Voorzieningenniveau Flevoland in de tijd 1996-2009
Voorzieningenniveau Flevoland in de tijd 1996-2009 Uitgevoerd in opdracht van de provincie Flevoland
Judith Willems
ABF RESEARCH VERWERSDIJK 8 | 2611 NH DELFT | T [015] 27 99 300
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
April 2010 | r2010-0015JW | 10112-SOC
Inhoudsopgave
Samenvatting 1 Inleiding
1 5
1.1 1.2 1.3 1.4
Aanleiding en doel Definitie voorzieningen Gebiedsindelingen Aanpak
5 6 7 9
2
Werkgelegenheid voorzieningen
11
2.1 2.2 2.3 2.4
Hoofdsectoren Deelsectoren Niveau voorzieningen Niveau voorzieningen in breder perspectief
11 14 17 21
3 4
Groeiopgave voorzieningenniveau Voorzieningen in een bredere context
29 33
4.1 4.2
Totale werkgelegenheid Bevolkingsontwikkeling
33 36 39 43 57 61 63 65 67 69 71 73
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Bijlage 1 Indeling sectoren Bijlage 2 Omvang en ruimtelijke spreiding voorzieningen, Flevoland, 1996-2009 Bijlage 3 Omvang en ruimtelijke spreiding voorzieningen, referentiegebieden, 1996-2009 Bijlage 4 Ontwikkeling voorzieningen, Flevoland,1996-2009 Bijlage 5 Ontwikkeling voorzieningen, referentiegebieden,1996-2009 Bijlage 6 Vergelijking voorzieningenniveau Bijlage 7 Groeiopgave per gemeente Bijlage 8 Omvang, ruimtelijke spreiding en ontwikkeling totale werkgelegenheid, Flevoland Bijlage 9 Omvang, ruimtelijke spreiding en ontwikkeling totale werkgelegenheid, referenties Bijlage10 Bevolkingsontwikkeling
Samenvatting
Aanleiding onderzoek Voorzieningen zijn medebepalend voor de kwaliteit en leefbaarheid van de omgeving. De zorg over de omvang en ontwikkeling van de voorzieningen in Flevoland is de aanleiding voor dit onderzoek geweest. Zowel onderwijs, zorg, welzijn, cultuur, recreatie en sport als de commerciële diensten horeca en detailhandel zijn daarbij in ogenschouw genomen. Eerder onderzoek, in 2001 en 2004, heeft aangetoond dat de omvang van het voorzieningenniveau in Flevoland gering is in vergelijking met de landelijke situatie. Voorliggend onderzoek geeft een actualisering voor de jaren 2008 en 2009.
2009
2008
2004
2000
1996
Achterstand in voorzieningenniveau in Flevoland en Almere flink ingelopen Het voorzieningenniveau is gedefinieerd 40 als alle arbeidsplaatsen in een van de Voorzi eningenniveau Nederland ten opzichte van Flevoland 35 voorzieningensectoren per 1.000 30 inwoners van een gebied. In 2009 komt 25 voor heel Nederland het 20 voorzieningenniveau voor alle sectoren 15 tezamen uit op 164. Dat wil zeggen dat 10 er 164 personen in de 5 voorzieningensector werken per 1.000 0 inwoners. Voor Flevoland en Almere is dat in 2009 gelijk aan respectievelijk 138 en 137. In Nederland is in 2009 het totale voorzieningenniveau 19% hoger dan in Flevoland; met andere woorden het voorzieningenniveau in Flevoland zou met 19% moeten toenemen om het nationale niveau te evenaren. De achterstand is daarmee fors lager geworden. Of de voor 2009 geconstateerde scherpe daling ook een doorgaande trend betreft zal de toekomst moeten uitwijzen.
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Spectaculaire groei werkgelegenheid voorzieningensector Flevoland in 13 jaar tijd De werkgelegenheid in de totale voorzieningensector is in de periode 1996-2009 nationaal met 40% toegenomen. In Flevoland is deze groei in diezelfde periode met iets meer dan een verdubbeling van het aantal arbeidsplaatsen aanzienlijk sterker geweest. Almere spant met een toename van 165% de kroon. In Flevoland en Almere is de groei het sterkst geweest in de sectoren welzijn en medische zorg. 60 De werkgelegenheidsgroei is daarbij in het Gro ei vo lume arbeidsplaatsen vo o rzieningen per perio de (%) begin van de 13 jaarsperiode, 1996-2000, A lmere 50 Flevo land beduidend sterker geweest dan in de jaren Nederland 40 erna. Het enigszins verminderd economisch klimaat in met name de periode 2004-2008 30 heeft in een aantal deelsectoren zelfs geleid 20 tot een daling van de werkgelegenheid. 10
1
0 1996-2000
2000-2004
2004-2008
2008-2009*
* betreft slechts 1jaar
Inhaalslag voorzieningenniveau mede gevolg kentering bevolkingsaanwas Flevoland Al jaren bedraagt de groei van de werkgelegenheid in 220 Ontwikkeling bevolking en werkgelegenhei d, de voorzieningen in Flevoland ruim het dubbele van de indices (1996=100) nationale groei. In de jaren 1996-2000 en 2000-2004 200 FL bev NL bev is met een groei van respectievelijk 16% en 13% de FL werkgel NL werkgel bevolkingstoename in Flevoland echter ook aanzienlijk 180 hoger dan de 2% landelijk, hetgeen heeft geresulteerd in een achterblijvend voorzieningenniveau. Na 2004 is 160 de bevolkingsaanwas in de provincie minder sterk. In 140 de periode 2004-2008 is de groei ‘slechts’ 5% tegenover 0,9% landelijk en tussen 2008 en 2009 ligt 120 de groei nog maar 1 procentpunt hoger dan landelijk. 150
Voorzieningenni veau Fl evoland en N ederland (indices, 1996=100)
2008
2004
2000
1996
100
140
Tezamen met de groei van de werkgelegenheid heeft deze significant verminderde groei van de bevolking ertoe geleid dat het aantal arbeidsplaatsen in de voorzieningen in Flevoland meer in harmonie is gekomen met de omvang van de bevolking. Na 2004 is de groei van het voorzieningenniveau daardoor in Flevoland veel sterker geweest dan nationaal.
130
120
110 Flevoland Nederland 2008
2004
2000
1996
100
Voorzieningenniveau Flevoland ondanks verbetering nog laag 180 160
Voorzieningenniveau
140 120 100 60 40 20
Alm ere
Flevol and
Nederland
2009
2008
2004
2000
1996
2009
2008
2004
2000
1996
2009
2008
2004
2000
0 1996
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
2
80
De groei van de welvaart en de individualisering zorgen ervoor dat het aantal arbeidsplaatsen in de voorzieningen gestaag toeneemt, zowel absoluut alsook gerelateerd aan de bevolking. Het huidige voorzieningenniveau in Flevoland en Almere ligt in 2009 echter nog op een niveau dat voor heel Nederland al voor de millenniumwisseling werd bereikt.
Bij voortgaande groeiaspiraties Almere past hogere ambitie voorzieningenniveau Flevoland is een gevarieerde provincie en ook de verwachtingen ten aanzien van de ontwikkelingen zijn zeer divers van aard. Gegeven de belangrijke rol die Almere is toebedacht in de verdere ontwikkeling van de Noordvleugel wordt voor Almere een hogere ambitie geformuleerd dan voor de rest van Flevoland. Bij de oriëntatie van Almere op de Randstad en de daarmee gelieerde hoge stedelijke kwaliteit past een hoger voorzieningenniveau. Het voorzieningenniveau in Almere is daarom
vergeleken met het voorzieningenniveau in de Noordvleugel van de Randstad; Nederland dient als referentie voor Overig Flevoland. Het voorzieningenniveau ligt in 2009 in de Noordvleugel op 183, dit is 46 arbeidsplaatsen per 1.000 inwoners meer dan in Almere. Het landelijk voorzieningenniveau van 164 bedraagt 26 arbeidsplaatsen meer per 1.000 inwoners in vergelijking met Overig Flevoland. De achterstand in het voorzieningenniveau in Almere ten opzichte van de Noordvleugel is gedaald van 66% in 1996 naar 34% in 2009. Groeiopgave voorzieningen Flevoland op basis van gekozen referenties betreft 14 duizend arbeidsplaatsen Als Almere een voorzieningenniveau wil krijgen gelijk aan het niveau van de Noordvleugel en Overig Flevoland een met Nederland vergelijkbaar niveau, dan moet het voorzieningenniveau voor Flevoland totaal stijgen naar 174 arbeidsplaatsen per 1.000 inwoners. Dit betekent een normatieve taakstelling van bijna 14 duizend arbeidsplaatsen, waarvan 8.600 in Almere en 5.100 in Overig Flevoland. Dit komt overeen met een werkgelegenheidsgroei van 26% in de voorzieningensectoren voor heel Flevoland (Almere: 34%; Overig Flevoland: 19%). Op grond van de vergelijking met de referentiegebieden vraagt vooral de sector medische zorg, zowel in Almere als Overig Flevoland, om een sterke uitbreiding van het aantal arbeidsplaatsen. Maar ook in de horeca en het onderwijs zijn op grond van de vergelijking, zij het in mindere mate, extra arbeidsplaatsen nodig in Almere en Overig Flevoland. Daarnaast zou in Almere ook de sector cultuur, recreatie en sport en in mindere mate de detailhandel nog een werkgelegenheidsprikkel moeten krijgen. Lelystad en Noordoostpolder scoren per saldo relatief goed Lelystad en Noordoostpolder hebben in Flevoland voor alle 6 geanalyseerde sectoren tezamen het hoogste voorzieningenniveau, alhoewel deze 2 gemeenten ook onder het landelijk niveau blijven. Dronten, Urk en Zeewolde daarentegen zitten onder het provinciale niveau. De verschillen in de voorzieningenniveaus voor Flevoland en Almere zijn in 2009 zeer gering.
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Verbetering medische zorgsector en horeca grootste uitdaging De achterstand in het voorzieningenniveau van 60 Vo o rzieningenniveau 2009 Flevoland ten opzichte van Nederland is vooral groot 50 voor de medische zorgsector en de horeca. Voor de Flevo land Nederland overige sectoren zijn de niveaus in 2009 aanzienlijk 40 dichter bij elkaar komen te liggen. Voor de 30 welzijnszorg heeft Flevoland inmiddels zelfs een hoger voorzieningenniveau dan landelijk. Wanneer 20 wordt ingezoomd op de deelsectoren zijn de volgende 10 nuanceringen te geven. Binnen de sector onderwijs 0 blijft Flevoland flink achter in het hoger voortgezet onderwijs medische welzijns cult uur horeca detail zorg zorg recreat ie handel onderwijs; met betrekking tot het basis- en voortgezet sport onderwijs daarentegen is het niveau van Flevoland zelfs iets hoger dan landelijk. Met uitzondering van de zorg zonder verblijf blijft Flevoland qua medische zorg over de hele linie significant onder het landelijk voorzieningenniveau. Binnen de welzijnszorg ligt het niveau van het lokaal welzijnswerk boven en het niveau van de maatschappelijke opvang onder het niveau van heel Nederland. Ook met betrekking tot de sector cultuur, recreatie en sport is het beeld gedifferentieerd. Het voorzieningenniveau bij musea en voorzieningen die samenhangen met bezoek en beoefening van cultuur ligt lager dan nationaal, terwijl de categorie recreatie in Flevoland juist een aanzienlijk hoger voorzieningenniveau heeft. De overige branches binnen deze sector komen met het landelijke niveau overeen.
3
Voorzieningen houden nagenoeg gelijke tred met totale werkgelegenheidsontwikkeling Er werken veel mensen in de sector voorzieningen. Het gaat in heel Nederland in 2009 om ruim 2,7 miljoen arbeidsplaatsen, dit is ruim 36% van de totale werkgelegenheid. In Flevoland ligt dit aandeel de afgelopen 13 jaar vrij constant 3 à 4 procentpunt lager dan landelijk. In de periode 1996-2009 is zowel in Flevoland als nationaal de groei van de werkgelegenheid in de voorzieningensector iets hoger geweest dan in de totale werkgelegenheid.
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
4
1
1.1
Inleiding
Aanleiding en doel
Flevoland ontwikkelt zich in een hoog tempo en het streven van de provincie is er op gericht om de samenleving in een goede balans te brengen. Uitgangspunt daarbij vormt een gezonde economie met een voor Nederland normale verhouding tussen het aantal inwoners en het aantal arbeidsplaatsen in het algemeen en in de voorzieningensector in het bijzonder. Zowel in september 20011 als maart 20062 heeft ABF Research in opdracht van de provincie Flevoland onderzoek gedaan naar de omvang en ontwikkeling van de voorzieningen in Flevoland. Doel van beide onderzoeken was onder andere het in kaart brengen van het voorzieningenniveau en het maken van vergelijkingen in dit verband met relevante referentiegebieden. Uit deze eerdere onderzoeken kwam naar voren dat in Flevoland het aanbod aan onderwijs, medische zorg, welzijn, cultuur/recreatie/sport, horeca en detailhandel over het algemeen beduidend lager was dan op grond van het inwoneraantal verwacht zou mogen worden. Kijkend naar het aanbod per duizend inwoners van alle zojuist 3 genoemde voorzieningen tezamen zou in Flevoland in 2004 het voorzieningenniveau met 30% moeten toenemen om het nationale niveau te evenaren.
1
ABF Research, Voorzieningen in Flevoland in breder perspectief, Doorkijk tot 2020 op basis van een vergelijking tussen het oude en het nieuwe land,
2
ABF Research, Voorzieningen Flevoland Actualisatie en verkenningen tot 2020, maart 2006
3
In navolging van voorgaande onderzoeken is ervoor gekozen uit te gaan van benodigde groei en niet van het te overbruggen tekort als maatstaf voor de
September 2001 / ABF Research, Voorzieningen Flevoland in breder perspectief, deel 2, April 2002
geconstateerde achterstand. Overigens wijkt dit cijfer als gevolg van de vaststelling van een nieuwe indeling van de voorzieningen in onderhavig
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Inmiddels zijn er weer een aantal jaren verstreken en zijn gegevens van recenter datum hierover beschikbaar. De provincie Flevoland heeft ABF Research benaderd voor een update van de zojuist genoemde eerdere onderzoeken met als centrale vraag: hoe is het in 2009 gesteld met het voorzieningenniveau in Flevoland in het algemeen en Almere in het bijzonder? Hierbij wordt aandacht geschonken aan de ontwikkelingslijn vanuit het verleden (retrospectieve schets van de voorzieningen voor de periode 1996-2009) en de positionering binnen de totale werkgelegenheidsontwikkeling (de voorzieningen in breder perspectief).
onderzoek licht af van de in het vorige onderzoek gepresenteerde uitkomst. In de eerdere publicatie bedroeg de achterstand c.q. benodigde groei in 2004 32% in plaats van de op basis van de nieuwe indeling resulterende 30%.
5
1.2
Definitie voorzieningen
Uitgangspunt in voorliggend onderzoek is de werkwijze en de definities die bij de zojuist genoemde eerdere voorzieningenonderzoeken voor Flevoland zijn gehanteerd. Een voorziening respectievelijk het voorzieningenniveau zijn daarbij als volgt gedefinieerd:
Een voorziening is een formele dienst die direct gericht is op de consument Het voorzieningenniveau is het aantal arbeidsplaatsen in de voorzieningensector per 1.000 inwoners
Essentieel voor een formele dienst is dat er sprake moet zijn van een financiële transactie. Informele burenhulp of vriendendiensten vallen zodoende buiten deze definitie. Om het voorzieningenaanbod kwantitatief te beoordelen is het zinvol de omvang ervan te relateren aan degenen die er in principe gebruik van maken, zijnde de zittende bevolking. Het aantal mensen dat een dienst in een bepaald gebied aanbiedt is immers een goede maat voor het niveau van de dienstverlening wanneer deze wordt afgezet tegen de potentiële vraag. In voorliggend onderzoek wordt daarom de omvang van het aanbod in een gebied gerelateerd aan het totaal aantal mensen dat woont binnen datzelfde gebied. Het voorzieningenniveau is gedefinieerd als alle arbeidsplaatsen in een sector voorzieningen per 1.000 inwoners van een gebied. Hierdoor zijn de verschillende sectoren goed vergelijkbaar en optelbaar en wordt het bovendien mogelijk vergelijkingen te maken voor verschillende geografische invalshoeken. In navolging van de voorgaande voorzieningenonderzoeken voor Flevoland is het totaal aantal arbeidsplaatsen daarbij vastgesteld door het aantal parttimers te halveren en te sommeren met het aantal fulltimers. In totaal worden in deze studie zes hoofdgroepen van voorzieningen onderscheiden, te weten onderwijs, medische zorg, welzijnszorg, cultuur/recreatie/sport, horeca en detailhandel. Ter nuancering zijn deze hoofdgroepen vervolgens nader onderscheiden in diverse subgroepen, de sectoren horeca en detailhandel uitgezonderd. De resulterende indeling staat in Figuur 1. De (sub)sectoren zijn geoperationaliseerd aan de hand van de zogenaamde SBI-code, zijnde de Standaard Bedrijfs Indeling. Deze bedrijfscodes worden door het CBS gehanteerd om de economische activiteit van bedrijven re rubriceren. Bijlage 1 geeft een overzicht van de SBI-codes die zijn gebruikt bij de onderscheiden voorzieningensectoren. Figuur 1 Voorzieningensectoren VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
6
Hoofd- en deelsector
Hoofd- en deelsector
Onderwijs Speciaal onderwijs Basisonderwijs Voortgezet onderwijs Middelbaar beroepsonderwijs Hoger voortgezet onderwijs Overig onderwijs
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welzijnszorg en -werk Maatschappelijke opvang m.o. Overig lokaal welzijnszorg
Medische zorg, gezondheidszorg & verpleging Huisarts Specialist Para medische zorg Ziekenhuizen en ambulances Intramuraal / residentieel Extramuraal / ambulant In- + extramuraal / combinatie Overig medische zorg
Cultuur, recreatie en sport Openbare bibliotheken Musea Bezoek cultuur overig Beoefening cultuur Creatieve industrie Recreatie Binnensport Buitensport Overig sport
Horeca
Detailhandel
Onderstaand een korte toelichting bij elke sector. Onderwijs Onderwijs is sinds lange tijd een overheidsvoorziening, primair gericht op de jeugd. De laatste jaren ontstaan er ook allerlei aanvullende en vaak commerciële diensten die zich richten op andere doelgroepen. Voor deze analyse is de hele onderwijssector meegenomen. Medische zorg en Welzijnszorg De gezondheidszorg omvat een breed scala aan diensten en disciplines met als gemeenschappelijke oriëntatie het welbevinden van de medemens. Er is daarbij een onderscheid gemaakt in medische zorg en welzijnszorg, afhankelijk of er sprake is van ziekte dan wel dat meer een sociaal maatschappelijk welzijn in het geding is. Voor deze analyse zijn de medische zorg en de welzijnszorg beide nader ingedeeld op basis van de intensiteit en de aard van de zorg. Cultuur, recreatie en sport Cultuur, recreatie en sport zouden niet zo lang geleden vrijwel geheel buiten deze definitie zijn gevallen. Dat komt omdat een groot deel van dergelijke activiteiten in de vrije tijd en op vrijwillige basis wordt uitgevoerd. In deze sector zijn echter steeds meer mensen te vinden die daar hun werk vinden en op dit vlak een voorziening in stand houden. Traditioneel zijn het vooral musea en bibliotheken die tot de voorzieningen op dit terrein worden gerekend. Langzamerhand is er een veel breder scala ontstaan aan publieke en private instellingen die activiteiten op dit gebied verzorgen. In afwijking van de voorgaande onderzoeken is in onderhavig rapport de sector creatieve industrie als aparte branche opgenomen. In de voorgaande onderzoeken waren diverse hieronder ressorterende diensten onder gebracht bij de categorie overig. Omdat deze sector echter de laatste tijd sterk is gegroeid is in overleg met de opdrachtgever besloten de creatieve industrie als aparte deelsector op te nemen. Horeca Horeca is een afkorting voor de woorden hotel, restaurant en café en verwijst als zodanig naar alle diensten die hieronder vallen. In tegenstelling tot voorgaande onderzoeken is in onderhavig rapport de logiesverstrekking voor zover dit betrekking heeft op kampeerterreinen, verhuur van vakantiehuisjes en appartementen, jeugdherbergen en vakantiekampen ondergebracht bij de deelsector recreatie.
Onderwijs, zorg en cultuur hebben een sterk stempel van de overheid, hoewel de private sector aan belang wint. Horeca en detailhandel zijn van oudsher private commerciële voorzieningen.
1.3
Gebiedsindelingen
De resultaten van het onderzoek worden op verschillende aggregatieniveaus gepresenteerd. In de hoofdtekst ligt de nadruk op de provincie als geheel en een uitsplitsing naar de gemeenten dan wel de
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Detailhandel Detailhandel is in dit verband ook een voorziening genoemd. De detailhandel onderhoudt de relaties tussen de productiesector en de huishoudens. Het belang van deze sector is aanzienlijk. Postorderbedrijven en meer recent ook de handel op het internet heeft het belang van deze sector nauwelijks aangetast. Verreweg het grootste deel van interactie tussen consument en producent verloopt via de detailhandel.
7
tweedeling Almere / Overig Flevoland. In de bijlagen wordt daarnaast nog een uitsplitsing gemaakt naar: Zuidelijk Flevoland (Almere en Zeewolde); Oostelijk Flevoland (Dronten en Lelystad); Noordelijk Flevoland (Noordoostpolder en Urk). Omdat in Almere inmiddels bijna de helft van alle Flevolanders woont, gevoegd bij de voortgaande groeiambities van deze stad, worden de uitkomsten voor Almere steeds uitgelicht en apart vermeld. Daarnaast zijn er referentiegebieden gebruikt om betekenis te geven aan de uitkomsten van het onderzoek. Door een vergelijking van het voorzieningenniveau in Flevoland met het voorzieningenniveau in relevant geachte gebieden, wordt de Flevolandse situatie in een breder perspectief geplaatst en kan daardoor beter worden beoordeeld. In overleg met de opdrachtgever is bepaald welke vergelijkingsmaatstaf zinvolle informatie geeft met betrekking tot het niveau van Flevoland. In navolging van de 2 vorige onderzoeken is daarbij gekozen voor de Noordvleugel en heel Nederland. De Noordvleugel omvat de 6 coropgebieden Utrecht, IJmond, agglomeratie Haarlem, Zaanstreek, Groot-Amsterdam en het Gooi en Vechtstreek. Voor Almere wordt een hogere ambitie geformuleerd dan voor de rest van Flevoland. Almere wordt een belangrijke rol toebedacht in de verdere ontwikkeling van de Noordvleugel, resulterend in een schaalsprong naar hoge stedelijke kwaliteit. Het voorzieningenniveau in Almere zal daarom worden vergeleken met het voorzieningenniveau in de Noordvleugel van de Randstad; Nederland dient als referentie voor de overige 5 gemeenten die tezamen Overig Flevoland vormen. Kaart 1 Flevoland, regio’s en gemeenten
Noord oostp older Urk
Lelystad
A lmere Flevoland VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
8
Noordeli jk Flevo land Oo stelijk Fl evo land Zuidel ijk Flevoland
Kaart 2 Referentiegebieden
Dronten
Ze ewo lde
1.4
Aanpak
De opzet van deze studie is opgesplitst in 2 delen. Gestart wordt met een kenschets van de werkgelegenheid in en het niveau van de voorzieningensector in Flevoland en de referentiegebieden, gevolgd door de implicaties voor Flevoland bij vergelijking met de gekozen referenties. In het tweede deel worden de voorzieningen in een bredere context getrokken door zowel de totale werkgelegenheidsontwikkeling als de bevolkingsontwikkeling in de analyse te betrekken. Per deel volgt nu een korte toelichting op de aanpak.
1.4.1
Retrospectieve schets voorzieningen
De opzet voor dit onderdeel van deze studie wordt beschreven in de hoofdstukken 2 en 3 en bestaat uit de volgende 4 stappen. Vaststelling nieuwe indeling voorzieningen (I) De bedrijfscodes die door het CBS worden gehanteerd om de economische activiteit van bedrijven te rubriceren zijn aan verandering onderhevig. Tot 2008 werd de SBI’93 (Standaard Bedrijfsindeling) gebruikt die in 1993 is vastgesteld en in de loop der tijd regelmatig structuurwijzigingen heeft ondergaan. Eens in de 15 jaar is de wijziging echter aanzienlijk drastischer teneinde betere aansluiting bij veranderde en nieuwe economische activiteiten te realiseren. In 2008 heeft een dergelijke ingrijpende revisie van de economische activiteitenclassificaties plaatsgevonden en is de SBI’93 vervangen door de SBI2008. Bij de voorgaande voorzieningenonderzoeken voor Flevoland is gebruik gemaakt van de SBI93. In overleg met de opdrachtgever is besloten het onderhavige onderzoek geheel te baseren op de SBI2008. Dit heeft noodgedwongen geleid tot een aantal aanpassingen van de in de eerdere publicaties gehanteerde indeling van de voorzieningen. Er is in overleg met de opdrachtgever een nieuwe indeling vastgesteld. Er is daarbij zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij de oorspronkelijke indeling. Tegelijkertijd is de noodzakelijke vertaalslag als gevolg van SBI-mutaties aangegrepen als kans om ook enkele gewenste inhoudelijke aanpassingen door te voeren. De toevoeging van de categorie ‘creatieve industrie’ is daar een voorbeeld van.
