Jaarverslag 2012
Voorwoord Geachte lezer, Voor u ligt het verslag van de Hoogstraatgemeenschap over het jaar 2012. Doel van dit jaarverslag is een impressie te geven van wat ons beweegt en wat ons in beweging heeft gezet om allerlei activiteiten te ontplooien. Werken aan sociale gerechtigheid is ons kompas, met als aandachtspunten gastvrijheid, vluchtelingen en zorg om de aarde. Wellicht krijgt u de indruk dat het veel is. Er is ook veel gebeurd het afgelopen jaar. Belangrijke en mooie activiteiten, mooie ontmoetingen met mensen en vrienden. Maar het is belangrijk om te vermelden dat we dit niet alleen hebben gedaan. We voelen ons gesteund door veel mensen die met ons meedenken en meedoen: vrijwilligers, de Kring, de Stimulansgroep, de Congregatie, de werkgroepen van de Vierde Kamer en het HOV, het Kloosterhof van Gestel. Zonder al deze hulp zouden we niet hebben kunnen doen wat we hebben gedaan. En daarvoor zijn we zeer dankbaar. We blijven dromen van een Hoogstraatbeweging. Tochtgenoten die zich willen aansluiten bij wat er op en vanuit de Hoogstraat 301A gebeurt. In welke vorm dan ook. Juni 2013 De Hoogstraatgemeenschap
Onze leefgroep We zijn in de loop van 2012 uitgegroeid tot een gemeenschap van 9 mensen: De vier zusters Anneke en Gerard, Freddy, Giri ,Corrie Bovenstaande foto is gemaakt bij het afscheid van Adugna, een vluchteling, die ons lange tijd in huis hielp. Hieronder Freddy, Giri, die als pelgrim bij ons kwam, Corrie en naast Albertha ook Theresa, een jonge Duitse fysiotherapeute, die tijdens haar stageperiode in een gemeenschap met oudere mensen wilde wonen om te ervaren hoe jong en oud samen kunnen leven.
We zijn in 2012 een heel diverse gemeenschap geworden van mensen met verschillende levensgeschiedenissen: religieuzen, vertrouwd met de oude kerk, met het concilie van Vaticanum II , met de noden van mensen uit het recente verleden en met de noden van nu; Een echtpaar, eveneens vertrouwd met de oude kerk en met de vernieuwing van het concilie, en steeds zoekend naar het eigentijds vorm geven aan de eigen wortels van het christen zijn; En de ‘nieuwe’ mensen, die het oude wel kennen, maar ook het nieuwe van de samenleving natuurlijkerwijs in zich hebben genomen, zoals het open staan voor de kosmos, het zich eigen maken van bv. reiki, en ingaan op Thich Nhat Hanh als wegwijzer. We willen allemaal opkomen voor kwetsbare mensen, speciaal voor vluchtelingen. We zijn in ons samenleven in een zoektocht terecht gekomen; een soort smeltkroes, waarbij wij er van uitgaan, dat we op elkaars weg zijn gezet, richting toekomst. Op witte donderdag spreken we onze verbondenheid naar elkaar uit. Freddy, die extern woont, kon zich per 1 januari terugtrekken uit zijn werk. Hierdoor ontstond er meer ruimte voor inzet voor de gemeenschap.
Giri, gekomen op 15 december 2011, werkt vanaf begin januari drie dagen per week bij de Genneper Hoeve, een nabij gelegen biologisch dynamische boerderij. Hij voegt daarmee een extra dimensie toe aan ons verlangen naar een schone aarde. Corrie kwam in de zomer bij ons wonen. Anneke en Gerard hielden in het begin van dit jaar een sabbat maand in de Hooge Berktgemeenschap, waar zij als lid ook aan verbonden zijn. Deze bezinningsperiode bracht hen bij de vraag om te mogen wonen in onze woonunit en twee dagen in de week hun eigen fundament als echtpaar te kunnen voeden. Dit soort persoonlijke stappen raken direct aan het geheel en het kost even voor bij iedereen zo’n besluit geïntegreerd is. Achteraf gezien blijkt, dat hun inzet voor het geheel er niet minder op is geworden. Het betekende ook interne verhuizingen voor meerdere mensen. We willen met elkaar wonen en leven, omdat we elkaar kunnen inspireren en omdat we alleen samen een teken van hoop kunnen zijn, zoals ons logo aangeeft. In de praktijk zijn we eigenlijk maar een klein tekentje – een handje vol mensen - , maar toch blijken we waardevol te zijn voor het leven van anderen. Er is een bron die ons voedt.
