Voorwoord & Inleiding

Voorwoord & Inleiding

De architect als key indicator voor toekomstige bouwvolumes 

De economie, maar zeker ook de bouwsector, heeft flink te lijden onder de crisis die in 2008 begonnen is. De crisis is slecht door de economen voorspeld. Ook in 2011 bleek, dat de monetaire crisis en de gevolgen daarvan, in economische voorspellingen niet tot uiting kwamen. Veel partijen in de bouw- en installatiebranche hebben wel behoefte aan een goede stemmingsindicator en voorspellingsmodel, welke inzicht geeft in toekomstige bouwvolumes. De architect blijkt, onder meer in onderzoeken van USP Marketing Consultancy, een goede indicator te zijn voor toekomstige

bouwvolumes. Op basis van orderportefeuille ontwikkelingen bij architecten, zijn goede uitspraken te doen over de ontwikkeling van bouwvolumes 1 tot 2 jaar later. USP is daarom op verzoek van enkele internationaal acterende relaties gestart met het volgen van de economische ontwikkelingen bij architecten (omzetniveaus, orderportefeuille, aantal onderhanden zijnde projecten en order intake) om zicht te krijgen op toekomstige bouwvolumes.

De architect als initiator voor andere bouw & installatie methoden 

De architect is niet alleen een indicator voor toekomstige bouwvolumes, maar ook belangrijk bij de keuze voor verschillende materialen. Vaak zijn zij belangrijk bij de keuze van toe te passen merken. Bij veel toeleveranciers in de bouw- en installatiebranche heeft de architect dan ook een belangrijke rol in de verkoop en marketing inspanningen (pull marketing). Men wil daarom goed weten wat er speelt bij architecten (duurzaamheid, BIM, de rol in de het beslissingsproces, merkvoorkeur, etc.), welke design en technologische trends waar te nemen zijn en hoe men de architect effectief kan bereiken.

Arch-Vision: elk kwartaal onderzoek onder 1.200 Europese architecten 

USP Marketing Consultancy is in het eerste kwartaal van 2009 gestart met de European Architectural Barometer om economische ontwikkelingen en

trends bij architecten te monitoren. Dit onderzoek wordt in 6 landen uitgevoerd (Duitsland, Frankrijk, Italië, Nederland, Spanje, Verenigd Koninkrijk). In elk land worden ieder kwartaal 200 grotere architectenbureaus (> 3 medewerkers) via telefonische enquêtes bevraagd. In elke barometer wordt de conjunctuur in kaart gebracht (economische ontwikkeling) en een specifiek relevant marketingthema. De kwartaalrapportages worden op de markt gezet door Arch-Vision (een dochteronderneming van USP) en geven inzicht in de situatie in de 6 landen.

Arch-Vision: Nu ook een landspecifiek rapport gericht op Nederland 

Veel partijen in de bouw- en installatiemarkt zijn niet pan-Europees actief en geregeld werd de vraag aan Arch-Vision gesteld of de informatie uit de European Architectural Barometer ook voor een of enkele landen te verkrijgen is. Eind 2011 is besloten, op basis van de informatie uit de verschillende onderzoeken sinds begin 2009, een landspecifiek rapport voor Nederland op te stellen. Ieder thema in voorliggende rapportage is dus gebaseerd op 200 geslaagde telefonische enquêtes met architecten in Nederland en biedt daarmee een solide basis voor uw marketing- en salesbeleid richting architecten.

2

Inhoudsopgave

1

Economische ontwikkelingen en vooruitzichten architecten

3

2

Gebruik van & houding tov Building Information Moddelling (BIM)

14

3

De rol van de architect in DMU (decision making unit)

20

4

Hoe architecten energie denken te gaan besparen

24

5

Orientate en Media gebruik van architecten

29

6

Voorkeursmerken van architecten

42

7

Design & technologische trends volgens architecten

50

8

Duurzaamheid

60

9

Bijlagen

68

3

Verwachte orderportefeuille Nog steeds meer Nederlandse dan Europese architecten verwachten lege orderportefeuille dit jaar 

De ontwikkeling en de verwachting van de orderportefeuille

Ontwikkeling en verwachtingen orderportefeuille (index) 120

voor zowel Nederlandse als Europese architecten is negatief in Q3 2011. De index van de ontwikkeling van de

