Jaarverslag 2011
VOORWOORD
01
Eindhoven Airport is in beweging! 2011 is voor Eindhoven Airport een recordjaar geweest. Zowel in het aantal passagiers als in het aantal vliegbewegingen. In 2011 ontvingen wij 2,64 miljoen passagiers met 22 duizend vliegbewegingen. Een groei van respectievelijk 23% en 17% ten opzichte van 2010. In de zomermaanden verbond Eindhoven Airport nonstop meer dan 50 Europese bestemmingen met ZuidNederland. Een bijzondere ontwikkeling in een jaar dat vooral gekenmerkt werd door economische tegenwind.
In meer opzichten is 2011 een positief jaar geweest. In februari is het zogenaamde Aldersadvies Eindhoven met grote meerderheid aangenomen door de Tweede Kamer. Daarmee is een politiek akkoord bereikt over een gefaseerde groei van het geluidsoppervlak van de 35 Ke-zone van 4,1 km2 in 2011 naar 6 km2 met ingang van 2013 en, na een evaluatie in 2015, naar 10,8 km2 geluidsruimte vanaf 2016. De luchthaven heeft grote vooruitgang geboekt op de afgesproken hinderbeperkende en duurzaamheidmaatregelen. De technische onderzoeken en de voorbereidingen om op Eindhoven Airport te komen tot ‘Continuous Descent Approaches’ en nieuwe aanvlieg- en vertrekroutes, zijn in een gevorderd stadium. Op het gebied van duurzaamheid is in het ACI Airport Carbon Accreditation programma inmiddels ‘Level 2’ behaald. 2011 is een cruciaal jaar geweest in de voortgang van de bouwplannen die Eindhoven Airport klaar moeten maken voor de groei van het vliegverkeer tot 2020. De planvorming is afgerond, de vergunningen zijn verleend en er is gestart met de bouw van het hotel, de voorzone voor nieuwe retailen horecamogelijkheden, een vergroting van de vertrekhal en van een parkeergarage op P4. In onze ondernemingsmissie is opgenomen dat Eindhoven Airport de ambities van de Brainportregio wil faciliteren en katalyseren. 2011 is hierin een belangrijk jaar geweest. In het voorjaar zijn de luchthaven en de regio opgeschrikt door berichtgeving van het Ministerie van Defensie dat in
het kader van de grootschalige bezuinigingen, de aanwezigheid van Vliegbasis Eindhoven ter discussie werd gesteld. Wij zijn zeer tevreden met het inmiddels genomen besluit dat, na onderzoek van mogelijke alternatieven, de Vliegbasis voorlopig in Eindhoven blijft. Hiermee wordt deze publiek-private samenwerking gecontinueerd. Er is overeenstemming bereikt over een vernieuwde meerjarige medegebruikovereenkomst tussen het Ministerie van Defensie en Eindhoven Airport. Door de snelle groei loopt Eindhoven Airport eind 2012 tegen de grenzen van haar geluidscapaciteit aan. Daarom is er grote zorg bij directie en management over de voortgang van het nieuwe luchthavenbesluit met de afgesproken extra groeiruimte. Volgens de afspraken zal het luchthavenbesluit begin 2013 van kracht moeten worden zodat een luchtvaartmaatschappij een thuisbasis kan vestigen op Eindhoven Airport. Dit heeft voor ons de allerhoogste prioriteit. De luchthaven zal dit punt aan de Alderstafel actief blijven agenderen en vraagt de Ministeries van Defensie en Infrastructuur en Milieu hiervoor hun speciale aandacht. Ook maakten we ons in het afgelopen jaar zorgen over de wildgroei van (tijdelijke) parkeerterreinen die zijn ontstaan in de directe nabijheid van de luchthaven. Voor zover deze parkeerterreinen niet passen binnen de bestemmingsplannen, heeft Eindhoven Airport de gemeente verzocht handhavend op te treden.
Eindhoven Airport maakt zich hard voor het realiseren van een nieuw Intercitystation in Eindhoven Noord. Hiermee ontstaat een duurzaam alternatief voor de reiziger in de bereikbaarheid van Eindhoven Airport. Het Ministerie van Infrastructuur en Milieu heeft in 2011 akkoord gegeven op een onderzoek naar de mogelijkheden en haalbaarheid. In 2012 zal hieraan verder worden gewerkt. De economische vooruitzichten voor Europa in 2012 en verder baren ons net als ieder ander zorgen. Toch verwachten wij in 2012 verdere groei en zullen we op bijna 3 miljoen passagiers uitkomen. 2012 zal gedomineerd worden door de bouwwerkzaamheden die in 2013 zullen worden afgerond. De operatie blijft doorgaan. We zullen veel aandacht besteden aan het minimaliseren van de hinder voor passagiers en luchtvaartmaatschappijen. We hebben in 2011 op een positieve wijze uitvoering kunnen geven aan onze strategische plannen en gewerkt aan een duurzame en toekomstbestendige luchthaven. In 2012 gaan we met het management de hei op om met veel positieve energie de koers voor de volgende 5 jaar uit te zetten. Ik wil onze medewerkers, de Raad van Commissarissen, de collega’s van de Vliegbasis Eindhoven en onze ketenpartners bedanken voor hun inzet en voor de bereikte resultaten in 2011. We gaan samen op weg naar een uitdagend 2012!
Joost Meijs Algemeen Directeur
Eindhoven, 5 maart 2012
2
kerncijfers
Inhoud
02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15
Kerncijfers Belangrijke momenten en gebeurtenissen Bericht van de Raad van Commissarissen Facts & Figures Aviation Non-aviation Operations Corporate Responsibility Milieuzorgsysteem Verslag Philips Stralingsbeschermingsdienst Personeel & Organisatie Risicomanagement Financiële gang van zaken Jaarrekening Toelichting op de jaarrekening Overige gegevens
3 4 5 7 8 9 10 11 13 15 16 17 18 19 20 28
Balans (in duizenden euro’s) Operationele materiële vaste activa Vastgoedbeleggingen Financiële vaste activa Vlottende activa Totaal activa
2011 36.014 9.103 253 25.324 70.694
2010 29.891 10.337 241 20.098 60.567
2009 30.773 9.956 292 14.045 55.066
2008 32.540 8.483 341 14.590 55.954
2007 34.062 8.874 366 8.372 51.674
Eigen vermogen Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden Totaal passiva
38.082 910 22.500 9.202 70.694
31.023 753 22.500 6.291 60.567
26.129 677 22.500 5.760 55.066
24.166 909 22.500 8.379 55.954
21.662 1.094 22.500 6.418 51.674
Investeringen Afschrijvingen Desinvesteringen
6.775 2.331 25
1.500 2.294 0
3.040 2.486 11
1.141 2.641 24
1.620 2.611 18
Cash flow
5.271
-711
163
3.361
-2.164
Winst- en verliesrekening (in duizenden euro’s) Netto-omzet Ongerealiseerde waardeveranderingen Bedrijfslasten Bedrijfsresultaat Financiële baten en lasten Belastingen Resultaat na belastingen
2011 30.046 470 -20.302 10.214 -893 -2.033 7.288
2010 25.241 292 -17.540 7.993 -975 -1.781 5.237
2009 21.691 -838 -17.047 3.806 -946 -668 2.192
2008 22.314 -389 -17.470 4.455 -668 -1.054 2.733
2007 17.087 -455 -12.709 3.923 -1.135 -1.887 901
Ratio’s Bedrijfsresultaat in % van het totaal vermogen Resultaat na belastingen in % van het totaal vermogen Rentabiliteit eigen vermogen
2011 14.4% 10,3% 19,1%
2010 13,2% 8,6% 16,9%
2009 6,9% 4,0% 8,4%
2008 8,0% 4,9% 11,3%
2007 7,6% 1,7% 4,2%
Bedrijfsomvang Vliegbewegingen zwaarder dan 6000 kg Passagiersbewegingen
02
2011 2010 2009 2008 2007 22.000 18.860 15.641 17.217 16.774 2.643.483 2.142.833 1.711.504 1.629.893 1.544.098
3
Belangrijke momenten en gebeurtenissen
03
Meerderheid Tweede Kamer achter Aldersadvies Eindhoven Airport Start nieuwe route van Ryanair naar Las Palmas (Spanje) - als lijndienst Start nieuwe route van Ryanair naar Palma de Mallorca (Spanje) - als lijndienst Start nieuwe route van Ryanair naar Ibiza (Spanje) Start nieuwe route van Wizzair naar Boekarest (Roemenië) Start nieuwe route van Wizzair naar Belgrado (Servië) Start nieuwe route van Ryanair naar Lanzarote (Spanje) Start nieuwe route van Wizzair naar Vilnius (Litouwen) Start nieuwe route van transavia.com naar Barcelona (Spanje) Start nieuwe route van transavia.com naar Nice (Frankrijk) Start nieuwe route van transavia.com naar Ibiza (Spanje) Start nieuwe route van transavia.com naar Palma de Mallorca (Spanje) - als lijndienst Viering 7.000.000ste passagier van Ryanair op Eindhoven Airport Verlening bouwvergunning Hotel, voorzone terminal en aankomsthal Viering 1.000.000ste passagier van Wizzair op Eindhoven Airport Start nieuwe route van Air France naar Marseille (Frankrijk) Start nieuwe route van Ryanair naar Marrakech (Marokko) Start nieuwe route van Ryanair naar Krakow (Polen) Start nieuwe route van Ryanair naar Kaunas (Litouwen) Start nieuwe route van Ryanair naar Gdansk (Polen) Start bouwrijp maken terreinen voor (ver)bouw hotel, voorzone en aankomsthal Start nieuwe route van Wizzair naar Riga (Letland) Start nieuwe route van Wizzair naar Brno (Tsjechië) Ontvangst Certificaat verkrijging accreditatie niveau 2 ‘ Reduction’ Start bouw parkeergarage
7 februari 19 februari 27 maart 29 maart 29 maart 3 april 8 april 18 april 21 april 21 april 21 april 22 april 28 juni 13 september 29 september 4 oktober 30 oktober 31 oktober 31 oktober 1 november 21 november 9 december 16 december 20 december Porto 20 december
Stockholm Riga Kaunas Vilnius Dublin
Warschau
Londen
Wroclaw Katowice Krakow Praag Brno Salzburg
Boedapest
Zürich Innsbruck
Boekarest
Milaan Lourdes
Madrid Faro
Gdansk
Sevilla Malaga
Lanzarote Nador Tenerife Gran Canaria Marrakech
Nice Marseille
Alicante
Sofia
Pisa
Gerona Barcelona Reus Mallorca Ibiza
Belgrado
Pescara Rome Brindisi
Sardinië
Corfu Sicilië Malta
Bodrum Antalya Dalaman Kos Rhodos Kreta
4
04
bericht van de raad van commissarissen De luchthaven groeit al jaren gestaag door. Werd vorig jaar de grens van 2 miljoen passagiers gepasseerd, in 2011 maakten maar liefst 2,64 miljoen reizigers gebruik van de grootste regio nale luchthaven van Nederland. Dat een verantwoorde verdere groei van het burgerluchtverkeer noodzakelijk is ten behoeve van de ontwikkeling van de regio, heeft ook de Tweede Kamer erkend met het omarmen van het Aldersadvies in februari 2011. Hierbij is aangedrongen op een voortvarende aanpak van de uitvoering van dit advies, dat gedegen afspraken bevat over een gefaseerde groei tot 2020 met daarbij een fors pakket aan hinderbeperkende en duurzaamheidsmaatregelen.
De afspraken dienen te worden vastgelegd in publiekrechtelijke regelgeving, middels een luchthavenbesluit en een civiele medegebruiksvergunning, af te geven door het Ministerie van Defensie. In het besluitvormingstraject is voorzien dat dit besluit van kracht zal zijn per 1 januari 2013. Begin april 2011 heeft de Minister van Defensie aangekondigd met een herbeleggingsplan te komen voor militaire functies ten behoeve van het doorvoeren van vergaande bezuinigingen. Ook een mogelijke wijziging in eigendomsverhouding op de luchthaven Eindhoven, van militair naar civiel, werd hierbij genoemd. In het voorjaar en de zomer heeft de directie van Eindhoven Airport, in goede afstemming met de raad, hierover intensief overlegd met betrokken markt- en overheidspartijen. Eind augustus liet de Minister van Defensie weten de status quo op het luchtvaartterrein Eindhoven voorlopig te zullen handhaven. Het is nu zaak het besluitvormingstraject rond het luchthavenbesluit met prioriteit te hervatten, zodat de afspraken uit het Aldersadvies ten uitvoer kunnen worden gebracht. De raad ondersteunt de directie in haar doelgerichte en voortvarende aanpak om – in samenwerking met alle betrokken partijen - tot uitvoering van de afspraken te kunnen komen.
Werkzaamheden van de raad van commissarissen
Naast de ontwikkelingen rond het Aldersdossier en de gesprekken over een eventuele assetoverdracht op het luchtvaartterrein Eindhoven, is de raad nauw betrokken
geweest bij de totstandkoming van de definitieve plannen voor de ontwikkeling van het hotel op Eindhoven Airport, de aanbouw van de vertrekhal en de herinrichting van de terminal. Met deze bouwplannen zijn substantiële investeringen gemoeid, en de directie heeft de raad dan ook adequaat geïnformeerd over de totstandkoming van de definitieve budgetten. Mede op verzoek van de raad is er een apart budget vastgesteld voor investeringen op het gebied van duurzaamheid voor de nieuwbouw. Met de uitbreiding van de infrastructuur en een versterking van commerciële activiteiten op het gebied van retail en horeca, bereidt Eindhoven Airport zich voor op de geplande groei. De raad is zeer tevreden over de gedegenheid waarmee de directie de stedenbouwkundige aanpassingen heeft voorbereid, zowel in financieel als in operationeel opzicht. Ook is gesproken over een nieuwe systematiek voor de vergoeding van de kosten van medegebruik aan Defensie. De raad is verheugd dat na een lange onderhandelingsperiode hierover een nieuwe meerjaren overeenkomst is gesloten tussen Eindhoven Airport en het Ministerie van Defensie, die zal gelden tot het moment dat er (wellicht) sprake is van een eigendomsoverdracht. De raad van commissarissen kwam in 2011 vier maal bijeen in reguliere vergaderingen. Daarnaast hadden de commissarissen frequent formeel en informeel contact met de
directie, om zaken inhoudelijk te bespreken of om de directie te adviseren over diverse onderwerpen. Op 22 april 2011 vond de Algemene Vergadering van Aandeelhouders plaats en in september de jaarlijkse informatiebijeenkomst voor aandeelhouders, waarin de aandeelhouders op de hoogte worden gesteld van de strategische ontwikkelingen op de luchthaven. Onderwerpen die daarbij aan de orde kwamen, waren de stedenbouwkundige ontwikkelingen, de stand van zaken rond het luchthavenbesluit en de gesprekken met Defensie over een mogelijke eigendomsoverdracht. In zijn laatste vergadering van 2011 heeft de raad besprekingen gehouden over het functioneren van de raad en dat van zijn individuele leden. Tevens heeft de raad gesproken over het gewenste profiel, de samenstelling en de competenties van de raad en zijn leden en over het introductie-, training- en opleidingsprogramma. Ook is gesproken over het functioneren van de directie en over het remuneratiepakket. De raad van commissarissen heeft besloten geen aparte audit-, remuneratie- en selectie- en benoemingscommissie in te stellen gezien de omvang van de organisatie. De werkzaamheden van deze commissies worden dan ook door en onder verantwoordelijkheid van de voltallige raad uitgevoerd. Het budget 2012 is eveneens in de laatste vergadering van 2011 besproken en goedgekeurd. Evenals voorgaande jaren zet de directie verder in op een verhoging van de efficiency van de operationele processen om een gezonde balans te houden tussen passagiersgroei en kostenontwikkeling. De bouwactiviteiten zullen in 2012 in volle gang zijn, met zo min mogelijk overlast voor de passagiers. De opzet en werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen zijn besproken middels een halfjaarlijkse risicomanagementrapportage. De operationele, commerciële en financiële resultaten van de onderneming zijn tijdens elke vergadering van de raad besproken.
