Wat is de invloed van digitale tekenprogramma’s op de creativiteit van kinderen?
Suzanne Haartman 1608393 JDE-UXD-2 Dream Do Discover JDE-SEMUX.3V-13 Seminar 2014-2015 Pauline Weseman
Inhoudsopgave Inleiding Wat is creativiteit en hoe stimuleer/ontwikkel je dit? Wordt er nog handarbeid gegeven op school? Stimuleert tekenen en knutselen de creativiteit van kinderen? Stimuleert een digitaal tekenprogramma de creativiteit van kinderen? Conclusie Bibliografie Zelfreflectie
3 4 7 8 10 12 13 14
2
Inleiding Als kind wat ik altijd veel bezig met tekenen en knutselen. Ik had wel een gameboy waar ik af en toe op speelde maar was vooral creatief bezig. Tegenwoordig zie ik veel kinderen spelletjes spelen op bijvoorbeeld een tablets of Xbox. Ik vraag me af of kinderen echt veel minder met de hand doen door de komst van al deze digitale producten. Ook vraag ik me af of al die digitale teken programma’s kinderen minder creatief maken. En of het beter is om met de hand creatief te zijn. Creativiteit heeft meer te maken met de manier waarop je iets doet dan wat je doet. Iets op een andere manier doen dan je hebt aangeleerd, vernieuwing, daar gaat het om. Tekenen met potlood is wat kinderen aangeleerd krijgen op de basisschool. Tekenen op een tekentablet is dus anders dan aangeleerd. Kan er hierdoor gezegd worden dat tekenen op een tekentablet creativiteit stimuleert? In mijn onderzoek wil ik gaan uitzoeken of er een groot verschil zit in het stimuleren van creativiteit tussen analoge en digitale middelen. Is het zo dat kinderen die met digitale apps werken niet creatief bezig zijn? En wat zijn dan precies de randvoorwaarden om creativiteit te stimuleren? Moeten kinderen met de hand blijven werken of is er niks mis met creatieve apps.
3
Wat verstaat men onder creativiteit en hoe ontwikkel je creativiteit? cre·a·ti·vi·teit (de; v) 1. scheppend vermogen (Dale, 2005) Creativiteit heeft meer te maken met de manier waarop je iets doet dan wat je doet. Iets op een andere manier doen dan je hebt aangeleerd, vernieuwing, daar gaat het om. (Pardoen, 2011) Een creatief persoon moet beschikken over een heel lijstje eigenschappen. Een creatieveling heeft een oplossende geest en kan origineel denken. Zij staan open voor indrukken en accepteren tegenslagen. Flexibel werken is een heel belangrijke eigenschap voor een creatief persoon. Een creatieveling heeft niet meteen een oordeel klaarstaan en kan goed keuzes maken. Hoe zorg je er nu voor dat deze eigenschappen ontwikkeld worden? Schrijfster Dorothy Einon vertelt in haar boek Het creatieve kind dat kleine kinderen van nature creatief zijn, ze kennen nog geen vaste manier en alles wat ze doen is nieuw. Ze worden geboren met het vermogen om te vragen, te dromen en zich te verwonderen. Alles kan en dat is goed. Het creatief zijn gaat verder dan het tekenen en het schilderen. Het gaat om out of the box denken. Oplossingen verzinnen waar een ander niet opkomt. Kinderen kunnen dit nog heel makkelijk. Een kind dat steeds te horen krijgt dat zijn pogingen niet goed zijn of anders moeten zal vanzelf stoppen met dat gedrag. Het is dus heel erg belangrijk dat een kind de ruimte krijgt om te ontdekken en fouten te maken. Creativiteit en risico nemen gaan samen. Geef kinderen de ruimte om te experimenteren. Laat ze hun eigen recepten bedenken, hun eigen bouwsels of hun eigen spel. Haal de druk af van een georganiseerd leven en sta zoveel mogelijk spontaniteit toe. (Einon, 2002) Het creatieve onderwijs is op doorsneescholen in Nederland van een zeer beperkt niveau. Kleuters leren vooral te knippen en te plakken volgens het voorbeeld van de juffrouw. Er is geen plek voor een eigen inbreng. Kinderen in hogere klassen krijgen wel steeds wat meer vrijheid, maar nog steeds worden creatieve vaardigheden vooral gelijkgesteld aan leren verven en verschillende soorten handvaardigheid. Als de lessen beeldende vorming zich uitbreiden tot driedimensionale werkstukken is dat gewoonlijk al heel wat. Doordat het schoolsysteem de creativiteit van kinderen niet stimuleert is het van belang dat dit thuis wel gebeurt. (Iersel, 2009) Creativiteit is voor kinderen vanzelfsprekend omdat ze situaties oplossen zonder veel vooropgestelde ideeën. Kinderen bedenken verschillende manieren om eenvoudige problemen op te lossen, waarbij ze soms op de gekste ideeën komen. Het helpt de creativiteit te stimuleren door je in te leven in het kind en door mee te denken, hoe gek het idee ook mag zijn.