110 ONT (-6) NL

orderportefeuille onder Nederlandse architecten is sterk gedaald (-17) ten opzichte van vorig kwartaal en is daarom dit kwartaal iets lager dan de index van de Europese

100 ONT (-3) EUR 90 VER (-17) NL

architecten. Wat betreft de verwachtingen kan worden geconcludeerd dat meer Nederlandse architecten dan de Europese

architecten

een

kleinere

VER (-9) EUR

orderportefeuille

verwachten in de komende twaalf maanden. Het verschil tussen deze twee groepen is echter kleiner in Q3 2011 omdat



80

70

60

de index van Europa (-9) iets sterker is gedaald dan de

Q1 '09

verwachtingindex van Nederland (-6).

© Arch-Vision, oktober 2011

Q2 '09

Q3 '09

Q4 '09

Q1 '10

Q2 '10

Q3 '10

Q4 '10

Q1 '11

Q2 '11

Q3 '11

% van architecten verwachten dat orderportefeuille dit jaar leeg kan raken In Q3 2011 verwachten meer Nederlandse architecten dat

50%

hun orderportefeuille dit jaar leeg kan raken (25%) dan de Europese architecten (21%). Het verschil tussen Nederland

40%

en Europa is echter kleiner dan in Q2 2011 omdat dit percentage onder Europese architecten sterker is gestegen

30%

dan onder Nederlandse architecten in Q3 2011. 20% NL 10%

EUR 0%

Q1 '09

Q2 '09

Q3 '09

Q4 '09

Q1 '10


Q2 '10

Q3 '10

Q4 '10

Q1 '11

Q2 '11

Q3 '11

4

Kansen en bedreigingen per segment Renovatie grootste kans en geen opdrachten grootste bedreiging dit jaar 

Volgens 12% van de Nederlandse architecten is renovatie de grootste kans dit jaar, gevolgd door 11% dat mogelijkheden bij nieuwe segmenten als de grootste kans ziet. Ook wordt duurzaamheid door een relatief grote groep (9%) als de grootste kans beschouwd. Iets meer dan een kwart (16%) van de respondenten geeft aan dit jaar geen kansen te zien.



Geen opdrachten wordt door de meeste Nederlandse architecten (29%) gezien als de grootste bedreiging dit jaar. Van alle Nederlandse architecten ziet 12% dit jaar geen bedreigingen.



Opvallend is dat bijna de helft van de Nederlandse architecten een andere kans (46%) of bedreiging (44%) noemt dan was voorgelegd.

Grootste kans dit jaar Renovatie

Grootste bedreiging dit jaar

12%

Geen opdrachten Mogelijkheden bij nieuwe segmenten

Uitstel financieringsbeslissing

Duurzaamheid Verzwakking concurrenten

29%

11% 14%

9% 3%

Vergrijzing

1%

Impuls vanuit overheid

1%

Betere financieringsvoorwaarden

1%

Prijzenslag vanuit toenemende concurrentie

2%

Geen buffer om personeel aan het werk te houden

2%

12%

16%

Anders


3%

Ik zie geen bedreigingen

Ik zie geen kansen

Weet niet/geen mening

Kleinere opdrachten

46% 11%

Anders


44%

3%

5

Building Information Modelling Bekendheid BIM is hoog onder architecten 

in Nederland; 74% van de architecten is er bekend mee. Echter, het grootste deel van de architecten die BIM kennen, hebben ervan gehoord, maar hebben het nog niet gezien (56%). Daarnaast heeft 12% er wel eens mee gewerkt, past 3% het steeds meer in projecten toe en 2% past het bij alle projecten toe.



Bekendheid BIM (in %, n=200)

De bekendheid van ‘Building Information Modelling’ is relatief hoog

Ik pas het bij alle projecten toe 2% Ik pas het bij steeds meer projecten toe 3%

Nee niet bekend mee 26%

Ik heb er wel eens mee gewerkt 12%

Volgens 38% van de architecten is de CAD software waarmee ze werken geschikt voor BIM. Daarentegen denkt 33% dat het niet geschikt is en de overige 29% heeft geen antwoord kunnen geven

Ik heb er van gehoord maar nog niet gezien 56%

op deze vraag. © Arch-Vision, oktober 2009

Top 10 voordelen van BIM (in %, alleen respondenten die bekend zijn met BIM) 

De meeste architecten die wel bekend zijn met BIM vinden met

Sneller ontwerpen en detailleren

18%

name het sneller ontwerpen en detailleren (18%), de lagere

Lagere faalkosten

13%

faalkosten (13%) en snellere doorlooptijden van projecten (12%)

Snellere doorlooptijden van projecten

12%

voordelen van BIM. Wat opvallend is dat 32% van de

Foutloos ontwerp

11%

respondenten geen voordeel heeft kunnen aangeven.