Jaarverslag
De directie heeft het jaarverslag opgesteld. PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. heeft de jaarrekening gecontroleerd en voorzien van een goedkeurende accountantsverklaring. Wij verwijzen u hiervoor naar pagina 28 van dit verslag. De Raad van Commissarissen heeft de jaarrekening en het jaarverslag uitvoerig besproken met de directie en de externe accountant. Het vormt een goede basis voor de verantwoording die wij als Raad van Commissarissen afleggen voor het gehouden toezicht. De Raad van Commissarissen stemt in met de jaarrekening en kan zich verenigen met het voorstel van de directie om winstuitkeringen te doen ten bedrage van € 229.205, verdeeld over € 113.445 op cumulatief preferente aandelen en € 115.760 op gewone aandelen. De resterende winst van € 7.058.792 zal voor een bedrag van € 6.564.516 worden toegevoegd aan de overige reserves. Daarnaast wordt € 494.276 toegevoegd aan de herwaarderingsreserves. De directie zal het jaarverslag voorleggen aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders die plaatsvindt op 25 april 2012. Wij stellen de aandeelhouders voor de directie decharge te verlenen voor het gevoerde beleid en de Raad van Commissarissen voor het gehouden toezicht. De raad verklaart dat naar zijn oordeel is voldaan aan het bepaalde ten aanzien van de onafhankelijkheid van de commissarissen. In 2012 zullen grote inspanningen moeten worden verricht om de nieuwbouw gestalte te geven en verdere invulling te geven aan de groei van de luchthaven, ook bij economische tegenwind. De raad heeft hierbij het volste vertrouwen in directie en medewerkers en wenst hen hierbij alle succes toe. 5 maart 2012
5
samenstelling raad van commissarissen De raad van commissarissen van Eindhoven Airport N.V. was in het jaar 2011 als volgt samengesteld:
drs. P.J.J.M. Swinkels (1945), president-commissaris Bestuurder, voormalig directievoorzitter Bavaria (gepensioneerd) Nevenfuncties: • Bestuursvoorzitter BZW • Lid DB VNO-NCW, diverse commissariaten drs. M.M. de Groof (1957), vice-voorzitter Executive Vice President & Chief Commercial Officer Schiphol Group Nevenfuncties: • Lid Bestuur Amsterdam Connecting Trade • Lid Algemeen Bestuur KennisKring Amsterdam mr. A.P.J.M. Rutten (1951) Executive Vice President & Chief Operations Officer Schiphol Group Nevenfuncties: • Lid ACI World Governing Board and Executive Committee ACI Europe • Lid Raad van Advies Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium • Voorzitter Stuurgroep Beveiliging en Publieke Veiligheid Schiphol • Lid Raad van Commissarissen Holland Aviation House (DDA en Aviodrome) A.P.A. de Jong (1945) Luitenant-generaal b.d. Koninklijke Luchtmacht Nevenfuncties: • Voorzitter Adviesraad Veteranenstichting Zuidoost-Brabant • Voorzitter Raad van Toezicht ROC, Eindhoven • Lid Raad van Toezicht Vitalis WoonZorgGroep, Eindhoven drs. W.G. van Velzen (1943) Bestuurder/Senior European Policy Advisor, Covington & Burling, Brussel Nevenfuncties: • Voorzitter Rathenau Instituut, Den Haag • Lid Raad van Toezicht Universiteit van Twente • Voorzitter Commissie van Wijzen kennisprojecten FES
6
facts & FIGURES
05
Passagiersontwikkeling 2007-2011 2007 2008 2009 2010 2011
lijndiensten
vakantiecharters
overige charters
totaal
1.265.193 1.372.432 1.496.475 1.946.245 2.456.208
235.839 237.972 203.183 180.819 176.145
43.066 19.489 11.846 15.769 11.130
1.544.098 1.629.893 1.711.504 2.142.833 2.643.483
AAntal vliegbewegingen 2007-2011 2007 16.774 2008 17.217 2009 15.641 2010 18.860 2011 22.000 Toestellen zwaarder dan 6.000 kg (maximum startgewicht )
7
06
AVIATION
De recordgroei die in 2010 werd gerealiseerd kreeg een vervolg in 2011. Opnieuw werd een groei van 23% gerealiseerd die met name werd veroorzaakt door de start van een groot aantal nieuwe routes. Ondanks de druk van een dreigende recessie en hoge olieprijzen hebben de luchtvaartmaatschappijen in 2011 een recordaantal passagiers van en naar Eindhoven Airport vervoerd: 2.643.483 Deze groei kwam in 2011 vooral tot stand door uitbreidingen door een tweetal luchtvaartmaatschappijen: het Hongaars/Zwitserse Wizzair en het Nederlandse transavia.com. Wizzair, gespecialiseerd in luchtverbindingen naar Centraal- en Oost-Europa, voegde Belgrado (Servië), Boekarest (Roemenië), Brno (Tsjechië) en Riga (Letland) toe aan haar netwerk vanaf Eindhoven Airport en komt daarmee op in totaal 12 bestemmingen. transavia.com heeft, na een aantal jaren van consolidatie, haar aantal bestemmingen op Eindhoven Airport uitgebreid met dagelijkse verbindingen naar Barcelona (Spanje) en Nice (Frankrijk), terwijl Palma de Mallorca (Spanje) en Ibiza (Spanje) als zomerlijndiensten werden toegevoegd. Ook het Ierse Ryanair zat niet stil en kwam in 2011 met zes nieuwe bestemmingen: Kaunas (Litouwen), Krakow (Polen), Gdansk (Polen), Palma de Mallorca (Spanje), Ibiza (Spanje) en Marrakech (Marokko). Hiermee bestaat haar netwerk vanaf Eindhoven Airport nu uit 28 bestemmingen. Air France is in 2011 naast Ryanair gestart met een route tussen Eindhoven en het Zuid-Franse Marseille. Ten slotte werd ook nog Nador (Marokko) toegevoegd door Amsterdam Airlines, een Nederlandse luchtvaartmaatschappij die helaas eind 2011 genoodzaakt was het faillissement aan te vragen. Ook in 2011 is Eindhoven Airport constant in gesprek geweest met verschillende bestaande en nieuwe luchtvaartmaatschappijen om lijndiensten naar nieuwe bestemmingen te openen. De nadruk van deze gesprekken ligt in het openen van lijndiensten op zakelijke en zogenaamde ‘combi‘bestemmingen (zakelijk en leisure) die van belang kunnen zijn voor de regionale economie.
Een mogelijk risico waarmee de luchthaven te maken kan krijgen, is de rechtsgang rondom de zogenaamde ‘eenderde regeling’. Een negatieve rechterlijke uitspraak kan leiden tot het drastisch moeten verminderen van het aantal vluchten dat op zaterdagen en zondagen vanaf de luchthaven kunnen worden uitgevoerd. Van dit scenario wordt vooralsnog niet uitgegaan. In de nieuwe medegebruiksvergunning van 2012 en 2013 is de ‘eenderderegeling’ wederom niet opgenomen. Het aantal vakantiecharters is in 2011 licht gedaald ten opzichte van 2010. Eindhoven Airport verwacht de komende jaren een verdere teruggang in dit segment omdat steeds meer passagiers gebruikmaken van ‘dynamic packaging’, waarbij gekozen wordt voor los geboekte vluchten en accommodaties. Vaak rechtstreeks geboekt via internet. Een segment dat voordeel heeft bij de trend van ‘dynamic packaging’ is de wintersportmarkt. Steeds meer consumenten combineren een verblijf in een van de Alpenlanden met een comfortabele en snelle vlucht vanuit Nederland. Ook Eindhoven Airport profiteert hiervan doordat het aantal frequenties van de wintersportvluchten van transavia.com naar Innsbruck en Salzburg in Oostenrijk in 2011 wederom is verhoogd naar in totaal tien wintersportvluchten per week. In het begin van 2012 zullen vier nieuwe bestemmingen hun opwachting maken. transavia.com start medio februari met lijndiensten naar Istanbul, Lissabon, Valencia en Venetië. Het General Aviation segment heeft in 2011 een dalende lijn laten zien die naar verwachting in 2012 zal worden gecontinueerd. In 2012 zal het capaciteitsplafond van de luchthaven worden bereikt. Het luchthavenbesluit dat in 2013 verwacht wordt, zal hiervoor uitkomst moeten gaan bieden. De totstandkoming van het luchthavenbesluit heeft dan ook de hoogste prioriteit, zodat we vanaf 2013 over meer geluidsruimte en ruimere
openstelling kunnen beschikken en daarmee invulling kunnen geven aan de afspraken uit het Aldersadvies over een thuisbasis van een luchtvaartmaatschappij op Eindhoven Airport. Hiervoor is uiterlijk 31 maart 2013 6 km2 geluidsoppervlakte binnen de 35 Ke-zone nodig.
Burgermedegebruik
Eindhoven Airport maakt gebruik van de taxibanen, de start- en landingsbaan, de luchtverkeersleiding, de brandweer en de geneeskundige dienst van de Koninklijke Luchtmacht van Vliegbasis Eindhoven. Voor het medegebruik van deze diensten en infrastructuur betaalt Eindhoven Airport een marktconforme vergoeding aan het Ministerie van Defensie.
8
07
non-aviation
In 2011 zijn belangrijke projecten in gang gezet op het gebied van de non-aviation om meer inkomsten op dit gebied te genereren.
Retail en horeca lieten grotendeels een omzetstijging zien die in de pas liep met de groei in het aantal passagiers. Ook de parkeerinkomsten stegen in lijn met deze groei. Gedurende de meivakantie in 2011 was Eindhoven Airport genoodzaakt om een tijdelijk parkeerterrein (P10) te openen om de parkeerdrukte te kunnen opvangen. Om de groei in passagiers ook infrastructureel te kunnen opvangen, is eind 2011 de eerste spade in de grond gegaan voor de bouw van een nieuwe parkeergarage op parkeerterrein P4, die een capaciteit zal krijgen van 1400 auto’s.
comfort en snelheid voorop staan. Omdat SkySpeed als abonnement wordt aangeboden, is de dienst bij uitstek geschikt voor de frequent vliegende zakelijke reizigers. In 2011 is Eindhoven Airport verschillende keren de regio en het land ingetrokken om zichzelf te presenteren als een uitermate efficiënt vertrekpunt voor de zakelijke en leisure reizigers. Goede interne en externe communicatie is van toenemend belang voor Eindhoven Airport voor het draagvlak en om operational excellence beter over de bühne te kunnen krijgen. Eind 2011 en zeker ook in 2012 en 2013 zal veel aandacht worden besteed aan de communicatie rondom de twee bouwprojecten van Eindhoven Airport: het hotel en de uitbreiding van de terminal.
2011 is ook gebruikt om verdere voorbereidingen te treffen voor de komst van het Tulip Inn Hotel Eindhoven Airport en de komst van meer retail- en horecafaciliteiten in de toekomstige uitgebreide terminal. Ondanks een aantal juridische hobbels is de bouw van het hotel en de bouw van de terminaluitbreiding eind 2011 gestart. Het doel is om in het voorjaar van 2013 het nieuwe hotel te kunnen openen. Hiermee wordt voldaan aan de vraag vanuit de passagiers en de zakelijke markt in en rondom Eindhoven naar betaalbare accommodaties dichtbij Eindhoven Airport. De groei van passagiers maakt het noodzakelijk dat ook de retail- en horecaactiviteiten worden uitgebreid. Dit zal daadwerkelijk zijn beslag krijgen in het bouwproject Uitbreiding Terminal dat voorziet in extra meters retail en horeca. Voor de invulling van beide segmenten zijn gesprekken gaande met meerdere partijen. Het vipprogramma van de luchthaven, SkySpeed, dat in 2010 van start is gegaan, heeft in 2011 een gestage groei laten zien in het aantal abonnementen. SkySpeed biedt de reiziger een vipbehandeling waarbij
9
operations In 2010 schreven we al dat alle zeilen bijgezet moest en worden om de groei op te kunnen vangen. In 2011 groeide het aantal passagiers opnieuw met 23% terwijl het aantal operationele meters gelijk bleef. Dit was mogelijk dankzij het gevoerde piek- spreidingsbeleid dat in 2010 werd ingezet. Voor 2012 moet die strategie opnieuw uitkomst bieden, omdat de nieuwbouw op sommige momenten de capaciteit vermindert. Ook het faseringsplan en tijdige afstemming met alle betrokkenen is daarbij van groot belang en zal de overlast voor onze klanten tot een minimum beperken.
Infrastructuur
In de meivakantie van 2011 kregen we met een kortstondig tekort aan parkeerplaatsen te maken. Met vereende kracht en werd elders een tijdelijk terrein ingericht. Zo’n 150 auto’s maakten daar gebruik van. Dit jaar is gestart met de bouw van de eerste parkeergarage op Eindhoven Airport die vóór de meivakantie 2012 in de benodigde extra parkeerbehoefte zal voorzien. Op basis van onze parkeermodellen, die naar aanleiding van de recente ervaringen verder zijn verfijnd, zou deze uitbreiding tot 2016 moeten volstaan. Om alle stakeholders vroegtijdig bij de infrastructurele planvorming te betrekken en de realisatie conform planning te laten verlopen, is in 2011 overleg opgestart met deze stakeholders. Daarbij zijn alle infrastructurele projecten tot en met 2016 in kaart gebracht. Een belangrijke eerste infrastructurele aanpassing, na de parkeergarage op P4, betreft het platform. In samenwerking met NACO is een ontwerp gemaakt in twee aaneensluitende fases, dat voorziet in een uitbreiding van het aantal vliegtuigopstelplaatsen. Daarnaast houdt het ontwerp rekening met de eis om de verdere groei op efficiënte en veilige wijze te kunnen afhandelen.
Calamiteitenorganisatie
Op 1 december is een multidisciplinaire oefening gehouden in het kader van het Rampbestrijdingsplan. Het was een geslaagde oefening. De leerpunten zullen intern met de deelnemende partijen besproken worden.
Het rampbestrijdingsplan wordt vervangen door het Crisisbeheersingsplan. Dit zal worden opgesteld onder leiding van de Veiligheidsregio en gebaseerd zijn op de landelijke ‘Handreiking crisisbeheersing vliegvelden’. Vooruitlopend daarop zijn tussen de Veiligheidsregio en Eindhoven Airport afspraken gemaakt over incidenten waarbij een infectieziekte een rol speelt, omdat deze in het huidige Rambestrijdingsplan en Calamiteitenplan nog niet vermeld zijn. Deze afspraken zijn vastgelegd in een convenant.
Gebruik Luchtvaartterreinen en overige Terreinen (RVGLT). Op 8 september van dit jaar is de eerste complete versie van het Luchthavenhandboek daartoe opgeleverd aan de stuurgroep. Hierin zijn zowel de directies van Eindhoven Airport en de Vliegbasis vertegenwoordigd, als Inspectie Leefomgeving & Transport (IL&T) en de Militaire Luchtvaart Autoriteit (MLA). Dit was een belangrijke mijlpaal. Het streven is om in 2012 gereed te zijn voor de proefaudit.
Operational Excellence
De verbetering die we in 2010 hadden gerealiseerd ten aanzien van wachtrijen bij de securitycontrole, is in 2011 verder voortgezet. In 2011 hebben we 3 klachten ontvangen over wachtrijen, waarvan twee in januari van dit jaar.
