JAARVERSLAG
2012
2
INHOUD VOORWOORD
4
I COLLECTIEMANAGEMENT: VERZAMELEN – BEWAREN – ONDERZOEKEN
5
1 Collectieplan 2 Verzamelen 2.1 Museumcollectie 2.2 Kunst en Mobiliteit 2.3 Collectie documentatiecentrum
5 5 5 6 6
3 Bewaren 3.1 Passieve conservering 3.2 Actieve conservering en restauratie 3.3 Registratie
6 6 6 7
4 Wetenschappelijk onderzoek 4.1 Likeurtafel van stokerij Severy de 4.2 Alcohol in de 19 eeuw 4.3 Jenever en likeuraffiches 1940-2000 de ste 4.4 Alcoholsmokkel en sluikstokerij in de 19 en 20 eeuw / mondelinge geschiedenis 4.5 Ontwikkeling van een honinglikeur 4.6 Merkenonderzoek
7 7 7 8 8 8 8
II PUBLIEKSWERKING: PRESENTEREN – INFORMEREN
9
1 Algemene toegankelijkheid 1.1 Museum 1.2 Documentatiecentrum 1.3 Proeflokaal
9 9 9 9
2 Tijdelijke tentoonstellingen de 2.1 Alcohol tijdens de 19 eeuw. Biotechnologie in volle evolutie 2.2 Kartoententoonstelling
9 9 10
3 Project herinrichting van de vaste museumpresentatie 3.1 Projectwerkgroep 3.2 Financies 3.3 Inhoud en conceptontwikkeling
10 10 10 10
4 Stookplanning en productie huisproducten 4.1 Graanjenevers 4.2 Likeuren
11 11 11
5 Educatieve werking 5.1 Educatieve programma’s voor jongeren 5.2 Educatieve programma’s voor volwassenen 5.3 Gezinspakket: Ken jij Jan, de jeneverman? 5.4 Gidsenwerking 5.5 Waterweek – museumdag 5.6 Educatieve samenwerkingsverbanden
11 11 12 12 12 12 12
6 Evenementen en activiteiten in eigen organisatie 6.1 Uitstap naar Gent 6.2 Erfgoeddag 6.3 Japanse whisky- en sakedegustaties / tentoonstelling 6.4 Open Monumentendag 6.5 Opening Smaaksalon 6.6 Hasseltse Jeneverfeesten
13 13 13 13 13 13 13
3
6.7 6.8
Week van de Smaak Dag van de Wetenschap
15 15
7 Te gast in het museum 7.1 Hasseltse schrijvers in het museum 7.2 Theater op de Markt 7.3 Rednote festival 7.4 Bekoorlijk
15 15 15 15 15
8 Promotie 8.1 Website en e-zine 8.2 Facebook 8.3 Folders en affiches 8.4 Gadgets 8.5 Enkele belangrijke advertenties 8.6 Belangrijkste kortingsacties 8.7 Museumnieuws 8.8 PID’s / straataffiches Groene Boulevard 8.9 Aanwezigheid in de pers
15 15 16 16 16 16 16 17 17 17
9
17
Project Herinrichting / actualisering permanente museumpresentatie
10 Bezoekersresultaten 10.1 Aantal bezoekers per maand 10.2 Bezoekerscategorieën 10.3 Herkomst van de bezoekers 10.4 Aantal groepsbezoeken per maand 10.5 Aantal gidsbeurten per maand 10.6 Aantal gidsbeurten per taal 10.7 Herkomst van de groepen 10.8 Evolutie jaarcijfers sinds 1988
17 17 18 18 19 20 20 21 21
III ALGEMEEN MANAGEMENT
21
1
21
Organisatiestructuur
2 Nationaal Jenevermuseum Hasselt vzw 2.1 Algemene vergadering 2.2 Raad van bestuur 2.3 Dagelijks bestuur 2.4 Werkgroepen 2.5 Vrijwilligers
21 21 22 22 22 23
3 Stad Hasselt 3.1 Personeelsbestand 3.2 Werkbezoeken – studiedagen – cursussen – voordrachten 3.3 Vertegenwoordiging – lidmaatschappen
23 23 24 24
4 Samenwerkingsverbanden 4.1 Netwerk Erfgoed van Eten & Drinken (E.E.D.) 4.2 Europees netwerk voor gedistilleerd
24 24 25
5 Veiligheid 5.1 Algemene veiligheid van personen en collectie 5.2 Voedselveiligheid
25 25 25
6 Financiële werking 6.1 Stad Hasselt voor het Nationaal Jenevermuseum 6.2 Nationaal Jenevermuseum Hasselt vzw
26 26 27
4
VOORWOORD 2012 was een belangrijk jaar voor het Nationaal Jenevermuseum. In 2012 zijn een aantal beslissende stappen gezet binnen het project van de herinrichting van de vaste museumpresentatie. Een projectwerkgroep, waarin diverse interne en externe experts zetelen, werd in het leven geroepen om op te treden als een kritisch klankbord bij het af te leggen herinrichtingstraject. Verschillende subsidiedossiers werden ingediend en gehonoreerd. De ontwerpopdracht voor de herinrichting werd grondig voorbereid, de offertevraag uitgeschreven en de opdracht finaal toegewezen aan het Gentse bureau Madoc. Een gedetailleerde projectplanning werd opgesteld en, als alles vlot verloopt, zal de vernieuwde museumpresentatie in mei 2014 voorgesteld kunnen worden aan het publiek. Alcohol tijdens de 19de eeuw. Biotechnologie in volle evolutie was het belangrijkste tentoonstellingsproject van afgelopen werkingsjaar. Erevoorzitter Eric Van Schoonenberghe bundelde honderd jaar biowetenschappelijke inzichten en baanbrekende technische evoluties in een tentoonstelling en een rijkelijk geïllustreerd naslagwerk. Samen met het Nationaal Jenevermuseum in Schiedam en drie andere Belgische en Nederlandse musea werd het project Tersluiks. Alcoholsmokkel en sluikstokerij in de Lage Landen afgerond. Na drie jaren van intensieve samenwerking werden in het najaar in Schiedam boek en tentoonstelling voorgesteld. Begin 2013 zet Tersluiks haar rondreis voort naar Hasselt. Behalve de weerkerende en geslaagde deelname van het museum aan groots opgezette evenementen als Theater op de Markt en de Hasseltse Jeneverfeesten, organiseerde het museum verschillende, eerder kleinschalige acties die telkens erg succesvol waren en doorgaans volzet: de sakedegustaties, de lezing over dokter Willems, de Dag van de Wetenschap, de cocktailworkshop, enz. Bovendien was er een stijging vast te stellen van het aantal reservaties voor workshops voor jongeren en volwassenen. Hierbij speelde de workshop Proeverij Chocolade & Jenever, gelanceerd in februari 2012, een zeer belangrijke rol. Desondanks vertaalt het succes van deze grotere en kleinere activiteiten zich niet in een hoger bezoekersaantal. In 2012 bezochten 39.206 personen het museum. Reden genoeg dus om de volgende jaren extra in te zetten op de herinrichting van de vaste museumpresentatie en het organiseren van innoverende randactiviteiten. Ook achter de schermen werd weerom heel wat werk verzet. Na enkele interne verschuivingen kwamen twee nieuwe onthaalbedienden en een collectiebeheerder het museumteam versterken. En zoals elk jaar zorgde ook in 2012 een ploeg van enthousiaste vrijwilligers voor de nodige ondersteuning van het museumteam bij de uitoefening van zijn kerntaken. Het Nationaal Jenevermuseum zou het Nationaal Jenevermuseum niet zijn zonder de inzet en het enthousiasme van al deze vrijwilligers, museummedewerkers en bestuurders. Vandaar onze welgemeende dank aan iedereen die zich steeds weer inzet om de museumwerking te optimaliseren en verder te professionaliseren.
