De Modererende rol van Persoonlijkheid op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten
1
Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten?
What is the Moderating Role of Consciousness, Extraversion and Neuroticism on the Relation between Depressive Symptoms and Overeating? MSc. Sabina van den Bor Open Universiteit
Studentnummer: Eerste begeleider: Tweede begeleider: Masterthese Psychologie: Februari 2015
851507334 Dr. R. Leontjevas Dr. D.J. Hoek Richting Klinische Psychologie
De Modererende rol van Persoonlijkheid op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten
Inhoudsopgave Samenvatting
4
Summary
6
Inleiding De Definitie van Overeten
8
Waarom is Overeten een Probleem?
9
De Definitie van Depressieve Symptomen
10
De Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten
11
De Definitie van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme
13
De Relatie tussen Consciëntieusheid, Extraversie, Neuroticisme en Overeten
14
De Rol van de Persoonlijkheidstrekken op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten
16
Het Conceptueel Model
19
Relevantie van het Onderzoek
20
Centrale Vraagstelling, Deelvragen en Hypotheses
21
Methode Design
23
Onderzoeksgroep
23
Meetinstrumenten Overeten
23
Depressieve Symptomen
24
Persoonlijkheidstrekken
25
Procedure
27
Ethiek
28
2
De Modererende rol van Persoonlijkheid op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten
Analyse Analysemethode
28
Grootte Steekproef
29
Resultaten Beschrijvende Statistiek Steekproef
31
Schaalgegevens
32
Hypothesetoetsing Correlatie- en Variantie-Analyses
33
Hiërarchische Regressieanalyse
33
Discussie Resultaten hypotheses
37
Verklaring hoofdeffecten Depressieve symptomen en Overeten
37
Persoonlijkheidstrekken en Overeten
38
Verklaring ontbrekende moderatie-effecten
40
Sterktes en Beperkingen
41
Implicaties en Suggesties voor verder Onderzoek
44
Literatuur
45
Bijlage 1
51
Bijlage 2
52
Bijlage 3
54
Bijlage 4
56
Bijlage 5
59
Bijlage 6
60
3
De Modererende rol van Persoonlijkheid op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten
4
Wat is de Modererende Rol van Consciëntieusheid, Extraversie en Neuroticisme op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten Sabina van den Bor
Samenvatting Achtergrond: Uit divers onderzoek blijkt dat mensen met depressieve symptomen de neiging hebben tot overeten, wat als coping mechanisme kan worden gezien bij negatieve emoties. Omdat persoonlijkheidstrekken consciëntieusheid, extraversie en neuroticisme voor een deel bepalen hoe mensen met emoties omgaan, kan verondersteld worden dat persoonlijkheidstrekken de relatie tussen depressieve symptomen en overeten beïnvloeden. Doel: Het doel van deze studie is om inzicht te verkrijgen in de beschermende danwel risicoverhogende rol van de persoonlijkheidstrekken consciëntieusheid, extraversie en neuroticisme op de relatie tussen depressieve symptomen en overeten. Een dergelijk inzicht kan belangrijk zijn voor het ontwikkelen dan wel aanpassen van bestaande interventies om overeten te verminderen. Deelnemers, procedure en onderzoeksontwerp: De onderzoeksgroep in dit cross-sectionele surveyonderzoek bestond uit 157 respondenten (111 vrouwen, 46 mannen). De respondenten hebben vragenlijsten online ingevuld. De leeftijd van de respondenten varieerde tussen 22 en 69 jaar, met een gemiddelde van 43.3 jaar (SD = 12.1). Meetinstrumenten: Overeten werd gemeten met een vertaalde versie van de Three Factor Eating Questionnaire (TFEQ); depressieve symptomen is gemeten met de Center for Epidemiologic Studies Depression Scale (CES-D); en de persoonlijkheidsfactoren zijn gemeten met de HEXACO-PI-R verkorte versie (100-items). Resultaten: De resultaten van de hiërarchische regressieanalyses lieten zien dat depressieve symptomen een positieve relatie hadden met overeten. Daarnaast kwam naar voren dat de persoonlijkheidsfactoren consciëntieusheid en extraversie geen relatie hadden met overeten. Neuroticisme daarentegen liet een positieve relatie zien met overeten. Als laatste werd met betrekking
De Modererende rol van Persoonlijkheid op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten
tot de hoofdvraag in dit onderzoek geen moderatie-effect gevonden bij consciëntieusheid, extraversie en neuroticisme op de relatie tussen depressieve symptomen en overeten. Conclusie: Geconcludeerd wordt dat depressieve symptomen een positieve relatie heeft met overeten en dat neuroticisme een positieve relatie heeft met overeten. De persoonlijkheidstrekken consciëntieusheid, extraversie en neuroticisme blijken geen invloed te hebben op de sterkte van de relatie tussen depressieve symptomen en overeten. In het rapport worden enkele verklaringen bediscussieerd voor de niet gevonden moderatie-effecten, waaronder een relatief hoog opleidingsniveau en deelname van met name oudere respondenten. Meer onderzoek met representatieve samples uit de algemene populatie is aanbevolen.
Keywords: overeten; depressieve symptomen; persoonlijkheid; consciëntieusheid; extraversie; neuroticisme.
5
De Modererende rol van Persoonlijkheid op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten
6
What is the Moderating Role of Consciousness, Extraversion and Neuroticism on the Relation between Depressive Symptoms and Overeating Sabina van den Bor
Summary Background: Previous research shows that people with depressive symptoms have the tendency to overeat, that can be seen as a coping mechanism for negative emotions. Because the personality traits consciousness, extraversion and neuroticism can partially influence the way people deal with their emotions, it can be expected that personality traits influence the relation between depressive symptoms and overeating. Aim: The aim of this research is to create insight in the protective or risk-enhancing role of personality traits consciousness, extraversion and neuroticism on the relation between depressive symptoms and overeating. This insight can be important for the development or modification of existing interventions to reduce overeating. Participants, procedure and design: Of 157 participants in this cross-sectional survey 111 were female and 46 male. The respondents filled in online questionnaires. The age of the respondents ranged between 22 and 69 years, with an average of 43.3 years (SD = 12.1). Measures: Overeating was assessed using the translated version of the Three Factor Eating Questionnaire (TFEQ); depressive symptoms with the Center for Epidemiologic Studies Depression Scale (CES-D); and the personality traits with the HEXACO-PI-R short version (100-items). Results: Hierarchical regression analyses demonstrated that depressive symptoms were positively related to overeating. Consciousness and extraversion were not related to overeating, while neuroticism was positively related to overeating. Regarding the main research question consciousness, extraversion and neuroticism did not moderate the relation between depressive symptoms and overeating.
De Modererende rol van Persoonlijkheid op de Relatie tussen Depressieve Symptomen en Overeten
Conclusion: To conclude, there was a positive relation between depressive symptoms and overeating and a positive relation between neuroticism and overeating. The personality traits consciousness, extraversion and neuroticism did not influence the strength of the relation between depressive symptoms and overeating. This rapport discusses several reasons for not finding moderation effects, including a relatively high level of education and the participation of especially older respondents. More research with representative samples from the general population is recommended.
Keywords: overeating; depressive symptoms; personality; consciousness; extraversion; neuroticism.
7
