Wat is het doel van onderwijs? 100 mensen geven antwoord

Wat is het doel van onderwijs? 100 mensen geven antwoord

Inhoudsopgave 18

19

20

21

22

05 06 Introductie Voorwoord

23

24

Mieke

Sterre

Robert

Petra

Han

Erik

Irene

35

36 Sutharshini

37

38

39

40

41

Merijn 52

Germain 69

Dick 86

Arianne

2

02

Inhoud

103

Paula

53

Godelieve 70

Peggy 87

Rutger 104

Jan

Bert 54

René 71

Sinbad 88

Lucina 105

Hanny

Robert 55

Rob 72

Chris 89

Marti 106

Anne-Will

Sarojinie 56

Isabelle 73

Kees 90

Patrick 107

Dafne

Froukje 57

Paul 74

Nancy 91

Mark 108

Nawoord

Geo 58

Bram 75

Jetske 92

Julia 110

Colofon

08

Hanneke

25

Inge 42

Olek & Aiden

59

Rosa 76

Els 93

Harry

09

Kurt 26

Ellen 43

Jan 60

Evi 77

Humberto

94

Jet

10

Kees 27

Annita 44

Ingrid 61

Inge 78

Gerard 95

Eunice

11

Rob 28

Jacqueline 45

Roy 62

Ingrid 79

Mirjam 96

Anouk

12

Paul 29

Gijsje 46

Chantal 63

Rinke 80

Anna 97

Bruno

13

Claire 30

Jeroen 47

Sharon 64

Robert 81

Judith 98

Marlies

14

Simanta 31

Kok 48

Salahdin 65

Josje 82

Maria 99

Nele

15

Remy 32

Kees 49

Jayani 66

Jan-Willem 83

Lex 100

Cobe

16

Thijs 33

Eymert 50

Gheysa 67

Susanne 84

Bob 101

Bert

17

Wendy 34

Patrick 51

Yvonne 68

Damayanti

85

Pieter 102

Cordelia

3

Introductie Als je 100 jaar te leven hebt in een wereld die steeds sneller verandert, hoe bereid je je daarop voor? Wat is daarin de rol en het doel van onderwijs? 100 Nederlanders, uit alle lagen van de samenleving, geven antwoord op deze vraag. Het is de start van een groter project, bedoeld om op grote schaal mensen te inspireren om zelf een antwoord te formuleren. Om vervolgens op basis van dat eigen en persoonlijke antwoord beslissingen te nemen over hun eigen leer- en ontwikkelpad en dat van hun kinderen.

4

5

Voorwoord Onderwijs raakt iedereen. Bewust of onbewust voelt ieder mens wel aan dat het onderwijssysteem

zoals we dat nu kennen niet op alle gebieden meer aansluit bij de behoeften en mogelijkheden van de

snel veranderende wereld van vandaag en morgen. Doordat we iedereen op basis van dezelfde criteria scoren, indelen of verantwoording laten afleggen, laten we een enorme hoeveelheid potentieel

talent liggen. Talent - bijvoorbeeld op het gebied van creativiteit, ondernemerschap, leiderschap,

programmeren, samenwerken, ontwerpen, visualiseren, bouwen, onderzoeken of organiseren - dat

vaak wel in jonge mensen aanwezig is maar niet altijd wordt herkend en ontwikkeld en daarmee niet ingezet kan worden.

Maar hoe moet het dan wel? Hoe komen we in de wereld van vandaag en morgen van punt A naar punt B? En hoe ziet dat punt B er uit? Elke school, methode of leeromgeving die een nieuwe en

eigentijdse weg inslaat, maar niet aansluit bij ons gebruikelijke plaatje van “onderwijs”, wordt in de

uit ziet. En of dat punt B voor iedereen goed of relevant is.

Er is al veel over de mogelijke invulling van Punt B nagedacht, er is heel veel bekend over hoe leren werkt (maar ook heel veel nog niet) en er zijn velen die met hun vernieuwende onderwijs grote impact maken. Maar de samenleving als geheel is nog niet toe aan deze vernieuwing. Simpelweg omdat we onszelf, als onderdeel van het geheel, een aantal heel belangrijke vragen nog niet hebben gesteld: Waarom doen

we het eigenlijk zo? Waarom hebben we jaarklassen? Waarom dit curriculum? Waarom één norm voor iedereen? Wat is eigenlijk de functie

van een klaslokaal als de kennis niet per se meer door een leerkracht hoeft te worden overgedragen? Waarom is er een schoolbel? Waarom lange zomervakanties? En ook: wie bepaalt eigenlijk hoe het onderwijs er uit ziet? Hoe werkt het onderwijs”systeem”?

Maar de meest fundamentele vraag is: als je 100 jaar te leven hebt in een snel veranderende wereld - wat is dan de rol en het doel van onderwijs?

media, in de wandelgangen of aan de borreltafel verafschuwd. Want je experimenteert nou eenmaal

Die wereld, die maatschappij, dat zijn wij. En wij als maatschappij kunnen, en móeten, het onderwijs helpen mee te bewegen met de

zelf verantwoordelijk zijn voor hun leerproces? Kinderen kunnen nou eenmaal niet weten wat goed

doen.

niet met kinderen. iPads op school? Levensgevaarlijk voor tere kinderzielen. Een school waar kinderen

behoeften en mogelijkheden van vandaag de dag. Door zelf dingen anders te doen, door onze bewindslieden te vragen dingen anders te

voor ze is. Veel buitenspelen in plaats van grammatica? Je vergooit je toekomst. Een school waar het

Twee geweldige teams zijn voor dit doel aan de slag gegaan en hebben op basis van hun achtergrond, expertise en missie dit project

léuk is om naar toe te gaan? Kinderen moeten nou eenmaal leren dat er ook minder leuke dingen in het leven zijn. Oftewel: alles wat anders is, is doodeng.

opgepakt: Danaë voor dit boek en Tasty Green Lifestyle Experience voor de documentaire. Zij hebben honderden Nederlanders, uit alle

lagen van de samenleving, gevraagd naar hun antwoord op de vraag: “Wat is het doel van onderwijs?”. Ter inspiratie voor u, jou, als lezer en

Maar uit angst niets doen, of alleen pleisters plakken tegen het bloeden, is geen optie. In de afgelopen

als kijker. Om zelf een antwoord te formuleren. En om op basis van dat eigen en persoonlijke antwoord beslissingen te nemen over je eigen

omhoog geschoten naar 100 jaar. Technologische innovaties, inclusief de digitale netwerken waarmee

Ik wens u veel plezier met het ontdekken wat anderen hebben gezegd en geschreven. Maar vooral met het formuleren van een eigen

decennia is de wereld fundamenteel veranderd. Onze levensverwachting bij geboorte is spectaculair

we wereldwijd met elkaar verbonden zijn, creëren een wereld die elke dag nieuwe mogelijkheden biedt. Verandering is een feit. En het onderwijs moet daar op aansluiten en ons daar op voorbereiden.

6

We moeten dus op pad. Van punt A naar een punt B. Een shortcut is niet mogelijk. We weten namelijk helemaal niet zeker hoe dat punt B er

leer- en ontwikkelpad en dat van de kinderen.

antwoord en het handelen op basis van dat antwoord.