Aanbod voorzieningen en voorzieningenniveaus referentiegebieden (III) In deze stap wordt, gebruikmakend van het LISA2009 bestand, voor achtereenvolgens de jaren 1996, 2000, 2004, 2008 en 2009 een uitgebreide kenschets van de werkgelegenheid in en het niveau van de voorzieningenbranche in Nederland en de Noordvleugel naar hoofd- en deelsectoren uitgewerkt. Het resultaat van de stappen II en III is een perspectiefschets van de voorzieningensector in Flevoland voor de periode 1996-2009 gerelateerd aan de ontwikkelingen van de voorzieningen in de referentiegebieden op basis van een consistente gegevensreeks. Vergelijking voorzieningenniveau (IV) In deze stap wordt de vergelijking van het voorzieningenniveau in Flevoland met het voorzieningenniveau in de referentiegebieden uitgewerkt en aangegeven wat de implicaties hiervan voor Flevoland zijn. Al eerder is aangegeven dat Almere zich moet kunnen vergelijken met de
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Aanbod voorzieningen en voorzieningenniveaus Flevoland (II) In deze stap wordt, gebruikmakend van het LISA2009 bestand, voor achtereenvolgens de jaren 1996, 2000, 2004, 2008 en 2009 een uitgebreide kenschets van de werkgelegenheid in en het niveau van de voorzieningenbranche in Flevoland naar hoofd- en deelsectoren uitgewerkt. De sectorale opbouw van de voorzieningen in de provincie wordt daarbij uitgesplitst naar de 6 gemeenten en de regio’s Noord, Midden en Zuid.
9
Noordvleugel. De overige 5 gemeenten, die Overig Flevoland vormen, worden vergeleken met Nederland. Het resultaat van stap IV is de vaststelling van een eventueel tekort per type voorziening. Er wordt in kaart gebracht wat de consequenties zijn aan de hand van een kwantificering van de benodigde intensivering aan arbeidsplaatsen per deelsector wanneer het niveau van deze referenties wordt nagestreefd.
1.4.2
Voorzieningen in een breder perspectief
De opzet voor dit onderdeel van deze studie wordt beschreven in hoofdstuk 4 en bestaat uit de volgende 2 stappen. Totale werkgelegenheidsontwikkeling (I) Door de voorzieningen te positioneren binnen het volledige spectrum aan economische activiteiten wordt duidelijk welk aandeel de voorzieningen daarbinnen aannemen. Bevolkingsontwikkeling (II) In de tweede stap wordt ingegaan op het tempo van de groei van de bevolking versus de groei van de werkgelegenheid in de voorzieningensector in zowel Flevoland als Nederland.
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
10
2
2.1
Werkgelegenheid voorzieningen
Hoofdsectoren
Stand 2009 Voorzieningen zijn consument gericht en gaan gepaard met persoonlijke interactie (onderwijs, zorg, advies, hulp, begeleiding e.d.). Het aantal personen dat deze diensten aanbiedt is een goede maat voor de omvang van het aanbod van de dienstverlening. De kwaliteit van de aangeboden diensten blijft hierbij buiten beschouwing. In Tabel 1 staat het aantal arbeidsplaatsen in de voorzieningen per onderscheiden sector voor Almere, Flevoland en Nederland. Tabel 1 Opbouw hoofdsectoren, volume arbeidsplaatsen, Almere, Flevoland, Nederland, stand 2009
Onderwijs Medische zorg Lokaal welzijnszorg en -werk Cultuur, recreatie en sport Horeca Detailhandel Totaal VZ
Almere
Flevoland
abs x dzd Nederland
5,2 6,5 3,4 2,2 1,7 6,4 25,5
10,4 13,9 6,3 4,9 3,8 13,4 52,8
491,1 914,8 227,3 212,2 259,6 607,0 2711,9
Almere 21 25 13 9 7 25 100
volume arbeidsplaatsen % Flevoland Nederland 20 26 12 9 7 25 100
18 34 8 8 10 22 100
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
De voorzieningensectoren die in voorliggend onderzoek worden geanalyseerd omvatten nationaal in 2009 in totaal een kleine 356 duizend bedrijfsvestigingen, waar in totaal ruim 2,7 miljoen mensen werkzaam zijn. Flevoland telt datzelfde jaar in de voorzieningen ruim 9000 vestigingen met in totaal bijna 53 duizend arbeidsplaatsen. Almere herbergt daarvan met 4500 respectievelijk 25,5 duizend de helft van de Flevolandse vestigingen en 48% van de arbeidsplaatsen. De tabel laat zien hoe de aantallen arbeidsplaatsen in 2009 zijn verdeeld over de verschillende sectoren. Met 26% van de totale werkgelegenheid in de voorzieningen is in Flevoland de medische zorg qua omvang de grootste sector; het aantal arbeidsplaatsen is er bijna 14 duizend. De detailhandel neemt met 25% een goede tweede plaats in (ruim 13 duizend arbeidsplaatsen), gevolgd door onderwijs (20%) en welzijnszorg (12%) met ruim 10 respectievelijk 6 duizend arbeidsplaatsen. De sectoren cultuur, recreatie, sport en horeca zijn wat bescheidener in omvang en nemen 9% respectievelijk 7% van het totaal aantal arbeidsplaatsen binnen de consumentendiensten in Flevoland voor hun rekening. Qua verdeling zijn de verschillen tussen Almere en Flevoland nihil. De verdelingen voor Nederland en Flevoland geven wel enkele verschillen te zien. Het volume aan arbeidsplaatsen in Flevoland is relatief wat hoger in de sectoren onderwijs, welzijn en de detailhandel en relatief juist lager in geval van met
11
name de medische zorg en in mindere mate ook de horeca. Middels Grafiek 1 worden deze verschillen in de sectorale verdeling gevisualiseerd. Grafiek 2 geeft op analoge wijze de sectorale verdelingen op grond van de aantallen vestigingen. De verschillen tussen Almere en Flevoland zijn dan wat groter. Het aantal vestigingen in Almere is in vergelijking met Flevoland relatief wat hoger in de sector cultuur, recreatie en sport en juist wat lager voor de detailhandel. In vergelijking met Nederland is het aantal vestigingen in Flevoland in de sectoren horeca en detailhandel relatief laag. Grafiek 1 Opbouw hoofdsectoren, relatief volume arbeidsplaatsen, Almere, Flevoland, Nederland, stand 2009 Alm ere
Detail handel 25 %
Detail handel 25 %
Onderwijs 21%
Ho reca 7% Cultuur, recreatie en spo rt 9%
Flevoland
M edische zo rg 25 % Welzijns zo rg 13 %
Detail handel 22 %
Onderwijs 20 %
Ho reca 7% Cultuur, recreatie en spo rt 9%
Nederland
M edische zo rg 26 % Welzijns zo rg 12 %
Onderwijs 18 %
Ho reca 10 % M edische zo rg 34 %
Cultuur, recreatie en spo rt Welzijns 8% zo rg 8%
Grafiek 2 Opbouw hoofdsectoren, relatief volume vestigingen, Almere, Flevoland, Nederland, stand 2009 Alm ere
Detail handel 29 %
Ho reca 8%
Onderwijs 12 %
Cultuur, recreatie en spo rt 23 %
M edische zo rg 16 % Welzijns zo rg 12 %
Detail handel 32 %
Ho reca 8%
Nederland Onderwijs 9%
Onderwijs 11% M edische zo rg 17 %
Cultuur, recreatie en spo rt 20 %
Welzijns zo rg 11%
M edische zo rg 15 %
Detail handel 36 %
Welzijns zo rg 7% Cultuur, recreatie en spo rt 21%
Ho reca 12 %
Nationaal zijn er in de voorzieningensector in 2009 gemiddeld 7,6 arbeidsplaatsen per vestiging. In Flevoland en Almere ligt de gemiddelde bedrijfsgrootte in de voorzieningensector met respectievelijk 5,8 en 5,7 lager. Ook binnen de diverse sectoren is dit het geval, al zijn de verschillen sterk sectorafhankelijk. Vooral in de sectoren onderwijs en medische zorg in Flevoland zijn er gemiddeld minder aantal arbeidsplaatsen per vestiging. Voor de hoofdsectoren zijn de onderlinge verschillen qua gemiddelde bedrijfsgrootte tussen Almere en Flevoland te verwaarlozen. Grafiek 3 geeft per hoofdsector een overzicht van de gemiddelde bedrijfsgrootte. Grafiek 3 Hoofdsectoren, gemiddelde bedrijfsgrootte, Almere, Flevoland, Nederland, stand 2009 aantal arbeidsplaatsen per vestiging
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
12
Flevoland
18
Almere
Flevoland
Nederla nd
15 12 9 6 3 0 Onderwijs
Medische zorg
Lokaal welzijnszorg en -werk
Cultuur, recreat ie en s port
Horeca
Detailhandel
Ontwikkeling 1996-2009 Nationaal is de werkgelegenheid in de totale voorzieningensector in de periode 1996-2009 met 40% toegenomen. In Flevoland is deze groei in diezelfde periode met iets meer dan een verdubbeling van het aantal arbeidsplaatsen aanzienlijk sterker geweest. Almere spant met een toename van 165% de kroon. Grafiek 4 toont de toename van het aantal arbeidsplaatsen in de voorzieningen voor die gehele periode van 13 jaar per sector. In Flevoland en Almere is de groei het sterkst geweest in de sectoren welzijn en medische zorg. Ook nationaal geeft de welzijnssector de sterkste groei te zien, op de voet gevolgd door cultuur, recreatie en sport, de voorzieningensector waar in Flevoland de werkgelegenheid het minst is toegenomen. Grafiek 4
Ontwikkeling volume arbeidsplaatsen, hoofdsectoren, Almere, Flevoland, Nederland, 1996-2009, indices4
(1996=100) Onderwijs M edische zo rg Lo kaal welzijnszo rg en -werk Cultuur, recreatie en spo rt Ho reca Detailhandel Vo o rzieningen to taal 100
150 A lmere
200
Flevo land
250
300
350
Nederland
Tabel 2 Ontwikkeling volume arbeidsplaatsen, Almere, Flevoland, Nederland, hoofdsectoren, indices, 1996-20095
Onderwijs Medische zorg Welzijnszorg Cult, recr, sport Horeca Detailhandel Totaal VZ
96-00
00-04
04-08
Almere 08-09
96-00
00-04
153 187 105 157 146 144 153
142 139 169 126 119 114 132
116 114 169 124 121 122 123
103 104 114 119 119 106 107
131 149 130 118 128 134 134
124 130 142 116 111 112 122
Flevoland 04-08 08-09 115 112 159 114 124 118 119
103 106 110 112 111 105 106
96-00
00-04
112 116 123 123 119 112 115
111 116 123 114 103 101 110
Nederland 04-08 08-09 107 109 115 113 107 104 108
103 102 107 103 101 100 102
4
Indices zijn verhoudingscijfers, waarbij de uitkomsten worden gerelateerd aan een basisjaar, zodat de ontwikkelingen in de verschillende uitkomsten
5
Volledigheidshalve is de periode 2008-2009 ook opgenomen, maar deze laat zich moeilijk vergelijken met de 4-jaarsperioden. Verder zij vermeld dat bij
onderling gemakkelijker kunnen worden vergeleken.
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
In Tabel 2 wordt dezelfde periode in ogenschouw genomen met daarbij om de 4 jaar een knip bij de jaren 2000, 2004 en 2008. De tabel laat goed zien dat de werkgelegenheidsgroei door de bank genomen in het begin van de 13 jaarsperiode beduidend sterker is geweest dan in de jaren erna, waarbij de groei in de periode 2004-2008 nog wat meer is achtergebleven dan in de periode 20002004. Nationaal is de groei van de werkgelegenheid in de totale voorzieningensector in de periode 2004-2008 zo’n 8%, terwijl in de periode 1996-2000 en 2000-2004 nog sprake was van een groei van 15% respectievelijk 10%. Het enigszins verminderde economische klimaat in de jaren 2004-2008 is ook voor Flevoland en Almere waarneembaar. Voor alle sectoren tezamen was de toename van het aantal arbeidsplaatsen in de voorzieningensector in de provincie en Almere in de periode 1996-2000 nog 34% respectievelijk 53% tegenover een groei van in totaal 22% respectievelijk 32% in de periode 2000-2004 en 19% respectievelijk 23% in de daaropvolgende periode 2004-2008. Deze ontwikkeling is echter niet overal gelijk. De groei binnen de sectoren horeca en detailhandel is zowel in Flevoland, Almere als nationaal na een aanvankelijke terugval in de periode 2000-2004 in de
de indices steeds het eerste jaar van elke 4-jaarsperiode het basisjaar is.
13
daar op volgende 4 jaar weer toegenomen. Voorts is in Almere en Flevoland sprake van een blijvende toename in de groei van de welzijnssector. In alle overige sectoren is een verminderde groei van de werkgelegenheidsontwikkeling in de periode 2004-2008 in vergelijking met de jaren 1996-2000 en 2000-2004 waarneembaar, zowel in Almere, Flevoland als nationaal. Overigens is de groei van het aantal arbeidsplaatsen in Flevoland en Almere in de periode 2004-2008 nog aanzienlijk sterker geweest dan landelijk, vooral in de welzijnszorg, horeca en detailhandel.
2.2
Deelsectoren
Stand 2009 Zoals hiervoor al is gemeld zijn in 2009 in Flevoland in totaal bijna 53 duizend arbeidsplaatsen in de voorzieningensector aanwezig. Grafiek 5 geeft de verdeling van de werkgelegenheid weer, zowel totaal als van de samenstellende delen. In het onderwijs werken de meeste mensen in het basisonderwijs (39%) en het algemeen voortgezet onderwijs / voorbereidend beroepsonderwijs (30%). De ziekenhuizen, de intramurale zorg met verblijf en de extramurale settings met ambulante zorg zijn, met elk een kleine 20% van de werkgelegenheid, de grootste groepen binnen de medische zorg. Daarnaast zijn er nog zo’n 2300 arbeidsplaatsen (16%) binnen de categorie overig. Hieronder vallen allerlei gezondheidsondersteunende diensten als bijvoorbeeld medische laboratoria, trombosediensten en apotheken. Binnen de sector cultuur, recreatie en sport biedt de deelsector recreatie de meeste arbeidsplaatsen (31%), gevolgd door de creatieve industrie (21%) en de beoefening van cultuur (19%).
12 10
10
12 10
8
8
6
6
6
4
4
4
2
2
2
0 huisarts zkh/ambul combinatie
VO overig
cultuur, recreatie & sport 14
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
12 10
specialist intramuraal overig
horec a 14 12 10
0
para med extramuraal
werkenden x dzd
basis hoger vgz
werkenden x dz d
speciaal MBO werkenden x dzd
12
lokaal welzijnszorg en -werk 14
8
0
14
medische zorg 14
werkenden x dzd
onderwijs 14
werkenden x dz d
werkenden x dzd
Grafiek 5 Werkgelegenheid voorzieningen, deelsectoren, Flevoland, 2009, arbeidsplaatsen (x1000)
detailhandel 14 12 10
8
8
8
6
6
6
4
4
4
2
2
2
0
0
0 biblioth beoef cult binnensport
musea creatieve ind buitensport
bez cult recreatie overig sport
horeca
overig maatsch opvang lokaal welzijnszorg en -werk
detailhandel
In vergelijking met Flevoland is in Almere het volume aan arbeidsplaatsen relatief hoog in de deelsector creatieve industrie en relatief laag in geval van met name intramurale medische zorg en recreatie. In vergelijking met Nederland is in Flevoland het volume aan arbeidsplaatsen qua recreatie juist relatief hoog, evenals in het basisonderwijs en de lokale welzijnszorg. Relatief laag is in vergelijking met het landelijke beeld het aandeel arbeidsplaatsen in Flevoland in het voortgezet onderwijs en de maatschappelijke opvang.
Ontwikkeling 1996-2009 Grafiek 6 geeft de groei van de werkgelegenheid in de onderscheiden deelsectoren voor de periode 6 2004-2008 . De egale staven representeren Flevoland en de gearceerde staven Almere. De uitkomsten zijn daarbij afgezet tegen de gemiddelde provinciale groei. Het aantal arbeidsplaatsen in de totale voorzieningensector is in Flevoland in genoemde periode toegenomen met 19%. In de grafiek is deze groei (index 119) daarbij weergegeven met behulp van de verticale as in het midden van de grafiek. In een oogopslag is te zien welke sectoren in Flevoland respectievelijk Almere hoger dan wel lager scoren dan provinciaal gemiddeld. De grafiek toont dat er duidelijk sectorale verschillen zijn. Grafiek 6 Ontwikkeling werkgelegenheid voorzieningen, volume arbeidsplaatsen deelsectoren, Almere (gearceerde staven) en Flevoland (egale staven), 2004-2008, indices (2004=100)7 Speciaal B asis VO M BO Ho ger vgz Overig o nderwijs ONDERWIJS To taal Huisarts Specialist P ara medische zo rg Ziekenhuizen en ambulances Intramuraal / residentieel Extramuraal / ambulant In- + extramuraal co mbinatie Overige medische zo rg M EDISCHE ZORG To taal Lo kaal welzijnszo rg en -werk M aatschappelijke o pvang m.o . Overig lo kaal welzijnszo rg LOKA A L WELZIJNSZORG To taal Openbare biblio theken M usea B ezo ek cult o verig B eo efening cult
Recreatie B innenspo rt B uitenspo rt Overig spo rt CULT, RECR & SP ORT To taal HORECA DETA ILHA NDEL 50
75
100
125
150
175
200
6
De gehele periode 1996-2009 geeft op de deelsectoren moeizaam te visualiseren uitkomsten, zodat hiervan is afgezien
7
De waarden voor de deelsector speciaal onderwijs zijn voor Flevoland en Almere gelijk aan de gemiddelde provinciale groei van 19%. In Almere maakt
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Creatieve industrie
'Gewoon Anders’ deel uit van het speciaal onderwijs.
15
De meest extreme ontwikkelingen worden genoemd. Relatief sterke groeiers in zowel heel Flevoland als Almere zijn de branches welzijnszorg en overig sport, met daarnaast voor Flevoland nog de 8 specialistische medische zorg en voor Almere de huisartsenpraktijken. Achtergebleven branches betreffen voor heel Flevoland vooral bibliotheken, recreatie en binnensport en voor Almere met name de intramurale gezondheidszorg, musea, binnensport en hoger voortgezet onderwijs. Tabel 3
Ontwikkeling werkgelegenheid voorzieningen, volume arbeidsplaatsen, deelsectoren, Almere, Flevoland,
Nederland, 1996-2009, indices9 96-00
00-04
04-08
Almere 08-09
96-00
00-04
131 146 136 238 4700 179 153
136 135 148 107 247 196 142
120 102 132 138 85 114 116
109 104 99 98 109 107 103
122 129 122 170 145 149 131
124 127 119 124 119 130 124
119 105 117 132 115 136 115
150 141 166 131 116 260 145 259 187
244 148 98 142 380 198 158 112 139
159 137 132 120 62 132 124 105 114
111 113 119 108 109 97 120 95 104
102 154 116 121 126 164 159 235 149
152 115 99 129 152 154 130 111 130
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welzijnszorg 99 Maatsch opvang Ov lokaal welzijnszorg 132 Totaal 105
161 104 576 169
176 90 120 169
113 107 131 114
133 102 145 130
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 154 Musea Bezoek cult overig 129 Beoefening cult 166 Creatieve industrie 157 Recreatie 148 Binnensport 215 Buitensport 88 Overig sport 386 Totaal 157
150 158 104 116 178 120 91 170 126
93 63 107 155 137 127 72 149 196 124
109 120 89 128 142 102 90 104 119 119
Horeca en detailhandel Horeca Detailhandel
146 144
119 114
121 122
Totaal voorzieningen
153
132
123
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal Medische zorg Huisarts Specialist Para medische zorg Ziekenhuizen, ambul Intramuraal/residentieel Extramuraal/ambulant In- + extramuraal comb Overige medische zorg Totaal
Nederland 04-08 08-09
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
96-00
00-04
107 104 103 96 106 99 103
119 118 106 111 103 132 112
114 119 109 121 103 106 111
111 105 104 106 107 114 107
103 101 101 101 105 105 103
145 177 127 107 104 105 108 108 112
99 95 123 103 112 113 111 95 106
112 136 144 112 108 120 118 129 116
115 117 108 112 117 127 115 117 116
118 120 122 104 107 105 112 119 109
106 105 106 102 101 100 103 104 102
140 98 425 142
164 112 128 159
110 79 131 110
116 140 144 123
128 101 142 123
118 106 107 115
108 102 105 107
134 118 111 143 137 95 169 104 168 118
130 134 130 103 105 133 113 72 161 116
96 143 113 144 138 95 91 137 174 114
108 106 95 122 131 104 110 96 103 112
105 125 107 144 145 112 119 98 177 123
102 114 110 123 115 110 112 93 142 114
95 105 101 118 129 105 109 99 130 113
99 100 97 108 105 99 102 100 108 103
119 106
128 134
111 112
124 118
111 105
119 112
103 101
107 104
101 100
107
134
122
119
106
115
110
108
102
In Tabel 3 is de gehele periode die in voorliggend onderzoek in de analyse wordt betrokken in ogenschouw genomen met daarbij om de 4 jaar een knip bij de jaren 2000, 2004 en 2008. Eerder is geconstateerd dat de werkgelegenheidsgroei grosso modo in het begin van de 13 jaarsperiode beduidend sterker is geweest dan in de jaren erna. Ook binnen de deelsectoren is deze trend in grote lijnen waarneembaar. Er zijn echter ook uitzonderingen. Zo is nationaal na 2000 de
8
Doordat de breed georiënteerde Zorggroep Almere (met o.a. gezondheidscentra) in de categorie ‘overige zorg’ valt is de subcategorie ‘huisarts’ onderbelicht. Als gevolg van kleine aantallen geeft de categorie ‘huisarts’ in Almere dientengevolge ook qua ontwikkelingen waarschijnlijk een wat vertekend beeld.
9
Volledigheidshalve is de periode 2008-2009 ook opgenomen, maar deze laat zich moeilijk vergelijken met de 4-jaarsperioden. Verder zij vermeld dat bij de indices steeds het eerste jaar van elke 4-jaarsperiode het basisjaar is.
16
Flevoland 04-08 08-09
werkgelegenheidgroei binnen het hoger voortgezet onderwijs en de huisartsenpraktijken gelijk of hoger geweest dan voor 2000. Een vergelijkbaar beeld is te constateren voor Flevoland met betrekking tot musea en welzijnswerk en voor Almere qua welzijnswerk en buitensport. Tevens zijn er een aantal deelsectoren waarvoor, na een aanvankelijke terugval qua werkgelegenheidsgroei in de periode 20002004, in de daaropvolgende 4 jaar 2004-2008 weer sprake is van een significante groei van de werkgelegenheid. Dit betreft voor zowel Flevoland, Almere als nationaal de paramedische zorg en de creatieve industrie. Voor Almere en Flevoland geldt dit daarnaast ook voor Mbo-onderwijs, beoefening van cultuur en buitensport en voor Flevoland bovendien nog voor de in de medische sector werkzame specialisten. Tot slot in dit verband zij opgemerkt dat in een aantal deelsectoren het aantal arbeidsplaatsen in de periode 2004-2008 in absolute zin is gedaald. Dit betreft voor zowel Flevoland, Almere als nationaal de werkgelegenheid in de openbare bibliotheken. In Flevoland is daarnaast ook sprake van verminderde werkgelegenheid in de recreatie en binnensport. In Almere strekt de krimp zich wat breder uit en is de werkgelegenheid tussen 2004 en 2008 bovendien nog gedaald in het hoger voortgezet onderwijs, de intramurale gezondheidszorg, musea en binnensport.
