1
De vragen en antwoorden van de Quiz Ronde 1) Plaatjesronde (vragen al bij binnenkomst op tafel en gelijk innemen met antwoorden 3) Fragmenten van logo’s van Deventer bedrijven. Ronde 2) Deventer tijdens de tweede wereldoorlog 1. Tijdens de tweede wereldoorlog werd directeur E.F. Sandberg van de koloniale landbouwschool Larenstein verzocht om een groep studenten van de school te verwijderen. Waarom? Zij hadden uit protest de Jodenster gedragen, terwijl zij geen Joden waren (twintig leerlingen werden gearresteerd; ze zaten vervolgens twee weken in het concentratiekamp Amersfoort, waar ze 'vermagerd en uitgeput' weer uitkwamen) 2. Wat was de rol van Ernst Gräwe bij het Twentol drama? Op 10 april 1945 kwamen zeven verzetsstrijders in Deventer om het leven bij een poging een strategische brug voor de Canadezen beschikbaar te behouden. Twee van de verzetsstrijders kwamen door brand om het leven en vijf zijn gefusilleerd. De Duitse soldaat Ernst Gräwe weigerde de verzetsstrijders dood te schieten, en werd zelf ge-executeert 3. Welke krant werd tijdens WOII aan het Muggeplein gedrukt? Trouw 4. Waarom werd burgemeester Wittewaall in 1944 opgevolgd door H. van der Molen? In 1944 kwam Wittewaal in gewetensnood. Hij weigerde 600 namen door te geven voor werk aan de Duitse verdedigingslinies. Daarom werd hij aan de kant gezet door de Duitsers en vervangen door de Duits-gezinde H. van der Molen. 5. Wie zijn de Schalkhaarders? In Schalkhaar opgeleide politiemensen (zij werden ingezet bij het ophalen van joden) 6. Op dinsdag 5 september 1944 sloegen veel Duitsers en NSB’ers op de vlucht naar aanleiding van de berichten dat het land nu elk moment bevrijd kon worden van de Duitse bezetting. Waarom vluchtte secretaris-generaal van Financiën Meinoud Rost van Tonningen deze Dolle Dinsdag uitgerekend naar Deventer? (Op 26 maart 1941 werd Rost van Tonningen benoemd tot secretaris-generaal van het departement van Financiën) Sinds 1943 was het departement van Financiën ondergebracht in Deventer.
2
7. Waarom werd in februari 1944 het Voorster Gasthuis ontruimd? Op 6 februari 1944 werd het geraakt door een Geallieerd bombardement gericht op de Spoorbrug. 8. Door wie of wat werd Deventer bevrijd? De Canadezen (onder leiding van Brigadegeneraal T.Greame Gibson) 9. Hoe heet het monument dat is opgericht ter nagedachtenis aan alle Molukse en Nederlandse slachtoffers. Het staat op het Groot Kerkhof. De wachtende moeder 10. Dit jaar bood Dhr. Hans Koot de gemeente Deventer een film aan die gemaakt is door zijn vader. Wat is er op die film te zien? Bevrijding van Deventer Ronde 3) Na-oorlogse Deventer geschiedenis 1. Zet in volgorde van omvang, de grootste eerst, de niet-autochtone culturele bevolkingsgroepen in Deventer. A. Oost-Europeanen B. Turkije C. Indonesie B–A -C 2. Uit hoeveel fracties bestaat op dit moment de gemeenteraad van Deventer? 11 fracties 3. In het jaar 1811 raakte Deventer de zeggenschap over het schoutambt Colmschate kwijt. Welk jaar is Colmschate weer geannexeerd door Deventer? 1974 4. Waar is de ambtsketen van de burgemeester van Deventer gesmeed? In Deventer. Na een selectie is uiteindelijk aan het Deventer edelsmeden duo Minkkoot - Andri Mink en Paula Koot - de opdracht gegeven voor het ontwerpen en vervaardigen van de nieuwe ambtsketen in 2008 5. Welke nationaliteiten hadden de 1e gastarbeiders? Italianen & Spanjaarden 6. Wat is de naam van de 1e Turkse voetbalclub in Deventer? Türk Gücu, of Turkse Kracht
3
