29-10-2011
Open stinkerds
Waarom dit onderwerp?
Opbouw presentatie
• Er is vraag naar bij:
• Functies en opbouw huid
– huisartsen en assistentes
• Oorzaken en plaatsen necrotische wonden
– (wijk)verpleegkundigen – studenten – …
Necrotische wonden toegespitst op de huid
• Indeling wonden • Genezing Medewerkers vandaag: Ineke Hond Bianca Jasper Ben Paauwe
Ledenbijeenkomst 2011 © organisatie LOTUS
Ledendag 8 oktober 2011
Functies huid
• Demonstraties
lotusdocent lotusdocent lotusdocent
2
Ledendag 8 oktober 2011
3
Necrotische wonden
Opbouw en werking huid Normale werking:
• Bedekking en bescherming lichaam
• Slechte doorbloeding = weefselversterf
• bij temperatuur? • bij zintuigen?
• Temperatuurregulatie
• Niet alleen huid betrokken, kan ook dieper
• bij beschadiging?
• Zintuigfunctie
• Vandaag niet:
- wonden door tumoren,
• Vandaag wel:
- open been of ulcus cruris
na operaties, beten
Dus nodig:
• Opslag reservevoedsel
• goede circulatie
• Vorming vitamine D
• goed werkende
- diabetesvoet
zenuwen
- decubitus hiel Ledendag 8 oktober 2011
4
Ledendag 8 oktober 2011
5
Ledendag 8 oktober 2011
6
Algemene oorzaken huid stuk
Open been: oorzaken
Open been of ulcus cruris
• Mogelijk beschadiging van buitenaf
• Slechte aanvoer bij open been of ulcus cruris door:
• Veneus ulcus
80% 10-15 %
vaak dieper, pijnlijker, mogelijk zwart
- Verhoogde druk in vaten klepafwijkingen
aantasting bloedvaatjes
(slechte afvoer)
• Arterieel ulcus (slechte aanvoer)
- Verslechterde terugstroom bloed
• Slechte aanvoer voedingsstoffen en O2 door
• Mengvormen
- Vochtuittreding oedeem
• Daarbij spelen een rol:
- Bloedvaatjes gaan dichtzitten
• Voorgeschiedenis patiënt • Huidafwijkingen • Stoten
- Huid krijgt geen voeding en O2
• Slechte genezing
- Verhoogde druk in weefsels
- Druk - Conditie en voedingstoestand patiënt - Mobiliteit en verzorging patiënt
Ledendag 8 oktober 2011
7
Ledendag 8 oktober 2011
8
Ledendag 8 oktober 2011
9
1
29-10-2011
Diabetesvoet: Waarom gaat de huid stuk?
Diabetesvoet
Decubitus: Waarom gaat de huid stuk?
• Vaatbeschadiging
• Bij diabetesvoet komt slechte aanvoer door:
• Bij decubitus of doorligwonden door:
• Zenuwbeschadiging
- Aantasting bloedvaatjes door hoge bloedsuiker
- Langdurig in één houding zitten of liggen
• Drukverhoging
- Aantasting zenuwen voelt minder
- Bloedvaatjes gaan dichtzitten
- Verhoogde druk bij bot vlak onder huid
- Huid krijgt geen voeding en O2
- Schuifkrachten
Daarbij komt nog: - Vaak te krappe schoenen verhoogde druk
- Bloedvaatjes gaan dichtzitten
- Stijfheid in gewrichten en mogelijk groeiafwijkingen
- Huid krijgt geen voeding en O2
- Mindere zelfzorg Ledendag 8 oktober 2011
10
Ledendag 8 oktober 2011
11
Ledendag 8 oktober 2011
12
Decubitus of doorligwonden
Verschillende categorieën (decubitus)
Verschillende categorieën (decubitus)
• Drukpunten liggen: vaak stuitje of hiel
1: niet wegdrukbare roodheid bij intacte huid
3: verlies van een volledige huidlaag (vet zichtbaar)
Niet:
Wel:
4: verlies van een volledige weefsellaag (spier/bot zichtbaar) 2: verlies van deel huidlaag of blaar
• Voorgeschiedenis Categorieën hoeven niet in elkaar over te gaan Ledendag 8 oktober 2011
13
Indeling wonden en verzorging
Ledendag 8 oktober 2011
14
Ledendag 8 oktober 2011
15
Wonden en genezing
Ontwerpen, ensceneren, acteren
•
Zwart en geel verwijderen
• Overleg ruim van te voren o.a. over doel(groep)
•
Vochtig milieu creëren, niet nat
•
Granulatieweefsel nodig
•
Nieuwe epitheelvorming
• Paar voorbeelden: hoge bloeddruk, medicijngebruik,
Verder:
• Moet je dat uit je hoofd weten?