2.3
Niveau voorzieningen
10
Als gevolg van de vaststelling van een nieuwe indeling van de voorzieningen in onderhavig onderzoek wijkt dit cijfer licht af van de in het vorige
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Stand 2009 Om het voorzieningenaanbod kwantitatief te beoordelen is het zinvol de omvang ervan te relateren aan degenen die er in principe gebruik van maken, i.c. de zittende bevolking. Het aantal mensen dat een dienst in een bepaald gebied aanbiedt is immers een goede maat voor het niveau van de dienstverlening wanneer deze wordt afgezet tegen de potentiële vraag. In het vervolg van dit onderzoek wordt deze omvang van het aanbod derhalve gerelateerd aan het totaal aantal mensen dat woont binnen datzelfde gebied. Het voorzieningenniveau is gedefinieerd als alle arbeidsplaatsen in een sector voorzieningen per 1.000 inwoners van een gebied. Hierdoor zijn de verschillende sectoren goed vergelijkbaar en optelbaar en wordt het bovendien gemakkelijker vergelijkingen te maken voor verschillende geografische invalshoeken. Het niveau van de 6 bestudeerde sectoren tezamen ligt voor heel Nederland in 2009 op 164. Voor de provincie Flevoland komt dit uit op 138 en voor Almere op 137. Flevoland en Almere hebben daarmee een achterstand in het voorzieningenniveau in te lopen van 19% respectievelijk 20% ten opzichte van Nederland. Het voorzieningenniveau in Flevoland ligt daarmee nog flink lager dan in Nederland. Desondanks is er een duidelijke kentering gekomen in de al jaren bestaande achterstand in het voorzieningenniveau van Flevoland. Deze achterstand bedroeg 10 voor heel Flevoland in 2004 nog 30%. In 2008 is deze achterstand al gezakt naar 23% en ligt in 2009 dus op 19%. Grafiek 7 en Grafiek 8 geven de voorzieningenniveaus van de afzonderlijke gemeenten van Flevoland, afgezet tegen het provinciale gemiddelde, totaal respectievelijk per sector. In Grafiek 7 is het provinciale niveau van 138 daarbij weergegeven met behulp van de horizontale as in het midden van de grafiek. In een oogopslag is te zien dat Lelystad en Noordoostpolder een hoger voorzieningenniveau hebben dan de provincie als geheel, terwijl Dronten, Urk en Zeewolde juist onder het provinciale niveau zitten. De verschillen in de voorzieningenniveaus voor Flevoland en Almere zijn in 2009 zeer gering. Almere weerspiegelt het provinciale niveau. In dit opzicht heeft Almere een aparte status in vergelijking met de overige Flevolandse gemeenten, die juist ofwel een significant lager ofwel een significant hoger voorzieningenniveau dan de provincie hebben. Grafiek 8 toont vergelijkbare uitkomsten voor de onderscheiden hoofdsectoren. Almere schommelt ook op alle sectoren rond het provinciale niveau. Dronten en Zeewolde hebben beide een hoger voorzieningenniveau dan de
onderzoek gepresenteerde uitkomst. In de eerdere publicatie bedroeg de achterstand in 2004 32% in plaats van 30%.
17
provincie op het gebied van cultuur, recreatie en sport en in Urk komen horeca en detailhandel overeen met het niveau van de provincie. In de overige sectoren blijft het voorzieningenniveau van deze 3 gemeenten onder het provinciale niveau. Lelystad en Noordoostpolder hebben beide een iets lager voorzieningenniveau dan de provincie op het gebied van cultuur, recreatie en sport. Voor Noordoostpolder geldt dit ook voor welzijnszorg. In de overige sectoren ligt het voorzieningenniveau van deze 2 gemeenten boven het provinciale niveau.
voo rzie ningenn ive au
Grafiek 7 Voorzieningenniveau per gemeente in vergelijking met Flevoland, totalen, stand 2009 1 60 1 50 1 40 1 30 1 20 1 10 1 00 Alme re
Dr onte n
Le lystad
N'P older
Urk
Ze ewo lde
50
Almer e
Flevoland
40 30
voorzieningenniveau
voorzieningenniveau
Grafiek 8 Voorzieningenniveau per gemeente in vergelijking met Flevoland,hoofdsectoren, stand 2009
10
10 0 Mzorg
Wzorg
cr&s
horeca
detailh
50 Lelystad
Flevolan d
40 30
onderw
voorzieningenniveau
voorzieningenniveau
Flevoland
30 20
onderw
Mzorg
Wzorg
cr&s
horeca
detailh
50 N'Polde r
Flevoland
40 30 20
10
10 0 onderw
Mzorg
Wzorg
cr&s
50
horeca
Urk
det ailh
Flevoland
40 30
onderw
voorzieningenn iveau
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
20
0
voor zien ing ennive au
Dro nte n
40
20
0
18
50
Wzorg
50
cr&s
horeca
Zee wold e
detailh
Flevoland
40 30
20
20
10
10
0
Mzorg
0 onderw
Mzorg
Wzorg
cr&s
horeca
detailh
onderw
Mzorg
Wzorg
cr&s
horeca
detailh
Geconstateerd is dat het voorzieningenniveau in Flevoland in 2009 met 137 nog altijd flink onder het landelijke niveau van 165 ligt. De vraag die zich vervolgens aandient is of hiervoor bepaalde disciplines verantwoordelijk zijn. Met andere woorden, is er over de hele linie sprake van enige achterstand in de voorzieningensector in Flevoland of zijn er specifieke branches die slechter scoren. Grafiek 9 Stand voorzieningenniveau, hoofd- en deelsectoren, Flevoland en Nederland, 2009 60
Flevola nd
voorzi eningen niveau
Nede rland
50 40 30 20 10 0 On derwijs
Me dische zorg
Lokaal welzij nszorg Cultuur, recrea tie en en -werk sport
12
Onde rwijs
10
Ho reca
Detailh andel
16
Medische zorg
14 12
8
10
6
8 6
4
4 2
2
14
Lokaal welzi jnszorg en -we rk
5
ove rig
comb
e xtram
in tram
zkh/amb
paramed
huisa
overig
hvo
mbo
vo
basisO
specO 16
speci
0
0
Cu ltuu r, recreatie e n sport
4
12 10
3
8 2
6 4
1
2 overig S
buitenS
b innenS
recr
cre aIn d
b eoefC
bezC
musea
Overig lokaal welzij nszorg
Grafiek 9 toont dat de achterstand in het voorzieningenniveau van Flevoland ten opzichte van Nederland vooral groot is voor de medische zorgsector en de horeca. Voor de overige sectoren zijn de niveaus aanzienlijk dichter bij elkaar komen te liggen. Voor de welzijnszorg heeft Flevoland inmiddels 11 zelfs een hoger voorzieningenniveau dan landelijk. Wanneer wordt ingezoomd op de deelsectoren zijn de volgende nuanceringen te geven. Binnen de sector onderwijs blijft Flevoland flink achter in het hoger voortgezet onderwijs; met betrekking tot het basis- en voortgezet onderwijs daarentegen is het niveau van Flevoland zelfs iets hoger dan landelijk. Met uitzondering van de extramurale ambulante zorg blijft Flevoland qua medische zorg over de hele linie significant onder het landelijk voorzieningenniveau. Binnen de welzijnszorg ligt het niveau van het lokaal welzijnswerk boven en het
11
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
L okaal welzijnszo rg Ma atschappel ijke en -we rk opvang m.o .
bib lio
0
0
Gemeenten vangen gedeeltelijk het tekort aan zorg op. In hoeverre de relatief lage score voor zorg en de relatief hoge score op welzijn op substitutie duiden, is op grond van de cijfers niet te onderbouwen.
19
niveau van de maatschappelijke opvang onder het niveau van heel Nederland. Ook met betrekking tot de sector cultuur, recreatie en sport is het beeld gedifferentieerd. Het voorzieningenniveau bij musea en voorzieningen die samenhangen met bezoek en beoefening van cultuur ligt lager dan nationaal, terwijl de categorie recreatie in Flevoland juist een aanzienlijk hoger voorzieningenniveau heeft. De overige branches binnen deze sector komen met het landelijke niveau overeen. Ontwikkeling 1996-2009 In Flevoland is het niveau in de totale voorzieningensector in de periode 1996-2009 met 47% toegenomen tegenover 32% landelijk. Grafiek 10 toont deze toename van het aantal arbeidsplaatsen in de voorzieningen gerelateerd aan de bevolking voor die gehele periode van 13 jaar per sector. Tabel 4 geeft dezelfde periode weer met daarbij om de 4 jaar een knip bij de jaren 2000, 2004 en 2008. Grafiek 10 Ontwikkeling voorzieningenniveau, hoofdsectoren,Flevoland en Nederland, 1996-2009, indices (1996=100) Onderwijs M edische zo rg Lo kaal welzijnszo rg en -werk Cultuur, recreatie en spo rt Ho reca Detailhandel Vo o rzieningen to taal 100
120 Flevo land
140
160
180
200
220
240
Nederland
Tabel 4 Ontwikkeling voorzieningenniveau, hoofdsectoren, indices, 1996-200912
Onderwijs Medische zorg Lokaal welzijnszorg en -werk Cultuur, recreatie en sport Horeca Detailhandel Totaal VZ
96-00
00-04
04-08
Flevoland 08-09
96-00
00-04
04-08
Nederland 08-09
113 128 112 101 110 115 116
109 115 125 103 98 99 108
109 106 151 108 118 112 113
101 105 108 110 110 103 105
110 113 120 121 117 109 113
109 113 120 111 101 99 108
106 108 114 112 106 103 107
102 102 106 102 101 100 102
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Zowel in de periode 1996-2000 als in de periode 2000-2004 is de Nederlandse bevolking met 2% toegenomen; in Flevoland bedroeg in genoemde jaren de bevolkingsgroei 16% respectievelijk 13%. De daarop volgende periode 2004-2008 is de bevolkingsgroei in Flevoland 5% terwijl nationaal met een groei van 0,5% nagenoeg sprake is van stabilisatie. Al is de bevolkingsgroei in Flevoland nog aanzienlijk in vergelijking met Nederland, de aanwas is beduidend minder dan in de eerdere jaren. Tezamen met de eerder geschetste werkgelegenheidsontwikkelingen heeft dit geresulteerd in minder sombere uitkomsten voor het voorzieningenniveau in Flevoland in vergelijking met voorgaande jaren. In paragraaf 4.2 wordt dit nader belicht. In vergelijking met de periode 2000-2004 is, met uitzondering van de sectoren onderwijs en medische zorg, in Flevoland in de periode 2004-2008 sprake van een sterkere groei van het voorzieningenniveau. In het Flevolandse onderwijs is de groei van het voorzieningenniveau per saldo
12
Volledigheidshalve is de periode 2008-2009 ook opgenomen, maar deze laat zich moeilijk vergelijken met de 4-jaarsperioden. Verder zij vermeld dat bij de indices steeds het eerste jaar van elke 4-jaarsperiode het basisjaar is.
20
stabiel gebleven, terwijl de groei in de medische sector flink achter is gebleven. De groei-indices voor de beide perioden bedragen voor Flevoland voor alle voorzieningen tezamen totaal 108 respectievelijk 113. Nationaal is daarentegen per saldo voor het voorzieningenniveau een - zij het lichte - rem op de groei te constateren (indices 108 respectievelijk 107). De in de periode 2000-2004 geconstateerde achterstand in het voorzieningenniveau in Flevoland ten opzichte van Nederland is in 2004-2008 derhalve in z’n totaliteit kleiner geworden.
2.4
Niveau voorzieningen in breder perspectief
Door een vergelijking van het voorzieningenniveau in Flevoland met het voorzieningenniveau in relevant geachte gebieden, wordt de Flevolandse situatie in een breder perspectief geplaatst en kan daardoor beter worden beoordeeld. In overleg met de opdrachtgever is bepaald welke vergelijkingsmaatstaf zinvolle informatie geeft met betrekking tot het niveau van Flevoland en daarmee de mogelijkheid biedt om concrete betekenis te geven aan de uitkomsten. Gekozen is daarbij voor de Noordvleugel en heel Nederland. De Noordvleugel omvat de 6 coropgebieden Utrecht, IJmond, agglomeratie Haarlem, Zaanstreek, Groot-Amsterdam en het Gooi en Vechtstreek. Voor Almere wordt een hogere ambitie geformuleerd dan voor de rest van Flevoland. Almere wordt een belangrijke rol toebedacht in de verdere ontwikkeling van de Noordvleugel. Bij de oriëntatie van Almere op de Randstad en de daarmee gelieerde hoge stedelijke kwaliteit past een hoger voorzieningenniveau. Het voorzieningenniveau in Almere zal daarom worden vergeleken met het voorzieningenniveau in de Noordvleugel van de Randstad; Nederland dient als referentie voor de overige 5 gemeenten die tezamen Overig Flevoland vormen.
Grafiek 11 Stand voorzieningenniveau totaal, normaal (links) en gerelateerd aan provinciaal niveau (rechts), Flevoland en referentiegebieden, 2009 20 0
190
18 0 180
16 0 14 0
170
12 0 10 0
160
80 150
60 40
140
20 0
130 A lm ere
o v erig F lev o land
N o o rdv le uge l
N e de rlan d
A lm ere
o v e rig F le v o la nd
N o o rdv le uge l
N e de rlan d
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Stand 2009 Zoals in de vorige paragraaf al is aangegeven komt voor Almere in 2009 het voorzieningenniveau voor de gegeven hoofdsectoren tezamen uit op 137. Voor de overige gemeenten tezamen is dat een fractie hoger, namelijk 138,5. Ook de voorzieningenniveaus van de referentiegebieden zijn in Grafiek 11 weergegeven, zijnde 183 voor de Noordvleugel en 164 voor Nederland. Door de samenvoeging van de 5 gemeenten is het voorzieningenniveau van Overig Flevoland sterk uitgemiddeld en benadert het de provinciale waarde van 138. In het rechter deel van Grafiek 11 is dit gevisualiseerd door het provinciale voorzieningenniveau weer te geven met behulp van een horizontale as in het midden van de grafiek. Daardoor wordt ook nog duidelijker dat het voorzieningenniveau in Almere en Overig Flevoland laag is in vergelijking met de referentiegebieden; per saldo een verschil van 46 respectievelijk 26 arbeidsplaatsen per 1.000 inwoners. In het volgende hoofdstuk zal worden aangegeven wat het voor de werkgelegenheid betekent wanneer Flevoland de niveaus van deze referentiegebieden zou nastreven.
21
In Grafiek12, Grafiek 13 en Tabel 5 is te zien hoe het voorzieningenniveau in Almere en Overig Flevoland is opgebouwd en wat de verschillen zijn met de onderscheiden referentiegroepen. Grafiek 12 Stand voorzieningenniveau, deelsectoren, Flevoland en referentiegebieden, 2009 35
60 Onderwijs
M edische zo rg
30
50
25
40
20 30 15 20
10
10
5 0
0 A lmere speciaal
o v FL basis
NVL VO
M BO
ho ger vgz
NL
A lmere huisarts intramuraal
o verig
20
o v FL specialist extramuraal
NVL para med co mbinatie
NL zkh/ambul o verig
25
Cultuur, recreatie & spo rt
Lo kaal welzijnszo rg en -werk 16
20
12
15
8
10
4
5
0
0
A lmere
o v FL
NVL
lo kaal welzijnszo rg en -werk
maatsch o pvang
Almere
NL
ov FL
biblio th beo ef cult binnenspo rt
o verig
NVL
musea creatieve ind buitenspo rt
NL
bez cult recreatie o verig spo rt
40
25
Detailhandel
Ho reca 35 VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
22
20
30 25
15
20 10
15 10
5
5 0
0 A lmere
o v FL
NVL ho reca
NL
A lmere
o v FL
NVL detailhandel
NL
Grafiek 13 Stand voorzieningenniveau, deelsectoren, Flevoland en referentiegebieden, 2009
60
ar beidsplaatsen per 1000 inwoners
Alm ere N oordvleugel
50
overi g Flevoland Nederland
40 30 20 10 0 Onderwijs
Medische zorg
Lokaal welzijnszorg Cultuur, recreati e en en -werk sport
H oreca
Detailhandel
18
12 Onderwijs 10
Medische zorg
16 14 12
8
10 6
8 6
4
4 2
2
Lokaal welzijnszorg en -werk
16
7
overig
comb
extram
intram
zkh/amb
paramed
speci
overig
hvo
mbo
vo
basisO
specO 18
huisa
0
0
Cultuur, recreatie en sport
6
14
5
12
4
10 8
3
6
2
4
1
2 overigS
buitenS
binnenS
recr
creaInd
beoefC
bezC
Overig lokaal welzijnszorg
musea
Maatschappelijke opvang m.o.
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Lokaal welzijnszorg en -werk
biblio
0
0
23
Tabel 5 Stand voorzieningenniveau, deelsectoren, Flevoland en referentiegebieden, 2009 Flevoland
Almere
speciaal basis VO MBO hoger vgz overig Onderwijs
1,9 10,7 8,3 2,4 0,9 3,1 27,2
2,1 10,7 8,7 2,7 0,6 3,5 28,2
huisarts specialist para med zkh/ambul intramuraal extramuraal combinatie overig13 Medische zorg
0,8 2,4 3,0 6,9 6,7 6,8 3,7 6,0 36,4
lokaal welzijnszorg en -werk maatsch opvang overig Lokaal welzijnszorg en -werk
Noordvleugel
Nederland
1,7 10,7 7,8 2,1 1,1 2,7 26,1
2,0 8,9 7,2 2,0 7,9 5,0 33,0
2,1 8,9 7,5 2,3 5,6 3,3 29,8
0,2 2,5 2,9 8,3 1,7 5,1 3,2 10,9 34,8
1,3 2,3 3,2 5,6 11,4 8,5 4,3 1,4 37,9
1,4 3,7 4,0 17,7 13,9 5,5 6,5 2,9 55,6
1,5 3,6 4,0 14,8 14,8 7,1 7,1 2,7 55,5
15,1 0,5 0,9 16,5
16,7 0,3 1,2 18,2
13,6 0,7 0,6 14,9
12,3 0,9 1,4 14,7
10,3 2,3 1,1 13,8
Cultuur, recreatie en sport biblioth musea bez cult beoef cult creatieve ind recreatie binnensport buitensport overig sport Cultuur, recreatie en sport
0,7 0,2 0,4 2,4 2,6 4,0 1,1 0,7 0,6 12,8
0,7 0,1 0,4 2,9 4,1 1,7 0,9 0,6 0,6 12,0
0,7 0,4 0,4 1,9 1,2 6,2 1,3 0,8 0,5 13,5
0,5 0,9 1,6 5,1 6,6 2,1 1,3 0,7 1,2 20,0
0,6 0,5 0,8 3,0 2,7 2,7 1,2 0,6 0,9 12,9
Horeca en detailhandel Horeca Detailhandel
10,0 34,9
9,2 34,6
10,8 35,2
21,3 38,7
15,7 36,8
137,8
137,0
138,5
183,2
164,5
Totaal VZ
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Ontwikkeling 1996-2009 Een zelfde vergelijking is gedaan voor de ontwikkeling van het voorzieningenniveau. Zoals eerder aangegeven komt voor heel Flevoland de groei van het voorzieningenniveau in de periode 1996-2009 voor de gegeven hoofdsectoren tezamen uit op 47%. Dit provinciale niveau (index 147) is in Grafiek 14 weer weergegeven met behulp van een horizontale as in het midden van de grafiek. In één oogopslag is te zien dat, gemeten over de gehele periode van 13 jaar, alleen Almere met 60% een sterkere groei heeft doorgemaakt. Voor Overig Flevoland bedraagt in genoemde periode de groei van het voorzieningenniveau 140; in de Noordvleugel en Nederland is dat 129 respectievelijk 132. Deze relatief sterke groei voor Almere heeft alles te maken met het relatief zeer lage voorzieningenniveau van 85 in deze stad in 1996. Op analoge wijze is de relatief geringe groei in de referentiegebieden en in mindere
13
De categorie ‘zorg overig’ vertegenwoordigt in geval van Almere relatief veel arbeidsplaatsen omdat Zorggroep Almere daarbinnen valt. Deze breed georiënteerde organisatie omvat zowel eerstelijns gezondheidsdiensten als intramurale zorg. Dit is daarmee tevens een verklaring voor het lage voorzieningenniveau binnen deze 2 categorieën in Almere.
24
overig Flevoland
mate ook in Overig Flevoland omgekeerd te verklaren door het relatief al hoge niveau in 1996 voor deze gebieden. Ter vergelijking: in 1996 lag het voorzieningenniveau in Nederland, de Noordvleugel en Overig Flevoland op respectievelijk 125, 142 en 99. Tussen 1996 en 2009 is het voorzieningenniveau in heel Flevoland gestegen van 93 naar 138, ofwel een toename met 44 arbeidsplaatsen per 1.000 inwoners. In diezelfde periode nam het voorzieningenniveau in achtereenvolgens Almere, Overig Flevoland, de Noordvleugel en landelijk toe met respectievelijk 52, 39, 42 en 40 arbeidsplaatsen per 1.000 inwoners. De achterstand in het voorzieningenniveau in Almere ten opzichte van de Noordvleugel is daarmee gedaald van 66% in 1996 naar 34% in 2009. Voor Overig Flevoland is de afname van de achterstand ten opzichte van Nederland in diezelfde periode van 26% in 1996 naar 19% weliswaar bescheidener, maar ook zeer voorspoedig te noemen. Ondanks deze verbetering toont Grafiek 15 dat het voorzieningenniveau in Almere in 2009 lager ligt dan het niveau 13 jaar geleden in de Noordvleugel. Overig Flevoland heeft in 2009 een voorzieningenniveau dat nationaal al voor de millenniumwisseling was bereikt. Grafiek 14 Ontwikkeling voorzieningenniveau, Flevoland en referentiegebieden, 1996-2009, indices (1996=100) 170 160 150 140 130 120 A lmere
o verig Flevo land
No o rdvleugel
Nederland
Grafiek 15 Ontwikkeling voorzieningenniveau totaal, Flevoland en referentiegebieden, 1996-2009 20 0 18 0 16 0 14 0 12 0 10 0 80 60 40
A lmere
No ordvleugel
Overig Flevo land
Ned erland
2009
20 08
2004
20 00
1996
2009
200 8
2004
2000
1 996
200 9
2 008
2004
20 00
1996
2009
20 08
2004
20 00
1996
200 9
2008
2004
2000
199 6
0
Fl evo land
Tabel 6 en Tabel 7 geven de ontwikkeling in de hoofdsectoren voor dezelfde periode met daarbij om de 4 jaar een knip bij de jaren 2000, 2004 en 2008. In Tabel 6 staat het absoluut voorzieningenniveau per jaar vermeld en in Tabel 7 de daarmee corresponderende indices. De zojuist vermelde groei van het voorzieningenniveau in Almere blijkt vooral ten goede te zijn gekomen aan de sectoren onderwijs en medische zorg, waar tussen 1996 en 2009 sprake is van een toename van 10 respectievelijk 16 arbeidsplaatsen per 1.000 inwoners. Ook welzijnswerk en de detailhandel zijn met 9 respectievelijk 8 arbeidsplaatsen per 1.000 inwoners aardig toegenomen. Kijkend naar de 4-jaarsperioden blijkt dat deze groei van het voorzieningenniveau in de sectoren onderwijs en medische zorg vooral plaatsvond in de eerdere perioden; in de periode 2004-2008 blijft de groei voor deze 2 sectoren achter bij de totale groei van het voorzieningenniveau in Almere. De
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
20
25
achterstand van Almere in vergelijking met de Noordvleugel is daardoor in deze branche ongewijzigd gebleven ten opzichte van 2004. In de periode 2004-2008 zijn in Almere met name de sectoren welzijnszorg en de detailhandel sterk ingelopen. In Almere zijn deze sectoren van 10 respectievlijk 29 arbeidsplaatsen per 1.000 inwoners in 2004 gestegen naar 16 respectievelijk 33 in 2008. In de Noordvleugel is het voorzieningenniveau tussen 2004 en 2008 in de welzijnssector toegenomen van 12 naar 14 en in de detailhandel van 37 naar 38. In de sector welzijnswerk is het niveau in Almere daarmee hoger geworden dan in de Noordvleugel. Het voorzieningenniveau in het onderwijs in Almere is tussen 2004 en 2008 gestegen van 26 naar 28 en in de Noordvleugel van 30 naar 32, zodat de achterstand van Almere ten op zichte van de Noordvleugel in deze sector gelijk gebleven is. Hetzelfde geldt voor de medische zorg en de horeca, in Almere tussen 2004 en 2008 gestegen van 32 naar 34 respectievelijk 7 naar 8 en in de Noordvleugel van 53 naar 55 (medische zorg) respectievelijk 19,5 naar 20,5 (horeca). Tabel 6 Voorzieningenniveau, hoofdsectoren, Flevoland en referentiegebieden, 1996-2009 1996
2000
2004
2008
2009
1996
2000
2004
2008
2009
Onderwijs Medische zorg Lokaal welzijnszorg en -werk Cultuur, recreatie en sport Horeca Detail Totaal VZ
18 19 9 7 6 27 85
22 28 7 8 7 31 103
26 32 10 9 7 29 113
28 34 16 10 8 33 129
Almere 28 35 18 12 9 35 137
21 25 6 13 8 26 99
23 29 9 12 9 30 112
23 33 10 12 8 31 119
Overig Flevoland 26 26 35 38 14 15 13 13 10 11 34 35 133 138
Onderwijs Medische zorg Lokaal welzijnszorg en -werk Cultuur, recreatie en sport Horeca Detail Totaal VZ
26 44 8 13 16 35 142
28 50 10 15 19 37 159
30 53 12 18 20 37 170
Noordvleugel 32 33 55 56 14 15 20 20 20 21 38 39 180 183
23 39 8 8 13 33 125
25 45 9 10 15 36 141
28 51 11 11 15 36 151
Nederland 29 30 55 55 13 14 13 13 16 16 37 37 162 164
Tabel 7 Ontwikkeling voorzieningenniveau, hoofdsectoren, Flevoland en referentiegebieden, 1996-2009, indices14
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
26
96-00
00-04
04-08
08-09
96-00
00-04
Onderwijs Medische zorg Lokaal welzijnszorg en -werk Cultuur, recreatie en sport Horeca Detail Totaal VZ
121 148 83 124 115 114 120
119 116 141 105 100 95 110
108 106 157 115 113 114 114
Almere 101 102 112 117 118 104 106
108 118 144 95 109 117 113
101 114 114 102 97 103 106
Onderwijs Medische zorg Lokaal welzijnszorg en -werk Cultuur, recreatie en sport Horeca Detail Totaal VZ
107 114 120 119 119 106 112
108 107 122 117 104 100 107
Noordvleugel 106 104 104 100 112 106 111 102 105 104 103 101 106 102
110 113 120 121 117 109 113
109 113 120 111 101 99 108
14
04-08
08-09
Overig Flevoland 111 101 106 107 145 104 103 105 122 105 110 102 112 104 106 108 114 112 106 103 107
Nederland 102 102 106 102 101 100 102
Volledigheidshalve is de periode 2008-2009 ook opgenomen, maar deze laat zich moeilijk vergelijken met de 4-jaarsperioden. Verder zij vermeld dat bij de indices steeds het eerste jaar van elke 4-jaarsperiode het basisjaar is.