Claire Boonstra

founder Operation Education

7

Het doel van onderwijs is

kinderen uitdagen om nieuwe dingen te ontdekken, de ruimte

bieden om hen te laten onderzoeken wie zij zelf zijn, wat ze

belangrijk vinden, wat ze leuk vinden, waar ze voor staan, en

The purpose of education is

ervoor zorgen dat ze in hun volwassen leven volwaardig mee

kunnen draaien in de maatschappij.

to take away limits you have

Ik ga

in your life, in order to improve

verder met het ontwikkelen van een praktisch doe-boek voor

ouders met hooggevoelige kinderen van 4 tot 7 jaar. Hierin staan

happiness.

activiteiten waarbij de natuur als middel wordt gebruikt om het

kind spelenderwijs te laten ontdekken wie hij is, wat hij leuk vindt en welke capaciteiten hij in zich heeft. Het overkoepelende doel

hiervan is om het kind te begeleiden bij het ontwikkelen van een sterk en positief zelfbeeld.

Hanneke Krijnen

Student Ecologische Pedagogiek Hogeschool Utrecht

8

26 jaar

Kurt Dienel Commercial director

L’Oréal Luxe Nederland

age 39

9



mensen, kinderen, leerlingen en studenten het gereedschap aan-

reiken waarmee ze hun weg kunnen vinden en zichzelf zelfstandig

een brede ontwikkeling meegeven

in de complexe wereld kunnen ontwikkelen. Het gereedschap om

hun eigen idealen te verwezenlijken, maar ook om dat samen met

waardoor er makkelijk door alle

andere mensen te doen.

lagen heen vanuit verschillende

Ik ga

ervaringen en ideeën gekeken kan

waar mogelijk individuele leerkrachten ondersteunen bij de ont-

wikkeling van onderwijsaanbod dat leerlingen mentaal aan het

worden, zonder zichzelf en de ander

werk zet. Lessen waarin de leerkracht zo min mogelijk aan het

woord is en leerlingen het werk zelf moeten doen. Leerlingen laten

plannen, oefeningen en opdrachten laten maken, zichzelf vragen laten stellen en die vervolgens oplossen. Leerlingen laten terug-

kijken op hun werk en aan anderen laten zien wat ze gevonden,

bedacht en ontwikkeld hebben.

10

Kees Bijleveld

Was trainer van zij-instromers in het MBO Centrum voor Nascholing Amsterdam

67 jaar

Rob Slijpen

te kort te doen.

Eigenaar

Ondernemen met een Lach 61 jaar

11



het vormen van mensen tot wáre wereldburgers, die in staat zijn zichzelf

staande te houden in de complexe en steeds veranderende wereld, zowel

te leren hoe je jezelf zodanig kunt blijven ontwikkelen

in materieel als in immaterieel opzicht. Kritische burgers die bewust zijn

dat je een leven lang waardevol kunt zijn en je

van wie zij zijn en die zich verantwoordelijk voelen te werken aan een

waardevol kunt voelen, in een snel veranderende

betere wereld. Daarbij zal het opvoedende aspect een even grote, zo niet een grotere rol moeten gaan spelen.

maatschappij. Met jezelf, en alles wat je van nature en door ervaringen hebt meegekregen, als instrument.

Ik heb ontdekt

dat kinderen opgroeiende mensen zijn, die zo min mogelijk getest/

getoetst moeten worden. Leerlingen, hoe klein ook hebben een flexibel

Ik ga

leervermogen, dat sterk aan verandering onderhevig is. Met een optimale

de kanteling van het onderwijssysteem versnellen,

leeromgeving zélf de kans geven ontdekkingen te doen en verklaringen

op allerlei manieren. Maar voornamelijk door wie en

te bedenken. Daar kun je niet vroeg genoeg mee beginnen! De leraar krijgt een andere rol: een begeleidende, coachende rol met een “open blik”

kijkend naar het kind (open vizier) en niet gehinderd door belemmerende factoren als daar zijn toetsen en dergelijke.

12

Paul Broekman Leraar (gepensioneerd)

Claire Boonstra

Founder

wat er al is (mensen, goede voorbeelden) te verbinden, versterken en zichtbaar te maken.

Operation Education 39 jaar

13



talenten bij jongeren naar boven halen en hen

to find a way to learn, anything

stimuleren om dat talent te ontwikkelen. Ieder individu

and everything to get ahead

de mogelijkheid bieden tot zelfontplooiing, gericht zijn op dat individu en hem of haar een specifieke route

in life.

aanbieden. Leerlingen al snel een weg laten kiezen in de richting die zij leuk vinden om zo een natuurlijke

interesse te ontwikkelen voor het opdoen van kennis

Simanta Das Founder Ziksana inc.

14

Remy Mulder

en het onnatuurlijke ‘leren leren’ vermijden.

Filmproducent 20 jaar

15


Het doel van onderwijs

Het onderwijs heeft meerdere doelen maar is er in mijn

voorbij gaan aan boeken om kennis aan

ogen allereerst voor de leerlingen - met elkaar, in de

leerlingen te geven. Vakken als wiskunde,

klas, jezelf en ook ‘de ander’ leren kennen. ‘De ander’

natuurkunde, scheikunde kunnen best wel

als in de vreemdeling die dingen vindt en doet die jou

gegeven worden terwijl je door een bos loopt.

niet eigen zijn. Onze samenleving is zeer divers, om-

Wat is de diameter van die boom? Hoeveel

gaan met diversiteit is daarom een belangrijk item in

staan er hier? Er valt iets op de grond en

het onderwijs.

waarom is dat? Of ga naar een rivier voor

Ik ga

scheikundelessen.

Thijs Nijman

Stagiair Milieu Educatie Centrum

16

Wendy Veenings Docent science

29 jaar

de uitdaging aan verschillende kwaliteiten in

leerlingen te bevragen. Mijn ervaring is dat dit het leren makkelijker maakt en bovenal leuker.

17



het overbrengen van kennis en mensen

leren lezen, schrijven en rekenen zodat je

begeleiden in de richting die ze willen gaan.

daarna een middelbare school kan kiezen

waar ik leer een architect te worden. Maar

eigenlijk kunnen je vader en moeder je dat

Ik ga

de nieuwe generatie kennis en gereedschap

ook leren, als ze zelf naar school zijn gegaan

geven zodat ze niet meer in hokjes denken en leren, maar vanuit hun passie.

natuurlijk.

Mieke van Tiel Moeder 58 jaar

18

Sterre Swart

Leerling groep 4 8 jaar

19


kinderen voor te bereiden op hun latere leven in de grote mensenwereld. In de

eerste plaats is onderwijs natuurlijk puur bedoeld voor het overbrengen van de

leerstof. Voor het latere leven in de grote mensenwereld is ook niet onbelangrijk: het sociale aspect van met andere mensen samenwerken en samen leven.


Van mijn eigen middelbare schooltijd is het beste voorbeeld dat ik me kan

herinneren het vak Latijn. Het was mijn favoriete vak op het gymnasium, maar ik had niet per se het gevoel dat ik er voor mijn latere leven iets aan zou hebben.

... te ontdekken hoe je iets kan

Inmiddels zit ik in mijn latere leven. In het werk dat ik doe, in het Nederlands

schrijven, denk ik dat ik bijna iedere dag wel profijt heb van Latijn. Dat zit ‘m in de

snappen, doen, voelen.

manier waarop het me heeft geleerd om een taal te doorgronden. En in de manier waarop ik heb geleerd om na te denken over hoe zinnen in elkaar zitten en wat

voor verschil het kan maken wanneer dezelfde woorden in een net even andere

volgorde staan. Het zit ‘m in het ritme van een taal en in allerlei andere details waar

hier geen ruimte voor is. Daarnaast heeft Latijn ervoor gezorgd dat ik, zonder daar ooit lessen voor te volgen, heb geleerd om Portugees en, in mindere mate, Spaans te spreken. Wanneer ik dat niet zo makkelijk had kunnen leren, zou mijn leven er

nu heel anders uit hebben gezien. Het was een verrijking. Misschien is het doel van

onderwijs dus wel om kinderen de handvatten te geven waar ze later iets aan zullen

hebben. Zonder dat die kinderen op dat moment door hebben hoe waardevol het is.