In 2011 zijn diverse verbeteringen doorgevoerd. De meeste ideeën echter hebben een plek gekregen in het definitieve ontwerp van de nieuwe, uitgebreide terminal. De ‘commera tionele’ gedachte, waarbij operatie en commercie geïntegreerd worden bekeken, staat nog steeds als een huis en wacht nu op uitvoer. In 2011 is veel energie gestoken in de realisatie van een transparant kostenmodel voor afhandeling, in samenwerking met onze afhandelaar Viggo Eindhoven Airport. Sinds 2008 werd gerekend met een vaste prijs per passagier. Dit gaf grote voorspelbaarheid, maar hield onvoldoende rekening met belangrijke costdrivers en was onvoldoende transparant om verdere stappen te zetten op het gebied van kosten efficiency. Eind 2011 hebben we dit af kunnen ronden. 2012 staat in het teken van het toetsen van dit model aan de werkelijkheid en het benutten van de nieuwe mogelijkheden ervan.
Organisatie
Niet alleen de terminal, maar ook de organisatie zelf staat in toenemende mate onder druk. Waar we er tot nu toe ‘met z’n allen’ wel kwamen, is tegenwoordig een groeiend behoefte aan het duidelijker afbakenen van taken en verantwoordelijkheden met de bedoeling deze efficiënter en effectiever te organiseren. Om dit te kunnen doen is enige mate van lucht nodig in de organisatie. Vandaar dat in 2011 besloten is om zowel de afdeling Technische & Facilitaire zaken als het aantal Airport Operations Managers uit te breiden. Het borgen van taken is ook noodzakelijk in het licht van onze doelstelling om gecertificeerd te worden in het kader van de Regeling Veilig
Security
De KPI ‘maximale rijlengte security’ is gemiddeld per maand 1,5 keer overschreden, waar de target op maximaal 5 was gesteld. Februari was daarbij een uitschieter met 7 keer vanwege technische problemen. Als we die buiten beschouwing laten dan komt het gemiddelde op 0,9.
08
Verdere optimalisatie is mogelijk bij de securitycontrole, waar vertrekkende passagiers aan een beveiligingsonderzoek worden onderworpen. Ideeën hieromtrent krijgen een plek bij de uitbreiding van de terminal. Bovendien wordt dan de benodigde ruimte gecreëerd om dit gedeelte van het proces, ook bij verdere groei, vlot en veilig te kunnen blijven uitvoeren. De verbouwing vraagt om extra aandacht voor security, ondermeer vanwege het verplaatsen van grenzen tussen beveiligd en niet-beveiligd gebied. Ook zijn veel extra personen op ons terrein aan het werk. Ten behoeve van de verbouwingsperiode is dan ook een toegespitst ‘Security & Safety plan Nieuwbouw en Herontwerp’ opgesteld in samenspraak met projectbureau PlanB en hoofduitvoerder Heijmans. Dit is gedeeld met interne en externe verantwoordelijken teneinde de risico’s te beheersen.
Op 4 juli is het Logistiek Centrum in gebruik genomen. Concessiehouders die hun goederen op airside nodig hebben, beschikken nu over opslagruimte op landside en op airside. 100% controle gebeurt op momenten dat dit uitkomt in de planning. Afstemming tussen Group 4 Securicor en concessiehouders verloopt goed waardoor een en ander in de praktijk prettig werkt en Group 4 Securicor minder tijd kwijt is aan de begeleiding van leveringen over airside. Ook Viggo Eindhoven Airport, de afhandelingsmaatschappij op de luchthaven, maakt gebruik van het Logistiek Centrum en heeft daar aan airside haar opslag van platformmaterieel. Het geactualiseerde Beveiligingsprogramma van Eindhoven Airport is in het voorjaar van 2011 goedgekeurd door het Ministerie van Veiligheid en Justitie (Directie Beveiliging Burgerluchtvaart) en het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Op 14 augustus ontvingen wij van de Koninklijke Marechaussee Schiphol, Afdeling Handhaving en Toezicht, goedkeuring op ons Handboek Security. Ruim voor deadlines voldoen we daarmee aan het actualisatieverzoek hieromtrent.
10
CORPORATE RESPONSIBILITY De duurzaamheidsambities van Eindhoven Airport hebben in 2011 verdere vruchten afgeworpen. Eind 2011 werd een tweede, belangrijke stap gezet op weg naar een CO2-neutrale luchthaven en is een aantal maatregelen op het gebied van duurzaamheid en hinderbeperking uit het Aldersadvies versneld ingevoerd.
Gebruiksruimte
Het in juni 2010 uitgebrachte advies van oud-minister Alders, dat tot stand is gekomen in samenwerking met ministeries en met Eindhoven Airport, Schiphol Group, provincie, gemeenten, bewoners, milieubeweging en vertegenwoordigers van het bedrijfsleven in de regio en waarin de toekomstperspectieven van de Eindhovense luchthaven zijn beschreven, is in februari 2011 door de Tweede Kamer omarmd. Tevens is een motie aangenomen waarin de Tweede Kamer bij het kabinet aandringt op een voortvarende uitvoering van het advies. Kort samengevat staat in het advies beschreven dat Eindhoven Airport meer ruimte krijgt om overeenkomstig de behoefte van de Brainport-regio meer bestemmingen te realiseren naar relevante economische centra in Europa. Het betreft een gefaseerde groei, van 6 km2 (Ke) geluidsruimte tot 2015 tot 10,8 km2 (Ke) geluidsruimte in 2020. Een belangrijke afspraak hierbij is dat het Ministerie van Defensie hiervoor capaciteit op de Vliegbasis Eindhoven gaat verplaatsen, waarmee in belangrijke mate tegemoet is gekomen aan de wensen van omwonenden. In 2011 is een start gemaakt met de procedures die moeten leiden tot vastlegging van de afspraken in publiekrechtelijke regelgeving. Naar verwachting zal Eindhoven Airport begin 2013 kunnen beschikken over een eigen civiele geluidsruimte, vastgelegd in een door het Ministerie van Defensie af te geven medegebruiksvergunning op basis van een nieuw luchthavenbesluit voor het luchtvaartterrein Eindhoven. Tot dat moment beschikt Eindhoven Airport over een geluidsruimte van 4,1 km2, conform de voorlopige voorziening van de Raad van State van 5 augustus 2009. Met deze ruimte zal Eindhoven Airport eind 2012 het einde van haar groeimogelijkheden hebben bereikt.
Eind 2011 heeft het Ministerie van Defensie een vergunning voor medegebruik verstrekt aan Eindhoven Airport voor de jaren 2012 en 2013, voor zover begin 2013 het nieuwe luchthavenbesluit en de nieuwe medegebruiksvergunning nog niet van kracht zullen zijn.
Duurzaamheid en hinderbeperking
Eind 2010 is met regionale partijen afgesproken dat Eindhoven Airport een viertal concreet benoemde duurzaamheidsmaatregelen uit het Aldersadvies versneld gaat aanpakken. Het betrof het gebruik van ‘reduced flaps’ (het gebruik maken van de wielremmen) en ‘idle reverse thrust’ (de motor stationair laten draaien na de landing), een verbod in het weekend voor vliegtuigen die in de zwaarste categorieën geluidsproductie vallen en het bereiken van de eerste fase (“level mapping”) uit de ACI accreditatie voor CO2-reductie op luchthavens. Alle afspraken zijn inmiddels gerealiseerd. Wat betreft de accreditatie loopt Eindhoven Airport ver voorop: eind 2011 is de tweede fase (“reduction”) reeds bereikt. Overige hinderbeperkende maatregelen die in het kader van het Aldersadvies vóór eind 2015 moeten zijn uitgevoerd, zijn voortvarend ter hand genomen. Een kort overzicht: • Het treffen van maatregelen voor de luchtzijdige inpassing van CDA-landen (Continuous Descent Approach) zodat in ieder geval met ingang van de tweede fase bewoond gebied op grotere afstand van de luchthaven ontlast wordt. CDA-routes zijn ontworpen en in een simulator getest. Medio 2012 zullen de routes door één luchtvaartmaatschappij bij het daadwerkelijk vliegen worden getest. • Het zoveel mogelijk ontzien van woonkernen door het beperken van het versneld wegdraaien van de startroutes. Dit vindt plaats door het civiel vertrekkend IFR straalverkeer zoveel mogelijk de Standard Instrument Departure
(SID) tot 6000 ft te laten volgen. In het tweede kwartaal van 2011 is een proef gestart met deze wijze van wegdraaien. De resultaten van deze proef worden in 2012 verwacht. • Optimalisaties van de ligging van vertrekroutes. Er is een aantal alternatieven onderzocht voor vertrekroutes in zowel oostelijke als westelijke richting. Regionale partijen, waar onder in het bijzonder de diverse gemeenten, worden nauw betrokken bij het overleg over de optimalisaties. Naar verwachting kunnen de alternatieve routes vanaf de tweede fase van het Aldersadvies worden ingevoerd.
Landzijdige bereikbaarheid
09
2015 de hoogst mogelijke accreditatie van ACI EUROPE op het gebied van CO2-reductie binnen te halen, namelijk die van “Airport Carbon Accredited for Carbon Neutrality”. Airport Carbon Accreditation (ACA) is onafhankelijk en onder toezicht van WSP Environment & Energy, een internationaal adviesbureau aangewezen door ACI EUROPE om de accreditatiecriteria voor luchthavens op jaarlijkse basis af te dwingen. Erkenning van deze inspanningen wordt verzekerd door vier levels van accreditatie. Het stap-voor-stap proces moedigt luchthavens aan om hun emissie te reduceren en het uiteindelijke doel te behalen: een CO2-neutrale luchthaven. De vier levels van erkenning zijn: Mapping, Reduction, Optimisation en Neutrality.
Een belangrijk onderwerp in het Aldersadvies is de landzijdige bereikbaarheid. Uitbreiding kan immers alleen plaatsvinden als de verwachte toename van de passagiersstromen naar de luchthaven op verantwoorde manier kan worden geaccommodeerd. Hiertoe zijn drie projecten benoemd: aansluiting op het regionale HOV-netwerk, een nieuw NS-Intercitystation Eindhoven Airport-Acht en een nieuwe afslag aan de N2/A58 naar Eindhoven Airport. Deze drie projecten vereisen samenwerking tussen een groot aantal betrokken partijen. In 2011 zijn de eerste stappen gezet op het gebied van onderzoek naar haalbaarheid.
Level 1 is reeds in 2010 behaald. Om voor level 2 geaccrediteerd te kunnen worden, vereist het Airport Carbon Accreditation schema (ACA schema) van ACI EUROPE dat een luchthaven CO2-reductiedoelstellingen benoemt en behaalt. Eind 2011 heeft Eindhoven Airport level 2 behaald. De gekozen doelstelling is het reduceren van de Control footprint emissies van Eindhoven Airport van 20% in 2015 ten opzichte van 2009, per passagier gemeten.
Airport Carbon Accreditation
EINOMOS
Eindhoven Airport hecht sterk aan een duurzame ontwikkeling van de luchthaven waarin groei van het aantal vliegbewegingen zo min mogelijk overlast voor de omwonenden en milieu veroorzaakt. Eindhoven Airport heeft in het kader van de afspraken in het Aldersadvies de wens uitgesproken om op het gebied van duurzaamheid tot de leidende luchthavens van Europa te behoren. Dit is vertaald in een concrete doelstelling om voor
EINOMOS, het systeem van geluidmeetpalen in de omgeving van Eindhoven Airport, registreert gemeten geluid en koppelt dit door middel van het Routebewakingsysteem (RBS) aan civiele vliegbewegingen in de omgeving. EINOMOS staat voor Eindhoven Noise Monitoring System. De resultaten van deze gegevens worden per kwartaal vastgelegd in een rapportage. In verband met de technische levensduur is eind 2011 het RBS vervangen door een moderner en technisch meer geavanceerd systeem.
11
(vervolg) Corporate In 2012 zal EINOMOS onderdeel uitmaken van de uitvoeringsafspraken over het Aldersadvies. Een werkgroep zal in dit kader uitwerken of en hoe een methode voor geluidmeting kan worden ontwikkeld die toegankelijk, onafhankelijk en transparant is en daarmee de informatievoorziening naar de omgeving versterkt.
Verdergaande ambities
Eén van de tien ijkpunten die aan het Aldersadvies Eindhoven ten grondslag liggen, is het aanwenden van de economische en innovatieve kracht van het Brabantse bedrijfsleven om de duurzaamheidsontwikkeling van Eindhoven Airport inhoud en vaart te geven. De duurzaamheidsopgaven rond Eindhoven Airport zullen als maatschappelijke vragen worden geformuleerd en de Brabantse kennisindustrie wordt uitgedaagd met innovatieve, technologische oplossingen te komen. Stichting Brainport heeft hierin een leidende functie. Eindhoven Airport heeft zich uitgesproken voor een actieve participatie in deze zgn. innovatieclusters en zal de luchthaven openstellen voor ontwikkeling en toepassing van innovaties die vanuit de clusters tot ontwikkeling worden gebracht en die passen binnen de ambitie rond dit thema.
responsibility
Ministerie van Defensie de gelegenheid gegeven het besluit tot het schrappen van de eenderderegeling uit de vergunning nader te motiveren. De uitspraak in deze zaak wordt begin 2012 verwacht, maar was bij de bekendmaking van dit jaarverslag nog niet bekend. In de nieuwe, eind 2011 afgegeven medegebruiksvergunning voor de jaren 2012 en 2013, is de ‘eenderderegeling’ wederom niet opgenomen.
In 2011 is een ‘paraplugroep’ opgericht, waarin bedrijfsleven, kennisinstellingen, overheid, Stichting Brainport en Eindhoven Airport zijn vertegenwoordigd, om tot verdere uitwerking van de duurzaamheidsdoelstellingen te komen. De ambitie is om binnen de SRE-regio waar aan de luchthaven gerelateerde landgebonden activiteiten plaatsvinden, de bezoekers een ervaring te geven dat zij aanwezig zijn in een bijzonder gebied. Een gebied dat mondiaal onderscheidend is als gevolg van open samenwerking tussen mensen uit bedrijven en instellingen waar ‘technisch vernuft’ op een steeds hoger en maatschappelijk praktisch niveau worden gebracht.
Juridische kwesties
BOW en BMF hebben bezwaar gemaakt en vervolgens beroep ingediend bij de bestuursrechter in Den Bosch tegen het vervallen van de zgn. eenderderegeling in de vergunning voor medegebruik voor de jaren 2010 en 2011. In een tussenuitspraak van 17 juni 2011 heeft de bestuursrechter het
12
Milieuzorgsysteem ( corporate responsibility ) Eindhoven Airport N.V. kent sinds 2003 een milieuzorgsysteem dat voldoet aan de norm NEN-EN-ISO 14001:2004. Elke drie jaar wordt ‘indien voldaan wordt aan de normen’ een nieuw certificaat uitgereikt. Ook in 2011 heeft Eindhoven Airport haar streven naar een duurzame en milieuvriendelijke bedrijfsvoering in concrete acties omgezet. In het kader van de continue verbetering en het blijven toetsten van het eigen milieu zorgsysteem, vindt jaarlijks een interne en externe audit plaats.
Parkeerklachten hadden voornamelijk betrekking op technische mankementen aan het parkeersysteem; afhandelingsklachten hadden betrekking op voorwaarden van luchtvaartmaatschappijen.
De interne audit, uitgevoerd door een extern adviseur van AMVM Advies, vond plaats op 23 mei en 8 juni 2011. De externe audit vond plaats op 24 juni 2011, uitgevoerd door MKB Certificatie. In 2011 zijn op Eindhoven Airport geen tekortkomingen door MKB Certificatie geconstateerd en is het certificaat van 2009 verlengd.
