Rik Daems, Open Vld (1:37:00) Regels omtrent de vragen. Karl Vanlouwe, N-VA (1:37:21) Voorstander van goed onderhandeld TTIP-akkoord, maar er kunnen bepaalde obstakels en hindernissen bestaan. Hindernis 1 (1:40:07): N-VA hamert op de noodzaak van een culturele exceptie. Hindernis 2 (1:40:43): N-VA is voorstander van vrijhandel maar moet inhoudelijk goed in elkaar zitten, en bovendien gedragen worden door publieke opinie. Bijkomende toelichting rond ICS, ter vervanging van ISDS, is daarom welkom (benoeming magistraten, internationaal aspect). Hindernis 3 (1:41:40): Goed onderhandeld TTIP moet rekening kunnen houden met enerzijds de belangen van de Vlaamse ondernemingen (KMO's, baggersector, modesector) en anderzijds de belangen van de consumenten (minder invoerrechten, lagere prijzen). Güler Turan, sp.a (1:43:50) De Commissie verwijst naar een impactstudie op basis van het CGE-model. Dit model ligt echter zwaar onder kritiek. Het heeft geen oog voor de sociale en milieu-impact. Het gaat uit van een perfect evenwichtige markt (vraag en aanbod) zonder werkloosheid en het is te manipuleerbaar. Andere impactstudies geven andere resultaten. Vraag 1a (1:46:18): Zal u nieuwe impactstudie laten uitvoeren? Al dan niet met ander model? Elke lidstaat moet zijn eigen impactstudie bestellen. Vraag 1b (1:46:35): Coördineert u dit? Hoe ver staat dit? Bestaat dit al voor België? Voor Vlaanderen? Vraag 1c (1:46:44): Coördineert u de verschillende lidstaten ook met de parameters wat betreft het model, want ze moeten toch vergelijkbaar zijn? Privatisering van publieke diensten (bijv. gezondheidszorg) wordt onderhandeld. Volgens Europees Recht zijn interne markt-regels niet van toepassing op publiek en sociale diensten van algemeen belang. Federaal minister van gezondheidszorg (Maggie De Block) heeft echter verklaard dat "TTIP impact kan hebben op remgelden & op organisatie gezondheidszorg in België." Vraag 2 (1:47:39): Zullen de ziekenfondsen en zal de bescherming van onze gezondheidszorg na TTIP in concurrentie moeten treden met private verzekeringsmaatschappijen? Commissie zou ISDS willen vervangen door een voorstel tot ICS. Vraag 3a (1:48:08): Hebben de Amerikanen hier al op gereageerd? Wat is hun reactie? Vraag 3b (1:48:11): Vindt u het dan ook niet logisch dat CETA, waarin ISDS-clausule vervat zit, ook gewijzigd moet worden? VS dreigt onderhandelingen rond TTIP op te schorten, indien Europa de Chinese market economy status wijzigt (om antidumpingmaatregelen te treffen).
Vraag 4 (1:49:04): Welke procedure zal de Commissie wat dit betreft volgen? Welke timetable voorziet u daarvoor? Gaat u ook een impactstudie bestellen vooraleer u Chinese market economy status zal wijzigen? Ward Kennes, CD&V (1:49:42) Vraag 1 (1:52:43): Kan u nog verder initiatieven nemen om de onrust die er bestaat, en de verdachtmakingen tegenover de mensen die onderhandelen, weg te werken? Vraag 2 (1:53:00): China, die in 2001 toegetreden is tot de WTO als niet-markteconomie, gaat ervan uit dat ze nu als markteconomie zullen beschouwd worden. Dit is een gevoelige kwestie in de VS, en is ook in Europa niet evident. Vraag 3 (1:53:22): Zijn er studies die aantonen welke landen binnen Europa meer of minder gebaat zullen zijn bij het afsluiten van dit TTIP-akkoord? Niet voor alle Europese landen zal de winst even groot zijn en ik zou hier graag meer zicht op krijgen. Johan Verstreken, CD&V (1:53:45) Handel met Colombia, gelinkt aan handel met Peru, ligt in een aantal landen gevoelig. Peru kan worden toegestaan, Colombia ligt moeilijker omwille van mensenrechten. Ook vakbonden gaan op de pedalen staan. Ik (Verstreken) denk wel dat er wel degelijk voordelen in vervat zitten voor deze ontwikkelingslanden in Zuid-Amerika. Vraag 1 (1:54:30): Wat is de stand van zaken daar en hoe gaat u om met de terechte bekommernissen? Media- en filmindustrie is in aantal Europese