20

Robert Vuijsje Schrijver 43 jaar

Petra Aartsen Ontwikkelversneller 46 jaar

21



talentontwikkeling. Toeleiden naar een plek

bagage borgen bij individuen op een manier

in de samenleving. Het verwerven van kennis,

dat het beklijft, verrijkt en op weg helpt

vaardigheden en een onderzoekende houding.

naar een vollere toekomst.

Ik heb ontdekt

Ik ga

dat meer dan 90% van de maatregelen die in

meer praten in mijn omgeving over

het onderwijs genomen worden niet vanuit de

verbetering van onderwijs.

behoefte van de leerling komt maar vanuit de

behoefte van de organisatie.

Han van Roozendaal

Directeur

Onderwijs Centrum Binnenvaart 22

61 jaar

Erik de Vos

Accountmanager Centric 48 jaar

23



mensen te leren waar hun talenten zitten en hen te leren hoe ze die talenten zo kunnen

iemand naar zichzelf laten kijken en

ontwikkelen dat ze zich zelfstandig kunnen

leren reflecteren. Door te reflecteren

redden in deze maatschappij.

kan een leerling besluiten wat hij wil leren.

Ik ga

een manier ontdekken waarbij de economie

minder belangrijk wordt dan de immateriële

factoren van het leven. Ik geloof dat het steeds meer zal gaan om wat voor de mens als zinvolle

invulling gaat voelen.

24

Irene Bijl

Activiteitentherapeut

Inge Linders

30 jaar

25



alles uit een kind te halen wat er in zit, om ze te

leerlingen ondersteunen bij hun ontwikkeling tot zelfstandige en

ruimdenkende volwassenen, die respect hebben voor elkaar en

vormen tot zelfstandige, sociale personen die

elkaars denkwijze, ook al stemt deze niet altijd overeen met die

oog hebben voor hun omgeving en wat er zich

van henzelf. Leerlingen ontwikkelen zich bovendien, passend bij

wat ze aankunnen, tot een volwaardig lid van de maatschappij.

verder in de wereld afspeelt.

Zo kunnen zij op hun eigen wijze een positieve en opbouwende

bijdrage leveren aan de maatschappij.

Ik heb ontdekt

Ik ga

dat een leerling met plezier naar school moet

leerkrachten op coachende wijze laten nadenken over dit doel van onderwijs, zodat ze zich bewust worden van hun belangrijke rol

in dit geheel. Ik wil meegaan en me verdiepen in wat de digitale

media kunnen betekenen voor het onderwijs.

Ellen Muis

Annita Wychgel Gepensioneerde leerkracht

gaan. Dan volgt de rest vanzelf. Een gezellige, warme, uitdagende school is heel belangrijk.

67 jaar

26

27



kinderen algemene en basiskennis meegeven, mensen

iedereen te leren om zijn of

leren leren en leren nadenken over vraagstukken

haar talenten in te zetten en te

zonder gelijk te oordelen. Snelle oordelen maken de

wereld ‘lelijk’ en soms zelfs gevaarlijk. Begrip voor een

ontwikkelen.

ander standpunt maakt de wereld een stuk mooier! Ik ga

Ik ga

vaker in andermans schoenen staan voordat ik een

vertrouwen op mijn eigen intuïtie.

mening formuleer en probeer dat ook mijn kinderen te

leren.

Jacqueline van Koningsbrugge

Eigenaar

Bridge Vastgoed 28

48 jaa r

Gijsje Helmink Opleidingsadviseur CBR

35 jaar

29



een kind zo te begeleiden dat de individuele

mensen - en dus niet alleen kinderen -

talenten en potenties van een kind optimaal

stimuleren in hun denkproces, ze

gestimuleerd en begeleid worden, met

helpen verdiepen in het besef dat niets

voldoende vrijheid om zelfstandig de wereld te kunnen ontdekken en daar een eigen plaats in

vanzelfsprekend is. Op deze manier wil ik

te vinden.

mensen ‘allround’ bekwamen om niet het

middelpunt, maar onderdeel te zijn van het

grote geheel.

Jeroen de Rijk Musicus 52 jaar

30

Kok Korpershoek Grafisch ontwerper

46 jaar

Ik hoop

dat ik mijn toekomstige kinderen dit doel van onderwijs kan geven!

31



een mens tot volledige

verborgen talenten bij leerlingen in beeld brengen en die benutten.

ontplooiing zien te brengen. Dat heb je als je opa bent. Dan kijk je

Ik wil

terug op het leven.

dat niets vast staat, waardoor creativiteit

Kees Lommers Sociaal secretaris

Hoofd afdeling arbeid 32

HPA Hoofdproductschap Akkerbouw

Eymert Reidinga

ten volste benut kan worden.

Projectleider gemeente

55 jaar 33



kinderen en jongeren voorbereiden op de toekomst.

mensen laten ontdekken. Zichzelf, de

Niet alleen om onderdeel van de beroepsbevolking

wereld om hen heen en de mogelijkheden

te zijn, maar burgers te zijn die volwaardig onderdeel

die daar liggen.

uitmaken van onze samenleving. Ik ga

Ik ga

kritisch naar de wereld kijken. Ook wil ik dit aan mijn

organisaties in het onderwijs helpen stapje

eigen kind meegeven. Mensen zijn te informeren, te

voor stapje dit doel te bereiken.

ontwikkelen, en op te voeden. Je eigen motivatie en

kritische blik moet daarbij leidend zijn.

Patrick Sonneveldt Senior adviseur, manager JS Consultancy

34

40 jaar

Merijn Klerx

Art director

Wortel Crux 43 jaar

35

The purpose of education


To my mind, education has a two-fold function in society. On the

het verder brengen van bewustzijn. Heel belangrijk

one hand it should discipline the mind for sustained and persistent

daarbij wordt het ontwikkelen van ethisch bewustzijn.

speculation. On the other hand it should integrate human life

around central, forcusing ideals. It is a tragedy that the latter is

Alles is straks zo’n beetje mogelijk. We worden nog

often neglected in our educational system.

meer dan ooit schepper.

I wish

education would equip us with the power to think effectively and

Ik ga

to think objectively is still harder. Yet this is the job of education.

onderwijs te kijken en om met name de negatieve

door met het stimuleren van mensen om anders naar

objectively. To think is one of the hardest things in the world, and Education should cause us to rise beyond the horizon of legions

sociale processen tussen kinderen om te buigen en

of half truth, prejudices and propaganda. Education should enable us to "weigh and consider", to discern the true from the false, the relevant from the irrelevant, and the real from the unreal.

Sutharshini Arulanantham Student Tutor English age 20

36

Bert van der Neut

groepsontwikkeling op een hoger niveau te brengen.

Live Boldly 54 jaar

37



to make us wealthy. Not in terms of money but as

leren leren, gericht op de methodische kant

a way of life. Education should prepare us for the

van leren én de persoonlijke ontwikkeling van

unknown future. Therefore we need people who are

zelfbeeld, ambities, identiteit en rol.

capable and confident to handle the unknown.

Ik ga

I wish for

morgen zeilen...

teachers, parents, media, government, society as a

whole who are willing to accept this challenge, who

iets wat ik ooit geleerd heb en héél lang niet

confront the future. Who are not afraid to show their

meer heb gedaan!

own vulnerability and realise they don’t need all the

Robert Teune Trainer, consulent 48 jaar 38

Sarojinie Ellawela

Zelfstandig ondernemer, kennis- en ervaringscentrum voor toeristen 61 jaar

answers. Together we will find them. Living in the hell with educated people is better than living in heaven with uneducated people.