• Vraag naar voorgeschiedenis casus
slecht eten, bedlegerig, vaatproblemen elders, enz. •
Doorbloeding verbeteren
•
Vaten mogelijk verbeteren
•
Voedingstoestand verbeteren
• Wel of niet in bed? • Onverzorgd uiterlijk? • ..
Ledendag 8 oktober 2011
16
Ledendag 8 oktober 2011
17
Ledendag 8 oktober 2011
18
2
29-10-2011
Acteren Openbeen:
- vaak pijnlijk - mogelijk moe gevoel in benen (spataderen)
Diabetes voet: - mogelijk krampen, koudegevoel, pijn (brandend) - mogelijk tintelingen of gevoelloos - foute schoenen (versleten, te krap) - stijfheid, mogelijk onverzorgd
Grimeren: de haalbaarheid
Grimeren algemene richtlijnen
• Open been (ulcus cruris)
• Overleg over doel van de wond • Probeer essentie foto te treffen • Keuze materiaal namaakweefsel
• Diabetische voet
• Voldoende materiaal gebruiken • Diepte door eerst hoogte te creëren
• Decubitus
• Maak heuvel en geen berg
Decubitus hiel: - kan pijnlijk zijn - kan ‘gemist’ worden door medicijngebruik Ledendag 8 oktober 2011
19
Open been: Grimeren (welke?)
Ledendag 8 oktober 2011
20
Open been: Grimeren (wat zie ik?)
Ledendag 8 oktober 2011
21
Open been: Grimeren
• Welke wond moet je maken?
• De wondbodem ligt ‘in de diepte’ (geponst) • Bodem is rood en bedekt met meer of minder geel
• Wel of niet ontstoken, verweekt misschien?
• Er zitten geen rode bolletjes in het geel
• Droge huid? Wondbodem wat geler of wat roder?
• De wond is geen zwelling (vaak is hele been gezwollen)
Ledendag 8 oktober 2011
22
Open been: Grimeren (techniek)
Ledendag 8 oktober 2011
•DEMO 23
Open been: Grimeren (techniek)
• Bestrijk de wondbodem met rood (wondbodempasta)
• Zorg voor opstaande rand = diepte
• Werk de randen goed uit in de huid
• Vul bodem over rood gedeeltelijk met geel mengsel (uierzalf, mespuntje koenjit en soms wat bloem, indien gewenst lichter met 1521)
• Maak wondrand iets rood
• Maak (grillige) wondrand met vijltje
(Grimas 504 of verdund bloed evt. iets paarser met verdunde inkt) Ledendag 8 oktober 2011
25
Ledendag 8 oktober 2011
24
Open been: Grimeren (techniek)
• Verwijder (schraap) materiaal uit wond (huid blijft bedekt)
• Breng C d’A of brooddeeg aan op onderbeen (midden ± 0,4 cm)
Ledendag 8 oktober 2011
26
Ledendag 8 oktober 2011
27
3
29-10-2011
Open been: Grimeren (techniek)
Open been: Grimeren (techniek)
Diabetesvoet: Grimeren (welke?) • Welke wond moet je maken?