Patrick Reygel Voorzitter Nationaal Jenevermuseum Hasselt vzw
Karolien Mondelaers Schepen van cultuur Stad Hasselt
5
I. COLLECTIEMANAGEMENT: VERZAMELEN – BEWAREN – ONDERZOEKEN Beleidsplan 2009-2014, p.24-25: Strategische doelstelling: verzamelen, bewaren en onderzoeken Als voorbeeld van herbestemming van industrieelarcheologisch erfgoed en als wetenschappelijke toetssteen in de historische en actuele gegevens over (Belgisch) gedistilleerd verzamelt en bewaart het Nationaal Jenevermuseum het (industrieel) roerend, onroerend en immaterieel patrimonium met betrekking tot de productie en de geschiedenis van het Belgische gedistilleerd en onderzoekt het cultuurhistorisch belang ervan. Hierbij ontwikkelt het Nationaal Jenevermuseum verder zijn expertise en deelt deze met particulieren, verenigingen, musea en erfgoedcentra, beroepsorganisaties, bedrijven en overheden 1. COLLECTIEPLAN Eind 2012 finaliseerde het museum het collectieplan 2012-2016. Voor het museum is het collectieplan de basis voor alles wat met het beheer van de museumcollectie te maken heeft. Het collectieplan biedt een heldere beschrijving van de volledige collectie, zowel van de op dit moment geregistreerde collectiestukken als van de nog niet geregistreerde collectie: hoe is ze ontstaan, wat wordt ermee gedaan, hoe zal ze zich verder ontwikkelen? Het is een beleidsinstrument dat de krachtlijnen bepaalt van de volledige werking rond de collectie. Op die manier vult het collectieplan het beleidsplan van het museum aan. Tegelijkertijd is het ook een pragmatisch en richtinggevend werkinstrument voor iedereen die werkt met de collectie. Het dient als basis voor het uitwerken van de procedures voor de verschillende aspecten van het collectiebeleid en brengt de problemen in kaart die zich rond de collectie voordoen, zodat de nodige acties voorgesteld en ondernomen kunnen worden. Voor het opstellen en/of herbekijken van de procedures omtrent het omgaan met collectie wordt gebruik gemaakt van Spectrum, het internationale handboek voor collectiemanagement. Voor de conservator, de collectiebeheerder, de registrator, de museummedewerkers en vrijwilligers is dit collectieplan het beleids- en actieplan waarop zij zich baseren bij het omgaan met de collectie. 2. VERZAMELEN 2.1. MUSEUMCOLLECTIE De museumcollectie werd in 2012 uitgebreid met 411 objecten waarvan 375 schenkingen en 36 aankopen. In totaal bestaat de collectie uit 22.121 objecten. Enkele bijzondere aanwinsten zijn: Beeldende kunst 2012.0001 Leon Pringels, Stafchef en jachtmeester van het Hamelsgoet, olieverf op doek, 1954 2012.0236 Emile Zickwolff, Man aan tafel met een fles ‘Hasselt vieux’, olieverf op doek, ca. 18601917 2012.0246 Schilderij op geweven doek met voorstelling van een herbergscène, jacquardweefsel, de 19 eeuw Affiches en ander promotiemateriaal 2012.0030 Leo Marfurt, Exterieuraffiche Elixir de Spa voor stokerij Pierre Schaltin & Cie, Spa, 1937 (papier) 2012.0031 Alfred Ost, Afficheontwerp voor likeur, ca. 1913 (papier) 2012.0032 Julian Key, Baanaffiche Elixir d’Anvers, Het echte… van F.X. de Beukelaer voor stokerij de Beukelaer, Antwerpen, 1961 (papier) 2012.0283 Reclamebord Bitter Boerenkrijg, voor stokerij Fryns, Hasselt, ca. 1898 (keramiek) 2012.0373 Passe-partout affiche voor stokerij Notermans, 1910 (papier) Archivalia 2012.0151 2012.0239
Receptenboekje van stokerij Smeets, 1955-1960 Postkaart met panorama van Hasselt en handgeschreven tekst over het aantal stokerijen in Hasselt, ca. 1900 (papier)
6
2012.0258 2012.0376 2012.0025 2012.0036 2012.0156
Postkaart La bouteille est vide, mais moi je suis plein! De flesch is leeg en ik …….. ben vol!, 1921 (papier) Foto met vijf heren aan een tafel met daarop een fles 'Hasselt Vieux Système', ca. 1900 Factuur van stokerij Jos. Theunissen, Hasselt, 1911 Foto van een groep soldaten met borrel tijdens de overstromingen in Dendermonde, ca. 1914 Factuur van Huis Alphonse Simkens, 1948
2.2. KUNST EN MOBILITEIT Het museum nam in 2010 twee objecten in langdurige bruikleen (3 jaar) van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen (KMSKA). Het gaat om de schilderijen De blauwe herberg van Constantin Meunier en De rode herberg van Charles Mertens. De werken vormen een aanvullende illustratie van het thema Volksgebruiken en tradities in de vaste museumpresentatie. Deze bruiklenen gebeurden in het kader van het project Kunst en Mobiliteit van de Vlaamse Gemeenschap. 2.3. COLLECTIE DOCUMENTATIECENTRUM De collectie van het documentatiecentrum werd uitgebreid met 45 werken. In totaal bestaat de collectie uit 2.031 titels. Enkele bijzondere aanwinsten zijn: Canu Gaston & Robinet Edouard, Fabrication des alcools, Parijs, 1911 Moeller e.a., L’Abus des boissons alcooliques, Brussel, 1886 Merzbach Henry, La Ligue Patriotique contre l’alcoolisme. Quelques Mots sur son passé, son présent & son avenir, Brussel, 1899. Smokkelaar en smokkelwaar: verhalen en notities van illegale grensoverschrijdingen in de streek Cranendonck - Hamont Achel, Maarheeze, 2008 Faidherbe Alex, Leçon sur l’alcoolisme, Hainaut, 1908 Frank Louis, La femme contre l’alcool, Brussel, 1897 Van den Bossche Willy, Bibliograhpy of glass from the Earliest Times to the Present, Woodbridge, 2012 3. BEWAREN 3.1. PASSIEVE CONSERVERING Alle standaardacties werden voortgezet. Om in het kader van de herinrichting van het museum in 2014 de nodige klimatologische maatregelen te kunnen treffen, wordt sinds september 2012 met dataloggers in vijf verschillende ruimtes continu de temperatuur en relatieve vochtigheid gemeten. De dataloggers worden elke maand door de collectiebeheerder gedownload en opgevolgd. Daarnaast wordt permanent een alarm-thermohygrometer gebruikt in een niet geklimatiseerde ruimte waar – wegens plaatsgebrek in het centrale depot – de collectie schilderijen bewaard wordt. Een andere stand alone alarm-thermohygrometer wordt momenteel gebruikt in de museumbibliotheek. Ook deze waarden werden en worden op regelmatige basis gecontroleerd en genoteerd. Indien urgente problemen zich voordeden, werden de nodige acties ondernomen. In het centrale museumdepot is de invulling van de kasten en de rekken met collectiestukken niet overal optimaal. In 2012 werd gewerkt aan een betere ordening en plaatsing van de collectie drinkglazen. 3.2. ACTIEVE CONSERVERING & RESTAURATIE In 2012 werden geen actieve conserveringsbehandelingen of restauraties uitgevoerd op collectiestukken of onderdelen van de stookinstallatie.
7
3.3.
REGISTRATIE
3.3.1. Algemeen Momenteel zijn er 22.121 collectiestukken geïnventariseerd in Adlib. Voor 90% van de collectie is ten minste de basisregistratie gebeurd. In het collectieregistratieprogramma zit veel informatie over de collectiestukken, maar niet altijd op een uniforme, gestandaardiseerde manier. Vooral de thesaurus is over de jaren heen verzand. In 2012 werd de basis gelegd om deze systematisch bij te werken. Documenten met richtlijnen voor de basisregistratie van collectiestukken en de registratie van de boeken en de artikels werden opgesteld en in gebruik genomen. De collectiebeheerder startte in 2012 met het opschonen van de thesaurus ‘objectnamen’ om het zoeken in de collectie te vereenvoudigen en uniformiseren. Dit wordt in 2013 verder afgewerkt. Twee museummedewerkers begonnen – onder begeleiding van de collectiebeheerder – aan de standplaatsbepaling en standplaatscontrole van vooral de collectie etiketten en drinkglazen. In 2012 werden op die manier 8.638 objecten gecontroleerd op hun standplaats. 3.3.2. Erfgoedplus In 2012 werd een selectie van 116 objecten (voornamelijk uit de collectie beeldende kunst en affiches) overgezet in Erfgoedplus, de zoekwebsite voor erfgoed uit Limburg, Vlaams-Brabant en Leuven. Op die manier werden deze objecten ook zichtbaar op Europeana, de Europese website voor erfgoed. In 2013 wordt de selectie verder uitgebreid. 3.3.3. Fototheek stokerijen Twee vrijwilligers doorkruisen in opdracht van het museum heel België op zoek naar sporen van het Belgische jeneververleden. Zowel van stokerijen die nog operationeel zijn, als van stokerijen waar weinig of geen fysieke restanten overblijven, maken zij uitgebreide fotoreportages. Beide vrijwilligers gaan ook ter plaatse, bij de buurtbewoners, op zoek naar informatie over de stokerijen en nemen, als dat mogelijk is, zelfs interviews af van voormalige werknemers. Ondertussen werden 45 bedrijven uitvoerig gedocumenteerd, waarvan 6 in 2012. De foto’s vormen een zeer interessante aanvulling op de museumcollectie en vervolledigen de overzichtsinventaris van Belgische stokerijen. 3.3.4. Digitalisering De volledige collectie afgedrukte, analoge foto’s (1.676) die genomen werden sinds de oprichting van het museum totdat de digitale foto zijn intrede deed, werd in 2011 door een vrijwilliger geordend, beschreven en geïnventariseerd. In 2012 startte een andere vrijwilliger met het digitaliseren van deze analoge fotocollectie. Er werden 954 foto’s gescand. Het scannen van de integrale knipselinventaris werd in 2012 volledig afgerond. In totaal gaat het om 2.944 scans. Deze digitale scans worden door een vrijwilliger gekoppeld aan de knipselinventaris in het registratiesysteem. In 2012 rondde een van de museumvrijwilligers het excerperen van de volledige collectie van het documentatiecentrum af. Alle titels van publicaties in het documentatiecentrum zijn nu geëxcerpeerd en deze gegevens zijn raadpleegbaar via het registratiesysteem. 3.3.5. Bruiklenen aan derden In 2012 werden geen collectiestukken tijdelijk uitgeleend aan derden. 4. WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK 4.1. LIKEURTAFEL VAN STOKERIJ SEVERY Eric Van Schoonenberghe startte in 2012 met een onderzoek naar de likeurtafel van stokerij Severy in ste Hasselt, gedateerd begin 20 eeuw. Dit onderzoek moet uitmonden in een dossier dat in de loop van 2013 wordt ingediend om de likeurtafel omwille van zijn uniciteit, zeldzaamheid en onmiskenbare cultuurhistorische waarde op te nemen in de topstukkenlijst van de Vlaamse Gemeenschap. 4.2. ALCOHOL IN DE 19DE EEUW Eric Van Schoonenberghe verrichtte literatuur- en veldonderzoek naar de evolutie van het mout- en de distilleerproces in de 19 eeuw en alle belangrijke nevenaspecten (accijnzen, evolutie van de alcometrie, ontwikkeling van landbouwstokerijen en spiritusfabrieken, de groei van alcoholazijnproductie, brouwerij- en stokerijonderwijs, …). De resultaten van het onderzoek werden in 2012 geconcretiseerd in een publicatie en een tentoonstelling.
