EZ/bedrijvenbroch. 3-luik
25-05-2004
15:22
Pagina 1
De nieuwe Telecommunicatiewet beknopte uitleg voor bedrijven
Wat betreft
w.v.t.t.k Geachte mevrouw de afspraak die wij In reactie op u Ik heb onl angs nog d ie leverancie r gesproke n en di kan garand eren dat w e een korting va n 20% zeke r kunne krijgen, e nige vraag die ik dan nog he b is of he t er op tijd is
EZ/bedrijvenbroch. 3-luik
25-05-2004
15:22
Pagina 2
floppy’s nietjes spuitlijm
:-))
Vanwege de dynamiek van de elektronische communicatiesector was de
. t h g i r l l a . . . ( : Hee J, 11 uur R ! k o o r e j i w n j i Dan z 12.00 C U at >PGeatemrinde
Telecommunicatiewet aan een grondige herziening toe. De herziene Telecommunicatiewet is op 19 mei 2004 in werking getreden. Oogmerk blijft het bevorderen van concurrentie en het veiligstellen van consumentenbelangen.
Deze brochure is gemaakt voor bedrijven die elektronische communicatiediensten afnemen en ook voor bedrijven die deze diensten aanbieden. Er is ook een speciale brochure voor consumenten. In deze brochure worden de belangrijkste wijzigingen op een rijtje gezet. Het gaat om:
r werken bij m’n oude ba as (16 uur) en heb > gedurende twee jaar. D us ik al een klus voor 1 1 /5 da > Heb er veel zin in. Wat die 16 uur betreft moet n og w > contractwijziging, maa r moet wel erg gek lopen als d > Kortom, alle (on)gevra agde adviezen zijn welko m. • wet is techniekonafhankelijk • bevoegdheden OPTA
• van interconnectie naar interoperabiliteit • universele dienst en huurlijnen • consumentenbescherming
• geschillen, bezwaar en beroep
EZ/bedrijvenbroch. 3-luik
25-05-2004
15:22
Pagina 3
tape printerpapier mappen ordners CD-R 80 memoblok bloknote fineliner inkt 40 watt lamp muismatje Wet is techniekonafhankelijk In de nieuwe wet wordt niet langer onderscheid gemaakt tussen ‘telecommunicatie’ en ‘omroep’. Alle openbare netwerken voor zowel telecommunicatie (zoals telefonie, internet) als distributienetwerken voor radio- en tv-programma’s vallen onder de nieuwe wet. Ongeacht of het gaat om verzending via koperkabel en glasvezel, of draadloos via aardse antenne-installaties; of het nu gaat om analoge omroepsignalen, WiFi of digitale televisie, of uitzending via een satelliet. Al deze netwerken worden nu uniform behandeld onder de noemer ‘openbare elektronische communicatienetwerken en –diensten’. Het gaat dan alleen om transportdiensten zoals telefonie en internet en niet om ‘contentdiensten’ zoals radio- en tv-programma’s, of diensten die via internet worden aangeboden. Bevoegdheden OPTA OPTA is de Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit. OPTA is een onafhankelijke toezichthouder die zorgt voor naleving van de Telecommunicatiewet en de Postwet. Voortaan zal OPTA zelf markten definiëren, vaststellen welke partij op een markt zogenoemde ‘aanmerkelijke marktmacht’ heeft en welke verplichtingen aan die partijen moeten worden opgelegd. Als de beslissingen van OPTA van invloed zijn op de handel tussen de lidstaten van de Europese Unie moeten beslissingen ook eerst worden voorgelegd aan collega-toezichthouders in andere lidstaten en aan de Europese Commissie. In sommige gevallen kan de Europese Commissie een beslissing blokkeren.
in de week ag waag de gok. wel dat niet doorgaat.