Wat we willen Als leefgroep zijn we met elkaar gericht op het doen van sociale gerechtigheid. In de dagelijkse praktijk betekent het, dat we innerlijke ruimte maken voor de man of vrouw, die genood of ongenood aan de deur komt en om onderdak, om een boterham of een goede verwijzing vraagt. We hebben ons het afgelopen jaar vooral gericht op twee aandachtspunten: gastvrijheid inclusief het samenleven met vluchtelingen én het behoud van de aarde. Gastvrijheid en het samenleven met vluchtelingen Onderstaande tekst herinnert ons aan ons verlangen om naasten te zijn voor wie op ons pad komt in de daagse dag.
Deze tekst heeft een plaats gekregen in de huiskamer. Gastvrijheid verlenen betekent steeds meeleven met anderen. In 2012 deelden we dagelijks in huis het leven met een jonge moeder met kind. Veel vluchtelingen en anderen van buiten zaten met ons mee aan tafel en deelden met ons wat hen bezig hield. Dat gaf vreugde en we voelden de pijn, en het vraagt regelmatig om jezelf open te stellen. We maken er veel in mee: - De kwaad makende onmogelijkheid om in Nederland een bestaan op te bouwen als je als mens geen legale plaats krijgt; - De verschrikkingen van eerwraak. - De terugtocht naar eigen land - ten einde raad – in de hoop je familie daar te kunnen vinden. En als je die niet vindt en geen veiligheid krijgt, weer door emigreren naar een ander land als balling van deze wereld. - Maar ook het wel krijgen van status en van een huis. - En ook het wel terug kunnen vinden van familie op het volstrekt onwaarschijnlijke af: ergens ver weg in een vluchtelingenkamp. - Het uitzien van een aanstaande moeder naar haar eerste kind en het zien, dat zij niet meer alleen overal voorstaat, maar in liefde kan delen met de man, die niet afliet om haar te vinden. - De trouw van het steeds komen werken in de tuin uit vriendschap. We horen zijn wijsheid, zien zijn godsdienstigheid en de vriendschap groeit dieper.
We hebben bij deze situaties levende gezichten: beelden van de man die huilt in een hoekje, van een vrolijk kind op zijn driewieler, van een trotse vrouw, die een prachtige taart heeft gemaakt; beelden in ons hart, beelden van 2012.
We dragen ook het hart verwarmend weekend met ons mee van 8 en 9 september, waarin we vijf jaar verbondenheid vierden met hen, die een jaar lang een diaconaal jaar bij ons doorbrachten, onze ‘regenboog vrienden’.
Meer dan een maand woonde vanuit een oude vriendschap zr. Esperanza uit de Filipijnen bij ons. Zij heeft ons verrijkt met haar hartstocht voor de aarde en ons laten zien dat wij nog veel van de Filipijnse bevolking kunnen leren.
Niet minder dankbaar zijn wij om het verblijf van Theresa Ebert, (zie bij leefgroep) die ons heeft leren kennen via ons contact met de studentenvereniging ‘Ichtus’. Zij wilde in haar stageperiode als fysiotherapeut ook ervaring opdoen vanuit de vraag hoe je als jong volwassene verbindingen kunt maken tussen de generaties? Er is veel vriendschap gegroeid.
Zij heeft ons verbonden met de Anglicaanse Trinity Church, die op haar beurt zich heeft willen inzetten voor de vluchtelingen.
Gastvrijheid verbindt. Het behoud van de aarde Aandacht voor de aarde is een haast dagelijks terugkerend thema geweest in allerlei vormen. We hebben ons in 2012 vooral willen verdiepen. Wat betekent een ecologisch engagement? Wat is de opdracht voor de mens in deze tijd? Wat is de specifiek Christelijke
opdracht? Aan deze vragen besteden we twee weekenden o.l.v. zr. Elly Verrijt. Aan tafel waren we vaak stil met een bezinnende tekst. We wilden ons eerst verdiepen voor we weer met de organisatie van de Dag van de Aarde naar buiten kwamen.
Aards credo Ik geloof in de heiligheid van de aarde En heelheid van de schepping, En de waardigheid van alle schepselen. Elizabeth S. Tapia, Filipijnen
We hielden een biologische maaltijd met het kernteam van Vluchtelingen in de Knel, bedoeld om hen een hart onder de riem te steken en om onze waardering uit te spreken voor hun inzet juist in een periode dat er veel op hen af kwam. Met de kring hielden we een ‘Over de datummaaltijd’ en we kwamen in actie om iets aan de voedselverspilling te doen. We ervoeren medestanders bij grote supermarkten, maar geen directe oplossingen.