Ontwerpen zijn beter doordacht

8%

Mooiere ontwerpen

6%

Uitwisselbaarheid van gegevens

6%

Betere planning

4%

Betere communicatie

4%

Integrale aanpak

4%


32%


6

Decision Making Unit Rol van verschillende partijen in het selectieproces 

Aan architecten is ook gevraagd naar de mate waarin zij instemmen met verschillende stellingen met betrekking tot het besluitvormingsproces en de rol van verschillende partijen. De antwoorden op deze vraag zijn te zien in de onderstaande figuur.



Een overgrote meerderheid van de architecten in Nederland vindt dat installaties alsmaar complexer worden en dat daarom de rol van de installatie adviseur ook groter wordt (82% (zeer) mee eens). Daarnaast vindt ongeveer driekwart van de architecten dat opdrachtgevers steeds meer eisen gaan stellen op het gebied van duurzaamheid en energie (76% (zeer) mee eens).



Het managen van het bouwproces bij grote projecten ligt volgens 71% van de Nederlandse architecten steeds minder vaak bij de architect. Iets meer dan de helft van de architecten (51%) vindt dat bouwbedrijven door hun toenemende grootte steeds meer invloed krijgen op producten merkkeuzes.



Architecten zijn verdeeld met betrekking tot de rol van de architect bij de producten merkkeuze bij constructieve materialen; 43% denkt dat het minder belangrijk wordt en 40% is het hier (zeer) mee oneens.



Slechts 27% van de architecten in Nederland is van mening dat de rol van de architect zich meer en meer concentreert op kleur, textuur en vorm. Daarentegen is 57% het niet eens met deze stelling. Rol van verschillende partijen in de selectie van producten en merken (in %, n=200) Installaties worden alsmaar complexer en daarmee wordt de rol van de installatie adviseur alsmaar groter

12

Opdrachtgevers gaan steeds meer eisen stellen op het gebied van duurzaamheid en energie

18

Het managen van het bouwproces bij grote projecten ligt steeds minder vaak bij de architect

5

De rol van de architect bij de product en merkkeuze wordt bij constructieve materialen minder belangrijk

4

De rol van de architect concentreert zich meer en meer op kleur, tekstuur en vorm

2 0

6

58

9

Bouwbedrijven krijgen door hun toenemende grootte steeds meer invloed op product en merkkeuzes

© Arch-Vision, januari 2010

70

8

62

8

46

15

39

10

20

30

15

40

50

60

23

3 4

50

Mee eens Zeer mee oneens

1

12

37

14

Zeer mee eens Mee oneens

14

31

13

25

10 1

7 1 70

80

90

100

Neutraal Weet niet/geen mening

7

Energiebesparing PIR is het type isolatie met de beste isolatieprestaties 

Het type isolatie met de beste isolatieprestaties is

Insulation material with best insulation results and preferred insulation materials (in %, n=200)

volgens de meeste architecten ‘PIR’ (29%), op een

PIR

afstand gevolgd door steenwol met 15%. Echter, 27% van de respondenten heeft hier geen mening over. 

De overige isolatiematerialen zoals PUR/PU, XPS, EPS en glaswol zijn minder vaak genoemd (tussen de 3% en 9%).



Type isolatie met beste isolatie prestaties Isolatiesoort met de meeste voorkeur

SteenPUR/PU wol

EPS

XPS

Glaswol Anders

Weet niet

29%

15%

9%

5%

3%

3%

9%

27%

11%

28%

7%

4%

2%

3%

11%

34%

© Arch-Vision, april 2010

Ondanks dat PIR volgens de meeste architecten het beste isolatiemateriaal is, hebben de meeste architecten (28%) toch de voorkeur voor steenwol en slechts 11% voor PIR. Opvallend is dat 34% van de architecten geen

Type installatie waarmee de meeste energie kan worden bespaard (in %, n=200)

mening heeft over dit onderwerp.



