anwb.nl/watersport, de site voor watersporters
DE
'1
taa
.H.'
De ruime dinette die in een breed tweepersoonsbed veranderd kan worden. Voor de bekleding is Suwide gebruikt. Twee fabrikanten uit Helmond kwamen tot het plan in het vlakke land bij HeldenPanningen een fabriek neer te zetten en
MOTORKRUISER
daar ver van water motorkruisers te gaan bouwen. Waarom? Waarom gingen deze ondernemers die met de leiding in hun bedrijven belast toch waarlijk niet over gebrek aan werk te klagen hebben, zich nieuwe zorgen op de hals halen, zal men zich afvragen. Want zorgen brengt een nieuwe industrie zeker mee. Wel, beide heren bruisen van energie en zagen er wel wat in nieuwe werkgelegenheid te scheppen. Als verwoede watersporters dachten zij aan de fabricatie van 'boten, maar dan op industriële basis. Lang hebben zij over de problemen rondom dit plan gesproken, gewikt en gewogen, terwijl zij intussen, zonder dat zij het eigenlijk bemerkten als maar enthousiaster werden. Het geesteskind van de heren Wilfred van der Lande en Harry van Thiel draait momenteel al een half jaar op volle toeren. Hun product is de ARGO a 909. De mensen die de Argo bouwen hebben voorheen nooit boten gebouwd. De meeste arbeiders werkten voorheen in andere industrieën, vaak aan de lopende band en
maakten onderdelen van electrische apparaten. Nu zijn zij trots het product hunner arbeid te zien groeien en te weten waarvoor en waaraan zij werken. De 9.09 m lange Argo-kruiser is een spantloze polyester constructie, waarbij de Sandwich-ibouwwijze wordt toegepast. Tussen twee lagen gewapend polyester is een laag Airex PVC-schuim aangebracht. Airex is een materiaal met volkomen gesloten cellen, uiterst licht en taai. Op dezelfde wijze worden momenteel ook landingsboten gebouwd. Airex wordt geleverd door een Zwitserse firma. Het heeft een gewicht van 80 kg per m'' en kan een druk van 4 kg per cm'"' weerstaan. Het materiaal is
De kombuis van de Argo bestand tegen water, olie en benzine. Ingesloten tussen twee lagen gewapend polyester krijgt men een huid die zelfs proefondervindelijk kogelvrij is! Voorlopig zie ik het voordeel hiervan nog wel niet in, maar een bewijs dat men voor een stootje niet bang behoeft te zijn, is het toch zeker. De Argo ziet er goed uit, de lijnen zijn zuiver en toch modern. Ik was in de gelegenheid een paar dagen met de Argo-kruiser te varen en ik combineerde deze test met het volgen van wedstrijden op de Braassemermeer. De Argo is een heerlijk schip om mee te varen. Goed manoeuvreerbaar en gemakkelijk te bedienen. Met een toerental van 2000 omw. per min. was de snelheid 13 km/u. Als hoogste snelheid registreerde ik in diep water 18 km/u. De 40 pk Peugeot Dieselmotor met interkoeling is goed geïsoleerd en het motorgeruis is 'beslist niet storend. Van de gevreesde dieselluchtjes was geen vleugje te bekennen. Natuurlijk waren er nog wel enkele dingen te verbeteren. Zo waren b.v. de handlijsten op het kajuitdak beslist te licht en te zwak. De cockpit was niet zelflozend uitgevoerd. Intussen zijn op deze punten al wijzigingen gekomen. Een goede test voor de manoeuvreerbaarheid was de berging van een omgeslagen wedstrijdboot,
190
2
anwb.nl/watersport, de site voor watersporters
verenigingen als de Kon. Z.V. Sneek en de S.Z.C, de ontstane tekorten niet weg kunnen werken. Het noodlijdende bestaan van de kleinere zeilclubs ken ik van zéér nabij. Sinterklaas — voetbaltoto schuift echt geen tonnen af! Een idee zou het zijn om naast de voetbaltoto en de paardentotalisator een dito-zeiltoto op te richten. Ik geloof, dat er 'bij zeilevenementen leuke gokjes te maken zijn! Ten slotte nog dit: Ik kan ook zo maar
een heleboel geschikte zeilers voor Olympische klassen aanwijzen, al ben ook ik geen talentenscout. E c h t e r . . . ik kan er meteen bij vertellen, dat al zou men die personen gratis schip en vervoer plus deelname aan wedstrijden aanbieden, zij geen tijd zullen hebben om in binnen- en buitenland te zeilen en dan nog naar Tokio toe te gaan. Ik ben blij, dat Itet mij niet opgedragen is, al 'deze problemen op te lossen! M. C. Breuning.
