Voorwoord Voor u ligt de derde “Iepen Noat” van 2008. Het is donderdagmiddag, zwaarbewolkt met striemende regen, als ik achter de computer kruip om het voorwoord van “De Iepen Noat” te schrijven. Het koor is na de vakantie al weer volop in actie. Repetities en partijrepetities worden druk bezocht en de eerste concerten zijn inmiddels gegeven. Gelukkig waren er twee koorleden die na een langdurig ziekte weer in ons midden konden zijn. Voor de vakantie op dinsdag 10 juni 2008 zijn we opgetreden voor de bewoners van zorgcentrum Suderigge te Lemmer, wat weer erg bij hen in de smaak viel. Dat gold ook voor het biertje dat de koorleden na afloop mochten drinken. Op dinsdag 17 juni 2008 hadden we de afsluitingsavond gepland. I.v.m. Koning Voetbal hebben we de avond verschoven naar woensdagavond 18 juni 2008. In de afgeladen NH Kerk van Oosterzee hebben we een fijne avond beleefd. De zanggroep groep “Dik yn örder” uit Lemmer leverde ook een heel plezierige bijdrage aan de avond. In de vakantie periode is, na een slopende ziekte, overleden de vrouw van onze secretaris, Jeannette Hoekstra. Eveneens kwamen door ziekte de koorleden Sjoerd van der Veen en Willem Lemstra te overlijden. Bij alle drie uitvaartdiensten was het koor betrokken, wat door de getroffen families in hoge mate werd gewaardeerd. Uit de grote belangstelling vanuit het koor tijdens de vakantie mag blijken hoe zeer er met elkaar wordt meegeleefd. We wensen de getroffen families heel veel sterkte en Gods nabijheid toe. Na de vakantie mochten we ook weer een nieuw koorlid begroeten, de heer Wieberen Jonkman uit Joure. We hopen dat de heer Jonkman zich spoedig thuis zal voelen in het Lemster Mannenkoor. Tevens hebben zich weer een aantal nieuwe donateurs opgegeven. Fijn dat u op deze wijze blijk geeft mee te leven met het Lemster Mannenkoor. Leuk dat u ons steunt. Op zaterdag 6 september 2008 was ons eerste optreden na de vakantie in de Broerekerk van Bolsward, ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van de Bolswarder Skotsploeg. Een geweldige belevenis, te zingen in die kerk. Ons optreden werd in hoge mate gewaardeerd. De verzorging door het ontvangstcomité was buitengewoon. Zondag 7 september 2008 hebben we gezongen in een volle tentdienst in Echtenerbrug. Het was een zeer ontspannen dienst, waarbij de kippen (van Stef Diever) muzikale ondersteuning verleenden. Op vrijdag 26 september 2008 heeft het koor gezongen in de NH Kerk van Lemmer ter gelegenheid van de Utmerk. Het betrof hier een minitheaterachtig concert waarbij het water een hoofdrol speelde. De dirigent en organist waren respectievelijk uitgedost als Mozart en G.F. Händel. Onder de De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
1
bezielende leiding van Harm van der Meer werd het weer een daverend succes. Geert van der Kooi vertolkte de visserman die het niet gelukte een forel te vangen. Harm hield nog een betoog over het feit dat drinkwater hier zo gewoon is, terwijl dit in grote delen van de wereld niet het geval was. Een collecte voor watervoorziening in de Filipijnen bracht € 250,op. Na afloop konden de heren genieten van zoute haring. Kortom een mooie avond. Voor de komende tijd staan er weer vele concerten op de agenda, evenals de eerste sessies voor de opname van een nieuwe cd. Volop activiteiten dus. Rest mij nog de zieken en langdurig afwezigen beterschap toe te wensen. Onze gedachten gaan ook uit naar die koorleden die persoonlijk of in hun eigen kring zorgen hebben om gezondheid of andere Voorzitter bestiert koor zaken. Beste lezers, veel leesplezier.
Rintje Kok, Voorzitter
Gesellige muzykjûn Lemster Mannenkoor yn Eastersee EASTERSEE – Ek de mannen fan it Lemster Mannenkoor binne yn’e besnijing fan de Europeeske wedstriden fuotbaljen. Ta syn skrik kaam foarsitter Rintje Kok der achter dat op de lêste repetysje foar de fakânsje yn Eastersee tefolle leden ôfheakje soenen omdat Nederlân spylje moast. Dus waard besletten om it sjongen ien dei út te stellen, mei as gefolch in protte regelwurk achter de skermen. Dochs stienen der tiisdei 17 juny minsken om’e nocht foar de tichte doar fan de tsjerke yn Eastersee. Mar se wienen der de oare deis wér, ek al kamen se fan bûten Fryslân. Want se woenen dit sjongspektakel net misse. It kin net op mei de feestlike aktiviteiten yn dit doarp. De jierlikse feestwike is krekt foarby, op 19 juny fiert Lyaemer dat it appartemintenkompleks en de winkel yn it doarp klear binne, begjin july binne der gesellige havendagen oan’e Tsjûkemar no’t de nije haven klear is en op woansdei 18 juny hâldt it Lemster Mannenkoor de lêste sjongrepetysje yn in folle tsjerke fan Eastersee-Buorren dat ek ien grut feest wurdt. By oankomst sit de stimming der daliks al goed yn troch it spyljen en sjongen fan ‘Dik yn örder’ fan’e Lemmer. Dirigent Harm van der Meer lit it koar dizze jûn begjinne mei ‘Alles wat adem heeft love de Here’. De mannen litte goed hearre dat se hiel wat azem en goed folume hawwe. Mar it sjongen giet net tagelyk. Dus moatte se dit stik in pear 2
De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
kear opnij sjonge, krekt salang oant it de dirigent nei’t sin is. Dan komme Ingelske, Dútske en Fryske lieten oan bar. Harm van der Meer lit ek in hiele moaie kanon sjonge: Dona nobis pacem (meitsje der net in ‘potsje sjem’ fan, warskôget hy), jou ús frede! In grutte winsk, want der is oer de hiele wrâld noch safolle oarloch. It och sa gefoelige ‘The Rose’ (some say love it is a river) meie alle minsken yn tsjerke ek meisjonge en it is goed te sjen dat de measten dat skitterend fine. Krekt as op it lêst fan’e jûn in pear hiel bekende Fryske meisjongers sa as de Wâldsang. By Riet Kamperman út Australië komme de triennen yn’e eagen: sy moat tinke oan de troudei fan har soan, doe’t ‘The Rose’ ek songen waard.