Ventilatie 7%

Koeling wordt door de meeste architecten (45%) gezien als type installatie waarmee de meeste energie kan worden bespaard, gevolgd door verwarmingsinstallaties

Verlichting 10%

Weet niet/geen mening 4% Koeling 45%

(34%). Verwarming 34%

© Arch-Vision, april 2010 8

Oriëntatie & Media Consumptie Architecten bekijken met name informatie over gevelplaten, isolatie en baksteen Meest bekeken producten in de ontvangen informatie erover (in %, n=200) 

In

Nederland

bekijken

architecten

met

name

informatie over gevelplaten (14%), isolatie (13%) en baksteen (12%). 

Bijna 1 op de 5 architecten (19%) heeft echter geen mening over deze vraag. Daarnaast geeft 17% aan

geen producten te bekijken in de door hun ontvangen informatie erover.

Gevelplaten Isolatie Baksteen Hout Beton Glas Tegels Binnenwanden Kozijnen Warmtepompen Verlichting Deuren Sanitair Staal Verwarming Ventilatie Vloerbedekking (Tapijt, linoleum) Plafonds Kranen Verf Zonwering Duurzaam regenwaterbeheer Leidingsystemen Geperforeerd metaal Strekgaas Geen Weet niet/geen mening

14% 13% 12% 9% 8% 7% 7% 7% 6% 6% 6% 6% 5% 5% 5% 5% 5% 4% 4% 4% 4% 4% 3% 3% 3% 17% 19% 0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

45%

50%


9

Oriëntatie & Media Consumptie Aantal ontvangen vakbladen per maand en aantal vakbladen die meer dan 10 minuten worden gelezen 

Gemiddeld gezien ontvangen architecten 6,4 vakbladen per maand waarvan ze gemiddeld 3,1 meer dan 10 minuten

Aantal ontvangen vakbladen per maand en aantal die meer dan 10 minuten worden gelezen (n=200)

lezen. 

De figuur laat zien dat het ontvangen van meer vakbladen

1 Vakblad

3% 9%

niet automatisch betekent dat ze allemaal gelezen worden met dezelfde interesse/tijd.

12%

2 Vakbladen

26% 17%

3 Vakbladen

18%

8%

4 Vakbladen

6% 23%

5 Vakbladen

12% 36%

6+ Vakbladen

Geen

14% 2% 14%

Aantal vakbladen dat door architecten per maand wordt ontvangen Aantal vakbladen dat door architecten meer dan 10 minuten wordt gelezen


10

Love brands Duurzaamheid meest essentieel voor een sterk merk Elementen die het meest essentieel zijn voor een sterk merk (in %, n=200) 

Architecten is vervolgens gevraagd om uit 9 verschillende Duurzaam

elementen maximaal 3 te kiezen die naar hun mening het

Innovatief

meest essentieel zijn voor een sterk merk. Uit de bovenste dat

Superieure product kwaliteit

duurzaamheid (55%), innovativiteit (47%), superieure

Ontwerpmogelijkheden

kwaliteit van het product en ontwerpmogelijkheden (beide

Superieure kwaliteit service

figuur

hiernaast

kan

geconcludeerd

worden

45%) duidelijk de top 3 elementen zijn die een merk sterk maken.

55% 47% 45%

45% 18%

Historisch merk

13%

Imago / reputatie

13%

Relatief hoge prijs

Internationale speler Weet niet/geen mening

8% 1% 7%

© Arch-Vision, april 2011

Productgroepen waarbij men het liefst met bekende A- merken werkt (%, n=200) 

Daarnaast is gekeken in welke productgroepen architecten het liefst met A-merken werken. Ook hier hadden

Gevelbeplating, gevelstenen en aluminium gevelsystemen Dakbedekking

respondenten de mogelijkheid om maximaal 3 opties uit 9

26%

Tegelwerk

te kiezen. 