Terug komen op een stokpaardje In de jaren 19,50 tot ca. 1955 was het opmerkelijk, dat in het noorden en misschien ook elders in Nederland, de zeer jonge wedstrijdzeiler een zeldzame verschijning begon te worden. In Friesland bijvoorbeeld misten we de zeilertjes in de Larken en de ,,kleine B.M.". Deze scheepjes werden indertijd vaak door amateurbouwers voor weinig geld inelkaar gezet. Ook af werf waren ze niet te duur. En zo kon menig zoon of dochter de wedstrijdloop'baan op jonge leeftijd beginnen. Toen dit soort jachtjes „uit de mode" raakte, bleken er geen betaalbare, moderne, opvolgers te zijn. De zeilboten die „En vogue" waren, waren te duur om in handen van kinderen en jongelui — van zeg maar elf tot zestien j a a r — te geven. Het dat zou zou aan
was dan ook in die tijd, dat ik stelde, men de jeugd wel weer aan het zeilen krijgen, wanneer men hen de middelen 'verschaffen. Dadelijk werd gedacht bouwpakketten.
In eerste instantie begon ik het onderwerp plastic voor de botenbouw te bestuderen. Dat nam twee jaar in beslag. Jaren geleden stond van mijn hand een artikel over deze materie in ,,De Golfslag", overgenomen uit „Valkenvlucht". Ook zette ik mijn ideeën over een goedkope bouwpakkettenboot op papier. O.a. was het gegeven: romp van gewapend plastic met hechthouten dek. Hierbij moest grote aandacht besteed worden aan de eenheid van de rompen zodat ondanks amateurbouw, zo groot mogelijke gelijkheid van schip gegarandeerd zou zijn. Het hechthouten dek zou los geleverd moeten worden om de amateur een zo groot mogelijk deel van het afbouwen te laten doen en aldus werkloon te sparen. Gedacht werd aan de los in de kuip staande mast, die verplaatsbaar moest zijn, een steekzwaard (voor de goedkoopte en geen lekken bij een zwaardhoot) en een ophaalbaar roer. De mast moest zo hoog en toch zo laag zijn dat aan de ene kant het tu'igplan aesthetisch verantwoord zou zijn en anderzijds de meeste bruggen in Friesland zonder maststrijken gepasseerd koH'den worden. Ook de buikdenning moest aanwezig zijn en genoeg oppervlakte heb-
ben om twee 1 linke personen te herbergen op kampeertochten. Een achterdek was niet nodig, wel een be'hoorlijke ruimte onder het voordek om eventueel kampeerspuUen te stouwen. Plastic romp gaf ook rondspant aan en geeist werd, dat vrij droog gezeild zou kunnen worden. Met bovenstaand verhaal en nog veel meer, stapte ik naar de bekende ontwerper S. M. v. d. Meer uit Heiloo, die mij zeer enthousiast hielp en een snoes van een jachtje tekende met een lengte van 5.28 m bij een breedte van 1.70 m. Dank zij de hulp van de plasticspecialist Klapwijk en de heer Albert Wester van de jachtwerven ,,De Pólle" te Grouw, kwam een prototype gereed. Het was een zwart scheepje, ,,Moriaantje" geheten, dat nu nog vaart en zeer geliefd is bij de huurders van zeil'bootjes van de firma Wester. Duidelijk kan men de overeenkomst zien tussen deze boot en de latere TOP-klasse. al is de eerste een rondspant en de laatste een knikspanttype. Helaas bleek, dat men in Friesland nog niet rijp was voor de plasticbouw en dat het gewapende kunsthars een te duur materiaal was voor hel bouwen van werkelijk goedkope bouwpakketboten. Het idee van de bouwpakketboot liet mij niet los en 'het was met groot plezier, dat ik samen met de leden van de T.C. van de N.N.W.B. aan het werk ging om voor de jeugd een dergelijk zeilbootje klaar te ma'ken. Het resultaat werd de ,,Flits". Met dit jachtje, het bouwpakket, de tekeningenserie en de uitgebreide