anwb.nl/watersport, de site voor watersporters
Elan 3 De Elan 31 is het kleinste zeiljacht uit de Elan serie en wordt door de werf aangeduid als een performance cruiser. De Nederlandse Elan dealer, Nautisch Kwartier Stavoren, heeft ons op het IJsselmeer onder ideale omstandigheden de performance van dit zeiljacht gepresenteerd.
Constructie & Indeling De vollaminaat romp is vervaardigd van glasvezel versterkt polyester. In deze romp wordt een binnenmal gelamineerd die voor de sterkte zorgt en deels ook het interieur vormt. Tevens worden de krachten van de kiel, mast en zijstagen op deze binnenmal afgesteund. Het sandwich dek is opgebouwd met balsa kern en versterkt met glasvezel en polyester. Deze wordt aan de romp gelijmd en ook met bouten bevestigd. Daar waar beslag op het dek wordt vast gemaakt is het balsa vervangen door aluminium. Dit vereenvoudigt het monteren van het dekbeslag aanzienlijk. De Elan 31 is volgens de bouwer geschikt voor omstandigheden behorend bij ontwerpcategorie B. In het voorschip en onder de kuip aan bakboord bevinden zich twee hutten. Beide bieden slaapplaats aan twee personen. In de kajuit zijn twee rechte banken geplaatst met centraal een tafel. Aan stuurboord zijn een navigatietafel en een natte cel ingedeeld. Deze natte cel is voorzien van een toilet en wasbak. Achter het toilet vindt men een kast voor berging van natte zeilkleding. De L-vormige kombuis bevindt zich aan de bakboordzij de, de motorkast onder de trap van de kajuit. Onder de stuurboordbank in de kuip is een ruime berging. De voortstuwing van de geteste boot wordt geleverd door een Yanmar 2GM20 met een vermogen van 18 PK die via een vaste schroefas een tweeblads klapschroef aandrijft. De nieuwe Elans zullen worden geïnstalleerd met een Volvo 2020 saildrive, waardoor eenvoudiger en snellere inbouw van de motor mogelijk is.
Comfort & Ergonomie Het ontwerpen van een 31 voeter brengt veel moeilijkheden met zich mee. Men wil een volledige indeling, bestaande uit een zitgedeelte, twee hutten, kombuis, navigatietafel en een natte cel in een
2
anwb.nl/watersport, de site voor watersporters
beperkte ruimte kwijt. Tevens wordt vereist dat het zeiljacht mooie lijnen en daarmee een goed uiterlijk heeft. Dit vergt een goed inzicht en veel creatief vermogen van de ontwerper, waarbij soms compromissen ten koste van het comfort moeten worden gemaakt. Een goede passage naar de voorhut is ontstaan door de tafel van de salon inklapbaar te maken. De stahoogte in de kajuit heeft bij de ingang een hoogte van 183 cm en loopt naar de voorhut af naar 160 cm. De doorloop naar de natte cel is gecreëerd door de bank van de navigatietafel zo ver mogelijk naar de buitenzijde van het schip en deels onder het gangboord te plaatsen. Het gevolg hiervan is dat men niet comfortabel rechtop, maar met het hoofd scheefin de kajuitopbouw, aan de overigens ruime navigatietafel moet zitten. De kastruimte voor kleding is beperkt tot één in de achterhut. Vakken onder de bedden en banken bieden wel voldoende opbergplaats voor kleding. Het is een behoorlijke prestatie van de ontwerper om in de 31 voet (slechts 9,20 m), die dit schip lang is, toch een complete indeling voor een zeiljacht te kunnen realiseren, uitgerust met juist dat wat je nodig hebt op een zeiltocht. De kuip is met een lengte van 2,lm groot genoeg om met vier personen comfortabel te kunnen zeilen. De overloop voor de grootzeilvoering is wel een obstakel waar men rekening mee moet houden in de kuip. Het roer wordt bediend met een helmstok, die is voorzien van een verstelbare joystick. Wanneer men de boot zittend op de kuiprand wil sturen, kan men de joystick op de gewenste lengte instellen.
Afwerking De snelle productielijn maakt het mogelijk, dat elke werkdag een volledig afgebouwd zeiljacht de Elan werf verlaat. Ondanks de snelle bouwwijze besteedt men toch voldoende zorg aan de afwerking van de betimmering. De randen van de tafels en van het aanrecht zijn netjes met plintjes afgewerkt, scherpe hoeken in het interieur zijn afgerond en de deurtjes van de kastjes sluiten goed aan. Tevens zijn alle kasten voorzien van een ventilatierooster. De aansluiting van de schotten aan het polyesterwerk is nauwgezet met een kitrand afgewerkt. Het 12V elektrisch systeem aan boord van de Elan 31 is eenvoudig. Voor de startmotor is een 60 Ah en voor het lichtnet een 100 Ah accu geïnstalleerd. Het opladen van deze accu's gebeurt door een 55 ampères dynamo op de motor. Optioneel kan men dit systeem uitbreiden met een acculader op walstroom. Een filter en waterafscheider zorgen voor goede dieselaanvoer in het brandstofsysteem. Verstoppen van het koelsysteem wordt door een wierpot voorkomen. De dieseltank heeft een inhoud van 70 liter en is op een snelle maar wat slordige manier met poly-urethaan schuim vastgezet. Het systeem is krap in de motorkast ingebouwd, waardoor men geen binnenruimte in de kajuit verliest. Onderhoud aan de motor is door middel van de diverse luiken in de motorkast goed mogelijk. Voor het koken aan boord is een cardanisch gasfornuis geïnstalleerd. De gasfles is buiten de leefruimte in een bun geplaatst. Gelekt gas kan via een loosgat de bun verlaten. De slang in de gasbun is veel te
3
anwb.nl/watersport, de site voor watersporters
lang en daardoor geknikt, hetgeen de levensduur van de slang aanzienlijk verkort. De koperen gasleiding van de gasbun naar het fornuis is slecht vastgezet. Aangezien een zeiljacht in golven flink beweegt, kan dit loszitten van de gasleiding tot lekkage leiden. De Elan werf is zich van deze kwalitatief mindere punten bewust. Op het moment zijn zij bezig om het inbouwproces van de systemen op de werf aan te passen. Met deze productieverbetering zorgen zij voor kwalitatief nog betere zeiljachten.
