(Voormalig) Woningstichting Dinxperlo. Jaarstukken 2014

(Voormalig) Woningstichting Dinxperlo Jaarstukken 2014

Inhoudsopgave

jaarverslag 1.

Algemene gegevens........................................................................................................... 4

2.

Gericht op de toekomst ..................................................................................................... 5

3.

Verslag van het bestuur ..................................................................................................... 7 3.1. ZICHT OP THUIS, KOERSDOCUMENT 2012-2015 ........................................................................ 7 3.2. SAMEN WERKEN AAN EEN THUIS ..................................................................................................... 8 3.3. DE ORGANISATIE ............................................................................................................................ 11 3.3.1. Juridische structuur ............................................................................................................. 11 3.3.2. Verbindingen .......................................................................................................................... 11 3.3.3. Verenigingen van Eigenaars ............................................................................................. 13 3.3.4. Organisatie Woningstichting Dinxperlo ........................................................................ 14 3.3.4.1. Raad van Commissarissen....................................................................................... 14 3.3.4.2. Het bestuur ...................................................................................................................... 16 3.3.4.3. De medewerkers van WSD ...................................................................................... 16 3.3.5. Huisvesting centraal in Dinxperlo .................................................................................. 20 3.3.6. Risicobeheersing en control bij WSD ............................................................................ 21 3.3.7. Accountant .............................................................................................................................. 22 3.3.8. Visitatie .................................................................................................................................... 22

4.

Volkshuisvestingsverslag ................................................................................................. 23

5.

Werkzaam in het belang van de volkshuisvesting ............................................................. 23 5.1. 5.2. 5.3. 5.4.

6.

DE PROJECTEN ................................................................................................................................ 23 DOMOTICA EN VERPLEEGZORG ...................................................................................................... 24 GRONDAANKOPEN/ STRATEGISCHE AANKOPEN............................................................................ 24 BUITENLANDSE PROJECTEN ........................................................................................................... 24

Investeren in kwaliteit ..................................................................................................... 24 6.1. 6.2. 6.3. 6.4. 6.5. 6.6.

7.

INVESTEREN IN EEN GOED WONINGBESTAND .............................................................................. 25 VERKOOP VAN HUURWONINGEN .................................................................................................... 25 AANKOOP BEZIT ............................................................................................................................. 25 OPGELEVERD BEZIT ........................................................................................................................ 25 SLOOP VAN BESTAANDE WONINGEN ............................................................................................. 26 DE WONINGVOORRAAD .................................................................................................................. 26

Investeren in betaalbare huren ........................................................................................ 26 7.1. 7.2. 7.3. 7.4. 7.5.

8.

HUURBELEID ................................................................................................................................... 26 KERNVOORRAAD ............................................................................................................................. 27 HUURACHTERSTANDEN .................................................................................................................. 27 WONINGZOEKENDEN...................................................................................................................... 28 WOONRUIMTEVERDELING NAAR HUURKLASSE ............................................................................. 29

Wonen, welzijn en zorg/ huisvesting bijzondere doelgroepen ........................................... 30 8.1. 8.2.

9.

WONEN, WELZIJN EN ZORG ......................................................................................................... 30 HUISVESTEN VAN BIJZONDERE DOELGROEPEN ............................................................................ 30

Betrokkenheid van bewoners bij beheer en beleid ........................................................... 31 9.1. 9.2. 9.3. 9.4. 9.5.

10.

EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID .................................................................................................. 31 REGIONALE GESCHILLENCOMMISSIE............................................................................................. 32 HUURCOMMISSIE ............................................................................................................................ 32 DE BEWONERSRAAD ...................................................................................................................... 32 ACTIEVE COMMUNICATIE MET HUURDERS .................................................................................... 33

Leefbare buurten en wijken ............................................................................................. 34

11.

Financieel beleid ............................................................................................................. 36

11.1. FINANCIEEL BELEID EN PERSPECTIEF ..................................................................................... 36 11.2. WAARDERING BEZIT ................................................................................................................... 37 11.3. WEERSTANDSVERMOGEN........................................................................................................... 37 11.4. JAARRESULTAAT 2014 .............................................................................................................. 38 11.5. FINANCIËLE POSITIE .................................................................................................................. 39 11.6. ONRENDABELE INVESTERINGEN .............................................................................................. 39 11.7. TREASURY ..................................................................................................................................... 39 11.7.1. Cashmanagement ............................................................................................................. 40 11.7.2. Financieringsmanagement .......................................................................................... 40 11.7.3. Beleggingen ......................................................................................................................... 41 11.7.4. Risicomanagement .......................................................................................................... 41 11.7.5. Organisatorische invulling .......................................................................................... 41 11.8. VERBINDINGEN MET ANDERE RECHTSPERSONEN ................................................................. 42 11.9. PROGNOSES VOOR DE KOMENDE JAREN ................................................................................. 42

12.

Verklaring besteding middelen ........................................................................................ 43

13.

Verslag van de Raad van Commissarissen......................................................................... 44

13.1. ALGEMEEN ..................................................................................................................................... 44 13.2. STATUTAIR KADER ...................................................................................................................... 45 13.3. GOVERNANCESTRUCTUUR EN GOVERNANCECODE ................................................................ 45 13.3.1. Governancestructuur ................................................................................................. 45 13.3.2. Governancecode ........................................................................................................... 46 13.4. ONAFHANKELIJKHEID ................................................................................................................ 46 13.5. VERANTWOORDING..................................................................................................................... 46 13.6. SAMENSTELLING RAAD VAN COMMISSARISSEN .................................................................. 50 13.7. REMUNERATIEBELEID EN BEZOLDIGING BESTUUR............................................................... 51 13.8. BEZOLDIGING RAAD VAN COMMISSARISSEN ....................................................................... 52 13.9. TOT SLOT ....................................................................................................................................... 52

14.

Kengetallen 2010 – 2014.................................................................................................. 53

JAARREKENING 15.

Jaarrekening ................................................................................................................... 55

15.1. 15.2 15.3. 15.4. 15.5. 15.6. 15.7. 15.8. 15.9. 15.10. 15.11. 15.12.

17.

GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2014...................................................... 55 GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING 2014................................................ 57 GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT 2014 .............................................................. 58 WAARDERINGSGRONDSLAGEN GECONSOLIDEERDE JAARREKENING ............................... 59 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2014 ................ 68 TOELICHTING GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING 2014 ...................... 81 ENKELVOUDIGE BALANS PER 31 DECEMBER 2014 ............................................................. 88 ENKELVOUDIGE WINST- EN VERLIESREKENING 2014 ....................................................... 90 ENKELVOUDIG KASSTROOMOVERZICHT 2014 ..................................................................... 91 WAARDERINGSGRONDSLAGEN ENKELVOUDIGE JAARREKENING ...................................... 92 TOELICHTING OP ENKELVOUDIGE BALANS PER 31 DECEMBER 2014 ............................. 92 TOELICHTING OP DE ENKELVOUDIGE WINST- EN VERLIES-REKENING 2014 ............. 105

Overige gegevens ...........................................................................................................112

17.1. CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT ....................................... 112 17.2. STATUTAIRE RESULTAATBESTEMMING ...................................................................................... 112 17.3. VOORSTEL RESULTAATBESTEMMING .......................................................................................... 112 17.4. GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM ........................................................................................ 112

1.

Algemene gegevens

Bij de beoordeling van deze algemene gegevens dient met het volgende rekening te worden gehouden: Woningstichting Dinxperlo is per 1 januari 2015 juridisch gefuseerd in Woningstichting De Woonplaats te Enschede. Daarmee houdt Woningstichting Dinxperlo vanaf die datum op te bestaan.

Naam van de toegelaten instelling

: Woningstichting Dinxperlo

Gemeente van vestiging

: Aalten

Adres

: Raadhuisstraat 8, 7091 CK, Dinxperlo

Correspondentieadres

: Postbus 30, 7090 AA, Dinxperlo

Telefoonnummer

: 0315-651461

Email

: [email protected]

Website

: www.wsdinxperlo.nl

Werkgebied

: Gemeente Aalten, gemeente Doetinchem, gemeente Montferland, gemeente Oude IJsselstreek en gemeente Winterswijk

Oprichting Laatste statutenwijziging

: 22 mei 1911 : 22 augustus 2011

Inschrijvingsnummer Handelsregister Kamer van Koophandel Gelderland

: 9043331

Nummer waaronder ingeschreven in het Nationaal Register Volkshuisvesting

: 947

Lidmaatschap landelijke brancheorganisatie

: Aedes

Raad van Commissarissen (tot en met 31 december 2014)

: C. Fongers, voorzitter J. Rigter-Petter MBA, vice-voorzitter S. Hengeveld, lid J.T.M. Slutter, lid L. Roeterink, lid

Bestuur / directie

: J.R. ten Brink (1 januari t/m 31 maart 2014) F. Kooiker en M. Wolters (vanaf 1 april 2014)

4

2.

Gericht op de toekomst ‘Tied van kommen, tied van gaon. Tied um effen bi-j stille te staon.’

De jaarstukken 2014 zijn de laatste jaarstukken die door Woningstichting Dinxperlo (WSD) worden opgesteld. Per 1 januari 2015 is WSD gefuseerd in Woningstichting De Woonplaats te Enschede en houdt daarmee juridisch gezien op te bestaan. Daarmee wordt een tijdperk van 103 jaar volkshuisvesting vanuit een zelfstandige woningcorporatie in Dinxperlo gemarkeerd. WSD en haar rechtsvoorgangers hebben zich altijd ingezet voor het bieden van een thuis voor mensen die niet zelfstandig in een eigen woning kunnen voorzien. Op een betrokken, vakkundige en laagdrempelige manier zijn mensen geholpen bij het vinden van een huis, om daar vervolgens een thuis van te maken. Dat was en is onze kerntaak, waar wij ons elke dag met passie en plezier voor inzetten. En juist om deze kerntaak in de toekomst ook te kunnen waarmaken, heeft WSD er voor gekozen om te fuseren met De Woonplaats. Want de situatie in regio De Achterhoek, waar krimp en vergrijzing volop aan de orde zijn, vraagt om een proactief sociaal volkshuisvestingsbeleid. Samengaan met De Woonplaats betekent dat deze uitdagingen slagvaardig kunnen worden opgepakt. Als WSD dit zelfstandig had moeten doen, zou dit minder voortvarend kunnen gebeuren, omdat dan meer en meer zou worden aangelopen tegen de beperkte financiële slagkracht van een kleine organisatie. Door de fusie is het oppakken van uitdagingen veel beter geborgd, want:    

Door de samenwerking kan ook voor de komende jaren een krachtig volkshuisvestelijk antwoord worden gegeven op de aanpak van de krimp in onze regio; De dienstverlening in de Oost-Achterhoek krijgt een nieuwe impuls, waarbij laagdrempeligheid en benaderbaarheid voor de huurder centraal staan en blijven staan; De financiële continuïteit voor de komende jaren is geborgd; Investeringen in duurzaamheid en gerichte nieuwbouwprojecten kunnen concreet worden opgepakt.

Het jaar 2014 heeft voor een belangrijke mate in het teken gestaan van de overgang naar De Woonplaats. Voorafgaand aan de juridische fusie per 1 januari 2015 heeft per 1 april 2014 een bestuurlijke fusie plaatsgevonden. Met ingang van die datum heeft het bestuur van De Woonplaats ook het bestuur van WSD overgenomen en is afscheid genomen van directeur-bestuurder J.R. ten Brink, die zich de afgelopen jaren met veel energie en betrokkenheid heeft ingezet voor WSD. Wij bedanken hem hartelijk voor zijn grote inzet in een soms hectische periode bij WSD. Onder de vlag van De Woonplaats zijn wij klaar om ons vol in te zetten voor een sterke Oost-Achterhoek, waar het prettig wonen en leven is. Volop gericht op de toekomst en op de volkshuisvesting. En daar plukken al onze bewoners de vruchten van. Waar de naam is veranderd, kunnen onze huurders nog steeds terecht op de vertrouwde locatie aan de Raadhuisstraat in Dinxperlo, die als woonwinkel dienst blijft doen. Zo blijven we dichtbij voor onze huurders. In 2014 hebben we onverminderd ingezet op het leveren van goede prestaties bij onze verhuur- en beheeractiviteiten. In dit verband mogen de volgende punten niet onvermeld blijven:

5







 

We staan dicht bij onze huurders. Via korte communicatielijnen, goede contacten met de huurdersvertegenwoordigingen, een goede servicegraad en praktische ondersteuning als mogelijke financiële of sociale problemen dreigen. Ook het project ‘Buurt aan zet’ is hiervan een concreet voorbeeld; WSD blijft, ondanks de lastige financiële situatie, investeren in kwaliteit. In 2014 is voor een bedrag van € 1,2 mln. besteed aan onderhoud van woningen en installaties (incl. vve’s). Daarnaast zijn in 2014 voor een bedrag van € 340.000 meerdere woningverbeteringen uitgevoerd en cv-vervangingen doorgevoerd; Binnen het Gelders impulsplan gaat WSD in 2014/2015 de energieprestatie van 50 woningen verbeteren. De provincie Gelderland draag met een subsidie per woning bij aan de extra inspanningen. Het impulsplan voorziet niet alleen in lagere woonlasten voor de betrokken huurders, maar levert ook extra werkgelegenheid en opleidingsplaatsen op in de Achterhoek; Er zijn nieuwe vastgoedstrategieën voor diverse ontwikkellocaties uitgewerkt, wat betekent dat er vanaf 2015 via kleinschalige projecten nieuwbouwwoningen met huurprijzen onder de huurtoeslaggrens kunnen worden gerealiseerd; Door scherp op de kosten te zijn en te blijven hebben wij onze beheerskosten beperkt weten te houden, ondanks de extra heffingen van het Rijk van maar liefst € 846.000 in 2014. Zodat uiteindelijk zoveel mogelijk geld ten gunste van de huurders en overige stakeholders kan worden besteed.

Er is nog veel te doen in de Oost-Achterhoek. Onder de vlag van De Woonplaats blijven we hier vol energie voor gaan. We werken een afzonderlijk dienstverleningsconcept voor de Achterhoek uit, zodat we maatwerk kunnen leveren bij het bieden van oplossingen op het gebied van sociale volkshuisvesting. Een thuis bieden voor hen die het nodig hebben. Want thuis voelen, dat was en is waar het om blijft gaan! Daarom sluiten we af met de hartelijke Achterhoekse begroeting: ‘Kom d’r in en do maor net alsof ie in oew eigen huus bunt!’ Dinxperlo, 8 juni 2015 F. Kooiker, bestuurder M. Wolters, bestuurder

6

3.

