Vragen en antwoorden verbouwplannen kerkgebouw op de gemeentevergadering van 29 januari 2014
! Visie !
Hoe belangrijk vinden we dit plan? Hoe erg is het bijvoorbeeld om door een smal gangetje naar de koffie te moeten? Zijn er geen belangrijker zaken om aandacht aan te besteden? Het functioneren van de gemeente als gemeenschap is voor de kerkenraad een zeer wezenlijk punt. Het huidige gebouw werkt daarin belemmerend en straalt niet uit dat gemeenschap een van de essentiële waarden is in ons geloof. Dat heeft effect op hoe we ons in het gebouw gedragen en ook op bezoekers die voor het eerst binnenkomen. Voor de gemeenteleden die toch wel gaan koffiedrinken na de dienst is het smalle gangetje inderdaad niet onoverkomelijk. Het gaat de kerkenraad echter juist vooral om de gemeenteleden en bezoekers die na de dienst nu zo snel uit het zicht zijn verdwenen. Daarbij lost het plan een aantal andere nadelen van het gebouw op, zoals de brandveiligheid op de verdieping en het heen en weer lopen over het podium tijdens de dienst. Wat dat laatste betreft: rust en eerbied op het podium zal leiden tot een meer gewijde sfeer in de hele zaal.
!
Gaat het verplaatsen van de hoofdentree wel leiden tot meer ontmoeting en gemeenschap? Je moet niet onderschatten hoe een gebouw invloed heeft op hoe we ons voelen en hoe we ons gedragen. Ons gebouw faciliteert de vrijblijvendheid. Je kunt heel makkelijk toeschouwer blijven. Eén centrale hal voor entree en ontmoeting zal meer gaan uitnodigen tot ontmoeting. Als we in de zomer naast de kerk koffiedrinken op het plein, is het drukker. Dat komt omdat de mensen die aan de voorkant het gebouw uitgaan, eerder 'een bakkie komen doen' (en ook omdat mensen langer blijven vanwege het lekkere weer). Dit is een indicatie van waar een gemeenschappelijke ontmoetingsruimte waar iedereen doorheen komt en die uitnodigt om te (ver)blijven toe gaat leiden. Ook mensen die alsnog niet van plan zijn te blijven, zullen eerder worden aangesproken en zich meer dan nu uitgenodigd voelen om te blijven. De kerkenraad verwacht dat deze ingreep een bijdrage levert aan het 'zien staan elkaar'. Een investering in de gemeenschap dus.
!
Als het gebruik van het gebouw nu niet optimaal is, moet er dan niet wat aan de discipline gebeuren (niet meer door de keuken lopen bijvoorbeeld). Is dat niet belangrijker dan het gebouw helemaal aanpassen aan een optimale situatie? Dit kun je zeker vragen van de mensen die toch wel na de dienst blijven. Het gaat de kerkenraad echter voor een belangrijk deel om de gemeenteleden en bezoekers die na de dienst zo snel weer buiten beeld zijn. Een betere discipline in het gebruik van het gebouw lost dat niet op.
! Kerk in de omgeving, entrees !
Waarom zit in de variaten B1 en B2 de nieuwe hoofdentree aan de pleinkant? Autoen fietsparkeren zit toch juist aan de andere kant van de kerk? Gebouwen waar grote groepen mensen tegelijk gebruik van maken hebben ruimte voor de hoofdingang nodig. Die ruimte ontbreekt aan de straatkant van het gebouw. Daarnaast nodigt een pleinruimte in de zon (oriëntatie is zuid) meer uit om te verblijven en te ontmoeten dan een straat geparkeerde auto's in de schaduw.
!
Moet iedereen verplicht de nieuwe hoofdentree nemen? En is dat niet bezwaarlijk voor mensen die slecht ter been zijn omdat ze dan verder moeten lopen vanaf de parkeerplaats? Nee, de huidige zij-entree blijft in gebruik (en zal een hellingbaantje moeten krijgen op de stoep).
!
Als de huidige zijdeur ook een ingang blijft, zal in de praktijk niet bijna iedereen van die deur gebruik gaan maken, waardoor de hoofdentree feitelijk geen hoofdentree is? Voor mensen die hun auto parkeren op het parkeerterrein voor de kerk of hun fiets parkeren op het plein bij het sportcentrum is de nieuwe hoofdentree de meest logische ingang. Andere mensen kunnen de huidige zij-entree blijven gebruiken. Ook deze mensen komen uit in de nieuwe ontmoetingsruimte. Het gebruik van verschillende entrees is niet erg als deze groepen maar wel bij elkaar komen in de centrale hal. Dat is de varianten B1 en B2 het geval. De plek van kapstokken en het koffiedrinken na de dienst zal ertoe leiden dat de meerderheid van de mensen de nieuwe hoofdentree zal gaan gebruiken.