‘Dik yn örder’ Sa hjit de groep musici dy’t sa’n seis jier bestiet en foarme wurdt troch Klazien Cuiper, Popke Haga, Bouke Kuipers, Klaas Samplonius en Stoffel Zandstra. Se komme fan De Lemmer en dêrom ek de skriuwwize ‘örder’: dat is Lemsters en wurdt yn it gewoane Frysk net brûkt. Sy litte dizze jûn tuskentroch in gesellige griemmank fan Skotse, Ierske, Ingelske en Fryske folksferskes hearre mei hits út ’e sechtiger jierren doe’t de measte mannen fan dit koar ek noch jong wienen. In hiel moai ferske hat Stoffel Zandstra sels skreaun en giet oer in jonge dy’t yn hiel Fryslân wakker syn bêst docht om mei in famke dûnsje te kinnen. Net ien wol, want se ha gjin ferlet fan in tút fan him (dêr is it him om te dwaan fansels). Oant hy yn Sint Nyk slagget, want dêr wol in famke mar wat graach mei him tútsjeboartsje.
Van Dam oargel It Van Dam oargel stiet al 100 jier yn’e tsjerke fan Eastersee. Dêr moat dizze jûn efkes oandacht oan besteed wurde fansels. De fêste organist fan it Lemster Mannenkoor, Jan Kroeske út Kollum, lit hiel knap hearre wat fan klanken der út dit oargel tovere wurde kinne mei help fan al dy registers. Pim de Pagter kin goed noaten lêze en mei him helpe om op tiid de siden fan de muzyk om te slaan. In pûstertraper is tsjintwurdich net mear nedich. Kroeske hat der foar keazen om fariaasjes te spyljen op in hiele bekende wize ‘Altijd is Kortjakje ziek’. Yn it Dútsk is de tekst op dy wize ‘Morgen kommt der Weihnachtsmann’ en yn it Frysk: ‘Moarn sille wy de jouwer slaan’.
Jubilarissen It is tradysje om op dizze lêste repetysjejûn fan it koar minsken yn it sintsje te setten. Dit kear binne dat Wieger Diever en Wiebren Jansma. Diever hat sûnder ûnderbrekking 35 jier lid west fan it Lemster Mannenkoor en komt altyd trou op repetysjes en konserten. Hy krijt in oarkonde en in sulveren spjeldsje. Jansma is al 40 jier by dit koar en hat in oarkonde en in gouden spjeldsje fertsjinne. Hy is in hiel entûsjast lid. De froulju krije in blomke mei nei hûs foar al dy kearen dat se harren mannen thús misse moatte (of binne se krekt bliid dat de mannen in jûn fuort binne?) De foarsitter hat ek noch in ekstra wurdsje foar de nije burgemeester fan Lemsterlân, Dick Stellingwerf, en syn frou. Hy mei as earste in nije tas mei it logo fan it koar ha, mei dêryn de nijste koarkrante, de cd Romte (omdat sy oan it Krompaad op’e romte De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
3
komme te wenjen) en in donateurskaart. Rintje Kok sjocht alfêst foarút: yn 2010 is hy ôftredend as foarsitter, dan miskien in moai baantsje foar de burgemeester?
Alles by elkoar wie dit net in gewoane repetysjejûn, ek net in konsert. Mar gewoan in gesellige jûn mei in protte muzyk en in prima fersoarging troch de frijwilligers fan de aktiviteitenkommisje fan de tsjerke fan Eastersee. Sibbele Witteveen Bij de foto: Oarkondes en gouden spjeldsjes foar Wieger Diever (r.) en Wiebren Jansma (Foto: Jan van der Werf) Uit de Zuid-Friesland van 23 juni 2008
De Rustende Jager
4
De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
5
In memoriam ... Sjoerd van der Veen Sjoerd van der Veen werd op 26 augustus 1924 als jongste kind in het gezin van Aerde van der Veen en Anschje Hoekstra geboren. Hij had een oudere zus en broer (Renze). Na het doorlopen van de lagere school kwam hij bij zijn vader in de zaak, die in Lemmer een aardappelhandel had. Met een een motorboot voeren ze op gezette tijden naar Noord-Friesland om "op de klei" aardappelen in te kopen. Later werd de boot verkocht en haalde men de aardappelen met een vrachtauto op. Sjoerd werd chauffeur op deze wagen. Op 21 mei 1947 trouwde Sjoerd met Sippie Stienstra. Het echtpaar bleef in Lemmer wonen en kreeg twee kinderen: een dochter en een zoon. Toen de Noordoostpolder meer en meer in cultuur werd gebracht, haalden veel mensen hun aardappelen "in de polder" en ging de aardappelhandel achteruit. Om toch een bestaan te hebben werkte Sjoerd nog een poosje bij Agrico in Emmeloord als aardappelsorteerder, maar desondanks bleef hij oude klanten, zoals bijvoorbeeld op Urk, trouw. Ook ouderen in Lemmer, voor wie het moeilijk was om met aardappelen te zeulen, konden op hem rekenen en werden van ons hoofdvoedsel voorzien. Verder is hij twee jaar lang, samen met zijn vrouw, strandbeheerder geweest en toen werd hij gevraagd om brugwachter te worden. Tot aan zijn pensioen heeft hij de Flevobrug in Lemmer bediend. Sjoerd was graag onder de mensen en maakte met iedereen een praatje. Na zijn pensionering bleef hij niet "achter de geraniums zitten", maar deed hij veel vrijwilligerswerk. Vooral in Suderigge heeft hij veel werk verzet. In 1993 viel hij tijdens een vakantie in Limburg in een ravijn. Zijn knieschijf was kapot, maar Sjoerd wilde liever niet zo ver van Lemmer naar een ziekenhuis en kennissen brachten