handleiding, werd de jeugd in het noorden weer voor het zeilen geïnteresseerd. Een verkoop van ca. 750 tekeningen in drie jaar, export naar vele landen, de grote velden Flitsen in onze noordelijke wedstrijden en dat dan zonder nadrukkelijke reclame in de bladen of in ,,De Waterkampioen", duiden het belang van de gedachte: „Brerïg een betaalbare, door amateurs te bouwen bootje uit en je zult eens zien, hoe geweldig de zeilsport weer zal opbloeien! ' Dit denkbeeld, eerst verguisd door het Verbond, daarna gewaardeerd, bracht later de ,,Schakel' en de „Spanker" van de
K.V.N.W.V. en iets eerder de TOP en de ,,Adspirant" van de N.N.W.B. Binnen enkele jaren zullen tientallen, misschien zelfs honderden amateurbouwers, die anders waarschijnlijk niet aan hun eigen zeiljachtje toegekomen zouden zijn, kunnen genieten van de watersport en velen ook van het wedstrijdzeilen. Al de genoemde zeilboten zijn tweemanssohepen. In die serie wordt met smart de éénmansboot gemist. In Nederland is DRINGEND BEHOEFTE aan een goede, goedkope, snelle, door amateurs te bouwen éénmanszwaard'boot. Een jachtje dat in grote series (en daarbij voor een billijke prijs) als bouwpakket verkrijgbaar moet zijn. Onze nationale autoriteit zou zich mijns inziens uit moeten sloven om dit voor elkaar te brengen. En wel zo gauw moge-
lijk! Men kan mij vertellen, dat het ,,Verbond" in samenwerking met de heer Ritman bezig is de, (naar mijn en veler smaak foeilelijke) Engelse ,,SoIo" naar voren te schuiven, doch ik stel hier dat dat dure en door amateurs haast niet te bouwen ding er nooit in komt. Het zal een jachtje blijven exclusief voor rijkeluiszoontjes, die pronken willen met „nou es iets ander dan een ander heeft". Gedacht moet er worden aan een zo goedkoop mogelijke éénmanszwaardboot van lichte en toch degelijke constructie met een strenge éénheid gebouwd van hechthout, •gemakkelijk door amateurs te assembleren en uiterst geschikt om als trainer te dienen voor de zoveel duurdere Finnjol. W a n t dat is het kernpunt! In Tokio is de ,,Finn" voor de zoveelste maal de éénmansboot voor Olympische Spelen en vier j a a r later zal voor de volgende Olympiade ongetwijfeld opnieuw dit scheepje uitverkoren worden. Tokio is te dicht bij. De 'boot is in ons lanld al gemist. Wij moeten ons mijns inziens nu al gaan concentreren op de spelen van 1968. Dat wil zeggen, dat er dan geput moet kunnen worden uit een onbegrensd arsenaal van éénmanszeilers. Wedstrijdzeilers, die men zonder enig bezwaar uit hun oefenjol over kan planten in een ,,Finn". Waarbij men met Finnjollen, die het eigendom zijn van het Ver'bond, op alle wateren selectiewedstrijden zou kunnen organiseren om uit een brede basis een goede top te vormen. Zo'n éénmanstrainer is er: namelijk de O.K.-jol! En in de volgende „Golfslag" kom ik op dit nieuwe stokpaardje terug! M. C. Breuning. RECTIFICATIE Door de heer Van Vollenhoven werd ik geattendeerd op het feit, dat ik achter op mijn protestformulier geschreven h a d : ,,Gaarne schriftelijke uitspraak", zodat het toezenden van de protestuitspraken op schrift, toch op verzoek geschiedde. (Zie „De Golfslag" no. 12 van 17 september 1962, biz. 167). M. C. Breuning. 189
3
anwb.nl/watersport, de site voor watersporters
•s
(.1