landen vrij sterk. Frankrijk wil uitzonderingsmaatregelen op vlak van cultuur. Vraag 2 (1:54:49): Wat is de stand van zaken? Moeten we naar een protectionisme gaan? Of hoe kunnen we de eigen cultuur- en filmindustrie beschermen en tot een exportproduct komen vanuit Vlaanderen? Wouter Van Besien, Groen (1:55:40) ISDS bestaat op vele fronten en in vele verdragen. De bedoeling is om dit mechanisme binnen TTIP te moderniseren. Maar is een rechtsysteem wel nodig binnen TTIP? Met ISDS creëer je namelijk een rechtsysteem naast de reeds bestaande rechtsystemen. Vraag 1 (1:56:37): Vindt u dat de bestaande rechtsystemen in bepaalde lidstaten de rechten van Amerikaanse investeerders onvoldoende waarborgen? Zoja, over welke landen gaat het dan? Zonee, waarom willen we het dan? Worden onze investeerder in de VS misschien niet genoeg beschermd? Voorspellingen rond de economische groei omwille van het verdrag variëren van marginaal tot substantieel. Vraag 2 (1:57:38): Wat voorspelt u qua economische groei? Welke kosten hangen er aan vast? (Experts voorspellen dat sociale voorwaarden voor werknemers onder druk zouden komen te staan door de nieuwe handel en dat de uitstoot van broeikasgassen zouden toenemen door toename transport)
Malmström zegt dat standaarden niet naar beneden zullen gaan. Standaarden zullen enkel tussen de twee blokken gesynchroniseerd worden. Vraag 3 (1:59:07): Wat zal het effect hiervan zijn in de toekomst? Zullen we geen druk zetten op de toekomstige standaarden in Europa? Creëren we bovendien geen democratisch probleem? Toekomstige regelgeving zal in constante onderhandeling tussen EU en VS genomen moeten worden en zou leiden tot een druk naar beneden. Naast economische groei, zou TTIP er ook voor zorgen dat de EU en de VS een machtsblok kunnen vormen binnen de wereldeconomie. Vraag 4 (2:00:20): Zouden we niet beter een multilaterale strategie gaan hanteren? SDG's en klimaatakkoord bewijzen dat dit succesvol kan zijn. Herman De Croo, Open Vld (2:01:20) Vraag 1 (2:01:43): Kunt u de Senaat meekrijgen? En aanvaarden wij dan de landbouwproducten uit de VS of niet? Vraag 2 (2:02:01): VS doet heel veel investeringen in het leger. Moeten we daarnaar kijken? Vraag 3 (2:02:15): Wat is de impact van CETA op dit verdrag? Als wij geen overeenkomst sluiten zal de VS naar de andere kant kijken (China,…). De liberalen zijn dus voorstander van een goede overeenkomst. Rik Daems, Open Vld (2:03:08) Vraag 1 (2:03:58): Zijn verdere vragen op schriftelijke wijze mogelijk? Er is een groot onderscheid tussen continentaal en Angelsaksisch Recht. Angelsaksisch Recht is heel vaak interpretatief, in die mate dat het de oorspronkelijke bedoeling van bepaalde wetgeving zelfs kan wijzigen. Vraag 2 (2:04:18): Geeft het nieuwe rechtsysteem, wanneer er een betwisting zal zijn tussen een investering en een staat, de garantie dat een ruling van een arbitrage geen wijziging in een vigerende wetgeving kan tot stand brengen? Vraag 3 (2:05:05): Als het gaat over standaarden (ecologisch, veiligheid), zou geen van beide blokken zijn standaarden verlagen. Zal dit als gevolg hebben dat één van beide blokken haar standaarden zal moeten verhogen? Zoja, hoe zit dat in mekaar? Vraag 4 (2:05:52): Een studie van het Departement van Landbouw van de VS (november 2015) geeft aan dat de groei van export van de VS vijfmaal zo groot zou zijn als die voor de Europa. Kunt u hieromtrent meer informatie geven? Cecilia Malmström (2:07:04) Antwoord 1 (2:07:08): Het is mogelijk om schriftelijke vragen in te sturen Antwoord 2 (2:07:32): Culturele exceptie In het door de lidstaten unaniem onderschreven mandaat, waaraan de Commissie zich moet houden, staat een audiovisuele exceptie in. Ook de UNESCO-resolutie (2005) beschermt de culturele producten van alle landen, waaronder Frankrijk. De steun aan nationale cultuurmanifestaties wordt niet op de helling geplaatst.
