DE INVLOED VAN GROOTOUDERS. Onderzoek naar de invloed van grootouders op hun kinderen

DE INVLOED VAN GROOTOUDERS

Onderzoek naar de invloed van grootouders op hun kinderen

1

DE <>VAN GROOTOUDERS << Subtitel>>

Onderzoek naar de invloed van grootouders op hun kinderen

Een kwantitatief onderzoek naar de invloed die grootouders uitoefenen op hun kinderen. Uitgevoerd door Ruigrok | NetPanel, in opdracht van het Familie Kenniscentrum/ Bindinc. Februari 2012 Familie Kenniscentrum/ Invloed grootouders – februari 2012

2

INHOUDSOPGAVE VOORAF 4

1

INLEIDING 5

1.1 1.2 1.3

Achtergrond 5 Onderzoeksvraag 5 Indeling van het rapport 5

2

ONDERZOEKSOPZET 6

2.1 2.2 2.3

PLan van aanpak 6 Doelgroep 6 Uitvoering Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. RESULTATEN 7

3

GROOTOUDERS DICHTEN ZICHZELF MEER INVLOED TOE DAN HUN KINDEREN DOEN 8

3.1 3.2

Inleiding 8 Op het gebied van algemene beslissingen dichten zowel de grootouders als hun kinderen grootouders veel invloed toe 10 Op het gebied van algemene aankopen dichten de grootouders zich meer invloed toe dan hun kinderen dat doen 12 Grootouders dichten zich meer invloed toe dan hun kinderen doen bij de aankoop van rode producten 14 Bij de aankoop van witte producten dichten grootouders zich meer invloed toe dan dat hun kinderen doen 20 Grootouders dichten zich meer invloed toe dan hun kinderen doen bij de aankoop van blauwe producten 24 Bij de aankoop van gele producten dichten grootouders zich meer invloed toe dan hun kinderen doen 26 Grootouders dichten zich meer invloed toe dan hun kinderen doen bij de opvoeding van kleinkinderen 28

3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8

4

AANBEVELINGEN 31

4.1 4.2

Adverteerders 31 Vakpers 31 BIJLAGEN 32

Familie Kenniscentrum/ Invloed grootouders – februari 2012

3

VOORAF


4

1 INLEIDING 1.1

ACHTERGROND Het Familie Kenniscentrum (FKC) probeert met zijn onderzoek een bruggetje te slaan tussen senioren en families. Dit onderzoek ligt in lijn met eerdere onderzoeken onder families onder de noemer ''Gezinspraak''.

1.2

ONDERZOEKSVRAAG Voor het onderzoek geldt de volgende onderzoeksvraag met de daarbij horende subvragen: Wat is de invloed van grootouders (senioren 50+) op hun kinderen? Subvragen: In hoeverre oefenen grootouders invloed uit op hun kinderen wanneer het gaat om aankopen (in zeven branches: auto's, financiële dienstverleners, mobiele telefonie, audiovisuele apparatuur, persoonlijke verzorgingsproducten, voedingsproducten, vakanties & reizen)? In hoeverre oefenen grootouders invloed uit op hun kinderen wanneer het gaat om de opvoeding van hun kleinkinderen (onderwerpen als bedtijd, waarden en normen, schoolkeuze)? In hoeverre oefenen grootouders invloed uit op het gebied van belangrijke beslissingen (zoals hypotheekkeuze, kopen/huren huis, verhuizen, trouwen, keuze kinderen, etc.)? In hoeverre bestaat er een verschil tussen de invloed die grootouders denken te hebben en de invloed die hun kinderen ervaren?

1.3

INDELING VAN HET RAPPORT In hoofdstuk 2 vertellen wij over de onderzoeksopzet. Hoofdstuk 3 bevat de resultaten van het onderzoek. Hoofdstuk 3, resultaten, is als volgt ingedeeld. We starten met de hoofdconclusie van dit onderzoek. In paragraaf 3.2 werken wij deze conclusie verder uit. Wij onderbouwen de hoofdconclusie met een aantal argumenten. Elk argument komt in een subparagraaf aan de orde. De respondenten in dit onderzoek noemen we ‘grootouders’ en ‘ouders’. Wanneer wij vanuit het perspectief van de grootouders schrijven gebruiken wij ‘grootouders en hun kinderen’. Wanneer wij vanuit het perspectief van de ouders schrijven gebruiken wij ‘ouders en hun ouders’.


5

2 ONDERZOEKSOPZET 2.1

PLAN VAN AANPAK Het onderzoek is uitgevoerd door Ruigrok | NetPanel in opdracht van het Familie Kenniscentrum. Voor het onderzoek is gebruikgemaakt van een online vragenlijst. De vragenlijst is gebaseerd op de onderzoeksvragen. De gemiddelde invulduur van de vragenlijst bedraagt ruim 13 minuten. Voor de vergelijkbaarheid van de antwoorden is er gebruikgemaakt van zogenaamde gesloten vragen.

2.2

DOELGROEP De doelgroep bestaat uit: Vaders en moeders (waarvan in ieder geval nog een (schoon)ouder in leven is, en met thuiswonende kinderen (in de leeftijd van 0 tot 12 jaar)). Grootouders (senioren 50+) met kleinkinderen (tussen 0 en 12 jaar). Er is een aselecte steekproef genomen uit de NetPanel Adviesraad. In totaal hebben 662 personen de vragenlijst volledig ingevuld. n=662 De respondenten uit de steekproef zijn als volgt verdeeld over de verschillende onderzoeksgroepen: Ouders, n=3461 Grootouders, n=3162 Voor een uitgebreide omschrijving van de achtergrond van de respondenten, wordt er verwezen naar het referentiekader in de bijlagen.