53%

25%

Sanitair

De tweede figuur op deze pagina laat zien dat vooral in

18%

gevelbeplating, gevelstenen en aluminium gevelsystemen

Isolatie

men de voorkeur geeft aan een A-merk (53%), op grote

Vloerbedekking

15%

afstand gevolgd door dakbedekking (26%) en tegelwerk

HVAC (Heating Ventilation Air Conditioning)

15%

(25%).

Verlichting Liftinstallaties Weet niet/geen mening © Arch-Vision, april 2011

16%

14% 12%

21%

11

Duurzaamheid Keramische dakpannen meest duurzame product 

Keramische dakpannen worden gezien als het meest duurzame product (85%) door architecten, gevolgd door LED verlichting (84%) en baksteen (81%). In 2010 stonden glas en baksteen op de eerste en tweede plaats dankzij respectievelijk 81% en 80% van de architecten. Er moet hier wel rekening worden

gehouden met het feit dat dit jaar een aantal materialen aan de lijst zijn toegevoegd waardoor deze nu anders is dan in 2010. 

Aan de andere kant worden lood (56%), PUR/PIR isolatie (52%) en kunststof zoals PVC (49%) als geheel niet duurzaam gezien door architecten. Deze resultaten komen min of meer overeen met de resultaten van vorig jaar. Vorig jaar werden kunststof als PVC, tapijt en PUR/PIR isolatie ook als minst duurzame producten beschouwd.

Mate van duurzaamheid verschillende producten (in %, n=200)

3%

Keramische dakpannen LED verlichting

6%

Baksteen

5%

Keramische materialen

7%

Glas

8%

Natuursteen

Beton Staal Steenwol isolatie

70% 69% 67%

13%

64%

19%

62% 55%

Glaswol isolatie

17%

53%

Rockpanel plaatmateriaal

17%

Aluminium Verzinkt staal

28% 22%

(Geheel) niet duurzaam


49%

38% 38%

36%

38%

Betonnen dakpannen

35%

36% 19%

FCB (vezelcement bekleding)

52%

Kunststof zoals PVC Vinyl Verf HPL gevel materiaal Strekmetaal (geëxpandeerd metaal)

46%

Tapijt

35% 25%

25%

Geperf oreerd metaal Lood

36%

23%

EPS isolatie Pur/Pir isolatie

46%

(Zeer) duurzaam

29% 31%

Zacht hout

63%

19%

Linoleum

Gipsplaten

77%

7%

14%

84%

75%

13%

Zonwering

Rubber

81%

3%

Gecertif iceerd hard hout

85%

56%

25% 25%

49%

24%

41%

22%

43%

20%

44%

19% 19%

45% (Geheel) niet duurzaam

18% 17% (Zeer) duurzaam

12

Duurzaamheid Architecten zijn bereid om tussen 1% en 15% premie te betalen voor materialen met duurzaamheidcertificaat Bereidheid betalen voor materialen met duurzaamheidcertificaat (in %, n=200) 

Op de vraag hoeveel premie men bereid is te betalen voor Weet niet/geen mening 18%

materialen met een duurzaamheidcertificaat zegt het grootste deel van architecten (47%) tussen 1% en 15% te willen betalen

(1%-15%) 47%

voor deze materialen. Daarnaast is bijna een kwart van de respondenten (23%) helemaal niet bereid om hier premie voor te betalen.

Ik ben niet bereid om premie te betalen voor materialen met duurzaamheidscertific aat 23% Meer dan 45% (36%-45%) 1% -1% (26%-35%) (16%-25%) 9% 2% © Arch-Vision, oktober 2011

Meest waardevol duurzaamheidcertificaat (n=200) 

Volgens de grootste groep architecten (14%) is BBC het meest

BBC

14%

waardevolle duurzaamheidcertificaat, gevolgd door ISO 14001

ISO 14001

13%

DGNB

7%

LEED

4%

(13%). Deze lage percentages kunnen verklaard worden door het feit dat 20% van de respondenten geen enkel certificaat

HQE

2%

waardevol vindt en nog eens 45% kon deze vraag niet

BREEAM (BRE)

2%

beantwoorden.

GreenCalc

1%

DuBo

1%

GPR Gebouw

1%

Geen

20%


45%


13

Bijlagen Steekproef en methodologie onderzoek 

De meeste architectenbureaus hebben minder dan 3 fte. Toch is dit onderzoek gericht op grotere bedrijven. Daarom wordt de vragenlijst alleen afgenomen onder architectenbureaus met 3 of meer fte’s in dienst. Bovendien is dit onderzoek gericht op architecten die actief zijn in de bouw. Om deze reden worden interieurarchitecten niet meegenomen dit onderzoek.