waarbij bleek dat een der opvarenden niet kon zwemmen en ook geen zwemvest droeg. Ja, zulke dingen komen nog altijd voor! Bij deze gelegenheid kwam het er dus werkelijk op aan. Het was windkracht 6 tot 7 met behoorlijke golven. Ik kon echter de Argo bijzonder gemakkelijk naast de omgeslagen boot ibrengen, de opvarenden aan boord zeulen en de boot op sleeptouw nemen. Ik heb bij de vaarten op het Braasscmcrmeer het roer in handen gegeven van diverse motorbootschippers met langdurige ervaring. Een van hen, de heer R. J. Bootz, van de Koninklijke Watersportvereniging ,,Loosdrecht", voelde de Argo geducht aan de tand en bekeek daarna het interieur tot in de finesses. Hier en daar had hij een kleine aanmerking maar zijn slotconclusie (en ook die van de andere motorbootexperts) was zeer lovend. Over de inrichting van de Argo kan men het beste met dames discuteren. Ik heb dit dan ook gedaan en ondervond dat van vrouwelijk standpunt bezien de Argo een begerenswaardig bezit is. Vele mijlen heb ik met de Argo afgelegd en ik weet niet hoeveel bochten gedraaid en manoeuvres gemaakt. Daarbij is de lichte hydraulische
besturing en koppeling een openbaring. Overzichtelijk is het .instrumentenbord van Diescltechniek, de firma die de Peugeotmotor levert. De eleotrische bedrading is keurig en schematisch gemonteerd. Voor de grap vroeg ik de Argo-lieden of bij dit industriële product nu ook net als bij een auto een instructieboekje, een handleiding geleverd werd en tot mijn verbazing bleek dit inderdaad het geval te zijn. Intussen zijn met de Argo-kruiser die ik testte in kort tijdsbestek twee geforceerde reizen gemaakt van Warmond naar Emmerich, v.v., waanbij de motor praktisch niet tot stilstand kwam. Een zware beproeving die de 40 pk Peugeot glansrijk doorstond. Voorlopig is de Argo-kruiser hot enige product dat in de fabriek (geen werf!) in Helden-Panningen gefabriceerd wordt. Plannen bestaan evenwel om ook andere typen, wellicht ook kleinere zeiljachtjes, te gaan bouwen. Natuurlijk waren de gebroeders Das present om de Argo en het inwendige daarvan met hun vaardige tekenstift in perspectief vast te leggen. Zij kwamen, zagen en tekenden . . . .
Gegevens van de ARGO a 909 Lengte 9.09 m L.W.L. 8.00 m Breedte 3.14 m Diepgang 0.80 m Watervcrplaatsing 3.51 t.
De stuurstand
Uati an^e vuLeAmen (In deze rubriek nemen wij gaarne berichten op over nieuwe produkten van de jachtwerven en hun leveranciers. Gegevens hierover in te zenden aan onze redacteur: A. J. Pranger, Hugo de Grootstraat 1, Leiden.) DE SUPER KAAGKRUISER
De schematische en overzichtelijke electrische bedrading
Jachtwerf Gebr. Visch te Warmond berichtte ons dat men met de productie van de Super Kaagkruiser is begonnen. De afmetingen van deze kruiser, die zes slaapplaatsen heeft, is 10,40 x 3,20 x 0.9.5 m. De romp is van staal, de opbouw van ma-
honiehout en mahonie hechthout. Naar keuze wordt het jadht geleverd met 1 of 2 dieselmotoren. Vooral die twee motoren lijken ons van groot belanj voor degenen die üok eens buitengaats willen varen. Naar de bouwer ons mededeelde zijn twee voor Engeland gebouwde jachten met windkracht 7 en 8 zonder moeilijkheden op eigen kracht het Kanaal overgestoken. Binnenkort hoopt onze redacteur Lex Pranger een proefvaart mee te maken met de thans in aanbouw zijnde kruiser, zodat u in een van onze eerstvolgende nummers 'hierover stellig een uitgebreide beschrijving zult kunnen vinden. 191
4
anwb.nl/watersport, de site voor watersporters
Speedboatraces op het Schildmeer
De organisatoren van deze wedstrijden hadden zeker deze dag niet te klagen. Prachtig weer, nagenoeg bladstil en een zeer uitgebreide ibuiitenlandse deelname, wat met de binnenkort te houden Europese kampioenschappen wel te verwachten viel.