8
4.3. JENEVER- EN LIKEURAFFICHES 1940 – 2000 In 2007 vatte kunsthistoricus en affichespecialist Karl Scheerlinck een onderzoek aan naar “Jeneveren likeuraffiches van 1940 tot 2000”. Dit onderzoek vormt een vervolg op het onderzoek dat hij voor het museum verrichte in 1994. Aanvullend op dit onderzoek doet Scheerlinck ook aanvullende research met betrekking tot jenever- en likeuraffiches van 1885 tot 1940. Basis voor het volledige onderzoek is de collectie affiches van het museum. Het einde van dit project wordt voorzien in 2015. 4.4. ALCOHOLSMOKKEL EN SLUIKSTOKERIJ IN DE 19DE EN 20STE EEUW / MONDELINGE GESCHIEDENIS Het Nationaal Jenevermuseum verrichtte zelf onderzoek naar de alcoholsmokkel langs de Belgischde ste Nederlandse grens en sluikstokerij in het België van de 19 en de 20 eeuw. Partners in dit onderzoek zijn het Museum van Douane & Accijnzen Antwerpen, het Jenevermuseum Schiedam (NL), Belasting- & Douanemuseum Rotterdam (NL) en het Fris- en Likeurmuseum Hilvarenbeek (NL). De vier onderzoekspistes zijn: de analyse- en controletechnieken doorheen de geschiedenis, het algemeen wettelijk kader in België van 1830 tot nu, het algemeen wettelijke kader in Nederland en het “grensgebeuren”. In het kader van dit onderzoek werden ook drie (voormalige) douaniers uit het Nederlandse Weert geïnterviewd, alsook een voormalig hoofdcontroleur van de dienst geschillen in Hasselt. De resultaten van dit onderzoek werden gepresenteerd in oktober 2012 wanneer de bijhorende publicatie en de rondreizende tentoonstelling werden voorgesteld aan het publiek. 4.5. ONTWIKKELING VAN EEN HONINGLIKEUR In samenwerking met Herkenrode vzw werd een honinglikeur ontwikkeld die de naam Bernardushoning kreeg. De basis van deze likeur wordt gevormd basis door graanalcohol en honing die in gisting werd gezet. Dit geheel wordt verder op smaak gebracht met extracten en distillaten van kruiden uit de inspiratietuinen van de abdijsite Herkenrode. Het afgewerkte product bevat een alcoholpercentage van 24% vol en wordt afgevuld in een eigentijdse fles van 50 cl. De naamgeving is geïnspireerd op Bernardus van Clairvaux, de grote inspirator van de de cisterciënzerbeweging in de 12 eeuw. Bernardus was een begenadigd charismatisch spreker en redenaar met een warme, aangename stem om naar te luisteren. Dit leverde hem de eervolle bijnaam op van doctor mellifluus, de leraar met de honingvloeiende stem. De Bernardushoning werd voorgesteld aan pers en publiek op 18 september. 4.6. ONDERZOEK NAAR JENEVERMERKEN IN LIMBURG In 2012 startte het museum in samenwerking met een vrijwillige medewerker een onderzoek naar jenevermerken. De vrijwilliger brengt in eerste instantie het aanbod van Limburgse jenever- en likeurmerken uit de 19de en 20ste eeuw in kaart. De finaliteit van het project is het beter documenteren van de verschillende jeneverstokerijen, het aanvullen van lacunes in de collectie, het verder verfijnen van de collectieregistratie en het realiseren van database van (Limburgse) stokerijen. Dit project wordt in 2013 verdergezet.
9
II. PUBLIEKSWERKING: PRESENTEREN - INFORMEREN Beleidsplan p. 24 Strategische doelstelling: professionalisering en vernieuwing museumaanbod Door middel van een lagedrempelpolitiek garandeert het Nationaal Jenevermuseum kwaliteit, professionaliteit en vernieuwing in het totale museumaanbod. De nadruk ligt zowel op de persoonlijke beleving en ervaring, als op de maatschappelijke en historische lering van een publiek van jongvolwassenen en volwassenen. 1. ALGEMENE TOEGANKELIJKHEID 1.1. MUSEUM In 2012 golden de volgende toegangstarieven: € 4,50 p.p. € 3,50 p.p. € 1 p.p. gratis € 3,50 p.p. € 1 p.p.
Individuelen: 65-Plus Jongeren tot 26 jaar: Kinderen tot 12 jaar: Groepen (vanaf 15 personen): Scholen:
Openingsuren in 2012 Van 1 april tot 31 oktober: dinsdag tot zondag van 10 tot 17u Van 1 november tot 31 maart: dinsdag tot vrijdag van 10 tot 17u, zaterdag en zondag van 13 tot 17u. Gesloten op maandag, 1 januari, 24, 25 en 31 december en de maand januari (behalve tijdens de kerstvakantie) 1.2. DOCUMENTATIECENTRUM Het documentatiecentrum is raadpleegbaar op afspraak en binnen de normale kantooruren. Regelmatig ontving het museum aanvragen voor informatie (zowel schriftelijk, telefonisch als persoonlijk) en dit hoofdzakelijk in functie van eindwerken en papers door scholieren en studenten, maar ook in functie van andere onderzoeken en projecten. 1.3. PROEFLOKAAL Het meubilair van het proeflokaal werd gedeeltelijk vernieuwd. Met het oog op de sfeer in het proeflokaal werden de marmeren horecatafels vervangen door houten tafels. Ook de terrasstoelen werden gedeeltelijk vervangen door gelijkaardige stoelen. 2. TIJDELIJKE TENTOONSTELLINGEN DE
2.1. ALCOHOL TIJDENS DE 19 EEUW. BIOTECHNOLOGIE IN VOLLE EVOLUTIE (3 JUNI TOT 4 NOVEMBER) Tijdens de 19de eeuw begint men de fysiologie en de biochemie van de kiemende graankorrel te begrijpen. Dat, samen met het groter en zelfstandig worden van de mouterijen, leidt tot een nieuwe mouttechnologie. Meer en meer brouwers en stokers kopen nu hun mout aan in plaats van het zelf te produceren. Zij stellen hoge eisen aan dat aangekochte mout, waadoor het belang van de moutanalyse ook toeneemt. In dezelfde periode kent de Belgische jeneverproductie ongekende hoogten. De stokers nemen actief deel aan de eerste industriële revolutie. Vrij vroeg introduceren ze stoomgeneratoren, stoommachines en de stookkolom van Cellier-Blumenthal, die het distilleren niet alleen continu maar ook energiezuinig maakt. Nieuwe goedkopere grondstoffen zoals suikerbieten, suikerbietmelasse en aardappelen doen hun intrede. Stokers gaan te rade bij eminente wetenschappers als Dubrunfaut en Pasteur en tijdens het laatste kwart van de 19de eeuw ontstaan de gist- en spiritusfabrieken die op grootschalige wijze, meestal uit suikerbietmelasse, goedkope, neutrale alcohol produceren. Ondertussen kent de industriële alcohol of spiritus ook vele andere toepassingen, niet gericht op consumptie: verwarming, verlichting, motoraandrijving, geneeskundig gebruik, ... Professor Eric Van Schoonenberghe, erevoorzitter van het Nationaal Jenevermuseum, verrichtte uitgebreid onderzoek naar de enorme wetenschappelijke ontwikkelingen in de biochemie en de stook-
10
en brouwtechnologie van de 19de en de vroege 20ste eeuw. De resultaten van zijn onderzoek werden verwerkt in deze tentoonstelling met bijhorende publicatie. 2.2. KARTOENTENTOONSTELLING (8 SEPTEMBER 2012 TOT 6 JANUARI 2013) In het proeflokaal liep in het najaar de Kartoententoonstelling Hommage aan de Hasseltse jenever. Deze tentoonstelling was een initiatief van KA3 Kartoenistenvereniging Limburg met Richard Demot, Tony Houbrechts en Dré Mathijs. Alle drie bekeken ze door hun eigen cartooneske bril het leven mét jenever. En dit aan de hand van meer dan 30 cartoons en spreuken over jenever en andere inspirerende, geestrijke dranken! 3. PROJECT HERINRICHTING VAN DE PERMANENTE MUSEUMPRESENTATIE 3.1. PROJECTWERKGROEP In het najaar van 2011 werd een projectwerkgroep samengesteld die functioneert als een klankbordgroep bestaande uit interne en externe stakeholders en/of deskundigen; zij worden op cruciale momenten in het traject van de herinrichting bijeengeroepen en geven feedback op bijvoorbeeld de voorbereide subsidiedossiers, de ingediende conceptvoorstellen, de uitwerking van bepaalde thema’s. De projectwerkgroep waakt ook over de inhoudelijke lijnen, de tijdsplanning en de financiële planning. Zij formuleert adviezen aan de raad van bestuur van de vzw en aan het stadsbestuur. In 2012 kwam de projectwerkgroep twee keer samen (23 januari en 27 augustus). De eerste keer om het briefingsdocument voor de aan te schrijven conceptbureaus voor te bereiden en de selectiecriteria voor het winnend concept te bepalen. De tweede keer om een advies te formuleren met betrekking tot de ingediende conceptvoorstellen. De projectwerkgroep bestaat uit: Davy Jacobs
Conservator
Eric Van Schoonenberghe
Joanie Dehullu Joke Smets Tine Rock
Collectiebeheerder Stafmedewerker educatie Stafmedewerker publiekswerking
Benny Franssens Linda Stas William Stevens
Ann Vandeput
Diensthoofd stedelijke musea Hasselt
Anne Milkers
Patrick Reygel
Voorzitter museumvzw (UHasselt)
Luc Smeets
Hugo Dufour
Secretaris museumvzw
Geert Vanpaemel
Erevoorzitter (KaHo SintLieven, Gent) Stedelijke dienst financiën Stedelijke dienst financiën Stedelijke informaticadienst Provinciaal museumconsulente (PCCE) Communicatieverantwoordelijke VDAB Hasselt / erfgoedvrijwilliger Expert (KULeuven)
3.2. FINANCIES 1 maart 2012: provincie Limburg honoreert ontwikkelingsproject ‘voorbereidende studie totaalinrichting’ met 20.000 euro 8 november 2012: provincie Limburg honoreert investeringsproject ‘uitvoering herinrichting’ met 150.000 euro 21 november 2012: RVB voorziet in begroting 2013 40.000 euro (hoofdzakelijk voor besteding aan de ontwikkeling van een strategisch communicatieplan) 14 december 2012: goedkeuring budget van 355.000 euro op begroting 2013 van Stad Hasselt voor de herinrichting 14 december 2012: subsidiedossier ingediend bij Vlaamse Gemeenschap (EWI – minister Lieten) voor 145.000 euro in het kader van wetenschapscommunicatie, -beleving en -popularisering 3.3. INHOUD EN CONCEPTONTWIKKELING In het kader van de herinrichting werden verschillende prospecties uitgevoerd: o MAS, Antwerpen (17 januari) o Sixties, Bokrijk (30 maart) o House of Bols, Amsterdam (2 juli) o Heineken Experience, Amsterdam (2 juli) o Scheepvaartmuseum, Amsterdam (3 juli) o Joods Historisch Museum, Amsterdam (3 juli) Aan zes conceptbureaus werd gevraagd om op basis van een briefingsdocument / bestek en een plaatsbezoek een prijsofferte in te dienen voor het totaalproject van de herinrichting. Vier conceptbureaus dienden een voorstel in. De projectwerkgroep adviseerde om te kiezen voor het
11
concept van het Gentse bureau Madoc. Het college van burgemeester en schepenen besliste op 13 september om de opdracht aan Madoc te gunnen. Op basis van hun initiële conceptvoorstel werkte Madoc in het najaar van 2012 een voorstel uit voor het af te leggen bezoekersparcours.