4
Creatieve mensen nemen hun eigen beslissingen en vertrouwen op hun eigen oordeel. Laat een kind zelf bepalen wat ze mooi of niet mooi vinden. Wees voorzichtig met het vergelijken met andere kinderen. Wanneer een kind vergeleken wordt, leert hij dat hij beter op iemand kan lijken en na kan doen dan zichzelf zijn. Prijs kinderen voor hun eigen stijl. Creatieve mensen hebben privacy nodig. Dat geldt ook voor kinderen. Geef ze de mogelijkheden voor een eigen plek waar ze zich terug kunnen trekken en kunnen doen waar ze zelf zin in hebben. Laat kinderen op zoveel mogelijk terreinen van hun leven zichzelf zijn. Kauw niet alles voor en laat ze hun eigen regels verzinnen. Creatieve mensen blijven in hun leven nooit precies binnen de lijntjes. Ze doen alles op hun eigen manier. (Dyer, 1995) Creatieve mensen zijn vaak speels. Als creatieve mensen met hele nieuwe ideeën komen, verwerpen ze het niet meteen vanwege de zwakke plekken. Ze spelen ermee en zoeken naar sterke punten en stappen over de zwakke heen. Rust en ontspanning stimuleert de verbeelding. Dagdromen leidt tot creativiteit. Als kinderen de tijd hebben om te dagdromen zal je verbaast staan over alles wat ze willen bekijken en zien. Rust en observeren, tijd nemen om ergens naar te kijken en het op te nemen en er over na denken stimuleert het creatieve proces, het inspireert. Een belangrijk aspect van creativiteit is zelfvertrouwen. Kinderen met veel zelfvertrouwen en eigenwaarde zijn creatiever dan kinderen die onzeker zijn. Om creatief te kunnen zijn is veel zelfvertrouwen nodig maar veel creatieve ervaringen zorgen er ook weer voor dat het zelfvertrouwen groter wordt. Ouders die veel met hun kinderen spelen staan over het algemeen toleranter ten opzichte van creatief gedrag. Spelen is een belangrijk onderdeel bij de ontwikkeling van creativiteit. Ouders stellen zich vaak op als “baas” tegenover hun kinderen. Ouders zouden beter kunnen afdalen tot het niveau van hun kinderen. Stimuleer de creaties van je kinderen, hoe gek vreemd of onbetekenend ze ook mogen zijn. Ouders moeten het abstracte denken stimuleren. Kinderen doen soms rare dingen, dingen die je eigenlijk liever niet ziet. Besef dat het gedrag van kinderen een uiting is van creativiteit en geen wangedrag. Vernieuwing leidt tot creativiteit. Accepteer het onvoorspelbare en wees tolerant. Het doel is het breken van gewoontes om zo een atmosfeer van vernieuwing te scheppen in huis Om creativiteit te stimuleren is het belangrijk om kinderen vragen te stellen. Vragen die kinderen laten fantaseren stimuleert creativiteit. Een vraag als: wat als we onder water leven? Of wat als we kunnen vliegen? Dit soort vragen stimuleren fantasie en daarom dus ook creativiteit. Een boek voorlezen is een goede manier om creativiteit te stimuleren. Vraag bijvoorbeeld naar wat er na het boek verder zou kunnen gebeuren met de hoofdpersonen. (Pardoen, 2011)
5
Marketing professor Juliet Zhu heeft onderzoek gedaan naar creativiteit en omgeving. Professor Zhu heeft de invloed van licht, muziek, achtergrondkleur en aantal mensen ten opzichte van creativiteit onderzocht. De omgeving waarin wij ons bevinden heeft veel invloed op creativiteit. We hebben vaak niet eens door hoeveel effect dit op ons heeft. De ideale omgeving om creatief te zijn is niet stil. Er moet zachte muziek op de achtergrond aanstaan om creativiteit te bevorderen. Een drukke ruimte is slecht voor het stimuleren van