Onderstaand overzicht toont de respons van dit onderzoek. Het bruto sample omvat alle respondenten die benaderd zijn om aan het onderzoek deel te nemen. Het netto sample bestaat uit alle respondenten die in staat waren om aan het onderzoek mee te doen. Het verschil tussen de netto steekproef en het aantal geslaagde enquêtes is het aantal weigeringen.

Responsoverzicht Q3 2011 (N=200)

Bruto sample

2.281

Netto sample

788

Aantal geslaagde enquetes

200

Respons

25%


14

Bijlagen Achtergrond onderzoek 

Onderstaande figuur laat de activiteitenverdeling van architecten zien naar nieuwbouw en renovatie.



De meeste Nederlandse architecten zijn in nieuwbouw actief (44%), gevolgd door activiteiten in zowel nieuwbouw als renovatie (39%).

Nieuwbouw of renovatie (n=200)

Beide evenveel 39%

Nieuwbouw 44%

Renovatie 17%


15

Bijlagen Toekomstperpectieven onderzoek 

Dit rapport bevat de resultaten van de eerste tot en met de elfde meting. In de toekomst de volgende onderwerpen zullen worden toegevoegd aan dit rapport:





Basisinformatie over ontwikkelingen (zoals productie in de bouwmarkt en economische ontwikkelingen);



Achtergrondinformatie, zoals de voorraad van gebouwen en de hoeveelheid van architectenbureaus per land;



Correlaties tussen de index van European Architectural Barometer en productieontwikkelingen.

Onderwerpen worden bepaald in overleg met alle Arch-Vision klanten en zullen, indien relevant, ieder kwartaal verschijnen om in de loop van de tijd trend te kunnen laten zien.



Naast trends in bouwmethoden en materialen marketeers zullen ook onderwerpen in dit rapport vinden die voor hun interessant zijn, zoals digitale media consumptie, de voors en tegens van digitaal ontwerp en algemeen uitwisseling van de informatie.



In de Q4 2011 meting wordt ingegaan op BIM; welke veranderingen en vorderingen zijn waarneembaar



In de Q1 2012 meting wordt ingegaan op de DMU; hoe en op welke wijze en bij welke materialen is de rol van de architect veranderd



In de Q2 2012 meting wordt ingegaan op ontwerp en technologische trends; welke producten en systemen winnen aan belang bij de architect



In de Q3 2012 meting wordt ingegaan op Duurzaamheid; zet de duurzaamheid trend door en welke gevolgen voor de productkeuzes heeft dit

16

Bijlagen Vragenlijst – algemeen deel (deze vragen worden elk kwartaal voorgelegd) 1. Hoeveel medewerkers uitgedrukt in FTE (inclusief uzelf) heeft uw bureau momenteel in dienst? (numeriek) 2. Wat is uw functie? [meerkeuze] Directeur / eigenaar; Architect; Constructeur; Bestekschrijver; Tekenaar; Projectleider; Interieurarchitect; Anders, namelijk

[als interieurarchitect- buiten doelgroep] 3. Bent u vooral actief in woningbouw, utiliteitsbouw of interieur? [1 antwoord mogelijk] – als interieur, buiten doelgroep. 4. Als u uw omzet zou moeten relateren aan woningbouw en niet-woningbouw, hoeveel procent van uw omzet haalt u uit woningbouw gerelateerde opdrachten? 5. [Indien vraag 3 utiliteit] In welk type utiliteitsbouw bent u vooral actief? [meerdere antwoorden mogelijk] Kantoren; TWinkels/retail; Industrie; Gezondheidszorg; Overheid; Onderwijs; Hotelwezen; Anders, namelijk. 6. Bent u vooral actief in nieuwbouw of renovatie? Nieuwbouw; renovatie; beide evenveel