hem weer naar huis. In het Anthoniusziekenhuis in Sneek werd toen ook leukemie bij hem geconstateerd, waarvoor hij behandeld moest worden. Ondanks deze kwaal bleef hij vrijwilligerswerk doen en dat heeft hij in totaal ongeveer twintig jaar gedaan. Toen ons mannenkoor op vrijdag 8 januari 1965 werd opgericht meldde hij zich meteen aan als lid, samen met zijn broer Renze, en al die jaren bleef hij ons koor trouw. Hij was trouwens toch wel muzikaal, want hij is ook jaren lid van de christelijke muziekvereniging Crescendo geweest. Omstreeks 2002 werd schoonzoon Harry Smit ernstig ziek. In het Anthoniusziekenhuis in Sneek en in het MCL in Leeuwarden moest hij regelmatig behandelingen ondergaan. Dochter Marja bezocht haar man dan voortdurend en in 2003, toen ze van een bezoek aan het ziekenhuis terugreed naar Lemmer, kreeg ze een dodelijk verkeersongeluk. Sjoerd en zijn vrouw stonden op het punt naar Oosterzee te gaan om onze jaarlijkse sluiting van het seizoen bij te wonen, toen ze van dit dodelijke ongeval op de hoogte werden gebracht. Dit was een zware slag voor Sjoerd. Een tijdlang ging hij niet meer naar de repetities en zat hij maar thuis. Totdat zijn vrouw op een avond tegen hem zei: "Er is vanavond ook weer koorrepetitie, waarom ga je er niet naar toe?". Hoewel hij niet overliep van enthousiasme is hij toch gegaan en hij vond dat hij er zo goed werd opgevangen, dat hij weer trouw op dinsdagavond naar "de Rien" kwam. 6
De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
Dit voorjaar stak zijn ziekte de kop weer op. Hij kon niet zo lang meer staan en hij voelde geleidelijk zijn krachten afnemen. In mei is hij samen met zijn vrouw nog mee geweest naar Neer, maar aan de concerten zelf kon hij niet meer deelnemen. Hij had last van een klapvoet en in het ziekenhuis werd geconstateerd dat ook zijn longen waren aangetast en dat er uitzaaiingen waren. Hij kreeg het steeds vaker benauwd en moest zuurstof toegediend krijgen. Toen er niets meer voor hem gedaan kon worden, heeft hij verzocht naar huis te mogen gaan en aan dat verzoek werd gehoor gegeven. Op 13 juli jl. is Sjoerd van der Veen overleden en op vrijdag 18 juli is hij vanuit de Gereformeerde Kerk in Lemmer begraven. Op verzoek van zijn vrouw hebben we een zestal liederen gezongen. Velen van ons koor hadden hun vakantie onderbroken om aan dit koorlid van het eerste uur de laatste eer te bewijzen. In de nacht van 18 juli, de dag van de begrafenis dus, beviel kleindochter Mariska van haar tweede kindje! God gaat met ons de geslachten door! Thijs Fleer
Dankbetuiging It gemis sil altyd bliuwe, mar it docht ús tige goed dat safolle minsken meilibbe ha by it siikwêzen en nei it ferstjerren fan mijn leave man, ús soarchsume heit en pake,
Sjoerd van der Veen It Lemster Mannenkoor betsjutte in protte foar him. It wie dermei foar ús ek in treast dat jimme mei safolle wiene, doe wij ôfskie nimme moasten van myn man, ús heit en pake. Wy hâlde waarme oantinkens oan jimme belangstelling, it meilibjen en jimme bydrage oan de tjserketjsinst. It hat ús tige goed dien. Us oprjochte tank hjirfoar. S. van der Veen - Stienstra Bern en pakesizzers. De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
7
8
De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
In memoriam... Willem Arnold Frederik Lemstra Willem Lemstra werd op 29 december 1935 in Lemmer geboren. Hij was het zevende kind in het gezin van zijn ouders: twee broers en vier zussen had hij boven zich. Na hem werden nog twee dochters geboren. Hij ging in Lemmer naar de lagere school en vervolgens bezocht hij de MULO. Deze laatste school heeft hij overigens niet afgemaakt. Zijn twee oud-tantes die hier in Lemmer een boekhandel runden, kwamen op een leeftijd dat zij wel enige hulp konden gebruiken. Zo kwam Willem op 16-jarige leeftijd in de boekwinkel en is daar de rest van zijn werkzame leven gebleven. Alleen zijn tweejarig verblijf bij de Koninklijke Marine, toen hij zijn dienstplicht vervulde, vormde een onderbreking in zijn loopbaan. Op de Tweede Pinksterdag in 1956 leerde hij Siepie Sijsma uit Oosterzee kennen. Op 11 oktober 1961 zijn ze getrouwd en ze kregen vier kinderen, alle vier jongens: Bert, Feike, Hilbrand en Alfred. Toen ons koor in januari 1965 werd opgericht, was hij, samen met zijn broers Jeen en Hilbrand en ook zijn zwagers Sierd Zijlstra en Johannes Bangma, een van de oprichters en stond hij aan de wieg van ons koor. Tot aan zijn overlijden is hij ons koor trouw gebleven. Hij heeft de minder goede tijden meegemaakt. Soms kwam het voor dat hij al weer vroeg thuis was, de repetitie ging dan niet door, omdat er maar enkele leden kwamen opdagen. Ook gebeurde het wel dat zijn broer Jeen, die destijds voorzitter was, voor het raam stond uit te kijken of er toch nog niet een paar leden kwamen, zodat de repetitie