Vrijzinnigen samen op stap

On der au sp ic iën van de Un i e Vri j zi n n ige Ver en igi ngen v.z.w. • Verantw. Uitg.: Fr. Ardies, Guldenstraat 27, 2800 Me che le n • nr 4 - aug ustus - se pte m be r ‘10

België - Belgique P.B. 2800 Mechelen 1 8/4482

P4A8001

Tweemaandelijks tijdschrift voor de Regio Mechelen - Willebroek – Rumst Afgiftekantoor 2800 Mechelen 2

NU OOK vo o r OV M

R u mst - Reet - Te

z ie p. 6

rh a g e n,

Vrijzinnigen samen op stap

Bezoek het VOC Mechelen tijdens de herfstbraderij in de Guldenstraat

TE GAST IN HET VOC: Frank De Fever

Over zijn ervaringen met de Vrijmetselarij p. 11

Karel Poma

Over het belang van het Verlichtingsdenken p. 12

Guido Fonteyn

Over Walen en Vlamingen p. 13

Positief communiceren: kost niets en helpt! Kijk maar naar de communicatie van Je leest er veel over. Communicatie is maatschappelijk belangrijk. aardiging op bij het publiek, de andere individuen en instellingen rond het BP olielek. De ene wekt verontw rd en president Barack Obama). sust gemoederen van benadeelden (denk aan BP CEO Tony Haywa enen, verantwoordelijken, en door de Of de communicatie bij politieke crisissen door directe betrokk doet de geloofwaardigheid in de polizogenaamde ‘watchers’. De ene gaat af als een gieter, de andere zelf invullen, maar de Letermes, NVA tiek dalen, een derde wordt immens populair (namen mogen jullie ministers in de Vlaamse Regering, of de De Wevers zijn niet ver weg). Ik heb het dan wel over positieve comMaar communicatie is even belangrijk van individu tot individu. ze maar toch constructieve bijdrage municatie. Hier kun je als humanist een kosteloze, bijna inspanningslo leveren aan een betere maatschappij. van mens tot mens (lees telkens ‘posiBeoordeel zelf de volgende uitspraken over positieve communicatie tieve’ voor het woord communicatie). • • • • • • • • • • • • • • • • • •

ster van de supermarkt Communicatie is echt goedendag zeggen aan de kassier of kassier het weggaan. en met enige oprechtheid hem/haar een prettige dag wensen bij r). Communicatie is horen wat er niet gezegd wordt (Peter Drucke (Peter Benary). De meest voorkomende vorm van communicatie is het misverstand n van jou gedraagt in Communiceren is je hand opsteken telkens iemand zich ten aanzie het verkeer. Huybrechts). Communicatie is iets in het aangezicht durven zeggen (naar Carl (naar Beatrijs Ritsema). Zoenen is communiceren op basis van volstrekte gelijkwaardigheid manier aanraken. Communiceren is je gesprekspartner op het juiste moment op de juiste len (Quiller). Discussiëren is kennis uitwisselen, ruzie maken is onwetendheid uitwisse Communiceren is geen monologen afsteken. Communiceren is niet je argumenten tellen, maar wegen. dat de humor niet Communiceren is zorgen dat de knipoog gezien en begrepen wordt, als een vuistslag. voor jou maar voor de ander is, dat een kwinkslag niet ervaren wordt Communiceren is praten waarbij je ook nadenkt. luisteren. Communiceren is vooral luisteren. Niet beleefd luisteren, maar echt interesse hebben Communiceren is vragen hoe het met iemand gaat en dan vooral in het antwoord. ontvallen. Communiceren is veel niet zeggen, en zich zo weinig mogelijk laten (naar Dalai Lama). Communiceren is onthouden dat stilte soms het beste antwoord is d gebaar maken. Communiceren is geen grote woorden gebruiken maar een klein helpen met nemen d afschei an wegga het bij Communiceren is begroeten met warmte, en minstens evenveel warmte.

eigen of andere uitspraken. Gewoon En nu het huiswerk. Probeer bovenstaand lijstje aan te vullen met in gezelschap (opsturen naar voc@ goed om je heen kijken naar dagdagelijkse dingen in huis, op straat, vrijzinnigmechelen.be mag). Jean-Pierre De Greve Voorzitter Colofon Verantwoordelijke uitgever: Frieda Ardies Guldenstraat 27, 2800 Mechelen Redactie: Frieda Ardies Jean-Pierre De Greve Monique Loyez Josiane Rombauts Frans Van der Vorst Sebastiaan Verheyen

2

Secretariaat: vzw Vrijzinnig Mechelen t.a.v. J. Rombauts Guldenstraat 27, 2800 Mechelen, T. 015 21 24 71, [email protected] www.vrijzinnigmechelen.be Artikels of activiteiten mogen verzonden worden naar: Redactie De Schakel p/a Lindestraat 67, 2860 St. Kat Waver [email protected]

Onder de auspiciën van UVV p/a CMD Mechelen Onze-Lieve-Vrouwestraat 29, 2800 Mechelen T. 015 45 02 25 Noot: Ondertekende artikelen vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de redactie

Grijze Geuzen Voorbije activiteiten: DINSDAG 15 JUNI 2010: Algemene vergadering gevolgd door gezellig samenzijn. Na de verwelkoming van de leden, bracht onze penningmeester het financieel verslag. Een taak die Josée met de grootste nauwgezetheid vervult. Zij kreeg van alle aanwezigen een hartelijk en welverdiend applaus. Vervolgens werden de voorbije activiteiten in het kort overlopen en werd het nieuw programma 2010 - 2011 voorgesteld. Met lekkere taart en een gezellige babbel werd deze namiddag afgesloten. Namens het ganse bestuur, wens ik iedereen een zonnig verlof toe, zodat wij de batterijen kunnen opladen om er vanaf september opnieuw te kunnen invliegen!

Komende activiteiten: DINSDAG 21 SEPTEMBER 2010: Schepen Karel Geys op de praatstoel. Karel Geys, vierde schepen van de stad Mechelen, is ondermeer bevoegd voor:

- Ruimtelijke planning. - Stedenbouw en stadsvernieuwing. - Wonen en mobiliteit.

Zeker gespreksstof te over om ons een boeiende en interessante namiddag te bezorgen! Tot dan, Rita

De activiteiten van de Grijze Geuzen gaan door in het V.O.C. Mechelen, Guldenstraat 27, Mechelen telkens van 14u tot 17u. Ze zijn toegankelijk voor iedere geïnteresseerde 50-plusser en ze zijn gratis! De Grijze Geuzen hopen ook U daar te mogen verwelkomen! Info: Rita Drieghe – ( 015 21 85 21 8 [email protected]

3

MeLeMo Beste MeLeMo-vrienden, Tijdens het zonovergoten Pinksterweekend stapten we met 25 kinderen de bus op naar Kasterlee waar de boerin Hilde ons stond op te wachten aan de Kinderboerderij “De Viersprong”. Vlug uitstappen en de laarzen aantrekken was de boodschap, want de koeien stonden te loeien en haalden opgelucht adem wanneer onze belhamels hen begonnen te melken. 2 jonge kalfjes waren zeer blij met al de aandacht en kwijlden de t-shirts van onze meisjes graag onder. De schapen hadden heel wat lammetjes en de kleine geitjes toonden graag hun bokkensprongen! Iedereen kreeg eten en werd naar buiten gelaten. Toen was het tijd om de zakken naar de slaapzaal te brengen. De opwinding was groot: waar ga ik slapen? Lig ik boven of beneden? Iedereen had reeds vlug zijn nestje gevonden en de knuffels kwamen te voorschijn. Dit jaar hadden we een jarige in de groep, Eline. En zij trakteerde met taart, super lekker! Franky riep een groep om de tafels te dekken en de maaltijd klaar te maken. Onze keukenpieten brachten het er schitterend vanaf. Vers gemaakte plattekaas, kaas, omeletjes … en de verse melk vonden onze gasten super. Alles ging vlot binnen zonder morren. We maakten spaghetti met veel groenten uit de tuin. Ook de volgende middag lustte iedereen groentesoep en een uitgebreid slabuffet. In de bakkerij werden broden gebakken en koekjes, in de tuin staken we asperges uit en werden ze voorzichtig met een borstel gekuist. Ook de stallen van het varken, de ezels en de geiten werden onderhanden genomen door onze gespierde jongens en meisjes. Tussen alle activiteiten door was er tijd om te spelen in de tuin en de super grote zandbak. Zwart van het stof en de aarde nam iedereen een welverdiende douche voor het slapengaan. We danken graag alle begeleiders: Gaby, Franky, Frans en de leerkrachten Anja, Nadine en Joke voor hun inzet en enthousiasme. Ook de kinderen verdienen een pluim, want allen waren ze beleefd, enthousiast en gedienstig, het was een prachtgroep. In september horen jullie van jullie leerkracht wat er op het programma staat voor het schooljaar 2010-2011.