Leveranciersbeoordeling
Milieudoelstellingen
De jaarlijkse milieudoelstellingen zijn omschreven in een analyseoverzicht. Dit overzicht is onderverdeeld in drie hoofdpunten met een bijbehorende specificatie: • Algemeen Waaronder: Klachten, leveranciersbeoordeling, ACI accreditatie, interne audit. • Veiligheid Waaronder: Incidenten ongevallen, inspectie X-ray apparatuur, inspectie airside. • Milieu Waaronder: Milieu-incidenten, water-, gas- en energieverbruik, geluid, kaliumgebruik, afval.
Algemeen Incidenten klachten
In 2011 zijn 412 klachten bij Eindhoven Airport binnengekomen. Dat is een stijging van 36% ten opzichte van 2010. In relatie met het aantal passagiers, betekent dit dat het aantal klachten per passagiers is gestegen (0,016%) (2010: 0,014%). De klachten hadden voornamelijk betrekking op de afhandeling (25%), parkeren (24%), de beveiligingstak (14%), informatievoorziening (6,5%) en algemene klachten (11%).
Klachten over derden worden met partijen gecommuniceerd. Klachtregistratie en afhandeling hiervan zijn goed onder controle. De in 2009 opgezette beoordelingsmethodiek voor leveranciers is in 2011 voortgezet. Het doel van een leveranciersbeoordeling is door actief beheer van de leveranciers te komen tot een redelijke zekerheid dat geleverde producten en diensten aan hun eisen zullen voldoen, met oog voor een optimale prijs/prestatieverhouding en het voorkomen van onnodige milieubelasting.
Interne audit
Jaarlijks vindt een interne audit plaats, in 2011 uitgevoerd door AMVM Advies. Tijdens een interne audit wordt het milieu zorgsysteem getoetst op: A. Opmerkingen (een onderdeel van het kwaliteitssysteem dat voldoet aan de norm, maar waar verbetering is wenselijk) B. Afwijkingen (voldoet niet, dient voor de volgende interne audit te worden opgeheven; het onderdeel belemmert geen voortgang voor certificering en moet binnen een perio de van 4 maanden verholpen zijn), en C. Kritische afwijking (voldoet niet; een onderdeel van het kwaliteitssysteem dat ten aanzien van de norm niet juist is of totaal ontbreekt. Zonder directe opheffing hiervan is certificering niet mogelijk.) Uit de audits die op 23 mei en 8 juni 2011 hebben plaatsgevonden, zijn 4 Opmerkingen, 3 Afwijkingen en 1 Kritische Afwijking naar voren gekomen. De Afwijkingen hadden in 2011 betrekking op het ontbreken van verslaglegging van de behandeling van milieuaspecten op diverse afdelingen, alsook het ontbreken van aantoonbare controle op het naleven van de milieuvoorwaarden van Eindhoven Airport door aannemers. De Kritische Afwijking betrof het te laat aanvragen van
de nieuwe milieuvergunning. Inmiddels is de nieuwe vergunning verleend, zodat weer wordt voldaan aan alle vereisten. In 2012 zal extra zorg en aandacht besteed worden aan agendering en verslaglegging van de milieuaspecten op de diverse afdelingen en aan de controle van aannemers.
Veiligheid In 2010 is gestart met het opzetten van een Veiligheid Management Systeem in het kader van de certificering op het gebied van veiligheid. In 2011 is wederom zorg en aandacht besteed aan het borgen van de veiligheid op de luchthaven door middel van het optimaliseren van het Veiligheid Management Systeem en het uitwerken van het Luchthavenhandboek. De verwachting is dat Eindhoven Airport in 2012 officieel gecertificeerd wordt.
Incidenten ongevallen
Onder Incidenten ongevallen wordt verstaan alle meldingen van (bijna)ongevallen en gevaarlijke situaties die zich hebben voorgedaan. Om de veiligheid op de luchthaven te waarborgen worden alle incidenten geregistreerd. In 2011 vonden 13 incidenten plaats (2010: 12). Bij 8 aanrijdingen, 3 vliegtuigongevalscenario’s en door storm ontstond materiële schade. Bij 1 aanrijding en 1 incident ontstond licht lichamelijk letsel. Na elk incident zijn direct corrigerende maatregelen genomen en zijn de incidenten onderzocht om herhaling te voorkomen.
Inspectie X-ray apparatuur
Bij Eindhoven Airport zijn in totaal elf X-ray toestellen voor bagagecontrole aanwezig. Voor het verrichten van handelingen met X-ray toestellen is een vergunning verleend. Ter controle heeft Eindhoven Airport een samenwerkingsovereenkomst met Philips Stralingsbeschermingdienst. Philips
voert in dit kader onderzoeken (audits) uit om te toetsen of er wordt voldaan aan de gestelde voorwaarden en of de stralingshygiënische zorg gewaarborgd blijft. Eindhoven Airport mag maximaal 12 X-ray toestellen hebben, exclusief de X-ray toestellen die eigendom zijn van de Douane. Op 25 juli heeft de jaarlijkse audit plaatsgevonden en op 16 augustus zijn de aanwezige toestellen geïnspecteerd. Hierbij zijn geen tekortkomingen geconstateerd.
Uitgebreid verslag Philips Stralingsbeschermingsdienst pagina 15 Inspectie Airside
Voor het bewaken van de veiligheid en zorg voor het milieu bij uitvoerende werkzaamheden op het platform, worden wekelijks inspecties gehouden aan de hand van controlelijst en waarin veiligheid- en milieupunten zijn opgenomen. In 2011 zijn 48 Airside inspecties uitgevoerd, waarmee de doelstelling om minimaal 48 inspecties uit te voeren, is behaald. Airside-inspecties zijn van belang voor vroegtijdige constatering en juiste afhandeling van technische gebreken, alsmede het voorkomen van onveilige situaties. In 2011 is onder andere de gehele belijning op het platform vernieuwd en zijn de eerste vervangingen van het asfaltgedeelte gedaan.
Milieu Milieu-incidenten
Ondanks de toenemende werkzaamheden en activiteiten op het platform is in 2011 het aantal milieu-incidenten afgenomen ten opzichte van 2010. In 2011 hebben zich in totaal 5 incidenten voorgedaan met kleine vloeistoflekkages en zijn direct corrigerende maatregelen genomen. Continu wordt door middel van preventieve maatregelen en stringentere veiligheid- en milieueisen gestreefd naar een zo laag mogelijk risico op milieu-incidenten. Dit door mid-
13
(vervolg) Milieuzorgsysteem ( corporate responsibility ) del van onderzoek, registratie en gepaste maatregelen om milieuschade te beperken en te voorkomen.
Watergebruik
Ook in 2011 werd gestreefd naar een zo zuinig mogelijk watergebruik per passagier. Het absolute verbruik is evenredig met de stijging van het aantal passagiers en huurders, toegenomen; het verbruik per gebruiker is gelijk gebleven ten opzichte van 2010.
Gasverbruik
Ondanks een groei in het aantal passagiers en huurders, werd in 2011 een gelijkblijvend gasverbruik verwacht vanwege de geplande sloop van een compleet gebouw. Het absolute verbruik is zelfs fors gedaald. Vermoedelijk is deze daling het gevolg van de zachte winter en door het continu monitoren en inregelen van de gewenste warmtevraag.
Energieverbruik
Het absolute verbruik in 2011 is gedaald ten opzichte van 2010. De verlaging in het verbruik is een resultaat van diverse energiebesparende maatregelen die zijn genomen zoals het gebruik van LED-verlichting. Het totaal verbruik van water, gas en energie zal in 2012 naar verwachting hoger liggen dan 2011 vanwege de komende bouwwerkzaamheden voor het hotel en de herindeling van de terminal. Door middel van continue monitoring en het uitvoeren van milieubesparende maatregelen wordt gestreefd naar een zo zuinig mogelijk verbruik en een afnemend verbruik per passagier.
Geluid
Geluidsoppervlakte Door een optimale planning en een positieve realisatie is de totaal gebruikte geluidsoppervlakte in 2011 binnen de geplande en toegestane waarden gebleven. Geluidklachten In het routebewakingssysteem (RBS) worden vluchtgegevens en radarbeelden opgenomen. Naar aanleiding
van vragen of klachten over het vliegverkeer, maakt het systeem het mogelijk om de route, hoogte en identiteit van vliegtuigen in het gebied Eindhoven op te vragen. Zo kan goed onderzocht worden wat zich in de lucht heeft afgespeeld. In verband met de upgrade van het routebewakingssysteem naar het Airport Noise and Operations Management System (ANOMS) was het niet mogelijk om tijdig alle gegevens van de geluidhinderklachten 2011 in dit jaarverslag te vermelden. Klachten over vliegverkeer worden ieder kwartaal gerapporteerd aan de Commissie Overleg Voorlichting en Milieu (COVM). De kwartaalrapportages van 2011 zijn te vinden op de website van de COVM (www.covm.nl).
Proefdraaien
Het proefdraaien van vliegtuigen wordt geregistreerd in een systeem dat gebruiksvriendelijk en nauwkeurig is. Het geeft op een eenvoudige manier alle gegevens die nodig zijn voor de jaarlijkse rapportage, waaraan volgens de milieuvergunning aan moet worden voldaan. Er is afbakening van vier gebieden waarbinnen een aanvraag voor proefdraaien kan vallen. • • • •
Groen: normale representatieve bedrijfssituatie Geel: regelmatige afwijking (max. 52 per jaar ) Oranje: bijzondere bedrijfssituatie (max. 12 per jaar) Rood: proefdraaien niet toegestaan
Het proefdraaien is in 2011 wederom ruimschoots onder het toegestane aantal sessies gebleven: 0 proefdraai momenten in het groene gebied, 8 momenten in het gele gebied en 1 proefdraaimoment in het oranje gebied.
Kaliumverbruik
Ter bestrijding van de gladheid op het platform wordt gebruikgemaakt van het middel Kalium Acetaat. Het kaliumverbruik wordt geregistreerd en jaarlijks geëvalueerd. Het verbruik lag in 2011 aanzienlijk lager dan de winter daarvoor vanwege de minder strenge winterse omstandigheden.
Afval
Het afval dat door de luchthaven geproduceerd wordt, is ten opzichte van 2010 licht toegenomen door de groei Specificatie CO2 voetafdruk in passagiers en gebruikers. Sinds 2010 wordt plastic, glas, papier en restafval gescheiden ingezameld. In 2012 wil Eindhoven Airport in samenwerking met haar partners en passagiers de afvalscheiding beter borgen. Dit doen we door de afvalstromen intensiever te gaan managen door structurele controles en duidelijke communicatie naar gebruikers. Voor in de kantoren, de terminal en het hotel wordt gekeken naar een afvalscheiding met meerdere niveaus, duidelijk zichtbaar voor de gebruiker.
Verbruik per jaar
2008
2009
2010
2011
4.210.177 0
4.112.467 0
4.455.711 0
4.256.667 0
125.513 0
168.934 0
156.877 0
93.664 0
34.291 64.026 9.518 42.684
21.530 85.169 6.779 21.292
18.568 88.474 8.291 22.118
12.150 111.490 7.892 27.872
2008
2009
2010
2011
Totale uitstoot
2127,63
2299,16
2414,44
2253,55
Elektriciteit Verwarming Vliegreizen Auto
1693,86 290,99 22,64 120,14
1788,92 412,20 13,00 85,04
1938,23 382,78 10,17 83,26
2000,63 167,75 10,45 74,72
Elektriciteitsverbruik (KWh) Elektriciteitsverbruik groen (KWh) Gasverbruik (M3) Gasverbruik groen (M3) Auto (benzine, ltr) Auto (benzine, Km) Auto (diesel, ltr) Auto (diesel, Km)
Uitstoot per jaar
Compensatie CO2-uitstoot
Eindhoven Airport N.V.
Eindhoven Airport compenseert de CO2-uitstoot van haar totale bedrijfsvoering. Ten opzichte van 2010 is de totale CO2 footprint van 2011 met 7% gedaald. Deze reductie is gerealiseerd door de diverse energiebesparende maatregelen die getroffen zijn. Voorbeelden daarvan zijn: het gebruik van LED-verlichting, aanpassingen aan het gebruik van de bagageband in de terminal, het vervangen van de verwarmingsketel en het plaatsen van bewegingssensoren in de diverse kantoren zodat de verlichting niet onnodig wordt gebruikt.
Kengetallen
2008
2009
2010
2011
Aantal werknemers (fte)
26,40
25,00
25,10
28,20
Uitstoot per werknemer (fte)
80,59
91,97
96,19
79,91
Omzet (mio) euro
22,00
22,00
25,00
30,00
Uitstoot per miljoen euro omzet
96,71
104,51
96,58
75,12
Het nemen van deze energiebesparende maatregelen wordt in 2012 voortgezet om de voorgenomen reductie van 20% in 2015 te behalen.
Gecompenseerd
2008
2009
2010
2011
2127,63 100,00%
2299,16 100,00%
2414,44 100,00%
2253,55 100,00%
Tonnage gecompenseerd Percentage klimaatneutraal
14
Verslag Philips
Stralingsbeschermingsdienst
Philips Stralingsbeschermingsdienst
Philips Stralingsbeschermingsdienst
Philips Stralingsbeschermingsdienst
P-SBD, High Tech Campus 5, 5656 AE Eindhoven
P-SBD, High Tech Campus 5, 5656 AE Eindhoven
P-SBD, High Tech Campus 5, 5656 AE Eindhoven
Aantal vergunningplichtige bagagescanners dat Eindhoven Airport voorhanden heeft - Vergund: ten hoogste 20 bagagescanners met een maximale buisspanning van 160 kV - Voorhanden 12 bagagescanners met een maximale buisspanning van 160 kV.
Audit 2011
JAARVERSLAG 2011 STRALINGSBESCHERMING EINDHOVEN AIRPORT N.V. Kernenergiewetvergunning Eindhoven Airport tbv gebruik vergunningplichtige bagagescanners In januari 2011 was Eindhoven Airport vergund om niet meer dan 12 bagagescanners met een hoogspanning van ten hoogste 160 kV in gebruik te hebben (Vergunningkenmerk: AI/IO/BES no. 2004/42265, verleend op 15 juli 2004). Door de te verwachte toename van de bedrijfsactiviteiten en uitbreidingsplannen van Eindhoven Airport werd op 24 augustus 2011 een verzoek in gediend om het aantal vergunningplichtige toestellen met een maximale buisspanning van 160 kV uit te breiden naar twintig (20) stuks. Op 23 november 2011 werd de gewijzigde vergunning verleend door de Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. Vigerende Kernenergiewetvergunning op 31 december 2011: - kenmerk 2011/1630-05 (verleend op 23 november 2011).
Stralingsbronnen van andere vergunninghouders op de locatie Einhoven Airport. Gebleken is dat naast Eindhoven Airport N.V., ook PMT Cargo Security B.V. vergund is om op de locatie Eindhoven Airport luchtvracht en post te scannen m.b.v. stralingsbronnen (in dit geval met radioactieve bronnen (Ni-63)). Onbekend is of het gebruik van deze bronnen is afgestemd met Eindhoven Airport. (Kernenergiewetvergunning met kenmerk No. 2010/2852-05, verleend op 16 februari 2011). Aan dhr. Wernaart is gevraagd om hierover bij PMT Cargo Security navraag te doen en of de stralingsbescherming op locatie Eindhoven Airport voldoende is geborgd. (zie Audit verslag 2011). Of ook andere ondernemers voor de locatie Eindhoven Airport vergund zijn om met stralingsbronnen te werken is niet bekend bij de toezichthoudend deskundige.
Stralingsbeschermingsorganisatie Eindhoven Airport Wijziging toezichthoudend deskundige
Preventief onderhoud, inspecties en audit
In verband met de pensionering van dhr L.T.M. Ebben in Q4-2011 werd zijn mandaat als toezichthoudend deskundige ingetrokken. Tegelijktijdig werd op 15 augustus 2011 dhr. F.H.M.M. van de Put als toezichthoudend deskundige benoemd door de algemeen directeur dhr. J. Meijs. (Referentie 20110716/JOM/ak, dd. 15 augustus). Op 16 augustus werd deze benoeming door de nieuwe toezichthoudend deskundig aanvaard.