7. Wat hebben het Deventer ziekenhuis, TamTam theater en Nefit Bv. Met elkaar gemeen? Ze ontvingen alle drie de Gulden Adelaar, de culturele prijs van de gemeente Deventer. 8. Wie is sinds deze zomer de nieuwe Deventer stadsdichter? Johanneke ter Stege 9. Hoe noemt men de openluchtbioscoop die ieder jaar in augustus plaats vindt. Film op de Brink 10. Hoe heet de huidige trainer van Go Ahead Eagles? Dennis Demmers
4
Ronde 3) Algemene Deventer geschiedenis 1. Zet de volgende kerken op volgorde van bouwjaar. De oudste eerst: Bergkerk; Broederenkerk; Lebuinus- of Grote Kerk. - Lebuinus (768) - Bergkerk (1198-1209) - Broederenkerk (1335-38) 2. Waarom staat er een beeld van een Zuid-Afrikaanse president op het stationsplein? Marthinus Steyn was President van Oranje vrijstaat van 1896 tot 1902 Zuid Afrika nu. In Deventer studeerde hij aan het gymnasium. In 1922 is er een standbeeld voor hem opgericht tegenover het station. 3. Wanneer leefden deze Deventernaren? Geert Groote, Lebuinus en Jacobus Revius. Zet in volgorde. Degene die het eerste leefde op 1. - Lebuinus, werd omstreeks 760 vanuit Engeland naar Deventer gezonden om de Saksen te kerstenen. - Geert Groote (1340 – 1384). Hij stond aan het begin van de Moderne Devotie. - Jacobus Revius (1586 – 1658), predikant, dichter en eerste rector van het Athenaeum Illustre 4. Waarom zie je in de binnenstad zoveel rode dakpannen? Na de rampzalige stadsbrand van 1334 die driekwart van de stad in as legde, werd met behulp van stedelijke subsidies het herstel voortvarend ter hand genomen. Deventer is waarschijnlijk de enige stad die in de middeleeuwen het gebruik van daktegels en baksteen heeft gesubsidieerd. 5. Wie staat er al jaren lang dag en nacht voor het Penninckshoek aan de Brink? Albert Schweitzer 6. In de Middeleeuwen was Deventer een belangrijke handelsnederzetting. De stad had maar liefst 5 grote jaarmarkten en maakte deel uit van een verbond van steden en kooplieden, dat zorgde voor een enorme economische ontwikkeling: … de Hanze. De kooplieden uit Deventer handelden in stokvis. Van welke vis werd er stokvis gemaakt? Kabeljauw 7. Wat voor molen is de Bolwerksmolen? Een zaagmolen 8. Omstreeks 1477 kwam de boekdrukker Richard Paffraet uit Keulen naar Deventer en daarmee begon voor Deventer de geschiedenis als drukkersstad. In 1483 begon een tweede drukker in Deventer. Zijn voornaam was Jacob,
5
maar wat was zijn achternaam? A) Van Deventer, Breda of C) van Campen? Jacob van Breda
B)
van
9. Wie heeft er nooit in Deventer gewoond? De Bisschop van Utrecht, Desiderius Erasmus, of Charles Dickens? Bisschop Odilbald vestigde zich aan het eind van de 9e eeuw in Deventer, waarmee de stad tijdelijk (tot Bisschop Balderik halverwege de 10e eeuw) het centrum van kerkelijk Nederland werd. Erasmus heeft zes jaar aan de Latijnse School in Deventer gestudeerd. Dickens heeft in feite niks met Deventer te maken. 10. Wat zijn de eerste regels van het refrein van het clublied van Go Ahead Eagles? Go A-head, is niet te kraken Go A-head, krijg je niet klein, Wie ons ploeggie in wil maken Moet van goede huize zijn Ronde 5) Muziekronde 1. Jaman – Gewoon weer opnieuw (Deventer's favoriete volkszanger) 2. KANE - Where Do I Go Now (drummer Cyril Directie is in Deventer geboren) 3. Barry Hughes (met de Kwaffeurs) - Ik wil op m'n kop Een Kamerbreed Tapijt (trainer GAE kwam met een carnavalshit) 4. Jaap Reesema – Don’t Stop Believin’ (won X factor) 5. Ivar Oosterloo of Key Largo – Hit me baby one more time (auditie The Voice) 6. Joel Rabbelier – Een doodgewone kat (zat bij mij in het Nieuw Deventer Kinderkoor - wat is er van hem geworden?) 7. Drs. P – Deventer Koek (helaas niet door Drs. P uitgevoerd, maar wel door hem geschreven) 8. Supporters – GAE clublied 9. Blue Guitars - While the time away (Bert en Dick Dijkman waren ook jaren het gezicht van de cd-vestiging Plato in Deventer) 10.Rob ‘Dekay’ Hameka (ft. Akwasi) – Pauline