Om als gemeenschap bij ons zelf te blijven Ieder van ons heeft zijn eigen wortels. We kunnen geen gemeenschap zijn als niet ieder trouw is aan zijn eigen geschiedenis, zijn eigen achtergronden en als de gemeenschappelijkheid en de aanvulling daarin niet wordt ervaren. Er klinkt in die eigen wortels een roep naar inzet voor sociale gerechtigheid. Die roep hebben we gemeenschappelijk en maakt ons tot deze gemeenschap. Om die roep te voeden onderhouden wij een intensief gemeenschapsleven van veelvuldig samen eten, elkaar ontmoeten bij koffie en thee en met elkaar communiceren. Ook elkaar in de hand werken bij de dagelijkse activiteiten. Om steeds weer opnieuw de taken goed op elkaar af te stemmen en evenwichtig te verdelen, houden we elke week een huisbespreking. We willen niet dat er dingen gebeuren, waar een ander niets van af weet. Onze agenda’s liggen open. Om niet te verzanden in functionaliteit, zoeken we steeds naar wat ons kan inspireren. Dat kunnen teksten zijn vanuit allerlei bronnen, waarmee ieder om de beurt aan tafel mee voorgaat in gebed en bezinning. Belangrijk is ook onze dagelijkse gezamenlijke stille meditatie, maar zeker ook onze agapè viering op maandag, waarbij na momenten van bezinning en gebed, brood en wijn met elkaar
gedeeld worden. Zonder Jezus’ aanwezigheid zouden wij als gemeenschap uit elkaar vallen. Ook vrienden van buiten nemen aan deze vieringen deel.
Een keer per zes weken komen we samen om de dagelijkse werkelijkheid te toetsen aan het zondags evangelie. Gelukkig hebben we hierbij aanvulling vanuit de Hooge Berkt. In de persoon van Niek Werkhoven wordt het evangelie steeds weer opnieuw breder getrokken, dan waar we zelf toe in staat zouden zijn. Het zelfde geldt voor onze visieverdieping. We lazen met elkaar stukken uit de boeken ‘Al is er geen God-in-den-hoge’ en ‘Op verkenning in een nieuw land’ , beiden geschreven
door dr. Roger Lenaers. Ook hier zijn we blij met de inbreng van vrienden van buiten. Om ons leven niet tussen onze vingers door te laten glippen schrijven we om de beurt elke dag ons dagboek, dat we ’s zondags ’s avonds aan elkaar voorlezen om er op te reflecteren. Dit jaar schrijven we digitaal via een open gedeelde map. De foto hieronder laat nog ons handmatig schrijven zien.
In 2012 hebben we twee bezinningsdagen gehouden onder leiding van Michiel Fondse. We spraken ons heel persoonlijk uit over onze fundamenten als religieuzen, gehuwden en alleenstaanden. Het samenleven is geen vanzelfsprekende zaak en vraagt om een goede onderscheiding tussen wat bij religieuzen, bij gehuwden en bij alleenstaanden hoort. Die duidelijkheid heeft ons goed gedaan.
Als gemeenschap hebben we geprobeerd om een maatschappelijke retraite vorm te geven. Het is ons niet gelukt. Dat neemt niet weg, dat we nog steeds geloven dat het goed is om naast de overal bekende persoonlijke retraites, ook een aanbod te creëren om je te bezinnen op een persoonlijk engagement met de noodlijdenden van onze tijd. Zij die ons ondersteunen Het zou voor ons onmogelijk zijn om ons aan onze kerntaken en onze bezinning te wijden, als wij niet geholpen werden door anderen. Door mensen die zorgen voor het openen van de voordeur als er iemand aanbelt en de telefoon opnemen om te luisteren naar de vraag. Door mensen die ons huis schoonhouden of de tuin bijhouden. Door mensen die in kunnen gaan op de vragen van onze huisgenoten of anderen om computerles te krijgen of Nederlandse les. Het zijn steeds vriendendiensten; soms wordt voorzien in het noodzakelijke levensonderhoud.