In Overig Flevoland is in de periode 2004-2008 de groei van het totale voorzieningenniveau met 12% twee maal zo groot geweest als in de periode 2000-2004 en is daarmee vergelijkbaar met de groei in de eerste 4 jaar. Nationaal daarentegen is de groei in de voorzieningen tussen 2004 en 2008 slechts 7% geweest, iets minder dan in de 4 jaar daarvoor. Een en ander heeft in 2008 geresulteerd in een verminderde achterstand van het voorzieningenniveau in Overig Flevoland ten opzicht van Nederland in vergelijking met 2004 voor de sectoren onderwijs, horeca, detailhandel en welzijnszorg, waarbij in laatstgenoemde sector het voorzieningenniveau boven dat van Nederland is komen te liggen. In de medische zorg daarentegen is de groei van de voorzieningensector in Overig Flevoland sterk achtergebleven en lager geweest dan nationaal, waardoor de achterstand in het voorzieningenniveau met Nederland verder is opgelopen van een verschil van 18 arbeidsplaatsen per 1.000 werknemers in 2004 naar 20 in 2008. De magere groei van 3% in de sector cultuur, recreatie en sport tegenover een landelijke groei met 12% tussen 2004 en 2008 heeft erin geresulteerd dat de lichte voorsprong die Flevoland in 2004 in deze sector nog had is ingeleverd en zowel Nederland als Overig Flevoland in 2008 een voorzieningenniveau van 13 hebben.
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
27
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
28
3
Groeiopgave voorzieningenniveau
Het niveau van voorzieningen waar Flevoland zich mee zou willen vergelijken wordt ingegeven door het perspectief dat de provincie voor zichzelf ziet en van de verwachtingen ten aanzien van de bevolking die de provincie de komende jaren zal huisvesten. Uitgangspunt hierbij is de beoordeling van het huidige niveau. De analyses laten zien dat het voorzieningenniveau in Flevoland weliswaar verbeterd is in vergelijking met voorgaande jaren, maar nog altijd relatief laag genoemd kan worden. De keuze aan welke gebieden Flevoland zich zou willen/moeten spiegelen met betrekking tot haar voorzieningenniveau is feitelijk een impliciete keuze in de mate van verstedelijking. Grafiek 16 laat dit zien. De grafiek geeft voor de referentiegebieden Nederland en de Noordvleugel aan wat de toename van het aantal arbeidsplaatsen in de totale voorzieningensector in Flevoland zou moeten zijn, wanneer de provincie een vergelijkbaar kwantitatief niveau in 2009 zou nastreven. Op de linker as staat het huidige voorzieningenniveau, zowel voor Flevoland als de referentiegebieden. De rechter as geeft de daarbij behorende noodzakelijke uitbreiding aan arbeidsplaatsen. Grafiek 16 Noodzakelijke uitbreiding arbeidsplaatsen ter overbrugging discrepantie feitelijk / mogelijk voorzieningenniveau in Flevoland, stand 2009, gekozen referenties vo o rzieningenniveau 200 feitelijk vo o rzieningennivo Flevo land 180 vo o rzieningennivo mo gelijke referentiegebieden 160 no o dzakelijke extra arbeidsplaatsen (%) 140
arbeidsplaatsen 35% 30% 25%
120
20%
100 15%
60
10%
40
5%
20
0%
0 Flevo land
Nederland
No o rdvleugel
Als Flevoland het huidige voorzieningenniveau van 138 wil handhaven kan het aantal arbeidsplaatsen uiteraard gelijk blijven. Zou het voorzieningenniveau echter gelijk moeten zijn aan het nationale niveau dan zou dat betekenen dat de verhouding tussen het aantal arbeidsplaatsen in de voorzieningen en het aantal inwoners gelijk zou moeten zijn aan 165 arbeidsplaatsen per 1.000 inwoners. Nu werken er in Flevoland ongeveer 52.800 personen in de voorzieningen. Bij een niveau van 165 zijn dat er ± 63.100, ofwel zo’n 10.300 (=19%) meer. Op analoge wijze is berekend dat wanneer Flevoland zich zou spiegelen aan het niveau van de Noordvleugel een uitbreiding van het aantal arbeidsplaatsen met 17.400 ofwel 33% noodzakelijk zou zijn.
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
80
29
Ook uit deze cijfers blijkt de sterk verbeterde voorzieningenpositie van Flevoland in vergelijking met de situatie in 2004. De benodigde inhaalslag voor Flevoland bij ijking aan het voorzieningenniveau van Nederland en de Noordvleugel op basis van de verschillen in 2004 vereiste een uitbreiding van het 15 aantal arbeidsplaatsen met 30% respectievelijk 47%. Flevoland is een gevarieerde provincie en ook de verwachtingen ten aanzien van de ontwikkelingen zijn zeer divers van aard. Almere neemt binnen de provincie qua verstedelijking een aparte status in, zowel gegeven de feitelijke omstandigheden als gezien vanuit de aspiraties van deze stad. Daarbij past een bovengemiddelde intensivering aan arbeidsplaatsen in de voorzieningensfeer. In dit licht is in overleg met de provincie besloten de ambities voor Almere hoger te stellen dan voor de rest van de provincie. Het te definiëren vergelijkingsniveau in de voorzieningen voor de gehele provincie is/wordt dientengevolge gedifferentieerd opgebouwd. In overleg met de opdrachtgever is besloten te kwantificeren wat de (toekomstige) omvang van het voorzieningenpakket in Flevoland zou moeten zijn wanneer de volgende referenties als norm worden gesteld: Noordvleugel voor Almere; Nederland voor Overig Flevoland. Grafiek 17 Noodzakelijke uitbreiding arbeidsplaatsen ter overbrugging discrepantie feitelijk / mogelijk voorzieningenniveau in Flevoland, totaal, stand 2009, gedifferentieerd gebruik referenties vo o rzieningenniveau
feitelijk vo o rzieningenniveau
200
gewenst vo o rzieningenniveau no o dzakelijke extra arbeidsplaatsen (%)
180
arbeidsplaatsen 100% 90%
160
80%
140
70%
120
60%
100
50%
80
40%
60
30%
40
20%
20
10%
0
0% A lmere ---> No o rdvleugel
Flevo land
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Grafiek 17 is vergelijkbaar opgebouwd als Grafiek 16 met op de linkeras het huidige voorzieningenniveau voor zowel Flevoland als de referentiegebieden en op de rechter as de resulterende noodzakelijke uitbreiding aan arbeidsplaatsen. Voor Almere moet bij vergelijking met de Noordvleugel het huidige voorzieningenniveau van 137 worden opgetrokken naar 183 arbeidsplaatsen per 1.000 inwoners. Dit betekent een intensivering van het aantal arbeidsplaatsen met in totaal 8600 banen ofwel 34%. Overig Flevoland vraagt bij vergelijking met het nationale niveau om een ophoging van het voorzieningenniveau van 138 naar 164, hetgeen ruim 5100 extra arbeidsplaatsen (ofwel toename van 19%) impliceert. Voor Flevoland totaal resulteert dit in een gedifferentieerd opgebouwd voorzieningenniveau van in totaal 174 arbeidsplaatsen per 1.000 inwoners. Dit betekent een normatieve taakstelling van bijna 14 duizend arbeidsplaatsen, overeenkomend met een werkgelegenheidsgroei van 26% in de voorzieningensector.
15
Als gevolg van de vaststelling van een nieuwe indeling van de voorzieningen in onderhavig onderzoek wijken deze cijfers af van de in het vorige onderzoek gepresenteerde uitkomsten
30
o verig Flevo land ---> Nederland
In Grafiek 18 tot slot wordt nog voor de onderscheiden deelsectoren de noodzakelijke aanpassing aan arbeidsplaatsen gegeven wanneer Flevoland het niveau van de voorzieningen van de gekozen referentiegebieden zou nastreven. Op grond van de vergelijking vraagt vooral de sector medische zorg, zowel in Almere als Overig Flevoland, om een sterke uitbreiding van het aantal arbeidsplaatsen. Maar ook in de horeca en het onderwijs zijn op grond van de vergelijking, zij het in mindere mate, extra arbeidsplaatsen nodig in Almere en Overig Flevoland. Daarnaast zou in Almere ook de sector cultuur, recreatie en sport en in mindere mate de detailhandel nog een werkgelegenheidsprikkel moeten krijgen. Grafiek 18 Noodzakelijke uitbreiding arbeidsplaatsen ter overbrugging discrepantie feitelijk / mogelijk voorzieningenniveau in Flevoland,per deelsector, stand 2009, gedifferentieerd gebruik referenties 8000
A lmere
7000
o verig Flevo land
6000
Flevo land
5000 4000 3000 2000 1000 0 -1000 o nderwijs
med zo rg
welz zo rg
crs
ho reca
detailh
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
31
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
32
4
Voorzieningen in een bredere context
In dit hoofdstuk wordt de sector voorzieningen belicht tegen de achtergrond van de totale werkgelegenheid in de periode 1996-2009. Door de voorzieningen te positioneren binnen het volledige spectrum aan economische activiteiten wordt duidelijk welk aandeel de voorzieningen daarbinnen aannemen. In aansluiting daarop volgt een analyse van de ontwikkeling van de werkgelegenheid in de voorzieningensector gerelateerd aan de groei van de bevolking. Het tempoverschil tussen Flevoland en Nederland in deze beide ontwikkelingen staat daarbij centraal.
4.1
Totale werkgelegenheid
Tabel 8 Samenstelling werkgelegenheid, arbeidsplaatsen, Flevoland, percentages, 2009 Almere
Dronten
Lelystad
Landbouw, bosbouw en visserij 1 Industrie en nutsbedrijven 8 Bouwnijverheid 5 Handel en horeca 23 Vervoer 3 Zakelijke dienstverlening 31 Openbaar bestuur 6 Overige dienstverlening 24 Totaal 100 Absoluut (x dzd) 74,6
12 9 7 22 3 21 3 23 100 13,7
1 11 6 19 3 25 9 25 100 33,8
N’Polder 16 13 5 18 4 19 3 22 100 22,1
Urk
Zeew
Zuid
Oost
11 27 9 18 4 13 3 15 100 7,3
9 12 5 24 11 18 3 19 100 9,4
1 8 5 23 4 29 6 23 100 84,0
4 10 6 20 3 24 7 25 100 47,6
Noord Flevoland 15 16 6 18 4 18 3 20 100 29,4
5 10 5 21 4 26 6 23 100 161,1
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Stand 2009 Het totaal aantal in 2009 geregistreerde arbeidsplaatsen in de provincie Flevoland ligt op 161 duizend, verdeeld over 30 duizend vestigingen. De verdeling van de werkgelegenheid over de 3 regio’s Zuid, Oost, Noord is daarbij zowel wat betreft het aantal arbeidsplaatsen als het aantal vestigingen respectievelijk 52%, 30% en 18%. Tabel 8 geeft een beeld van de economische structuur binnen Flevoland. In de provincie maakt de zakelijke dienstverlening in 2009 met 26% van het totaal aantal arbeidsplaatsen het grootste deel uit van de werkgelegenheidsstructuur, op de voet gevolgd door overige dienstverlening (23%) en handel en horeca (21%). Dit is ook in Almere het geval. Met uitzondering van Urk zijn genoemde 3 sectoren ook in de overige gemeenten het meest omvangrijk, zij het dat de volgorde daarbij licht varieert. Urk heeft met bijna de helft van de werkgelegenheid in landbouw, industrie en bouwnijverheid een duidelijk afwijkende arbeidsmarkt.
33
In Nederland zijn in 2009 in totaal ruim 1,1 miljoen bedrijfsvestigingen geregistreerd, waar in totaal bijna 7,5 miljoen mensen werkzaam zijn. De Noordvleugel herbergt daarvan met 260 duizend locaties en bijna 1,7 miljoen banen zowel qua vestigingen als arbeidsplaatsen bijna een kwart (23%) van de capaciteit. Grafiek 19 toont de samenstelling van de werkgelegenheid van Flevoland in vergelijking met de referentiegebieden. De onderlinge verschillen zijn gering. De landbouwsector is vanzelfsprekend wat minder vertegenwoordigd in de stedelijke netwerken Almere en de Noordvleugel. De zakelijke dienstverlening is nationaal wat gematigder vertegenwoordigd, zowel in vergelijking met Flevoland maar vooral ten opzichte van Almere en de Noordvleugel. De sector vervoer is in Almere (3%) in vergelijking met de Noordvleugel (6%) relatief laag. Grafiek 19 Samenstelling werkgelegenheid, arbeidsplaatsen, Almere, Flevoland en referentiegebieden, 2009 100%
80%
Overige dienstverlening
60%
Openbaar bestuur Zakelijke dienstverlening 40%
Vervo er Handel en ho reca
20%
B o uwnijverheid Industrie en nutsbedrijven Landbo uw, bo sbo uw en visserij
0% A lmere
No o rdvleugel
Flevo land
Nederland
De in dit onderzoek geanalyseerde voorzieningensectoren zijn verdeeld over 3 van deze 8 hoofdgroepen. Het gaat daarbij om de sectoren handel en horeca, zakelijke dienstverlening en overige dienstverlening. In 2009 is het aandeel van de voorzieningen in Flevoland binnen de totale werkgelegenheid 33%, precies 3,5 procentpunt lager dan landelijk. Grafiek 20 toont de relatieve omvang van de voorzieningensector ook voor de Flevolandse gemeenten en regio’s, alsmede de referentiegebieden. Het verschil tussen Almere en de Noordvleugel is met 1,3 procentpunt relatief bescheiden. Grafiek 20 Aandeel werkgelegenheid voorzieningen binnen totale werkgelegenheid, Flevoland en referentiegebieden,2009 40
30 25 20 15 10 5 Nede rland
Noordvleug el
Flevolan d
Noord Fl
Oost Fl
Zuid Fl
Zee wol de
Urk
N'P older
Lelystad
Dronten
0 Almere
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
34
35
Ontwikkeling 1996-2009 Grafiek 21 geeft het verloop van het aandeel van de voorzieningensector binnen het geheel van economische activiteiten voor Almere, Flevoland en de referentiegebieden in de periode 1996-2009. Tussen 1996 en 2000 blijft dat voor Almere en nationaal redelijk stabiel, terwijl in Flevoland en de Noordvleugel het aandeel van de voorzieningensector licht daalt. In de periode 2000-2004 is voor alle gebieden grosso modo een ongeveer even sterke groei van het aandeel van de voorzieningen te constateren. In de daaropvolgende 4 jaar zet deze groei zich nationaal en in de Noordvleugel voort, zij het iets gematigder. Voor Flevoland blijft het aandeel tussen 2004 en 2008 daarentegen nagenoeg stabiel, terwijl het in Almere met bijna 2procentpunt zakt. Deze daling in Almere wordt veroorzaakt doordat tussen 2004 en 2008 in Almere de werkgelegenheidsgroei totaal sterker is geweest dan binnen de voorzieningenbranche. In Flevoland is de groei van de werkgelegenheid in de voorzieningen dan even groot als de groei van de totale werkgelegenheid. Tussen 2008 en 2009 herstelt zich deze verminderde groei voor de voorzieningensector weer, met name in Almere, waardoor het aandeel van de voorzieningen weer toeneemt. Grafiek 21
Aandeel werkgelegenheid voorzieningen binnen totale werkgelegenheid (%), Almere, Flevoland en
referentiegebieden,1996-2009 37 36 35 34
A lmere
33
Flevo land
32
No o rdvleugel Nederland
31 30 29 28 1996
2000
2004
2008 2009
Grafiek 22 Ontwikkeling werkgelegenheid, Almere, Flevoland en referentiegebieden, 1996-2009, indices (1996=100) 280
A lmere, vo o rzieningen
260
A lmere, to taal
240 Flevo land, vo o rzieningen
200
Flevo land, to taal
180
No o rdvleugel, vo o rzieningen
160
No o rdvleugel, to taal
140
Nederland, vo o rzieningen
120
Nederland, to taal
100 1996
2000
2004
2008
2009
Tussen 1996 en 2009 is het aandeel van de voorzieningensector op de totale werkgelegenheid in Flevoland door de bank genomen steeds zo’n 3 à 4 procentpunt lager dan nationaal en is het verschil tussen Almere en de Noordvleugel steeds 1%, met uitzondering van 2008. Grafiek 22 bevestigt deze ontwikkeling. De ontwikkeling van de voorzieningen heeft door de jaren heen voor alle gebieden een vergelijkbaar verloop als de groei van de totale werkgelegenheid. De onderlinge verhoudingen blijven
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
220
35
daardoor redelijk stabiel. Overigens is de werkgelegenheidsgroei in de gehele periode van zowel de voorzieningen als totaal in Flevoland en met name Almere steeds aanzienlijk hoger dan in de beide referentiegebieden. Tussen de Noordvleugel en Nederland zijn de verschillen daarbij nihil. Door de jaren heen ligt daarbij voor alle gebieden de groei van de werkgelegenheid in de voorzieningen iets hoger dan in de totale werkgelegenheid, waardoor het aandeel van de voorzieningensector enigszins is toegenomen. Nationaal is dat met 4 procentpunt een fractie sterker dan in Flevoland en Almere, waar het aandeel van de voorzieningen met 3 procentpunt is toegenomen in de afgelopen 13 jaar.
4.2
Bevolkingsontwikkeling
Flevoland is een relatief jong gebied waar zowel de bevolking als de werkgelegenheid de afgelopen jaren flink is toegenomen. Per 1 januari 2009 telt de provincie ongeveer 383.500 inwoners. Dat zijn bijna 111 duizend inwoners meer dan in 1996, hetgeen een toename van 41% is. Daarnaast vond met een toename van ruim 25 duizend in 1996 naar bijna 53 duizend in 2009 meer dan een verdubbeling plaats van het aantal arbeidsplaatsen in de voorzieningensector. In diezelfde periode van 13 jaar is in heel Nederland de bevolking met 6% toegenomen en de werkgelegenheid in de voorzieningensector met 40%. Grafiek 23 en Grafiek 24 tonen deze ontwikkelingen. Grafiek 23 Ontwikkeling van de bevolking, Flevoland en Nederland, 1996-2009, indices (1996=100) 220 Flevo land
Nederlan d
200
index
180
160
140
120
100 1996
Grafiek 24
2004
2008
2009
Ontwikkeling werkgelegenheid voorzieningensector, arbeidsplaatsen, Flevoland en Nederland, 1996-2009,
indices (1996=100) 220 Flevolan d
Nederla nd
200 180 index
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
36
2000
160
140 120
100 1996
2000
2004
2008
2009
Tabel 9 geeft deze ontwikkelingen voor dezelfde periode weer met daarbij om de 4 jaar een knip bij de jaren 2000, 2004 en 2008. Hierdoor wordt het beeld genuanceerder. In de eerste 2 perioden van 4 jaar, 1996-2000 en 2000-2004 bedroeg de groei van de werkgelegenheid in de voorzieningensector in Flevoland respectievelijk 34% en 22%. ofwel ruim 8% respectievelijk 5% per jaar. Dat is ruim het dubbele van de nationale groei in die perioden in de voorzieningensector met respectievelijk 15% en 10%. Tegelijkertijd ligt in die beide perioden de groei van de bevolking in Flevoland (respectievelijk 16% en 13%) echter vele malen hoger lag dan landelijk (zowel in 1996-2000 als 2000-2004 slechts 2%). Door deze in vergelijking met Nederland onevenredig grote bevolkingsaanwas heeft dit in Flevoland geresulteerd in een achterblijvend voorzieningenniveau. In 1996 is sprake van 31 arbeidsplaatsen per 1.000 inwoners minder, waarmee Flevoland een achterstand in het voorzieningenniveau ten opzichte van Nederland heeft van 31%. In 2000 betreft het 33 en in 2004 35 arbeidsplaatsen per 1.000 inwoners minder, resulterend in een achterstand in het voorzieningenniveau ten opzichte van Nederland in zowel 2000 als 2004 van 30%. Samengevat kan dus worden gesteld dat in Flevoland de werkgelegenheid in het verleden het hoge tempo van de bevolkingsgroei niet heeft kunnen bijhouden. Na 2004 echter wordt in Flevoland een duidelijke kentering zichtbaar qua bevolkingsaanwas. In de periode 2004-2008 is de groei ‘slechts’ 5% geweest tegenover 0,9% landelijk en tussen 2008 en 2009 ligt de groei nog maar 1 procentpunt hoger dan landelijk. Tegelijkertijd is voor deze tijdvakken de groei in de werkgelegenheid in de voorzieningensector in Flevoland met respectievelijk 19% en 6% veel hoger dan landelijk, waar sprake is van een groei van respectievelijk 8% en 2%. Doordat in Flevoland de groei van het aantal arbeidsplaatsen in de voorzieningensector groter is geweest dan nationaal en tevens de bevolkingsaanwas in Flevoland veel minder drastisch is geweest in vergelijking met het verleden is de omvang van het aantal arbeidsplaatsen meer in harmonie gekomen met de omvang van de bevolking, waardoor de achterstand in aantallen arbeidsplaatsen per 1.000 inwoners ten opzichte van Nederland in 2008 is gedaald naar 31 en in 2009 naar 27. Hiermee is de achterstand in het voorzieningenniveau in Flevoland ten opzichte van Nederland gedaald naar 23% in 2008 en 19% in 2009. Tabel 9 Ontwikkeling werkgelegenheid voorzieningensector en bevolking, Flevoland en Nederland, 1996-200916 1996-2000
2000-2004
2004-2008
2008-2009
207 140
134 115
122 110
119 108
106 102
Bevolkingsomvang Flevoland Nederland
141 106
116 102
113 102
105 101
101 100
Tot slot in dit verband een opmerking over de bevolkingsopbouw naar leeftijd en het voorzieningengebruik. In dit onderzoek wordt het voorzieningenaanbod gerelateerd aan de totale bevolking. Met minder ouderen en meer jongeren is de leeftijdsopbouw in Flevoland anders dan die in heel Nederland, hetgeen de vraag oproept of dit uitmaakt voor het voorzieningengebruik. Eerder onderzoek voor Flevoland heeft laten zien dat dit meevalt. Het totale gebruik van voorzieningen is redelijk gespreid over de verschillende leeftijdsgroepen, zo gebruiken in Flevoland de circa 10% 65+ers naar schatting ook circa 10% van het voorzieningenaanbod. Door het gelijkmatige gebruik van
16
Volledigheidshalve is de periode 2008-2009 ook opgenomen, maar deze laat zich moeilijk vergelijken met de 4-jaarsperioden. Verder zij vermeld dat bij
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
1996-2009 Arbeidsplaatsen voorzieningensector Flevoland Nederland
de indices steeds het eerste jaar van elke 4-jaarsperiode het basisjaar is. .