1 Bij een steekproefgrootte van n= 346 bedraagt de steekproefmarge in het slechtste geval 5,3%. Dat wil zeggen dat bij een gevonden waarde van 50% in de steekproef het werkelijke percentage in de totale populatie tussen de 44,7% en de 55,3% ligt. Maar hoe extremer de gevonden percentages, hoe kleiner de afwijking. Bij een gevonden waarde van 5% of 95% is de afwijking nog maar 2,3%. 2 Bij een steekproefgrootte van n= 316 bedraagt de steekproefmarge in het slechtste geval 5,5%. Dat wil zeggen dat bij een gevonden waarde van 50% in de steekproef het werkelijke percentage in de totale populatie tussen de 44,5% en de 55,5% ligt. Maar hoe extremer de gevonden percentages, hoe kleiner de afwijking. Bij een gevonden waarde van 5% of 95% is de afwijking nog maar 2,4%.


6

RESULTATEN


7

3 GROOTOUDERS DICHTEN ZICHZELF MEER INVLOED TOE DAN HUN KINDEREN DOEN 3.3

INLEIDING We starten met de hoofdconclusie van dit onderzoek. Onze hoofdconclusie ten aanzien van de invloed die grootouders hebben op hun kinderen luidt: Grootouders dichten zichzelf meer invloed toe dan dat hun kinderen doen De focus van dit onderzoek ligt op de invloed die grootouders denken te hebben op hun kinderen als het gaat om algemene beslissingen en aankopen, specifieke beslissingen en aankopen (keuze van supermarkt, vakanties, hypotheek, audiovisuele apparatuur, persoonlijke verzorgingsproducten, auto’s, mobiele telefoonabonnementen) en opvoeding van kleinkinderen. Er is voor gekozen om de producten in te delen in de FCB matrix met productkleuren. De indeling is bepaald op basis van de literatuur over de FCB matrix. De FCB matrix werd in 1980 door Vaughn ontwikkeld in opdracht van het marktonderzoekbureau Foote, Cone and Belding. Het is een marketingmodel dat aankoop- of keuzesituaties indeelt in vier verschillende categorieën. Deze zijn gebaseerd op de betrokkenheid van de consument (hoog/laag) en het aankoopmotief (rationeel/emotioneel) dat de consument hanteert. De FCB matrix is ontwikkeld door de belangrijkste theorieën van consumentengedrag en reclame samen te trekken. Het model is gebaseerd op twee dimensies, te weten betrokkenheid en rationaliteit/emotie. Uit het onderzoek komt naar voren dat grootouders zich over het algemeen meer invloed toedichten dan dat hun kinderen doen. Het grootste deel van de ouders geeft aan dat hun ouders invloed uitoefenen op het rode product vakanties & reizen. De mate waarin grootouders invloed hebben is het hoogst bij het witte product hypotheek. Hiermee zijn hypotheken een van de producten waarop grootouders relatief veel invloed hebben. Grootouders hebben volgens de meeste ouders relatief weinig invloed op het witte product mobiel telefoonabonnement/prepaid. De grootouders zijn het hiermee eens. De percentages zijn in de tabel hieronder aangegeven.


8

Toelichting Zowel ouders als grootouders hebben punten toegekend aan verschillende mogelijke factoren die van invloed kunnen zijn op de aankoop van verschillende productcategorieën. Hoe meer punten men heeft toegekend aan een bepaalde factor, des te meer invloed heeft deze factor volgens de (groot)ouders. In de eerste twee kolommen staan de percentages van de (groot)ouders die meer dan 0 punten toebedeeld hebben gekregen door de ouders of door zichzelf. In deze tabel is te zien dat bijvoorbeeld 65% van de grootouders zichzelf meer dan 0 punten toekent. De getallen in de kolom voor de gemiddelde invloed geven de mate weer waarin grootouders invloed hebben op hun kinderen per productcategorie. De respondenten hebben hier maximaal 100 en minimaal 0 punten toegekend aan grootouders. In paragraaf 3.2 tot en met 3.8 werken wij deze hoofdconclusie uit. De hoofdconclusie wordt onderbouwd met een aantal argumenten. Elk argument komt in een paragraaf aan de orde.


9

3.4

OP HET GEBIED VAN ALGEMENE BESLISSINGEN DICHTEN ZOWEL DE GROOTOUDERS ALS HUN KINDEREN GROOTOUDERS VEEL INVLOED TOE Door met elkaar te praten, discussiëren en advies te vragen en te geven kunnen ouders en volwassen kinderen elkaar op allerlei gebieden beïnvloeden. We hebben gevraagd op welke algemene beslissingen grootouders invloed hebben. Van de algemene beslissingen die we hebben voorgelegd geeft een derde van de grootouders (32%) aan geen invloed te hebben. Van hun kinderen geeft bijna de helft aan (47%) dat hun ouders geen invloed hebben. Op welke van de volgende beslissingen hebben grootouders invloed? Basis: Allen - in percentages © 2011 - Ruigrok | NetPanel Opvoeding kinderen

33%

Nieuwe woning

34%

25%

Het plannen van uitjes en/of vakantie

32%

22%

Nieuwe baan

28%

18%

Aankoop van dure producten

28%

18%

Opleiding

21%

8%

Schoolkeuze

16%

8%

Dagelijkse boodschappen

7%

40%

16%

3% 4%

Anders, namelijk… Op geen van bovenstaande beslissingen

33%

0% Ouders (n=346)

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

47% 40%

45%

50%

Grootouders (n=316)

Grootouders en hun kinderen zeggen dat grootouders de meeste invloed hebben op de opvoeding van de kleinkinderen (40% versus 33%) en de aanschaf van een nieuwe woning (34% versus 25%), gevolgd door het plannen van uitjes en/of vakantie (32% versus 22%), keuze voor een nieuwe baan (28% versus 18%) en de aankoop van dure producten (28%versus 10%). Het grootste verschil van mening tussen grootouders en hun kinderen zien we bij beslissingen over de opleiding (van de kinderen/ouders). Ruim een kwart van de grootouders (28%) geeft aan dat zij invloed hebben op de opleiding van hun kinderen terwijl slechts 8% van hun kinderen hier zo over denkt.