Veiligheid Rondom het werkdek heeft men een reling met een hoogte van 600 mm aangebracht. Deze reling bestaat uit een RVS preekstoel, hekstoel en scepters met staaldraad. Een teakhouten voetrail voorkomt dat men onder de reling doorglijdt. Zowel het dek als het kajuitdak zijn voorzien van antislip in het polyesterwerk. Optioneel kan teak op het dek worden gelegd. Aan de spiegel is een zwemtrap aangebracht. De spiegel is open, waardoor men gemakkelijk van en aan boord kan. Om tijdens het zeilen bescherming te bieden heeft men aan de achterzijde van de kuip een demontabele kuiprand gemaald. De stabiliteit van een zeiljacht kan aanzienlijk afnemen wanneer men een laag water in de kuip heeft. Bij een kleine slagzij stroomt het water naar één zijde van de kuip. Dit verslechtert de stabiliteit. Mede hierom moet men altijd voorkomen dat zich water in de kuip bevindt. Deze problematiek heeft men bij de Elan 31 goed opgelost door de spiegel open te maken, waardoor het water direct wegstroomt. Tijdens het afdalen van de kajuittrap geven twee handgrepen goede steun. Binnen in de kajuit kan men houvast vinden aan de handgrepen tegen de zijden van de kajuitopbouw. Bij de navigatietafel is een brandblusser van voldoende capaciteit geplaatst. De tweede brandblusser moet men in de bakskist zoeken. Deze bakskist is helaas niet voorzien van een markering. Blussen van de motorkamer moet door middel van de kleine luikjes in de zijde. In de voorhut is een vluchtluik aangebracht. In een Engelstalige eigenaarhandleiding wordt uitleg gegeven over het vaartuig.
Tuigage en zeilen De Elan 31 is leverbaar in twee uitvoeringen: de standaard en de performance. Standaard is de Elan 31 voorzien van een dacron grootzeil met een rolgenua. De fractioneel getuigde aluminium mast van Sparcraft steekt door het dek heen en rust op de kiel. Dwarsscheeps wordt deze mast door twee naar achter gepijlde zalingen en RVS verstaging ondersteund, langsscheeps door de voor- en verstelbare achterstag. De giek is voorzien van een giekneerhouder. Op het kajuitdak bevinden zich stoppers en twee lieren voor het hijsen van de zeilen. Voor de bediening van het voorzeil zijn in het gangboord genua rails en op de kuiprand lieren aangebracht. De grootschoot is voorzien van een overloop waarmee men de hoek van de giek met de hartlijn van de boot kan bepalen. De performance uitvoering is uitgerust met een verjongde aluminium mast en een uitgebreider beslag pakket. Deze uitvoering geeft meer trimmogelijkheden aan de tuigage en zeilen, waardoor op een sportievere en snellere manier kan worden gezeild. De door ons geteste boot was een performance uitvoering uitgerust met North Sails grootzeil en high aspect fok.
Vaareigemscfaappen De vaareigenschappen op de motor zijn uitstekend. Voor een draaicirkel heeft deze Elan stationair varend niet meer dan één scheepslengte nodig. Ook de noodstop vanuit volle snelheid kan binnen één
4
anwb.nl/watersport, de site voor watersporters
scheepslengte worden uitgevoerd. De maximaal gemeten snelheid op de motor is 6,7 knopen, waarbij het door de motor geproduceerde geluid van 77 dB(A) acceptabel is. Zonder problemen kan men met de boot achteruitvaren. Het tegengaan van de schroefwerking kost weinig moeite. Op het IJsselmeer voor Stavoren zeilden we bij een vrij krachtige tot krachtige noorden wind van 5-6 beaufort een aantal rakken met de Elan 31. Aan de wind meten we op de GPS gemiddeld een snelheid rond de 6,5 knopen, waarbij het zeiljacht op de high aspect fok goed scherp aan de wind kon varen. Het'smalle voorschip van de Elan snijdt prettig door de golven, waardoor het jacht rustig zeilt en goed op snelheid blijft. Bij halve wind wisten we deze snelheid op te laten lopen tot 8 knopen bij een ware windsnelheid van 21 knopen. Terug zeilend naar de haven, op een ruime windse koers, begon de boot regelmatig op de golven te surfen. Door een oplopende golf werd de spiegel opgetild, waardoor je de boot voelde versnellen. Dat dit een geweldige kick geeft kunt u het beste zelf ervaren. De GPS liep op dit rak op tot snelheden van 9,5 knopen. Dat er performance zit in deze boot, daar heeft de werf absoluut gelijk in!
Conclusie Met dit schip brengt Elan een performance cruiser op de markt, waarbij de nadruk is gelegd op de prestaties. Naast de goede zeileigenschappen bezit dit zeiljacht ook goede manoeuvreereigenschappen. Door nog wat meer aandacht aan de systemen te besteden kan de kwaliteit van de schepen van de Elan verder toenemen. De afwerking van dit schip is voor een seriewerf bijzonder. Ook de prijskwaliteit verhouding is goed te noemen.
5
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
anwb.nl/watersport, de site voor watersporters