MAAR: Er bestaat geen consensusdefinitie over cultuur. We moeten kunnen concurreren met nieuwe soorten cultuur (evenementen, beurzen, verschillende diensten die verband houden met cultuur). Dit willen we pushen. Antwoord 3 (2:09:22): Investeringstribunaal Europa is bezig met een nieuw soort van investeringstribunaal op poten te zetten. De bedoeling is om dit niet enkel binnen TTIP in te passen. Veel landen hebben al informeel contact opgenomen, met mededeling dat ze hier ook deel willen van uitmaken. Hierbij mogen zowel de EU als de VS rechters aanstellen, alsook nog een derde partij. Antwoord 4 (2:11:18): Nieuwe impactstudie? Nee, we zitten al te ver in de onderhandelingen hiervoor. We hebben de lidstaten gevraagd om een eigen impactstudie uit te voeren, maar we kunnen hen dit niet opleggen (iets meer dan 50% heeft dit gedaan aan de hand van verschillende methodes). In de meeste is de CGE-methode gebruikt, met als resultaat twee uiteenlopende tendensen:
Het zal groei teweegbrengen, in de ene sector al meer dan in de andere (Vlaanderen: baggersector, modesector, …). Bepaalde sectoren zullen inderdaad onder druk komen te staan, maar er zijn een internationaal fonds en andere mogelijkheden om de effecten hiervan te minderen.
Antwoord 5 (2:12:56): Publieke dienstverlening (Scholen, gezondheidszorg, water, …) Deze wordt niet geprivatiseerd door TTIP. De bevoegdheid hiervoor ligt enkel en alleen bij het bevoegde parlement binnen de lidstaten. Indien ze willen privatiseren, kan dit. Indien ze geprivatiseerde diensten weer willen nationaliseren, kan dit ook. TTIP zal hier geen invloed op uitoefenen. Antwoord 6 (2:14:05): Reactie VS op voorstel nieuwe tribunalen? We hebben het voorstel voorgelegd aan de VS, maar er zijn nog geen formele onderhandelingen opgestart hierover. We verwachten dat ze wel wat kritiek zullen hebben, maar ook in het Amerikaanse Congres wordt er nu gediscussieerd over zaken zoals transparantie, toepassingsgebied en beroepsmogelijkheden, dus er zal zeker wat ruimte zijn voor discussie. Antwoord 7 (2:14:40): Aanpassing van CETA CETA is een done deal. Het is niet de bedoeling om de onderhandelingen weer op te starten, want dan zouden de Canadezen ook weer over andere dingen willen spreken. We kunnen wel nog steeds praten over het ISDS-systeem. Nu is hier al meer transparantie en reglementering dan bij een oorspronkelijk ISDS-mechanisme. We zitten hier al halverwege richting ICS. Antwoord 8 (2:15:55): erkenning China als market economy in de WTO Ik heb nog niet gehoord dat de Amerikanen bereid zouden zijn om TTIP hiervoor te schorsen. We hebben hoe dan ook geen orders te krijgen van de Amerikanen. Wij beslissen ja of nee. Dit is een interne beslissing binnen de EU, en er komt een impactstudie over de mogelijke gevolgen ervan. China is uiteraard geen markteconomie, maar toen ze toetraden tot de WTO was de kwalificatie dat ze op de lijst van markteconomieën zouden gezet worden met betrekking tot antidumping. Antwoord 9 (2:17:44): Initiatieven om achterdocht weg te nemen?