creativiteit. Een kamer zonder mensen daarentegen is ook slecht. De ideale omgeving om creatief te zijn heeft ten minste 2 mensen in de buurt. Een donkere kamer is beter dan een verlichte kamer. In een donkere kamer wordt ook het abstract denken bevorderd. De kleur blauw stimuleert creativiteit. Tijdens het onderzoek werd onderzocht welke kleur het beste gebruikt kan worden als achtergrond. De kleur rood kwam uit de test als minst creatief opwekkend. De beste omgeving om creatief te zijn is een donkere kamer met de kleur blauw. In de kamer bevinden zich een paar mensen en staat er zacht muziek aan. (Zhu, 2007)
6
Krijgen kinderen op school nog handarbeid/kunst? Elke leerling op de basisschool krijgt vakken die wettelijk zijn verplicht. Deze vakken zijn beschreven in kerndoelen. Daarnaast krijgen leerlingen nietverplichte vakken. Kerndoelen Kerndoelen geven per vak aan wat een kind aan het eind van de basisschool moet weten en kunnen. De overheid stelt de kerndoelen voor het basisonderwijs vast. Vakken waarvoor kerndoelen gelden zijn wettelijk verplicht. Dit betekent dat alle kinderen deze vakken krijgen. Een school bepaalt zelf hoe de lessen in deze vakken worden gegeven en met welk lesmateriaal. Verplichte vakken De verplichte vakken op de basisschool zijn: • Nederlandse taal; • Engelse taal; • rekenen en wiskunde; • oriëntatie op jezelf en de wereld (bijvoorbeeld aardrijkskunde, geschiedenis, biologie, burgerschapsvorming, verkeersles en staatsinrichting); • kunstzinnige oriëntatie (bijvoorbeeld muziek, tekenen en handvaardigheid); • bewegingsonderwijs (bijvoorbeeld gymlessen). (Rijksoverheid) Kunstzinnige oriëntatie is een verplicht vak op Nederlandse basisscholen. Het is wel aan de school zelf hoe ze deze invullen. Tablets worden steeds vaker gebruikt op scholen. Maar het werken met de hand blijft aanwezig op elke basisschool.
7
Stimuleert tekenen en knutselen de creativiteit van kinderen? Teken en verven betekent voor kinderen het ontdekken van de wereld. Hiermee drukken zij verwerkte ervaringen uit, doen hun eigen belevenissen op en ontplooien creativiteit. Dit is erg belangrijk voor de ontwikkeling van een kind. Een handig boek om hierbij te gebruiken is het ‘Groot teken- en schilderboek voor kinderen’ van Heike en Werner Tenta. Hierin worden basistechnieken, materialen en tips voor tekenen en schilderen verteld. Ook wordt hier de ontwikkeling van de kindertekening uitgelegd. Aan de hand van bepaalde leeftijden en tekeningen kan worden geconstateerd of er iets mis is met een kind. Kinderen verven, krabbelen en tekenen vanuit een grote scheppingsdrang. Zij kunnen spontaan en ongedwongen de wereld tekenen zoals zei die zien zonder een voorbeeld te gebruiken. Kinderen kiezen vaak een onderwerp die zij op dat moment bezighoudt. Het kan wel eens voorkomen dat kinderen te weinig ideeen of te weinig nieuwe uitdagingen hebben of zich niet los durven te maken van bepaalde voorbeelden. Gedichtjes of verhaaltjes kunnen dan helpen om iets nieuw te proberen. De ontwikkeling van kindertekenen Peuter Een peuter leert de eigen bewegingen waar te nemen en oog en hand te coördineren. Tekenen is voor hen ook een oefening van de fijne motoriek. Het is de basis voor doelbewustere bewegingen door: • • • •
Gekrabbel Het tekenen van Oerkluwens: dikkere lijnen en cirkels. Het maken van omrande vlakke vormen: bijvoorbeeld cirkels en ovalen. Het verschijnen van de 1e voorwerpen: koppotige.