Anne Longrée, coördinator MeLeMo

Bekijk nog meer foto’s op de fotogalerij op www.vrijzinnigmechelen.be

4

HUJO

Liften zit in de Liften zit in de lift en steeds meer liftwedstrijden zien het licht. Het is een alternatieve manier van reizen en je komt onderweg heel wat interessante mensen tegen. Helaas wordt het liften overschaduwd door een angst voor het vreemde en onbekende. Daar wil Hujo iets aan doen. Op 6 november 2010 organiseert Hujo vzw samen met de lokale Hujo groepen in Limburg en vrijzinnig Limburg een provinciale liftwedstrijd. Verwacht je binnenkort aan meer info! Ben je nu al nieuwsgierig of sta je te springen om mee te helpen? Mail dan naar [email protected] of bel  02 521 79 20.

Hujo goes Antwerpen De tweede ‘Hujo goes’ van 2010 gaat door op zaterdag 16 oktober in Antwerpen. Het wordt naar goede gewoonte weer een dag vol boeiende workshops en een Plenum, waarop alle Hujo-leden welkom zijn. Meer informatie over de exacte locatie, het programma en de workshops volgt later. Hou www.hujo.be zeker in de gaten!

Lokale groepen ... WAT?!? Hujogroepen zijn de lokale afdelingen van Hujo. Jongeren die zich inzetten voor de idealen van jongeren. Zonder opgelegde werkvorm. Zonder uniform. Laagdrempelig. Authentiek. Kritisch. Niet anti, maar anders. Gepland, maar met een gezonde dosis improvisatie. We hebben jeugdhuizen, jongeren- en kinderwerkingen en jeugdateliers. Onze groepen organiseren verschillende activiteiten: filmmarathons, quizzen, voetbaltornooien, pokeravonden, festivals (wie doet mee met hujorock?), concertavonden, debatten, geldinzamelacties voor goede doelen, vakanties, sensibiliseringsacties ... en nog veel meer.

Lokale groep HUJO Mechelen in actie op hujorock 2006

Heb je zin om samen met enkele vrienden een lokale groep op te starten in Mechelen? Doen! want je staat er niet alleen voor: het VOC Mechelen en het landelijk secretariaat van Hujo geeft je alle mogelijke steun: Hulp bij promotie voeren, methodieken en werkmiddelen, samenwerking met organisaties uit de omgeving of met andere Hujogroepen, ... Hulp bij de verzekeringen, ledenadministratie, informatie over wetgeving, steun bij het zoeken van subsidie ... We organiseren ook vormingen op maat en trefdagen waar alle leden welkom zijn om zich goed te amuseren en de contacten te versterken. Klaar voor de actie?  [email protected]  015 21 24 71

5

HVV Bonheiden

HVV Bonheiden Orissa, my love! Fototentoonstelling in het VOC – september 2010 Net nu voor velen de vakantie pas achter de rug is presenteren wij jullie een mooie terugblik van drie ervaren globetrotters. Zij bezochten het prachtige Orissa, de zeer arme, vooral agrarische deelstaat aan de oostkust van India. Hier kan je nog de restanten van de oudste oerbewoners van het Indiase continent aantreffen. Of het nu indringende portretten zijn of een sfeerweergave van een landschap, steeds zullen de foto’s jullie kunnen ‘raken’. Jeanne, Paul en Paula zullen ook ter plaatse het ‘peper en zout’ toevoegen door een woordje uitleg van hoe, waar en waarom zij juist dit beeld als onderwerp verkozen. Jeanne De Buyser, Paul Van Camp en Paula Van der Mercken zijn niet aan hun proefstuk toe. De tentoonstellingen van Paul en Paula zijn al een bekend gegeven voor de regelmatige VOC- of Concorde (Grote Markt) bezoeker. Jeanne stelde al tentoon in Meise, Dilbeek, Duffel en ook in het CC te Mechelen. Haar foto’s geven vooral een sfeer weer, vaak door gepast gebruik te maken van de kleuren. Soms zachte kleuren en heel subtiel, soms primaire kleuren naast elkaar.

De opening van de tentoonstelling, met een bondige inleiding door onze secretaris Mario Van Essche, is voorzien voor vrijdag 3 september om 20u. Uiteraard wordt voor een aangepast Indiaas ‘tintje’ gezorgd. Dit blijft nog even onze ‘surprise’! Iedereen is van harte welkom, we verwachten jullie!

Vrijzinnig Rumst

Vrijzinnig Rumst

6

De kern Vrijzinnig Rumst wil de weg effenen om zich als vrijzinnigen opnieuw structureel te uiten naar de Rumstse leefgemeenschap. Ook voor komend schooljaar voorzien we weer een divers activiteitenprogramma. Meer daarover in de volgende Schakel. Sinds enkele maanden zijn er ook gesprekken tussen OVM Rumst - Reet - Terhagen en Vrijzinnig Rumst om een nauwere samenwerking te krijgen tussen de twee Rumstse afdelingen. Door de krachten te bundelen, streven wij naar een ruimere en bredere dienstverlening voor de leden. Naast de belangenverdediging van ons gedachtegoed, willen wij jou, vrijzinnige, informeren, bijstaan, en waar nodig, helpen. Nu al werd afgesproken dat ook de leden van OVM Rumst - Reet - Terhagen de edities van het regionaal vrijzinnig ledenblad ‘De Schakel’ in de bus zullen krijgen. Wat hiermee gebeurt. In een volgende ‘De Schakel’ zal deze samenwerking tussen Vrijzinnig Rumst en OVM Rumst - Reet - Terhagen verder toegelicht worden. Door zich sterker te profileren, kan het vrijzinnig gedachtegoed in deze gemeente een nog duidelijker gezicht krijgen.

Voor meer informatie: 8 [email protected].

Zomeravond wandeling in Mechelen

Verzamelen in het VOC, Guldenstraat 27, Mechelen om 19u45. Alle leden en sympathisanten van Vrijzinnig Mechelen zijn uiteraard ook welkom. Deelname in de onkosten: € 5,00 (betalen ter plaatse). Inschrijven voor 25 augustus 2010 is een must en kan bij [email protected] of 015/27 00 28 of in het VOC 015/21 24 71.

Voor een babbel of een drankje kan je ook terecht op de volgende jaarmarkten: • Zaterdag 4 september 2010 vanaf 14 uur op de markt in O.L.Vrouw-Waver • Maandag 13 september 2010 vanaf 09 uur op de markt van Sint-Katelijne-Waver.

Foto’s: Pascal Vyncke, SeniorenNet.be

Op zaterdag 28 augustus 2010 loodst Herman Vermeulen (stadsgids) ons door een schemerachtig en onbekend Mechelen.

Vrijzinnig Katelijne-Waver

Vrijzinnig Katelijne-Waver

1 september nadert… Niet Confessionele Zedenleer is het mooiste vak op school! Het sluit aan bij de leefwereld van de leerlingen, leert hen kritisch nadenken en laat hen op een creatieve manier dingen ontdekken. Maar leerkrachten Niet Confessionele Zedenleer zijn vraagt veel van een leerkracht. Zij kunnen niet zoals andere collega’s op stapels voorgedrukt materiaal bij uitgeverijen terugvallen. Leerkrachten NCZ zorgen grotendeels zelf voor hun lesmateriaal of wisselen lessen uit via www.nczedenleer.org. En ook in het VOC Mechelen kun je terecht voor didactisch materiaal en literatuur over de lespraktijk. Neem een kijkje op www.vrijzinnigmechelen.be voor het aanbod of neem contact op met het VOC Mechelen voor meer informatie.