37
voorzieningen per leeftijdsklasse geven de gemaakte vergelijkingen van Flevoland met het veel ‘grijzere’ Nederland dan ook een goed beeld van het totale voorzieningengebruik. Per deelsector zijn er wel verschillen. Zo ligt het gebruik in de sectoren zorg en welzijn hoger bij ouderen, terwijl jongeren juist meer gebruik maken van onderwijs en horeca. De leeftijdsopbouw in Flevoland zou gedeeltelijk een verklaring kunnen geven voor het geconstateerde lagere voorzieningenaanbod in de zorgsector, en zou het lagere voorzieningenaanbod in de horecasector juist extra kunnen benadrukken. In hoeverre de andere bevolkingssamenstelling in Flevoland de uitkomsten nuanceert zou in een volgend onderzoek meer expliciet uitgewerkt kunnen worden.
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
38
Bijlage 1 Indeling sectoren
Sector
SBI2008
Omschrijving
Speciaal
85202 85203
Speciaal basisonderwijs Speciaal onderwijs in expertisecentra
Basis
85201
Basisonderwijs voor leerplichtigen
VO
85311 85314 85312 85313
Havo en vwo Brede scholengemeenschappen voor voortgezet onderwijs Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs Praktijkonderwijs
(vo)
MBO
85321 85323
Middelbaar beroepsonderwijs Middelbaar beroepsonderwijs en educatie (gecombineerd)
(mbo)
Hoger voortgezet onderwijs
8541 8542
Niet-universitair hoger onderwijs Universitair hoger onderwijs
Overig onderwijs
8553 85322 85591 85592 85599 8560
Auto- en motorrijscholen Educatie Afstandsonderwijs Bedrijfsopleiding en -training Studiebegeleiding, vorming en onderwijs n.e.g. Dienstverlening voor het onderwijs
(omschrijving kort)
Onderwijs (speciaal) (basis)
(hoger vgz) (overig)
Medische zorg, gezondheidszorg & verpleging Huisarts
8621
Praktijken van huisartsen
Specialist
86231 86222
Praktijken van tandartsen Praktijken van psychiaters en dagbehandelcentra voor geestelijke gezondheids- en verslavingszorg Praktijken van medisch specialisten en medische dagbehandelcentracentra (geen tandheelkunde of psychiatrie) Praktijken van tandheelkundig specialisten
(specialist)
(para med)
86921 86913
Praktijken van verloskundigen Praktijken van fysiotherapeuten Overige paramedische praktijken (geen fysiotherapie of psychologie) en alternatieve genezers Gezondheidscentra Praktijken van psychotherapeuten en psychologen
Ziekenhuizen en ambulances
86101 86103 86102 86925
Universitair medische centra Categorale ziekenhuizen Algemene ziekenhuizen Ambulancediensten en centrale posten
Intramuraal / residentieel
8710 87302 86104
Verpleeghuizen Verzorgingshuizen Geestelijke gezondheids- en verslavingszorg met overnachting
(intramuraal)
Extramuraal / ambulant
88991 88101 88103
Ambulante jeugdzorg Thuiszorg Ondersteuning en begeleiding van gehandicapten
(extramuraal)
86221 86232 Para medische zorg
86911 86912 86919
(huisarts)
(zkh/ambul)
Sector
SBI2008
Omschrijving
(omschrijving kort)
Medische zorg, gezondheidszorg & verpleging - vervolg In- + extramuraal / combinatie
8720 87301 87901
Huizen en dagverblijven voor verstandelijk gehandicapten en Huizen en dagverblijven voor niet-verstandelijk gehandicapten Jeugdzorg met overnachting en dagverblijven voor jeugdzorg
Overig medische zorg17
86924
Medische laboratoria, trombosediensten en overig behandelingsondersteunend onderzoek Samenwerkingsorganen op het gebied van gezondheidszorg en overige gezonheidsondersteunende diensten Apotheken
86929 4773
(combinatie)
(overig)
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welzijnszorg en -werk
88992 88911 88912 88102 88993 88999 86923
Maatschappelijk werk Kinderopvang Peuterspeelzaalwerk Welzijnszorg voor ouderen Lokaak welzijnswerk Overig maatschappelijk advies, gemeenschapshuizen en samenwerkingsorganen op het gebied van welzijn Preventieve gezondheidszorg (geen arbobegeleiding)
(lokaal welz zorg)
Maatschappelijke opvang m.o.
87902
Maatschappelijke opvang met overnachting
Overig lokaal welzijnszorg
69102 86922
Rechtskundige adviesbureaus Arbobegeleiding en re-integratie
Openbare bibliotheken
91011
Openbare bibliotheken
(biblioth)
Musea
91021 9103
Musea Monumentenzorg
(musea)
Bezoek cultuur overig
5914 90041 91012 91019 91022
Bioscopen Theaters en schouwburgen Kunstuitleencentra Overige culturele uitleencentra en openbare archieven Kunstgalerieën en –expositieruimten
Beoefening cultuur
90011 9003 85522 90013 90012 9002 94994 85521
Beoefening van podiumkunst Schrijven en overige scheppende kunst Kunstzinnige vorming van amateurs (geen dansscholen) Circus en variété Producenten van podiumkunst Dienstverlening voor uitvoerende kunst Vriendenkringen op het gebied van cultuur, fanclubs en overige kunstbevordering Dansscholen
Creatieve industrie
5913 59111 5912 59112 5920 74201 6321 7111 7410
Distributie van films en televisieproducties Productie van films (geen televisiefilms) Facilitaire activiteiten voor film- en televisieproductie Productie van televisieprogramma's Maken en uitgeven van geluidsopnamen Fotografie Persagentschappen Architecten Industrieel ontwerp en vormgeving
Recreatie
92001 93212 93211 91041 92009 90042 93299 7990
Loterijen en kansspelen (geen amusementsautomaten) Kermisattracties Pret- en themaparken Dieren- en plantentuinen, kinderboerderijen Exploitatie van amusements- en speelautomaten Evenementenhallen Overige recreatie n.e.g. (geen jachthavens) Informatieverstrekking op het gebied van toerisme en reserveringsbureas Jachthavens
(maatsch opv) (overig)
Cultuur, recreatie en sport
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
93291
17
(beoef cult)
(creatieve ind)
(recreatie)
De categorie ‘zorg overig’ vertegenwoordigt in geval van Almere (en dus ook in de cijfers voor Flevoland) relatief veel arbeidsplaatsen omdat Zorggroep Almere daarbinnen valt. Deze multifunctionele organisatie omvat zowel eerstelijns gezondheidsdiensten als intra- en semimurale zorg
40
(bez cult)
Sector
SBI2008
Omschrijving
(omschrijving kort)
Cultuur, recreatie en sport - vervolg Recreatie -vervolg-
552 553 559
Verhuur van vakantiehuisjes en appartementen; jeugdherbergen en vakantiekampen Kampeerterreinen Overige logiesverstrekking
Binnensport
93111 93141 93112 93142 93143 93144 93145 93149 93146
Zwembaden Individuele zaalsport Sporthallen, sportzalen en gymzalen Zaalsport in teamverband Kracht- en vechtsport Bowlen, kegelen, biljarten e.d. Denksport Overige binnensport en omnisport Sportscholen
(binnensport)
Buitensport
93113 93121 93122 93123 93124 93125 93126 93127 93128 93129 93193 93192 93151 93152 85511
Sportvelden Veldvoetbal Veldsport in teamverband (geen voetbal) Atletiek Tennis Paardensport en maneges Wielersport Auto- en motorsport Wintersport Overige buitensport Verzorgen van vistochten Hengelsport Zwem- en onderwatersport Roei-, kano-, zeil- en surfsport e.d. Zeil- en surfscholen
(buitensport)
Overig sport
93119 7721 93191 85519 93194 93195 93196
(overig sport)
93199
Overige sportaccommodaties Verhuur van sport- en recreatieartikelen Beroepssportlieden Overig sport- en recreatieonderwijs Supportersverenigingen (sport) Organiseren van sportevenementen Overkoepelende organen en samenwerkings- en adviesorganen op het gebied van sport Overige sportactiviteiten n.e.g.
551 56
Hotels e.d. Eet- en drinkgelegenheden
Horeca Horeca
Detailhandel
(horeca)
(detailhandel)
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
In navolging van de voorgaande voorzieningenonderzoeken voor Flevoland is het totaal aantal arbeidsplaatsen steeds vastgesteld door het aantal parttimers te halveren en te sommeren met het aantal fulltimers.
41
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
42
Bijlage 2 Omvang en ruimtelijke spreiding voorzieningen, Flevoland, 1996-2009
Tabel B2.1 : Aantal arbeidsplaatsen voorzieningensector naar gemeente en regio, Flevoland, 1996 Oost Fl
Regio's Noord Fl
Flevoland totaal
0 125 0 4 0 26 154
170 1074 613 147 1 177 2180
138 754 611 158 157 243 2060
65 478 594 32 0 35 1201
373 2305 1817 336 158 452 5439
14 23 9 0 34 44 15 12 150
5 12 19 0 0 71 43 14 163
11 156 230 642 105 215 215 714 2284
70 93 351 583 522 386 172 109 2283
52 59 69 307 524 279 194 36 1518
133 308 649 1532 1150 878 580 857 6084
164 22 3 189
14 0 0 14
39 76 0 114
1014 76 19 1108
532 114 11 657
178 22 3 203
1723 212 33 1967
27 18 44 97 110 92 39 72 18 516
28 3 7 64 25 54 40 22 12 253
6 2 0 4 2 9 22 10 0 54
12 0 12 14 15 582 9 40 2 684
64 0 53 174 232 674 112 137 9 1451
47 36 45 115 129 491 56 115 24 1055
34 5 7 68 27 63 62 32 12 307
143 40 104 356 387 1228 229 283 44 2812
1630
4423
2796
429
1114
7020
6053
3225
16300
194 743
573 1681
308 1107
134 337
76 323
755 3360
767 2424
442 1444
1962 7227
2567
6677
4211
900
1513
11135
9244
5111
25489
Dronten
Lelystad
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
170 949 613 143 1 151 2026
32 237 134 14 150 30 596
106 517 477 144 7 213 1464
65 333 533 32 0 27 988
0 145 61 0 0 8 213
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
6 144 211 642 105 144 172 700 2121
31 23 35 0 73 146 14 34 354
39 70 316 583 449 240 158 75 1929
38 36 60 307 490 235 179 24 1368
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 975 Maatsch opvang 0 Overig 19 Totaal 994
62 79 1 142
470 35 10 515
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 52 Musea 0 Bezoek cult overig 41 Beoefening cult 160 Creatieve industrie 217 Recreatie 92 Binnensport 103 Buitensport 97 Overig sport 7 Totaal 767
20 18 1 18 19 399 17 43 6 539
5906
Horeca en detailhandel Horeca 679 Detail 3037
Subtotaal VZ
Totaal VZ
9622
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Zuid Fl
N’Polder
Gemeenten Urk Zeew
Almere
43
Tabel B2.2 : Aantal arbeidsplaatsen voorzieningensector naar gemeente en regio, Flevoland, 2000
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Oost Fl
Regio's Noord Fl
Flevoland totaal
0 172 18 7 1 81 278
222 1558 852 348 48 351 3378
168 839 718 184 182 275 2363
64 575 654 40 0 50 1382
454 2972 2223 571 229 675 7122
16 36 14 0 41 139 12 13 269
17 31 38 0 0 97 46 18 246
26 234 389 841 122 472 296 1832 4209
49 142 288 673 725 443 396 142 2856
62 100 78 342 608 523 231 42 1981
136 475 752 1856 1454 1436 922 2015 9044
262 6 7 275
21 0 0 21
109 44 3 155
1079 91 28 1196
937 120 15 1071
283 6 7 296
2298 216 48 2562
31 43 46 136 102 105 66 87 19 633
29 3 10 31 34 35 38 21 14 213
11 1 0 2 4 7 16 4 4 47
19 0 6 21 21 613 10 54 2 745
99 0 59 287 362 749 231 139 29 1953
54 43 47 192 131 377 105 129 28 1102
40 4 10 33 38 42 54 25 18 260
192 47 115 510 530 1167 388 293 74 3315
1925
5465
3321
596
1423
10734
7390
3917
22042
249 947
638 1930
383 1519
159 457
95 465
1086 4840
887 2877
542 1976
2513 9693
3121
8033
5223
1212
1983
16660
11154
6435
34248
Dronten
Lelystad
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
222 1386 834 341 47 270 3100
16 302 150 40 158 51 716
152 537 568 144 24 224 1647
64 390 589 38 0 41 1121
0 185 65 2 0 9 261
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
9 203 351 841 122 375 250 1814 3963
11 47 71 0 205 180 36 43 591
38 95 217 673 520 263 360 99 2265
46 64 64 342 567 384 219 29 1712
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 970 Maatsch opvang 47 Overig 25 Totaal 1041
87 59 4 150
850 61 11 921
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 80 Musea 0 Bezoek cult overig 53 Beoefening cult 266 Creatieve industrie 341 Recreatie 136 Binnensport 221 Buitensport 85 Overig sport 27 Totaal 1208
23 0 1 56 29 272 39 42 9 469
9311
Horeca en detailhandel Horeca 991 Detail 4375
Subtotaal VZ
44
Zuid Fl
Totaal VZ
14677
N’Polder
Gemeenten Urk Zeew
Almere
Tabel B2.3 : Aantal arbeidsplaatsen voorzieningensector naar gemeente en regio, Flevoland, 2004
Oost Fl
Regio's Noord Fl
Flevoland totaal
0 238 41 0 0 48 327
301 2109 1276 366 116 577 4743
192 1031 780 159 158 240 2558
73 641 580 184 0 62 1538
565 3780 2635 708 273 878 8838
18 19 17 0 60 203 21 13 349
20 21 43 0 0 71 69 19 242
42 321 388 1193 463 814 465 2050 5733
94 137 273 828 1112 609 290 145 3484
73 91 86 383 643 785 447 48 2551
207 547 746 2403 2216 2207 1200 2242 11766
237 40 3 279
33 0 0 33
170 0 3 173
1733 49 147 1928
1217 124 54 1395
270 40 3 312
3219 212 204 3634
42 45 43 141 62 159 69 32 31 622
32 0 12 43 34 55 35 23 13 246
15 2 0 1 7 7 12 0 3 45
21 1 8 42 35 699 15 43 7 868
141 17 92 319 429 941 281 120 53 2388
64 45 47 162 88 546 111 70 50 1179
47 2 12 44 41 62 47 23 16 291
250 63 150 523 557 1548 438 212 119 3857
2278
6336
3934
754
1609
14789
8614
4688
28093
Horeca en detailhandel Horeca 1181 Detail 4982
192 1011
704 2387
437 1570
160 471
110 482
1291 5464
896 3398
597 2041
2782 10902
Totaal VZ
3481
9427
5941
1385
2201
21544
12908
7326
41777
Dronten
Lelystad
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
301 1871 1235 366 116 529 4416
22 368 228 14 157 56 845
170 663 552 145 1 184 1713
73 432 475 181 0 49 1209
0 209 105 3 0 13 329
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
22 300 345 1193 463 743 396 2031 5491
33 31 73 0 240 169 40 49 633
61 106 200 828 872 440 250 96 2851
55 72 69 383 583 582 426 35 2202
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 1563 Maatsch opvang 49 Overig 144 Totaal 1755
163 79 3 245
1054 45 51 1150
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 120 Musea 16 Bezoek cult overig 84 Beoefening cult 277 Creatieve industrie 394 Recreatie 242 Binnensport 266 Buitensport 77 Overig sport 46 Totaal 1520
22 0 4 21 26 387 42 38 19 557
13180
Subtotaal VZ
19343
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Zuid Fl
N’Polder
Gemeenten Urk Zeew
Almere
45
Tabel B2.4 : Aantal arbeidsplaatsen voorzieningensector naar gemeente en regio, Flevoland, 2008
Zuid Fl
Oost Fl
Regio's Noord Fl
Flevoland totaal
0 248 48 0 6 74 376
360 2159 1680 506 105 676 5483
194 1100 800 201 211 452 2956
119 706 597 231 0 68 1720
672 3964 3076 936 315 1195 10157
33 25 24 0 136 189 75 17 497
27 40 56 0 0 56 67 34 278
62 452 511 1432 286 1040 560 2173 6513
134 396 316 922 1222 451 395 198 4031
105 120 121 219 790 833 342 55 2582
300 967 947 2572 2297 2322 1297 2425 13124
491 56 10 556
62 0 13 75
301 1 8 310
3050 45 181 3275
1671 138 59 1868
553 56 23 631
5273 238 262 5773
52 79 52 183 86 85 79 71 57 741
30 1 15 65 38 70 55 20 20 312
12 1 0 5 5 4 17 0 4 47
17 0 3 31 63 575 15 51 15 767
129 10 93 459 603 882 207 166 105 2648
71 79 62 224 125 511 121 106 78 1373
42 2 15 70 43 74 72 20 24 359
240 90 169 753 768 1465 399 290 207 4379
2740
7485
4318
971
1729
17917
10225
5289
33432
Horeca en detailhandel Horeca 1432 Detail 6087
307 1211
814 2735
538 1564
214 586
148 640
1580 6727
1121 3946
752 2150
3452 12822
Totaal VZ
4258
11034
6420
1771
2517
26224
15292
8191
49706
Dronten
Lelystad
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
360 1911 1632 506 99 602 5107
23 365 234 53 197 81 952
171 735 566 148 14 371 2004
119 457 505 228 0 58 1366
0 249 92 3 0 10 354
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
35 412 455 1432 286 984 493 2139 6235
55 67 80 0 287 97 105 64 755
79 329 236 922 935 354 290 134 3276
72 95 97 219 654 644 267 38 2085
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 2749 Maatsch opvang 44 Overig 173 Totaal 2965
328 71 4 403
1343 67 55 1465
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 112 Musea 10 Bezoek cult overig 90 Beoefening cult 428 Creatieve industrie 540 Recreatie 307 Binnensport 192 Buitensport 115 Overig sport 90 Totaal 1881
19 0 10 41 39 426 42 35 21 632
16188
Subtotaal VZ
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
46
23707
N’Polder
Gemeenten Urk Zeew
Almere
Tabel B2.5 : Aantal arbeidsplaatsen voorzieningensector naar gemeente en regio, Flevoland, 2009
Oost Fl
Regio's Noord Fl
Flevoland totaal
0 252 51 0 12 90 404
391 2239 1670 498 120 736 5652
191 1141 893 181 215 369 2985
142 731 606 225 0 77 1779
722 4109 3167 903 334 1180 10414
30 30 15 0 162 205 70 18 528
26 43 91 0 0 57 69 33 317
65 509 631 1549 311 1007 660 2056 6783
136 283 393 841 1459 735 428 192 4463
98 128 143 256 797 884 347 55 2704
297 918 1166 2646 2565 2624 1434 2301 13949
541 47 9 597
63 0 14 77
273 1 11 284
3378 48 237 3661
1815 95 84 1993
604 47 23 674
5796 189 343 6327
60 80 53 209 90 90 94 54 44 772
30 1 17 70 50 105 61 15 20 368
11 2 0 15 9 6 25 0 5 71
19 0 2 41 40 560 18 56 14 748
141 12 82 587 808 873 191 176 121 2986
79 80 63 251 139 545 163 87 69 1472
41 3 17 85 59 111 86 15 25 439
259 95 160 921 1004 1528 439 278 213 4896
3027
7885
4544
1050
1751
19079
10912
5594
35585
Horeca en detailhandel Horeca 1708 Detail 6442
314 1241
887 2794
575 1633
203 626
162 666
1870 7108
1201 4035
778 2259
3848 13401
Totaal VZ
4582
11566
6752
1879
2579
28057
16148
8631
52834
Dronten
Lelystad
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
391 1987 1619 498 108 646 5248
23 372 249 44 199 92 977
168 769 644 137 16 277 2008
142 474 501 222 0 66 1404
0 257 105 3 0 11 375
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
39 466 540 1549 311 950 591 2023 6466
60 82 98 0 317 141 141 62 899
76 201 295 841 1142 594 287 130 3564
68 98 128 256 635 679 277 37 2176
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 3105 Maatsch opvang 47 Overig 226 Totaal 3377
408 30 14 452
1407 65 70 1541
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 122 Musea 12 Bezoek cult overig 80 Beoefening cult 546 Creatieve industrie 768 Recreatie 313 Binnensport 173 Buitensport 120 Overig sport 107 Totaal 2238
19 0 10 42 49 455 69 33 25 700
17328
Subtotaal VZ
25478
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Zuid Fl
N’Polder
Gemeenten Urk Zeew
Almere
47
Tabel B2.6 : Voorzieningenniveau naar gemeente en regio, Flevoland, 1996