7. Aan hoeveel projecten werkt uw bureau momenteel? 8. Hoeveel van deze projecten zijn in het derde kwartaal van 2011 nieuw opgestart? 9. Wat is de gemiddelde omvang van de projecten uitgedrukt in euro's? 10. Hoe heeft uw omzet zich in kwartaal 3 van 2011 ontwikkeld ten opzichte van kwartaal 2 van 2011? Meer dan 5% gestegen; Licht gestegen (0-+5%); Gelijk gebleven (0%); Licht gedaald (0-5%); Sterk gedaald (tussen -5% en -15%); Zeer sterk gedaald (>-15%); 11. Hoe groot in maanden is uw huidige orderportefeuille? Dus hoeveel maanden kunt u uw huidig personeelsbestand aan het werk houden? 12. Hoe heeft uw orderportefeuille zich in kwartaal 3 van 2011 ontwikkeld ten opzichte van het derde kwartaal van 2010? Meer dan 5% gestegen; Licht

gestegen (0-+5%); Gelijk gebleven (0%); Licht gedaald (0-5%); Sterk gedaald (tussen -5% en -15%); Zeer sterk gedaald (>-15%); 13. Hoe denkt u dat uw orderportefeuille zich de komende 12 maanden zal ontwikkelen? Zal meer dan 5% stijgen; Zal licht stijgen (0-+5%); Zal gelijk blijven (0%); Zal licht dalen (0-5%); Zal sterk dalen (tussen -5% en -15%); Zal zeer sterk dalen (>-15%); 14. Hoe denkt u dat uw omzet zich de komende 12 maanden zal ontwikkelen? Zal meer dan 5% stijgen; Zal licht stijgen (0-+5%); Zal gelijk blijven (0%); Zal licht dalen (0-5%); Zal sterk dalen (tussen -5% en -15%); Zal zeer sterk dalen (>-15%); 15. Hoe denkt u dat het aantal projecten zich de komende 12 maanden zal ontwikkelen? Zal meer dan 5% stijgen; Zal licht stijgen (0-+5%); Zal gelijk blijven (0%); Zal licht dalen (0-5%); Zal sterk dalen (tussen -5% en -15%); Zal zeer sterk dalen (>-15%); 17

Bijlagen Vragenlijst – algemeen deel (deze vragen worden elk kwartaal voorgelegd) 16. Waarin zijn de gevolgen van de economische crisis bij uw bureau merkbaar? [oplezen, meerdere antwoorden mogelijk] Minder opdrachten; Kleinere opdrachten, voor veel taken worden we niet meer gevraagd; Opdrachten zijn tot nader order uitgesteld; Discussie over de tarieven en honoraria; Geen gevolgen merkbaar; 17. Hoeveel projecten zijn uitgesteld? 18. Hoeveel projecten zijn in kwartaal 2 van 2011 niet opgestart en geannuleerd? 19. In welk segment zijn de gevolgen van de economische crisis het grootst? Woningbouw nieuwbouw; Woningbouw renovatie; Utiliteitsbouw nieuwbouw; Utiliteitsbouw renovatie; 20. Verwacht u dat uw orderportefeuille de komende 12 maanden leeg kan raken? Ja; Nee; 21. Wat ziet u als de grootste bedreiging voor het komend jaar? [spontaan, meerdere antwoorden mogelijk] Geen opdrachten; Uitstel financieringsbeslissing; Kleinere opdrachten; Prijzenslag vanuit toenemende concurrentie; Geen buffer om personeel aan het werk te houden; Overnames van architectenbureaus; Anders, namelijk; Geen bedreigingen 22. Wat ziet u als de grootste kans voor het komend jaar? [spontaan, meerdere antwoorden mogelijk] Mogelijkheden bij nieuwe segmenten; Impuls vanuit overheid; Vergrijzing; Renovatie; Verzwakking concurrenten; Betere financieringsvoorwaarden; Duurzaamheid; Overname ander bureau; Anders, namelijk; Geen kansen;

18

Bijlagen

Meer informatie? Voor meer informatie over Arch-Vision of mogelijkheden voor de internationale single-client onderzoek, neem contact met ons op +31 (0)10 2066900 Jan-Paul Schop ([email protected]) Arch-Vision BV Max Euwelaan 51 3062 MA Rotterdam The Netherlands T: +31 (0)10 2066900 F: +31 (0)10 2066901 E: [email protected] W: www.arch-vision.eu

19

Voorwoord & Inleiding

Recommend Documents