Kleuter De waarnemingen en belevingen worden steeds preciezer en genuanceerder. Nieuwe ontdekkingen en het zichtbare resultaat daarvan worden steeds belangrijker. Ze willen zoveel mogelijk vertellen; proberen bewegingen en richtingen duidelijk te maken. De afbeeldingen worden levensechter en uitgebreider. In deze fase: • • • • • • • • •
Wordt er groot getekend. Leidt kleurgebruik een zelfstandig leven. Zie je rechtopstaande mensen en levende wezens in horizontale positie. Worden overlappingen vermeden. Er worden andere basislijnen gebruikt of verspreiding. Wordt boven en onder duidelijker. Geeft de rechte hoek het richtingverschil aan tussen basis en wie of wat daarop staat. Natuurwetten en zwaartekracht zijn onbelangrijk. Zien we het omklappen van vormen en figuren. Zien we röntgentekeningen. Afbeeldingen komen voort uit het speel gedrag. 8
Kinderen vanaf 6 jaar. In deze fase: • • • • • • • • • • •
Worden details belangrijker. Neemt de actieradius toe, de wereld van het kind wordt steeds groter. Blijft de menselijke figuur belangrijk. Wordt er een begin gemaakt met het tekenen van moeilijker profielen. Krijgen we overlappingen. Zien we rangschikking, dieptewerking. Zien we perspectief en dieptewerking. Krijgt het kind gevoel voor verhoudingen en vlakverdeling. Ontstaat er kleurgevoel. Zien we dat naarmate het kind ouder wordt, het kind vaker na gaat tekenen. Is er een sterke prestatiedrang.
Hoe stimuleer je tekenvaardigheden? De tekenvaardigheid verloopt in een individueel proces. Het kind heeft een eigen werktempo en leert van eigen ervaringen en inspanningen. Het kind heeft aanmoediging nodig om te experimenteren, te onderzoeken en uit te vinden. Kinderen hebben een natuurlijke nieuwsgierigheid naar de wereld. Actief bezig zijn helpt bij het leren waarnemen, beoordelen en alles beter begrijpen. Stimulatie doe je door: • • • • •
Veelzijdig materiaal te gebruiken Verfpotjes regelmatig schoon te maken ( zuivere kleuren) Een praktische werkplek aan te bieden. Dek de werkplek af en leg schildersschorten klaar. Erkenning te hebben voor het werk. Hang het een tijdje ingelijst op. Met eigen enthousiasme kinderen enthousiast te maken. (Crabbels, 2011)
Conclusie Tekenen brengt creativiteit tot leven. De bewegingsmotoriek wordt geoefend en verder ontwikkeld. Dit is de basisvoorwaarde voor latere schrijfvaardigheden. Hoe kleiner de kunstenaar, hoe grover en handzamer het tekenmateriaal moet zijn.
9
Stimuleert een digitaal tekenprogramma de creativiteit van kinderen? Om kinderen goed voor te bereiden op een digitale toekomst, is het belangrijk dat ze leren om alle mogelijkheden en kansen van media te benutten. Daar hoort ook het stimuleren van creativiteit bij. Creatieve apps en websites spreken het digitale talent van kinderen aan en leren ze spelenderwijs dat ze doelen kunnen realiseren met behulp van media. (Cultuurwerf, 2013)
Het bedrijf Bruynzeel introduceerde in 2014 een creatieve teken appliciatie om de creativiteit van kinderen te stimuleren. In het onderstaande artikel is te lezen hoe de applicatie in zijn werk gaat en hoe dit de creativiteit van kinderen stimuleert.
Bergen op Zoom, 10 maart 2014 – U kent het dilemma vast wel; uw kind wil graag vaker en meer achter de laptop of op de tablet dan u verantwoord vindt. Het kind wil films kijken of online spelletjes spelen, terwijl u graag zou zien dat uw zoon of dochter gaat knutselen of tekenen. Speciaal voor deze situaties heeft Bruynzeel een slimme oplossing bedacht: de Bruynzeel app. Deze app zet kinderen creatief aan het tekenen op papier door middel van leuke opdrachten en daarna kunnen de tekeningen digitaal weergegeven worden. En méér dan dat …. Tekenen via de tablet ? Nee, u krijgt geen ondergekraste tablet van uw kind door de Bruynzeel app. Maar hoe werkt het dan wel? Als u een Bruynzeel product voor uw kind koopt, kunt u de verpakking scannen nadat u de Bruynzeel app gedownload heeft. U komt dan in een digitale omgeving terecht die beweegt en tot leven komt. Het kind wordt hierin meegenomen door het karakter op de verpakking en krijgt door middel van de app leuke tekenopdrachten. Als de tekening klaar is, kan de tekening ingescand worden. De tekening verschijnt dan op de tablet en gaat bewegen in de digitale wereld van de app. Hoe cool is dat?