!
Gaan we ook de buitenkant van het gebouw aanpakken of blijft het eruit zien zoals nu? Er zijn geen plannen voor het aanpakken van de buitenkant. Op termijn zal het voegwerk moeten worden hersteld, maar dat maakt onderdeel van het reguliere groot onderhoud. Met de realisatie van het lichtkruis heeft het gebouw al een duidelijk gezicht gekregen naar de Schiekade. Een nieuwe hoofdentree aan de pleinkant geeft het gebouw ook aan deze zijde meer uitstraling. Het is zeker interessant om na te denken over hoe het gebouw meer uitstraling kan krijgen (een naam of tekst?) maar dit valt niet binnen de scope van deze plannen.
!
Gaan we ook iets doen aan de pishoeken naast de huidige hoofdingang? Hier is nog niet over nagedacht. Suggesties hoe dit op te lossen zijn welkom!
!
Als we de kapel door de weeks open willen doen, hoe zorgen we er dan voor dat er geen misbruik van wordt gemaakt? De kapel openstellen zonder toezicht is waarschijnlijk niet mogelijk. We denken aan openstelling met bemensing op bepaalde drukke momenten, bijvoorbeeld zaterdagmiddag, tijdens de marathon, nacht der kerken of gekoppeld aan speciale door onszelf op te zetten acties. Een verdergaande mogelijkheid is een
werkkamer van de predikant in het gebouw te realiseren, waar een lampje gaat branden als iemand de kapel binnenkomt.
!
Het plein zal bij mooi weer waarschijnlijk intensief gebruikt worden door skaters. Hebben we daar geen last van? Kerkenraad en commissie hopen dat dankzij het waterplein meer mensen op het plein zijn als wij gebruik maken van het gebouw. Zodat we zichtbaarder zijn als gemeenschap van christenen in de stad. Skaters zullen er op zondagochtend half 10 niet zijn. Wellicht wel bij het uitgaan van de kerk. Laten we het hopen! Misschien een groep om ons eens speciaal op te richten.
! Interieur !
Vanwaar de wens om het podium te verhogen? In de varianten A2, B1 en B2 maken we geen gebruik meer van een preekstoel. Reden hiervoor is dat de voorganger dan voorop het podium staat en dus dichter bij de mensen komt te staan. Een goede hoogte van het podium is belangrijk om de voorganger goed te kunnen zien. Daarnaast is het fijn dat alles wat op het podium gebeurt voldoende zichtbaar is, zoals de muziekgroep en de bijdrage van de kinderen.
!
Is het in variant B1 ook mogelijk om naast het podium (in plaats van over het podium) de zaal binnen te komen? Het gevolg is dat het podium 1/3 kleiner zal worden. En asymmetrisch in een verder symmetrische kerkzaal ligt. Er is niet exact naar gekeken, maar de verwachting is dat het podium te klein wordt in deze opzet. Neemt niet weg dat we het serieus willen bekijken.
!
Vanwaar de wens om de bovenzalen te vergroten? Al enkele jaren wordt parallel aan de kerkdienst een programma voor kinderen aangeboden. Dit gebeurt nu om beurten voor verschillende groepen. Daarnaast is er oppas mogelijkheid voor 2 leeftijdgroepen. Uitbreiding van de zalen maakt meer mogelijk voor kinderen tijdens de dienst. Daarnaast nemen gebruiksmogelijkheden buiten de dienst toe. (jeugdhonk, slaapmogelijkheid, …) Omdat het uitbreiden van de bovenzalen echter geen essentieel onderdeel is, worden in variant B1 de bovenzalen wel groter, als gevolg van het kleiner worden van de kerkzaal, maar vindt er minimale afwerking plaats. In een later stadium kan dit alsnog gebeuren indien gewenst.
!
Loopt in variant B2 (omgedraaide kerkzaal) de vloer opnieuw schuin af richting het podium? In het voorgestelde plan B2 is de vloer aflopend, omgekeerd aan de huidige richting. Er is gekeken naar de vloerconstructie en deze zou geschikt moeten zijn om 'visa versa' om te bouwen. Als in nader onderzoek dit toch niet mogelijk blijkt, is een vlakke vloer ook te overwegen. Aanpassing aan de banken is dan nodig en prima oplosbaar.
!
In de impressies waren geen garderobes zichtbaar, terwijl die ook in die nieuwe ontmoetingsruimte een plek moeten krijgen. Hoe zit dat? Om ruimten dubbel te kunnen gebruiken is het voorstel om gebruik te maken van verrijdbare garderobe meubelen. In vaste gelegenheid om jassen op te hangen is voorzien in de gang/hal voor de toiletruimten en aan enkele muren in de ontmoetingsruimte.