Contact: [email protected] of  015 21 24 71

7

Tweede vrijzinnige herdenkingsplechtigheid in het VOC Mechelen Weemoed en bitterzoet Op zondag 17 oktober 2010 nodigen Vrijzinnig Mechelen en het Centrum Morele Dienstverlening u graag uit op de tweede Mechelse vrijzinnige herdenkingsplechtigheid. Iedereen is in de voormiddag welkom in het VOC om tijdens een waardevol moment terug te blikken op beminde overledenen. Dat doen we opnieuw tijdens een ceremonie waar weemoed en bitterzoet elkaar ontmoeten. De overledenen zijn bij ons, in grote en kleine dingen. Manu Keirse, rouwdeskundige: “Als je in staat bent om van iemand te houden, dan ben je in staat om diep verdriet te ervaren”.

Poëzie als troost, herdenkingsplechtigheid 2009: Wanneer de lente komt, En als ik dan al dood ben, Zullen de bloemen net zo bloeien En de bomen zullen niet minder groen zijn dan het vorig voorjaar. De werkelijkheid heeft mij niet nodig. Ik voel een enorme vreugde Bij de gedachte dat mijn dood volstrekt onbelangrijk is. Als ik wist dat ik morgen zou sterven En het was overmorgen lente, Zou ik tevreden sterven, omdat het overmorgen lente was. Als dat haar tijd is, wanneer dan zou ze moeten komen tenzij op haar tijd? Ik houd ervan dat alles werkelijk is en alles zo als het moet zijn; Daar houd ik van, omdat het zo zou wezen ook als ik er niet van hield. Daarom, als ik nu sterf, sterf ik tevreden, Want alles is werkelijk en alles is zo zo als het moet zijn. Men mag Latijn bidden boven mijn kist, indien men wil. Indien men wil, mag men rondom dansen en zingen. Ik heb geen voorkeur voor wanneer ik toch geen voorkeur meer kan hebben. Dat wat zal zijn, wanneer het zijn zal, zal zijn dat wat het is. Fernando Pessoa

Jaarlijkse traditie Vrijzinnig Mechelen wil graag samen met u tijdens deze tweede herdenkingsplechtigheid, naar jaarlijkse traditie elke derde zondag van oktober, samen zijn en terugblikken. In een atmosfeer van melancholie en liefde, met inspirerende teksten gebracht door bezielde sprekers, roerende muziek, en de troostende nabijheid van anderen. Voor deze gelegenheid maken we van het VOC een ruimte die uitnodigt om te bezinnen en te reflecteren over leven en eindigheid. Symboliek helpt ons om ons te verbinden met de diepere betekenis van het afscheid. Na de plechtigheid nodigen we u graag uit om nog even samen te zijn. Vorig jaar mochten cava en pralines de sublieme smaaksymfonie van een mensenleven verbeelden. Ook dit jaar een ontmoeting tussen mensen, met bijzondere aandacht voor de overledenen, voor elkaar, voor zichzelf, voor het leven…

8

Herdenkingsplechtigheid 2009, een fragment Een roos Is een roos Is een roos En behalve Een roos Is een roos Een symbool Een symbool Van liefde Van trouw Van smart En van rouw Rozen verhalen Soms beter dan talen Laten weten Ik ben u Niet vergeten …

Vrijzinnige herdenkingsplechtigheid – zondag 17 oktober 2010 Programma: 10u30: deuren open 11u00 (stipt): aanvang plechtigheid 11u45: even napraten Vrijzinnig ontmoetingscentrum Mechelen, Guldenstraat 27 – 2800 Mechelen. Rekening houdend met de sereniteit van de plechtigheid zijn plaatsen in het VOC gelimiteerd. Gelieve in te schrijven vóór 8 oktober 2010 via 015 21 24 71 of [email protected] of door onderstaande strook te bezorgen aan het VOC Mechelen.

# Naam:

Voornaam:

Adres: Tel./GSM:

Zal aanwezig zijn op de Vrijzinnige herdenkingsplechtigheid, op 17/10/10 in het VOC Mechelen met

personen.

Datum:

Handtekening:

9

Lezers aan het woord Beste Geuzen, respect mee in mijn levensgang. De leuze: “geus tot in den bedelzak” draag ik met alle eerbied en mij een doel om op een serene en doorAls vrijzinnige sta ik voor morele en fysieke gelijkheid. Het is voor onze wereld, beter kunnen maken. Indien dachte wijze bouwstenen te kunnen realiseren die de maatschappij, leiders van de dominerende maatschappij de dominerende maatschappij niet durft vooruit te kijken, indien de vooruit gaan. Maar indien men wil vooruit niet durven te leren uit het verleden en het heden, dan kan men niet te worden. gaan dan dienen de bouwstenen hiervoor ontworpen en gerealiseerd met impulsiviteit. Diegenen die de mens Bouwstenen dienen gemaakt met geduld, ernst en doordachtheid, niet ve denkbeelden. Diegenen die verder uit eigen belang willen bespelen creëren chaos, tweestrijd en negatie e waarheden. doordenkend opbouwen creëren rust, vrijheid, menselijkheid en positiev n al genoeg onderdrukt geweest - en is Ik hoop dat jullie mijn visie ook delen, want de mens is in het verlede dat op vele plaatsen in de wereld nog zo, heel spijtig. Groeten, Francis Bruelemans

HVV Zahir Mechelen De vrijzinnige praatgroep kwam samen op 30 juni 2010. Deze avond vond er een uitwisseling van gedachten plaats over de huiszoeking in de Sint Rombouts Kathedraal, dit in verband met de “verdwenen dossiers” van pedoseksuele priesters. Volgende ideeënclusters passeerden de revue: De rol van de pers en de kwetsbaarheid van de slachtoffers in verband met deze delicate zaak. * Pedofilie en incest, vroeger en nu. Wat is er veranderd? * Zijn er structurele oplossingen? * Zijn de oer-instincten de oorzaak, of is het de onderdrukking van de seksualiteit? * Is de mens alleen op de wereld om zich voort te planten? Hoever zijn wij geëvolueerd in de beschaving? Het niet erkennen van de omgeving van misbruiken, negeren of wegmoffelen. * De emotionele gevolgen voor de slachtoffers en het schenden van hun anonimiteit. * Moet je procederen, alles bekend maken of zelf proberen te verwerken? * Kunnen we nog met elkaar omgaan, zonder bijkomende “verkeerde” gedachten? Wij knuffelden en gingen met een gerust gevoel naar huis.

ZAHIR, wadisda? Een ‘HVV Zahir-groep’ is een laagdrempelige gespreksgroep van mensen die met en onder mekaar ongedwongen willen praten over ‘de dingen des levens’. Over vriendschap dus, over relaties, over geluk, over doodgaan, over vreugde en verdriet, over te veel werk hebben of te weinig, over “Leven, hoe doe je dat eigenlijk?”, over … wat de deelnemers zélf belangrijk vinden. Naam ‘De zahir’ is een kortverhaal van de Argentijnse auteur Jorge Luis Borges. In dat verhaal is de zahir een muntstuk dat de kracht heeft om een obsessie te creëren bij de eigenaar ervan. ‘De zahir’ is ook een roman van de Braziliaanse auteur Paulo Coelho. De roman vertelt het verhaal van een man die geobsedeerd raakt door het plotse verdwijnen van zijn vrouw, een journaliste. ‘Zahir’ is in het Arabisch een actief adjectief participium en betekent zoiets als ‘klaarblijkelijk’, ‘zichtbaar’, ‘vanzelfsprekend’, ‘manifest’… ‘Zahir’ is voor een HVV-gespreksgroep gewoon een metafoor voor die existentiële of filosofische vraag of kwestie waar iemand langere tijd mee rondloopt en er niet zomaar uitgeraakt.

Wil U ook met ons discussiëren, debatteren, uw mening kwijt over verschillende onderwerpen? Voor meer info:  [email protected]  [email protected] of bel Betty Vercauteren:  015 34 65 37

10

>> Victoriaanse schrijfsters en Bloomsbury

Donderdag 9 september ‘10 14u00

Na de succesvolle reeks “Vreemde Culturen” organiseert S-Plus samen met Vrijzinnig Mechelen ook dit jaar een leerrijk activiteitenprogramma voor 50-plussers. Wat hebben John Lundström, Lucas Van de Leur, Palestina en Robert Merle gemeen? Het antwoord zal op het einde van dit nieuwe schooljaar duidelijk worden. “Omtrent dichters, zangers en schrijvers” is de noemer van een leerrijke lezingenreeks waar kunst en actualiteit op de meest verrassende wijzen aan bod komen. Lidwina De Bie, licentiaat kunstgeschiedenis, bijt de spits af met een namiddag over “Victoriaanse schrijfsters en Bloomsbury”.