39



leren ontdekken waar je kracht ligt, waar je

Het doel van het huidige

valkuilen liggen, wie je bent, wat je leuk vindt.

onderwijs weet ik niet. Het doel

En daarna leren om te blijven leren en jezelf te blijven coachen.

van het nieuwe onderwijs moet meer gaan over het coachen

Ik ga

van mensen.

mensen leren het beste uit zichzelf te halen en zichzelf te leren coachen. Ik ga mild zijn

Froukje Kooter Lid ondersteuningsteam Netwerk de Peelhorst 40

Provincie Noord-Brabant

Geo van Dam Eigenaar, trainer

Coachingbureau 53 jaar

voor mezelf waardoor ik ook mild kan zijn voor anderen.

41


Olek

het ontdekken dat een kind bepaalde gaven


heeft en dat je die mag helpen ontwikkelen.

kinderen wat te leren zodat ze later geld

Anders gezegd: het ontwikkelen van talenten.

kunnen gaan verdienen voor hun gezin. Mij laten ontdekken waar ik goed in ben.

Ik wens

Als ik zelf nog voor de klas zou staan zou ik me

Aiden

vooral richten op het helpen ontwikkelen van


... dat weet ik niet, het is verplicht. Ik moet naar school van mijn vader en moeder.

bepaalde gaven van kinderen. Als kinderen

Olek & Aiden Lobman Leerlingen

11 jaar & 9 jaar 42

Jan Kuipers

Directeur basisschool 64 jaar

hun talenten ontwikkelen dan zijn zij in staat

om met de kennis die ze opdoen op hun eigen manier de wereld te ontdekken.

43



mensen inspireren en uitdagen om blijvend

naast een aantal praktische

op ontdekking te gaan.

vaardigheden zoals lezen, schrijven en rekenen, het bijstaan in de

Ik ga

zoektocht naar wat je echt drijft in

mijn stinkende best doen om in mijn werk

het leven om vervolgens maximaal

als opleider inspirerende programma’s te

(blijven) ontwikkelen.

ondersteuning te verlenen bij Ingrid van der Ven - de Vos Opleider

Radboudumc 44

56 jaar

Roy Alards

Kindercoach 39 jaar

de verdere ontwikkeling in die richting(en).

45


kinderen motiveren en inspireren om te leren, om met hen te


onderzoeken waar ze zich thuis voelen en waar ze gelukkig zijn.

om bij jezelf te ontdekken waar je passie ligt

Te onderzoeken waar ze goed in zijn, waar hun talenten liggen,

wat ze leuk vinden en waar ze beter in willen en kunnen worden.

en hoe je bij kan dragen aan het collectief

Laten we kinderen die vragen vaker stellen. Niets geeft dan meer

vanuit deze passie.

voldoening dan werken in onderwijs. Het onderwijs is het mooiste

wat er is.

Ik heb ontdekt

Ik ga

van deze dromen realiteit maken met de masterclasses van

dat je het als leerling heel zwaar hebt en je

Discussiëren Kun Je Leren die horen bij het onderwijs van nu. Het

vaak niet erkend wordt voor de talenten die

versterken van de mondelinge taalvaardigheid van leerlingen, sociale vaardigheden en burgerschap. Leerlingen worden

uitgedaagd om een mening te vormen over maatschappelijke

thema’s die soms gevoelig liggen.

Chantal Deken

Initiatiefnemer en directeur. Stichting

Discussiëren Kun Je Leren 46

37 jaar

Sharon Sagel

je hebt als je niet in het systeem past!

Programmamanager 42 jaar

47



het opleiden van de toekomstige (minister)

presidenten en alle andere mensen die we nodig

kinderen slim(mer) maken zodat ze later

hebben om de wereld te creëren die wij wensen en

makkelijker een goede baan kunnen vinden.

nodig hebben. De volgende generatie een vliegende start geven .... ‘hit the ground running’.

Ik ga

Ik wens

in mijn klas, als iemand om hulp vraagt, de

een omgeving waarin we de eigen grootsheid van

som anders uitleggen dan dat het in het

boek staat zodat ze het dan hopelijk wel

snappen.

iemand laten groeien. Dit door spectaculaire fouten

Salahdin el Omari Scholier 9 jaar

48

Jayani Masthoff Onderwijs ontwikkelaar

36 jaar

toe te juichen, door diversiteit in groepen, niet te vroeg keuzes moeten maken, uitdagen, ‘deep practice’,

plezier en ontzettend veel externe motivatie prikkels. 49


leerlingen toerusten met houding, kennis en vaardigheden die hen helpt om hun weg te

vinden in hun professionele en persoonlijke


leven.

to give children the possibility

to develop themselves, learn

Ik heb ontdekt

dat verschillende leerstijlen mij inspireren.

multiple subjects, socialize with

Leren is geen kwestie meer van een boek uit je

each other and stimulate them

to discover their talents.

hoofd leren. Verschil mag er zijn. Daarop wordt Gheysa Moura de Meneses Lawyer and childminder age 29

50

Yvonne Bik

Zelfstandig opleidingsadviseur, trainer &

coach, Ypsilon Communicatie 51 jaar

in allerlei vormen van onderwijs steeds meer ingespeeld waardoor er meer en beter wordt geleerd.

51



kinderen plezier laten hebben in het ontdekken van hun

de samenleving naar een hoger

talenten. Ze laten zien dat leren leuk, inspirerend en

interessant is. Ze kennis laten maken met leraren die

niveau tillen.

het leuk vinden om talenten te ontdekken, te inspireren en te motiveren. Ze kennis laten maken met leraren die erkennen dat iedereen talenten heeft.

Ik wil

Ik ga

meer onderwijs toegespitst op de behoefte van leerlingen

Germain van der Velden Manager ICT PMT Groep

52

31 jaa r

Godelieve van der Burght

HR Business partner

me inzetten om ‘ik ben ok, jij bent ok’ verder te

brengen. Ik ga talenten benoemen bij kinderen.

WPG Uitgevers 43 jaar

53



mensen kennis aanreiken en laten vergaren om zo

zichzelf te kunnen ontplooien als (mede-)mens. Door

mensen leren nadenken en leren

deze kennis in te zetten op de gebieden waar hij of zij

werkzaam is, maar ook buiten de gebaande paden, kan

kritisch te zijn. Onderwijs is een

de lerende mens ook zichzelf blijven onderwijzen over

deel van het socialisatieproces.

wat eigen mogelijkheden zijn. Ik ga

(lerende) mensen en sporters begeleiden op

het mentale vlak. Daarvoor start ik een eigen

trainingsbureau op het gebied van mentale coaching en training.

René Grit

Ministerie van Defensie 46 jaar

54

Rob van Driesum Redacteur

55


dat ieder individu zijn eigen talenten zo goed mogelijk

verkent en vervolgens deze talenten verder ontwikkelt


om ze in een later stadium (maar zo snel mogelijk) te benutten in de naaste omgeving (samenleving).

mensen helpen hun talenten te

ontdekken en te ontplooien zo

Ik ga

graag een bijdrage leveren aan het vergemakkelijken

lang hun leven duurt.

en personaliseren van het certificeren of accrediteren van persoonlijk opgedane kennis, vaardigheden en

Isabelle Langeveld Opleidingsontwerper Helder en Wijzer 56

45 jaar

Paul Govers

Projectleider elearning Arkin

51 jaar

houding. Dit is op het moment een veel te complex proces en tevens té veel eenheidsworst.