4. STOOKPLANNING EN PRODUCTIE HUISPRODUCTEN 4.1. GRAANJENEVERS Het museum produceert een granen eau de vie die als basis dient voor een Hasseltse graanjenever (40% vol). Deze huisjenever wordt in het proeflokaal verkocht in een kruik of per glas. In de bottelarij werden de volgende hoeveelheden afgevuld: Hasseltse Graanjenever 40% vol o 593 kruiken van 70 cl o 60 stopen van 50 cl (ledengeschenk) o 227 flessen van 100 cl (schenken proeflokaal) Belegen Hasseltse Graanjenever 40% vol o 505 kruiken van 70 cl In 2012 werd de belegen huisjenever aangemaakt op basis van moutwijn uit 1997. 4.2. LIKEUREN Het museum produceert sinds 2005 een elixir dat samengesteld wordt op basis van graanalcohol en op smaak gebracht wordt met kaneel, steranijs en saffraan. Deze huislikeur van 35% vol wordt in het proeflokaal verkocht per fles of per glas. In de bottelarij werden de volgende hoeveelheden afgevuld: o 283 flessen van 50 cl o 81 flessen van 100 cl (schenken proeflokaal) Het museum produceert sinds 2008 een oranjebitter. Deze likeur van 38% vol dankt zijn smaak aan een unieke mix van de geest van sinaasappel, citroen en gedroogde schil van de onrijpe bitterzure appelsien, aangevuld met een infuus van orangettes, vanille en schillen van gerijpte bitterzure appelsienen. De oranjebitter wordt in het proeflokaal verkocht per fles of per glas. In de bottelarij werden de volgende hoeveelheden afgevuld: o 693 flessen van 50 cl o 110 flessen van 100 cl (schenken proeflokaal) Samen met de vzw Herkenrode werd de likeur Bernardushoning ontwikkeld. Deze likeur van 24% wordt samengesteld op basis van graanalcohol en honing die in gisting wordt gezet. Vervolgens worden verschillende distillaten en maceraten van kruiden uit de inspiratietuinen van Herkenrode toegevoegd. In de bottelarij werden de volgende hoeveelheden afgevuld: o 873 flessen van 50 cl o 82 flessen van 100 cl (schenken proeflokaal/abdijsite) 5. EDUCATIEVE WERKING 5.1.
EDUCATIEVE PROGRAMMA’S VOOR JONGEREN
5.1.1.
Aantallen
Programma Kwestie van Smaak Een Borrel vol Wetenschap & Technologie Alcohol, bron van hernieuwbare energie Roggbiv in een glaasje TOTAAL
Aantal groepen 2011
Aantal groepen 2012
Aantal leerlingen 2011
Aantal leerlingen 2012
5
14
88
218
4
18
132
383
1
4
13
71
3
2
15
39
13
38
248
711
12
5.1.2.
Herkomst
Jaar
Hasselt
2012 2011
15 4
5.2.
Rest Limburg 15 2
Antwerpen 4 3
Vlaams Brabant 1 3
OostVlaanderen 3 1
TOTAAL 38 13
EDUCATIEVE PROGRAMMA’S VOOR VOLWASSENEN
5.2.1. Nieuw sinds 2012: Proeverij Chocolade & Jenever Op 1 februari werd de nieuwe workshop voor volwassen Proeverij Chocolade & Jenever gelanceerd. De insteek voor deze workshop is dat zowel chocolatiers als jeneverstokers echte ambachtslieden zijn. Met veel zorg en passie gaan ze op zoek naar de beste grondstoffen en maken ze met de nodige vakkennis smaakvolle producten. Het Nationaal Jenevermuseum wil zijn publiek laten proeven van de resultaten van dit heerlijke ambachtswerk en doet daarom aan food pairing, een van de recente trends op culinair vlak. De proeverij bestaat uit een beknopte rondleiding in het museum met daarbij aansluitend de degustatie zelf, gelardeerd met vele leuke anekdotes en weetjes over chocolade en jenever. Elke deelnemer proeft de 4 verschillende huisproducten van het museum (2 graanjenevers & 2 likeuren) in combinatie met 4 zorgvuldig geselecteerde chocoladepralines.
5.2.2.
Aantallen
Programma Jeneverproeverij Chocolade & Jenever
Aantal groepen 2011 9
Aantal groepen 2012 8
Aantal deelnemers 2011 83
Aantal deelnemers 2012 89
0
40
0
563
5.3. GEZINSPAKKET: KEN JIJ JAN, DE JENEVERMAN? Van dit interactief gezinsparcours uitgewerkt met als doelgroep kinderen van 8 tot 12 jaar onder begeleiding van volwassenen, werden 33 pakketten uitgeleend. 5.4. GIDSENWERKING Voor de gidsen werden volgende vormingssessie georganiseerd: o Chocolade & Jenever: toelichting bij de nieuwe workshop voor volwassenen door Patrick Reygel (23 januari) de o Alcohol tijdens de 19 eeuw: presentatie van en toelichting bij de tentoonstelling door Eric Van Schoonenberghe en Davy Jacobs (31 mei) De gidsen worden regelmatig op de hoogte gehouden van de dagdagelijkse museumwerking (wijzigingen in de vaste opstelling, stagiairs, inhoudelijke achtergrondinformatie, enz.) doordat het museum de nodige info laat publiceren in het informatieblad van de vzw Hasseltse Toeristische Gidsen of rechtstreeks informatie verstuurt per e-mail. 5.5. WATERWEEK – MUSEUMDAG Van 9 tot 13 juli organiseerde de Erfgoedcel Hasselt een waterweek, naar aanleiding van de tentoonstelling ‘Water’ in Het Stadsmus. Op 11 juli ging er een museumdag door, die in het teken stond van piraten. Eerst gingen de kinderen naar het Nationaal Jenevermuseum waar ze een eigen – alcoholvrij – piratendrankje brouwden. Dit gebeurde op basis van de workshop Alcoholvrije cocktails maken. Daarna konden ze in Het Stadsmus terecht voor een workshop piratenattributen maken. In de namiddag trokken de kinderen vanuit Het Stadsmus de stad in om aan de hand van allerlei opdrachten een piratenkaart samen te stellen, zodat ze uiteindelijk op zoek konden gaan naar de schat. 5.6.
EDUCATIEVE SAMENWERKINGSVERBANDEN
5.6.1. Cultuurschakels In het kader van Dynamo3, een nieuwe campagne rond cultuur op school van CANON Cultuurcel en Klasse, is het Nationaal Jenevermuseum cultuurschakel geworden. Met deze campagne willen ze leerlingen laten kennismaken met cultuur in zijn ideale context, bijvoorbeeld in het museum. Dit stuit in de praktijk vaak op een mobiliteitsprobleem. Daarom focust de Dynamo3-campagne op gratis
13
streekvervoer met bussen van De Lijn voor klassen naar cultuurschakels: dit zijn culturele instellingen in de wijde schoolomgeving die zich opwerpen als knooppunten van cultuureducatie. Het Nationaal Jenevermuseum is een knooppunt en mag zich vanaf nu dus ook ‘cultuurschakel’ noemen. Voortaan zullen scholen die zich voor de Dynamo3-campagne inschrijven het vervoer van en naar het Nationaal Jenevermuseum gratis krijgen. 5.6.2. Media & Design Academie Het museum diende van 26 tot 30 maart als decor voor een informatief filmpje. Dit werd opgenomen door de studenten televisie-film van de Media & Design Academie (Katholieke Hogeschool Limburg). 6. EVENEMENTEN EN ACTIVITEITEN IN EIGEN ORGANISATIE 6.1. UITSTAP NAAR GENT (21 APRIL) Het museum bezocht met zijn leden en sympathisanten de firma Bruggeman in Gent. Zij bezochten er de stokerij en namen er deel aan cocktailworkshop. In de namiddag werd het STAM bezocht. Aantal deelnemers: 47 6.2. ERFGOEDDAG (22 APRIL) Naar aanleiding van de Vlaamse erfgoeddag – thema Helden – bracht het museum in samenwerking met de erfgoedcel brengt het verhaal van de Hasseltse jeneverheld bij uitstek: dokter Louis Willems. Tijdens een lezing door Patrick Reygel, gevolgd door een stadswandeling onder begeleiding van een stadsgids, ontdekte elke deelnemer meer over de gelauwerde Hasseltse huisarts Louis Willems. Zijn gevecht tegen achterhaalde visies op ziektes redde Hasselt van de “runderpest” en maakte van hem een wereldautoriteit. Na de wandeling genoot iedereen van een borreltje in het museum. Voorts was het museum die dag een van de locaties van de gezinswandeling De rattenvangers van Hasselt, een initiatief van de erfgoedcel. Het museum was die dag gratis toegankelijk van 10 tot 18 uur. Aantal deelnemers lezing: 11 Aantal bezoekers: 218 6.3. JAPANSE WHISKY- EN SAKEDEGUSATIES / TENTOONSTELLING Naar aanleiding van de 20ste verjaardag van de Japanse Tuin in Hasselt organiseerde het Japans Cultureel Centrum samen met het museum tussen 14 en 29 april verschillende degustaties van sake en Japanse whisky. In dezelfde periode liep er ook een kleine tentoonstelling over deze oosterse tegenhangers van onze jenever. Sakeproeverij onder begeleiding van Hans Rubens: 27 april: 13 deelnemers 28 april: 17 deelnemers Whiskyproeverij onder begeleiding van Broekmans Drankenshop: 20 april: 20 deelnemers 6.4. OPEN MONUMENTENDAG (9 SEPTEMBER) Het Nationaal Jenevermuseum nam als beschermd monument deel aan de Open Monumentendag. Het museum was gratis toegankelijk van 10 tot 17 uur. Er werden geen themaspecifieke activiteiten gepland. Aantal bezoekers: 110 6.5. OPENING SMAAKSALON (29 & 30 SEPTEMBER) In het weekend van 29 en 30 september openden de vernieuwde toeristische dienst en het Smaaksalon in Huis de Corswarem. Tijdens de feestelijkheden konden de bezoekers ook genieten van een verkorte versie van de proeverij Chocolade en jenever. Er waren in totaal 4 sessies voor telkens 20 personen. Aantal deelnemers: 80 6.6. HASSELTSE JENEVERFEESTEN (20 & 21 OKTOBER) De 23ste editie van de Hasseltse Jeneverfeesten zette het museum en de stad weer op stelten. Doorlopend waren er demonstraties van de tonnenmaker, glasblazer, glasgraveerder en de koperslager. Verzamelclub ‘De Langeman’ exposeerde jeneverattributen. Op zaterdagnamiddag werd de nieuwe in het museum gestookte Hasseltse Graanjenever officieel voorgesteld en goedgekeurd door burgemeester Hilde Claes. Dit gebeurde met de nodige acrobatieën van slangenmens Jack in