10

Grootouders Grootouders bemoeien hebben in het zicht te veel dagelijks met het leven leven veel van hun invloed op hun kinderen kinderen

Ouders slaan Ouders ongevraagde Ouders krijgen vragen adviezen van regelmatig regelmatig hun ouders in advies van advies aan de wind hun ouders hun ouders

Ouders hechten waarde aan de mening van hun ouders bij het nemen van een belangrijke beslissing

In hoeverre ben je het met de volgende stellingen eens? Basis: Ouders (n=346) en grootouders (n=316) - in percentages © 2011 - Ruigrok | NetPanel 3%

Grootouders Ouders Grootouders

5%

58%

9%

3%

26%

9%

Grootouders

6%

Ouders

5%

41% 39%

0%

10%

25%

30%

7%

10% 2%

42%

Neutraal

40%

50%

Mee eens

16% 18%

60%

4%

6% 1%

45% 20%

3%

47% 40%

Mee oneens

5%

18%

33%

23%

Helemaal mee oneens

27%

8%

37%

38%

Ouders

4%

34%

30%

23%

27%

32%

42%

Grootouders

9%

33%

18%

13%

Ouders

11% 43%

20%

5%

Grootouders

48%

25%

11%

Grootouders

11%

35%

10%

Ouders

Ouders

25%

70%

Helemaal mee eens

8%

80%

90%

4% 4% 100%

Weet niet/ geen mening

Ouders (59%) hechten waarde aan de mening van hun ouders (bij belangrijke beslissingen). Zij vragen hun ouders ook geregeld om advies (31%). Ongevraagd advies wordt minder op prijs gesteld. Dit wordt nogal eens genegeerd (25%). De meerderheid van de ouders (68%) vindt niet dat hun ouders zich teveel met hun dagelijks leven bemoeien of hier teveel invloed op (willen) uitoefenen (63%). Grootouders zijn het hier mee eens (46%). Grootouders en hun kinderen delen over het algemeen dezelfde mening. Grootouders zijn alleen wat positiever over de mate van hun invloed en denken dat hun kinderen vaker om hun mening verlegen zitten dan de kinderen zelf aangeven.


11

3.5

OP HET GEBIED VAN ALGEMENE AANKOPEN DICHTEN DE GROOTOUDERS ZICH MEER INVLOED TOE DAN HUN KINDEREN DAT DOEN De resultaten in deze paragraaf gaan in op de invloed die grootouders op hun kinderen hebben bij de aankoop van producten in het algemeen. Kun je aangeven hoeveel invloed grootouders hebben op hun kinderen bij de aankoop van producten in het algemeen? Basis: Allen - in percentages © 2011 - Ruigrok | NetPanel

Grootouders (n=316)

6%

Ouders (n=346) 4%

0% Veel invloed

43%

35%

19%

10%

37%

20% Neutraal

30%

40%

Weinig invloed

16%

39%

50%

60%

70%

Geen invloed

80%

90%

100%

Weet niet, geen mening

Tweevijfde van de ouders (39%) geeft aan dat hun ouders geen invloed hebben bij de aankoop van producten in het algemeen. Van de grootouders denkt een zesde (16%) geen invloed te hebben op hun kinderen.


12

Grootouders geven ongevraagd advies over aankopen die hun kinderen gaan doen

Bij belangrijke aankopen gaan ouders naar hun ouders voor advies

Ouders vinden de mening van hun ouders belangrijk bij aankopen

In hoeverre ben je het eens of oneens met de onderstaande stellingen? Basis: Ouders (n=346) en grootouders (n=316) - in percentages © 2011 - Ruigrok | NetPanel Grootouders

4%

Ouders

Grootouders

Ouders

Grootouders

Ouders

0%

15%

46%

17%

32%

27%

10%

36%

22%

26%

10%

18%

39%

30%

Mee oneens

40% Neutraal

4%

18%

28%

38%

20%

50%

60%

70%

Helemaal mee eens

1%

11%

19%

Mee eens

1%

23%

36%

21%

Helemaal mee oneens

19%

40%

22%

2%

19%

80%

3%

90%

100%

Weet niet/ geen mening

Bij aankopen vindt een beperkt deel van de ouders (20%) de mening van hun ouders belangrijk. Grootouders denken vaker (34%) dat hun mening ertoe doet bij aankopen (van hun kinderen). Hier zien we een duidelijk verschil tussen belangrijke beslissingen en aankopen. Drievijfde van de ouders (59%) hecht waarde aan de mening van hun ouders bij het nemen van een belangrijke beslissing. Ouders geven dan ook relatief vaak aan (62%) geen advies in te winnen bij hun ouders als zij een belangrijke aankoop gaan doen. Grootouders zien dit anders, zij geven minder vaak aan (32%) geraadpleegd te worden bij belangrijke aankopen van hun kinderen. Ook geven zij wel eens ongevraagd advies volgens een vijfde van hun kinderen (22%). Zelf zien de grootouders dat niet zo; een tiende (11%) vindt zelf dat zij wel eens ongevraagd advies geven over aankopen aan hun kinderen.


13

3.6

GROOTOUDERS DICHTEN ZICH MEER INVLOED TOE DAN HUN KINDEREN DOEN BIJ DE AANKOOP VAN RODE PRODUCTEN De respondenten hebben in totaal 100 punten toegekend aan bronnen die hen mogelijk beïnvloeden bij de aankoop van verschillende producten. Hieruit kunnen wij opmaken wat de mate van invloed is die grootouders krijgen toegekend. De rode producten die in dit onderzoek zijn meegenomen, zijn auto’s, audiovisuele apparatuur en vakanties/reizen. De bronnen van invloed waaruit de respondenten konden kiezen zijn: grootouders, kinderen, familie/vrienden/bekenden, verkoper, reclame en merkreputatie. Auto’s Hieronder is weergegeven wat de mate van invloed van grootouders is bij de aankoop van auto’s ten opzichte van andere bronnen van invloed.

Bij de aankoop van auto’s denken grootouders, na merkreputatie, de meeste invloed op hun kinderen te hebben. Hun kinderen geven aan dat na merkreputatie familie, vrienden en bekenden de meeste invloed op hen hebben bij de aankoop van een auto. Grootouders zeggen dat reclame de minste invloed heeft wanneer hun kinderen een auto kopen. Ditzelfde geldt voor ouders.