Verslag van het bestuur

3.1.

Zicht op thuis, koersdocument 2012-2015

In 2012 heeft WSD haar koers bepaald voor de komende jaren. Dit is verwoord in het koersdocument ‘Zicht op thuis’. Hierin zijn ‘thuis voelen’, ‘samenwerken’ en ‘vakmanschap’ als belangrijke overkoepelende thema’s benoemd. Het thema ‘thuis voelen’ is primair gericht op een transparante en dienstverlenende rol richting onze huurders en stakeholders. Daar hebben wij in 2014 onverminderd op ingezet. Het thema ‘vakmanschap’ richt zich op de interne organisatie: kwaliteit leveren op ieder niveau en aan iedereen die met WSD te maken heeft. Dat zit inmiddels in de genen van elke WSD-medewerker. Het thema ‘samenwerken’ heeft bijzondere invulling gekregen middels de fusie met De Woonplaats. Ook is in samenspraak met De Woonplaats in 2014 nadrukkelijk het contact gezocht met de huurdersraad, de gemeente en de zorgpartijen, om samen tot verantwoorde sociaal-volkshuisvestelijke keuzes te maken. Missie, visie, kernwaarden en doelen zijn in ‘Zicht op thuis’ als volgt verwoord: Missie Wij zijn een professionele en betrouwbare woningcorporatie in de gemeente Aalten en bieden woonplezier aan onze huurders. Wij zijn er voor iedereen die niet of onvoldoende in staat is in zijn of haar huisvesting te voorzien. Hiervoor bieden wij kwalitatief goede, betaalbare en toekomstbestendige woningen op de juiste plek. Wij zetten in op leefbaarheid in en rondom de woningen van onze huurders. Om dit allemaal te realiseren werken wij actief samen met onze netwerkpartners. Visie Bij het bereiken van onze missie hebben wij de volgende visie op onze organisatie: Wij ontwikkelen ons als een maatschappelijk betrokken en zelfverzekerde corporatie die het wonen met plezier voorop stelt in al haar activiteiten en in de leefgemeenschap waarin wij werken. Kernwaarden Onze missie hangt sterk samen met onze drijfveren. In dit kader hebben wij vier kernwaarden benoemd, die voor ons de basis van ons handelen vormen: Betrouwbaar, Klantgericht, Open en Professioneel. Doelen Onze missie, visie en kernwaarden moeten worden gezien in samenhang met de doelen die wij ons voor de periode 2012-2015 hebben gesteld en die met de volgende kernzinnen/ steekwoorden kunnen worden weergegeven: Juiste woning op de juiste plek; Dienstverleningsconcept; Wijkgerichte aanpak; Met onze netwerkpartners de maatschappelijke opgave bepalen; Echt samen werken; Vakmanschap; De organisatie staat en de mensen weten waarvoor ze staan; Ondernemerschap.

Uit het uitgevoerde samenwerkingsonderzoek van WSD en De Woonplaats, dat voorafgaand aan de fusie is uitgevoerd, is gebleken dat er veel raakvlakken zijn tussen de missie, visie, doelen en kernwaarden van beide organisaties. Dit maakt bovenstaande uitgangspunten onverminderd actueel en daarmee bepalend bij de uitvoering van onze werkzaamheden in 2014 en de komende jaren.

7

Realisatie tot en met 2014 De thema’s en doelstellingen zijn geconcretiseerd in een activiteitenplan. Deze activiteiten zijn verspreid over de vier jaren dat het koersdocument geldt. Voor de benoemde activiteiten tot en met 2014 geldt dat, voor zover dit praktische of uitvoerende zaken betrof, deze veelal zijn opgepakt. Voor de meer beleidsmatige zaken of wijzigingen in de organisatie/processen geldt dat deze met het oog op de fusie zijn aangehouden en zullen worden ingebracht in het nog verder uit te werken dienstverleningsconcept van de OostAchterhoek.

3.2.

Samen werken aan een thuis

WSD levert haar prestaties niet alleen, maar in nauwe samenwerking met verschillende partijen en organisaties. WSD vindt een goede relatie met haar netwerkpartners (stakeholders) belangrijk en investeert dan ook in deze relaties. Zo werken wij samen aan een optimale woon-, welzijns- en zorgsituatie in ons werkgebied. Bewonersraad WSD hecht aan betrokkenheid van bewoners bij het beleid en beheer van de corporatie. In de praktijk krijgt dit vorm en inhoud via de Bewonersraad. Deze raad bestaat uit 9 huurders, wonend in de verschillende wijken en plaatsen waar WSD haar bezit heeft. Op deze wijze is er naar gestreefd om de Bewonersraad een zo goed mogelijke afspiegeling te laten zijn van al onze huurders. De Bewonersraad weet wat er speelt en is goed in staat wensen en behoeften van onze bewoners te verwoorden. Daarmee is de Bewonersraad een belangrijke schakel in de communicatie met onze huurders. De taken en verantwoordelijkheden van de Bewonersraad liggen vast in een convenant en reglement, dat in 2011 voor het laatst is vernieuwd en vastgesteld. In 2014 zijn er drie vergaderingen van de Bewonersraad geweest, waarvan het bestuur er meerdere heeft bijgewoond. De onderwerpen die tijdens deze overleggen aan de orde zijn geweest, betroffen onder meer de fusie, de jaarlijkse huurverhoging en de toekomst van de Bewonersraad. De vergadering in juni 2014 betrof de jaarvergadering voor alle leden. In het kader van de fusie van WSD met De Woonplaats heeft de Bewonersraad een positief advies uitgebracht. Na de fusie is de Bewonersraad doorgegaan als zelfstandige huurdersvereniging onder de naam Huurdersvereniging Dinxperlo.

8

Gemeenten WSD is in vijf gemeenten actief. In onderstaande tabel is aangegeven hoeveel verhuureenheden WSD in deze gemeenten heeft: Gemeente

Aalten Doetinchem Montferland Oude IJsselstreek Winterswijk Totaal

woningen

1.007 90 40 18 5 1.160

Overige Woongelegenheden 86 35

Niet Woongelegenheden 187 51 15

121

253

Totaal

1.280 176 40 33 5 1.534

Het grootste deel van het bezit van WSD is gelegen in de gemeenten Aalten (83%) en Doetinchem (11%). Daarom voert WSD met deze gemeenten regelmatig overleg. Met de gemeente Aalten zijn prestatieafspraken vastgelegd voor de periode 2010-2014, die jaarlijks worden gemonitord en waar nodig worden bijgesteld of aangescherpt. In deze Prestatiemonitor komen de resultaten op de volgende prestatievelden aan de orde: - doelgroepen; - woningvoorraad; - duurzaamheid; - woonruimteverdeling; - leefbaarheid; - monitoring en gegevensuitwisseling. Uit de monitoring over 2014 is naar voren gekomen dat de prestatieafspraken naar tevredenheid zijn ingevuld. De prestatieafspraken met WSD zijn met ingang van 2014 meegenomen in de reguliere periodieke bestuurlijke en ambtelijke overleggen die De Woonplaats met de gemeente Aalten heeft. Voor de andere gemeenten vindt dit meer op incidentele en situatieafhankelijke basis plaats. Hier zijn in 2014 geen bestuurlijke overleggen nodig gebleken. Op ambtelijk niveau zijn met de gemeente Doetinchem wel afstemmingen geweest over huisvestingszaken in het dorp Wehl. Maatschappelijke organisaties/ Zorgpartners WSD is van mening dat maatschappelijk ondernemen op een economische verantwoorde wijze uitgevoerd moet worden. Een belangrijke positie hierbij is weggelegd voor onze zorgpartners. Om de voorzieningen voor ouderen of mensen met een beperking op peil te houden werken we intensief samen met Careaz, Sensire, Stichting De Lichtenvoorde en Stichting Estinea. Wij vinden het belangrijk regelmatig aan tafel te zitten met onze zorgpartners, om te delen wat speelt en samen op structurele wijze te blijven voorzien in de woonen zorgbehoefte van mensen die hieraan behoefte hebben. In afzonderlijke periodieke overleggen met betreffende zorgpartners is in 2014 gesproken over het gezamenlijk vinden van lange termijn oplossingen voor woonbehoeftigen met een zorgvraag, rekening houdend met de sterk gewijzigde regelgeving (waaronder landelijk beleid van scheiden wonen en zorg en tendens tot extramuralisering) waarmee beide sectoren te maken hebben.

9

Naast de zorgpartners hebben wij ook contact met andere maatschappelijke organisaties. Deze contacten zijn meer incidenteel van aard en lopen meestal via de gemeente. Voorbeelden van deze organisaties zijn Stichting De Lindenhout (financiële en sociale begeleiding van meestal jongere huurders), Bureau Jeugdzorg, het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK), de Stadsbank en de Stichting Integratie Nieuwkomers (SIN). Collega corporaties In de Achterhoek neemt WSD deel aan het platform Achterhoeks Corporatie Overleg (ACo). Op zowel bestuurlijk als op managementniveau heeft in 2014 uitwisseling van informatie plaats gevonden. De Aco-directeuren zijn in 2014 acht keer voor regulier en thematisch overleg bij elkaar geweest. De besproken onderwerpen waren: • Regionale woonvisie, incl. kernenfoto’s en woningbehoefte aantallen; • Duurzaamheid en energieprojecten, incl. Gelders impulsplan en deelname ADV; • Achterhoek 2020, incl. bijeenkomsten Maatschappelijke organisaties; • Regionale geschillencommissie Oost Gelderland (jaarverslag, bestuurskandidaten); • Thuis in de Achterhoek; • Samenwerking en fusies van Achterhoekse corporaties; • Gezamenlijke inkoop door ACON; • Actuele volkshuisvestelijke thema’s; • Diverse verzoeken van derden. Binnen het Gelders impulsplan gaat WSD in 2014/2015 de energieprestatie van 50 woningen verbeteren. De provincie Gelderland draag met een subsidie van ca. 7.000 euro per woning bij aan de extra inspanningen. Het impulsplan voorziet niet alleen in lagere woonlasten voor de betrokken huurders, maar levert ook extra werkgelegenheid en opleidingsplaatsen op in de Achterhoek. Tevens vormt dit een platform voor verdere samenwerking. Zo is vanaf 2012 de ACo samenwerking met Stichting ‘Achterhoek Duurzaam Verbouwen’ geconcretiseerd en geïntensiveerd. De heer J.R. ten Brink is hierbij namens de ACo corporaties lid van het bestuur. Meer informatie over deze netwerkorganisatie is te vinden op de website www.verduursaam.nl. Woonruimteverdeelsysteem “Thuis in de Achterhoek” Sinds maart 2012 is het regionale woonruimteverdeelsysteem “Thuis in de Achterhoek” (TidA) operationeel. Hierin werkt WSD samen met Woningstichting Bergh, ProWonen, Sité Woondiensten en Wonion. Daarnaast adverteren Woonzorg Nederland, Vestia en Laris Wonen en diensten regelmatig woningen op de website. Het woonruimteverdeelsysteem omvat een regionale website ‘www.thuisindeachterhoek.nl’ en het woonruimteverdeelsysteem ‘easymatch’ waarmee de corporaties hun gezamenlijke woningzoekendenbestand beheren en al het vrijkomende aanbod verdelen. Daarnaast bevat het een markt- en managementinformatiesysteem, waarmee periodieke basisinformatie in de vorm van tertiaal- en jaarrapportages kan worden geleverd maar ook gericht onderzoek kan worden uitgevoerd (rapportages op maat). De regionale aanpak van de woonruimteverdeling biedt naast de service voor de klant ook voordelen ten aanzien van efficiency en kosten. Bovendien wordt het aanbod breder geprofileerd en is veel sturingsinformatie over de regionale markt beschikbaar. In de samenwerking is ervoor gekozen centraal te regelen wat centraal moet, en lokaal uit te voeren waar dit kan, en wel voor het totale corporatieaanbod (huur- en koopwoningen, sociale koop en tussenvormen, garages, parkeerplaatsen, bergingen en tuinen).

10

Het geautomatiseerde verdeelsysteem is gebaseerd op een combinatiemodel met verschillende woonruimtebemiddelingsmodellen: Aanbod toewijzing op basis van inschrijfduur Loting toewijzing op basis van loting Zoek gericht toewijzing op basis van loting en zoekprofiel Direct Wonen toewijzing op basis van reactiemoment Passermethode toewijzing op basis van afstand (garages en parkeerplaatsen) Binnen de samenwerking is voldoende ruimte voor lokale wensen en maatwerk.

3.3.

De organisatie

3.3.1. Juridische structuur Onze juridische structuur per 31 december 2014 ziet er als volgt uit:

WSD

Holding Woonbeheer BV

POGD BV

DI-Energy Dinxperlo BV

De in het schema geschetste belangen betreffen allen 100% eigendomsverhoudingen. In het navolgende hoofdstuk Verbindingen is per vennootschap een inhoudelijke toelichting gegeven. Vanaf 1 januari 2008 geldt voor alle corporaties een integrale vennootschapsbelasting(VPB)-plicht. WSD is met ingang van 1 januari 2008 een fiscale eenheid voor de VPB aangegaan met haar dochtermaatschappijen. Voor de BTW is er geen fiscale eenheid aangegaan. Bij specifieke fiscale vraagstukken en aangelegenheden laten wij ons adviseren door gespecialiseerde belastingadviseurs. Met ingang van 1 januari 2015 valt de geschetste nevenstructuur direct onder De Woonplaats.

3.3.2. Verbindingen Hierna vindt u een overzicht van de actieve verbindingen waarin wij per 31 december 2014 deelnemen, inclusief relevante gegevens over zeggenschap, financiële positie etc.

11

Statutaire naam Rechtsvorm Oprichtingsdatum Statutaire zetel Doelstelling Aandeelhouders (eigendom) Bestuurlijke zeggenschap Administratie voering Neemt deel in Financiële gegevens 2014 : Eigen vermogen Balanstotaal Bedrijfsopbrengsten (bruto-marge) Resultaat (incl.resultaat deelnemingen) Risico’s Datum vaststelling jaarverslag en accountantscontrole Statutaire naam Rechtsvorm Oprichtingsdatum Statutaire zetel Doelstelling

Aandeelhouders (eigendom) Bestuurlijke zeggenschap Administratie voering Neemt deel in Financiële gegevens 2014: Eigen vermogen Balanstotaal Bedrijfsopbrengsten Resultaat Risico’s Datum vaststelling jaarverslag en accountantscontrole

Statutaire naam Rechtsvorm Oprichtingsdatum Statutaire zetel Doelstelling

Aandeelhouders (eigendom) Bestuurlijke zeggenschap Administratie voering Neemt deel in Financiële gegevens 2014: Eigen vermogen Balanstotaal Bedrijfsopbrengsten Resultaat Risico’s Datum vaststelling jaarverslag en accountantscontrole

Holding Woonbeheer Dinxperlo B.V. Besloten vennootschap 22 december 2000 Dinxperlo Houdstermaatschappij voor deelname in andere rechtspersonen. In de holding zelf vinden geen ondernemingsactiviteiten plaats. Woningstichting Dinxperlo (100%) Woningstichting Dinxperlo (100%) WSD POGD B.V. (100%) en DI-Energy Dinxperlo B.V. (100%) € € € €

249.083 5.415.877 461.265 50.451

Geen specifieke risico’s n.t.o.