14
the Box en met muziek van De Stoopkes. Op zondag gaven de cocktailshakers van Cocktail Sensation de nodige show. De Stoopkes en The Indepedent Booze Orchestra zorgden voor de muzikale ambiance. Aantal bezoekers: 4.062 op zaterdag, 5.440 op zondag (totaal: 9.502) 6.7. WEEK VAN DE SMAAK Onder het motto ‘de smaak van thuis’ programmeerde het museum tijdens de week van de smaak 2 workshops: Proeverij Chocolade & Jenever (17 november): 14 deelnemers Maak zelf jenevercocktails (24 november): 15 deelnemers 6.8. DAG VAN DE WETENSCHAP: WEET WAT JE EET! (25 NOVEMBER) Op de Dag van de Wetenschap kon elke museumbezoeker wetenschappelijke wetenswaardigheden over eten en drinken aan de weet komen. Doorheen het museumparcours kon hij gistcellen door een microscoop bekijken, ontdekken hoe pannenkoeken worden geflambeerd, hoe kristalsuiker kan veranderen in een suikerspin, en nog veel meer. De experimenten werden uitgevoerd in samenwerking met de Universiteit Hasselt, Faculteit Wetenschappen, Vakgroep Biologie. Om 14.30uur werd een gratis rondleiding onder begeleiding van een museumgids aangeboden. De toegang was gratis van 10 uur tot 17 uur. Aantal bezoekers: 267 7. TE GAST IN HET MUSEUM 7.1. HASSELTSE SCHRIJVERS IN HET MUSEUM (9 MEI) Het Genootschap ter bevordering van de Voordracht- en Vertelkunst bracht in het Nationaal Jenevermuseum een programma over Hasseltse schrijvers. Liesbeth Verbeek gaf dit optreden nog meer luister met zang en muziek. Aantal aanwezigen: 24 7.2. THEATER OP DE MARKT Van 9 tot en met 12 augustus vond de 15de editie van het internationaal openluchttheaterfestival Theater op de Markt plaats in Hasselt. Ook de binnenkoer van het Nationaal Jenevermuseum deed opnieuw dienst als locatie voor twee openluchtvoorstellingen: Gehoornde man – Kurt Demey (BE) – 9 & 10 augustus (4 voorstellingen) La route – Cie Anonima Teatro (F) – 11 & 12 augustus (6 voorstellingen) Aantal aanwezigen: 1.077 7.3. REDNOTE FESTIVAL (4 NOVEMBER) Rednote Festival Hasselt is de uitbreiding van het festival Hasselt Goes Classic. In het museum vond er een jazzoptreden plaats van Hepcats, die voor de gelegenheid ook hun eerste cd voorstelden. Aantal aanwezigen: 145 7.4. BEKOORLIJK (25 NOVEMBER) Het museum was gastheer voor het Jeugdkoor Kiewit naar aanleiding van de zevende editie van de Hasseltse korenhappening beKOORlijk. 8. PROMOTIE 8.1. WEBSITE EN E-ZINE In 2012 kende de website 22.458 unieke bezoekers, goed voor 29.853 bezoeken en 972.326 hits. De bezoekers brengen gemiddeld 3.47 minuten tijd op de website door. Per bezoek bekijkt men gemiddeld 4,21 pagina’s. 15,50% van de surfers bereikt de website via zoekmachines (hoofdzakelijk via Google op de zoekterm ‘jenevermuseum hasselt’). 68,10% bezoekt de website via verwijzende sites (voornamelijk www.uitinhasselt.be), 14,50% is direct verkeer naar de website. De site wordt hoofdzakelijk bezocht door Belgen en Nederlanders, maar ook Duitsers, Polen en zelfs Japanners. Het museum verstuurt op regelmatige basis een e-zine waarin geïnteresseerden op de hoogte worden gehouden van de laatste nieuwtjes over jenever en het jenevermuseum. In 2012 verschenen 9 e-zines.
15
8.2. FACEBOOK Sinds 26 november beheert het museum zijn eigen facebook-pagina (www.facebook.com/nationaaljenevermuseumhasselt), waarop regelmatig nieuwtjes over der museumwerking voor en achter de schermen worden gepost. De pagina heeft 93 ‘vind-ik-leuks’, hoofdzakelijk uit België en Nederland, 35% vrouwelijke en 65% mannelijke. Met de pagina bereikte het museum 1.333 personen. 8.3.
FOLDERS EN AFFICHES
8.3.1. Generieke museumfolder De generieke museumfolder werd verspreid via de reguliere kanalen van het museum en via de kanalen van de toeristische dienst van Hasselt, via het eigen toeristische kantoor en via beurzen waarop zij aanwezig zijn. 8.3.2. Tentoonstellingsfolders en –affiches de Voor de tentoonstelling Alcohol tijdens de 19 eeuw. Biotechnologie in volle evolutie werden een affiche (100 ex.) en een folder (4.000 ex.) gedrukt. De folder werd onder meer verspreid via mailings naar de Limburgse toeristische kantoren en de socio-culturele verenigingen. 8.3.3. Brochures ‘Educatief en recreatief aanbod voor scholen’ Eind mei verschenen de brochures ‘Educatief en recreatief aanbod voor scholen 2012-2013 in drie versies, namelijk voor kleuter-, lager- en middelbaar onderwijs. Deze brochures bundelen het educatieve en recreatieve aanbod voor het onderwijs van diverse culturele actoren uit Hasselt, waaronder ook het Nationaal Jenevermuseum. In deze publicaties wordt niet enkel het culturele aanbod voor scholen verzameld, maar ook het sportieve en recreatieve aanbod. De productie en verdeling gebeurden via de stedelijke dienst voor cultuur. 8.3.4. Museumtoeren In juli bracht AmuseeVous vzw de museumgids ‘Museumtoeren’ uit, een gids (en website) die jongeren Trotter-gewijs door museumland leidt. Hierin werd ook het Nationaal Jenevermuseum opgenomen. 8.4. GADGETS Het bestaande aanbod van postkaarten, bladwijzers, notaboekjes, e.d. werd uitgebreid met originele, herbruikbare flesverpakkingen, speciaal voor het museum ontworpen door Flagbag. Flagbag is een sociaal tewerkstellingsproject opgezet door Kringwinkel OKAZI. Oude vlaggen worden verknipt en verwerkt tot allerhande tassen en accessoires. De Flagbag-verpakkingen worden te koop aangeboden in het proeflokaal. 8.5. ENKELE BELANGRIJKE ADVERTENTIES Toeristische Attracties, 2012 Dagtoerisme Limburg, 2012 Touristram, 2012 8.6.
BELANGRIJKSTE KORTINGSACTIES
8.6.1. Dagattracties Limburg Toeristen die minstens 1 overnachting boekten in onze provincie, kregen in hun logies een pasje waarmee een aantal Belgisch- en Nederlands-Limburgse attracties met korting konden bezocht worden. Het Jenevermuseum gaf 1 euro korting op het individuele tarief. Aantal:292 personen. 8.6.2. Partnership-overeenkomst met de NMBS Op vertoon van een geldig NMBS-treinbiljet of pass betalen treinreizigers bij een bezoek aan het Nationaal Jenevermuseum 3,50 euro in plaats van 4,50 euro en ontvangen ze een gratis borrel. De actie was geldig van 1 januari tot 30 december 2012. Aantal: 227 personen. 8.6.3. Bokrijk-abonnement Op vertoon van hun Bokrijk-abonnement kunnen bezoekers éénmalig het Nationaal Jenevermuseum gratis bezoeken gedurende 2011. Aantal bezoekers met Bokrijk-abonnement: 143 personen
16
8.7. MUSEUMNIEUWS De nieuwsbrief van de stedelijke musea werd in 2012 vier keer uitgegeven. In elk nummer vindt de lezer achtergrondinformatie bij de tentoonstellingen en de op stapel staande activiteiten, een blik achter de schermen van de museumwerking en een activiteitenagenda. 8.8. PID’S / STRAATAFFICHES GROENE BOULEVARD In verschillende (culturele) instellingen in Hasselt (bv. Stedelijke musea, Cultuurcentrum Hasselt, Grenslandhallen) en bij Toerisme Hasselt hangt bij of in de buurt van de balie een groot scherm (pid of public information display) waarop tentoonstellingen/activiteiten aangekondigd kunnen worden die in Hasselt plaatsvinden. Het Nationaal Jenevermuseum maakte hiervan gebruik om zijn lopende tentoonstellingen te promoten. Ook in de grote afficheborden langs de Groene Boulevard zat per tentoonstelling gedurende 2 weken de affiche van de lopende tentoonstelling. 8.9. AANWEZIGHEID IN DE PERS Persberichten, verstuurd naar aanleiding van de tijdelijke tentoonstellingen, nieuws rond de museumwerking, enz., resulteerden in talrijke artikels of televisie- en radio-opnames. 9. BEZOEKERSRESULTATEN Sinds 2004 worden de bezoekerscijfers ingegeven op de website van het Steunpunt Toerisme en Recreatie. Hier wordt een maandelijks overzicht bijgehouden van betalende en gratis bezoekers en het gemiddeld aantal bezoekers per dag. Daaruit leiden we af dat het Jenevermuseum in 2012 gedurende 291 dagen toegankelijk was met een gemiddelde van 135 bezoekers per open dag en 39.206 in totaal. 9.1.