doorgang kon vinden. Nu kunnen we ons dat moeilijk voorstellen. De voorzitter kan vrijwel iedere dinsdagavond een groot aantal leden welkom heten. In 1992 begon zijn gezondheid zorgen te baren. Hij heeft toen ongeveer drieënhalve maand in het Academisch Ziekenhuis in Groningen gelegen, waar hij een stoma kreeg. Daarna volgden er nog veel ziekenhuis-opnames als gevolg van diverse aanslagen op zijn gezondheid. In maart 2000 stopten Willem en zijn vrouw met de Lemster Boekhandel. Als gevolg van zijn verslechterende gezondheid waren de laatste jaren erg zwaar geweest. Zijn vrouw hielp zo veel zij kon, maar in het jaar dat Willem 65 jaar zou worden, hakten ze de knoop door en stopten met de zaak. Ze verlieten hun woning aan de Kortestreek en kwamen in de Parkstraat te wonen. Ondanks de vele ziekten heeft hij met zijn vrouw van het leven kunnen genieten en na zijn pensionering hebben ze ook een aantal reizen gemaakt. Verder vormden hun kinderen en kleinkinderen een bron van vreugde in hun leven. Dit voorjaar maakten Willem en zijn vrouw de reis naar Limburg nog mee en na het koffiedrinken in Cuijk stond hun jongste zoon Alfred met twee kinderen in het hotel om zijn ouders te begroeten. In juli waren ze weer in Cuijk bij hun zoon en zijn gezin om te genieten van de Nijmeegse Vierdaagse. Vrijwel onmiddellijk na hun thuiskomst werd Willem ziek. Het begon met wondroos, maar het liep uit op een algehele bloedvergiftiging. De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
9
Ziekenhuisopname was wederom noodzakelijk, maar zijn gezondheidstoestand ging zienderogen achteruit. Drie weken heeft hij voor zijn leven gestreden, maar op 15 augustus jl. moest hij de strijd opgeven. Op dinsdag 19 augustus jl. is hij vanuit de Gereformeerde Kerk in Lemmer begraven. Het Lemster Mannenkoor mocht aan de uitvaartdienst bijdragen door het zingen van een aantal liederen. Wij wensen zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen Gods nabijheid toe. Thijs Fleer
Earste koarrepetysje nei de fakânsje Nei njoggen wike fakânsje is it fijn om elkoar wer te treffen by de earste repetysje op tiisdeitejûn 19 augustus op ús fertroude plakje: it Zuyderzee College op’e Lemmer. Us foarsitter Rintje Kok hâldt in iepeningswurdsje dat langer is as gewoanwei. Mei goed keazen wurden stiet hy stil by wat sommige koarleden en harren famyljeleden yn’e ôfrûne fakânsje meimakke ha. Harry Hoekstra syn frou is stoarn en wy ha ek songen by de begraffenissen fan ús koarleden Sjoerd van der Veen en (hjoed) Willem Lemstra. Dan krûpt dirigent Harm van der Meer achter de piano en organist Jan Kroeske achter it oargel. Sy spylje it gefoelige stik ‘Nim, Hear, myn beide hannen’. Skitterende muzyk. Dêrnei in minút stilte. En alle hûndert man kinne dan wol stil wêze. Harry Hoekstra en Jan de Jong fertelle dan noch efkes hoe bliid se binne mei al dy belangstelling dy’t sy krigen ha by rou en siik wêzen. Wat in geweldige lieding hat ús koar en wat in fijne club manlju by elkoar. Dan begjinne wy te sjongen… Sibbele Witteveen
Jan Kroeske 50 jaar toonaangevend Ja, geen wonder dat Jan Kroeske zo goed kan spelen: hij heeft al vijftig jaar kunnen oefenen. Die gedachte schoot door mij heen toen ik hoorde van het jubileum van Jan. Een onzinnige gedachte natuurlijk. Als je geen goede kerkorganist bent, dan wordt je in de kortste tijd gedegradeerd tot orgeltrapper. Op zaterdag 27 september 2008 werd gevierd dat Jan Kroeske vijftig jaar kerkorganist is. Die vijftig jaar moeten we met een korreltje zout nemen, want al op achtjarige leeftijd begeleidde Jan op een harmonium het zingen op het christelijke vakantiecentrum in Sondel, dus 57 jaar geleden! Wat maakt iemand tot een goede organist? Allereerst natuurlijk musicale gaven, en daar bleek Jan al op vroege leeftijd over te beschikken. Dan natuurlijk liefde voor de muziek. Zoals iemand opmerkte: Jan Kroeske heeft twee liefdes: zijn vrouw Geertje en de orgelmuziek. Tenslotte: zonder hard werken bereik je nooit het niveau van Jan. Als 10
De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
je zijn vingers zo moeiteloos over de toetsen ziet glijden, dan denk je: dat kan niet moeilijk zijn, dat kan ik ook. Nou, vergeet het maar! Op de receptie ter gelegenheid van het jubileum waren enkele bestuursleden van het Lemster Mannenkoor en van het Interkerkelijk Mannenkoor Drachten aanwezig, en natuurlijk ook Harm van der Meer. Ondergetekende was eveneens van de partij. Gezamenlijk zongen wij een lied voor de jubilaris. Vervolgens trad de heer Bearn Bilker binnen, burgemeester van Kollumerland c.a., getooid met ambtsketen. U begrijpt het al: het had Hare Majesteit behaagd Jan Kroeske te onderscheiden door hem te verheffen tot Lid in de Orde van Oranje Nassau. Het bleef niet bij deze onderscheiding: de Vereniging van Kerkrentmeesters verleende Jan Kroeske de Gouden Speld met Briljant. De Protestantse Gemeente Kollum heeft ter gelegenheid van het jubileum van Jan een 'Liber Amicorum', een vriendenboekje, uitgegeven onder de titel 'Jan Kroeske 50 jaar Toonaangevend'. Daarin staat te lezen hoezeer Jan op handen gedragen wordt door vrienden en collega's en dat is haast nog mooier dan een koninklijke onderscheiding. 