57



een ontdekkingsreis te faciliteren naar wie

op een leuke en inspirerende manier zoveel

een persoon echt is en daar vrede mee te

mogelijk leren van jezelf en de wereld om je

hebben.

heen.

Ik heb geleerd

Ik ga

kansen te grijpen op school. Door een

zoveel mogelijk boeken lezen, van

leerling vereniging op te starten en de

voorzitter te zijn ontwikkelde ik mij sterk ondanks mijn lage schoolcijfers.

andere mensen leren en andere mensen

Bram van Leeuwen Adviseur eHealth bij Redmax 30 jaar

58

Rosa Tsiaxiras

Scholier 5 HAVO

(klasgenoten) helpen. Samen weet je meer dan alleen.

15 jaar 59


groeien in waar je goed in bent. Functioneren vanuit je


kracht en geleerd krijgen wat voor jou het beste past.

het beste uit iedere leerling naar boven

Leren lezen en schrijven alleen al is een groot goed, de

rest is luxe. Wat je past zal je snel opnemen en daar zul

halen.

je wat mee kunnen.

Ik heb ontdekt

Ik heb ontdekt

dat de “probleemkinderen” de juffen en meesters een

dat wanneer je werkt vanuit je talenten,

spiegeltje durven voorhouden en dat deze kinderen

je veel meer kan dan je ooit had gedacht.

Evi van Tiel

Lead learning developer 26 jaar 60

Inge Laros Office manager Metaalbedrijf 36 jaar

daarvoor worden afgestraft. Terwijl het niet aan de kids ligt, maar aan het systeem en de mensen met eventueel hun eigen rugzak of problematiek.

61


kinderen te leren wie ze zijn.


jongeren een leer- en

Ik heb ontdekt

dat kennis wordt overschat! Ik merk het

werkomgeving bieden waarin

aan mijzelf en zie het overal om mij heen.

zij zich optimaal kunnen

Leerlingen en studenten moeten zoveel

ontplooien.

kennis tot zich nemen dat dit een doel op

Ingrid Bijker Scholenbegeleider St. Emergo 62

48 jaar

Rinke Huisman Educatief auteur

OOg Onderwijs en Ontwikkeling 27 jaar

zich is geworden. En zodra ‘de toets’ voorbij is, is ook de kennis weer (grotendeels) verdwenen.

63


kinderen vragen laten stellen. Waarom bestaat er


onderwijs? Waarom gaat iedereen naar school? Wat is

kinderen hun talenten te laten ontdekken.

het nut? Dit soort licht controversiële vragen moeten

gesteld kunnen worden door kinderen. Als ze die vragen

Ik wens

op hun eigen wijze kunnen invullen en onderzoeken,

dan komt het doel van het onderwijs vanuit hun eigen

dat het onderwijs snel ontdekt hoe men

behoefte en denkproces naar boven.

kinderen leert dat ze uniek en bijzonder zijn

en dat ze iets bijzonders te brengen hebben.

Ik ga

Dat dat niet in een hokje past en dat je

door met het opzetten van mijn eigen bedrijf,

RetreatCollege, waarmee ik College-dropouts en

College studenten ertoe wil zetten een tussenjaar te nemen en de wereld op eigen wijze te ontdekken!

64

Robert Vermeulen College dropout 21 jaar

Josje Feller

daarmee geholpen wordt.

Ondernemer 26 jaar

65



een mens de mogelijkheid geven om zich te

mensen(kinderen) zich, met aandacht voor

ontwikkelen tot wie hij wil zijn of worden. Het laten

en door middel van hun hele omgeving, tot

zien van mogelijkheden, het ontdekken van talenten en dit ondersteunen.

ontwikkeling laten brengen.

Ik ...

Ik ga

kan niet kiezen. Ik wil allerlei dingen leren maar wil mij

verder bouwen aan onze leergemeenschap

ook gericht ontwikkelen. Als ik iets ga starten dan wil ik

en specifiek voor de kinderen ga ik helpen

de school met de buitenwereld in contact te

brengen en vice versa.

dat ik mijzelf zodanig ontwikkel dat ik klaar ben om te

Jan-Willem Westendorp Lio-stagiair

Basisschool De Vallei 66

47 jaar

Suzanne Broekman

Learning designer

worden wie ik wil zijn. Ik wil educatie opeisen en toeeigenen.

28 jaar

67



de ontwikkeling van talenten van iedere individuele

kinderen te laten opgroeien tot de individuen die ze zijn. Niet

leerling te stimuleren. Wat ze op school leren zijn

ieder plantje is een roos. En trekken aan de steeltjes om ze eerder

tot bloei te brengen, helpt ook niet. Zorg voor een goede (leer)

meetbare feiten, wat ontbreekt is hoe ze de feiten

omgeving en water (geestelijk voedsel) zodat ze zullen ontkiemen

kunnen toepassen in de maatschappij. Hier moeten

tot welke verrassende plant dan ook.

leerlingen een actieve rol spelen in plaats van op een passieve manier feiten absorberen.

Ik heb ontdekt

dat ik het meeste heb geleerd bij leraren die me vrij lieten in het

ontwikkelen van mijn eigen vaardigheden en op de manier die bij

Ik ga

mij paste. Dit betekent overigens niet dat leraren passief moeten

de waarde van de ‘science enterprise’, waar wij als

zijn; ze hebben bij mij ook interesses opgewekt door dingen aan te bieden, waarbij ik vrij was om me er al dan niet verder in te

verdiepen.

Damayanti van der Velden Remedial teacher 55 jaar

68

Dick Wife Directeur

Stichting Kids and Science Netherlands

66 jaar

samenlevingen zoveel belangrijke zekerheden aan te

danken hebben, terug onder de aandacht brengen van leerlingen en mensen in het algemeen.

69


kinderen faciliteren om hun specifieke talenten te

ontwikkelen. Door hun unieke talenten te mogen


realiseren kunnen ze daardoor vanuit hun essentie het

kinderen leren lezen, schrijven, rekenen,

verschil gaan maken en met voldoening anderen van

etcetera. Onderwijs is er zodat kinderen

dienst zijn en inspireren.

kunnen opgroeien, tot volwassenen met een baan.

Ik ga

door met het onthullen van mogelijkheden aan

mensen. Als vanuit preventief oogpunt helder is

Ik ga

dat leven vanuit je bestemming veel (relationele)

problemen voorkomt, is het vreemd dat er niet meer

wordt geïnvesteerd in talentontwikkeling.

Peggy Bijlsma

Pedagoog, haptotherapeut 46 jaar

70

Sinbad M. Sardjoe

kijken waar ik goed in ben en slecht in ben.

Leerling 10 jaar

71


kinderen en tieners te begeleiden in hun


ontwikkelingsproces, zodat zij uiteindelijk volledig

1. Economisch: perspectief bieden

op eigen benen kunnen staan in de maatschappij. Er

2. Politiek: burgerschap leren

zou aandacht besteed moeten worden aan vragen als

3. Sociaal: verbonden zijn

waarom je doet wat je doet, wat je dromen zijn, hoe je

4. Individueel: ontdekken en ontplooien

je doelen bereikt, hoe je omgaat met teleurstellingen, hoe je liefdevol en respectvol met jezelf en anderen

Ik wil

omgaat.

dat we leerlingen opleiden voor werk met perspectief.

Dit hoort bij de voorbereiding op een gelukkig leven.

Nu is dat teveel gericht op de door het onderwijs

ingestelde diploma’s die steeds minder verbonden zijn met werkzaamheden, innovatie, passie en plezier van deze eeuw.