AANTAL BEZOEKERS PER MAAND
Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December Totaal
2012 394 1.846 2.369 2.969 3.083 2.924 2.290 3.160 2.967 12.224 2.639 2.341 39.206
2011 573 2.545 2.228 2.883 3.923 3.166 3.204 2.988 4.185 12.964 2.879 2.685 44.223
2010 106 2.599 3.155 4.040 5.057 3.920 3.139 6.902 7.161 13.093 3.592 2.568 55.332
2009 2.400 5.873 4.414 6.366 7.526 5.740 4.667 5.250 5.337 15.459 3.414 2.548 68.994
2008 367 2.976 2.288 3.416 4.442 3.462 3.342 4.024 4.400 14.725 3.729 3.007 50.178
2007 366 2.537 2.547 3.525 4.273 4.233 3.572 4.278 5.068 14.575 3.222 2.326 50.522
17
9.2.
BEZOEKERSCATEGORIEËN
Categorie Volwassenen Kinderen (-12 jaar) Jongeren (13-26 jaar) Volwassenen - groep Scholen - groep Uit-pas Hasselt Smaakkaart Snoeproute Opendeurdagen Jeneverfeesten Totaal 9.3.
2012 17.434 557 2.783 6.517 596 290 0 932 595 9.502 39.206
44.5 1.4 7.1 16.6 1.5 0.7 2.4 1.5 24.2 100
2011
%
2010
%
2009
%
17.827 585 3.039 9.208 1.482 723 35 854 1.575 8.895 44.223
40.3 1.3 6.9 20.8 3.4 1.6 0.1 1.9 3.6 20.1 100
23.704 792 3.563 12.577 1.522 547
42.8 1.4 6.4 22.7 2.8 1.0
466 2.823 9.338 55.332
0.8 5.1 16.9 100
16.403 929 2.299 14.193 2.298 686 19.499 806 616 11.265 68.994
23.7 1.3 3.3 20.6 3.3 1.0 28.3 1.2 0.9 16.3 100
HERKOMST VAN DE BEZOEKERS
Sinds begin 2011 vraagt het baliepersoneel naar de postcode van de bezoekers. Deze wordt bijgehouden in het kassasysteem. Zo wordt gepeild naar de herkomst van de bezoekers. De bezoekers komen overwegend uit de provincies Antwerpen (17,6 %), Oost-Vlaanderen (17,2 %) en West-Vlaanderen (16,5%). Ruim 12 % van de bezoekers komt uit Nederland.
18
9.4.
AANTAL GROEPSBEZOEKEN PER MAAND
Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December Totaal
2012 0 18 44 58 49 61 16 22 66 52 45 32 463
2011 4 26 31 39 77 53 20 23 80 54 45 46 498
2010 2 27 70 65 78 88 22 48 98 78 50 36 662
2009 20 47 57 102 123 129 50 56 105 84 58 28 859
2008 3 38 37 66 95 75 30 37 73 83 61 34 632
2007 5 24 70 63 80 99 33 39 89 81 76 38 697
2006 3 41 62 84 97 97 51 48 90 71 74 43 761
19
9.5.
AANTAL GIDSBEURTEN PER MAAND
Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December Totaal 9.6.
2012 0 22 47 70 57 67 15 22 72 58 42 37 509
2011 4 26 27 35 76 53 17 23 80 54 45 46 486
2010 2 23 57 59 90 90 23 64 136 86 57 38 725
2009 19 51 61 93 147 133 38 66 114 69 59 28 878
2008 2 35 38 63 103 88 30 34 97 96 65 34 685
2007 8 32 68 74 73 115 34 42 86 92 78 38 740
2006 3 38 58 88 90 106 53 56 96 87 80 45 800
AANTAL GIDSBEURTEN PER TAAL
Nederlands Frans Duits Engels Totaal
2012
%
2011
415 37 25 32 509
81,5 7,3 4,9 6.3 100%
396 37 26 27 486
% 81,5 7,6 5,3 5,6 100%
2010 623 39 30 33 725
% 85.9 5.4 4.1 4.6 100%
2009 781 49 26 22 878
% 89.0 5.6 3.0 2.5 100 %
20
9.7.
HERKOMST VAN DE GROEPEN
Limburg Antwerpen Vlaams-Brabant Oost-Vlaanderen West-Vlaanderen
Vlaanderen Brussel Liège Brabant Wallon Hainaut Namur Luxembourg
Wallonië Nederland Duitsland Frankrijk Engeland Rest Europa Andere continenten
Buitenland Totaal
9.8.
2012
%
2011
%
2010
%
198 71 44 43 21 377 21 11 2 2 3 0 18 33 10 1 1 2 0 47
42,8 15,3 9,5 9,3 4,5 81,4 4,5 2,4 0,4 0,4 0,6 0,0 3,9 7,1 2,2 0,2 0,2 0,4 0,0 10,2
219 79 45 28 28 399 17 15 2 3 0 0 20 32 15 0 0 3 0 50
45.1 16.3 9.3 5.8 8.8 82.1 3.5 3.1 0.4 0.6 0,0 0,0 4.1 6.6 3.1 0 0 0.6 0 10.3
211 109 74 45 34 483 21 15 2 6 1 5 29 66 34 5 7 13 4 129
31.9 16.5 11.2 6.8 5.1 73 3.2 2.3 0.3 0.9 0.2 0.8 4.5 10 5.1 0.8 1.1 2.0 0.6 19.6
463
100%
486
100%
662
100%
EVOLUTIE JAARCIJFERS SINDS 1988
21
III. ALGEMEEN MANAGEMENT Beleidsplan 2009-2014 p. 25 - 27 Strategische doelstelling: management en organisatie Het Nationaal Jenevermuseum dynamiseert de vzw-werking en creëert daarbij een zo breed mogelijk draagvlak. Strategische doelstelling: samenwerking Het Nationaal Jenevermuseum stimuleert en coördineert regionale en internationale samenwerkingsverbanden (netwerkvorming) die dankzij een duidelijk geprofileerde en sterk gestructureerde organisatie blijk geven van een (inter)nationale inhoudelijke en promotionele slagkracht. 1. ORGANISATIESTRUCTUUR Het Nationaal Jenevermuseum is een stedelijke instelling die in de uitvoering van zijn basisfuncties ondersteund wordt door de vzw Nationaal Jenevermuseum Hasselt. Het stadsbestuur en de vzw legden de afspraken en de verantwoordelijkheden in een overeenkomst vast. Deze overeenkomst regelt ook de samenstelling van de stuurgroep die als overkoepelend bestuursorgaan voor de Stedelijke Musea Hasselt de geïntegreerde stedelijke visie en de samenwerking bewaakt. Deze stuurgroep vergaderde op 22 mei. Samenstelling Namens het stadsbestuur Hilde Claes, burgemeester Jean-Paul Houben, stadssecretaris Karolien Mondelaers, schepen van cultuur Namens de vzw’s Patrick Reygel, voorzitter vzw Nationaal Jenevermuseum Hasselt Michel Ilsen, voorzitter vzw Stadsmuseum Hasselt Stijn Helsen, voorzitter vzw Vrienden van het Modemuseum Hasselt Hugo Dufour, secretaris vzw Nationaal Jenevermuseum Hasselt John Martens, secretaris vzw Stadsmuseum Hasselt Eliane Defosse, ondervoorzitter vzw Vrienden van het Modemuseum Hasselt Namens de musea Ann Vandeput, hoofdcoördinator Stedelijke Musea, Davy Jacobs, coördinator Nationaal Jenevermuseum Ann Delbeke, coördinator Het Stadsmus Kenneth Ramaekers, coördinator Modemuseum Hasselt Namens de afdeling Jean-Pierre Swerts, cultuurbeleidscoördinator 2. NATIONAAL JENEVERMUSEUM HASSELT VZW 2.1. ALGEMENE VERGADERING In 2012 werden 82 personen als effectief en dus stemgerechtigd lid geregistreerd. De vzw telt 7 toegetreden leden en 5 bedrijven en/of verenigingen die lid zijn. De algemene vergadering vond plaats op 26 maart. Tijdens de algemene vergadering vonden de tweejaarlijkse bestuurdersverkiezingen plaats, alsook de vierjaarlijkse voorzittersverkiezing.
22
2.2. RAAD VAN BESTUUR De raad van bestuur van de vzw Nationaal Jenevermuseum Hasselt vergaderde op 12 maart, 14 mei, 10 september en 12 november.
Samenstelling Voorzitter Ondervoorzitter Secretaris Penningmeester Leden
Namens de stad Hasselt Uitgenodigd Conservator Diensthoofd musea Cultuurbeleidscoördinator
Patrick Reygel Livin Kelles Hugo Dufour Kelly Cleenders Peter Berx, Jacques Collen, Koen De Jans, Bernard Filliers, Chantal Gheysen, Martin Lenaerts, Carl Matthys, Raymond Quetin, Willy Smeets, Rolf Sterckx, Lieven Stevens, Alexis Van Brabant, Jo Van Caenegem, Eric Van Schoonenberghe, Michel Verdonck Karolien Mondelaers, schepen van cultuur Davy Jacobs Ann Vandeput Jean-Pierre Swerts
2.3. DAGELIJKS BESTUUR Het dagelijks bestuur vergaderde op 13 februari, 16 april, 11 juni en 10 december. Samenstelling: Peter Berx, Kelly Cleenders, Jacques Collen, Hugo Dufour, Livin Kelles, Patrick Reygel, Ann Vandeput, Eric Van Schoonenberghe, Davy Jacobs 2.4. WERKGROEPEN De werkgroepen functioneren als creatieve en inhoudelijke denktanks, als platform van deskundigen museummedewerkers en vrijwillige medewerkers - die adviserend optreden en in bepaalde gevallen taken uitvoeren. Desgevallend kunnen adhoc projectwerkgroepen samengesteld worden. 2.4.1. Werkgroep Publiekswerking Deze werkgroep overlegt de programmatie van tentoonstellingen, evenementen en andere publieksgerichte acties en bedenkt arrangementen. Zij bespreekt de promotionele acties en volgt de algemene communicatie op. Belangrijkste agendapunten: voorbereiding tentoonstellingen en evenementen, ledenwerking Samenstelling: Livin Kelles (voorzitter), Hugo Dufour, Chantal Gheysen, Davy Jacobs, Livin Kelles, Lieven Stevens, Jean-Pierre Swerts, Jos Tuts, Ann Vandeput, Michel Verdonck De werkgroep vergaderde op 14 mei. 2.4.2. Werkgroep Documentatiecentrum Deze werkgroep adviseert de raad van bestuur en ondersteunt het museumpersoneel bij uitbouw, registratie en ontsluiting van het documentatiecentrum. Belangrijkste agendapunten: aankopen publicaties, ordenen tijdschriftenreeksen, sorteren pers- en andere knipsels, digitaliseren audiovisueel materiaal en fotografisch materiaal. Samenstelling: Jacques Collen (voorzitter), Davy Jacobs, Robrecht Penders De werkgroep vergaderde wegens omstandigheden niet in 2012. 2.4.3. Werkgroep Educatie Deze werkgroep adviseert de raad van bestuur en ondersteunt het museumpersoneel bij het optimaliseren en evalueren van de pedagogisch-didactische benadering van de museuminhoud. Concreet houdt de werkgroep zich bezig met het ontwikkelen van workshops en educatieve pakketten voor jongeren. Belangrijkste agendapunten: permanente evaluatie van de educatieve workshops, voorbereiding van educatieve evenementen zoals de Dag van de Wetenschap, e.d.