Preventief onderhoud
Deze wijziging van de stralingsbeschermingsorganisatie werd conform vergunningvoorschrift en Besluit stralingsbescherming artikel 44 medegedeeld aan de overheid. Deze mededeling werd gedaan bij het indienen van de vergunning-wijzigingsaanvraag van 24 augustus 2011.
Voor de goede orde; ook bij reparaties die van invloed zijn op de werking van het toestel, dient de stralingsbescherming na afloop te worden gecontroleerd. Het bedrijf dat onderhoud of reparaties aan bagagescanners uitvoert, dient te beschikken over een dekkende Kernenergiewetvergunning.
Deskundigheidsniveau
Inspectie door de P-SBD
Dhr F.H.M.M. van de Put is stralingsdeskundigeniveau 2. Met dit deskundigheidsniveau wordt invulling gegeven aan de deskundigheideis van ten minste 5A.
Alle toestellen werden op 16 augustus 2011 door 2 werknemers van de P-SBD gecontroleerd en geïnspecteerd conform inspectieprocedures van de P-SBD. De inspectie voldoet aan de vereisten beschreven in de Kernenergiewetvergunning en Besluit stralingsbescherming, artikel 18. De belangrijkste conclusie dat de inspectie bevestigd dat de blootstellingslimiet van betrokken werknemers (1 mSv per jaar) niet wordt overschreden. Hiermee wordt voldaan aan het Besluit stralingsbescherming artikel 49 punt 1a. “De ondernemer zorgt ervoor dat voor een lid van de bevolking die zich binnen de locatie bevindt de effectieve dosis minder van 1 mSv/jaar niet wordt overschreden.” Zie P-SBD-inspectierapport met referentie 20110830.Z22.YH van dd 6 september 2011.
Dagelijks toezicht Dhr. L. Wernaart, manager facilitaire en technische dienstverlening, is belast met het dagelijks toezicht en is voor deze functie aangewezen door de algemeen directeur. Bediening bagagescanners Werknemers die bagagescanners bedienen zijn voorgelicht over stralingsbescherming en geïnstrueerd over de bediening van de scanners. Dit programma wordt verzorgd door een extern bedrijf (G4S). Deelname wordt geregistreerd. Aanwezige bagagescanners (röntgentoestellen) per 31 december 2011 Eindhoven Airport heeft vergunning voor het voorhanden hebben van ten hoogste 20 bagagescanners (met maximale buisspanning hoger dan 100 kV en niet hoger dan 160 kV). Volgens opgave zijn er momenteel 12 vergunningplichtige toestellen voorhanden. Deze toestellen zijn ook geregistreerd in het digitale toestelregistratiesysteem iDORIS (controle status iDORIS 6 februari 2012, laatste inspectiedatum toestellen 16 augustus 2011). P-SBD
onderdeel van:
Sterke punten • Personeel wordt opgeleid en geïnstrueerd op het gebied van stralingsbescherming. • Stralingsbescherming is opgenomen in het procedureboek uitvoeringstaken beveiliging burgerluchtvaart. • Alle gebruikte bagagescanners zijn geregistreerd in het Kernenergiewetdossier en worden periodiek onderhouden door de leveranciers. Stralingsbelasting medewerkers
Er wordt regulier onderhoud aan de toestellen verricht door gespecialiseerde bedrijven (meestal leverancier of importeur). Actiepunt audit 2011: aanleveren onderhoudsrapporten door Eindhoven Airport aan P-SBD tbv registratie in iDORIS . (Status 31 december 2011: niet ontvangen)
Belangrijke aandachtspunten van de stralingsbeschermingsinspectie - Veiligheidsinstructie werd niet bij alle toestellen aangetroffen - Om een dosistempo van < 1 µSv per uur te bereiken bij de ACX 6.4 toestellen o houden van afstand tussen te scannen bagagestukken; o afsluitende werking van de loodflappen o bij volgend onderhoud de richting van de röntgenbuis te laten controleren. - Ook bij doorvoer van pallets door het nieuwe L-3 communications toestel wordt aandacht gevraagd om de goede werking van de loodflappen te borgen door een goede afstand tussen de pallets te bewaren.
P-SBD
Op 25 juli 2011 werd de jaarlijkse audit gehouden van de stralingsbeschermingszorg bij Eindhoven Airport door de toezichthoudend deskundige. (Verslag met referentie 20110725.Z22.LE_Audit). Er werden geen tekortkomingen geconstateerd. Belangrijkste aandachtspunt waren de vergunningwijzigingsaanvraag (zie Kernenergiewetvergunning), de aanwijziging van een nieuwe toezichthoudend deskundige i.v.m. de pensionering van dhr. Ebben (zie Stralingsbeschermingsorganisatie) en het gebruik van stralingsbronnen op Eindhoven Airport door andere bedrijven (zie stralingsbronnen van andere vergunninghouders). De gewijzigde vergunning is inmiddels verleend en is aangepast aan de gewenste situatie. Een nieuwe toezichthoudend deskundige is inmiddels ook benoemd.
onderdeel van:
De handelingen met de scanners wordt in hoofdzaak uitgevoerd door medewerkers van een beveiligingsbureau. De blootstelling van betrokken medewerkers t.g.v. van de handelingen met de aanwezige toestellen is minder dan 0,1 mSv/jaar. (Zie resultaat RI&E 20091118.Z22.FP.RIE). Gezien de uitkomst van de risico analyse zijn de medewerkers ingedeeld als werknemer in de zin van het Besluit stralingsbescherming. (zie ook opmerkingen bij inspectie door P-SBD) Milieubelasting In verband met de geplande uitbreiding van het aantal toestellen werd bij vergunningaanvraag ook de milieubelasting (terreingrensrisico) opnieuw geschat. Bij een gebruik van 20 toestellen neemt de actuele individuele dosis aan de terreingrens toe met minder dan 1 µSv per jaar. De stralingsbelasting van het milieu is daarmee zeer beperkt. Verdere beperkingsmaatregelen worden hier niet gemotiveerd. Met de zeer beperkte milieubelasting wordt voldoende invulling gegeven aan de ALARA-principes (zo laag als redelijkerwijs mogelijke belasting). Melding van onveilige situaties De toezichthoudend deskundige heeft geen melding ontvangen van onveilige situaties of incidenten. Aandachtspunten 2012 Opvolgen actiepunten uit auditverslag (gebruik bronnen door PMT Cargo Security, registratie van de onderhoudsrapporten en evaluatie van uitgevoerd onderhoud c.q. reparaties. F.H.M.M. van de Put Verantwoordelijk stralingsdeskundige Eindhoven Airport N.V. onderdeel van:
15
Personeel & organisatie Eind 2011 bedroeg het aantal medewerkers op basis van fulltime equivalenten 28,2 fte (33 personen). Eind 2010 bedroeg dat aantal 25,1 fte (29 personen). Dit betekent gedurende het jaar 2011 een stijging van 12%. Deze stijging in 2011 zien we terug bij de afdelingen: Operationele zaken (+2,4 fte), Juridische & Bestuurlijke zaken (+0,5 fte) en Secretariaat (+0,2 fte).
In 2011 lag voor de afdeling Personeel & Organisatie het zwaartepunt bij de wijzigingen in de organisatiestructuur en de daarbij behorende in- en uitstroom van personeel en de introductie van een extra kernwaarde voor Eindhoven Airport: professionalisering.
De 33 medewerkers van Eindhoven Airport N.V. waren eind 2011 ondergebracht bij de volgende afdelingen:
Organisatiewijzigingen
Directie & Management Commercial Services & Corporate Communications Operationele zaken Financiële zaken & ICT Juridische & Bestuurlijke zaken Secretariaat Personeel & Organisatie Totaal
mannen 2
vrouwen 1
2
2
8 2 0
6 2 3 4 1 19 (14,2 fte)
14 (14 fte)
Ziekteverzuim 2011
Het ziekteverzuim in 2011 is ten opzichte van 2010 (1,7%) gestegen en bedroeg 4,3% Deze stijging is voornamelijk toe te schrijven aan de stijging in het langdurig verzuim. Het ziekteverzuimcijfer wordt onderverdeeld in kort verzuim, middellang en langdurig verzuim. Verzuim% 1 jaar Verzuim% 2 jaar 4,3% 0,3% 0,7% 0,4% 3,2% 1,7 % 1,6% 0,9% 0,8% 0% e
Totaal 2011 Kort (1-7 dgn) Middellang (8-42 dgn) Langdurig (>42 dgn) Totaal 2010 Kort (1-7 dgn) Middellang (8-42 dgn) Langdurig (>42 dgn)
e
Verzuimpercentage 2e jaar geeft het percentage aan van het verzuim langer dan een jaar.
Gedurende het jaar hebben diverse wijzigingen in de organisatiestructuur plaatsgevonden. De afdeling Financiële zaken & ICT wordt in de nieuwe structuur aangeduid als stafafdeling. Daarmee komt in de nieuwe structuur beter tot uitdrukking het onderscheid tussen de afdelingen die zorg dragen voor de primaire processen op de luchthaven (Operationele zaken en Commercial Services & Corporate Communications: de afdelingen waarmee de inkomsten worden gegenereerd) en de afdelingen die daaraan ondersteunend zijn. Eindhoven Airport is één van de snelst groeiende organisaties van de afgelopen jaren. Daarnaast staan nog grote ontwikkelingen voor de deur. Deze groei brengt meer werk en een zwaardere verantwoordelijkheid met zich mee. Om deze ontwikkelingen te kunnen bijbenen en ons voor te bereiden op de toekomst, is uitbreiding nodig. De uitbreidingen in 2011 zien we voornamelijk terug bij de Facilitaire en Technische dienst binnen de afdeling Operationele zaken. Als gevolg van de groeiende vastgoedontwikkelingen en de groei in het aantal passagiers door de gefaseerde uitbreiding van onze geluidsruimte, zal naar verwachting in 2012 binnen de afdeling Operationele zaken verdere uitbreiding nodig zijn.
Gekozen is om in 2011 het onderwerp ‘projectmatig werken’ op het programma te zetten. Projectmatig werken helpt om continu te verbeteren. Het is een tool dat helpt om veranderingen in gang te zetten. Om de beheersbaarheid van de groei te vergroten en professioneler te werken. Binnen de Eindhoven Airport Academy worden op maat gemaakte trainingen Projectmanagement verzorgd die toegankelijk zijn voor alle medewerkers.
Personeelsvertegenwoordiging (PVT)
De samenstelling van de personeelsvertegenwoordiging is in 2011 gewijzigd. Nadat in 2010 het aantal leden was afgenomen, is in 2011 het aantal weer teruggebracht tot vier leden. Gedurende het jaar is de PVT verschillende malen bij elkaar
10
geweest en heeft diverse malen met de directie en de afdeling Personeel & Organisatie vergaderd. Onder andere de volgende onderwerpen zijn aan de orde geweest: • • • • • • •
Organisatiewijzigingen Werving & Selectie Professionalisering Overlegstructuur Arbeidsomstandigheden Regelingen (Omgangsvormen Social Media) Verslaglegging functionerings- en beoordelingsgesprekken
Directie (1 fte)
Secretariaat
Personeel & Organisatie
(3 fte)
(0,9 fte)
Juridische & Bestuurlijke zaken
Financiële zaken & ICT
Operationele zaken
Commercial Services & Corporate Communications
(2,1 fte)
(4,4 fte)
Professionalisering
In 2008 is de visie/missie en de daarbij behorende strategie van Eindhoven Airport opnieuw gedefinieerd. Aan de hand daarvan zijn kernwaarden opgesteld (Snel, Met z’n allen, Innovatief, Leading, Eenvoud). In 2011, aan de vooravond van een nieuwe fase, voegen we nog een begrip toe: professio nalisering. Het creëren van lucht door organisatie-uitbreiding en draagt daartoe bij, maar ook het ontwikkelen van de medewerkers via de Eindhoven Airport Academy.
(13,25 fte)
(3,55 fte)
16
risicomanagement In 2011 is het risicomanagement binnen het Managementteam als beleidsinstrument gecontinueerd. De Raad van Commissarissen is in zijn vergaderingen in juni en december geïnformeerd over de actuele stand van zaken: • Voor ieder geïdentificeerd risico worden beheersmaatregelen gedefinieerd; • Vervolgens worden monitorvragen gesteld om de effectiviteit van de maatregelen te toetsen; • De antwoorden op de monitorvragen en te nemen/genomen acties worden vastgelegd; • Hieruit resulteert een ‘restrisico’ dat ofwel input is voor de herhaling van deze zelfde cyclus, dan wel aanleiding is om het risico als klein genoeg te beoordelen en te verwijderen uit de beoordeling.
Risicogebieden Strategische risico’s Capaciteit Met name wanneer de maximaal toegestane capaciteit wordt bereikt, is uitbreiding van die capaciteit urgent. Een luchthaven kan niet zelfstandig die capaciteit uitbreiden omdat het ingebed is in een politiek-maatschappelijk krachtenveld. De besluitvorming gebeurt elders met een beïnvloedingsrol door de luchthaven zelf. In 2011 is uitzicht ontstaan op een vergrote capaciteit vanaf 2013. (Het Aldersadvies is door de Tweede Kamer aangenomen.) In 2012 zal de focus specifiek gericht zijn op het tot stand komen van het luchthavenbesluit om vanaf 2013 over verruimde capaciteit en openstellingstijden te beschikken. Markt De mogelijkheid van grote, onverwachte verandering in de vraag kan van grote betekenis zijn in samenhang met de concurrentiepositie, met name ten opzichte van nabijgelegen luchthavens die voor een deel dezelfde airlines en bestemmingen accommoderen. Maatregelen als een gedifferentieerde prijssystematiek, het zoveel mogelijk
sturen op gewenste bestemmingen en een breed airlines portfolio dragen in positieve zin bij aan het opvangen van de gevolgen van een dergelijke eventuele verandering in de vraag. Ontwikkeling non-aviation omzet Gezien de concurrentie zal in de toekomst de druk op havengelden blijven bestaan. Daarom is het van belang andere omzetbronnen te intensiveren voor een gezonde bedrijfseconomische basis in de toekomst. Speerpunten zijn onder meer een hotel en meer horeca- en winkel activiteiten in de terminal. In 2011 is een toegenomen concurrentie ontstaan in autoparkeren. Specifieke maatregelen worden ingezet om mogelijke omzetderving te beperken.
Operationele risico’s Safety (veiligheid) en security (beveiliging) Safety en security; voor de hand liggende onderwerpen, die blijvend aandacht vragen als gevolg van de snel groeiende luchthaven en de regelmatig nieuwe ontwikkelingen vanuit de maatschappij en door wet- en regelgeving. Beheersmaatregelen betreffen onder meer: rampenplannen, rampenoefeningen, beveiligingsplannen, externe controles, certificering, up-to-date houden van bewustzijn, kennis en kunde van medewerkers. Afhankelijkheid van derden Het businessmodel van Eindhoven Airport kenmerkt zich door een grote mate van uitbestede functies en dienstverlening door externe partijen. Deze organisatievorm maakt een efficiënte en flexibele bedrijfsvoering mogelijk. Tevens vergt dit een intensieve afstemming en overeenstemming met partnerbedrijven over onder andere kwaliteitseisen, contractvorm, kostenefficiency, procesbeheersing en aansturing. Daartoe worden servicelevelagreements gesloten en gehandhaafd. Voorbeelden van partnerbedrijven: Group 4 Securicor voor securydiensten, Viggo Eindhoven Airport voor passagiers- en bagageafhandeling, de Ko-
ninklijk Luchtmacht voor brandweer, luchtverkeersleiding en baanonderhoud, Shell voor vliegtuigbrandstof. In 2011 is intensief overlegd met Viggo Eindhoven Airport, dat heeft geresulteerd in een nieuw inkoopmodel voor afhandelingsdiensten, met ingang van 1 januari 2012. Betrouwbaarheid van machines en installaties Met name waar het gaat om de primaire processen, te weten doorstroom van passagiers en bagage, is het van groot belang dat in geval van storingen en onderbrekingen er adequate backup is van machines, dat noodstroomvoorzieningen functioneren, dat ‘handmatig ingrijpen’ tijdelijk oplossing biedt en dat storingsopvolging en -reparatie snel gebeurt. Risicobeheersing tijdens bouwprocessen De bouwprocessen (terminal en hotel) brengen specifieke operationele risico’s met zich mee. Om die adequaat te beheersen is hiertoe een uitgebreide specifieke risicoinventarisatie gedaan. De beheersmaatregelen zijn vanaf start bouw in werking.