Zuid Fl
Oost Fl
Regio's Noord Fl
Flevoland totaal
0,0 9,4 0,0 0,3 0,0 2,0 11,6
1,3 8,5 4,9 1,2 0,0 1,4 17,3
1,5 8,2 6,7 1,7 1,7 2,7 22,5
1,2 8,7 10,8 0,6 0,0 0,6 21,8
1,4 8,4 6,7 1,2 0,6 1,7 19,9
0,9 1,6 0,6 0,0 2,3 3,0 1,0 0,8 10,1
0,4 0,9 1,4 0,0 0,0 5,3 3,2 1,1 12,3
0,1 1,2 1,8 5,1 0,8 1,7 1,7 5,7 18,1
0,8 1,0 3,8 6,4 5,7 4,2 1,9 1,2 24,9
0,9 1,1 1,2 5,6 9,5 5,1 3,5 0,7 27,5
0,5 1,1 2,4 5,6 4,2 3,2 2,1 3,1 22,3
4,1 0,5 0,1 4,7
0,9 0,0 0,0 0,9
2,9 5,7 0,0 8,6
8,0 0,6 0,2 8,8
5,8 1,2 0,1 7,2
3,2 0,4 0,1 3,7
6,3 0,8 0,1 7,2
0,4 0,3 0,7 1,6 1,8 1,5 0,6 1,2 0,3 8,5
0,7 0,1 0,2 1,6 0,6 1,3 1,0 0,5 0,3 6,3
0,4 0,1 0,0 0,3 0,1 0,6 1,5 0,7 0,0 3,6
0,9 0,0 0,9 1,1 1,1 43,7 0,7 3,0 0,2 51,4
0,5 0,0 0,4 1,4 1,8 5,3 0,9 1,1 0,1 11,5
0,5 0,4 0,5 1,3 1,4 5,4 0,6 1,3 0,3 11,5
0,6 0,1 0,1 1,2 0,5 1,1 1,1 0,6 0,2 5,6
0,5 0,1 0,4 1,3 1,4 4,5 0,8 1,0 0,2 10,3
52,7
72,9
69,2
28,9
83,7
55,7
66,1
58,4
59,7
Horeca en detailhandel Horeca 6,0 Detail 26,9
6,3 24,0
9,4 27,7
7,6 27,4
9,0 22,7
5,7 24,3
6,0 26,7
8,4 26,5
8,0 26,2
7,2 26,5
Totaal VZ
83,0
110,0
104,3
60,7
113,7
88,4
100,9
92,6
93,4
Dronten
Lelystad
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
1,5 8,4 5,4 1,3 0,0 1,3 18,0
1,0 7,7 4,3 0,5 4,9 1,0 19,3
1,7 8,5 7,9 2,4 0,1 3,5 24,1
1,6 8,2 13,2 0,8 0,0 0,7 24,5
0,0 9,8 4,1 0,0 0,0 0,5 14,4
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
0,1 1,3 1,9 5,7 0,9 1,3 1,5 6,2 18,8
1,0 0,7 1,1 0,0 2,4 4,7 0,5 1,1 11,5
0,6 1,2 5,2 9,6 7,4 4,0 2,6 1,2 31,8
0,9 0,9 1,5 7,6 12,1 5,8 4,4 0,6 33,9
2,0 2,6 0,0 4,6
7,7 0,6 0,2 8,5
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 0,5 Musea 0,0 Bezoek cult overig 0,4 Beoefening cult 1,4 Creatieve industrie 1,9 Recreatie 0,8 Binnensport 0,9 Buitensport 0,9 Overig sport 0,1 Totaal 6,8
0,6 0,6 0,0 0,6 0,6 12,9 0,5 1,4 0,2 17,4
Subtotaal VZ
52,4
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 8,7 Maatsch opvang 0,0 Overig 0,2 Totaal 8,8
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
48
85,4
N’Polder
Gemeenten Urk Zeew
Almere
Tabel B2.7 : Voorzieningenniveau naar gemeente en regio, Flevoland, 2000
Oost Fl
Regio's Noord Fl
Flevoland totaal
0,0 10,0 1,0 0,4 0,1 4,7 16,1
1,4 9,7 5,3 2,2 0,3 2,2 21,1
1,7 8,5 7,3 1,9 1,9 2,8 24,0
1,1 9,8 11,1 0,7 0,0 0,8 23,5
1,4 9,4 7,0 1,8 0,7 2,1 22,5
1,0 2,3 0,9 0,0 2,6 8,7 0,8 0,8 16,9
1,0 1,8 2,2 0,0 0,0 5,6 2,7 1,0 14,3
0,2 1,5 2,4 5,3 0,8 2,9 1,8 11,4 26,3
0,5 1,4 2,9 6,8 7,4 4,5 4,0 1,4 29,0
1,1 1,7 1,3 5,8 10,3 8,9 3,9 0,7 33,7
0,4 1,5 2,4 5,9 4,6 4,5 2,9 6,4 28,5
6,1 0,1 0,2 6,4
1,3 0,0 0,0 1,3
6,3 2,5 0,2 9,0
6,7 0,6 0,2 7,5
9,5 1,2 0,2 10,9
4,8 0,1 0,1 5,0
7,2 0,7 0,2 8,1
0,5 0,7 0,7 2,2 1,6 1,7 1,0 1,4 0,3 10,0
0,7 0,1 0,2 0,7 0,8 0,8 0,9 0,5 0,3 5,0
0,7 0,1 0,0 0,1 0,3 0,4 1,0 0,3 0,3 3,0
1,1 0,0 0,3 1,2 1,2 35,5 0,6 3,1 0,1 43,2
0,6 0,0 0,4 1,8 2,3 4,7 1,4 0,9 0,2 12,2
0,5 0,4 0,5 2,0 1,3 3,8 1,1 1,3 0,3 11,2
0,7 0,1 0,2 0,6 0,6 0,7 0,9 0,4 0,3 4,4
0,6 0,1 0,4 1,6 1,7 3,7 1,2 0,9 0,2 10,5
54,6
86,6
77,3
37,5
82,5
67,1
75,1
66,6
69,5
Horeca en detailhandel Horeca 6,9 Detail 30,6
7,1 26,9
10,1 30,6
8,9 35,4
10,0 28,8
5,5 26,9
6,8 30,2
9,0 29,3
9,2 33,6
7,9 30,6
Totaal VZ
88,6
127,3
121,6
76,3
114,9
104,1
113,4
109,4
108,0
Dronten
Lelystad
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
1,6 9,7 5,8 2,4 0,3 1,9 21,7
0,5 8,6 4,3 1,1 4,5 1,4 20,3
2,4 8,5 9,0 2,3 0,4 3,6 26,1
1,5 9,1 13,7 0,9 0,0 1,0 26,1
0,0 11,6 4,1 0,1 0,0 0,6 16,4
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
0,1 1,4 2,5 5,9 0,9 2,6 1,8 12,7 27,8
0,3 1,3 2,0 0,0 5,8 5,1 1,0 1,2 16,8
0,6 1,5 3,4 10,7 8,2 4,2 5,7 1,6 35,9
1,1 1,5 1,5 8,0 13,2 8,9 5,1 0,7 39,9
2,5 1,7 0,1 4,3
13,5 1,0 0,2 14,6
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 0,6 Musea 0,0 Bezoek cult overig 0,4 Beoefening cult 1,9 Creatieve industrie 2,4 Recreatie 1,0 Binnensport 1,5 Buitensport 0,6 Overig sport 0,2 Totaal 8,5
0,7 0,0 0,0 1,6 0,8 7,7 1,1 1,2 0,3 13,3
Subtotaal VZ
65,2
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 6,8 Maatsch opvang 0,3 Overig 0,2 Totaal 7,3
102,8
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Zuid Fl
N’Polder
Gemeenten Urk Zeew
Almere
49
Tabel B2.8 : Voorzieningenniveau naar gemeente en regio, Flevoland, 2004
Zuid Fl
Oost Fl
Regio's Noord Fl
Flevoland totaal
0,0 12,4 2,1 0,0 0,0 2,5 17,0
1,6 11,1 6,7 1,9 0,6 3,0 25,0
1,8 9,6 7,3 1,5 1,5 2,2 23,8
1,2 10,2 9,3 2,9 0,0 1,0 24,6
1,6 10,5 7,3 2,0 0,8 2,4 24,6
1,1 1,1 1,0 0,0 3,5 11,9 1,2 0,8 20,5
1,0 1,1 2,2 0,0 0,0 3,7 3,6 1,0 12,6
0,2 1,7 2,0 6,3 2,4 4,3 2,4 10,8 30,2
0,9 1,3 2,5 7,7 10,4 5,7 2,7 1,3 32,4
1,2 1,5 1,4 6,1 10,3 12,5 7,1 0,8 40,7
0,6 1,5 2,1 6,7 6,2 6,1 3,3 6,2 32,7
5,2 0,9 0,1 6,1
1,9 0,0 0,0 1,9
8,9 0,0 0,2 9,0
9,1 0,3 0,8 10,2
11,3 1,2 0,5 13,0
4,3 0,6 0,0 5,0
8,9 0,6 0,6 10,1
0,6 0,6 0,6 2,0 0,9 2,3 1,0 0,5 0,4 8,9
0,7 0,0 0,3 0,9 0,7 1,2 0,8 0,5 0,3 5,4
0,9 0,1 0,0 0,1 0,4 0,4 0,7 0,0 0,2 2,6
1,1 0,1 0,4 2,2 1,8 36,4 0,8 2,2 0,4 45,3
0,7 0,1 0,5 1,7 2,3 5,0 1,5 0,6 0,3 12,6
0,6 0,4 0,4 1,5 0,8 5,1 1,0 0,7 0,5 11,0
0,8 0,0 0,2 0,7 0,7 1,0 0,8 0,4 0,3 4,6
0,7 0,2 0,4 1,5 1,5 4,3 1,2 0,6 0,3 10,7
60,3
91,0
86,3
44,2
83,9
77,9
80,2
74,9
78,1
Horeca en detailhandel Horeca 6,9 Detail 29,2
5,1 26,8
10,1 34,3
9,6 34,5
9,4 27,6
5,7 25,1
6,8 28,8
8,3 31,6
9,5 32,6
7,7 30,3
Totaal VZ
92,2
135,4
130,4
81,3
114,8
113,5
120,2
117,0
116,1
Dronten
Lelystad
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
1,8 11,0 7,2 2,1 0,7 3,1 25,9
0,6 9,7 6,0 0,4 4,2 1,5 22,4
2,4 9,5 7,9 2,1 0,0 2,6 24,6
1,6 9,5 10,4 4,0 0,0 1,1 26,5
0,0 12,3 6,2 0,2 0,0 0,8 19,3
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
0,1 1,8 2,0 7,0 2,7 4,4 2,3 11,9 32,2
0,9 0,8 1,9 0,0 6,4 4,5 1,1 1,3 16,8
0,9 1,5 2,9 11,9 12,5 6,3 3,6 1,4 40,9
1,2 1,6 1,5 8,4 12,8 12,8 9,3 0,8 48,3
4,3 2,1 0,1 6,5
15,1 0,6 0,7 16,5
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 0,7 Musea 0,1 Bezoek cult overig 0,5 Beoefening cult 1,6 Creatieve industrie 2,3 Recreatie 1,4 Binnensport 1,6 Buitensport 0,5 Overig sport 0,3 Totaal 8,9
0,6 0,0 0,1 0,6 0,7 10,2 1,1 1,0 0,5 14,7
Subtotaal VZ
77,2
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 9,2 Maatsch opvang 0,3 Overig 0,8 Totaal 10,3
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
50
113,3
N’Polder
Gemeenten Urk Zeew
Almere
Tabel B2.9 : Voorzieningenniveau naar gemeente en regio, Flevoland, 2008
Oost Fl
Regio's Noord Fl
Flevoland totaal
0,0 12,2 2,4 0,0 0,3 3,6 18,5
1,8 10,6 8,3 2,5 0,5 3,3 26,9
1,7 9,9 7,2 1,8 1,9 4,1 26,5
1,9 11,1 9,4 3,6 0,0 1,1 27,1
1,8 10,5 8,1 2,5 0,8 3,2 26,8
1,9 1,4 1,3 0,0 7,6 10,6 4,2 1,0 27,9
1,3 2,0 2,8 0,0 0,0 2,8 3,3 1,7 13,7
0,3 2,2 2,5 7,0 1,4 5,1 2,8 10,7 32,0
1,2 3,5 2,8 8,3 11,0 4,0 3,5 1,8 36,1
1,7 1,9 1,9 3,4 12,4 13,1 5,4 0,9 40,6
0,8 2,6 2,5 6,8 6,1 6,1 3,4 6,4 34,7
10,7 1,2 0,2 12,2
3,5 0,0 0,7 4,2
14,8 0,0 0,4 15,3
15,0 0,2 0,9 16,1
15,0 1,2 0,5 16,7
8,7 0,9 0,4 9,9
13,9 0,6 0,7 15,2
0,7 1,1 0,7 2,5 1,2 1,2 1,1 1,0 0,8 10,1
0,7 0,0 0,3 1,4 0,8 1,5 1,2 0,4 0,4 6,8
0,7 0,1 0,0 0,3 0,3 0,2 1,0 0,0 0,2 2,6
0,8 0,0 0,1 1,5 3,1 28,3 0,7 2,5 0,7 37,8
0,6 0,0 0,5 2,3 3,0 4,3 1,0 0,8 0,5 13,0
0,6 0,7 0,6 2,0 1,1 4,6 1,1 0,9 0,7 12,3
0,7 0,0 0,2 1,1 0,7 1,2 1,1 0,3 0,4 5,6
0,6 0,2 0,4 2,0 2,0 3,9 1,1 0,8 0,5 11,6
71,1
102,4
94,5
54,5
85,2
88,0
91,6
83,2
88,3
8,0 31,4
11,1 37,4
11,8 34,2
12,0 32,9
7,3 31,5
7,8 33,0
10,0 35,4
11,8 33,8
9,1 33,9
110,5
151,0
140,4
99,4
124,1
128,8
137,0
128,9
131,3
Dronten
Lelystad
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
2,0 10,4 8,9 2,8 0,5 3,3 27,9
0,6 9,5 6,1 1,4 5,1 2,1 24,7
2,3 10,1 7,7 2,0 0,2 5,1 27,4
2,6 10,0 11,0 5,0 0,0 1,3 29,9
0,0 14,0 5,2 0,2 0,0 0,6 19,9
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
0,2 2,2 2,5 7,8 1,6 5,4 2,7 11,7 34,0
1,4 1,7 2,1 0,0 7,4 2,5 2,7 1,7 19,6
1,1 4,5 3,2 12,6 12,8 4,8 4,0 1,8 44,8
1,6 2,1 2,1 4,8 14,3 14,1 5,8 0,8 45,6
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 15,0 Maatsch opvang 0,2 Overig 0,9 Totaal 16,2
8,5 1,8 0,1 10,5
18,4 0,9 0,8 20,1
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 0,6 Musea 0,1 Bezoek cult overig 0,5 Beoefening cult 2,3 Creatieve industrie 2,9 Recreatie 1,7 Binnensport 1,0 Buitensport 0,6 Overig sport 0,5 Totaal 10,3
0,5 0,0 0,3 1,1 1,0 11,1 1,1 0,9 0,5 16,4
Subtotaal VZ
88,3
Horeca en detailhandel Horeca 7,8 Detail 33,2 Totaal VZ
129,4
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Zuid Fl
N’Polder
Gemeenten Urk Zeew
Almere
51
Tabel B2.10 : Voorzieningenniveau naar gemeente en regio, Flevoland, 2009
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
52
Zuid Fl
Oost Fl
Regio's Noord Fl
Flevoland totaal
0,0 12,1 2,5 0,0 0,6 4,3 19,4
1,9 10,8 8,1 2,4 0,6 3,6 27,3
1,7 10,1 7,9 1,6 1,9 3,3 26,4
2,2 11,5 9,5 3,5 0,0 1,2 27,9
1,9 10,7 8,3 2,4 0,9 3,1 27,2
1,7 1,7 0,8 0,0 9,0 11,3 3,9 1,0 29,2
1,3 2,1 4,4 0,0 0,0 2,7 3,3 1,6 15,2
0,3 2,5 3,1 7,5 1,5 4,9 3,2 9,9 32,8
1,2 2,5 3,5 7,4 12,9 6,5 3,8 1,7 39,5
1,5 2,0 2,2 4,0 12,5 13,9 5,4 0,9 42,4
0,8 2,4 3,0 6,9 6,7 6,8 3,7 6,0 36,4
11,8 1,0 0,2 13,0
3,5 0,0 0,8 4,3
13,1 0,0 0,5 13,7
16,3 0,2 1,1 17,7
16,1 0,8 0,7 17,6
9,5 0,7 0,4 10,6
15,1 0,5 0,9 16,5
0,8 1,1 0,7 2,8 1,2 1,2 1,3 0,7 0,6 10,5
0,7 0,0 0,4 1,5 1,1 2,3 1,3 0,3 0,4 8,0
0,6 0,1 0,0 0,8 0,5 0,3 1,4 0,0 0,3 3,9
0,9 0,0 0,1 2,0 1,9 26,9 0,9 2,7 0,7 36,0
0,7 0,1 0,4 2,8 3,9 4,2 0,9 0,9 0,6 14,4
0,7 0,7 0,6 2,2 1,2 4,8 1,4 0,8 0,6 13,0
0,6 0,0 0,3 1,3 0,9 1,7 1,3 0,2 0,4 6,9
0,7 0,2 0,4 2,4 2,6 4,0 1,1 0,7 0,6 12,8
77,3
106,9
99,3
58,1
84,2
92,3
96,6
87,7
92,8
8,0 31,7
12,0 37,9
12,6 35,7
11,2 34,7
7,8 32,0
9,0 34,4
10,6 35,7
12,2 35,4
10,0 34,9
117,0
156,7
147,6
104,0
124,1
135,7
143,0
135,2
137,8
Dronten
Lelystad
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
2,1 10,7 8,7 2,7 0,6 3,5 28,2
0,6 9,5 6,4 1,1 5,1 2,3 25,0
2,3 10,4 8,7 1,9 0,2 3,8 27,2
3,1 10,4 11,0 4,9 0,0 1,4 30,7
0,0 14,2 5,8 0,2 0,0 0,6 20,8
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
0,2 2,5 2,9 8,3 1,7 5,1 3,2 10,9 34,8
1,5 2,1 2,5 0,0 8,1 3,6 3,6 1,6 23,0
1,0 2,7 4,0 11,4 15,5 8,0 3,9 1,8 48,3
1,5 2,1 2,8 5,6 13,9 14,8 6,1 0,8 47,6
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 16,7 Maatsch opvang 0,3 Overig 1,2 Totaal 18,2
10,4 0,8 0,4 11,5
19,1 0,9 0,9 20,9
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 0,7 Musea 0,1 Bezoek cult overig 0,4 Beoefening cult 2,9 Creatieve industrie 4,1 Recreatie 1,7 Binnensport 0,9 Buitensport 0,6 Overig sport 0,6 Totaal 12,0
0,5 0,0 0,3 1,1 1,3 11,6 1,8 0,8 0,6 17,9
Subtotaal VZ
93,2
Horeca en detailhandel Horeca 9,2 Detail 34,6 Totaal VZ
137,0
N’Polder
Gemeenten Urk Zeew
Almere
Tabel B2.11 : Aantal vestigingen voorzieningensector naar gemeente en regio, Flevoland, 2009
Oost Fl
Regio's Noord Fl
Flevoland totaal
0 14 1 0 1 49 65
16 115 23 7 9 442 612
9 63 18 4 6 197 297
6 52 12 2 0 55 127
31 230 53 13 15 694 1036
4 3 4 0 3 12 8 3 37
8 8 60 0 0 12 7 5 100
16 81 440 5 11 123 86 54 816
20 55 238 5 8 74 73 22 495
20 19 96 2 13 48 52 8 258
56 155 774 12 32 245 211 84 1569
74 2 9 85
11 0 1 12
48 1 8 57
522 7 73 602
254 13 40 307
85 2 10 97
861 22 123 1006
2 2 8 142 84 36 10 16 19 319
1 1 2 64 49 30 13 12 15 187
1 1 0 5 7 2 7 0 2 25
1 0 2 42 31 17 3 11 11 118
5 1 16 444 419 105 33 28 97 1148
5 2 11 179 117 66 17 31 34 462
2 2 2 69 56 32 20 12 17 212
12 5 29 692 592 203 70 71 148 1822
464
1097
594
100
340
3178
1561
694
5433
Horeca en detailhandel Horeca 342 Detail 1306
62 269
164 655
80 340
33 177
47 144
389 1450
226 924
113 517
728 2891
Totaal VZ
795
1916
1014
310
531
5017
2711
1324
9052
Dronten
Lelystad
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
16 101 22 7 8 393 547
1 21 4 3 3 61 93
8 42 14 1 3 136 204
6 39 9 1 0 46 101
0 13 3 1 0 9 26
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
8 73 380 5 11 111 79 49 716
6 12 76 0 1 28 26 6 155
14 43 162 5 7 46 47 16 340
16 16 92 2 10 36 44 5 221
64 1 8 73
190 12 32 234
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 4 Musea 1 Bezoek cult overig 14 Beoefening cult 402 Creatieve industrie 388 Recreatie 88 Binnensport 30 Buitensport 17 Overig sport 86 Totaal 1030
3 0 3 37 33 30 7 15 15 143
Subtotaal VZ
2838
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 474 Maatsch opvang 6 Overig 65 Totaal 545
4486
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Zuid Fl
N’Polder
Gemeenten Urk Zeew
Almere
53
Tabel B2.12 : Aantal vestigingen voorzieningensector, Almere, Flevoland, 1996, 2000, 2004, 2008, 2009
1996
2000
2004
2008
Almere 2009
1996
2000
2004
2008
Flevoland 2009
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
6 57 8 12 2 108 193
7 69 10 14 3 144 247
8 78 19 3 7 281 396
15 101 22 5 6 355 504
16 101 22 7 8 393 547
18 181 32 25 7 238 501
19 188 33 30 11 307 588
21 201 44 8 12 494 780
29 228 53 11 13 626 960
31 230 53 13 15 694 1036
Medische zorg Huisarts Specialist Para medische zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
3 41 101 2 5 17 10 25 204
4 53 129 1 5 14 11 33 250
5 45 193 2 9 23 31 29 337
6 63 317 2 9 70 78 43 588
8 73 380 5 11 111 79 49 716
42 95 201 6 17 40 35 55 491
48 117 276 6 18 51 52 63 631
48 105 389 6 26 67 100 57 798
54 139 610 7 30 141 207 77 1265
56 155 774 12 32 245 211 84 1569
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 116 Maatsch opvang 2 Overig 11 Totaal 129
167 4 15 186
230 5 32 267
387 6 53 446
474 6 65 545
248 11 20 279
327 13 33 373
454 21 54 529
720 25 102 847
861 22 123 1006
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 3 Musea 0 Bezoek cult overig 9 Beoefening cult 84 Creatieve industrie 144 Recreatie 24 Binnensport 23 Buitensport 33 Overig sport 5 Totaal 325
3 0 11 135 167 34 27 23 13 413
3 1 16 203 205 49 31 17 38 563
4 1 15 329 327 75 31 18 70 870
4 1 14 402 388 88 30 17 86 1030
10 5 17 184 227 86 60 102 21 712
11 8 24 277 287 124 61 93 38 923
11 7 27 372 336 149 61 61 74 1098
12 5 31 594 514 187 68 75 128 1614
12 5 29 692 592 203 70 71 148 1822
851
1096
1563
2408
2838
1983
2515
3205
4686
5433
Horeca en detailhandel Horeca 178 Detail 603
231 693
257 960
313 1299
342 1306
466 1604
555 1731
584 2170
697 2847
728 2891
2020
2780
4020
4486
4053
4801
5959
8230
9052
Subtotaal VZ
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
54
Totaal VZ
1632
Tabel B2.13 : Gemiddelde grootte vestigingen voorzieningensector naar gemeente en regio, Flevoland, 2009
Oost Fl
Regio's Noord Fl
Flevoland totaal
18,0 51,0 12,0 1,8 6,2
24,4 19,5 72,6 71,1 13,3 1,7 9,2
21,2 18,1 49,6 45,3 35,8 1,9 10,1
23,7 14,1 50,5 112,5 1,4 14,0
23,3 17,9 59,8 69,5 22,3 1,7 10,1
7,5 10,0 3,8 54,0 17,1 8,8 6,0 14,3
3,3 5,4 1,5 4,8 9,9 6,6 3,2
4,1 6,3 1,4 309,8 28,3 8,2 7,7 38,1 8,3
6,8 5,1 1,7 168,2 182,4 9,9 5,9 8,7 9,0
4,9 6,7 1,5 128,0 61,3 18,4 6,7 6,9 10,5
5,3 5,9 1,5 220,5 80,2 10,7 6,8 27,4 8,9
7,3 23,5 1,0 7,0
5,7 14,0 6,4
5,7 1,0 1,4 5,0
6,5 6,9 3,2 6,1
7,1 7,3 2,1 6,5
7,1 23,5 2,3 6,9
6,7 8,6 2,8 6,3
30,0 40,0 6,6 1,5 1,1 2,5 9,4 3,4 2,3 2,4
30,0 1,0 8,5 1,1 1,0 3,5 4,7 1,3 1,3 2,0
11,0 2,0 3,0 1,3 3,0 3,6 2,5 2,8
19,0 1,0 1,0 1,3 32,9 6,0 5,1 1,3 6,3
28,2 12,0 5,1 1,3 1,9 8,3 5,8 6,3 1,2 2,6
15,8 40,0 5,7 1,4 1,2 8,3 9,6 2,8 2,0 3,2
20,5 1,5 8,5 1,2 1,1 3,5 4,3 1,3 1,5 2,1
21,6 19,0 5,5 1,3 1,7 7,5 6,3 3,9 1,4 2,7
6,5
7,2
7,6
10,5
5,2
6,0
7,0
8,1
6,5
Horeca en detailhandel Horeca 5,0 Detail 4,9
5,1 4,6
5,4 4,3
7,2 4,8
6,2 3,5
3,4 4,6
4,8 4,9
5,3 4,4
6,9 4,4
5,3 4,6
Totaal VZ
5,8
6,0
6,7
6,1
4,9
5,6
6,0
6,5
5,8
Dronten
Lelystad
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
24,4 19,7 73,6 71,1 13,5 1,6 9,6
23,0 17,7 62,3 14,7 66,3 1,5 10,5
21,0 18,3 46,0 137,0 5,3 2,0 9,8
23,7 12,2 55,7 222,0 1,4 13,9
19,8 35,0 3,0 1,2 14,4
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
4,9 6,4 1,4 309,8 28,3 8,6 7,5 41,3 9,0
10,0 6,8 1,3 317,0 5,0 5,4 10,3 5,8
5,4 4,7 1,8 168,2 163,1 12,9 6,1 8,1 10,5
4,3 6,1 1,4 128,0 63,5 18,9 6,3 7,4 9,8
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 6,6 Maatsch opvang 7,8 Overig 3,5 Totaal 6,2
6,4 30,0 1,8 6,2
7,4 5,4 2,2 6,6
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 30,5 Musea 12,0 Bezoek cult overig 5,7 Beoefening cult 1,4 Creatieve industrie 2,0 Recreatie 3,6 Binnensport 5,8 Buitensport 7,1 Overig sport 1,2 Totaal 2,2
6,3 3,3 1,1 1,5 15,2 9,9 2,2 1,7 4,9
6,1
Subtotaal VZ
5,7
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Zuid Fl
N’Polder
Gemeenten Urk Zeew
Almere
55
Tabel B2.14 : Gemiddelde grootte vestigingen voorzieningensector, Almere, Flevoland, 1996, 2000, 2004, 2008, 2009
1996
2000
2004
2008
Almere 2009
1996
2000
2004
2008
Flevoland 2009
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
28,3 16,6 76,6 11,9 0,5 1,4 10,5
31,7 20,1 83,4 24,4 15,7 1,9 12,6
37,6 24,0 65,0 122,0 16,6 1,9 11,2
24,0 18,9 74,2 101,2 16,5 1,7 10,1
24,4 19,7 73,6 71,1 13,5 1,6 9,6
20,7 12,7 56,8 13,4 22,6 1,9 10,9
23,9 15,8 67,4 19,0 20,8 2,2 12,1
26,9 18,8 59,9 88,5 22,8 1,8 11,3
23,2 17,4 58,0 85,1 24,2 1,9 10,6
23,3 17,9 59,8 69,5 22,3 1,7 10,1
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
2,0 3,5 2,1 321,0 21,0 8,5 17,2 28,0 10,4
2,3 3,8 2,7 841,0 24,4 26,8 22,7 55,0 15,9
4,4 6,7 1,8 596,5 51,4 32,3 12,8 70,0 16,3
5,8 6,5 1,4 716,0 31,8 14,1 6,3 49,7 10,6
4,9 6,4 1,4 309,8 28,3 8,6 7,5 41,3 9,0
3,2 3,2 3,2 255,3 67,6 22,0 16,6 15,6 12,4
2,8 4,1 2,7 309,3 80,8 28,2 17,7 32,0 14,3
4,3 5,2 1,9 400,5 85,2 32,9 12,0 39,3 14,7
5,6 7,0 1,6 367,4 76,6 16,5 6,3 31,5 10,4
5,3 5,9 1,5 220,5 80,2 10,7 6,8 27,4 8,9
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 8,4 Maatsch opvang 0,0 Overig 1,7 Totaal 7,7
5,8 11,8 1,7 5,6
6,8 9,8 4,5 6,6
7,1 7,3 3,3 6,6
6,6 7,8 3,5 6,2
6,9 19,3 1,7 7,1
7,0 16,6 1,5 6,9
7,1 10,1 3,8 6,9