23
Samenstelling: Peter Berx (voorzitter), Davy Jacobs, Gerarda Lamerichs, Jos Moens, Patrick Reygel, Joke Smets, Michel Verdonck De werkgroep vergaderde op 21 mei, 11 september en 12 november. 2.4.4. Werkgroep Stoken Deze werkgroep adviseert de raad van bestuur en ondersteunt het museumpersoneel bij de productie van kwaliteitsvolle graanjenevers met de 19de-eeuwse productieapparatuur, en de huislikeuren Elixir en Oranjebitter. Dit betreft o.m.: het opstellen van een stookplanning, toezien op de administratie voor Douane & Accijnzen, toezien op de veiligheid en hygiëne bij de productie, advies verlenen m.b.t. de technische deelcollecties, enz. Belangrijkste agendapunten: onderhoud van de stookinstallatie, HACCP-autocontrolegids, dossier milieuvergunning, e.d. Samenstelling: Peter Berx (voorzitter), Jan Kempeneers, Martin Lenaerts, Marc Mouha, Willy Smeets, Ann Vandeput, André Vanhees, Eric Van Schoonenberghe De werkgroep vergaderde op 26 maart, 11 juni en 10 december. 2.5. VRIJWILLIGERS In totaal 20 vrijwilligers werkten binnen een vrijwilligerscontract met de vzw in het proeflokaal op de maandagen, weekenddagen en feestdagen in juli en augustus. Tijdens de Hasseltse Jeneverfeesten stonden zij mee in voor de algemene begeleiding van de mensenstroom. Ook bij enkele andere piekmomenten assisteerden zij in het proeflokaal. Enkele vrijwilligers verlenen hun medewerking aan het technisch onderhoud van de stookinstallatie en andere productieapparatuur. Anderen werken mee aan de collectieregistratie, sorteren of scannen documentair materiaal of trekken op pad om foto’s te nemen van stokerijen en stokerijrestanten overal te velde. De crew van vrijwilligers vormt een welgekomen aanvulling op het vaste personeelsbestand (cf. infra). 3. STAD HASSELT 3.1.
PERSONEELSBESTAND
3.1.1. Stafmedewerkers De stedelijke musea (Nationaal Jenevermuseum, Het Stadsmus, het Modemuseum en het Beiaardmuseum) sorteren onder de afdeling cultuur, toerisme, musea, archief en erfgoedcel. Zij worden geleid door het diensthoofd stedelijke musea en delen een staf bestaande uit een medewerker publiekswerking en een medewerker educatieve werking. Elk museum heeft een conservator die verantwoordelijk is voor het voorbereiden en uitvoeren van het beleid, de dagelijkse leiding en de contacten met de museumvzw. Diensthoofd stedelijke musea Stafmedewerker publiekswerking Stafmedewerker publiekswerking Stafmedewerker educatie
Ann Vandeput Joanie Dehullu Tine Rock Joke Smets
voltijds deeltijds (80%) (tot 31 januari) deeltijds (80%) (vanaf 12 november) deeltijds (80%)
3.1.2. Museummedewerkers Het personeelsbestand van het Jenevermuseum bedraagt 7,36 VE zonder gemeenschappelijke staffuncties. Conservator Collectiebeheerder Administratief medewerker Registrator Technisch bediende Onthaalbedienden
Davy Jacobs Joanie Dehullu Sabine Palmans Tony Damen Jan Kempeneers Robby Herck Bruno Maldoy Kristel Marechal Linda Molhoek Joke Teuwens
voltijds deeltijds (80%) (vanaf 1 februari) deeltijds (80%) deeltijds (50%) voltijds deeltijds (50%) (vanaf 2 mei) deeltijds (50%) vanaf 9 mei) voltijds (vanaf 6 maart) deeltijds (50%) deeltijds (50%) (tot 16 mei)
24
Onthaalbediende/arbeider
Sabine Wolfs Danny Hansen
deeltijds (50%) voltijds
Stagiairs: de Sey Samlioglu - Provinciale Handelsschool Hasselt - 7 jaar kantoorautomatisering - 1,5 dagen per week, schooljaar 2011-2012: onthaalfunctie aan de balie en in het proeflokaal de Hasibe Buyukboyaci - Provinciale Handelsschool Hasselt - 7 jaar kantoorautomatisering - 1,5 dagen per week, schooljaar 2012-2013: onthaalfunctie aan de balie en in het proeflokaal 3.2. WERKBEZOEKEN – STUDIEDAGEN – CURSUSSEN – VOORDRACHTEN Hierna worden een aantal opleidingen en werkbezoeken opgenomen die niet kaderen in de organisatiegebonden opleidingen georganiseerd door het stadsbestuur. Omgaan met auteursrechten bij het maken van een papieren of digitale publicatie (provincie Limburg, Hasselt, 9 februari – conservator, collectiebeheerder) Digitaal fotograferen van museale objecten (FARO, Brussel, 13 & 27 maart – collectiebeheerder) Adlib voor beginners (PCCE, Hasselt, 11 mei – collectiebeheerder) Gewikt en gewogen: over meten en evalueren (FARO, Brussel, 8 mei – conservator, diensthoofd stedelijke musea) Oprichting Limburgs cultuureducatief netwerk (KHLim Diepenbeek, 8 mei – stafmedewerker educatie) Resonantiemoment project kunstvakken (PHL Hasselt, 29 mei – stafmedewerker educatie) Groot onderhoud 2012 / Valoriseer uw collecties! (FARO, Brussel, 19 oktober – conservator, collectiebeheerder) In goede handen. Erfgoed in depots – Depotinrichting als sleutel tot een efficiënt collectiebeheer (Vlaamse depotconsulenten, Asse, 5 november – collectiebeheerder) In goede handen. Erfgoed in depots – Veilig/Beveiligd: erfgoeddepots (Vlaamse depotconsulenten, Antwerpen, 12 november – collectiebeheerder) Spectrum (PCCE, Hasselt, 23 november – collectiebeheerder) In goede handen. Erfgoed in depots – Zeker bewaren, verpakken en transporteren (Vlaamse depotconsulenten, Ename, 26 november – collectiebeheerder) Symposium ‘Streekgebonden authenticiteit (ASG, Diepenbeek, 27 november – conservator) ETWIE ontmoetingsdag (ETWIE, Mechelen, 1 december – conservator) In goed handen. Erfgoed in depots – Collectiebeleid: de basis voor een efficiënte depotwerking (Vlaamse depotconsulenten, Gent, 3 december – collectiebeheerder) Contactdag Erfgoedplus (Erfgoedplus, Leuven, 4 december – collectiebeheerder) In goed handen. Erfgoed in depots – Informatiebeheer in je depotwerking (Vlaamse depotconsulenten, Sint-Truiden, 10 december – collectiebeheerder) Zie ook de prospecties in het kader van het herinrichtingsproject van het museum (cf. supra) 3.3. VERTEGENWOORDIGING – LIDMAATSCHAPPEN Het diensthoofd stedelijke musea is lid van de Oost-Vlaamse provinciale erfgoedcommissie en de cultureclub Hasselt. Ze is bestuurder van de Triënnale Hasselt en vzw Hasseltse Jeneverfeesten. De conservator is lid van de pool van deskundigen, opgericht door de minister van Cultuur en waaruit de visitatiecommissies voor musea worden samengesteld. In die hoedanigheid bracht hij een bezoek aan het Jakob Smitsmuseum in Mol en het Stedelijk Museum in Hoogstraten. De conservator is lid van beoordelingscommissie cultureel-erfgoedconvenants, samengesteld door de minister van Cultuur. De conservator maakt deel uit van de klankbordgroep van de veldanalyse van gastronomisch erfgoed, een initiatief van het Centrum Agrarische Geschiedenis. De conservator is lid van de vzw ETWIE (Expertisecentrum voor Technisch, Wetenschappelijk en Industrieel Erfgoed) 4. SAMENWERKINGSVERBANDEN 4.1. NETWERK ERFGOED VAN ETEN & DRINKEN (E.E.D.) Het Nationaal Jenevermuseum nam in samenwerking met de Academie voor Streekgebonden Gastronomie in 2009 het initiatief om een netwerk op te richten van Vlaamse en Brusselse musea met als thema ‘gastronomie’. Het samenwerkingsverband kwam in 2011 samen op 20 januari in ’t Groentemuseum in Sint-Katelijne-Waver. Er werd beslist een haalbaarheidsstudie te laten
25
uitvoeren. De vzw diende hiervoor nog in 2011 een aanvraag voor een projectsubsidie in bij de Provincie Limburg en de Vlaamse Gemeenschap. De Provincie Limburg honoreerde het project. De Vlaamse Gemeenschap besliste niet te honoreren. Voor de haalbaarheidsstudie werd AjouR, bureau voor procesbegeleiding, onder arm genomen. Er werd een plannings-/stuurgroep samengesteld die het hele traject superviseerde en feedback formuleerde op het veldwerk dat het bureau samen met de museumconservator uitvoerde. De planningsgroep werkte vervolgens een uitgebreide visie uit met doelstellingen, een voorstel voor de structuur van het netwerk, een jaarprogramma en een financieel plan. De planningsgroep bereidde ook een stichtingsvergadering voor. De volledige haalbaarheidsstudie werd in een uitvoerig eindrapport gegoten en beknopt “vertaald” in een brochure bestemd voor de sector. De stichtingsvergadering van het netwerk E.E.D. was voorzien op 15 december in mechelen (brouwerij het Anker), maar werd afgelast wegens te beperkte respons. De planningsgroep besliste om in 2012 in overleg met FARO en CAG te bekijken welke mogelijkheden er nog eventueel zijn voor het netwerk E.E.D.