Hieronder volgt een korte toelichting van de belangrijkste wijzigingen in de bevoegdheden van OPTA: • Marktafbakening OPTA bakent voortaan zelf bepaalde zogeheten ‘relevante markten’ af. Daarmee wordt het speelveld van de concurrentie afgebakend. OPTA stelt vast om welke dienst het precies gaat en of de markt lokaal, regionaal of (inter)nationaal is. Op die manier wordt bepaald welke bedrijven met elkaar concurreren. De markten die op de lijst van de Europese Commissie staan worden in ieder geval door OPTA afgebakend en onderzocht om na te gaan of er sprake is van aanmerkelijke marktmacht. • Aanmerkelijke marktmacht Voorheen was sprake van ‘aanmerkelijke marktmacht’ als een partij een marktaandeel had van 25% of groter. In de nieuwe wet gaat het niet meer alleen om marktaandeel. Marktaandeel blijft een belangrijke factor, maar is niet meer doorslaggevend. Er kan sprake zijn van aanmerkelijke marktmacht als een bedrijf een
marktaandeel heeft van meer dan 40%. Bij een marktaandeel groter dan 50% zal dat in de regel het geval zijn. Naast marktaandeel kijkt OPTA ook naar verschuivingen in marktaandelen, prijsontwikkelingen en mogelijkheden voor toetreding tot de markt door andere bedrijven. • Verplichtingen voor aanbieders OPTA kan partijen met aanmerkelijke marktmacht bepaalde verplichtingen opleggen. Een partij die volgens de nieuwe beoordeling aanmerkelijke marktmacht heeft, krijgt niet automatisch alle mogelijke verplichtingen opgelegd. OPTA kiest de passende verplichtingen uit een menu van mogelijkheden met als uitgangspunt: ‘zo weinig mogelijk en zo veel als noodzakelijk’. Mogelijke verplichtingen zijn: - Toegang bieden Hiermee wordt de verplichting bedoeld om andere bedrijven gebruik te laten maken van de eigen infrastructuur. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om het kunnen realiseren van interconnectie (het feitelijk op elkaar aansluiten van netwerken) of ontbundelde toegang tot het aansluitnet (de mogelijkheid om de koperen aansluitingen over te nemen van KPN). Hierdoor kunnen die bedrijven elektronische communicatiediensten aanbieden aan eindgebruikers. Een voorbeeld is toegang tot internet of bellen via carrier(voor)keuze. - Transparantie OPTA kan een aanbieder met aanmerkelijke marktmacht verplichten om technische informatie en ook voorwaarden en tarieven beschikbaar te stellen. OPTA kan ook een gespecificeerde referentie-aanbieding (een soort standaardaanbieding) eisen. Zo kan de partij die toegang wil, zich sneller een oordeel vormen over de technische en zakelijke aspecten. Langdurig onderhandelen wordt hiermee voorkomen. - Non-discriminatie OPTA kan een aanbieder met aanmerkelijke marktmacht verplichten om alle partijen die gebruikmaken van haar netwerk, onder gelijke omstandigheden op gelijke wijze te behandelen. Dit beginsel van non-discriminatie voorkomt bijvoorbeeld dat partijen met aanmerkelijke marktmacht hun eigen dochterondernemingen of eigen dienstverleningsactiviteiten bevoordelen en daarmee concurrentievervalsend werken. - Gescheiden boekhouding Kosten en opbrengsten van activiteiten op een bepaalde markt moeten apart worden geadministreerd. Deze verplichting is vooral van belang om bij verticaal geïntegreerde ondernemingen met aanmerkelijke marktmacht te kunnen vaststellen of zij hun dochterbedrijven niet bevoordelen of dat er sprake is van een oneerlijke kruissubsidiëring.