Engeland in de negentiende eeuw, het “British Empire” op zijn hoogtepunt. Koningin Victoria regeert over een derde van de wereld. Tegen die achtergrond schrijven de zussen Brontë hun romans, waarvan “Wuthering Heights” (Woeste Hoogten) van Emily het bekendst werd. Wie waren de Brontë’s eigenlijk? Zeurderige domineesdochters of zelfbewuste vrouwen? Lidwina De Bie zoekt naar het antwoord. Daarna maken we een sprong naar de twintigste eeuw. In 1914 ontvlucht een zestienjarig Limburgs meisje, het oorlogsgeweld. Ze komt terecht in Londen en vindt een job als kinderoppas bij de Bloomsburygroep. Een verzameling schrijvers, kunstenaars en intellectuelen. Maria Nys wordt verliefd op Virginia Woolf … Aanvang om 14u00 – VOC Mechelen – toegang € 5 (koffie en taart inbegrepen). Gelieve vooraf in te schrijven via Rob Feremans, Veluwestraat 3 bus 101, 2800 Mechelen,  [email protected] of  015 21 24 71 i.s.m. S-Plus

>>

Donderdag Auteurs te gast in het VOC: Frank De Fever 9 september ‘10 20u00 Deze avond komt auteur Frank De Fever zijn nieuwe boek voorstellen: “Waarom ik bij de loge ben”. Dit boek gaat echter niet over de loge, maar over de belevenissen van de auteur met dat genootschap. Het boek vertelt de persoonlijke zoektocht langs de met obstakels bezaaide weg doorheen de vrijmetselarij. Je volgt de auteur vanaf het moment dat hij voor het eerst over de loge hoort praten tot nu, waar hij op het punt staat in de 29ste graad te worden verheven. Hij beschrijft wat hij in de loge heeft meegemaakt, zijn illusies en desillusies, zijn positieve en negatieve ervaringen, zijn twijfel en zijn enthousiasme, de invloed van zijn profane leven op zijn maçonnieke leven en omgekeerd. Frank De Fever is voormalig hoogleraar aan de Vrije Universiteit Brussel, waar hij ondermeer gedragstherapie en orthopedagogiek doceerde. Hij deed vooral onderzoek over depressie bij kinderen. Na de voorstelling van het boek beantwoordt hij graag vragen uit het publiek.

Aanvang 20u00 – VOC Mechelen - Toegang gratis. Meer info:  [email protected]  015 21 24 71 i.s.m. boekhandel Forum

Vrijzinnig Mechelen - kalender

EERSTVOLGENDE ACTIVITEITEN in en rond het VOC

11

Vrijzinnig Mechelen - kalender

EERSTVOLGENDE ACTIVITEITEN in en rond het VOC

12

>> Het VOC opent zijn deuren Naar aanleiding van de herfstbraderij in de Guldenstraat is het VOC open op vrijdag 17 september (van 14u tot 20u) en zaterdag 18 september (van 10u tot 17u). Naast heel wat informatie over de werking van Vrijzinnig Mechelen, het CMD Mechelen en de

Vrijdag vrijzinnigheid in het algemeen, kun je 17 & 18 september er terecht voor een gezellige babbel 2010 of leuke ontmoeting in een vrijzinnige sfeer. Wij zorgen voor een lekkere snack, een opbeurende koffie of dito streekbier. Iedereen welkom!

De herfstbraderij is dé gelegenheid om ook je vrienden en familie te laten kennismaken met Vrijzinnig Mechelen. Wie breng jij mee?

>> Congres van de Federatie Vrijzinnige Centra De Federatie Vrijzinnige Centra stelt zich tot doel de concretisering van de vrijzinnige levensbeschouwing in de maatschappij door de diverse vrijzinnige centra te ondersteunen. Zij wil daarvoor fungeren als gespreksplatform. Ook wil de FVC de vrijzinnige centra versterken, begeleiden en stimuleren door het verstrekken van praktische, technische adviezen en het uitwisselen van praktijkervaring. Ook de organisatie van een congres neemt de federatie op zich. Dit jaar gaat het congres door in Mechelen. De thema’s zijn: “De evaluatie van de laatste 5 jaar georganiseerde vrijzinnigheid sedert de

Zaterdag wet van 21 juni 2002” en “De posi- 25 september ‘10 tie van de vrijzinnige gemeenschap 9u30 binnen de actuele godsdienstige en levensbeschouwelijke realiteit”.

Dit congres vindt plaats in zaal Theatrium, Onder Den Toren 9, 2800 Mechelen. In de namiddag is er een vrijzinnige stadswandeling met gids voorzien. We eindigen in het VOC Mechelen, voor een afsluitingsdrink. Het uitgebreide programma vindt u op p. 17 Leden van Vrijzinnig Mechelen die graag willen deelnemen aan het congres kunnen zich inschrijven via  [email protected] of  015 21 24 71.

>> Literaire Apero met Karel Poma Tijdens de eerste literaire apero van het nieuwe seizoen is de gewezen staatssecretaris en minister Karel Poma te gast in het VOC Mechelen. Hij komt er zijn boek ‘De Verlichting. Pijler van onze beschaving’ voorstellen, een vurig pleidooi voor de waarden van de Verlichting. Want voor Karel Poma is het immers glashelder: om de overstap te maken naar een vrije, tolerante, democratische samenleving heeft iedere samenleving nood aan Verlichting. Van de postmodernistische en cultuurrelativistische theorieën die in de Verlichting de oorzaak van alle kwalen van de 20ste eeuw menen te zien maakt de auteur brandhout.

Zondag 26 september ‘10 11u

Deuren open om 10u30 – aanvang bespreking om 11u00 – napraten vanaf 12u00. Toegang gratis. i.s.m. boekhandel Forum en het Willemsfonds afdeling Mechelen zie ook p. 18-19.

>> Over Walen en Vlamingen De 2de gast bij het vormingsprogramma “Omtrent dichters, zangers en schrijvers” is auteur en Wallioniëkenner Guido Fonteyn. Guido Fonteyn werkte vroeger voor de Standaard en schrijft nu regelmatig columns in De Morgen. Hij kent Wallonië als zijn broekzak. Geen streekdialect is hem vreemd. Hij kent de weg in de buitenwijken van Luik, Bergen, Namen en Charleroi. Niet alleen de cenakels van de macht, de industrie, de baronnen interesseren hem. Fonteyn kan uit een gesprek in een café een brok orale, diep doorleefde geschiedenis, kapotte

Donderdag 7 oktober ‘10 14u00

dromen en knagende frustratie distilleren. Hij schreef boeken als “De Walen, een heel Happart verhaal” en “Boerenpsalm, Vlaamse boeren in Wallonië”. In “Afscheid van Magritte” beschrijft hij de migratie van Vlaamse arbeiders over de taalgrens. Deze namiddag brengt Guido Fonteyn een portret van Wallonië met een grote liefde voor de Walen, iets wat men in Vlaanderen niet vaak tegenkomt. Aanvang om 14u00 – VOC Mechelen – toegang € 5 (koffie en taart inbegrepen). Gelieve vooraf in te schrijven via Rob Feremans, Veluwestraat 3 bus 101, 2800 Mechelen,  [email protected] of  015 21 24 71 i.s.m. S-Plus

>> Tentoonstellingen in het VOC Van 1 oktober t.e.m. 6 november 2010 stelt kunstenaar Frank Leyers tentoon in het VOC Mechelen. “Onderweg”: fotografie en poëzie. Tango der blinden voor achter links rechts zij leidt wanneer gaan we het tangosalon met rode stof behangen vraagt hij zij leidt hem naar de rode kleur van de tango der blinden ©frank leyers.scam.be