7,3 9,5 2,6 6,8
6,7 8,6 2,8 6,3
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 17,3 Musea Bezoek cult overig 4,6 Beoefening cult 1,9 Creatieve industrie 1,5 Recreatie 3,8 Binnensport 4,5 Buitensport 2,9 Overig sport 1,4 Totaal 2,4
26,7 4,8 2,0 2,0 4,0 8,2 3,7 2,1 2,9
40,0 16,0 5,3 1,4 1,9 4,9 8,6 4,5 1,2 2,7
28,0 10,0 6,0 1,3 1,7 4,1 6,2 6,4 1,3 2,2
30,5 12,0 5,7 1,4 2,0 3,6 5,8 7,1 1,2 2,2
14,3 8,0 6,1 1,9 1,7 14,3 3,8 2,8 2,1 3,9
17,5 5,9 4,8 1,8 1,8 9,4 6,4 3,2 1,9 3,6
22,7 9,0 5,6 1,4 1,7 10,4 7,2 3,5 1,6 3,5
20,0 18,0 5,5 1,3 1,5 7,8 5,9 3,9 1,6 2,7
21,6 19,0 5,5 1,3 1,7 7,5 6,3 3,9 1,4 2,7
6,9
8,5
8,4
6,7
6,1
8,2
8,8
8,8
7,1
6,5
Horeca en detailhandel Horeca 3,8 Detail 5,0
4,3 6,3
4,6 5,2
4,6 4,7
5,0 4,9
4,2 4,5
4,5 5,6
4,8 5,0
5,0 4,5
5,3 4,6
Totaal VZ
7,3
7,0
5,9
5,7
6,3
7,1
7,0
6,0
5,8
Subtotaal VZ
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
56
5,9
Bijlage 3 Omvang en ruimtelijke spreiding voorzieningen, referentiegebieden, 19962009
Tabel B3.1 : Aantal arbeidsplaatsen voorzieningensector (x dzd), referentiegebieden, 1996, 2000, 2004, 2008, 2009 2000
2004
Noordvleugel 2008 2009
1996
2000
2004
2008
Nederland 2009
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
4,4 19,0 21,5 4,5 21,0 7,9 78,3
5,6 22,0 18,8 5,0 20,4 13,7 85,5
5,6 26,5 21,3 6,7 21,0 13,5 94,5
6,3 28,3 22,8 6,2 23,6 15,2 102,5
6,5 29,0 23,4 6,6 25,8 16,4 107,7
22,5 98,0 102,0 26,3 78,0 32,8 359,6
26,8 115,9 108,2 29,2 80,0 43,2 403,5
30,6 137,9 117,6 35,5 82,1 45,7 449,4
34,1 144,3 122,2 37,8 88,2 52,1 478,7
35,1 146,2 123,9 38,3 92,8 54,8 491,1
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
2,7 5,4 7,8 44,9 37,2 12,6 14,1 5,8 130,5
3,3 8,5 11,8 51,2 32,0 18,8 20,5 6,5 152,6
3,6 10,7 10,1 55,1 43,2 19,3 18,1 8,1 168,4
4,2 11,2 11,9 56,9 45,1 18,9 21,4 9,4 179,1
4,6 12,0 13,0 57,8 45,2 17,8 21,2 9,6 181,2
14,9 29,6 32,4 183,4 176,7 74,3 74,7 24,0 609,9
16,8 40,2 46,6 205,9 190,9 88,9 88,5 30,8 708,7
19,2 47,0 50,4 230,8 224,3 112,6 101,5 36,0 821,8
22,8 56,2 61,7 240,4 240,1 118,1 113,6 43,0 895,8
24,1 58,9 65,2 244,4 243,4 117,8 116,5 44,5 914,8
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 20,7 Maatsch opvang 2,8 Overig 1,9 Totaal 25,4
20,5 7,7 3,0 31,3
31,2 2,9 5,1 39,1
37,5 2,8 4,5 44,8
40,2 3,0 4,6 47,8
89,7 24,6 8,2 122,6
104,1 34,5 11,8 150,5
133,5 35,0 16,8 185,3
158,0 37,1 17,9 213,0
170,4 38,0 18,9 227,3
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 1,5 Musea 2,0 Bezoek cult overig 5,1 Beoefening cult 6,9 Creatieve industrie 9,7 Recreatie 7,1 Binnensport 2,7 Buitensport 2,7 Overig sport 0,8 Totaal 38,5
1,9 2,4 5,6 10,1 14,0 5,4 3,2 2,5 1,6 46,7
1,9 2,8 6,0 13,7 16,4 7,1 3,8 2,2 2,5 56,3
1,9 3,0 5,9 15,4 20,9 6,8 4,1 2,2 3,5 63,6
1,8 2,9 5,2 16,7 21,6 6,8 4,2 2,1 3,8 65,2
9,6 5,1 11,7 21,6 19,3 35,1 12,8 11,2 4,2 130,4
10,0 6,3 12,5 31,1 28,0 39,3 15,2 11,0 7,4 161,0
10,2 7,2 13,7 38,3 32,3 43,4 17,1 10,2 10,6 183,1
9,7 7,6 13,9 45,3 41,7 45,4 18,7 10,1 13,8 206,1
9,6 7,6 13,4 48,8 43,9 44,9 19,1 10,1 14,9 212,2
272,7
316,1
358,4
390,0
401,8
1222,5
1423,7
1639,7
1793,6
1845,3
Horeca en detailhandel Horeca 47,4 Detail 104,5
57,6 114,0
61,9 117,4
66,2 124,3
69,6 126,2
194,3 513,9
232,1 573,5
239,9 579,5
256,8 604,1
259,6 607,0
Totaal VZ
487,7
537,7
580,5
597,6
1930,8
2229,2
2459,0
2654,5
2711,9
Subtotaal VZ
424,5
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
1996
57
Tabel B3.2 : Voorzieningenniveau, referentiegebieden, 1996, 2000, 2004, 2008, 2009
1996
2000
2004
Noordvleugel 2008 2009
1996
2000
2004
2008
Nederland 2009
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
1,5 6,3 7,2 1,5 7,0 2,6 26,1
1,8 7,1 6,1 1,6 6,6 4,5 27,8
1,8 8,4 6,7 2,1 6,6 4,3 29,9
1,9 8,8 7,0 1,9 7,3 4,7 31,7
2,0 8,9 7,2 2,0 7,9 5,0 33,0
1,5 6,3 6,6 1,7 5,0 2,1 23,2
1,7 7,3 6,8 1,8 5,0 2,7 25,4
1,9 8,5 7,2 2,2 5,1 2,8 27,6
2,1 8,8 7,4 2,3 5,4 3,2 29,2
2,1 8,9 7,5 2,3 5,6 3,3 29,8
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
0,9 1,8 2,6 15,0 12,4 4,2 4,7 1,9 43,5
1,1 2,8 3,8 16,7 10,4 6,1 6,7 2,1 49,7
1,1 3,4 3,2 17,4 13,7 6,1 5,7 2,6 53,3
1,3 3,5 3,7 17,6 13,9 5,9 6,6 2,9 55,4
1,4 3,7 4,0 17,7 13,9 5,5 6,5 2,9 55,6
1,0 1,9 2,1 11,8 11,4 4,8 4,8 1,5 39,4
1,1 2,5 2,9 13,0 12,0 5,6 5,6 1,9 44,7
1,2 2,9 3,1 14,2 13,8 6,9 6,2 2,2 50,6
1,4 3,4 3,8 14,7 14,6 7,2 6,9 2,6 54,6
1,5 3,6 4,0 14,8 14,8 7,1 7,1 2,7 55,5
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 6,9 Maatsch opvang 0,9 Overig 0,6 Totaal 8,5
6,7 2,5 1,0 10,2
9,9 0,9 1,6 12,4
11,6 0,9 1,4 13,9
12,3 0,9 1,4 14,7
5,8 1,6 0,5 7,9
6,6 2,2 0,7 9,5
8,2 2,2 1,0 11,4
9,6 2,3 1,1 13,0
10,3 2,3 1,1 13,8
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 0,5 Musea 0,7 Bezoek cult overig 1,7 Beoefening cult 2,3 Creatieve industrie 3,2 Recreatie 2,4 Binnensport 0,9 Buitensport 0,9 Overig sport 0,3 Totaal 12,8
0,6 0,8 1,8 3,3 4,5 1,7 1,0 0,8 0,5 15,2
0,6 0,9 1,9 4,3 5,2 2,2 1,2 0,7 0,8 17,8
0,6 0,9 1,8 4,8 6,5 2,1 1,3 0,7 1,1 19,7
0,5 0,9 1,6 5,1 6,6 2,1 1,3 0,7 1,2 20,0
0,6 0,3 0,8 1,4 1,2 2,3 0,8 0,7 0,3 8,4
0,6 0,4 0,8 2,0 1,8 2,5 1,0 0,7 0,5 10,1
0,6 0,4 0,8 2,4 2,0 2,7 1,1 0,6 0,7 11,3
0,6 0,5 0,8 2,8 2,5 2,8 1,1 0,6 0,8 12,6
0,6 0,5 0,8 3,0 2,7 2,7 1,2 0,6 0,9 12,9
90,9
102,9
113,4
120,7
123,2
78,9
89,7
100,9
109,3
111,9
Horeca en detailhandel Horeca 15,8 Detail 34,8
18,8 37,1
19,6 37,2
20,5 38,4
21,3 38,7
12,5 33,2
14,6 36,2
14,8 35,6
15,7 36,8
15,7 36,8
158,7
170,1
179,6
183,2
124,6
140,5
151,2
161,8
164,5
Subtotaal VZ
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
58
Totaal VZ
141,5
Tabel B3.3 : Aantal vestigingen voorzieningensector, referentiegebieden, 1996, 2000, 2004, 2008, 2009
1996
2000
2004
Noordvleugel 2008 2009
2000
2004
2008
Nederland 2009
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
192 1344 434 438 224 1901 4533
204 1330 324 355 268 2654 5135
173 1332 344 306 247 3647 6049
193 1357 366 245 258 4781 7200
197 1363 380 233 263 5288 7724
1004 8269 2349 1469 829 8689 22609
1025 8181 2067 1295 838 10481 23887
940 8130 1961 1315 769 13019 26134
973 8098 1914 1082 785 16904 29756
997 8089 1917 1047 816 18579 31445
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
929 1916 2527 117 343 371 358 503 7064
961 2085 3421 117 267 618 776 543 8788
956 2056 3737 94 359 466 494 643 8805
968 2229 5173 104 397 690 465 749 10775
1092 2320 6012 106 408 910 505 815 12168
4751 7233 9887 390 1791 1652 2095 2361 30160
4884 8050 12815 419 1748 2063 2674 2581 35234
4791 7909 14548 388 1899 2159 2927 2785 37406
4864 8623 20344 457 2085 3261 3527 3338 46499
5200 9057 24235 467 2144 4474 3744 3564 52885
2349 161 481 2991
3503 138 730 4371
4500 134 1154 5788
4947 134 1330 6411
11033 757 1260 13050
11561 895 1715 14171
14089 919 2443 17451
18635 891 3930 23456
20285 891 4457 25633
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 155 Musea 91 Bezoek cult overig 458 Beoefening cult 2818 Creatieve industrie 4330 Recreatie 889 Binnensport 426 Buitensport 986 Overig sport 118 Totaal 10271
150 116 437 4838 6077 1071 537 830 334 14390
153 198 414 6100 6979 1437 588 586 656 17111
140 215 428 8349 9012 1522 545 550 1096 21857
138 235 430 9733 10229 1580 552 539 1290 24726
1063 434 1491 8732 9501 5750 2598 3442 1060 34071
1033 512 1542 14083 13093 6786 2699 3185 1636 44569
1004 627 1505 18136 15426 7518 2772 2609 2571 52168
983 649 1521 25334 21485 8384 2749 2510 4149 67764
972 690 1512 29169 24473 8737 2753 2492 4862 75660
Subtotaal VZ
24940
31304
36336
45620
51029
99890
117861
133159
167475
185623
Horeca en detailhandel Horeca 8981 Detail 25767
9602 25687
9832 25592
10136 27277
10247 27398
40489 118591
42381 117951
42703 117616
43625 125983
43690 126301
Totaal VZ
66593
71760
83033
88674
258970
278193
293478
337083
355614
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 2633 Maatsch opvang 109 Overig 330 Totaal 3072
59688
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
1996
59
Tabel B3.4 : Gemiddelde grootte vestigingen voorzieningensector, referentiegebieden, 1996, 2000, 2004, 2008, 2009
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
60
1996
2000
2004
Noordvleugel 2008 2009
1996
2000
2004
2008
Nederland 2009
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
23,1 14,2 49,5 10,3 93,6 4,2 17,3
27,4 16,5 58,1 14,0 76,1 5,2 16,6
32,1 19,9 61,9 21,8 85,0 3,7 15,6
32,6 20,9 62,2 25,4 91,6 3,2 14,2
32,9 21,3 61,6 28,2 98,2 3,1 13,9
22,4 11,8 43,4 17,9 94,1 3,8 15,9
26,2 14,2 52,4 22,6 95,5 4,1 16,9
32,6 17,0 60,0 27,0 106,8 3,5 17,2
35,0 17,8 63,8 34,9 112,4 3,1 16,1
35,2 18,1 64,6 36,6 113,7 2,9 15,6
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
2,9 2,8 3,1 384,0 108,4 34,1 39,3 11,5 18,5
3,4 4,1 3,5 437,6 119,9 30,4 26,4 12,1 17,4
3,8 5,2 2,7 586,6 120,3 41,5 36,7 12,6 19,1
4,4 5,0 2,3 547,1 113,5 27,5 46,1 12,6 16,6
4,2 5,2 2,2 545,6 110,7 19,5 42,1 11,8 14,9
3,1 4,1 3,3 470,2 98,7 45,0 35,7 10,2 20,2
3,4 5,0 3,6 491,4 109,2 43,1 33,1 11,9 20,1
4,0 5,9 3,5 594,8 118,1 52,1 34,7 12,9 22,0
4,7 6,5 3,0 526,0 115,1 36,2 32,2 12,9 19,3
4,6 6,5 2,7 523,3 113,5 26,3 31,1 12,5 17,3
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 7,9 Maatsch opvang 25,7 Overig 5,8 Totaal 8,3
8,7 48,1 6,3 10,5
8,9 21,0 6,9 9,0
8,3 21,1 3,9 7,7
8,1 22,3 3,5 7,5
8,1 32,6 6,5 9,4
9,0 38,6 6,9 10,6
9,5 38,1 6,9 10,6
8,5 41,6 4,6 9,1
8,4 42,6 4,2 8,9
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 9,7 Musea 21,6 Bezoek cult overig 11,2 Beoefening cult 2,5 Creatieve industrie 2,2 Recreatie 7,9 Binnensport 6,3 Buitensport 2,7 Overig sport 7,0 Totaal 3,7
12,5 21,1 12,8 2,1 2,3 5,0 5,9 3,0 4,9 3,2
12,4 14,3 14,5 2,3 2,3 4,9 6,4 3,7 3,7 3,3
13,3 14,1 13,7 1,8 2,3 4,5 7,5 4,0 3,2 2,9
12,8 12,4 12,2 1,7 2,1 4,3 7,7 4,0 3,0 2,6
9,0 11,7 7,8 2,5 2,0 6,1 4,9 3,2 4,0 3,8
9,7 12,4 8,1 2,2 2,1 5,8 5,6 3,5 4,6 3,6
10,2 11,6 9,1 2,1 2,1 5,8 6,2 3,9 4,1 3,5
9,8 11,8 9,1 1,8 1,9 5,4 6,8 4,0 3,3 3,0
9,8 11,1 8,9 1,7 1,8 5,1 6,9 4,1 3,1 2,8
Subtotaal VZ
10,9
10,1
9,9
8,5
7,9
12,2
12,1
12,3
10,7
9,9
Horeca en detailhandel Horeca 5,3 Detail 4,1
6,0 4,4
6,3 4,6
6,5 4,6
6,8 4,6
4,8 4,3
5,5 4,9
5,6 4,9
5,9 4,8
5,9 4,8
Totaal VZ
7,3
7,5
7,0
6,7
7,5
8,0
8,4
7,9
7,6
7,1
Bijlage 4 Ontwikkeling Flevoland,1996-2009
voorzieningen,
Tabel B4.1 : Ontwikkeling werkgelegenheid voorzieningensector, volume arbeidsplaatsen, Almere, Flevoland, 1996-2009, indices 00-04
04-08
08-09
Almere 96-09
96-00
00-04
04-08
08-09
Flevoland 96-09
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
131 146 136 238 4700 179 153
136 135 148 107 247 196 142
120 102 132 138 85 114 116
109 104 99 98 109 107 103
230 209 264 348 10800 428 259
122 129 122 170 145 149 131
124 127 119 124 119 130 124
119 105 117 132 115 136 115
107 104 103 96 106 99 103
194 178 174 269 211 261 191
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
150 141 166 131 116 260 145 259 187
244 148 98 142 380 198 158 112 139
159 137 132 120 62 132 124 105 114
111 113 119 108 109 97 120 95 104
650 324 256 241 296 660 344 289 305
102 154 116 121 126 164 159 235 149
152 115 99 129 152 154 130 111 130
145 177 127 107 104 105 108 108 112
99 95 123 103 112 113 111 95 106
223 298 180 173 223 299 247 268 229
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 99 Maatsch opvang Overig 132 Totaal 105
161 104 576 169
176 90 120 169
113 107 131 114
318 1189 340
133 102 145 130
140 98 425 142
164 112 128 159
110 79 131 110
336 89 1039 322
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 154 Musea Bezoek cult overig 129 Beoefening cult 166 Creatieve industrie 157 Recreatie 148 Binnensport 215 Buitensport 88 Overig sport 386 Totaal 157
150 158 104 116 178 120 91 170 126
93 63 107 155 137 127 72 149 196 124
109 120 89 128 142 102 90 104 119 119
235 195 341 354 340 168 124 1529 292
134 118 111 143 137 95 169 104 168 118
130 134 130 103 105 133 113 72 161 116
96 143 113 144 138 95 91 137 174 114
108 106 95 122 131 104 110 96 103 112
181 238 154 259 259 124 192 98 484 174
Subtotaal VZ
158
142
123
107
293
135
127
119
106
218
Horeca en detailhandel Horeca 146 Detail 144
119 114
121 122
119 106
252 212
128 134
111 112
124 118
111 105
196 185
Totaal voorzieningen
132
123
107
265
134
122
119
106
207
153
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
96-00
61
Tabel B4.2 : Ontwikkeling voorzieningenniveau, arbeidsplaatsen per 1000 inwoners, Almere, Flevoland, 1996-2009, indices
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
62
96-00
00-04
04-08
08-09
Almere 96-09
96-00
00-04
04-08
08-09
Flevoland 96-09
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
103 115 107 188 3710 141 121
113 113 124 90 206 164 119
111 95 123 129 79 106 108
107 102 98 97 108 106 101
139 127 160 211 6546 259 157
105 111 105 146 125 128 113
110 112 104 109 105 115 109
113 100 111 126 110 129 109
106 102 102 95 105 98 101
138 127 124 191 150 186 136
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
118 111 131 103 92 206 115 205 148
204 124 82 119 317 166 132 94 116
148 128 123 112 58 123 116 98 106
110 111 117 107 107 95 118 93 102
394 196 155 146 180 400 208 175 185
88 133 100 104 109 141 137 202 128
134 101 87 114 134 135 115 98 115
138 168 121 102 99 100 103 103 106
98 94 122 102 110 112 109 94 105
159 212 128 123 159 213 176 191 163
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 79 Maatsch opvang Overig 104 Totaal 83
135 87 482 141
164 84 112 157
111 105 129 112
193 721 206
115 88 125 112
123 87 375 125
156 107 122 151
109 78 129 108
239 63 739 229
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 121 Musea Bezoek cult overig 102 Beoefening cult 131 Creatieve industrie 124 Recreatie 117 Binnensport 169 Buitensport 69 Overig sport 304 Totaal 124
125 133 87 97 149 101 76 142 105
87 58 100 144 128 118 67 139 182 115
107 118 88 126 140 100 89 103 117 117
142 118 207 215 206 102 75 927 177
115 101 95 123 118 82 146 89 145 101
115 118 115 90 93 117 99 64 142 103
91 136 107 137 131 90 87 130 165 108
107 104 93 121 129 103 109 95 102 110
129 169 109 184 185 89 136 70 344 124
Subtotaal VZ
124
118
114
106
178
116
112
113
105
155
Horeca en detailhandel Horeca 115 Detail 114
100 95
113 114
118 104
152 129
110 115
98 99
118 112
110 103
140 132
Totaal voorzieningen
110
114
106
160
116
108
113
105
147
120
Bijlage 5 Ontwikkeling voorzieningen, referentiegebieden,1996-2009
Tabel B5.1 : Ontwikkeling werkgelegenheid voorzieningensector, volume arbeidsplaatsen, Noordvleugel, Nederland, 19962009, indices Noordvleugel 08-09 96-09
00-04
04-08
08-09
Nederland 96-09
146 152 109 146 123 207 137
119 118 106 111 103 132 112
114 119 109 121 103 106 111
111 105 104 106 107 114 107
103 101 101 101 105 105 103
156 149 121 146 119 167 137
108 107 109 102 100 94 99 102 101
170 222 167 129 121 141 151 165 139
112 136 144 112 108 120 118 129 116
115 117 108 112 117 127 115 117 116
118 120 122 104 107 105 112 119 109
106 105 106 102 101 100 103 104 102
162 199 201 133 138 159 156 185 150
120 98 90 115
107 106 102 107
194 107 242 188
116 140 144 123
128 101 142 123
118 106 107 115
108 102 105 107
190 154 230 185
101 116 107 136 117 132 118 86 149 121
98 107 98 112 128 97 108 101 141 113
95 96 89 108 103 99 104 98 111 102
117 149 102 241 223 96 158 80 465 170
105 125 107 144 145 112 119 98 177 123
102 114 110 123 115 110 112 93 142 114
95 105 101 118 129 105 109 99 130 113
99 100 97 108 105 99 102 100 108 103
100 151 115 226 228 128 149 90 353 163
00-04
04-08
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
126 115 88 111 97 174 109
99 121 113 134 103 98 111
113 107 107 93 113 113 108
103 102 103 106 109 107 105
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
123 157 151 114 86 149 145 113 117
110 127 85 108 135 103 89 124 110
116 104 118 103 104 98 118 116 106
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 99 Maatsch opvang 276 Overig 159 Totaal 123
152 37 167 125
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 124 Musea 125 Bezoek cult overig 109 Beoefening cult 146 Creatieve industrie 144 Recreatie 76 Binnensport 118 Buitensport 94 Overig sport 199 Totaal 121 Subtotaal VZ
116
113
109
103
147
116
115
109
103
151
Horeca en detailhandel Horeca 122 Detail 109
107 103
107 106
105 102
147 121
119 112
103 101
107 104
101 100
134 118
Totaal voorzieningen
110
108
103
141
115
110
108
102
140
115
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
96-00
96-00
63
Tabel B5.2 : Ontwikkeling voorzieningenniveau, arbeidsplaatsen per 1000 inwoners, Noordvleugel, Nederland, 1996-2009, indices
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
64
Noordvleugel 08-09 96-09
96-00
00-04
04-08
08-09
Nederland 96-09
134 140 100 134 113 190 126
117 116 104 109 100 129 110
111 116 106 118 100 103 109
110 104 103 105 106 113 106
102 101 101 101 105 105 102
146 140 114 137 112 157 128
107 106 108 101 99 93 98 101 100
157 205 154 118 112 129 139 152 128
110 133 141 110 106 117 116 126 113
112 114 105 109 115 124 112 114 113
117 118 121 103 106 104 111 118 108
105 104 105 101 101 99 102 103 102
152 187 189 125 129 149 146 174 141
118 96 88 112
106 105 101 106
179 98 222 173
113 137 140 120
125 99 139 120
117 105 106 114
107 102 105 106
178 145 216 174
98 113 104 132 114 128 115 84 145 117
96 104 96 110 125 94 106 99 138 111
94 95 89 107 102 98 103 97 110 102
107 137 94 222 205 88 145 74 428 156
102 122 105 141 142 109 116 96 172 121
99 112 107 120 113 108 109 91 139 111
94 105 100 117 128 104 108 98 129 112
99 99 96 107 105 98 102 99 107 102
94 142 108 213 214 120 140 85 332 153
113
110
106
102
136
114
112
108
102
142
Horeca en detailhandel Horeca 119 Detail 106
104 100
105 103
104 101
135 111
117 109