jiiliiiijj^'^'gtsrafe
Dat het warmpjes toeging blijkt wel uit de snelheden van 75 km per uur, die door de snelsten behaald werden. In de B.U.-klasse (tot 500 cc) was het Hans Glück die met 2 eerste en een tweede plaats de eerste prijs behaalde. Karl Heinemeyer werd hier tweede. In de CU.-klasse zagen we een gevecht tussen de Amsterdammer Joop Linnenbank en de Duitser Manfred Walther, die uiteindelijk resulteerde in een overwinning voor Linnenbank. In dit zeer sterk bezette veld zag Henk Betten kans om een prachtige derde plaats te veroveren. In de D.U.-klasse (tot 700 cc) was het Piet Ammelrooy uit Amsterdam die eerste werd, gevolgd door Volker Steinwascher, Duitsland. In de rubberboten had Jurg Steinwascher de grootste moeite om de enige vrouwelijke deelnemer Gertrud Heiden voor te blijven. Zij werden dan ook respektievelijk 1 en 2 in de klasse tot 700 cc. Bij de rubberboten met een cilinderinhoud boven de 700 cc ging de Fransman Arnyl d'Avricourt ontzettend snel en werd onbedreigd eerste, tweede werd O. Steinwascher.
Ouk aan publieke belangstelling ontbrak het niet, ja, we kunnen wel zeggen dat het er zwart van de mensen zag. In de C U . - en B.U.-klassen zagen we de Europese titelhouder Hans Glück en onze Hoogezandcr Henk Betten starten.
Uit het buitenland Het 34 jaar oude jacht ,,Nina" won de Bermuda Trophy tegen moderne jachten, waaronder de ,,Stormvogel" van C. Bruynzeel. De „Nina" stond onder commando van haar bejaarde eigenaar. Commodore de Courtsy Fales. Veel effect bleek tijdens de klassieke race de moderne Venturi spinnaker te hebben. In deze (zeer kostbare) spinnaker zijn drie rijen spleten aangebracht die aërodynamisch zeer werkzaam zijn, zoals tevoren in windtunnelproeven was vastgesteld.
-
iV-
Voor het eerst in de geschiedenis van de
Hamburgse zeilsport is een groot zeiljacht gestolen. Het was de negen meter lange ,,Alca" die in de haven van Schulau lag. Een dag later werd het jacht ergens op de onder-Elbe teruggevonden. Alles wat maar in aanmerking kwam hadden de dieven meegenomen. De Franse televisie heeft voor het eerst een directe uitzending van een zeilwedstrijd gemaakt. Daarvoor waren vier kamera's aan de wal opgesteld, een in een helicopter, een in een motorboot en een in een ,50.ï, een zeiljacht met planeereigenschap-
pen te vergelijken met de F.D. Door deze opstelling waren zeer interessante opnamen mogelijk. Belangrijk bleek dat niet alleen de commentator maar ook de regisseur grote kennis van de wedstrijdzeilsport moet hebben.
~^-
.
Hans Foch, de wereldkampioen F.D. en winnaar van de zilveren medaille in Napels, gaat deze maand naar Tokio om daar aan wedstrijden deel te nemen. Ook Paul Elvström gaat mee, niet om te zeilen maar om voordrachten te houden. Elvström zal in 1964 niet aan de Olympische zeilwedstrijden deelnemen omdat hij geen tijd heeft nu al met de hoogstnoodzakelijke training te beginnen.
192
5
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
anwb.nl/watersport, de site voor watersporters