Uit waardering organiseren we een of twee keer per jaar een ontmoeting met elkaar. We vragen dan ook aan onze vrijwilligers/sters naar hun suggesties over wat zij vinden dat bij ons verbeterd zou kunnen worden. Mee-dragers / mee-draagsters zijn zeker ook de donateurs, die ons financieel ondersteunen. De kring, de werkgroep van het ‘Humaan Omgaan met Vluchtelingen’ en de werkgroep van ‘De Vierde Kamer’ zijn ons erg dierbaar, omdat zij niet alleen werk uit handen nemen, maar vooral ook omdat zij vanuit een zelfde hartslag meedenken en ons inspireren. De Kring: een twintigtal mensen uit Eindhoven en omgeving. Zij geven ons als kleine gemeenschap een breder draagvlak. Onze betrokkenheid op een menslievende samenleving én op een schone aarde wisselen we op de Kringzondagen met elkaar uit. Ieder krijgt de kans om met 2 of
meer personen een onderwerp voor te bereiden. Aan de orde kwam: de plaats van de vrouw in de kerk; het schrijven van een gedicht over ‘overgave’; Overgave
Sabbat; Dag van de Aarde; Compassie; het Bahá’i geloof; Dag van de Vluchteling; Pelgrim-ervaringen; over datum maaltijd op Wereldvoedseldag; compassie ervaringen van Dag Hammarskjöld en van onszelf; meditatie over gelijkwaardigheid van ieder mens uitgedrukt in boetseren of gedicht maken. Telkens liep het uit op een terugblik, meestal een korte gebedsviering, waarin de mogelijkheid te vertellen wat ieder persoonlijk geraakt had. Tijdens de lunch van wat
we meegebracht hadden werd gezellig gekeuveld en serieus uitgewisseld. We schreven kaarten voor de zieke kringvrienden: Tiny en Sjef, die inmiddels overleden zijn (foto hiernaast); Nelly en Peter, hij is opgenomen in een verpleeghuis; Nanda en Fien: zij zijn ná één jaar ziek zijn weer aan de beterende hand. Twee buurvrouwen, Truus en Gera, hebben zich in 2012 bij de Kring aangesloten. We zijn blij dat de Hoogstraatgemeenschap en de Kring samen blijven staan in de traditie van sociale gerechtigheid.
Een aantal huisgenoten maken, samen met anderen, deel uit van het Netwerk Humaan Omgaan met Vluchtelingen. Het netwerk zet zich in om burgers en politici te informeren m.b.t. de vaak inhumane wijze waarop in Nederland wordt omgegaan met vluchtelingen. Dat doen we door het houden van wakes, voorbereid door de wakegroep, in samenwerking met Vluchtelingen in de Knel. Daarnaast hebben we een aantal nieuwsbrieven uitgegeven met titels als “Werken, wit of zwart”, “ Niet zomaar gevlucht”, “ Hoe gevoelig ben je”.
Daarmee bereiken we zo’n 400 abonnees direct en we weten dat de brief ook nog doorgestuurd of doorgegeven wordt. Een bijzondere gebeurtenis was de foto expositie van fotograaf Piet den Blanken in de Catharinakerk. Een indrukwekkende fotoreportage over plekken aan de randen van Europa waar vluchtelingen vaak onder erbarmelijke omstandigheden verblijven. Vanuit de Catharinakerk hebben we begrepen dat veel mensen de tentoonstelling hebben Bezocht.
De werkgroep van De Vierde kamer telt vijf leden, die zich laten inspireren door Dorothee Sölle.
Er zijn mensen die gewoon hard werken en nergens bij stil staan; anderen zijn cynisch of onverschillig. Zo scheppen zij een cultuur van onmacht en zwijgen. Zolang alles loopt zoals het loopt, de machtige altijd gelijk heeft en de menselijke behoeften bepaald worden door technologische vooruitgang en economische groei, zolang besef je niet eens dat je slapend in een gevangenis zit. Laten we niet langer genoegen nemen met de status van toeschouwer. Laat de lastpak en de stoorzender onder ons opstaan en ons wakker maken. Laten we wakker blijven en doen wat we kunnen doen.
In 2012 stonden thema’s rond communicatie centraal en werd ingespeeld op de verontwaardiging van veel mensen over de gang van zaken in de maatschappij om vandaaruit te komen tot veranderingen. Op 13 december werd de 150ste bijeenkomst gevierd met een feestelijke bezinningsavond rond de vragen: Wat heeft ons bewogen? Wat beweegt ons nu? En waar halen we onze bezieling vandaan?