14

Op welke manier uit zich de invloed die grootouders op hun kinderen hebben bij de keuze voor een auto? Basis: Ouders die beïnvloed worden en grootouders die bëinvloeden (auto's) - in percentages © 2011 - Ruigrok | NetPanel Kinderen vragen hun ouders om hun mening met betrekking tot hun aankoop

55% 58%

Kinderen krijgen ongevraagd advies van hun ouders met betrekking tot hun aankoop

16% 18%

13%

Grootouders gaan mee naar de dealer

21%

8%

Kinderen kopen hetzelfde merk als hun ouders

11%

22%

Anders, namelijk…

11% 0%

10%

Ouders (n=66)

20%

30%

40%

50%

60%

70%

Grootouders (n=97)

Wanneer wij de grootouders en ouders vragen op welke manier deze invloed van grootouders tot uiting komt, zegt meer dan de helft (55%) van de grootouders dat hun kinderen hun mening vragen bij de aankoop van een auto. Dit komt overeen met het antwoord van hun kinderen. Een andere uiting van de invloed van grootouders op de aankoop van een auto is dat één op de tien ouders (12%) aangeeft dat zij uiteindelijk niet de auto van hun eigen keuze hebben gekocht. Bij de grootouders geeft 18%3 aan dat hun kinderen uiteindelijk niet de auto van hun eigen keuze gekocht hebben. Bij de antwoordcategorie ‘anders, namelijk…’ geeft men de volgende toelichting: Mijn partner is automonteur en weet er dus veel van. Hij adviseert thuis, Wij kochten haar auto en Dat zijn dingen die ze zelf moeten beslissen.

3

Schoonkinderen hebben het merk gekocht dat hun ouders hen hebben geadviseerd (5%) + schoonkinderen hebben

het merk gekocht dat een compromis is tussen hun (schoon)ouders advies en hun keuze (13%).


15

Audiovisuele apparatuur Een ander rood product waarbij we hebben onderzocht wat de invloed van grootouders is, is audiovisuele apparatuur. Hieronder is weergegeven wat de mate van invloed van grootouders is bij de aankoop van audiovisuele apparatuur ten opzichte van andere bronnen van invloed.

Bij de aankoop van audiovisuele apparatuur denken grootouders, na merkreputatie, de meeste invloed op hun kinderen te hebben. Hun kinderen geven aan dat na merkreputatie familie, vrienden en bekenden de meeste invloed op hen hebben. Zij noemen hun ouders in de laatste plaats.

Op welke manier uit zich de invloed die grootouders op hun kinderen hebben bij de keuze voor audiovisuele apparatuur? Basis: Ouders die beïnvloed worden en grootouders die bëinvloeden (audiovisuele apparatuur) - in % © 2011 - Ruigrok | NetPanel Kinderen vragen hun ouders om hun mening met betrekking tot de keuze voor een audiovisueel apparaat

52% 54%

Kinderen krijgen ongevraagd advies van hun ouders met betrekking tot de keuze voor een audiovisueel apparaat

11% 21%

9% 9%

Grootouders gaan mee naar de winkel

Kinderen kopen hetzelfde merk als hun ouders

6% 4%

34%

Anders, namelijk…

22% 0% Ouders (n=117)

10%

20%

30%

40%

50%

60%

Grootouders (n=188)

16

Wanneer wij de grootouders en ouders vragen op welke manier deze invloed van grootouders tot uiting komt, zegt 52% van de grootouders dat hun kinderen hun mening vragen bij de aankoop van audiovisuele apparatuur. 54% van de ouders zegt dat zij de mening van hun ouders vragen als het gaat om de aankoop van audiovisuele apparatuur. 21% van de ouders geeft aan dat hun ouders ongevraagd advies geven. Grootouders denken dan dat zij op deze manier invloed hebben op de aankoop van audiovisuele apparatuur terwijl in werkelijkheid deze ongevraagde adviezen door de ouders in de wind worden geslagen. Een andere uiting van de invloed van grootouders op de aankoop van een audiovisuele apparatuur is dat 16% van de grootouders aangeeft dat hun kinderen uiteindelijk niet het merk audiovisueel apparaat van hun eigen keuze hebben gekocht. Slechts 7% van hun kinderen geeft aan dat zij uiteindelijk niet het merk audiovisueel apparaat van hun eigen keuze hebben gekocht. Bij de antwoordcategorie ‘anders, namelijk…’ geeft men de volgende toelichting: We praten erover maar veel invloed heeft ze niet, We praten erover zonder verdere adviezen en Zij kopen wat ze zelf willen zonder onze inmenging. Opvallend is dat het lijkt of deze respondenten zich op een ander moment in het beslisproces richten, namelijk de daadwerkelijke koop, terwijl de insteek meer gericht is op de oriëntatiefase.


17

Vakanties en reizen Ook voor het rode product vakanties en reizen is onderzocht wat de invloed van grootouders hierbij is. Hieronder is weergegeven wat de mate van invloed van grootouders is bij het boeken van vakanties en reizen ten opzichte van andere bronnen van invloed.

Bij het boeken van vakanties denken grootouders dat zij de meeste invloed op hun kinderen hebben. Ouders geven aan dat juist hun kinderen de meeste invloed hebben op het boeken van een vakantie. Hun ouders staan op de laatste plaats als het gaat om invloed op het boeken van vakanties.