's Avonds werd er een concert gegeven in de Oosterkerk in Kollum, de thuisbasis van Jan Kroeske. Daaraan werkten mee het Christelijk Mannenkoor Westerlauwers uit Buitenpost en het Christelijk Mannenkoor “ProRege” uit Dokkum. Voor deze gelegenheid waren de beide koren samengevoegd tot één koor, een 'gemengd' mannenkoor dus. Zij werden afwisselend gedirigeerd door hun beider dirigenten Jaco Veldsema en Dirk Norbruis. Ze werden begeleid door de jubilaris, die bovendien een aantal solostukken ten gehore bracht, door hem zelf gecomponeerd. Dat is dus nóg een talent van Jan Kroeske, dat van componist. Er zijn inmiddels al 17 bundels van zijn hand verschenen met muziek voor koren en voor het orgel. Het was dus volop genieten, die avond. Kollum is een gastvrije plaats, ze vinden het fijn als je blijft. Na enige tijd lukte het ons toch om, ondanks al dat eenrichtingsverkeer, dit vriendelijke dorp te verlaten. Nu was het de kunst de weg naar Lemmer te vinden. Dankzij twee Friezen in de auto om de weg te wijzen, heb ik heel wat van 'Friesland bij nacht' gezien vóór we weer op het rechte pad kwamen. Pim de Pagter
De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
11
• Ludieke spelletjes in “weids” landschap nabij Tjeukemeer • Half juli-oktober 2007: EINSTEINLABYRINTH – 4 ha groot maisdoolhof vol spannende avonturen en creatieve wetenswaardigheden. • Tevens kano/waterfiets- en kickbike-verhuur. Vierhuisterweg 8507 CG Rohel +31(0)513-55 14 18
[email protected] www.aktiviteitenboerderij.nl Ook uitermate geschikt voor groepen.
12
De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
Jan de hort op en de schapen wilden ook wel eens iets anders In de bus naar Neer zat ik zaterdag naast Jan Rabbinge, tweede tenor uit Blokzijl. Een leuk gezelschap. Ook zondag zat ik naast Jan. Jan was wat stil en zat te piekeren, dat ontdekte ik toen hij even naar huis had gebeld. Wat zou er met die dame uit Blokzijl aan de hand zijn? Je weet wel, dat is die mevrouw die mij heeft vervangen en de vrouwen dirigeerde, en mij achter de piano stuurde. Toen probeerde ik Jan toch een beetje los te weken en zei: “Je bent wat stil en zit te piekeren na dat telefoontje”. Toen kwam het eruit: de schapen waren die nacht doorgebroken en op reis gegaan. Dus het was niet van “wat bink bliid dat ie bell'n”, maar eerder van “wat binn' ie een stomme lul, ie hadd'n de stroom d'r niet op set”. Dus toen Jan met de pronk aan bij Van der Valk heerlijk zat te ontbijten, met het wit tot aan de oren, en van een lekker bakje koffie genoot, en veel plezier maakte, vloog Jannie met een rooie kop achter de schapen aan, die een reisje Blankenham hadden gekozen. Ze pakte het wisselgeld van de camping en begon daarmee te rammelen, al mopperend op Jan. De schapen kwamen, het geld bracht uitkomst! Jannie kreeg de schaapjes weer in 't land. Jan vroeg mij of ik als tussenpersoon wilde functioneren. Ik belde Jannie. “Spreek ik met de vervangende dirigent?” “Och Harm, bin ie dat. Wat leuk dat ie even bell'n.” Ik knipoogde naar Jan; zijn gezicht klaarde op. “Jannie, ik heb een probleem, kun je mij vanavond in Emmeloord vervangen? Ik heb rugpijn.” De boosdoeners Jannie lachte. “Ik weet niet of ik wel kom, want ik was zó kwaad op Jan.” (Later bleek dat de draad geknapt was en dat Jan de stroom er wèl op gezet had.) Ik vertelde Jan wat ze zei, en hij was blij dat ik het op de juiste manier had aangepakt. Ja, mannen, je moet vrouwen bespelen, maar dat is niet voor iedereen weggelegd. Wij kwamen in Emmeloord en wie zat daar met de pronk aan? Ja, juist!! Ik knipoogde tegen Jan. Hij lachte en wij wisten dat het goed zat. Jan bekoorde Jannie en zong het hoogste lied. En mijn rugpijn was ook weer over: Jannie hoefde niet te vervangen. We gingen gelukkig naar huis en de schapen blèrden van blijdschap toen ze Jan weer zagen. Toen kregen ze weer echte brokken, want het geld was niet te eten. Geen schaap die d'r een bek in zette. Harm van der Meer De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
13
Applaus uit het noorden De schoonmoeder van Sierd Bouma woont in Zorgcentrum Dongeraheem in Dokkum. Zij is kennelijk een groote fan van ons koor, en geef haar eens ongelijk! Dat leverde ons, hoewel we er niet bij waren, toch een daverend applaus op. Van Sierd ontvingen we onderstaand stukje uit Klavervier, het Huisblad van Stichting Zorgcentra Dongeradeel, waar Dongeraheem onder valt. We geven het u ongewijzigd door.