Chris Noordam Eigenaar

Work for Fun! 72

67 jaar

Kees Kortmulder Directeur & trainer

Socialbusinesskees

47 jaar

Ik wens

dat kinderen bewust worden van wat zij met hun

talenten kunnen doen. En dat geldt voor ieder talent. 73


kinderen, in een omgeving waarin gelijkwaardigheid,


respect en liefde uitgangspunten zijn, de vaardigheden

de leerling te ondersteunen op het pad dat

aan te reiken waardoor zijzelf in staat zijn keuzes te

hij bewandelt naar hetgeen hij voor ogen

maken en hun leven betekenis te geven.

heeft voor het leven.

Ik heb

de kracht en creativiteit ontdekt die in mijzelf zit, door

Ik ga

het vormgeven van basisschool De Ontdekkingsreis!

vandaag al beginnen mijn kinderen extra te

prikkelen, zodat ze meekrijgen dat ze zelf (mogen) bepalen wat ze leren.

Ik heb deze kracht kunnen aanboren doordat ik ben

Nancy Hart

Operational manager 36 jaar

74

gaan doen, zonder dat ik de druk van verwachtingen Jetske van der Greef - van der Wal

Directeur (ontwikkelaar)

Basisschool De Ontdekkingsreis

50 jaar

voelde. Ik ben gaan doen omdat ik innerlijk de noodzaak voelde.

75



ertoe bijdragen kinderen bij te staan in hun

het openen van het brein van

ontwikkeling tot volwassen mensen die

leerlingen! Leer leerlingen leren

zelfstandig en in harmonie met hun omgeving

kunnen functioneren, zich bewust zijn van wat

en ontdekken. Inspireer!!!

hen gelukkig maakt, een positief zelfbeeld

hebben opgebouwd en toegerust zijn het leven

te kunnen leven.

Els Metz

Moeder en oma 58 jaa r 76

Humberto Tan Presentator 48 jaar

77



dat het kind zichzelf leert kennen. Wie ben ik, wat kan

dat elke leerling (elk individu) gezien wordt in

ik, waar ben ik goed in en wat zijn mijn dromen? Welke

zijn of haar potentieel. En dat elke leerling de

toekomst zie ik voor mezelf? Hoe kan ik goed omgaan

mogelijkheid krijgt om geïnspireerd te raken

met mezelf en de ander? Zelfreflectie ontwikkelen.

en om zichzelf verder te kunnen ontwikkelen en daarvoor een veilige leeromgeving krijgt

Ik vind

aangeboden.

dat kinderen zich heel divers kunnen en mogen

ontwikkelen. Het onderwijs in ons land richt zich op

Belangrijkste factor blijft daarbij dat elke leraar

een beperkte hoeveelheid intelligenties. Daar is nog

een wereld te winnen. Wat heeft ieder kind nodig om

tot eigen ontwikkeling te komen? Discipline en een rijk gevulde leeromgeving.

78

Gerard Oppedijk

Ambulant begeleider cluster 4 50 jaar

Mirjam Gilhuis Lerarenopleider HU/HVA 35 jaar

vanuit contact een veilige leeromgeving kan

creëren waarbij een ieder zich kan ontplooien, zowel de docent als de leerling.

79



de voorwaarden scheppen voor leerlingen om

Nu: Een diploma halen, tegen de stroom in...

zichzelf te leren kennen en te ontdekken, in

In de toekomst: Een plek om te leren... op

relatie tot hun omgeving, henzelf en de wereld.

alle mogelijke gebieden!

Ik ga

Ik ga

er, zowel in mijn werk met psychiatrisch

verder met mijn bedrijf, mijn nieuwsbrief,

patiënten, als met mijn kinderen, mijn familie

mijn blogs... Ik laat starters in het onderwijs

en vrienden, zorg voor dragen dat ik liefdevol, oordeelloos en respectvol aanwezig ben.

Anna Mulisch

Psychiatrisch verpleegkundige 42 jaar 80

Judith Porcelijn

Eigen Sterke School 49 jaar

mogelijkheden zien! Ik zoek een groep

gelijkgestemde mensen en ik hoop dat jullie daar ook in zitten!

81



kinderen met hart en ziel te helpen

iets leren. Zowel algemene kennis

bij hun ontwikkeling.

opdoen, zodat je je kunt ontwikkelen tot

'wereldburger', als ook zelfkennis opdoen,

Ik heb ontdekt

zodat je dicht bij jezelf kan blijven in de keuzes die je maakt in het leven

dat wij, als opvoeders, er zijn voor de Maria Dekker

Freelance coach & trainer 24 jaa r

82

Lex Hupe

kinderen en niet andersom.

Onderwijsondernemer 58 jaar

83


mensen hun talenten laten benutten en er bij helpen


om mensen zo volwaardig en gelukkig mogelijk aan de

mensen duidelijk maken dat niets is wat

samenleving te kunnen laten deelnemen.

het lijkt.

Ik wil

dat het onderwijs vooral talent ontdekt! Dat het

Ik ga

onderwijssysteem wordt ingericht op het doorgronden

artikelen schrijven waarin ik laat zien dat

van een individuele leerling. Dat de onderwijsinstelling

de zaken altijd complexer zijn dan ze op het eerste gezicht lijken.

ouders op verantwoorde wijze voorlicht zodat

Bob van Tiel Wetenschapper

Radboud Universiteit Nijmegen 84

28 jaar

Pieter van de Wiel

Manager int. Technical Training Support

verkeerde opleidingkeuzes, met alle bijbehorende teleurstellingen en kosten, worden voorkomen.

ASSA ABLOY Entrance Systems

57 jaar

85


zoeken naar, en daar waar mogelijk aansluiten op, de van nature

aanwezige drang tot leren en ontwikkeling, naar de behoefte van


elk kind recht te doen aan zijn of haar talenten en interesses en

positieve feedback te krijgen van zijn of haar directe omgeving.

Juist in de 21e eeuw zal het on-

We kunnen de toekomst niet voorspellen. Daarom stimuleren we het ontdekken en ontwikkelen van de eigen talenten

derwijs niet alleen moeten voor-

en creativiteit.

bereiden op de arbeidsmarkt,

Ik ga

de ontwikkeling in Groesbeek en Nijmegen op het Montessori

maar in de eerste plaats op het

College samen met de docenten én leerlingen vormgeven. We gaan zelf leren door doen, net zoals de leerlingen leren door doen. Waar

nodig stellen we het concept bij. In het komend schooljaar gaan we

ook de buitenwacht kennis laten maken met onze ideeën en vooral met onze uitvoering.

86

Arianne Nas

Locatieleider modern Montessori VMBO

locatie Groesbeek 56 jaar

Rutger Bregman

leven.

Filosoof en historicus 26 jaar

87



vergaren van kennis.

talent ontwikkelen. Het talent

moet uit de mens kunnen komen

Ik heb ontdekt

dat goed onderwijs en zorgvuldige begeleiding

op een manier die de mensen

in de opvoeding leiden tot een goed

bevlogen en bezield aan het

begripsvermogen, analytisch vermogen en

werk zet.

inzicht. Met deze vaardigheden kun je bijdragen

aan de leefbaarheid in je directe omgeving en aan de wereld in de breedste zin des woords.