10
Er zijn voor diverse leeftijdscategorieën verschillende omgevingen te kiezen. De allerkleinste tekenaars tot 5 jaar kunnen de wereld van Fuzzy binnengaan; een kleurrijke en vriendelijke eekhoorn met een regenboog-staart. Kunstenaars vanaf groep 5 krijgen een vette surf- en beach-wereld te zien waarin ze rondgeleid worden door Chip en Starlight. Ook staat voor deze kinderen het stoere stel Storm en Blossom klaar. Allemaal zorgen ze ervoor dat het kind op een leuke manier leert omgaan met de digitale wereld, terwijl tegelijkertijd de fijne motoriek, braintraining en creativiteit van uw zoon of dochter gestimuleerd wordt. Omdat de app continu wordt uitgebreid met nieuwe teken- en knutselopdrachten zijn er steeds weer leuke dingen te doen voor uw kind. De app is deze maand voorzien van zes nieuwe knutselopdrachten, zoals het maken van een masker of een pennenbakje. Bruynzeel heeft met dit product begin 2014 de ISPA Award gewonnen, een prijs voor het meest innovatieve product van de International Stationery Press Association. (Bruynzeel, 2014) Conclusie Bruynzeel is er in geslaagd een applicatie te ontwikkelen dat de creativiteit van kinderen digitaal stimuleert. Bruynzeel heeft met deze applicatie een prijs gewonnen voor het meest innovatieve product. Hierdoor kan er gezegd worden dat creativiteit ook gestimuleerd wordt door digitale programma’s.
11
Conclusie Tijdens de start van mijn onderzoek had ik mijn conclusie al klaar staan. Kinderen die met de hand tekenen zijn creatiever dan kinderen die dit doen op tablets. Al snel kwam ik erachter dat creativiteit helemaal niks te maken heeft met het product dat je gebruikt. Of je een potlood gebruikt of een tablet, het gaat om de omgeving waarin je het gebruikt. Heeft het kind thuis en op school de ruimte om fouten te maken. Wordt hij niet te veel vergeleken met andere kinderen. Heeft het kind genoeg zelfvertrouwen. Zijn er vaste routines of wordt hier ook van afgeweken. Is het kind in de gelegenheid om zelf oplossingen te verzinnen voor problemen of wordt dit al voorgekauwd door ouders of leraren. Kan het kind spelen zonder vaste regels. Is er ruimte om over fantasieën te praten, of worden deze als “gek” bestempeld als ze anders zijn dan gewoon? Heeft een kind een goede omgeving om creatief in te zijn? Als je een kind de opdracht geeft om een huis te tekenen en je geeft een afbeelding van een huis als voorbeeld. Het maakt dan niet uit of dit gebeurt op een tekentablet of op papier want de uitkomst van de tekening komt op hetzelfde neer. Er is bij beide geen ruimte voor creativiteit. Om creativiteit te stimuleren is een opdracht als teken jou fantasiehuis al veel beter. Je daagt een kind uit om na te denken en te fantaseren. Dus of dit nou gebeurt op een tablet of met potlood het eindresultaat is dat een kind creatiever aan het denken is.