Projekt- en Ontwikkelings Groep Dinxperlo B.V. (POGD B.V.) Besloten vennootschap 22 december 2000 Dinxperlo POGD B.V. is bij aanvang opgericht om nieuwbouwprojecten en commerciële activiteiten uit te voeren. In verband met de actuele Europese discussie over staatssteun zien wij voor POGD B.V. een mogelijke rol als juridische entiteit waarin zogeheten niet-daeb activiteiten kunnen worden ondergebracht. Holding Woonbeheer Dinxperlo B.V. (100%) Holding Woonbeheer Dinxperlo B.V. (100%) WSD n.v.t. € 581.244 € 3.429.432 € 101.749 € 67.346 Mogelijk: toekomstige financieringsmogelijkheden van niet-daeb activiteiten in relatie tot Europese regelgeving n.t.o.

DI-Energy Dinxperlo B.V. Besloten vennootschap 24 februari 2005 Dinxperlo DI-Energy B.V. (DE) houdt zich bezig met levering van milieuvriendelijke energie door waar mogelijk gebruik te maken van natuurlijke bronnen. In de meeste nieuwbouwprojecten die WSD de afgelopen jaren heeft gerealiseerd, levert DE warmte, koude, warm tapwater, water en elektriciteit. Holding Woonbeheer Dinxperlo B.V. (100%) Holding Woonbeheer Dinxperlo B.V. (100%) WSD n.v.t. - € 133.258 € 1.986.358 € 663.481 - € 3.391 Werking en inregeling van warmte-installaties, druk op energietarieven, invoering Warmtewet (risico begrenzing tariefstelling) n.t.o.

12

3.3.3. Verenigingen van Eigenaars WSD neemt deel in meerdere Verenigingen van Eigenaars. Bij sommige VVE’s heeft WSD meer dan de helft van het bezit in eigendom en is daardoor sprake van overheersende zeggenschap. Vanuit die optiek zouden deze verenigingen in de consolidatie van de ‘WSD Groep’ moeten worden betrokken, omdat ze worden gekwalificeerd als groepsmaatschappij. WSD maakt hier echter gebruik van de wettelijke vrijstellingsmogelijkheid om deze groepsmaatschappijen buiten de consolidatie te houden, omdat dit voor het vereiste inzicht van de jaarrekening van de WSD Groep van te verwaarlozen betekenis is. Het overzicht van de vereniging van Eigenaars geeft per 31 december 2014 het volgende beeld: Naam VVE

Aantal eenheden

VVE Bosmanslaan VVE De Commandeur VVE De Heelweg

4 woningen 41 woningen 32 woningen 1 berging 54 parkeerplaatsen 3 overige ruimten 25 woningen 25 parkeerplaatsen 3 bedrijfsruimten 6 woningen 2 bedrijfsruimten 14 woningen 14 parkeerplaatsen 18 woningen 104 woningen 102 bergingen 38 parkeerplaatsen 9 overig 6 woningen 18 woningen 18 woningen

VVE Hof van Leerink (gebouw, winkels en woningen inclusief ondersplitsing) VVE Hogestraat Kerkhofpad VVE Karekiet VVE De Kwikkel VVE Oldershove (inclusief ondersplitsing)

VVE De Plantage VVE De Poort VVE Residence Ruimzicht

Waarvan eigendom WSD Geen 40 woningen 22 woningen 1 berging 47 parkeerplaatsen 3 overige ruimten 6 woningen 6 parkeerplaatsen

Percentage eigendom WSD < 50% > 50% > 50%

< 50%

6 woningen

> 50%

13 woningen 14 parkeerplaatsen Geen 93 woningen 91 bergingen 38 parkeerplaatsen 9 overig 5 woningen 15 woningen Geen

> 50% < 50% > 50%

> 50% > 50% < 50%

WSD voert voor alle VVE’s de administratie. Ultimo 2014 geldt voor de VVE’s waar WSD meer dan 50% van het eigendom heeft, dat er in totaal ruim € 88.000 aan algemene reserves is opgebouwd en ruim € 899.000 aan reserveringen voor onderhoud (betreft geschatte bedragen op basis van de voorlopige jaarcijfers 2014). Per 1 januari 2014 is WSD gestopt met het voeren van de administratie en het beheer voor de VVE Hof van Leerink. Per 1 januari 2015 zal WSD eveneens stoppen met deze werkzaamheden voor VVE Residence Ruimzicht.

13

3.3.4. Organisatie Woningstichting Dinxperlo De organisatiestructuur van WSD ziet er ultimo 2014 als volgt uit:

Ra a d va n Commi ssarissen

Di recteur/bestuurder

Bel eid en s trategie, P&O, s ecretariaat, communicatie

Ontwi kkeling

Fi nanciën & Admi nistrie, ICT

Woondiensten

Va s tgoedbeheer

WSD kent drie afdelingen onder directe aansturing van een manager: Woondiensten, Vastgoedbeheer en Financiën & Administratie, ICT. De afdeling ontwikkeling wordt rechtstreeks aangestuurd door de directeur-bestuurder. Daarnaast is er nog een ondersteunend team voor de onderdelen: Beleid en Strategie, P&O, Secretariaat, Communicatie. Dit team is samengesteld uit medewerkers van de verschillende afdelingen, die op onderdelen participeren in het ondersteunende team. Dit team staat eveneens onder rechtstreekse aansturing van de directeur. Het Managementteam wordt normaliter gevormd door de drie managers en de directeur. De directeur is daarbij voorzitter van het MT. In 2013 en 2014 zijn enkele vacatures op MT niveau ontstaan, die met het oog op de komende fusie niet meer opnieuw zijn ingevuld. Dit is met ingang van 1 april 2014 praktisch opgelost door een manager van De Woonplaats, mevrouw B. Arends, tijdelijk de ondersteunende taken ten behoeve van het bestuur van WSD te laten uitvoeren onder directe verantwoordelijkheid van het bestuur van WSD. Hierbij werd zij ondersteund door de financial controller (waarnemer voor de financieel manager sinds september 2013) en de manager Woondiensten/ medewerkster Woondiensten (sinds juli 2014 waarnemer voor manager Woondiensten). Verder is in de loop van 2014 waar nodig reeds gebruik gemaakt van de inzet van specialisten van De Woonplaats.

3.3.4.1.

Raad van Commissarissen

De Raad van Commissarissen (RvC) is het intern toezichthoudende orgaan van WSD en bestaat statutair uit minimaal drie en maximaal vijf leden. Hiervan zijn twee leden benoemd vanuit de huurders of huurdersorganisatie. De RvC heeft tot taak toezicht te houden op het bestuur en op de algemene gang van zaken bij WSD en de met haar verbonden ondernemingen. Tijdens de reguliere RvC vergaderingen is ook de directeur-bestuurder aanwezig. De RvC wordt door de directeur-bestuurder geïnformeerd over genomen bestuursbesluiten. Tevens worden relevante in- en externe verslagen van bijeenkomsten, alsmede algemene informatie met betrekking tot de WSD en de volkshuisvesting verstrekt. Voorstellen, die overeenkomstig het huishoudelijk reglement of statuten voorafgaand goedkeuring door de RvC behoeven, worden aan de RvC voorgelegd. 14

De RvC heeft een eigen reglement, waarin onder meer het functioneren, de benoeming en ook de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden staan uitgewerkt. Verder onderschrijft en volgt de RvC de bepalingen van de Governance Code Woningcorporaties. Zowel de toepassing van deze code als het reglement staan op de website van WSD. Per 31 december 2014 had de RvC van WSD de volgende samenstelling: Naam

Dhr. C. Fongers Mw. J. Rigter-Petter MBA Dhr. S. Hengeveld Dhr. J.T.M. Slutter Mw. L. Roeterink

Geb.datu m/ leeftijd

Functie

Aftre tredend in 2014

Herbenoembaar? Ja

Beroep

Deskundigheid/ profiel

Bedrijfskundig, Organisatorisch Sociaal Economisch

Volkshuisvesting/ Ruimtelijke Ordening

01-091947 06-101959

Voorzitter Lid, vicevoorzitter

2014

Nee

09-031973 05-071956 23-051979

Lid

2014

Ja

Lid namens huurders Lid namens huurders

2014

Nee

Zelfstandig ondernemer Zelfstandig ondernemer management support Zelfstandig ondernemer Agrariër

2015

Ja

Beleidsmedewerker

Financieel Economisch Bedrijfskundig

De leden van de RvC treden, conform de statuten, periodiek af volgens het vastgestelde rooster van aftreden. Hierbij worden de termijnen van de Governance Code in acht genomen (maximale benoeming voor twee termijnen van vier jaar). In verband met de fusiedatum van 1 januari 2015 is om praktische redenen besloten dat alle leden van de Raad gedurende 2014 zitting houden tot het moment van de juridische fusie. Waar van toepassing zijn de benoemingstermijnen verlengd tot die datum. De RvC is bij besluit opgeheven per 31 december 2014 om 24.00 uur. Met de leden van de RvC is geen arbeidsovereenkomst gesloten. De honorering van de RvC is gekoppeld aan de zwaarte van de functie van de afzonderlijke leden van de RvC en houdt rekening met maatschappelijke waarden en normen, waaronder de geldende WNT-normen. De honorering is niet gekoppeld aan de prestaties van WSD. Leden van het college van burgemeester en wethouders en leden van Provinciale Staten maken geen deel uit van het bestuur of de RvC. Burgemeester en wethouders hebben evenmin het recht om personen te benoemen in het bestuur of de RvC. In 2014 hebben geen transacties plaatsgevonden met tegengestelde belangen van leden van de RvC. Het algemene kwaliteitsprofiel van de leden van de RvC is schriftelijk vastgelegd. Daarnaast dienen de leden binding te hebben met de regionale samenleving in het algemeen en de volkshuisvesting in het bijzonder. Vanuit hun dagelijkse werkzaamheden, noch anderszins, mag van belangenverstrengeling sprake zijn. Voor meer informatie wordt verwezen naar het Verslag van de Raad van Commissarissen, dat elders in dit jaarverslag is opgenomen.

15

3.3.4.2.

Het bestuur

In 2014 heeft zich een wijziging voorgedaan in het bestuur van WSD. Vanaf 1 juli 2009 tot en met 31 maart 2014 is de heer J.R. ten Brink directeur-bestuurder geweest van de WSD. Vanaf 1 april 2014 is de bestuursfunctie, voortvloeiend uit de bestuurlijke fusie, ingevuld door de heer F. Kooiker en mevrouw M. Wolters, beiden lid van de Raad van Bestuur van De Woonplaats. Het -

bestuur van WSD vervult vanuit deze rol de volgende onbezoldigde nevenfuncties: Directeur/bestuurder van Holding Woonbeheer Dinxperlo B.V.; Directeur/bestuurder van Projekt- en Ontwikkelings Groep Dinxperlo B.V.; Directeur/bestuurder van DI-Energy Dinxperlo B.V.

Het bestuur is verantwoordelijk voor de algehele gang van zaken bij WSD. Dit houdt onder meer in dat de bestuurder verantwoordelijk is voor: - de realisatie van de doelstellingen; - de te volgen strategie; - de financiering van de activiteiten; - de uitvoer van het vastgestelde beleid; - de resultaatontwikkeling in de toekomst; - het te volgen beleid ten aanzien van deelnemingen. Het bestuur legt hierover verantwoording af aan de Raad van Commissarissen (RvC). Het bestuur richt zich bij de vervulling van zijn taak naar het belang van WSD in het licht van haar volkshuisvestelijke en maatschappelijke doelstelling. Zij weegt daartoe de in aanmerking komende belangen van de bij WSD betrokkenen af. Het bestuur verschaft de RvC tijdig de informatie die nodig is voor de uitoefening van haar taak. Verder is het bestuur verantwoordelijk voor de naleving van alle relevante wet- en regelgeving en voor het beheersen van de risico’s verbonden aan de activiteiten van WSD. Het bestuur rapporteert viermaandelijks schriftelijk over de financiële gang van zaken. Daarnaast worden alle bestuursbesluiten schriftelijk aan de RvC voorgelegd. De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van het bestuur zijn in de artikelen 8 tot en met 10 van de statuten van WSD omschreven en verder uitgewerkt in het directiestatuut. De bezoldiging van het bestuur wordt bepaald door de RvC. Het beloningsniveau van de statutaire directeur heeft de Raad van Commissarissen vastgesteld. In 2012 heeft nog toetsing van de beloning aan de “sectorbrede beloningscode Bestuurders Woningcorporaties” plaatsgevonden. Hierbij is geconcludeerd dat het beloningsniveau van het bestuur passend is bij de inschaling binnen de beloningscode. In het geldende beloningssysteem is naast een vast salaris ook een variabele beloningscomponent mogelijk. Deze variabele beloningscomponent wordt op basis van een jaarlijkse beoordeling door de RvC vastgesteld. Voor de situatie tussen 1 april en 31 december 2014 geldt dat sprake is geweest van een onbezoldigde invulling van de bestuursfunctie. In 2014 is geen sprake geweest van tegenstrijdige belangen met betrekking tot de directeur/bestuurder zoals bedoeld in principe II.3 van de Governance Code Woningcorporaties.

3.3.4.3.