4.2. EUROPEES NETWERK VOOR GEDISTILLEERD De samenwerking met de Nederlandse musea voor gedistilleerd wordt voortgezet. Jaarlijks leggen de partners hun (meer)jarenplanning samen om te bekijken rond welke actiepunten kan samenwerkt worden. Het netwerk bereidt, met nog andere museale partners uit Nederland en België, een project de ste voor rond alcoholsmokkel en sluikstokerij in het grensgebied in de 19 en 20 eeuw. Dit mondde in oktober 2012 uit in een rondreizende tentoonstelling en een publicatie. De partners kwamen samen op 1 maart, 14 juni en 29 november. 5. VEILIGHEID 5.1. ALGEMENE VEILIGHEID VAN PERSONEN EN COLLECTIE Naar aanleiding van het hernieuwen van de milieu- en exploitatievergunning voor de stokerij, werden de zoneringsplannen door AIB Vinçotte up-to-date gebracht en werd er een explosieveiligheidsdocument opgesteld. De camerabewaking werd gedigitaliseerd en uitgebreid met 5 camera’s. Live beelden en opgenomen beelden kunnen nu geraadpleegd worden via het netwerk van op afstand. Het calamiteitenplan werd verder aangevuld en up-to-date gebracht. In 2012 werd gestart met het bijhouden van een incidentenlijst voor het museum. Er werden 9 incidenten gemeld. Het betrof hier hoofdzakelijk valse alarmmeldingen veroorzaakt door een menselijke of technische fout. 5.2. VOEDSELVEILIGHEID In 2011 verliep de milieu- en exploitatievergunning voor de stokerij van het Nationaal Jenevermuseum en werd er in samenwerking met de stedelijk milieudienst verder gewerkt om in een nieuwe vergunning aan te vragen bij de Vlaamse Gemeenschap. Cf. supra 5.1. Op 25 oktober vond er een inspectie plaats van de productie door het FAVV. Er waren geen opmerkingen.
26
6. FINANCIELE WERKING 6.1.
STAD HASSELT VOOR HET NATIONAAL JENEVERMUSEUM
6.1.1.
Afrekening 2012 Stad Hasselt voor het Nationaal Jenevermuseum
EG 70 EG 71 EG 91
Uitgaven 2012 Personeelskosten Werkingskosten Investeringen (uitrusting, buitengewoon onderhoud, enz.)
Totaal Inkomsten 2012 Diverse inkomsten (o.a. subsidies gesco’s) Subsidies (werkingssubsidies provincie) Subsidies (investeringsubsidies provincie)
Totaal
45.176,29 125.000,00 20.000,00 190.176,29
Begroting 2013 Stad Hasselt voor het Nationaal Jenevermuseum (onder voorbehoud van goedkeuring)
EG 70 EG 71 EG 91
Uitgaven 2013 Personeelskosten Werkingskosten Investeringen (uitrusting, buitengewoon onderhoud, herinrichting, enz.)
Totaal EG 60/61 EG 61 EG 80 Totaal
89.272,70 596.904,93
EG 60/61 EG 61 EG 80
6.1.2.
391.383,66 116.248,57
426.365,00 127.240,00 355.000,00 908.605,00
Inkomsten 2013 Diverse inkomsten (o.a. subsidies gesco’s) Subsidies (werkingssubsidies provincie) Investeringssubsidies (herinrichting)
52.600,00 125.000,00 200.000,00 377.600,00
27
6.2.
NATIONAAL JENEVERMUSEUM HASSELT VZW
6.2.1.
Balans per 31 december 2012
ACTIEF
OPRICHTINGSKOSTEN, VASTE ACTIVA INSTALLATIES, MACHINES & UITRUSTING 230000 Installaties en machines 230009 Afschrijving installaties en machines 231000 Inrichting museum 231009 Afschrijving inrichting museum 231100 Verbouwing onthaalbalie 231109 Afschrijving verbouwing onthaalbalie
400.935,70 19.857,13 30.689,51 -29.828,67 262.988,24 -258.101,86 232.877,24 -218.767,33
MEUBILAIR EN ROLLEND MATERIEEL 240010 Bureelmeubilair 240019 Afschrijving bureelmeubilair 240020 Kantoormateriaal 240029 Afschrijving kantoormateriaal 240030 Software website 240039 Afschrijving software website
5.013,15 -5.013,15 23.092,64 -17.864,79 5.155,00 -4.124,00
OVERIGE MATERIELE VASTE ACTIVA 263000 Collectievorming per 31/12/90 263100 Collectievorming bibliotheek 263200 Collectievorming museum
32.620,16 55.583,30 273.216,26
FINANCIËLE VASTE ACTIVA 288000 Borgtocht proefstoken
6.258.85
362.419,72
12.400,00 12.400,00
VOORRADEN HANDELSGOEDEREN 340000 Handelsgoederen 340100 Voorraad leeggoed
87.511,73 87.511,73 77.458,14 10.053,59
VORDERINGEN OP TEN HOOGSTE 1 JAAR HANDELSVORDERINGEN 400110 Klanten OVERIGE VORDERINGEN 416600 Gewaarborgde verpakkingen OVERLOPENDE REKENINGEN 490000 Over te dragen kosten
3.504,37 3.351,70 3.351,70 49,67 49,67 103,00 103,00
GELDBELEGGINGEN EN LIQUIDE MIDDELEN
48.261,58
TERMIJNDEPOSITO'S 531000 KBC Spaarrekening 745-1131288-76
23.142,45
KREDIETINSTELLINGEN 550100 Fortis BNP Paribas 001-217769-95 550200 KBC Bankrekening 735-1131288-62
380,96 18.728,76
KASSEN
23.142,45
19.109,72
5.971,31
28
570000
Kas-contanten
INTERNE OVERBOEKINGEN 580100 Betaalkaarten
5.971,31 38,10 38,10
VERLIES
6.712,93
TOTAAL ACTIEF
546.926,31
PASSIEF
EIGEN VERMOGEN OVERGEDRAGEN WINST/VERLIES 140000 Overgedragen winst
528.724,22 528.724,22 528.724,22
VORDERINGEN EN SCHULDEN OP MAX. 1 JAAR HANDELSSCHULDEN 440110 Leveranciers OVERIGE SCHULDEN 451000 Te betalen BTW OVERLOPENDE REKENINGEN 493000
18.202,09 16.338,46 16.338,46 1.838,63 1.838,63 25,00 25,00
GELDBELEGGINGEN IN LIQUIDE MIDDELEN INTERNE OVERBOEKINGEN
TOTAAL PASSIEF
0,00 0,00
546.926,31
29
6.2.2.
Resultaten per 31 december 2012
DEBET
KOSTEN HANDELSGOEDEREN, GROND- EN HULPSTOFFEN KOSTEN EIGEN PRODUCTIE DRANKEN EN VOEDING DIVERSE ARTIKELEN VOORRAADWIJZIGINGEN DIENSTEN EN DIVERSE GOEDEREN DIVERSE TENTOONSTELLINGEN EN EVENEMENTEN KOSTEN ORGANISATIE KOSTEN SECRETARIAAT PROJECT “HONGER EN DORST” de TENTOONSTELLING "ALCOHOL IN DE 19 EEUW" TENTOONSTELLING "TERSLUIKS" EDUCATIEVE PROJECTEN
195.303,08 40.037,57 27.181,09 29.100,58 2.582,89 -18.826,99 107.316,45 6.558,53 14.315,69 6.348,68 19.651,11 29.989,86 28.116,99 2.335,59
KOSTEN (GELEGENHEIDS)PERSONEEL
13.766,25
AFSCHRIJVINGEN, WAARDEVERMINDERINGEN
28.923,58
ANDERE BEDRIJFSKOSTEN
4.688,76
FINANCIËLE KOSTEN
479,86
BELASTINGEN OP RESULTAAT
90,61
TOTAAL DEBET
195.303,08
CREDIT
OPBRENGSTEN OMZET OPBRENGSTEN TICKETS EN LIDGELDEN OPBRENGSTEN HANDELSGOEDEREN ANDERE UITBATINGSOPBRENGSTEN OPBRENGSTEN PUBLIEKSACTIVITEITEN DIVERSE OPBRENGSTEN DIVERSE ANDERE BEDRIJFSOPBRENGSTEN FINANCIELE OPBRENGSTEN VERLIES TOTAAL CREDIT
188.590,15 175.958,69 58.877,24 117.081,45 12.087,13 2.107,50 3.155,86 6.823,77 544,33 6.712,93 195.303,08
30
6.2.3.
Begroting 2013
KOSTEN Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen Kosten eigen productie Dranken en voeding Diverse artikelen Voorraadwijzigingen Diensten en diverse goederen Diverse tentoonstellingen / evenementen Tento 1 (Tersluiks) Educatieve projecten Kosten organisatie Kosten secretariaat Project actualisering Kosten (gelegenheids)personeel Afschrijvingen Andere bedrijfskosten Financiële kosten Collectievorming TOTAAL
39.000,00 18.000,00 18.000,00 3.000,00 73.500,00 3.000,00 7.500,00 1.500,00 15.000,00 6.500,00 40.000,00 11.000,00 28.000,00 500,00 1.000,00 10.000,00 163.000,00
OPBRENGSTEN Omzet Opbrengsten tickets - lidgelden Opbrengsten handelsgoederen Andere uitbatingsopbrengsten Opbrengsten publieksactiviteiten Diverse opbrengsten Diverse andere opbrengsten (subsidies, …) Financiële opbrengsten
136.000,00 52.000,00 84.000,00 26.000,00 3.000,00 3.000,00 20.000,00 1.000,00
TOTAAL
163.000,00
Totaal kosten
163.000,00
RESULTAAT
0,00