Op welke manier uit zich de invloed die grootouders op hun kinderen hebben bij de keuze voor het boeken van vakanties en reizen? Basis: Ouders die beïnvloed worden en grootouders die bëinvloeden (vakantie en reizen) in % © 2011 - Ruigrok | NetPanel Kinderen vragen hun ouders om hun mening met betrekking tot de keuze voor het boeken van vakanties en reizen

39% 42% 17%

We zoeken samen via internet een vakantie

14% Kinderen krijgen ongevraagd advies van hun ouders met betrekking tot de keuze voor het boeken van vakanties en reizen

13% 22% 10%

Kinderen boeken een bestemming waar hun ouders zijn geweest/naartoe gaan

12% 1% 2%

Grootouders gaan mee naar het reisbureau

38%

Anders, namelijk…

31% 0%

5%

Ouders (n=154)

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

Grootouders (n=204)


18

Wanneer we vragen op welke manier de invloed van grootouders op het boeken van vakanties en reizen zich uit, geven bijna vier op de tien (39%) grootouders aan dat hun kinderen hun mening vragen bij het boeken van vakanties. Hun kinderen geven hetzelfde aan (42%). 17% van de grootouders die denkt dat zij invloed hebben, geeft aan dat zij samen met hun kinderen via internet op zoek gaan naar vakanties. 14% van hun kinderen die vinden dat hun ouders invloed hebben bij het boeken van vakanties geeft aan dat zij samen met hun ouders zoeken naar vakanties via internet. Een andere uiting van de invloed van grootouders op het boeken van vakanties en reizen is dat 18% van de grootouders aangeeft dat hun kinderen uiteindelijk niet de vakantiebestemming van hun eigen keuze kiest. Hun kinderen kiezen óf de bestemming die hun ouders adviseren óf de bestemming die een compromis is. 17% van de ouders geeft aan dat zij niet de vakantiebestemming boeken van hun eigen keuze. Bij de antwoordcategorie ‘anders, namelijk…’ geven de ouders de volgende toelichting: Het onderwerp wordt besproken, maar verder is er geen invloed, Door gesprekken ontstaan ook suggesties en ideeën, Ik vertel de keuze en zij geven hun mening, Ik vraag hun mening over de bestemming en We zoeken samen uit en gaan samen op vakantie. Grootouders geven de volgende toelichting: We praten over campings waar wij geweest zijn, Er is gepraat over hun keuze en Ze overleggen soms.


19

3.7

BIJ DE AANKOOP VAN WITTE PRODUCTEN DICHTEN GROOTOUDERS ZICH MEER INVLOED TOE DAN DAT HUN KINDEREN DOEN De witte producten die in dit onderzoek zijn meegenomen zijn hypotheek en mobiele telefoonabonnement/prepaid. De bronnen van invloed waaruit de respondenten konden kiezen zijn: grootouders, kinderen, familie/vrienden/bekenden, verkoper, reclame en merkreputatie. Hypotheek Hieronder is weergegeven wat de mate van invloed van grootouders is bij het afsluiten van een hypotheek ten opzichte van andere bronnen van invloed.

Bij het afsluiten van een hypotheek geven grootouders aan dat zij, naast de verkoper van de hypotheek, de meeste invloed hebben op hun kinderen. Ouders zeggen dat naast de verkoper ook merkreputatie en familie, vrienden en bekenden van invloed zijn bij de keuze voor een hypotheek. Grootouders noemen zij pas in de vierde plaats.


20

Op welke manier uit zich de invloed die grootouders op hun kinderen hebben bij het afsluiten van een hyptoheek? Basis: Ouders die beïnvloed worden en grootouders die beïnvloeden - in percentages © 2011 - Ruigrok | NetPanel Kinderen vragen hun ouders om hun mening met betrekking tot de keuze voor een financiële dienstverlener bij het afsluiten van een hypotheek

54% 56%

Kinderen sluiten hun hypotheek af bij dezelfde financiële dienstverlener als hun ouders

16% 4%

Kinderen krijgen ongevraagd advies van hun ouders met betrekking tot de keuze voor een financiële dienstverlener bij het afsluiten van een hypotheek

12% 25%

7%

Grootouders gaan mee naar een financieel adviseur

9%

24%

Anders, namelijk…

18% 0% Ouders (n=97)

10%

20%

30%

40%

50%

60%

Grootouders (n=147)

Wanneer wij de grootouders en ouders vragen op welke manier deze invloed van grootouders tot uiting komt, geeft het grootste deel (56%) aan dat dit komt omdat ouders om de mening van grootouders vragen met betrekking tot de hypotheek. Een vierde deel van de ouders (25%) die zegt dat hun ouders invloed uitoefenen op de keuze van de hypotheek, geeft aan dat hun ouders deze invloed uitoefenen door hen ongevraagd advies te geven. Ruim één op de tien grootouders (12%) denkt hun kinderen ongevraagd advies te geven over de keuze van een hypotheek. Een andere uiting van de invloed van grootouders op het afsluiten van een hypotheek is dat bijna drie op de tien grootouders (28%) aangeven dat hun kinderen uiteindelijk niet de hypotheek van hun eigen keuze hebben afgesloten. Een op de tien ouders (11%) geeft aan dat zij uiteindelijk niet de hypotheek van hun eigen keuze hebben afgesloten. Bij de antwoordcategorie ‘anders, namelijk…’ geven de ouders de volgende toelichting: Als het ter sprake komt vraag ik naar hun ervaring met een verstrekker die ik overweeg, Discussie, ervaringen uitwisselen, Mijn hypotheekverstrekker is mijn schoonvader en Ik ben zelf financieel adviseur. Grootouders geven de volgende toelichting: Hier heb ik geen verstand van, dat doen de andere ouders en Zij vragen een offerte en leggen die aan mij voor.


21

Mobiel telefoonabonnement/prepaid Hieronder is weergegeven wat de mate van invloed van grootouders is bij het afsluiten van een mobiel telefoonabonnement/prepaid ten opzichte van andere bronnen van invloed.

Bij het afsluiten van een mobiel telefoonabonnement/prepaid denken grootouders, na merkreputatie, de meeste invloed te hebben op hun kinderen. Hun kinderen geven aan dat na merkreputatie familie, vrienden en bekenden de meeste invloed op hen hebben. Zij noemen hun ouders in de laatste plaats.