EZ/bedrijvenbroch. 3-luik
25-05-2004
15:23
Pagina 4
- Prijsregulering en kostentoerekening OPTA kan ingrijpen in de prijzen die een partij met aanmerkelijke marktmacht rekent aan andere partijen voor toegang tot haar netwerk. Op deze manier wordt ervoor gezorgd dat bedrijven redelijke prijzen betalen voor de toegang. Om de prijzen te kunnen controleren heeft OPTA daarnaast de mogelijkheid om voor te schrijven hoe kosten moeten worden verdeeld over verschillende bedrijfsactiviteiten. Dergelijke voorschriften kunnen ook worden gegeven in combinatie met een non-discriminatie verplichting. OPTA kan deze verplichtingen opleggen aan bedrijven met aanmerkelijke marktmacht die leveren aan andere bedrijven die communicatiediensten aanbieden. OPTA kan deze verplichtingen ook opleggen aan bedrijven met aanmerkelijke marktmacht die rechtstreeks leveren aan eindgebruikers. Als OPTA constateert dat verplichtingen op groothandelsniveau niet voldoende effectief zijn om duurzame concurrentie tussen aanbieders van diensten voor eindgebruikers te realiseren kan OPTA ook rechtstreeks ingrijpen in de eindgebruikerstarieven om eindgebruikers te beschermen tegen te hoge prijzen. Ook kan OPTA optreden tegen te lage eindgebruikersprijzen. Een partij met aanmerkelijke marktmacht kan bovendien worden verplicht bepaalde informatie aan eindgebruikers bekend te maken, zijn eindgebruikers gelijkwaardig te behandelen of bepaalde diensten los van elkaar (ontbundeld) aan te bieden. OPTA kan dus een verplichting opleggen, maar ook combinaties van verplichtingen, al naar gelang de marktsituatie dat vereist.
Van interconnectie naar interoperabiliteit Eindgebruikers moeten met andere eindgebruikers kunnen communiceren ook als zij zijn aangesloten op verschillende netwerken of bij verschillende dienstenaanbieders. Dit heet in de nieuwe wet interoperabiliteit. Dat kan alleen als de betrokken bedrijven voldoende samenwerken. Om interoperabiliteit mogelijk te maken moeten onder andere de netwerken van de verschillende aanbieders direct of indirect worden gekoppeld. Dit heet interconnectie. Maar zo’n fysieke verbinding alleen is niet voldoende om te kunnen communiceren. Ook de uiteenlopende netwerkdiensten van verschillende aanbieders moeten door de wederzijdse eindgebruikers kunnen worden gebruikt. Daartoe moeten ook de aanbieders van diensten hun medewerking verlenen. Bellen van vast naar mobiel en toegang tot informatienummers (0800/090x) zijn voorbeelden van diensten die pas voor eindgebruikers toegankelijk zijn als alle betrokken partijen afspraken over interoperabiliteit hebben gemaakt. Volgens de nieuwe wet zijn alle aanbieders die toegang tot eindgebruikers controleren verplicht om over interoperabiliteit te onderhandelen als een andere aanbieder daarom vraagt. Als men het niet eens kan worden kan een van de betrokken aanbieders naar de OPTA stappen en een geschil voorleggen. OPTA doet dan een bindende uitspraak. Als dat wenselijk is, kan OPTA ook uit eigen beweging - dus zonder dat een geschil is voorgelegd - een interoperabiliteitsverplichting opleggen. De betrokken aanbieders moeten dan ervoor zorgen dat hun klanten over-en-weer kunnen
Hi Hardcore, reetly and confidenti sc di n ca u yo e, m ho n ow fort of your -----Forwarded Messag From the privacy and com . on iti nd co c ifi ec sp ur treat yo prescriptions you need to lls $ 369.99] <j.ja From: ] [120 pi"J.Janssen" 99 9. 32 $ lls pi 0 [9 ] 99 9. 27 ] [120 pills $ 3 Valium 10 mg - [60 pills $ 00 9. 26 $ lls pi 0 [9 ] 00 9. Date: Mon, 10 May 200 9.00] [60 pills $ 22 99] 249. $ lls Xanax 1 mg - [30 pills $ 16 pi 0 [6 ] 99 9. 15 $ lls pi 0 [3 g) P10mg/500m $ To: "Nemo Visman"