1 oktober: vernissage om 20u in het VOC Mechelen. Frank Leyers vertelt poëzie met muzikale begeleiding door Chris Joris, instant composing en vrije improvisatie. De toegang is gratis, iedereen van harte welkom! De opbrengst van deze avond en de verkoop van werken gaat naar de “vzw Sjarabang”. Deze biedt werkateliers aan mensen met een verstandelijke of fysieke beperking. Sjarabang wil een vaste stek bieden aan deze mensen om creatief aan het werk te gaan. Ze richten zich voornamelijk naar mensen die zin hebben om samen creatief bezig te zijn, jong en oud, met of zonder beperkingen. Iedereen is van harte welkom bij de atelierwerking van Sjarabang vzw. Info: [email protected] of www.opamalyn.be”

Vrijzinnig Mechelen - kalender

EERSTVOLGENDE ACTIVITEITEN in en rond het VOC

13

14

VOC Café

Zomeravondwandeling te Mechelen

Opening Tentoonstelling Orissa

VOC Café

Namiddaglezing: Victoriaanse Schrijvers en Bloomsbury

Auteurs te gast in het VOC: Frank De Fever

VOC Café

Creatieve Schildercursus

Open Deur tijdens de herfstbraderij

Za 28/08/10



Vr 03/09/10

Za 04/09/10

Do 09/09/10



Za 11/09/10

Di 14/09/10

Vr

Karel Geys op de praatstoel

Creatieve Schildercursus

VOC Café

Congres Federatie Vrijzinnige Centra

Literaire Apero met Karel Poma

Creatieve Schildercursus

VOC Café

Creatieve Schildercursus

Namiddaglezing: Over Walen en Vlamingen

VOC Café

Di 21/09/10



Za 25/09/10



Zo 26/09/10

Di 28/09/10

Za 02/10/10

Di 05/10/10

Do 07/10/10

Za 09/10/10

10u00 - 14u00

14u00 - 17u00

19u00 - 23u00

10u00 - 14u00

19u00 - 23u00

10u30 - 12u00

09u30 - 17u00

10u00 - 14u00

19u00 - 23u00

14u00 - 17u00

10u00 - 17u00

14u00 - 20u00

19u00 - 23u00

10u00 - 14u00

20u00 - 22u00

14u00 - 17u00

10u00 - 14u00

20u00 - 22u00

19u45 - 22u00

10u00 - 14u00

TIJDSTIP

BIJKOMENDE INFO

kern HVV Bonheiden - p.6

kern Vrijzinnig Katelijne-Waver - p. 7

VOC Mechelen

VOC Mechelen

VOC Mechelen

VOC Mechelen

VOC Mechelen

VOC Mechelen

Theatrium Mechelen

VOC Mechelen

VOC Mechelen

VOC Mechelen

VOC Mechelen

VOC Mechelen

VOC Mechelen

VOC Mechelen

VOC Mechelen

VOC Mechelen

i.s.m. S-Plus - p. 13

p. 15

p. 12

p. 16 - 17

p. 15

kern Grijze Geuzen - p. 3

p. 12

p. 12

p. 15

p. 11

i.s.m. S-Plus - p. 11

VOC Mechelen

VOC Mechelen

VOC Mechelen

VOC Mechelen

PLAATS

Blijf op de hoogte van alle activiteiten van Vrijzinnig Mechelen: surf naar de activiteitenkalender op www.vrijzinnigmechelen.be!

VOC Café / Open Deur

Za 18/09/10

17/09/10

ACTIVITEIT



Vrijzinnig Mechelen - Agenda

CREATIVE SCHILDERCURSUS IN HET VOC Wil jij samen met andere “liefhebbers” en onder de begeleiding van een professioneel kunstenaar, je creatief schildertalent ontplooien? Dat kan! Ook dit schooljaar kun je in het VOC terecht voor een echte cursus schilderen: aquarel, olieverf, acryl of andere, maar ook kleurleer en tekentechnieken. Dit alles in een gezellige sfeer waar iedereen ook van iedereen kan en mag leren. De cursus zal wekelijks doorgaan op dinsdagvond vanaf 19u in het VOC Mechelen. Eerste samenkomst is op 14 september 2010.

Enkele reacties van cursisten: • „De lessen op dinsdagavond zijn DE MAX, ondertussen voor mij een vaste waarde! We leren zoveel…” • “De sfeer onder de cursisten is familiaal. Ik kijk elke dinsdagavond uit naar de volgende les.” • “De leraar staat je bij met woord, maar vooral met daad. De lessen verruimen je wereld”.

Interesse? Neem snel contact op met Bart Beuckelaers voor meer info en inschrijving. Bart Beuckelaers  0486 03 42 34  [email protected]

VRIJZINNIG VILVOORDE vzw

VOC R. MOUCHERON

ACTIVITEITENKALENDER

De vrijzinnige gemeenschap van Vilvoorde hoopt u talrijk te mogen ontmoeten op onderstaande activiteiten. Aarzel niet om kennissen, vrienden en buren mee uit te nodigen. We strijden o.a. tegen een verzuring van de maatschappij, u toch ook. DO 09/09

HVV/Grijze Geuzen: “Houten bommen, mythe of werkelijkheid?”,



door dhr. Jean Dewaerheid

ZAT 25/09

Vrijzinnig Vilvoorde & CMD: opendeurdag – 10u - 17u

DI

UPV-kern & Vermeylenfonds: “En als het leven nu eens betekenis zou hebben.

05/10

DO 07/10

HVV/Grijze Geuzen: “Al Andalus: 900 jaar moslimaanwezigheid in Spanje”, door dhr. Lucas Catherine, i.s.m. UPV

22/10



VOC & CMD

De atheïst wordt spiritueel”, door dhr. Eddy Borms (VUB) - 20u

VR

VOC

VOC VOC

HVV/HV: boekvoorstelling “The Secular Outlook: In Defense of Moral and Political Secularism”, door Prof. Dr. Paul Cliteur - 19u30

VOC

Alle activiteiten gaan door in het VOC R. Moucheron (VOC), Frans Geldersstraat 21, 1800 Vilvoorde. Voor meer informatie kan u steeds terecht bij Sarah Verstaen - 02/252.15.47 – [email protected] - coördinator van het VOC.

15

Congres “Evaluatie van 5 jaar gestructureerde vrijzinnigheid sinds de wet van 2002” Congres Federatie Vrijzinnige Centra te Mechelen Op zaterdag 25 september 2010 organiseert de Federatie Vrijzinnige Centra een nationaal congres met als thema “De evaluatie van de laatste 5 jaar georganiseerde vrijzinnigheid sedert de wet van 21 juni 2002” en “De positie van de vrijzinnige gemeenschap binnen de actuele godsdienstige en levensbeschouwelijke realiteit”. Een boeiend congres voor iedereen die geïnteresseerd is in de ontwikkelingen van de (georganiseerde) vrijzinnigheid in Vlaanderen. Naar aanleiding van dit congres brengen we de befaamde wet van 2002 nog even in herinnering. Op 21 juni 2002 – de dag van het humanisme! - werd “de wet betreffende de Centrale Raad der niet-confessionele levensbeschouwelijke gemeenschappen van België, de afgevaardigden en de instellingen belast met het beheer van de materiële en financiële belangen van de erkende niet-confessionele levensbeschouwelijke gemeenschappen” afgekondigd. Sinds 2004 werden de nieuwe structuren operatief. Vanaf dan krijgt de vrijzinnige gemeenschap ook concrete middelen om hun structuren verder uit te bouwen. Deze wet wordt door velen beschouwd als een belangrijke stap in de richting van de gelijkberechtiging; het non-discriminatiebeginsel wint weer aan betekenis. De voorlopige wetgeving die de niet-confessionele levensbeschouwelijke gemeenschappen sinds 1981 in de mogelijkheid stelde om met beperkte middelen een bescheiden structurering uit te bouwen, ruimt plaats voor een wet die hun financiering officieel ten laste legt van publieke overheden, op een gelijkaardige manier als voor de erkende erediensten.