Lemster mannenkoor
Groot nieuws: Het overbekende Lemster Mannenkoor uit Lemmer, zou op woensdag 18 maart jl. in zaal Romsicht een grootse uitvoering geven. Echter aangezien het 128 leden tellende koor teveel plaats in zou gaan nemen en er bijna geen toeschouwers konden geplaatst worden, heeft de inwoonster van het huis, mevr. D. Braaksma-Hoekstra van kamer 109 een mooi voorstel gedaan door van dit koor hun nieuwste DVD “Lemster Mannenkoor sjongt thûs” te presenteren op het nieuwe beamerscherm. En dit is een groot succes geworden. De beelden op de DVD staan zo dicht bij, dat je je waant tussen hun in te staan en alle evenementen meebeleeft. Fryslân werd hier op een zeer bijzondere manier meegemaakt en alle facetten van landschappen, water, bijzondere luchten kwamen voorbij in al hun schoonheid en als de dirigent Harm van der Meer uit Elst bij Heeg even op zijn praatstoel zit op een bruggetje over een boerensloot met rietpluimen met sigaren en pompebladen zie je met eigen ogen hoe mooi het Friese land eigenlijk is. Op de molen, in het skûtsje, langs dijken, meren en het IJsselmeer, overal benadrukte het koor met hun gezang de fraaiheid van het geheel. Het zijn alle zangers die met hart en ziel musiceren, reeds meer dan twintig jaar. Ook hebben zij regelmatig optredens in het buitenland, zoals de Benelux en Duitsland. De Nederlandse waardering is ook zeer groot en kunnen zij tot hun spijt niet aan allen aanvragen voldoen. Hun liederenkennis is ook zeer uitgebreid, want zij zingen in het Frysk, Hollands, Duits, Engels, Russisch, Latijns enz. Omdat het instuderen met een dergelijk groot koor een enorme inspanning vereist, hebben zij partijen repetitie. Dit spaart tijd en ruimte. Zij hebben nog meer CD of Dvd’s op hun repertoire staan, namelijk “Romte”, “It Heitelân”, en "Ik heb u lief", allemaal juweeltjes met prachtige liederen, waar het koor zeer trots op kan zijn. Alles te bestellen bij mevrouw D. Braaksma. Haar schoonzoon Bouma zingt bij het koor en kan de bestellingen verzorgen. Ondanks dat de personen zelf niet aanwezig waren, werd toch afscheid genomen met een welverdiend applaus. DB
14
De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
Getikt Sommige mensen kunnen niet tegen het getik van een wekker of een klok. Daar worden ze getikt van, zou je kunnen zeggen. Als je echter met tikkertje spelen getikt bent, dan zijn je verstandelijke vermogens nog wel intact; je had alleen wat harder moeten lopen. En een getikte brief dan? Die hoeft niet eens zo gek te zijn; alleen heeft de schrijver (m/v) niet de beschikking over een computer. Wordt je, daarentegen, op de vingers getikt, dan ben je daar niet blij mee. Dit is even een aanloopje naar de volgende gebeurtenis. Roelie Kok ligt al vroeg op bed, maar kan de slaap niet vatten. Dan hoor je natuurlijk elk geluidje, bekende geluiden meestal, maar soms ook onbekende. “Rintje, hoor je dat getik? Wat zou dat zijn?” Daar is het weer: tik, tik, tik, met onregelmatige tussenpozen. Verschillende verklaringen passeren de revue. Is de verwarming defect, of zijn het noodsignalen van de buurman? Dan breekt bij Rintje het licht door: de elektrische nietmachine. De volgende dag, als we naar Lemmer rijden voor de repetitie, informeert Rintje Kok voorzichtig: “Was jij gisteravond aan het nieten?” En dan volgt bovenstaand verhaal. “Ja, de nieuwsbrief voor vandaag moest klaar en dat leek me een mooie gelegenheid om de elektrische nietmachine in gebruik te nemen.” Nietmachine Beste lezers, de vooruitgang bij het Lemster Mannenkoor staat niet stil. U heeft vast wel eens een exemplaar van De Iepen Noat in handen gehad met naast het nietje een aantal kleine gaatjes: stille getuigen van mislukte pogingen om het nietje door de stapel papier te krijgen met een handnietmachine. Als u nu weet dat de koorkrant een oplage van meer dan 200 exemplaren heeft, dan begrijpt u de frustraties van Sibbele Witteveen en mij, bij het in elkaar zetten van de krant. Het bestuur gaf daarom zonder aarzeling toestemming om een elektrische nietmachine aan te schaffen. De penningmeester knipperde zelfs niet met zijn ogen. Houdt het dan nooit op, dat automatiseren? U kent misschien de metronoom, zo'n kastje met een zwaaiend armpje, dat met zijn getik de maat van de muziek aangeeft... Maar nu moet ik echt ophouden, anders breng ik het bestuur op verkeerde gedachten. Metronoom
Pim de Pagter De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
15
16
De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
‘Oude’ koorleden stellen zich voor… Het was moeilijk om voor de rubriek ‘Nieuwe koorleden stellen zich voor’ nog nieuwe mensen te vinden. De meeste nieuwe leden zijn al een keer aan bod gekomen en de laatste tijd zijn er weinig nieuwe bij gekomen. Nu willen de nieuwe leden ook wel eens iets meer weten van degenen die al lang(-er) bij het koor zijn. Daarom de komende tijd korte of lange verhaaltjes van iemand van onze medezangers in deze rubriek van De Iepen Noat.