Subject: vergadering bij ------ End of Forwarded
EZ/bedrijvenbroch. 3-luik
26-05-2004
15:07
Pagina 5
communiceren. Voor telefonie is interoperabiliteit altijd verplicht. Alle aanbieders van telefonie(netwerken) moeten dus onderling resultaatsafspraken maken over interoperabiliteit. Universele dienst en huurlijnen Aan het pakket van universele diensten is een dienst toegevoegd: een telefoonabonnement met geherbalanceerde tarieven, zoals het ‘belbasis-abonnement’ van KPN. Dat wil zeggen dat de vaste (netwerk)kosten in een vast bedrag (abonnement) in rekening worden gebracht en de belkosten (de tikken) naar rato van gebruik. De tarieven van alle universele diensten moeten redelijk zijn. Bedrijven hebben geen recht op het ‘bereikbaarheids-abonnement’, het zogenaamde ‘belbudgetabonnement’. Dat is alleen beschikbaar voor consumenten. KPN is verplicht om nota’s voor deze universele telefoondiensten op verzoek te specificeren. Het minimumpakket huurlijnen dat door een partij met aanmerkelijke marktmacht op de huurlijnenmarkt moet worden aangeboden onder gereguleerde voorwaarden is niet gewijzigd. Voor een partij met aanmerkelijke marktmacht gelden de non-discriminatie en transparantieverplichting automatisch. De verplichting tot kostenoriëntatie geldt echter niet meer automatisch. OPTA moet eerst op basis van een marktanalyse vaststellen dat deze nodig is. Consumentenscherming Ook op het vlak van consumentenbescherming is de nieuwe Telecommunicatiewet uitgebreid en aangescherpt. Het gaat daarbij onder meer om de volgende gewijzigde of nieuwe bepalingen: • Kosteloos opzeggen bij nadelige wijzigingen van een contract Als de aanbieder tussentijds de voorwaarden wijzigt waardoor de abonnee wordt benadeeld – ook al is het maar één nadelige wijziging tussen veel voordelige – mag de abonnee zonder verdere kosten opzeggen. Een aanbieder moet elke wijziging ten minste vier weken tevoren bekend maken. Dit opzegrecht voor de abonnee geldt ook als de aanbieder in de overeenkomst een bepaling heeft opgenomen waarin staat dat eenzijdige wijzigingen van de voorwaarden door de abonnee moeten worden geaccepteerd. • ‘Opt-in’ regeling voor ongevraagde elektronische reclameboodschappen (spam) Volgens de nieuwe Telecommunicatiewet mogen bedrijven en organisaties geen ongevraagde elektronische reclameboodschappen meer sturen, behalve als
de consument daar zelf vooraf toestemming voor heeft gegeven. Bij een geschil over deze toestemming ligt de bewijsplicht bij het bedrijf en niet bij de consument. Het gaat bijvoorbeeld om ongevraagde reclame via e-mail, SMS (Short Message Service), MMS (Multimedia Message Service) of een fax, ook wel ‘spam’ genoemd. Als een consument bij de aanschaf van een product of dienst zijn elektronische contactgegevens (zoals e-mailadres of mobiele telefoonnummer) aan een bedrijf heeft doorgegeven mag dat bedrijf die gegevens gebruiken voor het versturen van elektronische reclameboodschappen voor gelijksoortige producten of diensten zonder expliciete toestemming vooraf. Het bedrijf moet de consument bij het verstrekken van gegevens dan wel duidelijk en uitdrukkelijk geïnformeerd hebben over dit gebruik en de gelegenheid hebben geboden hiertegen bezwaar te maken. Ook moet het bedrijf altijd de mogelijkheid bieden dit gebruik op een