Financiële risico’s Inkoop en uitbesteding Dit betreft het tijdig vastleggen van jaarlijkse tariefafspraken, zodanig dat kostenontwikkeling bewaakt wordt, mede in relatie tot omzetontwikkeling. Daartoe wordt met de externe toeleverende partners een consistent toekomstbeeld wederzijds gedeeld. Hiertoe behoort eveneens het op een redelijke manier delen van voordelen van bereikte innovaties en efficiencyverbeteringen. Debiteurenrisico De totale omzet wordt gerealiseerd door een klein aantal ‘groteomzetklanten’ (airlines). Er bestaan al geruime tijd geen problemen of dreigende problemen met de grote lijndienstoperators. In het zomerseizoen komen daar enkele grote airlines bij die zomercharters verzorgen. Met name met deze laatst genoemde categorie worden zeer stringente afspraken gemaakt om betalingsachterstanden te voorkomen.
11
Solvabiliteit De mate waarin ook op lange termijn aan de verplichtingen voldaan kan worden, wordt uitgedrukt in de ratio solvabiliteit: eigen vermogen in percentage van het totale vermogen. Gedurende de afgelopen jaren is die ratio verbeterd tot meer dan 54% in 2011. Ook de komende jaren zal een gezond aandeel eigen vermogen blijven bestaan, gegeven de uitkomsten van het middellangetermijnplan.
Interne organisatie Bedrijfscultuur De snelle groei, de veranderende omgeving en de hogere eisen aan de interne samenwerking, vergen van de medewerkers in meer of mindere mate een flexibele aanpassing in de eigen werkprocessen en projectmatige vaardigheden. Een intern opleidingsplan is in 2010 succesvol gestart en is in 2011 en verder gecontinueerd.
Compliance risico Het naleven van normen, wetten, richtlijnen en afspraken Eindhoven Airport heeft onder andere te maken met specifieke milieu- en geluidnormen die jaarlijkse capaciteitsbenutting maximeren. Daarnaast zijn afspraken gemaakt om stappen te maken naar hogere duurzaamheidsniveaus, overeengekomen in het Aldersadvies. Het nakomen van deze afspraken is een voorwaarde voor toekomstige groei.
17
financiËle Gang van zaken Investeringen
Sterke resultaatsverbetering in 2011 Omzet
Na 2010 is de omzet in 2011 wederom sterk gestegen tot meer dan € 30 miljoen. De toename van € 4,8 miljoen betekent een omzetgroei van 19% (2010: 16%). De belangrijkste driver achter de omzet is het aantal passagiers. Niet Passagiers- en omzetgroei 2011-2010 Passagiersvolume Omzet havengelden Omzet autoparkeren Omzet concessies en reclame
alleen havengelden, maar ook omzet autoparkeren en ontvangen concessie- en reclamevergoedingen worden rechtstreeks door het aantal passagiers beïnvloed.
2011 2,6 18,5 7,2 3,3
2010 2,1 15,7 5,9 2,5
Mutatie 23% 18% 21% 32%
2011 2,6 2,8 6,8 9,6
2010 2,1 2,2 5,7 7,9
Mutatie 23% 23% 20% 21%
In 2011 werd voor € 6,8 miljoen geïnvesteerd. Dit relatief hoge bedrag in vergelijking met vorige jaren, wordt verklaard door de in 2011 gestarte bouwactiviteiten voor de terminal, hotel en parkeergarage. Per einde 2011 staat voor € 4,5 miljoen in ‘objecten in aanbouw’. De investeringen zullen in 2012 nog veel intensiever worden voortgezet.
Cashflow
Het uitstekende resultaat in 2011 heeft, zelfs met een omvangrijke bouwinvestering, geleid tot een positieve cashflow van € 5,3 miljoen in 2011. In 2010 was dat eveneens € 5,3 miljoen bij een investeringsniveau van € 1,5 miljoen.
12
De liquide middelen (incl. geplaatste deposito’s) per einde 2011 bedragen € 21,8 miljoen. Dit bedrag zal in 2012 volledig worden aangewend voor de financiering van de grootschalige nieuwbouwplannen.
2012
Voor het jaar 2012 verwacht Eindhoven Airport een groei in passagiers tot bijna 3 miljoen. Het netto resultaat zal naar verwachting in de buurt liggen van dat van 2011.
(Bedragen x € 1,0 miljoen / Passagiersvolume x 1,0 miljoen)
Kosten
De kostenstijging bleef met 16% ruim lager dan de omzetgroei. De variabele (passagiersafhankelijke) kosten stegen met 21% in 2011. Variabele kosten 2011-2010 Passagiersvolume Beveiligingskosten Afhandeling Totaal variabele kosten (Bedragen x € 1,0 miljoen / Passagiersvolume x 1,0 miljoen)
Resultaat
Bovengenoemde omzet- en kostenontwikkelingen zorgen in 2011 voor een sterke verbetering van het resultaat. Het resultaat voor belasting stijgt met 33% van € 7,0 miljoen naar een winst van € 9,3 miljoen. Samengevat: € 4,8 miljoen meer netto-omzet, € 2,7 miljoen meer kosten, € 0,2 miljoen beter resultaat op waardeverandering commercieel vastgoed, resulteert in € 2,3 miljoen beter bedrijfsresultaat voor belasting.
18
jaarrekening
Winst- en verliesrekening
Balans (na resultaatbestemming) ACTIVA Referenties Vaste activa Materiële vaste activa Banen en platform Terreinen en wegen Gebouwen Installaties Overige vaste bedrijfsmiddelen Objecten in aanbouw Operationele materiële vaste activa Vastgoedbeleggingen 1. Materiële vaste activa 2. Financiële vaste activa Vlottende activa 3. Voorraden 4. Vorderingen 5. Liquide middelen Som der vlottende activa
31 dec. 2011
13
31 dec. 2010
5.362.771 8.783.943 15.833.879 1.151.242 397.671 4.484.281 36.013.787 9.102.954 45.116.741 252.886
5.165.284 6.569.857 17.100.426 853.326 201.773 0 29.890.666 10.337.117 40.227.783 241.049
48.153 15.461.247 9.815.133 25.324.533 70.694.160
52.235 15.501.853 4.544.392 20.098.480 60.567.312
PASSIVA Referenties 6. Eigen vermogen Voorzieningen 7. latente belastingverplichtingen 8. personeelsbeloningen 9. Langlopende schuld moedermaatschappij
10. Kortlopende schulden
31 dec. 2011
31 dec. 2010
38.082.031
31.023.239
709.801 200.000 909.801
610.125 143.000 753.125
22.500.000
22.500.000
9.202.328 70.694.160
6.290.948 60.567.312
Referenties 11. Havengelden 12. Concessies 13. Verhuringen 14. Overige bedrijfsopbrengsten Netto omzet 15. Ongerealiseerde waardeveranderingen Som der bedrijfsopbrengsten 16. Uitbestedingen 17. Onderhoud 18. Overige externe kosten 19. Personeelskosten 20. Afschrijvingen 21. Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten 22. Financiële baten en lasten Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen 23. Belastingen Resultaat na belastingen
2011 18.506.760 2.944.965 943.423 7.650.928 30.046.076 470.474 30.516.550 10.293.688 673.543 4.479.598 2.414.491 2.356.948 83.500 20.301.768 -893.270 9.321.512 -2.033.515 7.287.997
2010 15.734.524 2.315.147 996.013 6.194.961 25.240.645 292.414 25.533.059 8.583.618 574.275 3.869.703 2.184.544 2.293.535 34.537 17.540.212 -975.057 7.017.790 -1.780.514 5.237.276
19
Jaarrekening (vervolg)
toelichting (op de jaarrekening)
Kasstroomoverzicht
Referenties Bedrijfsresultaat Aanpassingen voor: 1. Afschrijvingen 15. Ongerealiseerde waardeveranderingen 7. 8. Toename / afname voorzieningen Veranderingen in werkkapitaal: Toename / afname voorraden Toename / afname vorderingen Toename / afname kortlopende schulden Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen rente Betaalde rente Vennootschapsbelasting (a) Kasstroom uit operationele activiteiten Investeringen in materiële vaste activa 1. Desinvesteringen materiële vaste activa 2. Investeringen in financiële vaste activa (b) Kasstroom uit investeringsactiviteiten Toename / afname langlopende leningen Dividend (c) Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie geldmiddelen (a) + (b) + (c) 5. Liquide middelen per 1 januari Liquide middelen per 31 december Toelichting De vordering uit hoofde van liquide middelen die voor korter dan één jaar zijn geplaatst op deposito’s Schiphol Group bedragen ultimo De mutatie in het jaar bedraagt De cashflow exclusief deze deposito-mutatie bedraagt
2011 10.214.782
2010 7.992.847
2.356.948 -470.474 156.676 2.043.150
2.293.535 -292.414 75.700 2.076.821
4.082 40.606 2.911.380 2.956.068 15.214.000 145.057 -1.038.327 -2.033.515 12.287.215 -6.775.431 0 -11.838 -6.787.269 0 -229.205 -229.205 5.270.741 4.544.392 9.815.133 2011
-19.909 -6.743.994 530.629 -6.233.274 3.836.394 61.665 -1.036.722 -1.780.514 1.080.823 -1.500.261 0 51.016 -1.449.245 0 -342.650 -342.650 -711.072 5.255.464 4.544.392 2010
12.000.000 0 5.270.741
12.000.000 6.000.000 5.288.928
1. Algemeen 1.1 Algemeen Eindhoven Airport N.V. is statutair gevestigd te Eindhoven. 1.2 Activiteiten De activiteiten van Eindhoven Airport N.V. betreffen het exploiteren van het civiele gedeelte van het militaire vliegveld Eindhoven. Visie/missie: Een goede (inter)nationale bereikbaarheid is een voorwaarde voor de regio Zuidoost-Brabant om zich economisch te kunnen ontwikkelen. Eindhoven Airport wil daartoe een multimodaal, duurzaam vervoersknooppunt zijn waar snelheid en beleving toegevoegde waarden zijn. 1.3 Groepsverhoudingen Eindhoven Airport N.V. heeft drie aandeelhouders, te weten Schiphol Nederland B.V. voor 51%, provincie Noord-Brabant voor 24,5% en Gemeente Eindhoven eveneens voor 24,5%. Eindhoven Airport heeft zelf geen deelnemingen. 1.4 Modellen Ten behoeve van een beter inzicht in de resultaten, is afgeweken van het Besluit Modellen Jaarrekening. 1.5 Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen. Ontvangen en betaalde rente en winstbelastingen zijn opgenomen onder kas stroom uit operationele activiteiten. Betaalde dividenden zijn opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten. 1.6 Schattingen Bij toepassing van de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening vormt de leiding van Eindho-
14
ven Airport zich verschillende oordelen en maakt schattingen die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien het voor het geven van het in artikel 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten. 1.7 Verbonden partijen Als verbonden partij worden aangemerkt alle rechtspersonen waarover overheersende zeggenschap, gezamenlijke zeggenschap of invloed van betekenis kan worden uitgeoefend. Ook rechtspersonen die overwegende zeggenschap kunnen uitoefenen worden aangemerkt als verbonden partij. Ook de statutaire directieleden, andere sleutelfunctionarissen in het management van Eindhoven Airport N.V. of Schiphol Group en nauwe verwanten, zijn verbonden partijen. Transacties van betekenis met verbonden partijen worden toegelicht voor zover deze niet onder normale marktvoorwaarden zijn aangegaan. Hiervan wordt toegelicht de aard en de omvang van de transactie en andere informatie die nodig is voor het verschaffen van het inzicht.
2. Grondslagen voor waardering van activa en passiva 2.1 Algemeen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaglegging. De jaarrekening is opgesteld in euro’s. Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen verkrijgingsprijs. In de balans, de winst- en verliesrekening en het kasstroomoverzicht zijn referenties opgenomen, waarmee wordt verwezen naar de toelichting.
20
(vervolg) 2.2 Vergelijking met voorgaand jaar De gehanteerde grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd gebleven ten opzichte van het voorgaande jaar. 2.3 Materiële vaste activa Onderscheid wordt gemaakt tussen materiële vaste activa ten behoeve van operationele activiteiten, materiële vaste activa in uitvoering en vastgoedbeleggingen. • Materiële vaste activa ten behoeve van operationele activiteiten worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs onder aftrek van afschrijvingen. De verkrijgingsprijs is bepaald door op het investeringsbedrag eventuele subsidies in mindering te brengen. Afschrijving vindt lineair plaats, afhankelijk van de economische levensduur. De onderstaande percentages zijn van toepassing en worden zodanig gehanteerd dat de afschrijvingen zo goed mogelijk overeenkomen met de actuele waardevermindering van de betreffende activa.
Gebouwen/terreinen Banen/platform Machines/installaties Inventaris
2,5% 2,5% 5,0% 5,0%
-
20% 20% 20% 33%
• Er is geen sprake van een verplichting tot herstel na afloop van het verbruik van het actief. Voor de toekomstige kosten van groot onderhoud aan de gebouwen is geen voorziening voor groot onderhoud gevormd. De kosten worden rechtstreeks in het resultaat verantwoord. • Materiële vaste activa in aanbouw of ontwikkeling worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs, op deze activa wordt niet afgeschreven. • De eerste waardering van vastgoedbeleggingen geschiedt tegen verkrijgingsprijs, inclusief transactiekosten. Na de eerste verwerking geschiedt de waardering tegen reële waarde. De reële waarde van tot vastgoedbeleggingen behorende gebouwen wordt jaarlijks per jaareinde bepaald, door ofwel onafhankelijke externe taxateurs, dan wel door taxateurs van de moedermaat schappij (Schiphol Real Estate). De reële waarde is nader gedefinieerd als marktwaarde in verhuurde staat.