Lucina Stappers Kinderverzorgster 60 jaar

88

Marti van Essen

Programmadirecteur Deltaprogramma

Zuidwestelijk Delta & secretaris Stuurgroep programma ZW Delta, Ministerie van

Economische Zaken, Landbouw en Innovatie

89



jonge mensen doelbewuster naar volwassenheid te leiden en klaar te stomen voor de arbeidsmarkt en gedegen voorbereid aan de

kinderen te leren leren.

maatschappij aan te bieden. Ik heb ontdekt

Ik heb ontdekt

dat de leerlingen in mijn klas zeer snel verveeld raken bij het

dat er geen mensen bestaan die niet willen

frontaal lesgeven. Afwisseling in werkvormen is een absolute

noodzaak de huidige leerlingen goed in hun spanningsboog

leren. Er bestaan wel heel wat mensen die

te houden. Mijn ervaring is dat digitaal lesgeven een leuke

geen onderwijs willen. Kennelijk levert het

afwisseling geeft. Leerlingen mogen hun mobieltje gebruiken bij

quizzen in Socrative, of hun laptop bij ‘flipping the classroom’. Ik vind het mooi te ervaren dat deze lessen beter aansluiten bij de

huidige belevingen van leerlingen als het gaat om creativiteit in

het klaslokaal.

90

Patrick Driesman Docent vakonderwijs horeca 45 jaar

Mark Jordens

onderwijs niet wat zij wel willen.

Programma manager en consultant 43 jaar

91


inspireren en motiveren om jezelf te ontdekken en te


durven zijn.

dat alle deelnemers zich ontwikkelen

Ik ga

tussen mensen en in een omgeving, waarin

doen wat ik sowieso al doe, namelijk werkende ouders

ze antwoord krijgen op de vragen die ze

ondersteunen om rust in hun leven te creëren. Ik

zichzelf stellen.

ben ervan overtuigd dat ouders het meest voor hun

kinderen kunnen betekenen als zij goed voor zichzelf

zorgen en naar hun eigen waarden leven. En daar lever

Ik ga

ik graag een bijdrage aan. Daarnaast ga ik brainstormen welke bijdrage ik kan leveren aan inspirerend en motiverend onderwijs dat het vuur in kinderen

doet branden.

92

Julia Arnscheidt

Directeur Coachingopschier gids voor drukke ouders 43 jaar

Harry Timmermans Directeur en bestuurder

verder met hetgeen waarmee ik bezig ben: luisteren naar kinderen.

46 jaar 93


kinderen en jongeren kennis, kunde en wijsheid


de leerling uit te dagen, te inspireren en te

bijbrengen om hun plek in de wereld te vinden

stimuleren, zodat de leerling zelf verbaasd is

en hiermee een bijdrage te leveren aan de

over zijn eigen mogelijkheden en kunnen.

maatschappij.

De leerling moet een trotse leerling zijn.

Ik heb ontdekt

dat in het hedendaagse onderwijssysteem

Ik ga

deze gedachten uitdragen aan mijn

medewerkers, ik ga met hen in dialoog om hen te inspireren en om mezelf te verrijken.

begrotingen leidend zijn in plaats van de

Jet van Roozendaal Opleidingsmanager ROC Amsterdam

94

60 jaar

Eunice Frijde

Voormalig docent & project coördinator

Stichting Kleurrijk 36 jaar

leerlingen en hun diverse kwaliteiten. Docenten worden als robots behandeld in plaats van

mensen en krijgen teveel werk op hun bord. 95



persoonlijke ontplooiing, ondersteuning bij continue

ondersteuning bieden zodat je kunt

groei en geluk in het leven en de samenleving.

functioneren in de maatschappij,

Ik weet

ervoor zorgen dat je mee komt met

dat je met dromen en geloven in jezelf heel veel

alles. Daarvoor moeten we meer

kunt bereiken!

kijken naar andere manieren van

Dat vraaggericht onderwijs relevanter en beter werkbaar is dan aanbodgericht.

Dat toetsing een middel is om voortgang te meten

in plaats van een doel op zich. (Dus dat onderwijs

inrichten rondom toetsing de omgekeerde wereld is). 96

denken, dat hebben we daarbij Anouk van Hees L&D Consultant Deloitte 24 jaar

Bruno Aardewijn Leerling 3 VWO

nodig.

13 jaar 97


talentontwikkeling! Niet focussen op de onkunde van kinderen,


eerder aandacht besteden aan en stimuleren van de talenten

leerlingen te helpen hun weg te vinden in het leven. Om ze de

en interesses. Leren gebeurt met hoofd én hart! Een veilige

kennis en vaardigheden te laten opdoen die daarbij nodig zijn.

en krachtige leeromgeving scheppen voor kinderen, waar

Om leerlingen te helpen zichzelf te leren kennen, aan te sluiten

toestemming is tot experiment en tot fouten maken, waar

bij hun mogelijkheden en ze daarmee de kans te geven zich goed

kinderen vrij zijn om te spelen, gelijk welke leeftijd!

te ontwikkelen tot volwaardige en gelukkige mensen die een

Leerlingen vormen tot zelfstandige, creatieve, breed ontwikkelde

zelfstandige plek in de maatschappij kunnen verwerven.

en gezonde mensen, met respect voor de ander en gewapend met

Het doel van onderwijs is niet te volharden in dogma's, regels

probleemoplossend vermogen. Dit alles is nodig om te kunnen

en structuren omwille van haar eigen bestaansrecht en om

functioneren in deze samenleving.

zogenaamde zekerheden af te dekken die ten koste gaan van

het werkelijk bestaansrecht van een school: een plek om te

Ik ga

leren voor iedereen. Doordat de school zich steeds meer moet

verantwoorden blijft er steeds minder tijd over om goede lessen te

maken en aandacht en tijd aan leerlingen te besteden.

verder spelen in mijn lessen! Ik streef naar autonomie en vrijheid

Marlies Rijbroek

Docent, senior consultant & PhD

onderzoeker, moderne vreemde talen

98

49 jaar

Nele Vandeneede

Dansdocent (in opleiding), Fontys

Academie voor Danseducatie, Tilburg 21 jaar

(in het onderwijs). Gulzig en met veel goesting ontwikkel je op die manier je eigen competenties en bereik je, naar mijn mening, een dieper geluk in het leven. Overigens, laten we niet wachten tot morgen, maar er vandaag al mee beginnen!

99


leren. Laten we ons onderwijs focussen op wat

kinderen beter kunnen dan machines en waar ze


goed in zijn. Kortom: persoonlijke ontwikkeling,

maatschappelijke en culturele ontwikkeling, toerusten

kennis opbouwen en leren om

voor actieve participatie in de samenleving, maar wel met kwalitatieve normen.

dit toe te passen in de praktijk

met spelletjes, games en

Ik ga

meer tijd investeren in het opdoen van kennis over het

experimenten.

onderwijs(systeem). Daar actief mee bezig zijn, heeft

Cobe Carstens Leerling 3 VWO 14 jaar 100

Bert de Jonge

(plv) Directeur opleidingen

Politie en veiligheid 58 jaar

me geleerd dat de contacten er ook komen. Mogelijk

kan ik dan een bijdrage leveren door mijn creativiteit in te brengen.

101



iedereen te laten worden wie we in essentie al lang zijn. Dus ook je

to provide students a safe and stimulating

minder mooie kanten, je hebt ze immers niet voor niets. Het is het

environment to connect with their intrinsic

totaalpakket van wie jij bent wat je zo prachtig maakt. Worden wie we al lang zijn. En daar gelukkig mee zijn.

desire to learn and to allow them to follow that desire as it leads them on their adventure to

Ik ontwerp

een nieuwe onderwijsvorm met als doel: Worden wie je al lang

discovering themselves, each other and the

bent. Dromen is prachtig. Een inzicht geweldig. Echter allemaal

world around them. Ideally, education provides

waardeloos zonder daaraan gekoppelde actie.

students the tools they need to go through life

doing what they love and feeling connection with themselves and others.

Een prachtig team van mensen werkt samen om dit te realiseren. Co-creatie en waarde creëren, we doen het samen!