De medewerkers van WSD

WSD is een organisatie die zich kenmerkt door korte lijnen, een mentaliteit van aanpakken en een sterk dienstverlenende insteek. De inzet en betrokkenheid van de medewerkers is groot. Zij stellen er eer in om kwaliteit te leveren aan de klanten en de netwerkpartners. 16

Bij WSD werkten per 31 december 2014 17 medewerkers (ultimo 2013: 19 medewerkers), waarvan een deel parttime. Uitgedrukt in fte’s en verdeeld naar sekse en afdeling geeft dit het volgende beeld: Directie/ ondersteunend team Aantal medewerkers: - vrouwen - mannen Totaal

Woondiensten

Vastgoedbeheer (incl. huismeesters)

Financiën/ ICT

Totaal

0 0 0

3 0 3

5 5 10

2 2 4

10 7 17

Aantal fte’s (1fte=36uur p.wk)

0

2,64

8,06

3,35

14,05

Gedetacheerden

1

-

-

-

1

In 2014 hebben zich de volgende mutaties voorgedaan: Per 1 april 2014 is de directeur-bestuurder uit dienst getreden. Per 1 juli 2014 heeft de manager Woondiensten besloten gebruik te maken van de prépensioenregeling. Aantal personeelsleden Aantal fte’s Aantal parttime functies Aantal gedetacheerden Ziekteverzuim% op jaarbasis

2009 22 16,9 14 4 5,06

2010 22 17,6 14 2 4,25

2011 22 17,9 14 1 3,92

2012 20 16,9 9 1 3,01

2013 19 15,9 9 0 2,70

2014 17 14,1 8 1 1,80

Detachering Per 1 april 2014 is een manager van De Woonplaats gedetacheerd om gedurende gemiddeld 2,5 dag per week taken samenhangend met de dagelijkse directievoering bij WSD uit te voeren. Deze manager werkt onder rechtstreekse aansturing van het bestuur. Ziekteverzuim Bij WSD is sprake van een laag ziekteverzuim met een dalende tendens. Het ziekteverzuim is in 2014 opnieuw lager op 1,80% uitgekomen (in 2013: 2,70%, in 2012: 3,01%, in 2011:3,92%, in 2010:4,25%). Het verzuimpercentage kan door het beperkte aantal personeelsleden sterk beïnvloed worden door incidentele verzuimsituaties. Opleidingen WSD is een relatief kleine organisatie. Dit maakt dat onze medewerkers breed georiënteerd moeten zijn en van veel zaken kennis moeten hebben. WSD vindt het dan ook belangrijk dat haar medewerkers de mogelijkheden krijgen om zich steeds verder te ontwikkelen. Aan het volgen van vakinhoudelijke en persoonsgerichte opleidingen, trainingen en seminars wordt dan ook belang gehecht. In 2014 hebben wij een bedrag van € 7.745 besteed aan opleidingen, trainingen en coaching. Ook wordt actief gebruik gemaakt van het loopbaanontwikkelingsbudget. Ultimo 2014 is nog een budget beschikbaar van € 12.683.

Inhuur personeel Op specialistische vakgebieden kiest WSD er voor om deskundigen in te huren, binnen de grenzen van het beschikbare adviesbudget. Voorgenomen bestedingen ten laste van dit budget worden besproken en besloten in het MT-overleg. Zo zijn in 2014 onder meer adviezen ingewonnen voor specifieke vragen op het gebied van begeleiding van het fusietraject, ondersteuning bij de informatiecyclus, advisering op het gebied van technische instal17

laties en brandpreventie en praktische ondersteuning bij de afdelingen Vastgoed en Bewonerszaken. In de loop van 2014 is op diverse onderdelen zoals vastgoedstrategie en treasury al gebruik gemaakt van specialisten van De Woonplaats, mede om een soepele overgang op het fusiemoment te bevorderen.

Overige personele aangelegenheden ARBO Goede arbeidsomstandigheden leveren een belangrijke bijdrage aan het welbevinden en het functioneren van de medewerkers. Daarom besteedt WSD elk jaar uitgebreid en gestructureerd aandacht aan het ARBO-beleid. De ARBO-zaken waren in 2014 ondergebracht bij de ARBO-UNIE Oost Nederland te Doetinchem. Bedrijfshulpverlening Een groot aantal van onze medewerkers is opgeleid tot bedrijfshulpverlener. Daarnaast zijn enkele medewerkers gecertificeerde liftbevrijders en heeft een aantal medewerkers een EHBO-diploma. Met periodieke cursussen zijn ook in 2014 deze kennis en vaardigheden op peil gehouden. CAO Woondiensten WSD valt onder de bepalingen van de CAO Woondiensten. De bepalingen van deze cao zijn voor iedere medewerker beschikbaar. Voor 2013 was over het eerste halfjaar sprake van verlenging van de cao over 2012 en voor de periode 1 juli 2013 tot en met 1 januari 2014 van een principe-akkoord. Na maanden onderhandeling tussen werkgevers en werknemers is in november besloten de gesprekken over een nieuwe cao stop te zetten. Belangrijkste discussiepunten betroffen de hoogte van de salarissen (mate van marktconformiteit) en de afbouw van prepensioenrechten. Op dit moment is de sector derhalve cao-loos. In 2014 heeft WSD in voorkomende gevallen overigens gehandeld in lijn met de laatst geldende cao-bepalingen. Collectiviteiten Medewerkers van WSD kunnen gebruik maken van de volgende collectiviteiten: - De zorgverzekering, die in ACO-verband collectief is afgesloten bij Menzis. De werkgever vergoedt een bruto vergoeding voor deelname aan de pakketten Extra Verzorgd III en Tandverzorgd II. Aan dit collectief kunnen naast de medewerkers ook hun partners en thuiswonende of studerende kinderen deelnemen; - Motorrijtuigenverzekering. De medewerkers kunnen hun motorrijtuig en die van hun partner en thuiswonende of studerende kinderen via een collectief ACO-contract verzekeren bij Centraal Beheer Achmea in Apeldoorn; - ANW-hiaat verzekering. Voor die medewerkers bij wie de partner in bepaalde gevallen een inkomensverlies vanuit de Algemene Nabestaanden Wet heeft; - Verder wordt via een collectief bij Centraal Beheer Achmea een aantal verzekeringen aangeboden tegen sterk gereduceerde premies. Jaarlijkse bijeenkomsten personeel In 2014 heeft WSD meerdere informatiebijeenkomsten voor het voltallige personeel georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomsten is, naast de algemene gang van zaken, vooral informatie gegeven en gedeeld over de voortgang van het fusieproces en de hiermee samenhangende (praktische) wijzigingen voor de WSD organisatie. Daarnaast zijn er periodieke bijeenkomsten ter bevordering van de teambuilding en collegialiteit, zoals het zomervakantie uitje en de kerstbijeenkomst.

18

Functionerings- en beoordelingsgesprekken Eind 2014 zijn met alle medewerkers individuele eindejaarsgesprekken gevoerd door de interim-directeur, waarbij zowel de gang van zaken gedurende het jaar als de situatie na de fusie is besproken.

Personeelsvertegenwoordiging WSD kende in 2014 een personeelsvertegenwoordiging (PVT) van drie medewerkers: Naam functie Susan Bergevoet Medewerkster Woondiensten Hanneke Tempels Medewerkster Vastgoedbeheer Tanja Veerbeek Medewerkster Financiën De PVT heeft in 2014 een belangrijke rol gehad bij de besluitvorming rondom de fusie, waarbij zij gebruik heeft gemaakt van haar adviesrecht. Hieronder is een korte samenvatting opgenomen van deze beslismomenten en gegeven adviezen. Datum & toelichting advies Op 8 januari 2014 heeft de PVT advies uitgebracht over het voorgenomen besluit tot een bestuurlijke fusie (per 1 januari 2014 of zoveel later als nodig) en vervolgens juridische fusie (per 1 januari 2015) van De Woonplaats en WSD. Voorafgaand hieraan heeft de PVT eind 2013 op basis van het beslisdocument ‘samenwerken met meerwaarde’ haar vragen voorgelegd aan het bestuur en enkele malen overleg met het bestuur gehad. Op 4 december 2013 is een formele overlegvergadering gehouden en op 12 december 2013 heeft de PVT met de RVC gesproken. De PVT heeft op basis van alle gesprekken en overwegingen geadviseerd: 1. In het kader van de continuïteit van WSD per 1 april 2014 te komen tot een bestuurlijke fusie; 2. Om te komen tot een structurele oplossing voor WSD die bovendien meerwaarde voor De Woonplaats en de (Oost)Achterhoek biedt, te komen tot een juridische fusie per 1 januari 2015; 3. De PVT adviseert het bestuur de PVT maandelijks of zoveel vaker als nodig te informeren over de voortgang van het fusietraject; 4. De PVT adviseert het bestuur om de rechten van de PVT in de periode van bestuurlijke tot juridische fusie gelijk te stellen aan die van een OR; 5. De PVT adviseert het bestuur in aanloop naar en in de periode van de bestuurlijke fusie doorlopend de organisatorische en personele behoeften van WSD te toetsen en hieraan invulling te geven; 6. De PVT wenst met het bestuur af te spreken dat zij direct wordt geïnformeerd als de inhoud van het beslisdocument zou wijzigen, bijvoorbeeld door het advies van de OR van De Woonplaats hierover. Ook wenst zij af te spreken dat bij drastische wijzigingen de PVT opnieuw advies mag uitbrengen over die delen van de inhoud die het betreft. Het bestuur heeft deze adviezen ter harte genomen. Op 21 november 2014 is de PVT om advies gevraagd over het voorgenomen besluit tot een juridische fusie. De PVT heeft op 8 december 2014 geadviseerd om: 1. Te komen tot een juridische fusie per 1 januari 2015. Deze biedt naast een structurele oplossing voor WSD ook meerwaarde voor De Woonplaats en de (Oost)Achterhoek; 2. Tijdig te starten met het onderzoek naar de dienstverlening in de Achterhoek. In het beslisdocument ‘Samenwerken met meerwaarde’ werd voorgenomen dit onderzoek te starten vanaf de bestuurlijke fusie en te implementeren vanaf 2016. Inmiddels is aangegeven dat het wenselijk is dit onderzoek te starten nadat de juridische fusie is voltooid. Om de implementatie van de gewenste dienstverlening vanaf 2016 te kunnen realiseren, is herbezinning op termijn (uiterlijk 01-07-2016) te laat; 3. De dagelijkse leiding en coördinatie van de frontoffice-activiteiten pas daadwerkelijk over te dragen als de organisatie in Dinxperlo daar klaar voor is. Als blijkt dat dit later is dan ‘vóór de zomervakantie 2015’ dan dient daar aandacht en ruimte voor te blijven; 4. Het secundaire arbeidsvoorwaardenpakket opnieuw aandacht te geven. Dit geldt niet alleen voor de medewerkers FEZ die naar Enschede worden verplaatst maar ook voor de medewerkers in Dinxperlo die nu een kilometervergoeding voor woonwerkverkeer ontvangen. Door het secundaire arbeidsvoorwaardenpakket gelijk te stellen aan het secundaire arbeidsvoorwaardenpakket van De Woonplaats: a) heeft dit wel nadelige effect voor de medewerkers van WSD die nu een kilometervergoeding voor woon-werkverkeer ontvangen. Enerzijds omdat de vergoeding per kilometer bij De Woonplaats lager is, anderzijds omdat niet alle gereden kilometers gedeclareerd mogen worden; b) wordt per saldo verschil gemaakt tussen de WSD’ers. Immers de medewerkers die geen kilometervergoeding krijgen, gaan er per saldo op vooruit terwijl de medewerkers die wel een kilometervergoeding krijgen, moeten inleveren. Deze ongelijke behandeling is onwenselijk. De directie heeft ons advies ter harte genomen. Op 30 december 2014 heeft het bestuur ons gevraagd om in te stemmen met het voort laten bestaan van de gereedschapsvergoeding tot 31-12-2016. De PVT heeft hiermee ingestemd.

19

Als gevolg van de juridische fusie per 1 januari 2015 is de PVT met ingang van die datum opgehouden te bestaan. De PVT heeft geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid om één van haar leden met ingang van 1 januari 2015 zitting te laten nemen in de OR van De Woonplaats. Zij heeft er alle vertrouwen in dat de betrokken en kundige OR ook de belangen van de medewerkers van woonwinkel Dinxperlo goed zal vertegenwoordigen.

3.3.5. Huisvesting centraal in Dinxperlo WSD is gehuisvest in het voormalige gemeentehuis van de gemeente Dinxperlo. Daarmee heeft WSD een centrale plaats in Dinxperlo. Naast een prettige en toegankelijke werkplek is het vooral onze ambitie dat ons pand een centrale en levendige plek is voor de gemeenschap van Dinxperlo. Dat is ook de reden dat niet alle ruimtes in ons gebouw worden gebruikt door de WSD, maar dat sprake is van multifunctionaliteit. Zo is de afgelopen jaren een loket van de afdeling Burgerzaken van de gemeente Aalten in ons pand gevestigd geweest. De gemeente Aalten heeft besloten deze loketfunctie ultimo 2014 te beëindigen. Ook is de Raadszaal beschikbaar voor trouwpartijen en grote bijeenkomsten. Daarnaast maakt de VVV gebruik van ons pand. Verder worden in ons pand Euregio-bijeenkomsten georganiseerd, waar ‘grensgangers’ worden geholpen bij vragen op het gebied van belastingen, AOW, pensioen en dergelijke. Tenslotte heeft het Grenslandmuseum hier een deel van haar opslag en verlenen wij via vier afzonderlijk bereikbare werkruimten onderdak aan enkele jonge ondernemingen. Ultimo 2014 zijn deze werkruimten weer beschikbaar gekomen in verband met een bedrijfsverplaatsing. Vanwege haar centrale ligging leent ons pand zich uitstekend voor centrale plaatselijke activiteiten. WSD biedt hiervoor vanuit haar sterke lokale verankering volop ruimte. Hierbij kan worden gedacht aan de plaatselijke Sinterklaas- en carnavalsviering, maar ook aan huldigingen in de gemeente Aalten betreffende bijzondere gebeurtenissen. Tenslotte stellen wij in voorkomende gevallen de hal van ons kantoorgebouw beschikbaar voor exposities voor de Dinxperlose gemeenschap. Een voorbeeld hiervan is de tweejaarlijks terugkerende kunst- en cultuurroute.