22

Op welke manier uit zich de invloed die grootouders op hun kinderen hebben bij het afsluiten van een mobiel telefoonabonnement / prepaid? Basis: Ouders die beïnvloed worden en grootouders die bëinvloeden - in percentages © 2011 - Ruigrok | NetPanel Kinderen vragen hun ouders om hun mening met betrekking tot de keuze voor het afsluiten van een mobiel telefoonabonnement/ prepaid

27% 30%

Kinderen krijgen ongevraagd advies van hun ouders met betrekking tot de keuze voor het afsluiten van een mobiel telefoonabonnement/ prepaid

16% 30%

7%

Kinderen sluiten bij dezelfde provider af als hun ouders

3%

2%


11%

54%

Anders, namelijk…

33% 0% Ouders (n=61)

10%

20%

30%

40%

50%

60%

Grootouders (n=134)

Wanneer wij vragen naar de manier waarop de invloed van grootouders tot uiting komt, zegt meer dan een kwart (27%) van de grootouders dat hun kinderen hun mening vragen wanneer zij een mobiel telefoonabonnement/prepaid afsluiten. Meer dan 50% van de grootouders geeft aan op een andere manier invloed uit te oefenen. Ze geven hier de volgende antwoorden: Ik heb hier geen invloed op en Mijn kinderen maken zelf deze keuze. Drie op de tien ouders (30%) geven aan dat zij de mening van hun ouders vragen als het gaat om het afsluiten van een mobiel telefoonabonnement/prepaid. Daarnaast geven ook drie op de tien ouders (30%) aan dat zij over dit onderwerp ongevraagd advies krijgen van hun ouders. Een andere uiting van de invloed van grootouders bij het afsluiten van een mobiel telefoonabonnement/prepaid is dat volgens 14% van de grootouders hun kinderen uiteindelijk niet het mobiele telefoonabonnement/prepaid van hun eigen keuze afsluit. 4% van hun kinderen zegt zelf dat zij uiteindelijk niet het abonnement van hun eigen keuze afsluit. Bij de antwoordcategorie ‘anders, namelijk…’ geven de ouders de volgende toelichting: Het onderwerp wordt besproken, maar ze hebben verder geen invloed en Ik koop mijn eigen keuze. Grootouders geven de volgende toelichting: Geen invloed want dat beslissen ze helemaal zelf, Ik meng mij wel eens in de discussie, Zij sluiten zelf het abonnement af, We overleggen samen wat het beste is, Ze kopen wat ze willen en Ze vragen soms mijn mening en soms doen ze er iets mee.


23

3.8

GROOTOUDERS DICHTEN ZICH MEER INVLOED TOE DAN HUN KINDEREN DOEN BIJ DE AANKOOP VAN BLAUWE PRODUCTEN Het blauwe product dat in dit onderzoek is meegenomen, is het persoonlijke verzorgingsproduct. De bronnen van invloed waaruit de grootouders en ouders konden kiezen zijn: grootouders, kinderen, familie/vrienden/bekenden, verkoper, reclame en merkreputatie. Persoonlijke verzorging Hieronder is weergegeven wat de mate van invloed van grootouders is bij de aankoop van persoonlijke verzorgingsproducten ten opzichte van andere bronnen van invloed.

Bij de aankoop van persoonlijke verzorgingsproducten denken grootouders, na merkreputatie, de meeste invloed op hun kinderen te hebben. Hun kinderen geven aan dat na merkreputatie reclames de meeste invloed op hen hebben. Zij noemen hun ouders in de laatste plaats.


24

Op welke manier uit zich de invloed die grootouders op hun kinderen hebben bij de aankoop van persoonlijke verzorgingsproducten? Basis: Ouders die beïnvloed worden en grootouders die bëinvloeden (verzorgingsproducten) - in % © 2011 - Ruigrok | NetPanel Kinderen vragen hun ouders om hun mening met betrekking tot de keuze voor persoonlijke verzorgingsproducten

33% 31%

Kinderen krijgen ongevraagd advies van hun ouders met betrekking tot de keuze voor persoonlijke verzorgingsproducten

17% 33%

11%

Kinderen kopen dezelfde merken verzorgingsproducten als hun ouders

14%

6%


8%

43%

Anders, namelijk…

27% 0%

5%

Ouders (n=93)

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

Grootouders (n=181)

Wanneer we de grootouders en ouders vragen op welke manier de invloed van grootouders tot uiting komt, geeft het grootste deel van de grootouders (33%) aan dat hun kinderen hun mening vragen over dit onderwerp. Hun kinderen geven in de eerste plaats (33%) aan dat zij vooral ongevraagd advies krijgen over persoonlijke verzorgingsproducten van hun ouders. 17% van de grootouders zegt dat zij ongevraagd advies geven aan hun kinderen als het gaat om persoonlijke verzorgingsproducten. Een andere uiting van de invloed van grootouders op de aankoop van persoonlijke verzorgingsproducten is dat 14% van de grootouders zegt dat hun kinderen uiteindelijk niet de persoonlijke verzorgingsproducten van hun eigen keuze kopen. 12% van hun kinderen geeft aan dat zij niet de persoonlijke verzorgingsproducten van hun eigen keuze kopen. Bij de antwoordcategorie ‘anders, namelijk…’ geven de ouders de volgende toelichting: Ik koop wat ik zelf wil, ook voor de kinderen en Ik vraag advies als zij hetzelfde product gebruiken wat ik wil kopen. Grootouders geven de volgende toelichting: Ik geef alleen gevraagd advies, Zij kopen naar eigen inzicht, We overleggen soms en We praten over hetgeen wij en zij gebruiken, echter we geven geen advies maar delen wel ervaringen.


25

3.9

BIJ DE AANKOOP VAN GELE PRODUCTEN DICHTEN GROOTOUDERS ZICH MEER INVLOED TOE DAN HUN KINDEREN DOEN Het gele ‘product’ dat in dit onderzoek is meegenomen is de keuze voor een supermarkt. De bronnen van invloed waaruit de grootouders en ouders konden kiezen zijn: grootouders, kinderen, familie/vrienden/bekenden, verkoper, reclame en merkreputatie. Keuze supermarkt Hieronder is weergegeven wat de mate van invloed van grootouders is bij de keuze voor een supermarkt ten opzichte van andere bronnen van invloed.