Voor dit beheer der financiële en materiële belangen van vrijzinnige gemeenschappen werden per provincie publiekrechtelijke structuren “Instellingen voor Morele Dienstverlening”, afgekort IMD genaamd, opgericht. VOC’s kunnen nu via de IMD’s in aanmerking komen voor ondersteuning indien ze werken binnen de definitie van niet-confessionele morele dienstverlening zoals goedgekeurd door de Raad van Bestuur van UVV. Deze definitie is relatief ruim en laat elk Vrijzinnig Ontmoetingscentrum toe zingevingactiviteiten te organiseren die vanuit een humanistisch emancipatorisch perspectief, de vrijzinnige gemeenschap ten goede komen. De wet van 2002 is op die manier zeer relevant voor de werking van de Vrijzinnige Centra. Sinds de opstart van de IMD’s krijgen de VC’s meer financiële ademruimte om hun werking te ontplooien. Door deze financiële inbreng wordt het de lokale werking mogelijk gemaakt om kwaliteitsvolle activiteiten te organiseren. Daarnaast geeft het de ruimte om nieuwe initiatieven te nemen en samenwerkingsverbanden te ontwikkelen waardoor een praktisch humanisme weer een stukje meer gerealiseerd kan worden. Toch is niet alles rozengeur en maneschijn. We denken bijvoorbeeld aan de moeizame doorstroom van praktische informatie over het indienen van dossiers. Niet ieder VC heeft de mogelijkheid om de administratieve aspecten keurig af te handelen. Ook de ‘vrijzinnige huisvesting’ blijft ondanks de wet van 2002 problematisch. In tegenstelling tot de Centra voor Morele Dienstverlening (CMD’s) wordt deze niet door de IMD’s gefinancierd. En de oprichting van ‘vrijzinnige huizen’ waar de georganiseerde vrijzinnigheid zich ééndrachtig lokaal kan manifesteren blijft in Vlaanderen meer droom dan daad. Deze en andere hiaten zullen op het congres uitvoerig behandeld worden.

16

Het tweede thema behandelt “de positie van de vrijzinnige gemeenschap binnen de actuele godsdienstige en levensbeschouwelijke realiteit”. Ook achter dit thema verschuilen zich verschillende hete hangijzers. Zo is er bijvoorbeeld het vraagstuk van de ‘vrijzinnige uniciteit’: hoe streef je als vrijzinnig humanist naar een reëel actief pluralisme zonder je eigenheid te verliezen? Hoe zinvol is de interreligieuze dialoog? En moeten vrijzinnigen

ijveren voor één cultuurbeschouwend vak in het onderwijs voor alle levensbeschouwingen? Uiteraard kan dit tweede thema niet uitputtend behandeld worden tijdens de korte duur van het congres, maar kritische opinies zullen ons in ieder geval aanzetten tot verdere reflectie en debat. Een aanrader voor iedereen met interesse voor de georganiseerde vrijzinnigheid.

Congres Federatie Vrijzinnige Centra zaterdag 25 september 2010 Dit congres vindt plaats in zaal Theatrium, Onder Den Toren 9, 2800 Mechelen. In de namiddag is er een vrijzinnige stadswandeling met gids voorzien. We eindigen in het VOC Mechelen, voor een afsluitingsdronk.

Programma 09.30u Ontvangst 11.30u Vraagstelling uit de zaal 10.00u Verwelkoming door Frieda Ardies, Voorzitter VC Mechelen en Etienne Vercarre, Voorzitter F.V.C. 10.20u Panelgesprek Moderator: Jef Lambrecht met: Dominique Verté (VUB), Sonja Eggerickx (UVV), Luc Meys (IMD), Etienne Vercarre (FVC)

12.00u Slotverklaring Etienne Vercarre, Voorzitter F.V.C. 12.20u Voorstelling namiddagprogramma door Jacques Trivier, Voorzitter Verenigingsraad Vrijzinnig Mechelen.

Leden van Vrijzinnig Mechelen die graag willen deelnemen aan het congres kunnen zich VOOR 10/09/2010 inschrijven via  [email protected] of  015 21 24 71.

17

KAREL POMA We leven in tijden van angst en onzekerheid. De burgers worden niet alleen geconfronteerd met de financieel-economische crisis, maar ook met een vermeende morele crisis die het gevolg zou zijn van onze moderne samenleving. Vooral extreemrechtse, populistische, religieusconservatieve en intellectuelen wijzen daarbij met een beschuldigende vinger naar het liberalisme en de sociaal-democratie. Die vertegenwoordigers van de Verlichting zouden immers zijn doorgeschoten en mee verantwoordelijk zijn voor het materialisme, het individualisme en de afbraak van gewoontes en tradities. In zijn boek De Verlichting. Pijler van onze beschaving veegt gewezen minister Karel Poma deze kritiek van tafel. In 300 bladzijden maakt hij brandhout van de argumenten van de tegenstanders. Sterker nog, de inmiddels 89-jarige liberale staatsman gaat voluit in het offensief en stelt dat een nieuwe Verlichting nodig is, namelijk ‘een Verlichting die gebaseerd is op de propositie dat de mens het juiste studieobject van de mensheid is’. Dat betekent niet dat Poma blind is voor een aantal ontwikkelingen in de geschiedenis die deze beweging van emancipatie zo zwaar heeft ondermijnd. Daarbij heeft hij het over het marxisme, het fascisme, het religieus fundamentalisme, maar ook over het ‘doctrinaire liberalisme’ die elk op zich de kantiaanse imperatief dat de mens geen middel is, maar een doel op zich, verraden hebben. Die ontsporingen mogen echter niet doen vergeten dat de Verlichting fantastische realisaties heeft opgeleverd, zeker in Europa. Denk aan de enorme stijging van de welvaart, de realisatie van de mensenrechten, de democratie, de sociale zekerheid en de grondwettelijke verankering van een aantal vrijheden waar onze voorouders alleen maar konden van dromen. We moeten de Verlichtingsidealen dus niet opbergen, maar juist met luide stem uitdragen. Niet dat die idealen ooit volledig zullen gerealiseerd worden, het blijft een utopie, maar dan wel een utopie die als motor dient voor de nooit aflatende strijd voor verdere vooruitgang. De kern van de Verlichting en aldus van de West-Europese cultuur is voor Karel Poma ‘de menselijke waardigheid’, namelijk het aanvaarden van de andere, het respect voor de andere. Maar in tegenstelling tot cultuurrelativisten wil hij zich niet neerleggen bij de vele vormen van onderdrukking die in bepaalde culturen schering en inslag zijn, noch wil hij een rabiate monocultuur die ingaat tegen de diversiteit en de individuele vrijheid van elke mens. In die zin sluit hij nauw aan bij het ‘Moreel

18

Esperanto’ van de Nederlandse filosoof Paul Cliteur die als derde weg een ‘universele seculiere moraal’ bepleit als basis voor harmonieus samenleven van mensen met uiteenlopende politieke, maatschappelijke en religieuze overtuigingen. De kern van Poma’s mensbeeld is het individu, zijn vrijheid en zijn waardigheid. Juist daarom keert hij zich als overtuigde liberaal tegen elke vorm van machtsconcentratie. Waar het bij hem om gaat is een juist begrepen verdraagzaamheid, iets waar religies het zo verdomd moeilijk mee hebben. Dat was vroeger zo, denk aan de problemen die Copernicus, Galilei en Giordano Bruno gehad hebben, maar ook vandaag nog. Niet alleen in het christendom, maar ook in de orthodoxe islam en het jodendom. Ondanks die religieuze tegenstand is de Verlichting, het geloof in de vooruitgang en het zelfbeschikkingsrecht van elke mens, doorgebroken. Ze werd door Karl Popper in 1943 goed omschreven als ‘het einde van een gesloten samenleving van een tribale maatschappij’. Heel wat denkers als Locke, Hume, Smith, Montesquieu, Voltaire, Holbach en Rousseau hebben ertoe bijgedragen, maar de belangrijkste stem blijft voor Karel Poma toch Immanuel Kant. ‘Verlichting is het uittreden van de mens uit de onmondigheid die hij aan zichzelf te wijten heeft’ of ‘Sapere aude’. Cruciaal is de rede. Daarmee hebben de Verlichtingdenkers nooit beweerd dat de rede en de wetenschap alle problemen zouden oplossen. Zij hebben nooit aangestuurd op een vernietiging van het geloof, wel op een scheiding van Kerk en Staat. Cruciaal stond evenwel het morele principe dat mensen het goede moeten doen omwille van het goede en niet omwille van een beloning of straf in het hiernamaals, want dan is er van goedheid geen sprake, alleen van opportunisme. Dit en vooral dit is het verschil tussen de Verlichting en