20

3.3.6. Risicobeheersing en control bij WSD Het bestuur van WSD is verantwoordelijk voor de interne risicobeheersings- en controlesystemen, voor het actief managen van de strategie, voor het beheersen van financiële en operationele risico’s en voor het beperken van de impact van mogelijke incidenten. Op operationeel niveau werkt WSD met een jaarbegroting (taakstellend) en meerjarenprognoses (richtinggevend). Voor beide stukken vormen het koersdocument, de beleidsdocumenten en de kaders en regels van de overheid/toezichthouders een belangrijke input. De liquiditeitsontwikkeling bij WSD wordt wekelijks gemonitord aan de hand van liquiditeitsoverzichten en –prognoses voor de komende 12 maanden. Een belangrijk beleidskader voor WSD vormt het koersdocument ‘Zicht op thuis’. Beleidskeuzes van WSD moeten passen in dit kader. Naast het koersdocument zijn er de volgende belangrijke beleids- en beheerskaders: - Strategisch voorraadbeleidsplan (2010); - Herstelplan¹(2010); - Huurbeleid (2011); - Verkoopbeleid (2011); - Treasurystatuut, treasuryrapportages en liquiditeitsprognoses (2014); - Procuratiereglement (2012); - Planning & control cyclus (continu), bestaande uit begroting/meerjarenprognoses, tertiaalrapportages en jaarverantwoording (jaarverslag, volkshuisvestingsverslag en jaarrekening); - Toepassing WSD van Governancecode Woningcorporaties (2011); - Visiedocument, samenwerkingsovereenkomst en andere relevante documenten in het kader van de fusie met De Woonplaats (2014). ¹) In de tweede helft van 2010 is, op basis van inschattingen over de ontwikkeling van de financiële positie, een herstelplan opgesteld met concrete verbetermaatregelen voor herstel en versterking van de financiële positie. Aan dit herstelplan ligt ook een strategische afweging van kansen en risico’s ten grondslag, die door het bestuur en de raad van commissarissen, met behulp van externe ondersteuning, is opgesteld. Het herstelplan heeft een tijdshorizon van vijf jaar. Ook in 2014 is gericht gestuurd op de afzonderlijke onderdelen van dit herstelplan en is hierop ook periodiek gerapporteerd.

In 2014 heeft WSD er voor gekozen om te handelen volgens de bestaande beleidslijnen. Vanaf 1 januari 2015 zal vervolgens geleidelijke harmonisatie met de beleids- en beheerskaders van De Woonplaats plaatsvinden. Voor het treasurybeleid en het procuratiereglement geldt dat in maart 2014 wijzigingen zijn doorgevoerd die waarborgen dat ook vanaf 1 april 2014 (moment bestuurlijke wijziging als gevolg van bestuurlijke fusie) verplichtingen en betalingen namens WSD adequaat konden worden verricht. Het te voeren beleid rond verschillende zaken, zoals het prijsbeleid, woonruimteverdelingsbeleid en het onderhoudsbeleid, is door WSD vastgelegd in procedures. Deze procedures zijn zo ingericht dat ze adequate maatregelen van administratieve organisatie en interne beheersing bevatten. In 2014 zijn via de viermaandsrapportages de tot dan toe gerealiseerde prestaties getoetst aan de begrote activiteiten. Deze toetsing is zowel inhoudelijk als financieel van aard geweest. Deze rapportages zijn met het bestuur en de raad van commissarissen besproken. Ook op directie- en organisatieniveau is in 2014 periodiek aandacht besteed aan de beleidsrealisatie en financiële voortgang. WSD kent vaste werkoverlegstructuren. Zo heeft in 2014 periodiek afdelingsoverleg plaatsgevonden, waarbij de interim-directeur ook regelmatig is aangeschoven. Verder is

21

er een ontwikkeloverleg gestart met de directie. De interim-directeur heeft regelmatig overleg gevoerd met de bestuurders van WSD. Gelet op de aard en omvang van de WSD organisatie is daarnaast veel ruimte voor informeel overleg. Door de korte informatie- en communicatielijnen binnen WSD worden veel (operationele en tactische) risico’s al in een vroeg stadium gesignaleerd, zodat maatregelen kunnen worden getroffen tot beperking hiervan. Het transparant en integer handelen op alle niveaus in de organisatie zien wij als een belangrijke basis voor risicomanagement. Aan het in 2010 opgestelde herstelplan, dat ook in 2014 een belangrijk beheersinstrument is geweest, ligt een uitgebreide risico-inventarisatie en –weging ten grondslag die periodiek wordt beoordeeld op actualiteit. De scherpe monitoring van het herstelplan in 2014 is een concrete invulling van het risicomanagement. Waar nodig hebben wij maatregelen getroffen om risico’s af te dekken, te beperken of te compenseren. Deze monitoring is ook aanleiding geweest om een fusiepartner te zoeken. Verder is in 2014 een frauderisicoscan uitgevoerd, die in het najaar 2014 is besproken met het bestuur en de Raad van Commissarissen. Tevens is in het najaar door een team van vastgoed- en verhuurmedewerkers van WSD en De Woonplaats een actualisatie gemaakt van het Masterplan Vastgoed, die in meerdere gevallen ook hebben geleid tot nieuwe strategische keuzes. Met deze actualisatie is in deze jaarrekening rekening gehouden. Verder zijn er gedurende het jaar scenarioberekeningen en meerjarige kasstroomprognoses opgesteld om de ontwikkeling van onze vermogens- en liquiditeitspositie en de hierbij van toepassing zijnde financiële risico’s (waaronder verhuurders- en saneringsheffingen) steeds nauwlettend te kunnen volgen. In de afstemmingen met toezichthouders heeft deze informatie een relevante plaats ingenomen.

3.3.7. Accountant De accountant van WSD is Deloitte Accountants B.V., gevestigd te Arnhem. De accountant wordt benoemd door de Raad van Commissarissen na advies van de bestuurder. Naast de accountantsverklaring brengt de accountant een managementletter en een rapport van bevindingen bij de jaarrekeningcontrole uit. De managementletter 2014 is in de novembervergadering van de RvC door de accountant besproken met de bestuurder en de RvC-leden. Het rapport van bevindingen bij de jaarrekeningcontrole 2014 zal in het kader van de fusie per 1 januari 2015 worden besproken met de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur van De Woonplaats, in de vergadering waarin de jaarstukken over 2014 worden behandeld. Bij deze vergadering is de accountant aanwezig en zal deze een toelichting verzorgen.

3.3.8. Visitatie De laatste visitatie bij WSD heeft eind 2011 plaatsgevonden. Hierover is begin 2012 gerapporteerd. De bevindingen en aanbevelingen van deze visitatie zijn nadrukkelijk meegenomen in ons koersdocument 2012-2015 “Zicht op thuis”. Vanuit de geldende vierjaarlijkse cyclus voor de verplichte externe visitatie, genoemd in de Governancecode Woningcorporaties, staat een volgende visitatie gepland in 2015. Omdat de fusie met De Woonplaats dan een feit is, zal een nieuwe visitatie worden meegenomen in de visitatiecyclus bij De Woonplaats. 22

4.

Volkshuisvestingsverslag

De hoofdstukken 5 tot en met 12 van dit jaarverslag vormen het volkshuisvestingsverslag van Woningstichting Dinxperlo. In deze hoofdstukken verantwoorden wij ons, conform de bepalingen uit het Besluit Beheer Sociale Huursector, over de geleverde volkshuisvestelijke prestaties in 2014.

5.

Werkzaam in het belang van de volkshuisvesting

5.1.

De projecten

Projectkansen/ Projecten in portefeuille: Met het herstelplan in 2010 heeft WSD een pas op de plaats gemaakt voor wat betreft de ontwikkeling van projecten. Diverse projecten zijn stopgezet en projectplannen zijn ingrijpend aangepast/ versoberd. Sindsdien is meer dan voorheen kritisch gekeken naar de lokale woningbehoeften en naar onze doelgroep en willen we op een meer kleinschalige wijze alleen die projecten uitvoeren die een belangrijke meerwaarde hebben voor de portfolio van ons woningbezit. In de tweede helft van 2012/ begin 2013 heeft WSD de nog resterende ontwikkellocaties/ projectkansen tegen het licht gehouden, waarbij het nieuwe koersdocument en de financiële haalbaarheid als belangrijke kompassen hebben gediend. Deze beschouwing is uitgewerkt in het Masterplan Vastgoed, waarin per locatie meerdere ontwikkelscenario’s (ontwikkelen, afstoten of overdragen aan een netwerkpartner/ derden) zijn benoemd en ook een voorkeur is aangegeven. In verband met de samenwerkings-/fusieplannen is dit plan vervolgens enige tijd aangehouden. In de tweede helft van 2014 is er binnen WSD een ontwikkeloverleg gestart, waarbij ook meerdere medewerkers van De Woonplaats met kennis op het gebied van vastgoedontwikkeling hebben geparticipeerd. Zij hebben een verdere analyse uitgevoerd, waarbij ook de nadrukkelijk is gekeken naar de situatie van de verslechterde vastgoedmarkt en de meest recente verwachtingen, inzichten en inschattingen. Op basis hiervan zijn aangepaste strategische keuzes gemaakt met betrekking tot de te volgen ontwikkeling/ voorkeurscenario’s voor deze locaties. Dit heeft geleid tot een aanpassingsvoorstel met een afboeking van € 3,9 miljoen, die op 18 december 2014 is goedgekeurd door de Raad van Commissarissen. Rekening houdend met de verwerking van het besluit op 18 december 2014 en met overige mutaties, bedraagt de boekwaarde van de projectenportefeuille ultimo 2014 ruim € 2,9 miljoen.

23

Projecten in 2014: In 2014 zijn er bij WSD geen nieuwbouw- of herstructureringsprojecten in uitvoering geweest. Voor één locatie (voormalige ds. Van Dijkschool) is eind 2013 geconcludeerd dat verder uitstel van deze gemeentelijke ontwikkeling niet wenselijk was. Daarom heeft WSD aan De Woonplaats gevraagd om de ontwikkeling van de sociale huurwoningen samen met de gemeente Aalten ter hand te nemen. Gedurende 2015 heeft De Woonplaats voorbereidingen getroffen om voor deze locatie te komen tot de nieuwbouw van 11 eengezinswoningen onder de huurtoeslaggrens.

5.2.

Domotica en verpleegzorg

Bij de ontwikkeling en exploitatie van ouderen- en zorgcomplexen zijn domoticavoorzieningen belangrijk speerpunt. WSD vindt het belangrijk dat waar mogelijk onze klanten zolang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen. Dit wordt gefaciliteerd door met de zorgaanbieders in deze complexen afspraken te maken, zodat er op een adequate wijze zorg kan worden geleverd. Het toepassen van domotica is maatwerk en kan een grote, positieve invloed hebben op het woongenot van onze klanten. Voor klanten met minder zware zorgzwaartepakketten (zzp 1 tot en met 3) denken wij mee met onze zorgpartners om te komen tot een combinatie van domotica met extramurale verzorging. Tegelijk zien wij een verschuiving van verzorging naar verpleging. Om beter te kunnen inspelen op de zorgvragen van de toekomst zijn dit jaar in nauwe samenwerking met en via financiering door onze zorgpartner Careaz 7 x 2 appartementen samengevoegd.

5.3.

Grondaankopen/ strategische aankopen

In 2014 heeft WSD geen grond of strategische ontwikkellocaties aangekocht.

5.4.

Buitenlandse projecten

Bij WSD is geen sprake van financiële ondersteuning van buitenlandse instellingen als bedoeld in het Besluit beheer sociale huursector.

6.

Investeren in kwaliteit

Voor WSD heeft kwaliteit alles te maken met een goede woning, een prettige woonomgeving, veiligheid, leefbaarheid en geboden diensten, maar ook het ontwikkelen van de persoonlijke relatie met de klant. Door de betrokkenheid van de klant te vergroten, kan WSD het kwaliteitsniveau nog beter laten aansluiten. Kwaliteit bieden is een vereiste, maar vraagt om een continue inzet van onze medewerkers. Uit afstemmingen met onze bewoners en stakeholders krijgen wij regelmatig de bevestiging dat dit kwaliteitsniveau als zeer positief wordt beoordeeld.

24

6.1.

Investeren in een goed woningbestand

Een van de speerpunten in het beleid van WSD is het hebben en behouden van een zo gevarieerd mogelijk woningbestand tegen een betaalbare prijs. Het bezit wordt doorlopend beoordeeld op zijn (verhuur)technische waarde voor de toekomst. Ook de verkoopprogramma’s van WSD worden op basis van deze beoordeling vastgesteld. Bij mutatie van de woning wordt de woning altijd getoetst aan de dan geldende voorschriften en zal de technische installatie van de woning - indien nodig - aangepast worden. In 2014 is direct € 806.000 uitgegeven aan onderhoud voor ons bestaand woningbezit. Via bijdragen aan de verschillende VVE’s waarin wij woningen hebben komt daar nog eens een bedrag van € 393.000 bij. Ook is in 2014 voor € 340.000 geïnvesteerd in woningverbeteringen. Het betreft hier vooral verbeteringen van keukens, badkamers en toiletruimten.

6.2.

Verkoop van huurwoningen

De verkoop van huurwoningen is één van de speerpunten van ons financieel beleid. Wij steken de laatste jaren dan ook veel energie in de verkoop van bestaande huurwoningen. In 2014 hebben wij maar liefst 19 huurwoningen kunnen verkopen (begroting 2014: 15 woningen; 2013: 11 woningen, 2012: 8 woningen, 2011: 17 woningen, 2010: 8 woningen). De gemiddelde verkoopprijs bedroeg in 2014 ca. € 115.650 (2013: €116.800). Van de 19 verkochte woningen zijn er 7 verkocht aan zittende huurders en 12 bij mutatie. Daarnaast is in 2014 nog één woning in Wehl verkocht vanuit de bestaande ontwikkelportefeuille voor € 145.000. Gesteld kan worden dat de vele inspanningen van WSD op dit gebied, in combinatie met een voorzichtig begin van herstel van vertrouwen op de verkoopmarkt in 2014, van grote invloed zijn geweest op het bereikte resultaat. Bij verkoop van woningen maakt WSD gebruik van plaatselijke makelaars, die goed op de hoogte zijn van de lokale marktomstandigheden en -mogelijkheden. Woningverkopen vinden in principe plaats tegen marktwaarde, waarbij WSD huurders een korting verstrekt van 10%. WSD hanteert als uitgangspunt dat de taxerende en de verkopende makelaar niet dezelfde zijn, om zo volledige transparantie na te streven. Er vindt regelmatig overleg plaats met de makelaars en onafhankelijke financiële experts. Hun adviezen helpen ons om te komen tot meer woningverkopen aan zowel huurders als kopers op de vrije markt.

6.3.

Aankoop bezit

In 2014 heeft WSD geen nieuw bezit aangekocht.

6.4.

Opgeleverd bezit

In 2014 zijn er geen nieuwbouwwoningen opgeleverd.

25

6.5.

Sloop van bestaande woningen

In 2014 zijn geen woningen gesloopt.

6.6.