101 99
106 103
101 100
126 111
Totaal voorzieningen
107
106
102
129
113
108
107
102
132
96-00
00-04
04-08
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
123 113 86 108 95 170 107
97 117 110 130 100 95 108
111 105 104 91 110 110 106
102 101 102 105 108 106 104
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
120 154 148 111 84 145 142 110 114
107 123 83 105 131 100 86 121 107
113 102 116 101 102 96 116 113 104
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 97 Maatsch opvang 269 Overig 155 Totaal 120
148 36 163 122
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 121 Musea 122 Bezoek cult overig 106 Beoefening cult 143 Creatieve industrie 141 Recreatie 74 Binnensport 115 Buitensport 92 Overig sport 194 Totaal 119 Subtotaal VZ
112
Bijlage 6 Vergelijking voorzieningenniveau
Tabel B6.1 Vergelijking voorzieningenniveaus, huidig / obv referentie, Almere, Overig Flevoland, Flevoland, 2009 Almere huidig obv implicatie referentie arb pl
Overig Flevoland huidig obv implicatie referentie arb pl
Flevoland huidig obv implicatie referentie arb pl
2,1 10,7 8,7 2,7 0,6 3,5 28,2
2,0 8,9 7,2 2,0 7,9 5,0 33,0
-22 -333 -284 -123 1364 287 889
1,7 10,7 7,8 2,1 1,1 2,7 26,1
2,1 8,9 7,5 2,3 5,6 3,3 29,8
89 -370 -63 54 886 122 718
1,9 10,7 8,3 2,4 0,9 3,1 27,2
2,1 8,9 7,4 2,2 6,7 4,1 31,3
67 -703 -347 -69 2250 409 1608
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
0,2 2,5 2,9 8,3 1,7 5,1 3,2 10,9 34,8
1,4 3,7 4,0 17,7 13,9 5,5 6,5 2,9 55,6
221 218 204 1748 2265 64 620 -1477 3865
1,3 2,3 3,2 5,6 11,4 8,5 4,3 1,4 37,9
1,5 3,6 4,0 14,8 14,8 7,1 7,1 2,7 55,5
31 254 155 1831 662 -262 553 255 3479
0,8 2,4 3,0 6,9 6,7 6,8 3,7 6,0 36,4
1,4 3,6 4,0 16,2 14,3 6,3 6,8 2,8 55,5
252 472 359 3580 2927 -199 1172 -1222 7344
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 16,7 Maatsch opvang 0,3 Overig 1,2 Totaal 18,2
12,3 0,9 1,4 14,7
-815 124 37 -653
13,6 0,7 0,6 14,9
10,3 2,3 1,1 13,8
-649 313 109 -227
15,1 0,5 0,9 16,5
11,3 1,6 1,3 14,2
-1463 437 146 -880
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 0,7 Musea 0,1 Bezoek cult overig 0,4 Beoefening cult 2,9 Creatieve industrie 4,1 Recreatie 1,7 Binnensport 0,9 Buitensport 0,6 Overig sport 0,6 Totaal 12,0
0,5 0,9 1,6 5,1 6,6 2,1 1,3 0,7 1,2 20,0
-22 154 219 406 463 72 68 2 112 1479
0,7 0,4 0,4 1,9 1,2 6,2 1,3 0,8 0,5 13,5
0,6 0,5 0,8 3,0 2,7 2,7 1,2 0,6 0,9 12,9
-22 8 80 210 290 -678 -38 -37 72 -115
0,7 0,2 0,4 2,4 2,6 4,0 1,1 0,7 0,6 12,8
0,6 0,7 1,2 4,0 4,6 2,4 1,2 0,6 1,0 16,3
-44 163 299 616 753 -606 31 -35 185 1364
Horeca en detailhandel Horeca Detail
9,2 34,6
21,3 38,7
2257 751
10,8 35,2
15,7 36,8
971 315
10,0 34,9
18,5 37,7
3228 1065
137,0
183,2
8590
138,5
164,5
5141
137,8
173,6
13731
Totaal VZ
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
65
Tabel B6.2 Vergelijking voorzieningenniveaus, huidig / obv referentie, regio’s Flevoland, 2009. Zuidelijk Flevoland huidig obv implicatie referentie arb pl
Noordelijk Flevoland huidig obv implicatie referentie arb pl
Onderwijs Speciaal Basis VO MBO Hoger vgz Overig onderwijs Totaal
1,9 10,8 8,1 2,4 0,6 3,6 27,3
2,0 8,9 7,2 2,0 7,7 4,8 32,7
22 -401 -179 -75 1469 266 1105
1,7 10,1 7,9 1,6 1,9 3,3 26,4
2,1 8,9 7,5 2,3 5,6 3,3 29,8
49 -140 -44 81 421 6 379
2,2 11,5 9,5 3,5 0,0 1,2 27,9
2,1 8,9 7,5 2,3 5,6 3,3 29,8
-6 -165 -126 -77 359 135 122
Medische zorg Huisarts Specialist Para med zorg Ziekenh, ambul Intramuraal Extramuraal Combinatie Ov med zorg Totaal
0,3 2,5 3,1 7,5 1,5 4,9 3,2 9,9 32,8
1,4 3,7 4,0 17,4 13,9 5,6 6,6 2,9 55,6
225 249 195 2057 2572 155 698 -1454 4702
1,2 2,5 3,5 7,4 12,9 6,5 3,8 1,7 39,5
1,5 3,6 4,0 14,8 14,8 7,1 7,1 2,7 55,5
29 121 54 833 208 72 370 113 1804
1,5 2,0 2,2 4,0 12,5 13,9 5,4 0,9 42,4
1,5 3,6 4,0 14,8 14,8 7,1 7,1 2,7 55,5
-5 100 109 690 145 -428 104 117 837
Lokaal welzijnszorg en -werk Lokaal welz zorg 16,3 Maatsch opvang 0,2 Overig 1,1 Totaal 17,7
12,1 1,1 1,4 14,6
-873 171 50 -650
16,1 0,8 0,7 17,6
10,3 2,3 1,1 13,8
-647 165 45 -436
9,5 0,7 0,4 10,6
10,3 2,3 1,1 13,8
56 100 50 206
Cultuur, recreatie en sport Openb bibliotheken 0,7 Musea 0,1 Bezoek cult overig 0,4 Beoefening cult 2,8 Creatieve industrie 3,9 Recreatie 4,2 Binnensport 0,9 Buitensport 0,9 Overig sport 0,6 Totaal 14,4
0,5 0,9 1,5 4,9 6,2 2,1 1,3 0,7 1,2 19,3
-28 164 234 427 478 -431 74 -41 117 999
0,7 0,7 0,6 2,2 1,2 4,8 1,4 0,8 0,6 13,0
0,6 0,5 0,8 3,0 2,7 2,7 1,2 0,6 0,9 12,9
-13 -28 29 84 162 -238 -32 -18 33 -18
0,6 0,0 0,3 1,3 0,9 1,7 1,3 0,2 0,4 6,9
0,6 0,5 0,8 3,0 2,7 2,7 1,2 0,6 0,9 12,9
-4 27 35 104 111 63 -12 24 33 383
Horeca en detailhandel Horeca Detail
9,0 34,4
20,8 38,5
2423 850
10,6 35,7
15,7 36,8
578 123
12,2 35,4
15,7 36,8
227 91
135,7
181,3
9431
143,0
164,5
2432
135,2
164,5
1867
Totaal VZ VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
66
Oostelijk Flevoland huidig obv implicatie referentie arb pl
Bijlage 7 Groeiopgave per gemeente
Grafiek B7.1 geeft een uitwerking van de vergelijking waarbij Overig Flevoland is uitgesplitst naar de daaronder vallende gemeenten. Van de ruim 5100 extra arbeidsplaatsen die in Overig Flevoland nodig zouden zijn bij vergelijking met het landelijk voorzieningenniveau zou de verdeling over de gemeenten als volgt zijn: Dronten 36%, Urk 21%, Zeewolde 16%, Noordoostpolder 15% en Lelystad 11%. De werkgelegenheidsgroei die daarmee gemoeid zou zijn loopt daarmee sterk uiteen van zo’n 5% in Lelystad tot bijna 60% in Urk. Grafiek B7.2 geeft de noodzakelijke uitbreiding aan arbeidsplaatsen in absolute aantallen, uiteenlopend van een kleine 600 in Lelystad tot 8600 in Almere. Grafiek B7.1 Noodzakelijke uitbreiding arbeidsplaatsen (%) ter overbrugging discrepantie feitelijk / mogelijk voorzieningenniveau in Flevoland, per gemeente, stand 2009, gedifferentieerd gebruik referenties feitelijk vo o rzieningenniveau
vo o rzieningenniveau 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 A lmere ---> Dro nten ---> No o rdvleugel Nederland
gewenst vo o rzieningenniveau no o dzakelijke extra arbeidsplaatsen (%)
Lelystad ---> Nederland
N'P o lder ---> Nederland
Urk ---> Nederland
Zeewo lde ---> Nederland
arbeidsplaatsen 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Flevo land
vo o rzieningenniveau 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 A lmere ---> Dro nten ---> No o rdvleugel Nederland
feitelijk vo o rzieningenniveau gewenst vo o rzieningenniveau no o dzakelijke extra arbeidsplaatsen (abs)
arbeidsplaatsen 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0
Lelystad ---> N'P o lder ---> Nederland Nederland
Urk ---> Nederland
Zeewo lde ---> Nederland
Flevo land
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Grafiek B7.2 Noodzakelijke uitbreiding arbeidsplaatsen (abs) ter overbrugging discrepantie feitelijk / mogelijk voorzieningenniveau in Flevoland, per gemeente, stand 2009, gedifferentieerd gebruik referenties
67
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
68
Bijlage 8 Omvang, ruimtelijke spreiding en ontwikkeling totale werkgelegenheid, Flevoland
Tabel B8.1 Volume arbeidsplaatsen, aantal vestigingen, gemiddelde grootte vestigingen en werkgelegenheidsniveau naar gemeente en regio, totale werkgelegenheid, Flevoland, 2009 Dronten
Lelystad
N’Polder
Urk
Zeew
Zuid
Oost
Noord Flevoland
Arbeidsplaatsen Land-, bosbouw, visserij Industrie en nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel en horeca Vervoer Zakelijke dienstverlening Openbaar bestuur Overige dienstverlening Totaal
400 5897 3491 17452 2351 22789 4584 17655 74617
1633 1256 915 3017 431 2893 431 3173 13747
448 3684 2176 6347 1108 8482 3040 8561 33845
3550 2802 1117 4049 954 4304 560 4771 22105
776 1973 678 1343 291 930 204 1132 7325
838 1092 465 2285 1024 1680 255 1793 9431
1238 6989 3956 19737 3375 24469 4839 19448 84048
2081 4940 3091 9364 1539 11375 3471 11734 47592
4326 4775 1795 5392 1245 5234 764 5903 29430
7644 16703 8841 34492 6157 41077 9073 37083 161068
Vestigingen Land-, bosbouw, visserij Industrie / nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel en horeca Vervoer Zakelijke dienstverlening Openbaar bestuur Overige dienstverlening Totaal
98 461 1325 3065 463 4958 22 3147 13539
533 168 274 693 76 766 8 591 3109
156 290 683 1399 138 1794 25 1302 5787
1182 228 385 823 107 749 13 732 4219
166 131 228 363 92 203 3 162 1348
310 100 140 433 25 612 6 390 2016
408 561 1465 3498 488 5570 28 3537 15555
689 458 957 2092 214 2560 33 1893 8896
1348 359 613 1186 199 952 16 894 5567
2445 1378 3035 6776 901 9082 77 6324 30018
Gemiddelde grootte vestigingen Land-, bosbouw, visserij 4,1 Industrie en nutsbedrijven 12,8 Bouwnijverheid 2,6 Handel en horeca 5,7 Vervoer 5,1 Zakelijke dienstverlening 4,6 Openbaar bestuur 208,4 Overige dienstverlening 5,6 Totaal 5,5
3,1 7,5 3,3 4,4 5,7 3,8 53,9 5,4 4,4
2,9 12,7 3,2 4,5 8,0 4,7 121,6 6,6 5,8
3,0 12,3 2,9 4,9 8,9 5,7 43,1 6,5 5,2
4,7 15,1 3,0 3,7 3,2 4,6 68,0 7,0 5,4
2,7 10,9 3,3 5,3 41,0 2,7 42,5 4,6 4,7
3,0 12,5 2,7 5,6 6,9 4,4 172,8 5,5 5,4
3,0 10,8 3,2 4,5 7,2 4,4 105,2 6,2 5,3
3,2 13,3 2,9 4,5 6,3 5,5 47,8 6,6 5,3
3,1 12,1 2,9 5,1 6,8 4,5 117,8 5,9 5,4
Werkgelegenheidsniveau (arbeidsplaatsen per 1000 inwoners) Land-, bosbouw, visserij 2 42 6 78 Industrie en nutsbedrijven 32 32 50 61 Bouwnijverheid 19 23 29 24 Handel en horeca 94 77 86 88 Vervoer 13 11 15 21 Zakelijke dienstverlening 123 74 115 94 Openbaar bestuur 25 11 41 12 Overige dienstverlening 95 81 116 104 Totaal 401 351 459 483
43 109 38 74 16 51 11 63 405
40 53 22 110 49 81 12 86 454
6 34 19 95 16 118 23 94 407
18 44 27 83 14 101 31 104 421
68 75 28 84 20 82 12 92 461
20 44 23 90 16 107 24 97 420
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Almere
69
Tabel B8.2 Totale werkgelegenheid, Almere, Flevoland, 1996, 2000, 2004, 2008, 2009
1996
2000
2004
2008
Almere 2009
259 3439 1458 8254 1058 8091 1535 6917 31011
452 4271 2792 11603 1765 14050 2028 10036 46997
426 5911 3204 13194 2302 16918 2780 13808 58543
391 6810 3876 16726 2595 24165 4378 16863 75804
398 5897 3491 17452 2351 22789 4584 17655 74617
Werkgelegenheidsniveau (arbeidsplaatsen per 1000 inwoners) Land-, bosbouw en visserij 2 3 2 2 Industrie en nutsbedrijven 31 30 35 37 Bouwnijverheid 13 20 19 21 Handel en horeca 73 81 77 91 Vervoer 9 12 13 14 Zakelijke dienstverlening 72 98 99 132 Openbaar bestuur 14 14 16 24 Overige dienstverlening 61 70 81 92 Totaal 275 329 343 414
2 32 19 94 13 123 25 95 401
Volume arbeidsplaatsen Land-, bosbouw en visserij Industrie en nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel en horeca Vervoer Zakelijke dienstverlening Openbaar bestuur Overige dienstverlening Totaal
1996
2000
2004
Flevoland 2008 2009
6902 8469 8255 7638 7601 11035 14304 16055 18049 16703 4570 6757 7188 9199 8841 18461 24779 27624 33000 34492 3088 4757 5377 6347 6157 18861 28635 31987 41984 41077 5107 6019 7696 8852 9073 18186 23981 29609 35191 37083 86210 117701 133791 160260 161027
25 40 17 68 11 69 19 67 316
27 45 21 78 15 90 19 76 371
23 45 20 77 15 89 21 82 372
20 48 24 87 17 111 23 93 423
20 44 23 90 16 107 24 97 420
Tabel B8.3 Ontwikkeling totale werkgelegenheid, Almere, Flevoland, 1996-2009, indices
96-00
00-04
04-08
08-09
Almere 96-09
96-00
00-04
04-08
175 124 191 141 167 174 132 145 152
94 138 115 114 130 120 137 138 125
92 115 121 127 113 143 157 122 129
102 87 90 104 91 94 105 105 98
154 171 239 211 222 282 299 255 241
123 130 148 134 154 152 118 132 137
97 112 106 111 113 112 128 123 114
93 112 128 119 118 131 115 119 120
100 93 96 105 97 98 102 105 100
110 151 193 187 199 218 178 204 187
Werkgelegenheidsniveau (arbeidsplaatsen per 1000 inwoners) Land-, bosbouw en visserij 138 79 85 100 Industrie en nutsbedrijven 98 116 107 85 Bouwnijverheid 151 96 113 89 Handel en horeca 111 95 118 103 Vervoer 132 109 105 89 Zakelijke dienstverlening 137 101 133 93 Openbaar bestuur 104 115 147 103 Overige dienstverlening 115 115 114 103 Totaal 120 104 121 97
93 104 145 128 135 171 181 155 146
106 111 127 115 133 131 101 113 117
86 99 94 98 100 98 113 109 100
88 107 122 114 112 125 109 113 114
98 91 95 103 96 97 101 104 99
78 108 138 133 142 155 126 145 133
Volume arbeidsplaatsen Land-, bosbouw en visserij Industrie en nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel en horeca Vervoer Zakelijke dienstverlening Openbaar bestuur Overige dienstverlening Totaal
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
70
Flevoland 08-09 96-09
Bijlage 9 Omvang, ruimtelijke spreiding en ontwikkeling totale werkgelegenheid, referentiegebied
Tabel B9.1
Volume arbeidsplaatsen, aantal vestigingen, gemiddelde grootte vestigingen en werkgelegenheidsniveau,
totale werkgelegenheid, Noordvleugel, Nederland, 2009 Nederland
Arbeidsplaatsen (abs, x dzd) Landbouw, bosbouw en visserij Industrie en nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel en horeca Vervoer Zakelijke dienstverlening Openbaar bestuur Overige dienstverlening Totaal
16,2 116,2 91,9 349,0 108,0 506,5 87,8 409,4 1685,0
222,7 897,6 508,0 1534,6 398,5 1558,8 443,7 1906,3 7470,2
Vestigingen Landbouw, bosbouw en visserij Industrie en nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel en horeca Vervoer Zakelijke dienstverlening Openbaar bestuur Overige dienstverlening Totaal
5821 9627 25173 60820 7071 98838 628 51983 259961
82461 55003 120833 283199 30854 319516 3340 214219 1109425
Gemiddelde grootte vestigingen Landbouw, bosbouw en visserij Industrie en nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel en horeca Vervoer Zakelijke dienstverlening Openbaar bestuur Overige dienstverlening Totaal
2,8 12,1 3,7 5,7 15,3 5,1 139,8 7,9 6,5
2,7 16,3 4,2 5,4 12,9 4,9 132,9 8,9 6,7
Gemiddelde grootte vestigingen Landbouw, bosbouw en visserij Industrie en nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel en horeca Vervoer Zakelijke dienstverlening Openbaar bestuur Overige dienstverlening Totaal
5,0 35,6 28,2 107,0 33,1 155,3 26,9 125,5 516,7
13,5 54,4 30,8 93,1 24,2 94,5 26,9 115,6 453,1
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
Noordvleugel
71
Tabel B9.2 Totale werkgelegenheid, Noordvleugel, Nederland, 1996, 2000, 2004, 2008, 2009 Noordvleugel 2008 2009
1996
2000
2004
Volume arbeidsplaatsen (abs x dzd) Landbouw, bosbouw en visserij 22,6 20,4 16,1 16,2 16,2 Industrie en nutsbedrijven 146,5 144,1 126,2 120,7 116,2 Bouwnijverheid 74,1 87,3 87,6 91,8 91,9 Handel en horeca 292,9 332,5 335,1 344,4 349,0 Vervoer 88,9 108,8 106,9 111,4 108,0 Zakelijke dienstverlening 318,2 432,1 451,3 497,9 506,5 Openbaar bestuur 80,8 83,6 90,5 88,3 87,8 Overige dienstverlening 281,6 326,7 368,9 397,8 409,4 Totaal 1305,7 1535,6 1582,5 1668,5 1685,0
275,1 1009,6 425,5 1258,5 336,4 1002,4 387,1 1278,4 5973,1
268,6 1044,4 483,8 1451,2 388,4 1329,3 411,7 1484,7 6862,0
226,1 950,4 472,2 1466,0 390,0 1390,2 443,2 1702,4 7040,5
221,3 934,4 513,5 1536,6 407,8 1543,7 439,6 1855,2 7452,2
222,7 897,6 508,0 1534,6 398,5 1558,8 443,7 1906,3 7470,2
18 65 27 81 22 65 25 83 386
17 66 30 91 24 84 26 94 433
14 58 29 90 24 86 27 105 433
13 57 31 94 25 94 27 113 454
14 54 31 93 24 95 27 116 453
1996
2000
2004
Werkgelegenheidsniveau (arbeidsplaatsen per 1000 inwoners) Landbouw, bosbouw en visserij 8 7 5 5 Industrie en nutsbedrijven 49 47 40 37 Bouwnijverheid 25 28 28 28 Handel en horeca 98 108 106 107 Vervoer 30 35 34 34 Zakelijke dienstverlening 106 141 143 154 Openbaar bestuur 27 27 29 27 Overige dienstverlening 94 106 117 123 Totaal 435 500 501 516
5 36 28 107 33 155 27 126 517
Nederland 2008 2009
Tabel B9.3 Ontwikkeling totale werkgelegenheid, Noordvleugel, Nederland, 1996-2009, indices
Volume arbeidsplaatsen Landbouw, bosbouw en visserij Industrie en nutsbedrijven Bouwnijverheid Handel en horeca Vervoer Zakelijke dienstverlening Openbaar bestuur Overige dienstverlening Totaal
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
72
96-00
00-04
04-08
90 98 118 114 122 136 103 116 118
79 88 100 101 98 104 108 113 103
100 96 105 103 104 110 98 108 105
Noordvleugel 08-09 96-09
96-00
00-04
04-08
Nederland 08-09 96-09
100 96 100 101 97 102 99 103 101
72 79 124 119 122 159 109 145 129
98 103 114 115 115 133 106 116 115
84 91 98 101 100 105 108 115 103
98 98 109 105 105 111 99 109 106
101 96 99 100 98 101 101 103 100
81 89 119 122 118 156 115 149 125
Werkgelegenheidsniveau (arbeidsplaatsen per 1000 inwoners) Landbouw, bosbouw en visserij 88 77 98 99 Industrie en nutsbedrijven 96 85 94 95 Bouwnijverheid 115 98 102 99 Handel en horeca 111 98 101 100 Vervoer 119 95 102 96 Zakelijke dienstverlening 133 102 108 101 Openbaar bestuur 101 105 95 99 Overige dienstverlening 113 110 105 102 Totaal 115 100 103 100
66 73 114 110 112 146 100 134 119
95 101 111 113 113 130 104 113 112
82 89 95 99 98 102 105 112 100
97 97 108 104 104 110 98 108 105
100 96 98 99 97 100 100 102 100
76 84 112 115 111 146 108 140 118
Bijlage 10 Bevolkingsontwikkeling
Tabel B10.1 Omvang bevolking, Flevoland, referentiegebieden, peildatum 1 januari, 1996-2009, abs. x dzd
1996
2000
2004
2008
2009
Flevoland Almere Dronten Lelystad N’Polder Urk Zeewolde
112,7 30,9 60,7 40,4 14,8 13,3
142,8 35,2 63,1 42,9 15,9 17,3
170,7 37,8 69,6 45,6 17,0 19,2
183,3 38,5 73,1 45,7 17,8 20,3
185,9 39,2 73,8 45,8 18,1 20,8
Zuid Flevoland Oost Flevoland Noord Flevoland
126,0 91,6 55,2
160,0 98,3 58,8
189,9 107,4 62,6
203,6 111,6 63,5
206,7 113,0 63,8
Totaal
272,8
317,2
359,9
378,7
383,5
2.999,8 15.493,9
3.072,6 15.864,0
3.160,4 16.258,0
3.232,1 16.405,4
3.261,4 16.486,6
Referentiegebieden Noordvleugel Nederland
VOORZIENINGENNIVEAU FLEVOLAND IN DE TIJD 1996 - 2009
73