• Overleg over finishing touch: • Schuif met vijltje geel wat op rood wordt zichtbaar
droge huid, meer of minder geel?
• Gat onder voetzool? Veel eelt?
• Evt. afspuiten met verbandspray en afpoederen
Ledendag 8 oktober 2011
• Gaten in tenen? 28
Diabetesvoet: Grimeren (wat zie ik?)
• Opstaande rand, wondbodem in de ‘diepte’ • Wondrand geel wittig, eeltig (lijkt wit ONDER eelt)
Ledendag 8 oktober 2011
29
Diabetesvoet: Grimeren
Diabetesvoet: Grimeren (techniek)
•DEMO
• Breng dun plakje Caran d’Ache ‘maatje stuiver’ aan op drukplek voetzool (basis/wit/geel = 1:1:1)
30
• Rol van Derma Wax sliert (rups) van 6 cm lang, 0,5 dik
• Wondbodem glad en rood (bloed) Ledendag 8 oktober 2011
Ledendag 8 oktober 2011
31
Ledendag 8 oktober 2011
Diabetesvoet: Grimeren (techniek)
Diabetesvoet: Grimeren (techniek)
• Leg rol als hoefijzer op buitenrand C d’A stuiver
• Vul bodem met wondbodempasta (kwastje)
• Werk Derma Wax buitenrand netjes uit in huid
• Druppel iets bloed onder rand en kwast ook op binnenrand
32
Ledendag 8 oktober 2011
33
Diabetesvoet: Grimeren (techniek)
• Evt. wat lijnen in DW aanbrengen (vingerafdrukken) • Overleg over finishing touch
Ledendag 8 oktober 2011
34
Ledendag 8 oktober 2011
35
Ledendag 8 oktober 2011
36
4
29-10-2011
Decubitushiel: Grimeren (welke?)
Decubitus: Grimeren (wat zie ik?)
Decubitushiel: Grimeren
• Welke wond moet je maken?
• Opstaande rand, korst ligt iets lager • Korst drijft al dan niet in pus • Blaar? Zwarte korst?
•Demo
• Pus is natter dan débris (weefselresten)
• Drijvend in pus of vastzittend?
Ledendag 8 oktober 2011
• Rand om wond is roder 37
Decubitushiel: Grimeren (techniek)
• Breng rand C d’A of brooddeeg
Ledendag 8 oktober 2011
Decubitushiel: Grimeren (techniek)
• Breng wat rood aan op rand (Gr. 504 of verdund
op kleur, aan op hiel
38
bloed),
Ledendag 8 oktober 2011
39
Decubitushiel: Grimeren (techniek)
niet fel • Vul binnenste op met zwarte plak brooddeeg
• Spuit langs de rand pus (mengsel witte en gele C d’A en vaseline)
• Werk buitenrand netjes uit in huid Ledendag 8 oktober 2011
40
Ledendag 8 oktober 2011
41
Open stinkerds
Conclusie
• Overleg over voorgeschiedenis slachtoffer
Tja, de Caran d’Ache wellicht?
• Overleg over te maken wond
Ledendag 8 oktober 2011
Ledendag 8 oktober 2011
Algemeen: http://www.urgomedical.nl/Pathofysiologie/Huid-enwondgenezing/Wond-en-huid/Chronische-wonden
http://www.huidziekten.nl/woundcare/keuzetabel/ toelichtinggeelnat.htm
Veel succes 43
42
Open been: http://www.huidinfo.nl/openbeen.html
• Kijk naar foto’s en vraag wat je ziet • Kies het beste materiaal dat daarbij past
Ledendag 8 oktober 2011
Informatieve sites
Open is nu wel duidelijk, maar stinken?
• Overleg over doel en doelgroep
(Jodium, zo nodig wat norit door deeg)
44
Ledendag 8 oktober 2011
45
5