Cordelia Addison Initiator

IDNVC Democratisch school 102

44 jaar

Paula Camijn Directeur onderwijs De Werkplaats.org

35 jaar

Dus wat doe ik morgen?

Ik sta op en realiseer mijn grote droom.....Sta je mee op?

103



dat het een speelveld biedt waarin de leerling zichzelf

een goede basis geven voor studenten en

beleeft in al zijn facetten, zowel cognitief, fysiek,

scholieren waarbij ze met voldoende bagage

emotioneel en psychisch. Het onderwijs mag het leven

de markt op kunnen en tevens een link kunnen

ruimte geven.

leggen met de praktijk.

Ik ga

verder met mijn zelfbewust-zijn-ontwikkeling; ik

Ik heb ontdekt

leer mijn leven te leiden in het nu en met ruimte voor

dat de praktijk toch vaak de beste leerschool

blijkt, maar dat een goede bodem hiervoor wel essentieel is, alsmede de niveaubepaling.

alle facetten in het dagelijkse bestaan en ik begeleid

Jan Hanegraaf

Directeur subsidieadvies bureau 37 jaar

104

Hanny van Putten

Coach, mede-eigenaar

leerkrachten die de menselijke behoeften in hun werk ruimte willen geven.

Leerkrachtlijn 58 jaar

105


een omgeving te realiseren waarin recht wordt gedaan aan het feit dat iedereen anders is en


zijn eigen dromen volgt. Je krijgt alle middelen

een mooie, betere en schonere

en begeleiding aangeboden die je nodig hebt om jouw volgende stap te nemen.

wereld vol kansen om iets van je leven te maken!

Ik wens

een leeromgeving waarin je je zo veilig en

Anne-Will Lucas 2e kamerlid VVD 106

Dafne Swart Wychgel Onderwijs ontwikkelaar

43 jaar

gesteund voelt dat je durft te zijn. Waarin

je moeiteloos valt en opstaat en zo je eigen pad vormgeeft.

107

Nawoord Ik weet niet of er een Nederlandse term voor bestaat; een kleine, op het eerste oog onbeduidende gebeurtenis die naarmate de tijd voortschrijdt steeds belangrijker voor je wordt. Ik wil je graag vertellen welke gebeurtenis tot dit bijzondere boek heeft geleid en mij dagelijks fluitend naar mijn werk laat gaan. Het is inmiddels ruim 20 jaar geleden. Als een jonge hond met tomeloze energie en een hoofd vol wilde ideeën, stortte ik mij op de opleiding sociale psychologie en sociaal wetenschappelijke informatica. Tijdens mijn schooltijd had ik ervaren dat ik kampioen afhaken ben als het gaat om lange teksten of presentaties. Ik zag heel veel mogelijkheden om het onderwijs te verbeteren. In het laatste jaar van mijn studie ontwierp ik sociale vaardigheidstrainingen. Ik maakte een opleiding waarin gebruik werd gemaakt van nieuwe media. Hoe gek dat nu misschien klinkt, het was erg ongebruikelijk om in die tijd zo te denken en interactieve middelen te gebruiken. Dat stuitte dan ook op een hoop weerstand bij de trainers en docenten. “Dat gaat niemand snappen! Waar is het boek? Wat doet dat scherm hier?” Ik snapte daar niets van, want ik voelde zo sterk dat dit de stof veel beter zou overbrengen dan de oude methode. Door de kritiek en strubbelingen ging ik twijfelen, maar ik hield toch voet bij stuk, zette door totdat ik tevreden en klaar was.

Daarom hebben we dit boek gemaakt. Niet alleen, maar met hulp van heel veel anderen. Zonder hen was er helemaal geen boek geweest. Daarom bedank ik iedereen die zijn antwoord heeft ingezonden. Wat een waanzinnige veelzijdigheid aan antwoorden en perspectieven. De foto’s zijn ook aangeleverd door de mensen zelf, dank ook daarvoor. Dan dank ik Claire Boonstra voor het opwerpen van het idee en het meedenken tijdens de productie: een boek! En er is uiteraard ook een digitale versie :-)

Toen kwam de dag van de waarheid. De cursisten die mijn opleiding hadden doorlopen waren laaiend enthousiast. Zo wilden ze leren! En toen volgden de trainers, blij met de nieuwe werkvormen en interactieve multimediale ondersteuning. Beduusd nam ik de complimenten in ontvangst.

Bedankt Han van Roozendaal voor de wijsheden achter de schermen en de selectie van de mooiste inzendingen. Nanda Carstens, dank je wel voor de redactie en uitgebreide hulp bij het passend maken van de teksten voor het boek. Evi van Tiel voor haar bevlogen projectmanagement. Pepijn Schroeiers en Thijs Aarts voor de opmaak en de productie. Het ontwerp is gemaakt door Merijn Klerx en Martijn Nieuwenhuis, zoals altijd weer zo mooi. Jasper Swart maakte de website, dank je wel! Dank je wel Xander Becks voor het samen optrekken en de mooie documentaire die naast dit boek komt te staan. Lieve collega’s van Danaë, bedankt voor jullie enthousiasme, geduld en inzet. In een heel drukke tijd kwam er even de productie van een boek bij, en hier ligt het dan! Mijn volgende stap is mensen in sleutelfuncties te interviewen over de vraag: ‘wat is het doel van onderwijs?’. Ik zal de publiciteit opzoeken en beweging blijven veroorzaken. Net zolang totdat we er zijn. Dit is pas het begin!

En deze “kleine” gebeurtenis groeide voor mij uit tot een persoonlijke leidraad. Ik probeer mijn gevoel en ideeën te volgen in een woelige onderwijswereld. Het is voor mij een persoonlijke ontdekkingsreis die iedere ochtend begint met de vraag:

En... wat ga jij nu doen?

Wat is het doel van onderwijs?

Ik bezocht de afgelopen 15 jaar heel veel scholen en organisaties met een opleidingsvraag. En ik vraag mij telkens af: waarom vragen we de leerlingen niet wat zij nodig hebben? Zij weten heel goed waar zij mee bezig willen zijn, waar zij meer van willen weten, wat zij graag doen. Als zij zich veilig en gesteund voelen, volgen zij hun eigen pad. Iedereen is anders, laten we daar recht aan doen en iedereen binnen het onderwijs de middelen en begeleiding bieden waarom ze vragen. Een krachtiger instrument dan onderwijs is er niet. 108

Bij het lezen van dit boek zie ik kinderen die denken dat ze zelf moeten uitvinden waar ze goed en slecht in zijn of dat ze naar school moeten om later te kunnen werken. Het onderwijs kan hen zoveel meer bieden dan dat. En de expertise, de know how is er. Echter het huidige onderwijssysteem is er niet toe uitgerust. Daar moeten we wat aan doen. Niet alleen de scholen, dat doen we met elkaar.

Dafne Swart Wychgel

Oprichter Danaë Onderwijsinnovatie (1999) Danaë ontwikkelt creatieve, educatieve concepten en content voor onderwijs en bedrijfsleven.

109

Colofon Concept en redactie Claire Boonstra

Dafne Swart Wychgel Evi van Tiel

Nanda Cartsens Ontwerp

Merijn Klerx Realisatie

Evi van Tiel

Pepijn Schroeijers

augustus 2014

110

Contactgegevens

www.watishetdoelvanonderwijs.nl Danaë Onderwijsinnovatie www.danae.nl

Operation Education

www.operationeducation.nl TGLE

www.tgle.org

... en wat ga jij nu doen?

Wat is het doel van onderwijs? 100 mensen geven antwoord

Recommend Documents