Rinke Hornstra Op een repetitieavond van het koor vraagt Sibbele Witteveen mij of ik niet een stukje wil schrijven voor de koorkrant, er zijn even geen nieuwe leden en leden die al wat langer lid zijn hebben vast ook wel wat te vertellen. Maar wat moet een man schrijven dat ook anderen interesseert? Toch zal ik het proberen. Mijn naam is Rinke Hornstra, geboren op 26 juli 1930. Ik ben een echte Lemster. Bijna Lemster bokking, want wij zijn in de rook van de hangen opgegroeid. Mijn vrouw Akke Boschker komt uit Heerenveen en is twee jaar jonger dan ik. Samen hebben we vijf kinderen (één jongen en vier meisjes) en drie pake- en beppesizzers. Het zal omstreeks 1986 geweest zijn dat mijn buurman Johannes Bangma bij mij kwam en zei dat ik nu toch lid van het Lemster Koor moest worden, want er kwam een nieuwe dirigent (Harm) en die wilde een groter mannenkoor. Toen ik in het repetitielokaal kwam, werd tegen mij gezegd dat ik maar plaats moest nemen bij de tweede tenoren. Die groep was toen wat aan de kleine kant. Van Peter Hak heb ik veel geleerd; veel naar hem luisteren. Later kreeg je wat meer zelfvertrouwen. Ik ben er nooit meer weg geweest. Ik zou ook niet weten welke partij beter bij mij past. Al die jaren dat ik nu op het koor ben, zijn prachtige jaren geweest. Wat hebben wij altijd veel gedaan: vier cd-opnames in Hasselt en Bolsward, de prachtige dvd die opgenomen is op mooie plekjes in Fryslân, altijd in een gezellige sfeer, goede catering en de zoute haring (vaak verzorgd door Harm). De prachtige reizen die we gemaakt hebben naar Volendam, Berlijn, Parchim en afgelopen voorjaar naar Neer. Ik herinner mij ook nog een mooie boottocht over de Friese meren. Ik hoop het nog een poos te mogen meemaken. Mijn jongensjaren waren als uit een interessant jongensboek. Het begin van de Noordoostpolder vanuit Lemmer. Heel wat herinneringen, ook uit de oorlogstijd, ik zou er heel wat over kunnen vertellen. Het einde van de oorlogsjaren heeft toch wel De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
17
indrukken bij mij achtergelaten. De dood kwam om de hoek. Over de laatste week voor de bevrijding zal ik nog wat schrijven. Een paar dagen voor de bevrijding heb ik ús heit nog geholpen bij het maken van een doodskist. Dat was toen het werk van een dorpstimmerman. Van buiten zwart gebeitst, van binnen bekleed met witte celstof, afgewerkt met zwarte linten. Us mem bewaarde dat spul in een grote lade op zolder. De nacht voor de bevrijding was een bange nacht. Vanaf een uur of negen werd Lemmer beschoten met zwaar geschut. Wij woonden precies in de vuurlinie naar de haven, waar Duitse soldaten zich inscheepten voor hun vlucht naar Holland. Om half elf hadden wij geen pan meer op het dak, geen ruit meer in de sponningen en was onze achterbuurman al gesneuveld door een voltreffer die in de regenwaterbak explodeerde. Ook vlak bij ons in de Schans was een jongen, wat jonger dan ik, al dodelijk getroffen. Wij hebben toen ons huis verlaten en hebben de nacht bij de buren doorgebracht, menende dat dat een veiliger plaats was. De dag van de bevrijding, 17 april 1945, is één van de mooiste dagen geweest die ik heb meegemaakt. Het wordt al met al een lang verhaal, ik moet het maar wat bekorten. Nadat ik in 1953 het aannemersdiploma B + U heb gehaald, heb ik later met mijn broer Eize het bouwbedrijf van ús heit verder uitgebouwd. Overdag meewerken op de bouw, ’s avonds administratie. Samen begrotingen opzetten van de grotere werken, vaak tot diep in de nacht (toen nog geen computers). Ook op pad om nieuwbouwwoningen te verkopen. Daarnaast nog de vele andere dingen waar je voor stond: jouw gezin, functies in de kerk en maatschappij. Hoe heb je er allemaal tijd voor kunnen vrij maken. Ook ben ik 35 jaar bij de brandweer geweest, waarvan de laatste 12 jaar als commandant van de Brandweer Lemsterland. In die laatste jaren moest de brandweer worden vernieuwd van een simpele blusploeg tot een professioneel team met goed opgeleide manschappen voor redding en hulpverlening. Wij hadden goede groepen in Lemmer en Echten, en gingen zelfs naar landelijke brandweerwedstrijden. Voor al deze verdiensten, die ik met vele anderen heb mogen doen, ben ik in 1990 geridderd. In 1957 heb ik een nieuw huis gebouwd aan de Markerstraat. Een mooi plekje, een parkje voor de deur met oorspronkelijk een vijver waar de kinderen het schaatsen geleerd hebben. In 1957 zijn Akke en ik getrouwd. Wij hebben er veel goede jaren gehad. Na ruim 50 jaar daar gewoond te hebben zijn wij een klein jaar geleden uitgevlogen naar het Ooievaarsnest, waar wij nu in een mooi appartement wonen met prachtig uitzicht over het IJsselmeer, de ijsbaan en de weg naar het Gaasterland. Wij hopen dat wij samen daar nog een hele poos kunnen wonen. Rinke Hornstra
18
De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
Verleg uw koers! De Amerikaanse marine ontkent het, maar het volgende schijnt de letterlijke weergave te zijn van een radioconversatie tussen een Amerikaans marineschip en de Canadese autoriteiten, op 10 oktober 1995. We hebben het voor u vertaald in het Nederlands. Amerikanen: Wij verzoeken u uw koers 15 graden naar het noorden te verleggen om een aanvaring te voorkomen. Canadezen: Wij raden u aan uw koers 15 graden naar het zuiden te verleggen om een aanvaring te voorkomen. Amerikanen: Dit is de kapitein van een Amerikaans marineschip. Ik zeg u nogmaals: verleg uw koers. Canadezen: Nee, ik zeg u nogmaals: u moet uw koers verleggen. Amerikanen: DIT IS HET VLIEGDEKSCHIP 'USS LINCOLN', HET OP ÉÉN NA GROOTSTE SCHIP VAN DE AMERIKAANSE ATLANTISCHE VLOOT. WIJ WORDEN VERGEZELD DOOR DRIE TORPEDOBOOTJAGERS, DRIE KRUISERS EN TALLOZE ONDERSTEUNENDE VAARTUIGEN. IK EIS DAT U UW KOERS 15 GRADEN NAAR HET NOORDEN VERLEGT, DAT IS, ÉÉN VIJF GRADEN NOORD, OF MAATREGELEN ZULLEN GENOMEN WORDEN OM DE VEILIGHEID VAN DIT SCHIP TE WAARBORGEN. Canadezen: Dit is een vuurtoren. Uw beurt.