alle andere vormen van moraal die uitgaan van het belang van een groep, geloof, traditie, volk of ras. En daaraan is verdraagzaamheid gekoppeld, alhoewel die, in de zin van Popper, niet mag leiden tot een vorm van tolerantie voor intoleranten. Dat laatste is bijzonder actueel in moslimlanden en binnen orthodoxe islamgroepen in het Westen. Hoe tolerant we ook moeten zijn tegenover hun geloof en tradities, toch mogen we nooit aanvaarden dat ze de fysieke en mentale integriteit van de mens zouden schaden. In die zin is de sharia inderdaad een inferieur en te bestrijden systeem. En de orthodoxe islam een regelrechte vijand van de vrijheid omdat ze zich keert tegen al wie kritiek heeft, tegen al wie zijn of haar eigen leven zelf vorm wil geven, en niet wil buigen voor mystieke bepalingen. En Poma haalt met overtuiging Henri Poincaré aan: ‘Het denken mag zich nooit onderwerpen, noch aan een dogma, noch aan een partij, evenmin aan een hartstocht, aan een belang, aan een vooroordeel, aan om ’t even wat, maar uitsluitend aan de feiten zelf, want zich onderwerpen betekent het einde van alle denken.’ Juist daarom kiest Poma de kant van het atheïsme als ‘iemand die vrij is in het geven van zin aan zijn leven’ en bekent hij zich openlijk tot de vrijmetselarij. Zijn voornaamste boodschap is echter zijn boodschap dat de idealen van de Verlichting nog altijd niet verwezenlijkt zijn. Daarvoor rekent hij op niet doctrinaire liberalen en socialisten. Het doctrinair liberalisme en het marxistisch socialisme hebben in die taak immers gefaald. Daarmee keert Poma zich zowel tegen neomarxisten als tegen libertariërs en citeert hij uit De weg naar de slavernij van Friedrich Hayek dat we de moed moeten hebben om weer aan te knopen bij de Verlichting. Om die idealen te verwezenlijken roept hij de liberalen en sociaaldemocraten op om geen compromissen te sluiten met conservatieven, extreemrechts en religieuze dogmatici. Ze mogen geen enkele toegeving doen aan de enorme realisaties van de Verlichting zoals de rechtstaat, de sociale zekerheid, het democratisch onderwijssysteem en de gelijkberechtiging tussen mannen en vrouwen. Ze moeten ingaan tegen al wie de Verlichting aanvalt. In die zin sluit hij zich ook aan bij de grote Duitse filosoof Jürgen Habermas die het Verlichtingsideaal steeds trouw bleef en aantoont dat de verwezenlijkingen van de democratie geleid hebben ‘tot een relatieve toestand

van gelijkheid en veiligheid, althans in West-Europa’. In zijn gloedvol pleidooi voor de Verlichting keert Poma zich ook tegen de zogenaamde anti-globalisten. Zo wijst hij erop dat armoede in de wereld vooral schrijnend is in die landen die om politieke redenen de vrije markt de rug toekeren. Hun alternatieven deugen niet, aldus Poma. Hun pleidooien voor een door de overheid geleide economie hebben in het verleden al te vaak geleid tot collectieve verarming, onvrijheid en dictatuur. Wel begrijpt hij de voorstellen van de zogenaamde anders-globalisten die met de vinger wijzen naar een reeks excessen: de beursspeculatie, de ongecontroleerde hebzucht van banken en de subsidiepolitiek door rijke landen die arme landen benadelen. Net als Jacques Attali pleit Poma voor een wereldwijde oplossing om wilde speculatie tegen te gaan of aan strenge normen te onderwerpen. En keert hij zich voluit tegen het Europese landbouwbeleid met haar nefaste subsidiesysteem. ‘Subsidies op het economisch vlak zouden dus volledig, op alle niveaus, afgeschaft moeten worden’, zo schrijft hij. Dit boek komt net op tijd. Juist op een ogenblik dat zoveel mensen twijfelen aan de kracht van de rede en de vooruitgang maakt een 89-jarige denker ons weer duidelijk waarvoor we moeten strijden. In een tijd waarin nationalisme, conservatisme en populisme hoogtij voeren komt dit boek als een verademing en als een politiek testament van iemand die heel goed beseft en ervaren heeft wat onvrijheid betekent. Het is aan de nieuwe generaties om de draad die Poma hier aanreikt weer op te nemen en door te trekken, tegen de angst en onzekerheid in. Recensie door Dirk Verhofstadt, eerder verschenen op www.liberales.be/boeken/pomaverlichting

Karel Poma is te gast in het VOC tijdens de Literaire Apero op zondag 26 september ’10. Voor meer info: kijk in de kalender op p. 12.

19

Vrijzinnig Willebroek

www.vrijzinnigwillebroek.be

WILEMO – voor de leerlingen niet-confessionele zedenleer!

20

Tijdens ons jeugdfeest kwamen nieuwe vriendschappen tot stand. Zo ontsproot bij onze laatstejaars het idee nogmaals bijeen te komen voor een gezellig onderonsje. Met volle overtuigingskracht maakten ze de juffen hiervoor warm… zo werd onze fietstocht “geboren”. Onder een zalige zomerzon trokken we vanuit Willebroek over landelijke weggetjes langs Klein-Willebroek en Rumst, richting Tisselt. De volle 25 kilometer werden afgelegd, weliswaar met een rustpauze op een terrasje met een ijsje in de hand. Dat hadden we dik verdiend! Als afsluiter werd iedereen vergast op een receptie in de tuin van de juf. We hadden ons geen toffer schooleinde kunnen voorstellen! Even vooruitblikken: September: Info-avond lentefeest en Feest Vrijzinnige Jeugd 2011. Oktober: activiteit 1ste graad. De exacte data zullen via de website www.vrijzinnigwillebroek.be worden meegedeeld. Alvast een fijne start van het nieuwe schooljaar!

GRIJZE GEUZENWIJZER

>>

Kennis is hetgeen dat overblijft als we alles wat we op school geleerd hebben vergeten zijn. (Albert Einstein)

VERJAARDAGSKALENDER van de GRIJZE GEUZEN

01.06 05.06 09.06 13.06 16.06 21.06 22.06

Nauwelaerts Suzan Van Hooymissen Jan Van Mol Rony Van den Bogaert Willy Bogaerts Jan Van Winghe Eric Steenackers Jan

02.07 02.07 02.07 02.07 03.07

Dezaeger André Wauters François Vandervesse Monique Huyghe Monique Van Dessel Annie

Iedereen van har t e gefeliciteerd !!!

03.07 12.07 14.07 17.07 21.07 21.07 22.07 24.07 27.07 31.07

Fromont Betty Van der Schueren Ann Van den Brande Willy Maes Erna De Decker Charles Mertens Eliane Huygens Paul Nys Jenny Van de Ven Godelieve Van Roy Monique

COLOFON KATERN WILLEBROEK Redactie : Gerda De Cock André Dezaeger Frank Dezaeger Debbie Van Daele Rony Van Mol Ingrid Muyldermans Secretariaat Vrijzinnig Willebroek : Swa Flerackers Europalaan, 18 2830 Willebroek Webmaster : Perry Van de Meutter E-mail: [email protected]

Wat voorbij is

De zondvloed van de dag voordien voorspelde niks goed, maar met de Grijze Geuzen van Willebroek mag je gerust zijn: de zon is dan altijd van de partij! En ze waren er allemaal: de mannen met baarden, de slijkvissers, de zoetwatermatrozen, de piraten, de “drunken sailors” en de beste scheepslui – die van de wal natuurlijk: ons bootje “IBIS” zat hartstikke vol. Sommigen gingen in de kerk van Temse om een “goede vaart” bedelen, maar de meeste gingen zich moed indrinken op de kade. De trossen gingen op tijd los en we voeren langs het splinternieuwe bouwproject “De Zaat” (de vroegere Boelwerf) op de rechter oever van de Schelde. Terwijl sommigen de – zeldzame – watervogels gingen spotten, luisterden de meeste aandachtig naar de kleurrijke uitleg van onze gelegenheidsgids, Fons Maes. Die voelde zich hier, op zijn “Stille Waters”, in zijn sas. Hier gewonnen en getogen kon hij alles vertellen over de vredige Scheldedorpjes die langzaam langs schoven. Verhalen over de toenmalige vissers, die een week van huis waren om hun waar zo snel mogelijk in Antwerpen te leveren en over de mandenvlechters die het oeverriet gebruikten, deden menigeen verbaasd opkijken. Hij ging zowaar gedichten van Emile Verhaeren voordragen toen we langs zijn graf in Mariekerke voeren. Tussendoor werd ook nog een copieuze koude schotel naar binnengewerkt, gevolgd door koffie en taart. Terug aan onze aanlegsteiger begon het toch wel te regen zeker. Ahoy, ahoy! Een rondvraag leerde ons dat iedereen tevreden was en het idee voor herhaling vatbaar verklaarde. Waarvan akte!