Voortdurend! We gaan mensen en actoren contacteren, zetten info op de website, we ontkrachten mythes, maar het is ook heel belangrijk dat de lidstaten hun rol spelen. Zij hebben unaniem beslist dat TTIP er moet komen. Nu moeten ze de mensen uitleggen waarom TTIP er moet komen. Hierdoor roepen we op tot leiderschap! Antwoord 10 (2:19:27): Studies die aantonen welke landen meer of minder baat hebben bij TTIP? Er zijn bepaalde studies, maar die zijn open voor interpretatie. Er zijn regio's, zoals Vlaanderen, die sterk geïntegreerd zijn en meer te winnen hebben dan bepaalde landen die focussen op de eigen markt. Een land als Slovenië, die weinig handel drijft met de VS, heeft echter wel veel kleine bedrijfjes die zaken doen met Duitsland. Hier krijg je indirecte effecten die moeilijk te meten zijn. Antwoord 11 (2:20:20): Colombia Er zijn ernstige problemen met de mensenrechten en met de rechten van de vakbond in Colombia. In de handelsovereenkomst staat een hoofdstuk over duurzame ontwikkeling. Er is altijd de mogelijkheid om een overeenkomst op te schorten bij ernstige en systematische schendingen. Als je echter contact houdt met die groepen kan je misschien meer positieve impact hebben. Een handelsovereenkomst op zich zal Colombia niet veranderen, maar het is wel één van de instrumenten (ook buitenlands beleid, ontwikkelingsbeleid) om dit te doen. Antwoord 12 (2:21:50): Waarom hebben we ISDS nodig? Bedrijven willen bepaalde instrumenten om te voorkomen dat ze gediscrimeerd worden in vergelijking met nationale bedrijven. VS heeft al negen bilaterale akkoorden met EU-lidstaten (met ISDS). Dit zal zo blijven, tenzij we tot nieuw hervormd mechanisme komen. VS heeft TPP afgesloten. Wanneer onze bedrijven nu gediscrimineerd worden op vlak van openbare aanbestedingen, moeten ze naar een rechtbank in Alabama, terwijl bijvoorbeeld Japan en Maleisië nu wel ISDS hebben. Antwoord 13 (2:23:40): Hoeveel economische groei? Ten koste van wat? Het is moeilijk te zeggen hoeveel economische groei die we verwachten omwillen van uiteenlopende studies, maar uit verleden blijkt dat dergelijke handelsovereenkomsten leiden tot groei, zoals bij het verdrag met Zuid-Korea, waarbij dit overduidelijk het geval is. Er wordt niet over sociale verworvenheden onderhandeld. Als je zaken wil doen in de EU moet je voldoen aan de EU-regelgeving (arbeidswetgeving, verwachtingen producten). TTIP zal dit niet veranderen. Klimaat en duurzame ontwikkeling heeft wel een weerslag in onze overeenkomst, want dit zijn wereldwijde uitdagingen die ons samen binden. Geen antwoord op toename broeikasgassen door toename van transatlantisch transport (vraag Wouter Van Besien). Geen antwoord op vraag rond toekomstige regelgeving (vraag Wouter Van Besien) Antwoord 14 (2:25:45): Multilaterale standaarden We moeten inderdaad streven naar zoveel mogelijk multilaterale standaarden, maar dit lukt niet altijd.
Antwoord 15 (2:26:34): De Senaat (VS) overtuigen Ik weet het niet. De Amerikanen moeten de Senaat overtuigen, niet wij. Antwoord 16 (2:27:04): Defensie in TTIP Het leger, wapens en dergelijke maken geen deel uit van de overeenkomst. Antwoord 17 (2:27:14): impact CETA op TTIP Canada beschikt over NAFTA, maar CETA gaat veel verder. Het zal erg goed zijn voor de Europese bedrijven wanneer het actief wordt. Het zal de Amerikanen tonen wat er mogelijk is. Antwoord 18 (2:27:52): Reading rooms Ik weet niet hoe dit georganiseerd wordt in België, maar er zullen geheime documenten ter beschikking gesteld worden. we moeten er echter voor zorgen dat deze vertrouwelijk blijven, want anders zou dit slecht kunnen zijn voor de onderhandelingen. Antwoord 19 (2:29:00): Verslag Amerikaans Departement van Landbouw Het wijkt af van onze eisen. We geven de VS geen toegang voor rundsvlees dat met hormonen behandeld is. Zelfs als we alle tarieven afgeschaft worden, zullen bepaalde sectoren nog steeds beschermd worden, zoals rundsvlees, rijst en dergelijke. Als je hiermee rekening houdt denk ik dat het redelijk gelijkmatig zal zijn.
