, de site voor watersporters

Recommend Documents