Bij de keuze voor een supermarkt denken grootouders dat zij na merkreputatie en reclame de meeste invloed hebben op hun kinderen. Hun kinderen geven aan dat na merkreputatie en reclame hun kinderen de meeste invloed hebben op hun keuze van supermarkt. Hun ouders komen op de een na laatste plaats.


26

Op welke manier uit zich de invloed die grootouders op hun kinderen hebben bij de keuze van de supermarkt? Basis: Ouders die beïnvloed worden en grootouders die bëinvloeden (supermarkt) - in percentages © 2011 - Ruigrok | NetPanel 51%

Kinderen doen hun boodschappen bij dezelfde supermarkt als hun ouders

36%

16%

Kinderen vragen hun ouders om hun mening met betrekking tot de keuze van hun supermarkt

13%

13%

Kinderen krijgen ongevraagd advies van hun ouders met betrekking tot de keuze van hun supermarkt

23%

29%

Anders, namelijk…

40%

0% Ouders (n=135)

10%

20%

30%

40%

50%

60%

Grootouders (n=196)

Wanneer wij vragen op welke manier de invloed van grootouders op de keuze van een supermarkt tot uiting komt, geeft meer dan de helft (51%) aan dat hun kinderen boodschappen doen bij dezelfde supermarkt als hun ouders. Van hun kinderen geeft meer dan een derde (36%) aan dat zij hun boodschappen doen bij dezelfde supermarkt als hun ouders. Een andere uiting van de invloed van grootouders op de keuze van de supermarkt is dat 19% van de grootouders zegt dat hun kinderen uiteindelijk niet kiezen voor de supermarkt van hun eigen keuze. Van hun kinderen zegt 8% uiteindelijk niet de supermarkt van hun eigen keuze te kiezen. Bij de antwoordcategorie ‘anders, namelijk…’ geven de ouders de volgende toelichting: Als mijn moeder een lekker product heeft gezien bij een andere supermarkt, haal ik dat wel eens om ook te proberen, Dit is mijn eigen keuze, wel dezelfde als ik van huis uit gewend ben, Producten die zij aangeven kunnen van invloed zijn op mijn keuze voor een supermarkt, Wij doen vaak samen boodschappen en Wij kletsen er wel eens over en dat vormt wel mijn mening. Grootouders geven de volgende toelichting: Alleen als iets voordeliger is, dan praten wij erover en Zij hebben dat van huis uit meegekregen.


27

3.10 GROOTOUDERS DICHTEN ZICH MEER INVLOED TOE DAN HUN KINDEREN DOEN BIJ DE OPVOEDING VAN KLEINKINDEREN In deze paragraaf worden de vragen behandeld die ingaan op de opvoeding van de (klein)kinderen. Kun je aangeven in hoeverre grootouders wel of niet hun mening geven over de opvoeding van hun kleinkind(eren) in het algemeen? Basis: Allen - in percentages © 2011 - Ruigrok | NetPanel

Grootouders (n=316)

20%

Ouders (n=346)

9%

0%

18%

16%

10%

Helemaal niet

20%

45%

18%

36%

30% Niet

40%

35%

50% Neutraal

60%

70% Wel

80%

3%

90%

100%

Heel erg

Volgens ouders geeft bijna tweevijfde van hun ouders (38%) (heel) erg hun mening over de opvoeding van hun kleinkinderen. Dit percentage ligt onder de grootouders lager, namelijk 18%.


28

Waarden en normen

Grootouders

Voeding

Grootouders

Verzorging

Als het gaat om opvoeding, op welke punten denk je dat grootouders wel of geen invloed hebben? (1) Basis: Ouders (n=346) en grootouders (n=316) - in percentages © 2011 - Ruigrok | NetPanel

Ouders

9%

9%

15%

Sport en beweging

49%

21%

27%

23%

23%

0% 10% Helemaal geen invloed

17%

37%

20% 30% 40% Geen invloed Neutraal

1%

22%

40%

27%

23%

50% Wel invloed

1%

25%

30%

26%

2%

17%

36%

24%

Ouders

25%

31%

13%

4%

35%

22%

14%

5%

47%

25%

Ouders

Grootouders

12%

12%

Ouders

Grootouders

27%

60% 70% Zeer veel invloed

1%

11% 80% 90% 100% Weet niet, geen mening

Schoolkeuze

Tijdsbesteding

Als het gaat om opvoeding, op welke punten denk je dat grootouders wel of geen invloed hebben? (2) Basis: Ouders (n=346) en grootouders (n=316) - in percentages © 2011 - Ruigrok | NetPanel

Grootouders

Ouders

Grootouders

15%

28%

24%

35%

18%

16%

23%

32%

30%

Ouders

35%

41%

17%

16%

36%

11%

22%

36%

1%

5%

10%

1%

Bedtijd

Grootouders

39%

Ouders

0% 10% Helemaal geen invloed

32%

20% 30% 40% Geen invloed Neutraal

40%

50% Wel invloed

20%

60% 70% Zeer veel invloed

6% 0%

80% 90% 100% Weet niet, geen mening

Als het gaat om opvoeding hebben grootouders volgens hun kinderen met name invloed op waarden en normen (51%). Daarnaast hebben grootouders op het gebied van de opvoeding van hun kleinkinderen volgens hun kinderen nog gedeeltelijk invloed op voeding (22%), verzorging


29

(18%), tijdsbesteding (16%) en sport en beweging (11%). Minimale invloed hebben grootouders op hun kinderen over de bedtijd (6%) en schoolkeuze (5%) van hun kleinkinderen. Ondanks dat grootouders zichzelf in het algemeen meer invloed toekennen, is de mening van de grootouders nagenoeg gelijk.