! !
Is er in de varianten A1 en A2 niet een andere manier om een tweede vluchtroute vanaf de eerste verdieping te maken? Dit gaat ten kosten van gebruiksruimten in de achterzaal (en op de verdieping). Kostbare ruimten omdat in die varianten de zalen niet worden vergroot. Buitenom zijn geen afdoende mogelijkheden aan te bieden.
! ! !
Wordt het gebouw voor verhuur niet veel aantrekkelijker als we banken vervangen door stoelen? Gebruik van stoelen maakt de zaal op meerdere manieren indeelbaar. Gebruik van stoelen zal de zaal capaciteit echter verkleinen. Een vlakke vloer een voorwaarde. Stoelen in plaats van banken betekent een flinke kostenpost. De visie van kerkenraad en commissie is om in te zetten op een ‘echte’ kerkzaal. Als dit goed lukt is dat voor sommige een pre om het te willen gebruiken. Zitcomfort kan worden verbeterd door ontwerp van zitkussens.
!
Er zijn nog tal van 'kleinere' punten die het gebouw een prettiger uitstraling geven. Zoals het vervangen van het bobbelglas, nieuwe verlichting, het beter inpassen van luidsprekers en brandslangen, etc. Is daar over nagedacht en is daar rekening mee gehouden in de budgettering? In de raming is geen reservering opgenomen voor dergelijk posten. Kerkenraad en commissie onderschrijven het belang hiervan. Als het niet binnen budget blijkt te passen (bijvoorbeeld omdat andere posten meevallen), zijn het punten om in de loop van de jaren alsnog aan te passen.
!
Het kunstwerk hangt niet voor niets voor in de kerk. Een andere plek zouden we moeten overleggen met de kunstenaar. We zijn zich niet bewust van eventuele gevoeligheden. Maar staan open om een advies van de kunstenaar te vragen. We denken dat een plek van het kunstwerk achterin de zaal ook een mooie plaats kan zijn omdat het prominent zichtbaar is bij het verlaten van de zaal.
!
Is er nagedacht over manieren om het gebouw minder inbraakgevoelig te maken? Hang en sluitwerk zal worden meegenomen in de verdere uitwerking
!
Is er nagedacht over manieren om de vluchtroutes uit het gebouw veiliger te maken (met hendels in plaats van losse slotjes die voorafgaand aan elke dienst opengemaakt moeten worden)?
Hang en sluitwerk zal worden meegenomen in de verdere uitwerking
!
Kunnen we naast het dak niet ook de wanden en de vloeren isoleren? Volgens professioneel is het weinig zinvol om het gebouw vergaand te isoleren. Daarvoor wordt het te incidenteel en te kortdurend gebruikt.
! Financiële haalbaarheid !
Hoe hard zijn de kostenplaatjes van de varianten? Deze zijn gebaseerd op een kosteninschatting door een bouwkundig expert op basis van schetsontwerpen. Kosten kunnen dus zeker wijzigingen. De betrokken professional schat echter in dat het voor de genoemde bedragen zou moeten kunnen.
! ! ! !
Als we over één of twee jaar gaan verbouwen, terwijl het geld uitgesmeerd over 5 tot 10 jaar binnenkomt, hebben we een gat te overbruggen. Hoe gaan we dat doen? Oftewel: hoe ziet de financiële strategie eruit? Voor het bedrag dat nog niet binnen is op het moment van start verbouw, zullen leningen afgesloten moeten worden. In Delfshaven zijn leningen afgesloten bij gemeenteleden.
!
Is er nagedacht over verschillende vormen van leningen om de verbouw te financieren? Nog niet. Hier gaat een aparte commissie mee aan de slag, na besluitvorming over voor welke variant we gaan.
!
Is het niet een risico om met de verbouw te beginnen terwijl het bedrag nog niet binnen is? Nee, want we geven geen opdracht tot verbouw op het moment dat er geen zeker is over het totaalbedrag. Zekerheid hebben wil echter niet zeggen dat het bedrag binnen moet zijn. Voor het deel dat nog niet binnen is, sluiten we leningen af.
!
Hoe solide zijn de inschattingen met betrekking tot de verschillende opbrengstbronnen in de begroting? Er is vooral goed gekeken naar Delfshaven. Hoe reëel de bedragen zijn, zal over twee jaar blijken. Cruciaal is dat er een commissie komt die er aan gaat sleuren. We denken landelijk meer op te halen, met name door in te zetten op het benaderen van oudleden en op kerken in de regio. Veel mensen in die kerken kennen het gebouw en hebben kinderen die hier (gaan) studeren en werken.