De tot de vastgoedbeleggingen behorende gronden worden uitsluitend intern getaxeerd. De marktwaarde van deze in erfpacht uitgegeven terreinen wordt berekend door discontering van de jaarlijkse canons van de betreffende contracten. De disconteringsvoet is gebaseerd op de rente op Staatsleningen verhoogd met een risico-opslag. Op vastgoedbeleggingen wordt niet afgeschreven. Winsten of verliezen, ontstaan door een wijziging in de reële waarde, worden verantwoord in de winst- en verliesrekening van het jaar waarin de wijziging zich voordoet. In geval van een waardetoename wordt voor het bedrag van de wijziging uit de winstbestemming een herwaarderingsreserve gevormd. Ingeval van een waardevermindering vindt er een overboeking plaats van de herwaarderingsreserve naar de overige reserves. 2.4 Financiële vaste activa De onder financiële vaste activa opgenomen vorderingen worden gewaardeerd tegen de reële waarde van het verstrekte bedrag, gewoonlijk de nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. 2.5 Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa Eindhoven Airport beoordeelt op iedere balansdatum of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld. Indien het niet mogelijk is de realiseerbare waarde voor het individuele actief te bepalen, wordt de realiseerbare waarde bepaald van de kasstroomgenererende eenheid waartoe het actief behoort. Van een bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde; de realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde. 2.6 Voorraden De voorraden worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijzen onder toepassing van de FIFO-methode of lage opbrengstwaarde. De opbrengstwaarde is de geschatte verkoopprijs onder aftrek van direct toerekenbare verkoop-
toelichting (op de jaarrekening)
kosten. Bij de bepaling van de opbrengstwaarde wordt rekening gehouden met de incourantheid van de voorraden. 2.7 Vorderingen Handelsvorderingen worden opgenomen tegen de reële waarde van de tegenprestatie, gewoonlijk de nominale waarde. Een voorziening wordt getroffen op de vorderingen op grond van verwachte oninbaarheid. 2.8 Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas- en banktegoeden met een looptijd korter dan twaalf maanden. Liquide middelen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. 2.9 Herwaarderingen Herwaarderingen worden onder aftrek van de latent verschuldigde belasting in de herwaarderingsreserve opgenomen. 2.10 Voorzieningen Algemeen Voorzieningen worden gevormd voor in rechte af dwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen. Pensioenvoorziening Eindhoven Airport heeft een toegezegd-pensioenregeling. Daaronder wordt verstaan een regeling waarbij aan de werknemers een pensioen wordt toegezegd, waar de hoogte afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De in de balans opgenomen pensioenvoorziening is de contante waarde van de pensioenaanspraken uit hoofde van de toegezegd-pensioenregeling onder aftrek van de reële waarde van de fondsbeleggingen. Hiermee wordt verrekend
de niet-verwerkte actuariële winsten en verliezen en nog niet opgenomen pensioenkosten van verstreken diensttijd. Jaarlijks wordt de pensioenvoorziening berekend door onafhankelijke actuarissen met gebruik van de actuariële methode die bekend staat als de ‘projected unit creditmethode’. De contante waarde van de verplichting wordt berekend door het contant maken van de geschatte toekomstige kasstromen. Hierbij wordt uitgegaan van rente tarieven die gelden voor hogekwaliteit-ondernemings obligaties die een looptijd hebben die ongeveer gelijk is aan de looptijd van de gerelateerde pensioenverplichting. Actuariële winsten en verliezen die het gevolg zijn van wijzigingen in actuariële veronderstellingen die uitkomen boven 10% van de hoogte van de pensioenaanspraken en de reële waarde van de fondsbeleggingen per het begin van het boekjaar, worden ten gunste of ten laste van de winsten verliesrekening gebracht gedurende de verwachte gemiddelde toekomstige dienstjaren van de desbetreffende werknemers. De nog niet verwerkte pensioenkosten van de verstreken diensttijd worden direct verwerkt in de winst- en verliesrekening tenzij de wijzigingen in de pen sioenregeling afhankelijk zijn van het in dienst blijven voor een bepaalde periode (de wachtperiode). In dit geval worden de lasten over verstreken diensttijd lineair verwerkt over de wachtperiode. Latente belastingvorderingen en –verplichtingen Latente belastingvorderingen en –verplichtingen worden opgenomen voor tijdelijke verschillen tussen de waarde van de activa en passiva volgens de fiscale voorschriften enerzijds en de in deze jaarrekening gevolgde waarderingsgrondslagen anderzijds. De berekening van de latente belastingvorderingen en ‑verplichtingen geschiedt tegen de op het einde van het verslagjaar geldende belastingtarieven of tegen de in komende jaren geldende tarieven, voor zover reeds bij wet vastgesteld. 2.11 Langlopende schulden Langlopende schulden worden gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De eerste waardering bestaat uit het ontvangen bedrag. Het verschil tussen de bepaal de boekwaarde en de uiteindelijke aflossingswaarde
21
(vervolg) wordt samen met de verschuldigde rentevergoeding zodanig bepaald dat de effectieve rente gedurende de looptijd van de schulden in de winst- en verliesrekening wordt verwerkt. 2.12 Operationele leasing Leasecontracten waarbij een groot deel van de voor- en nadelen verbonden aan de eigendom niet bij Eindhoven Airport N.V. liggen, worden verantwoord als operationele leasing. Verplichtingen uit hoofde van operationele leasing worden, rekening houdend met ontvangen vergoedingen van de lessor, op lineaire basis verwerkt in de winst- en verliesrekening over de looptijd van het contract. 2.13 Dividend Het dividend dat over het boekjaar aan de houders van preferente aandelen uitgekeerd wordt, is verantwoord als schuld in de balans.
3. Grondslagen voor bepaling van het resultaat 3.1 Algemeen Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de opbrengstwaarde van de geleverde prestaties en de kosten en andere lasten over het jaar. De resultaten op transacties worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd, verliezen reeds zodra zij voorzienbaar zijn. 3.2 Opbrengstverantwoording Opbrengsten uit levering van diensten geschieden naar rato van de geleverde prestaties, gebaseerd op de verrichte diensten tot aan de balansdatum in verhouding tot de in totaal te verrichten diensten. 3.3 Netto-omzet Netto-omzet omvat de opbrengsten uit leveringen van diensten onder aftrek van kortingen e.d. en van over de omzet geheven belastingen.
toelichting (op de jaarrekening)
3.4 Ongerealiseerde waardeveranderingen Hieronder zijn begrepen de mutaties in de reële waarde van vastgoedbeleggingen in het boekjaar.
gewogen rentevoet van leningen die niet specifiek aan de vervaardiging van het actief zijn toe te rekenen, in verhouding tot de uitgaven van periode van vervaardiging.
risico’s: er is één aflossingsvrije langlopende lening afgesloten bij Schiphol Group (€ 22,5 miljoen) tegen een vasterente (4,12% met ingang van december 2005 t/m november 2015).
3.5 Kosten De kosten worden bepaald op historische basis en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Dit geldt eveneens voor kosten van groot onderhoud; hiervoor wordt geen voorziening gevormd.
Kredietrisico’s Kredietrisico’s zijn klein en worden voldoende beheerst. Daar waar nodig is, worden stringente betalingstermijnen afgesproken en adequaat nageleefd. Daarnaast wordt een voorafgaande kredietwaardigheidstoets toegepast.
3.6 Afschrijvingen De afschrijvingen op bedrijfsgebouwen en overige materiële vaste activa worden gebaseerd op de verkrijgingsprijs. Op gronden wordt niet afgeschreven. Afschrijvingen vinden vanaf het moment van ingebruikneming plaats, volgens de lineaire methode, op basis van de geschatte economische levensduur van het actief.
3.9 Belastingen Met ingang van 1 januari 2002 is Eindhoven Airport N.V. onderworpen aan vennootschapsbelasting. Op 16 april 2008 is de fiscale openingsbalans per 1 januari 2002 vastgesteld. De belasting over het resultaat wordt berekend over het resultaat voor belastingen in de winst- en verliesrekening, rekening houdend met beschikbare, fiscaal compensabele verliezen uit voorgaande boekjaren (voor zover niet opgenomen in de latente belastingvorderingen) en vrijgestelde winstbestanddelen en na bijtelling van niet-aftrekbare kosten. Tevens wordt rekening gehouden met wijzigingen die optreden in de latente belastingvorderingen en latente belastingschulden uit hoofde van wijzigingen in het te hanteren belastingtarief.
3.7 Personeelsbeloningen Periodiek betaalbare beloningen Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de winst- en verliesrekening voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers.
3.10 Subsidies Ontvangen subsidies worden verwerkt in het jaar waarop de subsidie betrekking heeft en in de winst- en verliesrekening als onderdeel van de kostensoort waarop de subsidie is verleend. In het boekjaar 2010 zijn geen subsidies toegekend.
Pensioenen Eindhoven Airport heeft een zogenaamde toegezegdpensioenregeling. Bij een toegezegd-pensioenregeling is een pensioen toegezegd aan personeel op de pensioen gerechtigde leeftijd, afhankelijk van leeftijd, salaris en dienstjaren. 3.8 Financiële baten en lasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen. Rentelasten worden geactiveerd gedurende de periode van vervaardiging van een actief, indien het aanmerkelijke hoeveelheid tijd vergt om het actief gebruiksklaar of verkoopklaar te maken. De te activeren rente wordt berekend op basis van de verschuldigde rente over specifiek voor de vervaardiging opgenomen leningen en van de
Liquiditeitsrisico’s Het liquiditeitsrisico wordt adequaat beheerst. Op korte termijn zijn voldoende liquide middelen beschikbaar; eventueel aanvullend krediet wordt afgestemd met en gefaciliteerd door de moedermaatschappij Schiphol Group. Voor een uitgebreide toelichting op risicomanagement, zie Hoofdstuk 11 ‘Risicomanagement’ op pagina 17.
4. Risico’s Eindhoven Airport onderkent een aantal risicogebieden, waar permanent aandacht voor is om de risico’s beheersbaar en aanvaardbaar klein te houden. Met ingang van 2009 is het risicomanagement periodiek een onderwerp op de agenda van de bijeenkomsten van de Raad van Commissarissen en van het managementteam. Prijsrisico’s Ten aanzien van het prijsrisico is vastgesteld dat er geen valutarisico’s bestaan en evenmin te verwachten zijn, aangezien het geheel van zowel inkoop- als verkooptransacties in euro’s plaatsvindt. Marktrisico wordt onderkend zoals eerder in deze paragraaf beschreven onder strategische risico’s. Rente- en kasstroom-
22
Toelichting op de balans per 31 december 2011 ACTIVA
1. Materiële vaste activa Aanschafwaarde ultimo 2010 Cumulatieve afschrijv. ultimo 2010 Ongerealiseerde waardeverandering 2010 Boekwaarde ultimo 2010 Reclassificatie (aanschafwaarde) Investeringen in 2011 Desinvest. (aanpassing aanschafw.) Reclassificatie Aanschafwaarde 31/12/2011 Afschrijvingen in 2011 Ongerealiseerde waardeverandering 2011 Ongerealiseerde waardeverandering ultimo 2011 Desinvest. (aanpassing cum. afschr). Cumulatieve afschrijv. ultimo 2011 Boekwaarde ultimo 2011
Banen en platform
Terreinen en wegen
Gebouwen
12.116.203 -6.950.919
11.211.017 -4.641.160
23.450.632 -6.350.206
5.165.284
6.569.857
619.172
219.777 -150.748 2.435.000 13.715.046 -415.114
12.735.375 -421.685
-7.372.604 5.362.771
125.171 -4.931.103 8.783.943
17.100.426 -285.519 32.612
23.197.725 -1.013.640
-7.363.846 15.833.879
Overige vaste Installaties bedr. midd.
Vastgoed- Objecten in belegg. aanbouw
3.796.202 -2.942.876
9.269.991
62.244.062 -23.083.405
1.067.126 10.337.117 285.519 444.844
4.484.281
-2.435.000 7.565.354
4.484.281
1.067.126 40.227.783 0 6.775.432 -150.748 0 68.868.746 -2.331.371
2.400.017 -2.198.244
853.326
201.773
611.353
363.392
4.407.555 -313.437
-3.256.313 1.151.242
2.763.410 -167.495
-2.365.739 397.671
Naast de aanleg op eigen gronden valt hieronder tevens het door Eindhoven Airport N.V. betaalde aandeel in de kosten van de aanleg van de op militair terrein gelegen start- en landingsbaan.
Terreinen en wegen
Hieronder zijn opgenomen de gronden, het voorterrein van de luchthaven alsmede de investeringen in terreinen ten behoeve van autoparkeren.
Gebouwen
Dit betreft terminalgebouwen. Hieronder valt ook het eigen-gebruikdeel van het commercieel onroerend goed.
Installaties
Dit betreft o.a. systemen voor bagageafhandeling, security apparatuur, toegangscontrole en het routebewakingssysteem.
Overige vaste bedrijfsmiddelen
Dit betreft de ICT-apparatuur, kantoorinrichting, inrichting van het stationsgebouw en rijdend materieel.
Totaal
470.474
470.474
1.537.600
1.537.600 125.171 -25.289.605 45.116.741
9.102.954 4.484.281
Banen en platform
Vastgoedbeleggingen Hieronder worden commercieel (dat is niet voor eigen gebruik) geëxploiteerde activa begrepen. Het betreft voor het grootste deel gebouwen, daarnaast vallen hieronder de in erfpacht uitgegeven gronden. Hierop wordt niet afgeschreven, maar jaarlijks wordt de waarde (en daarmee de waardemutatie) bepaald. De verhuuropbrengsten uit vastgoedbeleggingen bedroegen in 2011 ongeveer € 440.000 op gebouwen en € 161.000 op erfpachtterreinen. Exploitatiekosten ten behoeve van verhuuropbrengsten genererend vastgoed bedroegen ongeveer € 207.000, exploitatiekosten voor nog te verhuren ruimtes bedroegen ongeveer € 22.000.
23
Toelichting op de balans per 31 december 2011 2. Financiële vaste activa Lening u/g 2011 2010 Boekwaarde aanvang boekjaar 82.083 144.385 Lening verstrekt 0 0 -6.302 -62.302 Aflossing lening Boekwaarde ultimo boekjaar lening u/g 75.781 82.083 De lening betreft een vastrentende lening met een rentepercentage van 5,5% en een resterende looptijd van 13 jaar. Actieve belasting latentie personeelsbeloningen 2011 2010 Boekwaarde aanvang boekjaar 35.750 27.285 Dotatie conform mutatie voorzieningen personeelsbeloningen 14.250 9.180 -715 Aanpassing a.g.v. wijziging belastingpercentage Boekwaarde ultimo boekjaar actieve belasting latentie personeelsbeloningen 50.000 35.750 Deze latente belastingvordering heeft betrekking op het verschil tussen de fiscale waardering van de verplichtingen zoals deze voortvloeien uit de toegezegd-pensioen-regelingen en de verplichting zoals die in de jaarrekening is verwerkt. Actieve belasting afschrijving onroerend goed 2011 2010 Boekwaarde aanvang boekjaar 123.216 120.395 Dotatie conform verschil in fiscale afschrijving en afschrijving in jaarrekening 3.889 5.285 -2.464 Aanpassing a.g.v. wijziging belastingpercentage Boekwaarde ultimo boekjaar 127.105 123.216 Deze latente belastingvordering heeft betrekking op het verschil tussen de fiscale waardering van operationele gebouwen t.o.v. de waardering in de jaarrekening. Het volledige bedrag van deze voorziening is als langlopend (> 1jaar) aan te merken. Totaal financiële vaste activa 252.886 241.049
Bestemmings- HerwaardeAgio reserve ringsreserve 10.777.280
Overige reserves
326.827
1.889.512
10.614.199
10.777.280
326.827
70.002 1.959.514
4.938.069 15.552.268
10.777.280
326.827
1.959.514
15.552.268
326.827
494.276 2.453.790
6.564.516 22.116.784
10.777.280
Dividend
Totaal jaar
229.205 -229.205 115.760 115.760
26.128.613 -229.205 5.123.831 31.023.239
115.760 -115.760 115.760 115.760
31.023.239 -115.760 7.174.552 38.082.031
Aandelenkapitaal Het maatschappelijk kapitaal van Eindhoven Airport bedraagt € 9.000.000, verdeeld in 10.000.000 preferente aandelen van € 0,45 en 10.000.000 gewone aandelen van € 0,45. Hiervan zijn geplaatst 5.000.000 preferente aandelen en 5.000.000 gewone aandelen. Van dit geplaatste aandelenkapitaal van € 4.500.000 is gestort € 2.291.590.
31 dec. 2011
31 dec. 2010
De bestemmingsreserve is in 2000 gevormd uit de netto vermogenswaarde van de op 23 november 2000 verkregen deelneming. De netto vermogenswaarde van de om niet verkregen deelneming per 23 november 2000 en haar resultaat zijn toegevoegd aan de bestemmingsreserve in 2000; mede in verband met de juridische fusie van deze om niet verkregen deelneming met Eindhoven Airport N.V. die heeft plaatsgevonden op 10 april 2001.