De woningvoorraad

Per 31 december 2014 bestaat het vastgoedbezit van WSD uit 1.534 verhuureenheden. Dit bezit kan, onderverdeeld naar type verhuureenheid (vhe) en naar gemeente, als volgt worden gespecificeerd: Totaal

gemeente Aalten

gemeente Doetinchem

635 126 113 233 63 60 51

633 63 113 144 59 30 51

2

35* 3 1.319 57 158 1.534

22 2 1.117 57 106 1.280

Type verhuureenheid Eengezinswoning Etagewoning Seniorenwoning Seniorenappartement Verzorgingsplaats Verpleegplaats Huisvesting persoon met een beperking Bedrijfspand Overig Subtotaal Autobox Parkeerplaats in kelder Totaal

gemeente Oude IJsselstreek

gemeente Montferland

gemeente Winterswijk

18

40

5

138

1 19

40

5

38 176

14 33

40

5

89 4 30

13

*hiervan zijn 10 eenheden, conform de EC-beschikking d.d. 15 december 2009, geclassificeerd als niet-Daeb vastgoed (zijnde commercieel vastgoed)

7.

Investeren in betaalbare huren

7.1.

Huurbeleid

WSD voert al jaren een gematigd huurbeleid om de bereikbaarheid van woonruimte voor onze primaire doelgroep te behouden. Vanaf 2013 heeft het kabinet en de Eerste Kamer gekozen met de inkomensafhankelijke huurverhoging als onderdeel van het Woonakkoord. Dit heeft grote gevolgen voor de huurders, maar gelet op de verhuurdersheffingen die het kabinet de woningcorporaties heeft opgelegd, is het voor vrijwel alle corporaties een financiële noodzaak om de inkomensafhankelijke huurverhoging door te voeren. Zo ook voor WSD. Per 1 juli 2014 heeft WSD daarom de volgende verhogingspercentages zijn gehanteerd: - voor huishoudens met een gezinsinkomen tot € 34.085 : 4% - voor middeninkomens (vanaf € 34.085 tot € 43.602): 4% - voor hogere inkomens (> € 43.602): 6,5% Geliberaliseerde huurovereenkomsten zijn in 2014 met 2,5% verhoogd. Sloopwoningen zijn niet verhoogd. Een uitzondering op bovenstaande vormen reeds geharmoniseerde woningen die al op streefhuurniveau zitten. Hiervoor is de huur met 2,5% verhoogd. 26

Bezwaren Er zijn in 2014 totaal 12 bezwaren tegen de huurverhoging ingediend, allen betrekking hebbend op de inkomensafhankelijke huurverhoging. Hiervan zijn er 7 gegrond verklaard en 5 niet gegrond verklaard. Bij de gegrond verklaringen was in alle gevallen sprake van aanvullende informatie met betrekking tot inkomensgegevens, waarover WSD (nog) niet de beschikking had.

7.2.

Kernvoorraad

Een belangrijk deel van onze woningvoorraad bevindt zich binnen de zogenaamde kernvoorraad. Dat houdt in dat deze woningen voor een brede groep van klanten bereik- en betaalbaar zijn. Binnen het BBSH zijn de huurprijzen te categoriseren naar verschillende klassen. Onze woningvoorraad verdeelt naar de verschillende klassen, ziet er als volgt uit: Huurklasse Goedkoop Betaalbaar Duur tot huurtoeslaggrens Duur boven huurtoeslaggrens Eenheden in verzorgingshuizen Overige woongelegenheden (waaronder verpleegplaatsen en huisvesting van personen met een beperking) Niet woongelegenheden (waaronder bedrijfspanden) Totaal

7.3.

Aantallen Vhe’s 60 833 189 19 59 121 38 1.319

% van totaal 5% 63 % 14% 1% 4% 9% 3% 100%

Huurachterstanden

De huurachterstanden zijn in 2014 ongeveer gelijk gebleven aan 2013. Hoewel landelijk voorzichtig sprake lijkt van een herstel van de economie, is dit nog niet terug te zien in de huurachterstanden. In onze regio is ook in 2014 sprake van financieel gezien lastige omstandigheden, waarbij verschillende bedrijven failliet zijn gegaan of personeel hebben moeten ontslaan, waardoor mensen werkloos raken. Dit raakt ook meerdere van onze huurders. Per 31 december 2014 bedroeg de totale huurachterstand bij WSD € 78.000,- bij een huurtotaal van € 9.469.000,-. (In 2013 bedroeg de totale huurachterstand € 82.000,-). Dit betekent dat de huurachterstand 0,82% (2013: 0,88%) bedraagt van de totale bruto jaarhuur (=huren en vergoedingen). Zodra WSD signaleert dat de huur niet meer betaald wordt of gestorneerd is en de huurder(s) zelf geen contact met de corporatie op heeft genomen nemen de medewerkers van WSD contact op met de desbetreffende huurder(s). Samen met de huurder(s) wordt gezocht naar een passende oplossing voor het probleem, zoals bijvoorbeeld het treffen van een betalingsregeling. Dit kan zowel persoonlijk, telefonisch of schriftelijk. Daarnaast proberen wij huurder(s) te begeleiden wanneer men aangeeft het niet zelf te kunnen. Dit kan zijn door ze te verwijzen naar Gemeente Aalten of bijvoorbeeld Stadsbank Oost Nederland. De ervaring leert dat grotere achterstanden moeilijker zijn op te lossen. Mede daarom hanteert WSD een strak incassobeleid.

27

7.4.

Woningzoekenden

Op 31 december 2014 stonden er bij het regionale woningzoeksysteem “Thuis in de Achterhoek” 13.872 personen ingeschreven als woningzoekende. Van deze personen is 23,9% actief, wat inhoudt dat zij in het afgelopen jaar minimaal één keer hebben gereageerd op het woningaanbod. Van deze actief woningzoekenden heeft bijna 80% een éénof tweepersoonshuishouden. De actief woningzoekenden bevinden zich in de volgende leeftijdscategorieën: Woningzoekende naar leeftijd Tot 23 jaar 24 – 35 jaar 35 – 45 jaar 45 – 55 jaar 55 – 65 jaar 65 – 75 jaar 75 jaar en ouder

% actief 8,0% 38,8% 15,5% 15,4% 9,5% 7,9% 4,9%

Aanbiedingsgraad De aanbiedingsgraad laat over 2104 het volgende beeld zien: Model/ periode Aanbodmodel 1e tertaal 2e tertaal 3e tertaal Direct Wonen 1e tertaal 2e tertaal 3e tertaal

Aanbiedingsgraad 2,86 2,24 2,56

5,00 6,33 3,00

Voor de aanbiedingsgraad worden overige objecten en bemiddelingen buiten beschouwing gelaten. De redenen van weigering door een woningzoekende zijn zeer divers, maar als belangrijkste redenen worden genoemd ‘geen geschikt moment om te verhuizen’, ‘woning te duur’ en ‘ik vind dat ik teveel aan de woning moet doen’. Een afwijzing door WSD vindt in de meeste gevallen plaats doordat het inkomen van de kandidaat niet voldoet.

Verhuringen

28

Het aantal nieuwe verhuringen in 2014 naar plaats en type woning is als volgt: Aanbod

Bemiddeling

Direct Wonen

Passer

Totaal

20 4 4 4 8

3 1

16 3

2

1 12

2

41 8 4 4 10 3 12

Gemeente/ Type Aalten Appartement met lift Appartement zonder lift Hoekwoning Tussenwoning Garagebox Parkeerplaats

2

Doetinchem Appartement met lift Parkeerplaats

1 1

1 1

1

3 2 1

Montferland Appartement met lift

3 3

3 3

1 1

1 1

1

Oude IJsselstreek Appartement met lift Winterswijk Appartement met lift Totaal

7.5.

25

4

17

2

48

Woonruimteverdeling naar huurklasse

Als we de in 2014 aangeboden woningen afzetten tegen de inkomens van de nieuwe huurders, dan krijgen we het volgende beeld : Aantallen eenpersoonshuishoudens (01-01-2014 t/m 31-12-2014) Leeftijd

Inkomen (€)

< 65 jaar < 65 jaar >= 65 jaar >= 65 jaar

<= 21.600,00 > 21.600,00 <= 21.600,00 > 21.600,00

Huurgrenzen <= € 389,05 1 1 0 0

> 389,05 en < 556,82 10 6 1 1

> 556,82 11 2 11 3

Aantallen tweepersoonshuishoudens (01-01-2014 t/m 31-12-2014) Leeftijd

Inkomen (€)

< 65 jaar < 65 jaar >= 65 jaar >= 65 jaar

<= > <= >

29.325,00 29.325,00 29.400,00 29.400,00

Huurgrenzen <= € 389,05 1 0 0 0

> 389,05 en < 556,82 5 6 3 0

> 556,82 11 3 2 3

Aantallen drie en meerpersoonshuishoudens (01-01-2014 t/m 31-12-2014) Leeftijd

Inkomen (€)

< 65 jaar < 65 jaar >= 65 jaar >= 65 jaar

<= > <= >

29.325,00 29.325,00 29.400,00 29.400,00

Huurgrenzen <= € 389,05 0 0 0 0

> 389,05 en < 596,75 7 2 0 0

> 596,75 4 2 0 0

29

8.

Wonen, welzijn en zorg/ huisvesting bijzondere doelgroepen

8.1.

Wonen, Welzijn en Zorg

WSD hecht veel belang aan een goede samenhang tussen wonen, welzijn en zorg. Bij de prestatieafspraken met de gemeente en in het Achterhoeks Corporatie Overleg is dit prestatieveld een bijzonder aandachtsgebied. De vergrijzing in ons werkgebied zet zich voort. Ook de demografische ontwikkeling in de Achterhoek kenmerkt zich tot een verdunning van huishoudens, waarbij het aantal éénpersoonshuishoudens op leeftijd toeneemt. Tegelijk is er een blijvende behoefte om zelfstandig te wonen, waar nodig voorzien van passende zorgfaciliteiten. WSD onderkent deze behoefte. Wij zijn ook in 2014 veelvuldig in gesprek geweest met diverse zorginstellingen en andere dienstverleners in de zorg. Belangrijke partners in dit verband zijn Sensire, Estinea, Careaz en Stichting Lichtenvoorde. In deze gesprekken is vooral gezocht naar het vinden van gezamenlijke lange termijn oplossingen, die mede door de sterk gewijzigde regelgeving in beide sectoren en het landelijke beleid tot scheiden van wonen en zorg noodzakelijk zijn. Met onze zorgpartners zijn we in overleg en zoeken we naar nieuwe oplossingen, waarbij we willen voorkomen dat huidige cliënten met een duidelijke zorgbehoefte buiten de boot vallen. Het bezit van WSD is gericht op het realiseren van woonzorgoplossingen op maat. Zo is met complex Oldershove in het centrum van Wehl in samenwerking met Sensire een multifunctioneel woonzorgcentrum gerealiseerd, met onder meer 60 extramurale zorgappartementen, 30 intramurale verpleegplaatsen, ruimte voor dagopvang en groepsverzorging en 38 appartementen met zorggarantie. In Dinxperlo levert WSD via de exploitatie van de complexen De Hoek en De Koppel (onderdeel van het voormalig dr. Jenny Rusthuis) 58 huurappartementen met zorggarantie. Hier is Careaz onze partner voor wat betreft de zorgcomponent. Voor Stichting De Lichtenvoorde en Estina huisvest WSD mensen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking. Aan Estinea verhuurt WSD een werk- en activiteitencentrum midden in de Dinxperlose gemeenschap. Eind 2014 verzorgt WSD de verhuur van 346 seniorenwoningen/-appartementen, 63 verzorgingsplaatsen, 60 verpleegplaatsen en 51 huisvestigingsplaatsen voor mensen met een beperking. Naast de stenen investeert WSD ook in domoticavoorzieningen. Met deze technische voorzieningen wordt het zelfstandig en in de eigen vertrouwde omgeving blijven wonen bevorderd.

8.2.

Huisvesten van bijzondere doelgroepen

Een van de primaire taken van WSD is het huisvesten van personen die niet zelfstandig in hun huisvesting kunnen of willen voorzien. Daar steken wij veel energie in.

30

Per 31 december 2014 huisvesten wij de volgende bijzondere doelgroepen: Begeleid wonen Categorie Stichting Estinea / begeleid wonen Stichting De Lichtenvoorde / begeleid wonen

Aantal woningen 33 18

Aantal personen 33 18

Statushouders Samen met DWP zorgt WSD voor de huisvesting van statushouders in de gemeente Aalten. De taakstelling voor het tweede halfjaar 2014 bedroeg 15 plaatsen. Op 31 december 2014 waren de taakstelling en de realisatie van huisvesting van statushouders in evenwicht. WSD neemt hiervan 13 plaatsen voor haar rekening. Urgenten WSD heeft binnen haar toewijzingsbeleid de mogelijkheid om woningen met voorrang te verhuren aan woningzoekenden met een urgentieverklaring of woningen te bemiddelen. Dit laatste gebeurt doorgaans op verzoek van (begeleidende) instanties. In 2014 is twee woningzoekenden gehuisvest op basis van een medische urgentie. Daarnaast zijn zes woningen bemiddeld aan instanties.

9.

Betrokkenheid van bewoners bij beheer en beleid

De WSD vindt het belangrijk dat de bewoners nauw betrokken zijn bij het beheer en beleid van de corporatie. Deze betrokkenheid krijgt praktisch gestalte via de Bewonersraad. Bij WSD praten de bewoners via de Bewonersraad mee over allerlei facetten van onze bedrijfsvoering. De Bewonersraad weet wat er leeft en verwoordt de wensen en behoeften van zijn achterban. De Bewonersraad is dan ook een belangrijke schakel in de communicatie met onze klanten.

9.1.

Eigen verantwoordelijkheid

WSD verwacht dat de Bewonersraad een eigen verantwoordelijkheid heeft en deze ook neemt. De verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in een reglement, dat in 2011 voor het laatst is geactualiseerd en vastgesteld. In dit reglement zijn onder andere de volgende zaken opgenomen: - hoe wordt er omgegaan met de geschillencommissie; - hoe is het huurdersoverleg gestructureerd; - hoe is de inspraak van de huurders geregeld; - praktische richtlijnen over de overige verantwoordelijkheden. De Bewonersraad heeft inzage in stukken als de statuten, het jaarverslag en de begroting. Daarnaast wordt de Bewonersraad uitvoerig op de hoogte gehouden van de lopende en komende projecten van de corporatie. Voor enkele grotere appartementencomplexen heeft WSD initiatieven ontplooit om de mogelijkheden van het instellen van bewonerscommissies na te gaan. In 2013 is voor complex De Commandeur in ‘s-Heerenberg de eerste bewonerscommissie van start gegaan. Voor de overige appartementencomplex geldt op dit moment nog dat, hoewel bewonerscommissies als zodanig als positief worden gezien, de animo om zelf daadwerkelijk zitting te nemen in een dergelijke commissie beperkt is.