Ouders zouden willen dat hun Ouders hechten Grootouders ouders zich meer veel waarde aan bemoeien zich te zouden bemoeien de mening van hun veel met de met de opvoeding ouders wat betreft opvoeding van hun van de de opvoeding van kleinkinderen kleinkinderen de kleinkinderen

Ouders proberen hun kinderen op te voeden zoals hun ouders dit vroeger ook hebben gedaan

Kan jij aangeven in hoeverre je het eens of oneens bent met de volgende stellingen? Basis: Ouders (n=346) en grootouders (n=316) - in percentages © 2011 - Ruigrok | NetPanel

Grootouders

8%

35%

15%

Ouders

Grootouders

18%

7%

Ouders

Grootouders

24% 11% 15%

4% 2%

40%

50%

3% 2% 14% 15%

44% 30%

3%

28%

43%

26% 20%

25%

49%

38%

10%

3%

26%

40%

33%

5% 2%

29%

40%

26%

Grootouders

0%

28% 50%

16%

Ouders

Ouders

32%

18% 60%

Helemaal mee oneens

Mee oneens

Neutraal

Helemaal mee eens

Weet niet, geen mening

Niet van toepassing

70%

80%

3% 1%

7% 3% 90%

100%

Mee eens

Ouders willen niet dat hun ouders zich meer gaan bemoeien met de opvoeding van hun (klein)kinderen. Ruim viervijfde van de ouders (82%) geeft dit aan, tegenover tweederde van de grootouders (66%) die deze mening deelt. Volgens een tiende van de ouders (10%) bemoeien grootouders zich zelfs teveel met de opvoeding van hun kleinkinderen. Slechts 2% van de grootouders vindt dat zij zichzelf teveel bemoeien met de opvoeding van hun kleinkinderen. Desondanks hecht drie op de tien ouders (29%) veel waarde aan de mening van hun ouders wat betreft de opvoeding van hun kinderen. Even veel grootouders zijn het hier mee eens. Een derde van de ouders (32%) probeert zelfs hun kinderen zo op te voeden zoals zij zelf ook opgevoed zijn door hun ouders. Grootouders zijn net iets positiever hierover. Ruim een derde van de grootouders (37%) geeft aan dat de kinderen hun kinderen opvoeden zoals de ouders zelf opgevoed zijn door de grootouders. Wat opvoeding betreft zien we met name verschillen tussen grootouders die nooit oppassen en grootouders die meerdere keren per week of tenminste 1 keer per week oppassen. Zij hebben bijvoorbeeld meer invloed bij het bepalen van de bedtijd, voeding en verzorging.


30

4 AANBEVELINGEN 4.1

ADVERTEERDERS Uit het onderzoek blijkt dat grootouders enige mate van invloed hebben op zowel algemene beslissingen en aankopen als specifieke aankopen. De mate waarin grootouders invloed hebben, daarover verschillen de meningen van ouders en grootouders. Toch toont dit aan dat ook grootouders onderdeel uitmaken van de gezinspraak in gezinnen. Adverteerders zullen bij hun communicatie naar gezinnen ook rekening moeten houden met grootouders van de gezinnen. Bij de keuze van gezinnen voor producten zullen adverteerders zich ook meer tot de grootouders moeten richten. Zoals uit eerdere publicaties naar voren is gekomen zijn 50plussers sterker gericht op merknaam dan 50-minners en kiezen zij vaker op basis van merk 4.

4.2

VAKPERS Interessante invalshoeken voor pers zitten met name in date mate waarin grootouders hun eigen invloed overschatten. De mate waarin grootouders invloed hebben op hun kinderen bij de aankoop van producten in het algemeen. De mate waarin ouders invloed hebben op hun ouders bij de aankoop van producten in het algemeen. Daarnaast is het interessant in te gaan op de mate waarin ouders het gevoel hebben ongevraagd advies te krijgen van hun ouders. Ouders geven over het algemeen vaker dan grootouders aan dat zij ongevraagd advies krijgen. Ten slotte is er een opvallend hoog percentage ouders dat aangeeft dat zij hun kinderen zo opvoeden zoals hun ouders dit vroeger ook hebben gedaan.

4

Familie Kenniscentrum, 50-plus en merkbewust: de ontwikkeling van merkfuncties naarmate men ouder wordt,

november 2010.


31

Bijlagen


32

REFERENTIEKADER De respondenten zijn allen óf ouders met kinderen in de leeftijd van 0 tot 12 jaar óf grootouders met kleinkinderen in de leeftijd van 0 tot 12 jaar. Meer dan de helft van de ouders (53%) werkt parttime, het grootste deel van de grootouders (47%) werkt niet. Wanneer we vragen naar de frequentie waarin ouders contact hebben met hun ouders geeft bijna driekwart (79%) aan dat zij met hun moeder één of meerdere keren per week contact hebben. Voor hun vader geldt dat de helft van de ouders (49%) één of meerdere keren per week contact met hem hebben. Een derde van de ouders (29%) geeft aan dat zij ten minste één keer per maand contact hebben met hun schoonouders. Het overgrote deel (91%) van de grootouders zegt met hun dochter één of meerdere keren per week contact te hebben. Voor hun zoons geldt dit ook, zij het in iets mindere mate (81%). Tweederde (66%) van de grootouders geeft aan met hun schoonkinderen één of meerdere keren per week contact te hebben. De helft van de grootouders (50%) geeft aan één of meerdere keren per week op te passen op hun kleinkinderen. Bijna tweevijfde (38%) van de schoonvaders en meer dan een derde (35%) van de schoonmoeders geeft aan nooit op te passen op hun kleinkinderen. Voor de vaders geldt dat bijna drie op de tien (28%) aangeeft nooit op zijn kleinkinderen te passen. Bijna een kwart (23%) van de moeders geeft aan nooit op haar kleinkinderen te passen. Over het algemeen geven zowel de grootouders als de ouders aan dat de band met respectievelijk hun kinderen en ouders goed is. Ouders die veel contact hebben met hun ouders zijn over het algemeen tevredener over de band dan ouders die minder contact hebben met hun ouders.


33

DE INVLOED VAN GROOTOUDERS. Onderzoek naar de invloed van grootouders op hun kinderen

Recommend Documents