De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
19
Vakantieherinnering In Frankrijk kon je jarenlang maar raak rijden. Lekker scheuren, wie maakt me wat! Daar is nu toch echt wel een eind aan gekomen. De snelheidscontroles worden eindelijk serieus aangepakt. Pim de Pagter
20
De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
Informatie voor de leden Agenda Dag 2008 vrijdag zaterdag Vrijdag zaterdag zaterdag zondag zaterdag zondag dinsdag zondag woensdag vrijdag 2009 dinsdag zaterdag zondag
Datum
Tijdstip
Plaats
10-10-2008 11-10-2008 17-10-2008 18-10-2008 25-10-2008 2-11-2008 13-12-2008 14-12-2008 16-12-2008 21-12-2008 24-12-2008 26-12-2008
19.00 08.30 18.30 20.00 19.30 19.00 20.00 19.30 20.00 16.00 19.45 07.00
Sint Martinuskerk, Sneek, cd-opname Sint Martinuskerk, Sneek, cd-opname Trouwdienst Ina van der Weide, Ossenzijl St. Odulphuskerk, Bakhuizen (concert) GK Marum (concert/zangavond) GK De Hege Stins, Stiens (kerkdienst) Ureterp (concert) Makkum (kerstconcert) GK Lemmer (kerstconcert) NH Kerk, Menaldum (kerstconcert) Antoniusziekenhuis, Sneek (kerstviering) Selectie uit koor zingt in Suderigge
21-1-2009 21-3-2009 1-4-2009
20.00 20.00 19.00
Lindestede, Wolvega (concert) Nieuw Jeruzalemkerk, Emmeloord (benefiet) Pelikaankerk, Leeuwarden (conc./zangavond)
Voor de meest recente concertagenda zie www.lemstermannenkoor.nl
Vakantieplanning 2008 dinsdag
dinsdag dinsdag
17-6-2008 24-6-2008 t/m 12-8 2008 19-8-2008 30-12-2008
Laatste repetitie van het seizoen Vakantie: geen repetities
Eerste repetitie na de zomervakantie Geen repetitie
Rooster Transportcommissie okt. '08-sept. 09 Het klaarzetten en opruimen van de stoelen en opstapbankjes voor de repetities gaarne uitvoeren volgens onderstaand schema. Oktober 2008 November 2008 December 2008 Januari 2009 Februari 2009 Maart 2009
TENOR I TENOR II BAS TENOR I TENOR II BARITON
April 2009 Mei 2009 Juni 2009 Juli 2009 Augustus 2009 September 2009
BAS TENOR I TENOR II Vakantie Vakantie BARITON
Het orgel en de piano worden klaargezet en opgeruimd door de transportcommissie!
De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
21
22
De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
Repetitieavonden oktober-december 2008 Dag
Datum
Plaats
Dinsdag
14 oktober
Zuyderzeecollege
Dinsdag
21 oktober
Gereformeerde Kerk
Dinsdag
28 oktober
Zuyderzeecollege
Dinsdag
4 november Zuyderzeecollege
Dinsdag
11 november Zuyderzeecollege
Dinsdag
18 november Zuyderzeecollege
Dinsdag
25 november Zuyderzeecollege
Dinsdag Dinsdag
2 december
Zuyderzeecollege
9 december
Zuyderzeecollege
Dinsdag
16 december Gereformeerde Kerk
Dinsdag
23 december Vrij
Dinsdag
30 december Vrij
Bijzonderheden
Kerstconcert
Afbericht bij deelname repetitie Bij verhindering tot deelname aan een repetitie dit s.v.p. even mededelen aan Eize Hornstra of aan één van de overige bestuursleden. telefoon: 0514-56 9655 e-mail:
[email protected]
Afbericht bij deelname concert of ander optreden Bij verhindering tot deelname aan een concert of ander optreden dit s.v.p. mededelen aan Henk van den Berg, dit in verband met het maken van de kooropstelling. telefoon: 06-2013 8843 e-mail:
[email protected]
Wakker worden!
De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3
23
Kopij De Iepen Noat Uiterste inleverdatum 10-11-2008 10-2-2009 12-5-2009 15-9-2009
Verschijningsdatum 8-12-2008 10-3-2009 9-6-2009 13-10-2009
Kopij kan worden ingeleverd bij Pim de Pagter, handgeschreven, getypt, via e-mail (zie Colofon) of in andere digitale vorm.
COLOFON De Iepen Noat is het verenigingsblad voor leden en donateurs van het Lemster Mannenkoor. Het verschijnt viermaal per jaar. Voor donateurschap en advertenties kunt u contact opnemen met IJsbrand van der Heide (zie volgende bladzijde).
Redactie: Thijs Fleer 0514-56 2604
[email protected]
Johannes Rijpma 0514-58 1602
[email protected]
Pim de Pagter 0527-61 3690
[email protected]
Sibbele Witteveen 0514-54 1431
[email protected]
Dirigent en begeleider Dirigent: Harm van der Meer De Koffe 14 8651 CX IJlst Tel: 0515-53 1439 E-mail:
[email protected]
Begeleider: Jan Kroeske Westerdiepswal 2 9291 CH Kollum Tel. 0511-45 1949 E-mail:
[email protected]
Koorkleding Voor vragen met betrekking tot de koorkleding kunt u zich wenden tot: Iepie van den Brake Schoterpad 5 8314 RA Bant Tel. 0527-26 1341
24
Johannes Rijpma Breelenswei 10 8573 WS Mirns Tel. 0514-58 1602 E-mail:
[email protected]
De Iepen Noat - oktober 2008 - jaargang 6 - nummer 3