31

BuurtAanZet Aalten BuurtAanZet is de naam van een pilot van een drietal buurtnetwerken in de gemeente Aalten. Het buurtnetwerk bestaat uit een projectgroep van professionals die beroepsmatig betrokken zijn bij wonen, welzijn en zorg in de buurt. Zij werken met elkaar samen in een netwerkvorm, spreken en zien elkaar regelmatig en zijn betrokken bij ontwikkelingen in de buurt. Doel van hun inzet is om het zelforganiserend vermogen bij burgers en groepen aan te spreken en te versterken. De inzet van de professionals actief binnen BuurtAanZet richt zich op het signaleren, verbinden en faciliteren. Dit doen ze door actief de burger te benaderen in hun eigen wijk of straat. Want het streven van BuurtAanZet is allereerst om bewoners en groepen in eigen kracht te zetten en zodoende het zelforganiserend vermogen te organiseren en/of te versterken. BuurtAanZet draagt zo bij aan de opbouw van een informeel netwerk in de straat of buurt om zo de leefbaarheid te vergroten. Waar nodig wordt een verbinding met de formele zorg gemaakt. In de netwerkorganisatie, die eind 2013 praktisch van start is gegaan, nemen naast de woningstichting de volgende partijen deel: Figulus Welzijn, Estinea, Sensire, Mee Oost Gelderland, Hameland, zorgcombinatie Marga Klompé en Careaz. De pilot past prima in de ontwikkeling van burgers die meer initiatief nemen en een overheid die zich terugtrekt. De pilot sluit ook naadloos aan op het Koersdocument van WSD, wat als uitgangspunt heeft om bewoners eigen verantwoordelijkheid te geven en ze in hun kracht te zetten.

9.2.

Regionale geschillencommissie

Samen met de collega-corporaties is een regionale geschillencommissie in het leven geroepen. Als een klant een klacht heeft over de handelswijze van één van onze medewerkers, kan deze klacht gedeponeerd worden bij deze commissie. De te volgen procedure is in een duidelijke folder weergegeven. In 2014 zijn geen klachten over onze medewerkers bij de commissie binnen gekomen.

9.3.

Huurcommissie

In 2014 zijn er geen zaken bij de Huurcommissie gemeld of behandeld.

9.4.

De Bewonersraad

In 2014 hadden de volgende personen zitting in de Bewonersraad: Naam F.G.J. Vreemann F. Kraan W. Steentjes-Gerritsen R.L.H.J. Rougoor H. Giesen - Masselink J.G.H. Aalbers B. te Slaa G. Angenent J. den Broeder

Plaats Dinxperlo Dinxperlo Dinxperlo Dinxperlo Dinxperlo Dinxperlo Dinxperlo Dinxperlo Dinxperlo

Functie Lid Vice voorzitter Secretaris / penningmeester Lid Lid Lid Lid Voorzitter Lid

Rooster aftreden 2017 2015 2016 Afgetreden 23-06-2014 2016 Afgetreden 23-06-2014 Afgetreden 31-12-2014 2014 (herkozen) Afgetreden 23-06-2014

32

Per 1 januari 2015 is de Bewonersraad doorgaan als zelfstandige Huurdersvereniging Dinxperlo. Op 12 februari 2015 heeft Huurdersvereniging Dinxperlo de samenwerkingsovereenkomst met De Woonplaats getekend. Een afvaardiging van Huurdersvereniging Dinxperlo zal zitting nemen in het huurdersplatform van De Woonplaats.

9.5.

Actieve communicatie met huurders

Voor WSD is de betrokkenheid van en met onze klanten heel belangrijk. We willen weten wat er speelt bij onze huurders en bij woningzoekenden. Dit betekent dat we goed luisteren naar onze klanten, zodat we weten wat hun wensen en behoeften zijn. Onze ambitie is om een transparante en laagdrempelige organisatie te zijn, waar persoonlijk contact met de klant centraal staat. Wij zijn aanspreekbaar. Waar nodig zoeken wij zelf actief contact met onze klanten, om eventuele woon- of financiële problemen in een zo vroeg mogelijk stadium te voorkomen of op te lossen. Daarnaast informeren wij onze klanten actief via de volgende media: Het WSD journaal Het WSD journaal is het informatiemagazine van onze stichting. Met het WSD-journaal informeren wij onze klanten over ontwikkelingen bij WSD, de voortgang van projecten en allerhande andere actuele en interessante activiteiten en wetenswaardigheden van WSD. In 2014 zijn twee WSD journaals uitgebracht, één in juni 2014 en één in december 2014.

Het Internet Het Internet vormt een belangrijke schakel in onze communicatie met de klant. Via de website www.wsdinxperlo.nl wordt het laatste nieuws vermeld. Deze site is direct gelinkt met het web portaal www.thuisindeachterhoek.nl, waarin iedere week het actuele aanbod koop- en huurwoningen in de hele Achterhoek wordt gepresenteerd. Vanaf 1 januari 2015 is de informatie van woonwinkel Dinxperlo te vinden op de website www.dinxperlo.de-woonplaats.nl . Sponsorbeleid WSD wil laten zien dat zij betrokken is bij de samenleving en dat zij zich daar als organisatie zichtbaar voor inzet. Sponsoring is daarbij een middel om onze maatschappelijke betrokkenheid waar te maken en uit te dagen. Hierbij willen wij onze algemene doelen niet uit het oog verliezen. Wij zijn daarom terughoudend met financiële bijdragen. De hoofdlijnen van dit sponsorbeleid zijn als volgt: Doelstelling WSD staat voor ‘je thuis voelen’. In je huis, in je straat, in je buurt en bij WSD. Wonen en leefbaarheid staan hoog in het vaandel. Door het sponsoren van lokale initiatieven, met name gericht op de gemeente Aalten en in het bijzonder de kern Dinxperlo, willen we een positieve bijdrage leveren in ons werkgebied. Niet alleen met geld en goederen, maar ook door actief maatschappelijk deel te nemen en zichtbaar te zijn in het verenigingsleven. Ook willen wij met sponsoring stimuleren dat bewoners initiatieven nemen die de leefbaarheid ten goede komen.

33

Sponsorcriteria WSD hanteert bij de beoordeling van sponsoraanvragen enkele criteria. Voor de sponsoractiviteit geldt dat deze:  Een directe relatie heeft met ons werkterrein huisvesting, wonen en leefbaarheid;  plaatsvindt in ons werkgebied;  gericht is op huurders of op een doelgroep waarmee WSD een duurzame relatie heeft;  laagdrempelig is en toegankelijk voor onze huurders;  wordt georganiseerd door een huurder, belangenorganisatie, maatschappelijke organisatie of plaatselijke verenigingen;  geen commercieel doel heeft;  geen politiek of religieus doel heeft;  niet gevaarlijk of risicovol is;  in ruil voor de sponsoring een tegenprestatie aanbiedt Als een sponsorverzoek aan alle criteria voldoet, wil dat nog niet zeggen dat het verzoek automatisch wordt gehonoreerd. Aanvragen worden behandeld op volgorde van binnenkomst. We sponsoren activiteiten eenmalig en bekijken iedere keer opnieuw of we overgaan tot sponsoring. Dit geldt ook voor terugkerende activiteiten. Budget en criteria De werkelijke sponsorbijdragen over 2014 betroffen € 1.003. Deze bijdragen zijn besteed aan meerdere plaatselijke activiteiten en initiatieven van verenigingen (sport en ontspanning) in de kernen waar WSD actief is.

10.

Leefbare buurten en wijken

Niet alleen de kwaliteit van de woning bepaalt de tevredenheid van onze klanten. Ook de kwaliteit van de woonomgeving, de leefbaarheid, is bepalend voor de uiteindelijke woonbeleving. Want je moet je niet alleen thuis voelen in je huis, maar ook in je straat en in je buurt. Graag werken wij samen met de bewoners en onze partners vanuit een gedeelde visie op onze wijken. Via wijkcoördinatoren en sociale huismeesters en door aansluiting op het verenigingsleven. Wij geloven in de eigen kracht en de eigen verantwoordelijkheid van mensen en stimuleren graag positief gedrag. Het investeren in leefbare buurten en wijken is voor WSD een voortdurend en belangrijk punt van aandacht. Het is een thema waar WSD samen met haar partners aan werkt. Ook in 2014 is door WSD geld (ruim € 179.000) en energie gestoken in het op peil houden van de leefbaarheid. Deze inzet is vooral besteed aan extra inzet van huismeesters (€ 83.000) en bijdragen aan groenvoorzieningen (€ 96.000). Wij zijn overtuigd van het belang van gerichte investeringen in leefbaarheid. Dit levert een grote bijdrage aan het wooncomfort van onze klanten en vergroot daarmee de verhuurbaarheid van onze woningen. Een centrale rol voor de huismeester Bij het bevorderen van de leefbaarheid zien wij de huismeester als een onmisbare schakel tussen huurders van vooral de appartementencomplexen en de verhuurder. De huismeesters van WSD leveren een grote bijdrage aan een leefbare en veilige woonomgeving, maar daarnaast neemt ook de sociale functie een steeds belangrijker plaats in. Zo ondersteunen onze huismeesters vrijwilligers bij de organisatie van activiteiten voor senioren, het verstrekken van koffie en het vullen van de leestafels in de gemeenschappelijke ruimtes van onze complexen.

34

Op deze wijze wil WSD een bijdrage leveren aan het voorkomen van een sociaal isolement. Tevens verrichten onze huismeesters taken voor de diverse Vereniging van Eigenaren van particuliere appartementengebouwen.

35

11.

Financieel beleid

Voor de leesbaarheid zijn de in dit hoofdstuk genoemde bedragen zoveel mogelijk afgerond op duizenden euro’s.

11.1. Financieel beleid en perspectief Financieel beleid Sinds 2010 heeft WSD gewerkt aan financieel herstel door middel van het herstelplan “WSD; een stap voorwaarts!”. Dit plan is in nauwe afstemming met het CFV, het WSW en financiers tot stand gekomen. Doel van dit plan was om de zwakke financiële positie van WSD, die vooral is ontstaan door de in het verleden opgebouwde hoge schuldenpositie, geleidelijk en structureel te versterken. In vorige jaarverslagen is al uitgebreid ingegaan op de inhoud van dit herstelplan. Sinds 2011 is systematisch gewerkt aan verbeteringen. In samengevatte zin noemen wij de volgende zaken die zijn gerealiseerd c.q. verbeterd:    



De huuropbrengsten zijn verhoogd door bij mutatie en indien verantwoord gegeven de marktsituatie huurharmonisatie door te voeren. Ook is sinds 2013 het nieuwe huurbeleid met betrekking tot inkomensafhankelijke huurverhogingen doorgevoerd; WSD is een actief verkoopbeleid van woningen gestart. Dit heeft, ondanks de crisis op de vastgoedmarkt, geleid tot de verkoop van 55 woningen in de afgelopen vier jaren. Daarnaast zijn in deze periode ook enkele overige panden verkocht; Projectplannen zijn gestopt of versoberd, waardoor de uitgaande kasstromen aan investeringen fors zijn teruggebracht; Bij de uitgaven voor onderhoud en overige bedrijfslasten is een ‘lean and mean’ aanpak toegepast, waarmee forse kostenbesparingen zijn gerealiseerd en wat heeft gemaakt dat WSD op dit moment een zeer laag kostenniveau heeft (dit wordt ook bevestigt door de benchmarkgegevens van de sector van het CFV); Door actief renteafspraken met financiers te maken voor de toekomst, zijn de rentelasten structureel teruggebracht en kent WSD ultimo 2014 een gemiddelde vreemd vermogenskostenvoet van 3,84%, wat gezien de langlopende financieringen vrij laag is.

In de periode 2011 tot en met 2014 is gericht beleid gevoerd en gestuurd op het optimaliseren van bovengenoemde punten. In de viermaandsrapportages is hierover ook steeds afzonderlijk verantwoording afgelegd. Gevolgen kabinetsbeleid en markt Begin 2013 werd duidelijk welke ingrijpende financiële gevolgen de kabinetsplannen (waaronder de afdracht van de verhuurdersheffing) voor woningcorporaties zouden krijgen. En waar deze heffing voor een financieel gezonde corporatie al een forse aanslag op de kasstromen geeft, betekent het in de kwetsbare situatie van beginnend financieel herstel bij WSD feitelijk de spreekwoordelijke ‘doodsteek’, zeker in combinatie met de moeilijke situatie op de financiële en de woningmarkt in de huidige (crisis)tijd. In 2014 is € 602.000 afgedragen en dit loopt vanaf 2017 op naar € 814.000 per jaar. Bedragen die niet kunnen worden aangewend voor het financieel herstel van WSD. De conclusie die hieruit volgde was dat zelfstandig financieel herstel nagenoeg onmogelijk zou worden zonder de maatschappelijke opgave in de Oost-Achterhoek serieus te benadelen. Om die reden is samenwerking met andere corporaties onderzocht, hetgeen uiteindelijk heeft geleid tot de fusie met De Woonplaats.

36

Het besluit tot fusie met De Woonplaats biedt het perspectief om de komende jaren een krachtig antwoord op de krimp in de Oost-Achterhoek te geven. Vanaf 2015 kan zo vanuit een situatie van financiële continuïteit actief worden gewerkt aan het versterken en toekomstbestendig maken (o.a. via verduurzaming) van de Oost-Achterhoek als blijvend aantrekkelijke woningmarktregio.

11.2. Waardering bezit WSD is een vastgoedonderneming. De waardering van dit bezit bepaalt in belangrijke mate het balanstotaal. Sinds 2012 waardeert WSD het vastgoed in haar jaarrekening op actuele waarde (in lijn met de verslaggevingsrichtlijn voor woningcorporaties RJ645). Voor ons sociaal vastgoed betekent dit waardering tegen bedrijfswaarde, voor ons (beperkte) commercieel vastgoed is dit marktwaarde in verhuurde staat. Jaarlijks worden deze relevante waarden opnieuw bepaald. Mutaties in zowel bedrijfswaarde als marktwaarde komen voor een deel tot uitdrukking in de winst- en verliesrekening van WSD. Het beoordelen van het gepresenteerde resultaat wordt lastiger, doordat de waardeverminderingen via de winst- en verliesrekening lopen en de waardevermeerderingen niet. Ten behoeve van het inzicht in inkomsten en uitgaven blijft het kasstroomoverzicht onverminderd belangrijk. Zo kan het betekenen dat je goed presteert op kasstromen en kostenbesparingen, maar toch een negatief resultaat laat zien.