31.094 17.059 48.153
31.489 20.746 52.235
De herwaarderingsreserve wordt aangehouden voor ongerealiseerde mutaties van de reëele waarde van de vastgoedbeleggingen. Dotaties of onttrekkingen aan deze reserve geschieden, in overeenstemming met Richtlijn 213, uit de winstbestemming rekening houdend met vennootschapsbelasting.
VLOTTENDE ACTIVA Vlottende activa betreffen: 3. Voorraden Voorraad reserveonderdelen Voorraad handelsgoederen
PASSIVA 6. Eigen vermogen Het verloop van het eigen Gestort aanvermogen is als volgt: delenkapitaal 2010 Stand aanvang boekjaar 2.291.590 Besteding Winstbestemming Saldo ultimo 2010 2.291.590 2011 Stand aanvang boekjaar 2.291.590 Besteding Winstbestemming Saldo ultimo 2011 2.291.590
4. Vorderingen Debiteuren 2.323.572 2.519.441 Vordering omzetbelasting 539.456 244.013 Vordering op Schiphol Group (deposito en rente). Depositorente bedraagt 1,0%. 12.007.266 12.030.798 590.953 707.601 Overige vorderingen Alle vorderingen hebbende een resterende looptijd korter dan 1 jaar. 15.461.247 15.501.853 5. Liquide middelen 9.815.133 4.544.392 Liquide middelen bestaan uit kas- en banktegoeden met een looptijd <12 maanden. De liquide middelen staan volledig ter vrije beschikking.
Van het dividendbedrag van € 229.205 heeft € 113.445 betrekking op preferente aandelen.
24
Toelichting op de balans per 31 december 2011 8. Voorziening personeelsbeloning De voorziening personeelsbeloningen is als volgt samengesteld Verplichtingen inzake: Pensioenaanspraken Jubileumuitkeringen Het volledige bedrag van deze voorziening is als langlopend (langer dan een jaar) aan te merken De mutaties in de pensioenvoorziening uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen zijn als volgt: Stand per 1 januari Toegerekende pensioenlasten uit hoofde van toegezegd-pensioenregelingen Betaalde pensioenpremies Stand per 31 december De pensioenaanspraken zijn per 31 december als volgt samengesteld: Contante waarde van toegekende pensioenaanspraken waartegen beleggingen worden aangehouden Reële waarde van de fondsbeleggingen
7. Voorziening latente belasting In 2002 is Eindhoven Airport belastingplichtig geworden voor de vennootschapsbelasting. Deze voorziening wordt aangehouden voor belastingen, enerzijds op grond van jaarlijkse mutaties in de waarde van vastgoedbeleggingen, anderzijds op grond van jaarlijkse mutaties in de voorziening personeelsbeloningen. De samenstelling en het verloop van de voorziening is als volgt: 31 dec. 2011 31 dec. 2010 Boekwaarde aanvang boekjaar 610.125 570.425 Dotatie / vrijval vastgoedbeleggingen 117.618 68.956 Dotatie / vrijval beperking afschrijvingsbasis fiscale openingsbalans -17.942 -29.256 Boekwaarde ultimo boekjaar 709.801 610.125 Het volledige bedrag van deze voorziening is als langlopend (langer dan een jaar) aan te merken.
Contante waarde van toegekende pensioenaanspraken waartegen geen beleggingen worden aangehouden Netto pensioenaanspraken De nog niet verwerkte actuariële verliezen bedragen € 89.000 De samenstelling van de pensioenlasten in de winst-en-verliesrekening is als volgt: In boekjaar verdiende pensioenaanspraken Toegerekende interest Verwachte opbrengst fondsenbeleggingen Toegekende actuariële resultaten Totaal pensioenlasten De belangrijkste actuariële uitgangspunten zijn de volgende:
31 dec. 2011
31 dec. 2010
199.000 1.000 200.000
142.000 1.000 143.000
2011 142.000 265.000 208.000 199.000 2011
2010 106.000 212.000 176.000 142.000 2010
2.421.000 2.133.000 288.000
2.026.000 1.795.000 231.000
-89.000 199.000
-89.000 142.000
2011 264.116 96.000 -90.000 0 270.116 2011 % Disconteringsvoet 4,75 Verwacht rendement op fondsbeleggingen 4,75 Verwachte salarisstijgingen 2,00 Verwachte indexeringen van pensioenen 2,00 In de pensioenregeling is momenteel bepaald dat ingegane pensioenen worden geïndexeerd op grond van de inflatie
2010 208.554 59.000 -53.000 -6.000 208.554 2010 % 4,75 4,75 2,00 2,00
25
Toelichting op de balans per 31 december 2011 9. Langlopende schulden 31 december 2011 Totaal Looptijd Looptijd Looptijd Looptijd < 1 jaar 1 - 5 jaar > 5 jaar > 1 jaar 31 dec. 2010 Schulden aan moedermaatschappij 0 22.500.000 0 22.500.000 22.500.000 Aflossingsverplichtingen binnen 12 maanden na afloop van het boekjaar zoals hierboven toege licht zijn opgenomen onder de schulden op korte termijn. De resterende looptijd is 3 jaar en 11 maanden. De rente over deze lening bedraagt 4,12%. 10. Kortlopende schulden 31 dec. 2011 31 dec. 2010 Schulden aan leveranciers 3.880.179 1.376.342 Schulden uit hoofde van loonheffing 110.268 112.058 Schulden uit hoofde van vennootschapsbelasting 1.024.941 919.811 Schulden aan Schiphol Group, rente over langlopende schuld 77.250 77.250 4.109.690 3.805.487 Overige schulden en overlopende passiva 9.202.328 6.290.948 De kortlopende schulden hebben alle een resterende looptijd van korter dan een jaar
Niet uit de balans blijkende verplichtingen Eindhoven Airport heeft per 31 december 2011 niet uit de balans blijkende verplichtingen ter grootte van € 30.176.803. Dit betreft verplichtingen op een termijn korter dan één jaar ter grootte van € 20.316.623 (voornamelijk aannemingsovereenkomsten betreffende bouwactiviteiten van terminal, hotel en parkeergarage). Voor € 2.860.210 betreffen deze verplichtingen een termijn langer dan één jaar en korter dan vijf jaar. Daarnaast is er een voorwaardelijke verplichting in samenhang met toekomstige bijdragen aan het Ministerie van Defensie, ter grootte van € 7.000.000. Schatting is dat betaling na omstreeks vier jaar mogelijk verplicht wordt. Er zijn geen verplichtingen voor een termijn langer dan vijf jaar. In de winst- en verliesrekening is in 2011 een bedrag van € 84.044 aan leasekosten verantwoord.
Toelichting op de winst- en verliesrekening per 31 december 2011 NETTO-OMZET 11. Havengelden Vliegtuigvergoedingen Passagiersvergoedingen Parkeergelden vliegtuigen
2011 1.624.077 16.863.385 19.298 18.506.760
2010 1.593.007 14.109.200 32.317 15.734.524
2011 2.226.500 420.502 53.844 244.119 2.944.965
2010 1.748.278 302.962 79.095 184.812 2.315.147
2011 747.906 195.517 943.423
2010 795.816 200.197 996.013
2011 7.146.881 388.217 115.830 7.650.928
2010 5.897.836 202.630 94.495 6.194.961
12. Concessies Winkels en horeca Oliemaatschappijen Busvervoer Overige concessies 13. Verhuringen Gebouwen Terreinen 14. Overige bedrijfsopbrengsten Autoparkeergelden Reclameopbrengsten Overige opbrengsten 15. Ongerealiseerde waardeveranderingen 2011 2010 Marktwaardeaanpassingen erfpachten 520.063 76.427 Marktwaardeaanpassing commercieel onroerend goed -49.589 215.987 470.474 292.414 De relatief grote marktwaardeaanpassing van de terreinen wordt voornamelijk veroorzaakt door het hanteren van een lagere disconteringsvoet voor de contantewaardeberekening. In 2011 is dit gehanteerde percentage 6%, in 2010 was dat 8%.
26
Toelichting op de winst- en verliesrekening per 31 december 2011 BEDRIJFSKOSTEN 16. Uitbestedingen 17. Onderhoud Onderhoudskosten 18. Overige externe kosten Inhuur extern personeel Deze kosten betreffen voornamelijk de vergoeding aan het Ministerie van Defensie voor de diensten van brandweer, baanonderhoud en Luchtverkeersleiding. De kosten zijn over 2011 verhoogd conform de bereikte overeenstemming daarover. Commerciële en relationele kosten Advies- en accountantskosten Overige externe kosten 19. Personeelskosten Salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Overige pesoneelskosten
2011
2010
10.293.688
8.583.618
673.544
574.275
2.304.143
1.544.642
439.955 690.721 1.044.779 4.479.598
1.751.211 158.286 270.116 234.878 2.414.491 Ultimo 2011 was het aantal formatieplaatsen 28,2, een toename van 3,1 ten opzichte van 2010. Het personeelsbestand (fte’s) per ultimo van het jaar is als volgt: 2011 Directie & Management 3,0 Juridische & Bestuurlijke zaken 2,1 Secretariaat 3,0 Operationele zaken 12,2 Commerciële zaken & PR 3,6 Financiële zaken & ICT 3,4 0,9 Personeelszaken (Alle werknemers zijn binnen Nederland werkzaam.) 28,2 Bezoldiging toezichthouders In 2011 is aan de Raad van Commissarissen een bezoldiging betaald van € 70.000.
27
431.050 798.346 1.095.665 3.869.703 1.627.508 140.804 208.553 207.679 2.184.544 2010 3,0 1,6 2,8 9,8 3,6 3,4 0,9 25,1
Bezoldiging directie
Eindhoven Airport N.V. heeft één statutair directeur, tevens algemeen directeur. De directeur is per 1 april 2008 door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders benoemd voor een termijn van vier jaar, binnen een vast dienstverband met de N.V. dat is ingegaan op 1 maart 2006.
De beloningsverantwoording volgens de Wopt is als volgt opgebouwd: Basisinkomen Voorwaardelijk inkomen Pensioenafdracht Overige voorzieningen betaalbaar op termijn
2011 186.856 40.367 31.840 2.467
2010 212.704 38.470 29.250 2.260
Aandeelhouders van Eindhoven Airport N.V. zijn NV Luchthaven Schiphol (51%), Provincie Noord-Brabant (24,5%) en Gemeente Eindhoven (24,5%). In het kader van de Wopt valt Eindhoven Airport N.V. onder de staatsdeelnemingen, categorie markt/publiek. De Wopt-norm is niet van toepassing op deze categorie staatsdeelnemingen. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Eindhoven Airport N.V. heeft op 14 mei 2007 het remuneratiebeleid voor de directie van Eindhoven Airport N.V. vastgesteld. Dit remuneratiebeleid is in lijn met dat van Schiphol Group.
20. Afschrijvingen Afschrijvingskosten 21. Overige bedrijfskosten Voorziening dubieuze debiteuren 22. Financiele baten en lasten Financiële lasten Financiële baten
2011
2010
2.356.948
2.293.535
83.500
34.537
-1.038.327 -1.036.722 145.057 61.665 -893.270 -975.057
De financiële baten ontstaan voornamelijk als vergoeding voor het aanhouden van deposito’s bij Schiphol Group, per ultimo 2011 betrof dat € 12.000.000, ultimo 2010 € 12.000.000. De ontvangen depositorente van Schiphol Group bedroeg in 2011 € 141.871 (in 2010: € 57.353). De financiële lasten ontstaan vooral door de langlopende lening bij SchipholGroup, alsmede door kosten van betalingsverkeer en creditcardprovisies. De betaalde rente aan Schiphol Group bedroeg evenals in 2010 € 927.000.
23. Vennootschapsbelasting Vennootschapsbelasting op basis van het resultaat over boekjaar Correctie voorgaande jaren Het tarief in 2011 was 25,0%
2.330.378 1.780.514 -296.863 0 2.033.515 1.780.514
De belastinglast over 2011 bestond voor € 2.227.010 uit belastingheffing over het bedrijfsresultaat (2010: € 1.724.151). Voor € 103.368 werden in 2011 belastinglatenties verhoogd (2010: € 56.363). Algemeen directeur drs. Joost Meijs
Eindhoven, 5 maart 2012
Raad van Commissarissen drs. P.J.J.M. Swinkels (President-commissaris) drs. M.M. de Groof (Vice president-commissaris) mr. A.P.J.M. Rutten A.P.A. de Jong drs. W.G. van Velzen
Overige gegevens Aan de Raad van Commissarissen en de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Eindhoven Airport N.V.
Winstbestemming Statutaire regeling Artikel 30A van de statuten regelt de winstbe stemming. Een samenvatting daarvan luidt als volgt: 1. Uit de winst van het boekjaar wordt allereerst, zo mogelijk, op de cumulatief preferente aandelen uitgekeerd tien procent over het op deze aandelen gestorte bedrag. Indien de winst in enig jaar de in de vorige zin bedoelde uitkering niet of niet volledig toelaat, wordt aan de houders van cumulatief preferente aandelen het tekort ten laste van de winst van volgende jaren uitgekeerd. 2. a. Indien en voor zover het eigen vermogen minder dan 40% van het balanstotaal vertegenwoordigt of zal gaan vertegenwoordigen, is de algemene vergadering bevoegd te besluiten tot -voorzover mogelijk- een adequate reservering. b. Uit de na toepassing van lid 1 en lid 2 sub a overblijvende winst kan bij besluit van de algemene vergadering worden gereserveerd op voorstel van de Raad van Commissarissen. 3. Van de na toepassing van lid 1 en, voor zover van toepassing, de na toepassing van lid 2 alsdan overblijvende winst wordt door de algemene vergadering als dividend uitgekeerd: a. Aan de Gemeente Eindhoven en de P r o v i n c i e Noord-Brabant, als houders van gewone aandelen, gezamenlijk en naar rato van ieders nominale bedrag aan gewone aandelen, een bedrag gelijk aan het bedrag dat in lid 1 eerste volzin van dit artikel aan Schiphol Nederland B.V. (S.N.B.V.) als preferent dividend is uitgekeerd; b. Aan S.N.B.V. als houder van gewone aandelen, een naar rato van haar nominale bedrag aan gewone aandelen evenredig gedeelte van het bedrag dat op grond van het onder a. bepaalde wordt uitgekeerd op de overige gewone aandelen.
4. De alsdan overblijvende winst staat ter vrije beschikking van de algemene vergadering. Uitkeringen uit hoofde van dit lid geschieden aan alle houders van gewone aandelen en alle houders van cumulatief preferente aandelen naar evenredigheid van hun nominale aandelenbezit. Bestemming resultaat Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders is voorgesteld winstuitkeringen te doen ter grootte van € 229.205, te weten € 113.445 op cumulatief preferente aandelen en € 115.760 op gewone aandelen. De resterende winst bedraagt € 7.058.792; deze wordt voor een bedrag van € 6.564.516 toegevoegd aan de overige reserves. Daarnaast wordt € 494.276 toegevoegd aan de herwaarderingsreserve. Gebeurtenissen na balansdatum Er hebben zich geen significante gebeurtenissen na de balansdatum voorgedaan.
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag op pagina 19 tot en met 27 opgenomen jaarrekening 2011 van Eindhoven Airport N.V. te Eindhoven gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2011 en de winst-en-verliesrekening over 2011 en de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van de directie De directie van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). De directie is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het
inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de vennootschap. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de directie van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Eindhoven Airport N.V. per 31 december 2011 en van het resultaat over 2011 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Eindhoven, 5 maart 2012 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. A.J.M. Vercammen RA
28
Colofon Uitgave, vormgeving en productie Eindhoven Airport N.V. Afdeling Commercial Services & Corporate Communications Luchthavenweg 25 5657 EA Eindhoven Telefoon: 040-2919829