12
Bibliografie Bruynzeel. (2014, 03 10). Bruynzeel app zet uw kind via de tablet aan het tekenen en knutselen. Opgeroepen op 12 13, 2014, van ondernemersbelang: http://www.ondernemersbelang.nl/bruynzeel_app_zet_uw_kind_via_de_tablet_aan_het_ tekenen_en_knutselen.ashx Crabbels. (2011). methodiek. Opgeroepen op 12 5, 2014, van infonu: http://educatie-‐en-‐ school.infonu.nl/methodiek/71903-‐waarom-‐tekenen-‐en-‐schilderen-‐met-‐kinderen.html Cultuurwerf. (2013, 11 6). 86 creatieve apps en sites. Opgeroepen op 12 9, 2014, van Cultuurwerf: http://www.cultuurwerft.nl/index_cultuurwerft.php?action=pagina&id=474&id2=890& title=86%20creatieve%20apps%20en%20websites%20voor%207-‐12%20jaar Dale, J. H. (2005). De Dikke Van Dale. In J. H. Dale, De Dikke Van Dale (p. 4464). Van Dale Uitgevers. Dyer, W. (1995). Een toekomst voor u en uw kinderen’. In W. Dyer, Een toekomst voor u en uw kinderen’ (p. 332). A.W. Bruna Uitgevers. Einon, D. (2002). Het creatieve kind. In D. Einon, Het creatieve kind (p. 144). Cantecleer. Iersel, S. v. (2009, 08 11). Elf manieren van Dyer om je kinderen tot creativiteit te stimuleren. Opgeroepen op 12 7, 2014, van Idenmaker: http://idenmaker.blogspot.nl/2009/08/manieren-‐om-‐je-‐kinderen-‐tot.html Pardoen, J. (2011). Ouders online. Opgeroepen op december 6, 2014, van Ouders: http://www.ouders.nl/artikelen/ouders-‐spelen-‐een-‐grote-‐rol-‐bij-‐de-‐ontwikkeling-‐van-‐ creativiteit Rijksoverheid. (sd). Vakken en kerndoelen basisonderwijs. Opgehaald van Rijksoverheid: http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/basisonderwijs/vakken-‐en-‐kerndoelen-‐ basisonderwijs Zhu, p. J. (2007). Wat doet omgeving met jouw creativiteit? Opgeroepen op 12 8, 2014, van cocd: http://www.cocd.org/cocd/wat-‐doet-‐de-‐omgeving-‐met-‐jouw-‐creativiteit/
13
Zelfreflectie Na het bijwonen van het eerste college Dreamdiscoverdo wist ik al vrij snel wat mijn onderwerp zou zijn. Ik wilde weten of digitale programma’s de creativiteit van kinderen verminderd. Naar mijn idee stimuleert dingen met de hand maken de creativiteit beter. Het formuleren van de hoofdvraag was lastig omdat ik niet op papier kon krijgen wat ik in mijn hoofd had. Na lang overleg ben ik eruit gekomen. Wat is de invloed van digitale tekenprogramma’s op de creativiteit van kinderen? Ik begon mijn onderzoek met het begrip creativiteit. Wat is creativiteit en hoe stimuleer je dit? Al snel kwam ik erachter dat ik een best groot onderwerp had uitgekozen. Er is super veel te vinden over het begrip creativiteit en in elk artikel wordt het net iets anders beschreven. Ik werd al snel gefascineerd door vele experimenten die ik tegen kwam. Er zijn heel veel oefeningen te vinden om creativiteit te stimuleren. Omdat ik benieuwd was of dit ook echt werkte heb ik samen met 3 klasgenoten een hoorcollege gegeven over creativiteit. We hebben bepaalde oefeningen gedaan om creativiteit te stimuleren. We hebben gekeken naar omgeving, voorbeelden en sfeer. Uit al deze testen met de klas kwam uit dat creativiteit wel degelijk te stimuleren is. Hierdoor kwam ik erachter dat mijn eerste aanname over het werken met digitale tekenprogramma’s misschien wel eens fout kon zijn. Vervolgens ben ik gaan onderzoeken of digitale applicaties creativiteit stimuleren. Het was nog best lastig om hier een artikel over te vinden. Na een tijd zoeken vond ik een artikel over Bruynzeel. Zij hebben een applicatie gemaakt die verschillende prijzen heeft gewonnen voor innovatie. Deze applicatie stimuleert creativiteit terwijl tegelijkertijd de fijne motoriek en braintraining gestimuleerd wordt. Ook tekenen stimuleert creativiteit. Door het feit dat zowel digitale als analoge producten creativiteit stimuleert valt er niet te zeggen wat beter is. Hierdoor was de conclusie die ik uiteindelijk getrokken heb voor mij een verassing. Het is misschien niet de uitkomst die ik verwacht had maar daardoor vind ik het maar al te leuk dat ik dit onderzocht heb.
14