www.vrijzinnigwillebroek.be

LUSTRUM RIVERCRUISE op 27 mei ‘10

21

Wat voorbij is

www.vrijzinnigwillebroek.be

Het zonnewendefeest in het Park “Bel-Air” op 17 juni De zon was weer van de partij; voeg daar 66 uitgelaten Grijze Geuzen bij en je hebt een plezante bedoening. Het begon met de traditionele sangria en een onstuitbaar babbeloffensief onder de eeuwenoude kastanjelaars in het Park van het domein “Bel-Air”. Met de kunstig en smakelijke belegde broodjes begon ook wijn en bier te vloeien. De voorzitter had deze keer een relatief moeilijke quiz over WIJN in mekaar gestoken. Toch werd er flink gescoord: het gemiddelde van de antwoorden lag 9 op 15 vragen. Er kwam een primus te voorschijn, met name Jef Bogaerts met 12/15. Proficiat! De moeilijkste vraag was duidelijk: “Wat is de verplichte aanduiding op de wijnflessen sinds 2007?” Slechts 3 kenden het antwoord: een zwangere vrouw in een rood doorstreepte cirkel! Na de overhandiging van de Champagne aan de winnaar, kwam er een “emotioneel” moment: de kas in het blauwe koffertje werd door onze tachtigjarige Staf Van Landeghem plechtig overgedragen aan Frans Van den Bergh, de nieuwe penningmeester van de Grijze Geuzen. De voorzitter maakte ook duidelijk dat het zware financiële werk in de toekomst zal gedragen worden door drie personen, te weten: Noëla Van Frausum voor de “Vaertgeus”, Frank Huyghe voor “Vrijzinnig Willebroek” en dus onze Frans voor de GG.

Dan was het tijd voor de onovertroffen taarten van Jacky, die voor de gelegenheid ook in de bloemetjes werd gezet. Laat binnen enkele dagen de zon maar wenden, wij zien mekaar terug na de hete zomermaanden… Een aangename vakantie voor iedereen! Nabeschouwing op onze “Wijnquiz” tijdens het tuinfeest. Buiten het feit dat zwangere vrouwen beter geen wijn drinken, alhoewel … heeft men – wetenschappelijk – vastgesteld dat we met een gerust hart een paar glazen rode wijn per dag mogen drinken, maar dan met mate. Daarmee wordt bedoeld: vier glazen voor de man en drie glazen voor de vrouw. Het positieve effect ervan is te danken aan de stof resveratrol, die slechte cholesterol afbreekt en goede cholesterol aanmaakt. Resveratrol zit royaal in en onder de schil van blauwe druiven, vandaar dat witte wijn niet meespeelt. Het wetenschappelijk tijdschrift The Lancet beweert dat mannen die enkele glazen rode wijn per week drinken het risico op dementie zien verminderen met 40% ten opzichte van geheelonthouders. De American Geriatrics Society concludeert dan weer dat vrouwen van 70 tot 82 jaar die licht tot matig drinken betere verstandelijke prestaties leveren dan vrouwen die geen alcoholhoudende dranken consumeren. Nog meer hoop: een onderzoek, deze keer in Oxford, concludeert dat wie geregeld rode wijn, donkere chocolade en groene thee gebruikt, beter scoort bij hersengymnastiek dan geheelonthouders. Zo ziet u maar, santé! Dat alles stond te lezen in Al Dante (DMM 22-05-2010) bijeengeschreven door Agnes Goyvaerts.

22

Komende activiteiten Realistisch informatief toneelstuk op donderdag 23 september ’10 om 15.00u in Kasteel “Bel-Air”, Mechelse steenweg 102 te Willebroek. Lizette Jacobs en Hilde Henderyckx, twee actrices van het “Garagetheater” in Duffel, schreven een stuk over oud worden, eenzaam zijn, over moeten aanvaarden, maar ook over de fijne dingen des levens, plezier maken en vriendschap! De twee dames putten inspiratie uit hun onmiddellijke omgeving, lieten hun fantasie de vrije loop en creëerden zo een fictief verhaal dat heel wat herkenbare situaties vertoont. “De spekken van onze Rik” is een volks, ludiek theaterstukje over twee oudere vrouwen in een bejaardentehuis. Kom dat zien, kom dat zien! Veel kijk en luistergenot!

SENIOR GAMES 2010 De “Senior-Games” gaan dit jaar door in Blankenberge op 28 en 29 september 2010. Senioren – ook onze actieve Grijze Geuzen – zijn uiteraard welkom. Op dinsdag wordt er een bus ingelegd voor één dag met vertrek vanuit de Sporthal in Willebroek. Meer inlichtingen: Sportdienst, Stadionlaan 2 te Willebroek. ( 03 88 65 611 [email protected] of www.seniorgames.be.

Onze economische vooruitzichten: WELKOM IN DE WERELD VAN DE CHAOS! Lezing door Professor Freddy Van den Spiegel op donderdag 28 oktober 2010 te 15.00u in Kasteel “Bel-Air”  De huidige “crisis” is veel erger dan alle voorgaande sinds de jaren 30.  Er is economisch herstel maar de risico’s zijn zeker niet verdwenen.  De uitdagingen zijn niet alleen financieel of economisch, maar ook maatschappelijk. Hoe veilig is ons spaargeld? Wat met de transactieheffingen en de bankenbelasting? Wat is de “Tobintaks”? Nog meer vragen en informatie krijgen we van Professor Freddy Van den Spiegel, hoofdeconoom van BNP Paribas Fortis en hoofddocent aan de VUB.

11° DAG van de VRIJZINNIGHEID Op zaterdag 9 oktober 2010 In C.C. “De Ster” om 18.00u Aperitief in de tentoonstellingsruimte gevolg door een Schitterend Feestmenu Prijs : 35 € (kaarten verkrijgbaar bij het bestuur) Realisatie “Vrijzinnig Willebroek”: een samenwerkingsverband van het Humanistisch Verbond, Wilemo, de Grijze Geuzen en de Vaertgeus Grote Kunstglas-tentoonstelling In het Cultureel Centrum “De Ster” te Willebroek Drie jonge kunstenaars stellen samen hun glaswerk tentoon:  Anouk Marcelis: mondgeblazen objecten, vormgesmolten sculpturen, gepolijst, geslepen en gezandstraald.  Hugo Nelissen: creatief glasblazen en vormsmelten; kunst en ambacht gaan hier hand in hand.  Jan Van Gucht: artistiek glasbeeldhouwer die met zijn technische vaardigheden steeds verder zoekt naar een horizon waar iedereen welkom is een eindje mee te wandelen. Opening op vrijdag 8 oktober 2010 te 20.00u in de tentoonstellingsruimte van C.C. “De Ster” gevolgd door een Receptie aangeboden door de 2 inrichtende verenigingen “VAERTGEUS” en “DE ZOLDER”. De tentoonstelling blijft geopend op zaterdag 9 en zondag 10 oktober en op zaterdag 16 en zondag 17 oktober telkens van 14.00 tot 18.00u

Noteer alvast volgende data: November: 25-11-2010 Vinyl-herinneringen door Paul Huygens December: 16-12-2010 Muzikaal jaareinde door Roland Broekaert Januari 2011: 26-01-2011 Nieuwjaarsreceptie GG + Tentoonstelling Pieter Lion Meer informatie: in de volgende “Schakel” en op onze website: www.vrijzinnigwillebroek.be

www.vrijzinnigwillebroek.be

“De spekken van onze Rik”

23

Verrast dat jij ook vrijzinnig bent? Ontdek de lokale vrijzinnige gemeenschap op www.vrijzinnigmechelen.be