6
7
Ronde 6) Etty Hillesum Centrum 1. Wie was Sam Noach? Joodse handelaar in linnen aan de Nieuwstraat. 2. Waar was Etty Hillesum geboren? Middelburg 3. Wat waren de beroepen van de ouders van EH? Vader Louis was leraar klassieke talen/rector & moeder Rebecca was lerares Russisch 4. Wanneer is het Etty Hillesim Centrum opgericht? Vijf mei 1996 5. Wat zat er direct na WOII gevestigd in de Roggestraat 3? Bretellenatelier (daarna achtereenvolgens een klokkenwinkel, een bioscoop, een filmhuis en in 1996 het Etty Hillesum Centrum) 6. Waar wordt een 2e EHC in NL geopend? Middelburg. Het Etty Hillesum Onderzoekscentrum verhuist van Gent naar het Zeeuws Archief in Middelburg. 7. Wat verkoos Etty boven het huwelijksbed? “een slordig bureau vol boeken en papieren” 8. Wat was het beroep van Han Hollander? Sportverslaggever 9. Welke programma’s van het Etty Hillesumcentrum trekken de meeste bezoekers? A. De tentoonstellingen over het Joods leven, Etty Hillesum en een tijdelijke tentoonstelling B. De educatieve programma’s C. De filosofiecursussen De educatieve programma’s 10. In welke stijl is de grote synagoge aan de Golstraat gebouwd? neorenaissance-stijl en/of Spaans-Moorse stijl
8
Ronde 7) Oorlog & vrede 1. Wat is de naam van de extreemrechtse Turkse groepering die op 10 mei 1997 in aanvaring kwam met Deventerse Koerden? Grijze Wolven 2. Waarom zitten er gaten in de ketel die hangt aan de Waag? Schietgrage soldaten uit het Napoleontische leger 3. In 2007 kwam het tot een grote clash in de Deventer binnenstad tussen Go Ahead supporters en een groep supporters van een andere club. Welke club was dit? Ajax 4. Waarom is Deventer tijdens de Tachtigjarige Oorlog 2 keer onder beleg geweest door Staatse troepen? Sinds 1566 had Spanje een garnizoen gelegerd in de stad. In 1578 werd onder leiding van de graaf van Rennenberg de stad door staatse troepen omsingeld. Na een beleg van 3 maanden en zware beschietingen viel de stad in staatse handen. In januari 1587 liep overste Stanley over naar de Spanjaarden, wat bekend kwam te staan als het Verraad van Stanley. Deventer viel dus vanaf 1587 opnieuw onder Spaans bestuur. Dat duurde vier jaar, want in mei 1591 nam prins Maurits de stad in na een beleg van 5 dagen. 5. Wat leidde aan het einde van de 9e eeuw tot ravage in Deventer? Plunderingen door de Vikingen in 882. De Vikingen hebben veel plaatsen in ons land geplunderd. Dorestad, centrum van de Friese handel, werd zelfs viermaal het slachtoffer. En in 882 was Deventer aan de beurt. 6. Drie stenen aan één zijde van de Waag symboliseren de naam van het fort waarmee de Waag onder andere is opgebouwd. Welke? A) Hackfort B) Morgenster C) Nijenhuis Morgenster 7. Wat is de naam van de Deventenaar die een centrale rol speelde in de Patriottische beweging? Rutger Jan Schimmelpenninck (1761 – 1825) was als student al actief in de patriottenbeweging. Hij werd door Napoleon benoemd tot Raadspensionaris van de Bataafse Republiek 8. Waar verbleven de Belgische vluchtelingen in Deventer tijdens WOI? De Buitensociëteit en Het Klooster
9
9. Noem minstens 3 hoofdrolspelers uit de film A Bridge too Far, opgenomen in Deventer in 1976 De hoofdrollen waren voor James Caan, Michael Caine, Sean Connery, Elliott Gould, Gene Hackman, Anthony Hopkins, Ryan O'Neal en Robert Redford. 10. Wat of wie zijn de Huzaren van Boreel? een cavalerie-eenheid van de Nederlandse Koninklijke Landmacht