Verbindingen Zowel de vier zusters als Anneke en Gerard zijn verbonden aan een eigen achterban: congregatie en Hooge Berkt. Van daaruit wordt veel inspiratie ontvangen via allerlei persoonlijke contacten, vieringen, kapittel en via werkgroepen zoals ‘Honger hoeft niet’, de ‘multiculturele en multireligieuze dialoog', de bijeenkomst met de huisgenoten van Bergeijk en de leden van het ‘Maatschappelijk Engagement’, maar ook vanuit de Fakkel, een intercongregationele bijeenkomst. Veronique en Anneke namen twee keer per maand deel aan de leerkring met de Bahai-gelovigen. Bets en Corrie werken parttime bij Vluchtelingen in de Knel; Albertha en Gerard zijn lid van de wakegroep; Freddy is secretaris van de vereniging ‘Kloosterhof van Gestel’; Gerard houdt vanuit het Kloosterhof twee maal per jaar rondleidingen voor nieuwe medewerkers van de interne organisaties, maar ook voor bv. buurtzorg Gestel en WijEindhoven; Giri werkt bij de Genneperhoeve. Albertha is verbonden met de parochie en met stichting Bambale, een hulporganisatie met en voor Congolezen. Al deze verbindingen zijn niet alleen maar een taak, die er bij komt, maar ook een bron van inspiratie en houdt ons bij de les. Leven gevend is ook het feit dat wij deel mogen uitmaken van het kloosterhof van Gestel. Alle organisaties, die in het Kloosterhof werken, zijn op mensen, op God of op het behoud
van de aarde gericht, ieder vanuit zijn eigen invalshoek. Het is altijd weer opnieuw een goede zaak als we ook als organisaties elkaar in de hand kunnen werken. Dat kan facilitair zijn door de beamer uit te lenen, een lokaal ter beschikking te stellen, een (werk)plek te geven aan iemand die anders verloren loopt, een feest met elkaar te houden of zomaar ’s woensdags met elkaar koffie te drinken. Er gaat veel inspiratie van elkaar uit. Alles valt of staat met betrokkenheid en waardering voor elkaar. Pijnlijk is het dan ook, als die solidariteit soms even afwezig is. Juist dan weet je hoe vaak die wel aanwezig is. Hieronder een kaartje naar Kees, de beheerder van het gebouw, die in 2012 langdurig ziek was.
Eenmalige gebeurtenissen Op 30 maart ontvingen wij Mgr. Joseph Tobin uit Rome, toenmalig secretaris van de congregatie voor de instituten voor gewijd leven en de sociëteiten van apostolisch leven. Hij kwam ter oriëntatie in gezelschap van de voorzitter van de KNR, de secretaris van het CMBR en verschillende leden van de paters van de Heilige Geest. Op 9, 10 en 11 mei ontvangen we een zestal jongeren van de katholieke scholengemeenschap De Breul uit Zeist. Zij ervaren een wereld, die zij niet kenden in ons, maar zeker ook in de vluchtelingen in ons huis en in een leeftijdgenoot, die ons soms komt helpen en die veel minder kansen heeft, dan zijzelf. Op zondag 24 juni zetten we ons huis open in verband met de open kloosterdag. ’s Avonds schrijven we in dagboek: “we mogen met tevredenheid terug kijken op deze Open Kloosterdag , waarop we rond de 65 belangstellenden hebben mogen ontvangen”.
In 2012 ontvingen we voor enkele dagen de mensen van de Franciscaanse Voettocht; gaven we het Vredesburo de kans een avond te verzorgen over de Koerden; aan Pax Christi over de grondstoffenroof in de Dem. Rep. Congo; boden we ruimte aan Rania en Els du Rieu om het Palestijnse verhaal te vertellen; kregen de zusters tijdens de vredesweek de titel van Ambassadrices van de Vrede; ontvingen we leerlingen van het Augustinianum… er is te veel om in een jaarverslag opgenomen te worden. De zorg voor het huis. We hebben een mooi huis in ontvangst mogen nemen bij de overdracht vanuit de congregatie naar Stichting ‘De Hoogstrater’ op 8 september 2008. Het huis ademt een eigen sfeer, waar menigeen jaloers op is. Maar soms komen er met het verder gaan van de tijd nieuwe verlangens. In 2012 hebben we een nieuwe zonnewerking aangeschaft voor in de binnentuin. Achteraf gezien hadden we dat al lang eerder moeten doen.
De badkamer is aangepast aan de eisen van de tijd en in de voortuin zijn stiltehoekjes gemaakt voor meditatie.
Zeker is, dat ons leven boeiend is. We hopen een bijdrage te leveren om mensen tot hun recht te laten komen.
Hoogstraatgemeenschap Hoogstraat 301 A 5654 NB Eindhoven Tel 040.25 25 609
[email protected] www.hoogstraatgemeenschap.nl rek.nr. NL87 Rabo 0146 7397 01