!
Is meer geld uit de gemeente krijgen dan in Delfshaven is gelukt wel reëel? Zo verschillend zijn deze gemeenten toch niet?
Delfshaven was op het moment van besluit over verbouw (al weer een aantal jaar geleden!) een stuk kleiner dan onze gemeente. Daarnaast zijn er in Delfshaven meer studenten dan in centrum. Maar het klopt dat er van onze gemeente substantieel meer gevraagd wordt dan aan de gemeente van Delfshaven. De komende twee jaar zal moeten uitwijzen of dit gaat lukken.
!
Hoe weten we dat we over 5 jaar nog steeds 150 betalende adressen hebben? Het aantal leden van de gemeente daalt... We gaan mensen vragen zich het komende jaar uit te spreken over het bedrag dat zij willen bijdragen. Mensen kunnen beslissen hoeveel jaar ze er over willen doen om dit bedrag bij te dragen. Hoeveel we adressen we over vijf jaar doet in deze aanpak niet ter zake. Meer adressen zou natuurlijk wel mooi zijn omdat je ook nieuwe leden kan vragen om een bijdrage (zie verderop).
!
Hoe kan je committment van mensen blijven vragen als ze vertrekken? We vragen mensen zich te committeren aan een bedrag, waar ze meerdere jaren over mogen doen om dat bij te dragen. Als ze vertrekken, blijven ze gecommitteerd aan dat bedrag.
! ! !
Hoe kunnen we toekomstige leden mee laten betalen aan de verbouw? Zij gaan er immers ook van genieten! Kunnen we bijvoorbeeld geen hypotheek nemen op de pastorie, zodat we een bedrag beschikbaar krijgen wat we in de loop van dertig jaar kunnen terugbetalen? Goed idee om ook nieuwe leden om een bijdrage te vragen. We kunnen hen benaderen met dezelfde vraag als waar we de huidige gemeenteleden mee benaderen: wat wil je bijdragen en hoe lang wil je doen over de betaling?
!
Hoe verhoud zich deze plannen tot het financiële tekort? Het financiële tekort is teruggebracht tot enkele duizenden euro's. Het aantal betalende adressen is gestegen, ondanks het dalende ledenaantal van de gemeente. De deputaten van de classis zijn positief over onze plannen en brengen extra opbrengsten uit de gemeente niet in mindering op hun steun. Overigens leidt het beëindigen van het contract met de koster tot een verdere verbetering van de financiële positie van de gemeente, waardoor de steun van de classis zelfs helemaal niet meer nodig is.
!
Hebben we zicht op de mogelijkheden van commerciële verhuur en wat dit op zou kunnen leveren? Nee. Daarom wordt er voor de zekerheid ook nog geen rekening gehouden met mogelijke opbrengsten door commerciële verhuur. We vinden een onderzoek naar de mogelijkheden hiervan echter de moeite waard.
!
Hoeveel geld zijn we kwijt als we nu de plannen gaan uitwerken, terwijl blijkt dat er niet genoeg geld binnen komt om de plannen uit te voeren?
Enkele duizenden euro's. Dit is een risico dat hoort bij het maken van dergelijke plannen.
! Uitvoering !
Is er contact geweest met de dienst Stadsontwikkeling in verband met een bouwvergunning? Er is nog geen overleg geweest met bouwinspecteur. Duidelijk is dat er een vergunning dan wel melding moet komen ivm brandveiligheid/vluchten (=gebruiksvergunning) en bij de B-voorstellen vanwege wijzigingen aan de hoofddraagconstructie. Bij een uitbouw/aanpassing aan de gevels moeten we ook langs welstand.
!
Het plan is nu: eerst geld verzamelen en dan in één keer verbouwen. Is het niet een beter idee om de verbouwing meer in fases uit te voeren en al snel te beginnen met de eerste stappen? Dat geeft wellicht de nodige energie aan het proces van geld verzamelen omdat we minder lang hoeven te wachten voordat resultaten zichtbaar zijn. Wel belangrijk om die stip op de horizon te hebben staan: we moeten wel weten waar we naar toe werken. Hoe kijkt de commissie hier tegenaan? De kerkenraad wil allereerst een duidelijk einddoel communiceren aan de gemeente en daarover een besluit nemen. Het idee om te faseren is een interessant voorstel wat de zeker wordt meegenomen in de verdere planvorming en vormgeving van het komende proces. Inzichtelijk zal moeten worden welke onderdelen los van elkaar kunnen worden gerealiseerd. We kunnen ons goed voorstellen dat dit motiverend werkt in het hele proces.