later tijdstip alsnog stop te zetten. • ‘Opt-out’ regeling voor telefonische marketing Ongevraagde telefoontjes voor commerciële, ideële of charitatieve doeleinden zijn toegestaan totdat de consument heeft laten weten dat hij zulke telefoontjes niet meer wil ontvangen. De beller moet de consument in elk gesprek actief de mogelijkheid bieden aan te geven dat hij zulke telefoontjes niet meer wil ontvangen. Geschillen, bezwaar en beroep De nieuwe Telecommunicatiewet bevat eenvoudige en transparante procedures voor beslechting van geschillen, zowel tussen aanbieders onderling als tussen aanbieders en consumenten. Aanbieders kunnen hun onderlinge geschillen voorleggen aan OPTA. Deze neemt een bindend besluit. Als het gaat om beslissingen die betrekking hebben op partijen met aanmerkelijke marktmacht of interoperabiliteit, kan tegen een besluit van OPTA in principe alleen nog beroep worden ingesteld bij het College van Beroep voor het Bedrijfsleven (CBB). Tegen andere beslissingen van OPTA kan men bij OPTA bezwaar maken, in beroep gaan bij de rechtbank Rotterdam en in hoger beroep gaan bij het CBB. Voor een goede behandeling van geschillen tussen aanbieders en consumenten moeten alle telefonieaanbieders zich aansluiten bij de Geschillencommissie Telecommunicatie. De geschillencommissie biedt voor consumenten een eenvoudige, goedkope buitengerechtelijke procedure om problemen op te lossen. Beslissingen van de Geschillencommissie zijn bindend voor beide partijen.
EZ/bedrijvenbroch. 3-luik
25-05-2004
15:21
Pagina 6
Organisaties en websites Ministerie van Economische Zaken
Postbus 2010, 12500 EC Den Haag
Hier vindt u de regelgeving over de telecommunicatiemarkt.
telefoon (070) 379 89 11 www.ez.nl (bij thema’s kiest u “telecommunicatie en post”)
Onafhankelijke Post- en Telecommunicatie Autoriteit (OPTA)
Postbus 90420, 2509 LK Den Haag
Toezichthouder op de Nederlandse post- en
telefoon (070) 315 35 00
telecommunicatiemarkt.
www.opta.nl
Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa)
Postbus 16326, 2500 BH Den Haag
De NMa handhaaft het verbod op kartels of misbruik van een
telefoon (070) 330 33 30
economische machtspositie en toetst fusies en overnames.
www.nmanet.nl
College Bescherming Persoonsgegevens (CBP)
Postbus 93374, 2509 AJ Den Haag
Houdt toezicht op het gebruik van persoonsgegevens en het
telefoon (070) 381 13 00
waarborgen van privacy van burgers.
www.cbpweb.nl
Geschillencommissie Telecommunicatie
Postbus 90600, 2509 LP Den Haag
Voor geschillen tussen abonnees en telefonieaanbieders.
telefoon (070) 310 53 10 www.geschillencommissie.nl www.sgc.nl
Geschillencommissie Centrale Antenne Inrichtingen (CAI)
Postbus 90600, 2509 LP Den Haag
Voor geschillen tussen abonnees en kabelexploitanten.
telefoon (070) 310 53 10 www.geschillencommissie.nl www.sgc.nl
Rechtbank Rotterdam
Postbus 50950, 3007 BL Rotterdam telefoon (010) 297 12 34 www.rechtspraak.nl
College van Beroep voor het bedrijfsleven
Postbus 20021, 2500 EA Den Haag telefoon (070) 381 39 10 www.rechtspraak.nl
W Colofon Deze brochure is een uitgave van het ministerie van Economische Zaken, Directoraat-Generaal Telecommunicatie en Post (DGTP). De tekst is met grote zorgvuldigheid opgesteld. Desondanks kunnen aan de tekst geen rechten worden ontleend. Gratis exemplaren van deze brochure zijn telefonisch te bestellen bij Postbus 51, telefoon 0800 - 6463951, elke werkdag van 9.00 uur tot 21.00 uur, of via Internet: www.minez.nl. Mei 2004 Publicatienummer 04TP20