11.3. Weerstandsvermogen De geconsolideerde balans van WSD per ultimo 2014 sluit met een groepsvermogen van € 33.246.000 (ultimo 2013: € 32.815.000). De solvabiliteit ultimo 2014 bedraagt 22,8% (ultimo 2013: 22,0%). Bij de waardering tegen de bedrijfswaarde is het uitgangspunt dat de exploitatie (verhuur en onderhoud van de woning) langdurig wordt voortgezet. Wanneer woningen worden verkocht, ligt de verkoopwaarde veelal hoger. Een indicatie voor de opbrengstwaarde bij verkoop kan worden gevonden in de WOZ-waardering van het woningbezit. Daarom is in de tabel hieronder voor het sociaal en commercieel vastgoed in de enkelvoudige balans van WSD naast de geldende actuele waarde ook de meest recente WOZ waarde weergegeven: Waarde(bedragen in €) Actuele waarde van sociaal en commercieel vastgoed in de jaarrekening WOZ-waarde

2014 133,3 miljoen

2013 130,9 miljoen

168,5 miljoen

179,5 miljoen

De druk op de woningwaarderingen in de huidige vastgoedmarkt wordt hier ook zichtbaar in de dalende WOZ-waarden ten opzichte van vorig jaar. Het betreft een ontwikkeling waarop WSD geen directe invloed heeft, maar wat wel doorwerkt in de situatie van WSD.

37

11.4. Jaarresultaat 2014 Het geconsolideerde jaarresultaat van de WSD groep over 2014 sluit met een negatief saldo van € 4.685.000 na belastingen. In 2013 was dit € 892.000 negatief. Een vergelijking van het resultaat 2014 met het resultaat 2013 geeft het volgende beeld (bedragen* € 1.000). Jaarrek. 2013 Opbrengsten: Huren en vergoedingen Verkoop woningen Overige opbrengsten Totaal opbrengsten: Kosten: Bedrijfslasten Afschrijvingen Waardeveranderingen vaste activa en vastgoedbeleggingen Totaal bedrijfslasten: Exploitatieresultaat Rente Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Buitengewone baten/lasten Belastingen Jaarresultaat

Jaarrek. 2014

Verschil 2013 – 2014

9.269 407 491 10.167

9.469 578 497 10.544

200 171 6 377

4.184 4.474 (1.779)

4.638 4.714 1.694

(454) (240) (3.473)

6.879 3.288 (4.077) (789)

11.046 (502) (4.027) (4.529)

(4.167) (3.790) 50 (3.740)

(103) (892)

(156) (4.685)

(53) (3.793)

Vergelijking met jaarrekening 2013 Ten opzichte van 2013 is het resultaat over 2014 met € 3.793.000 verslechterd. De belangrijkste factoren die deze ontwikkeling hebben veroorzaakt zijn:   





De huren kennen een stijging ten opzichte van 2013 als gevolg van het doorvoeren van de marktconforme huur; In 2014 zijn meer woningen verkocht (20 woningen in 2014 tegen 11 woningen in 2013). Hierdoor wordt een hogere verkoopopbrengst in 2014 van € 171.000 gerealiseerd; De bedrijfslasten hebben wij door ‘lean and mean’ aanpak en een strakke kostenbewaking kunnen beperken. In deze bedrijfslasten is voor een bedrag van maar liefst € 846.000 (2013: € 299.000) aan sectorheffingen (verhuurdersheffing en saneringsheffing) opgenomen. Indien deze heffingen buiten beschouwing gelaten wordt, levert dit per saldo een voordeel op van € 93.000; Het resultaat op de post waardeveranderingen vaste activa en vastgoedbeleggingen is ten opzichte van vorig jaar gedaald met een bedrag van circa € 3.473.000. Dit wordt voor het belangrijkste gedeelte veroorzaakt door: 1) voor alle ontwikkellocaties hebben wij op basis van een geactualiseerd Masterplan Vastgoed een afwaardering in 2014 genomen (totaal afname ten opzichte van 2013 bedraagt € 4.089.000) en 2) toename van de mutatie in de waardering van de sociaal vastgoed in exploitatie voor een bedrag van € 585.000. Dit wordt veroorzaakt doordat de bedrijfswaarde 2014 is gestegen ten opzichte van 2013; Wij hebben een actieve latentie voor de vennootschapsbelasting gevormd in verband met het waarderingsverschil van de te verkopen woningen voor de komende 5 jaar. De totale omvang van deze belastingvordering bedroeg ultimo 2013 € 658.000. Met name omdat de Begroting 2015 hogere commerciële boekwaarden laten zien dan de Begroting 2014 ontstaat een nadelig resultaat van € 304.000 voor 2014. De actieve latentie ultimo 2014 bedraagt nu € 354.000.

38

11.5. Financiële positie Jaarlijks wordt de financiële positie van WSD beoordeeld door de sectorinstituten Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) en het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Sinds 2011 (financieel herstelplan) geldt dat WSD in nauw contact staat met beide instanties en periodiek met hen de (verwachte) ontwikkeling van de financiële positie monitort, ook via tussentijdse informatie en overleggen. Met beide externe toezichthouders is in een vroegtijdig stadium gedeeld dat WSD op zoek ging naar een financieel sterkere samenwerkingspartner om de volkshuisvestelijke opgave alsmede de financiële continuïteit voor de komende jaren te kunnen borgen. Zowel WSW als CFV hebben hier positief op gereageerd en aangegeven deze keuze zeer relevant te vinden. Dit heeft er in het goedkeuringsproces van de fusieaanvraag ook toe geleid dat WSW en CFV een positief oordeel over de fusie hebben uitgesproken. Na het moment van de bestuurlijke fusie heeft periodieke afstemming door het CFV en WSW veelal direct plaatsgevonden met de raad van bestuur van De Woonplaats.

11.6. Onrendabele investeringen In het najaar 2014 is het Masterplan Vastgoed geactualiseerd en is onze portefeuille met ontwikkellocaties opnieuw tegen het licht gehouden. Hierbij zijn de meest wenselijke vastgoedstrategieën opnieuw bepaald, rekening houdend met de ontwikkelingen in de regio, op de vastgoedmarkt en het speelveld van woningcorporaties. Dit heeft in meerdere gevallen geleid tot andere strategische keuzes op basis van voortschrijdend inzicht. In december 2014 is het geactualiseerde Masterplan Vastgoed behandeld in de vergadering van de RvC en zijn besluiten genomen ter goedkeuring van de gewijzigde strategieën, inclusief de hieruit voortvloeiende financiële consequenties in de vorm van afboekingen. De afboekingen onrendabele investeringen in het verslagjaar 2014 kunnen als volgt worden gespecificeerd: Pr.nr. 80 84 340 370 515 530 550 650

Omschrijving De Wieken, Molenhof, Dinxperlo Bosmanslaan, Dinxperlo Heemskerk, Wehl Centrumplan Wehl Hogestraat Dinxperlo Hogestraat Aalten Kobus Aalten Lichtenbergseweg Silvolde Niet gerealiseerde waardeveranderingen VOV-woningen Totaal

Bedrag in euro’s 417.000 550.000 438.000 32.000 614.000 716.000 1.248.000 349.000 74.000 4.438.000

11.7. Treasury De activiteiten van WSD zijn kapitaalintensief en werden vanuit het verleden grotendeels gefinancierd met lang vreemd vermogen. Hierdoor kent WSD een hoge schuldpositie en

39

een relatief groot financieringsrisico. Het beheersen en spreiden van de renterisico’s, het waar nodig aantrekken van gelden tegen gunstige voorwaarden op de kapitaalmarkt en het waarborgen van blijvende toegang tot de kapitaalmarkt zijn dan ook belangrijke uitgangspunten. In het voorjaar van 2014 is het Treasurystatuut geactualiseerd en opnieuw vastgesteld door de Raad van Commissarissen. De doorgevoerde wijzigingen hadden vooral betrekking op het inregelen van de situatie vanaf het moment van bestuurlijke fusie per 1 april 2014. In overeenstemming het hoofdstuk 7.5. van het Treasurystatuut van WSD wordt in deze paragraaf verantwoording afgelegd over het in 2014 gevoerde treasurybeleid en –beheer. Hierbij wordt achtereenvolgens aandacht besteed aan de volgende onderdelen:     

Cashmanagement Financieringsmanagement Beleggingen Risicomanagement Organisatorische invulling

11.7.1. Cashmanagement WSD beoordeelt dagelijks haar liquiditeitspositie en stuurt hier actief op. Hierbij maakt zij gebruik van liquiditeitsprognoses met een interval van een week en een tijdshorizon van 12 maanden. In de prognoses wordt onderscheid gemaakt naar soorten kasstromen. De liquiditeitsprognoses zijn in 2014 dagelijks bijgewerkt. Wekelijks zijn de prognoses vergeleken met de realisatie. In 2014 was de korte rente lager dan de lange rente. Om die reden zijn de rekeningcourant faciliteiten bij onze huisbankiers (totaal € 3.500.000) actief ingezet bij het liquiditeitsbeheer, rekening houdend met een risicobuffer. Wel is hierin een afbouw gerealiseerd ten opzichte van 2013. In 2014 is geen sprake geweest van deposito’s.

11.7.2. Financieringsmanagement Het beleid van WSD is er op gericht om waar mogelijk te financieren met intern voor handen zijnde liquiditeiten. Waar externe financiering nodig is, wordt het uitgangspunt van bedrijfsfinanciering (gebundelde financiering) toegepast, waarbij gestreefd wordt naar het aanbrengen van flexibiliteit in de totale leningenportefeuille en waarbij de naleving van de WSW-voorwaarden in acht worden genomen. Doordat WSD in het verleden ruim gebruik heeft gemaakt van externe financiering, was er op het moment van het financiële herstelplan sprake van een zeer hoge ‘loan to value’. Bij dit kengetal wordt het langlopend rentedragend vreemd vermogen gedeeld door de waarde van het materiële vastgoed. Ultimo 2014 is de aldus berekende ‘loan to value’ op basis van de enkelvoudige jaarrekening 70,9% (2013: 72,3%). Dit is in vergelijking met het gemiddelde van de sector zeer hoog en leidt voor WSD tot een hoge rentelast en een hoge aflossingsfictie bij het WSW. Vanaf 2011 zijn maatregelen in gang gezet om deze verhouding te verbeteren. In 2014 zijn geen nieuwe geldleningen aangetrokken of besluiten hiertoe genomen. Wel was voor een bedrag van € 4.360.000 herfinanciering van bestaande BNG-leningen aan de orde. Met het bestuur van De Woonplaats en in afstemming met het WSW zijn 40

afspraken gemaakt om deze financieringsbehoefte in te vullen door middel van collegiale financiering. Dit heeft geleid tot twee collegiale leningen met De Woonplaats ten bedrage van € 2.360.000 en € 2.000.000. Deze leningen hebben een looptijd van respectievelijk 8 maanden en twee dagen en 5 maanden en 17 dagen, derhalve tot 1 januari 2015. WSD is over het schuldrestant een rente verschuldigd van respectievelijk 1,5% en 2,1%. Deze leningen zijn door WSD aangewend ter aflossing van de twee bestaande BNG-leningen. Voor fluctuaties in de liquiditeit gedurende het jaar is actief gebruik gemaakt van de flexlening, waarvan het op te nemen deel van de lening ieder kwartaal opnieuw wordt bepaald. Ultimo 2014 is deze lening in overleg met de treasurer van De Woonplaats volgestort.

11.7.3. Beleggingen Het beleid van WSD is er op gericht om beleggingen te minimaliseren en eventuele vrijkomende liquiditeiten aan te wenden om langlopend vermogen (vervroegd) af te lossen. In 2011 zijn in dit kader de laatste beleggingen verkocht. Over 2014 had WSD geen beleggingen.

11.7.4. Risicomanagement Spreiding renterisico’s Door middel van spreiding van aflossings- en herfinancieringsmomenten in de tijd worden renterisico’s beperkt. Als richtlijn hierbij hanteert WSD de 15% norm die het WSW hanteert. Voor de komende 10 jaar blijven wij alle jaren ruim onder deze norm. Renteafspraken Herfinancieringsmomenten worden door WSD aangegrepen om te bezien of herfinanciering echt nodig is en om renterisico’s waar mogelijk te beperken. Ook in 2014 is WSD hier alert op geweest. Bij de eerder genoemde collegiale financiering met De Woonplaats konden in dit verband gunstige rentepercentages worden afgesproken. Derivaten WSD heeft een renteswap afgesloten voor € 3 miljoen ter beperking van de renterisico’s op de roll-over lening met variabele hoofdsom (totaalbedrag lening € 6 miljoen). Bij het aantrekken van deze swap zijn alle regels en randvoorwaarden van het treasurystatuut in acht genomen. Deze renteswap is in 2011 afgesloten, is per september 2012 ingegaan en wisselt de variabele rente voor een vaste rente. Door de uitzonderlijk lage rentestand heeft deze swap ultimo 2014 een negatieve marktwaarde van circa € 392.000. Met de bank is afgesproken en vastgelegd dat WSD op dit derivaat niet hoeft bij te storten. Het financiële risico voor WSD met betrekking tot dit derivaat is dus zeer beperkt.

11.7.5. Organisatorische invulling Bij het treasurybeleid en –beheer over 2014 zijn de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden ingevuld conform de bepalingen van het treasurystatuut. Hierin is geregeld dat de treasurer (financial controller) de treasuryactiviteiten voorbereidt en hierover rapporteert, de treasurycommissie (bestuur, financial controller en externe deskundige) een adviserende rol heeft, het bestuur transacties dient te autoriseren en de raad van commissarissen een goedkeurende rol invult.

41

De treasurycommissie is in maart 2014 bijeen geweest, waarbij aan de orde zijn geweest: - rentevisie en verwachting renteontwikkelingen - mogelijkheden van renteafspraken voor bestaande leningenportefeuille - liquiditeitsprognoses in relatie tot inzet flexlening - collegiale financiering met De Woonplaats - actualisatie treasurystatuut - praktische invulling procuratie- en mandaatregeling na 1 april 2014 - voorwaarden en informatieverstrekkingen met betrekking tot derivaten (waaronder afstemmingen met CFV en WSW) Met ingang van de bestuurlijke fusie per 1 april 2014 is de treasuryfunctie ingevuld in nauwe samenwerking met de treasurer van De Woonplaats. Over praktische zaken is gedurende het jaar meermalen overleg geweest.

11.8.

Verbindingen met andere rechtspersonen

WSD is 100% aandeelhouder van Holding Woonbeheer Dinxperlo BV. Deze Holding is 100% aandeelhouder in de Projekt- en Ontwikkeling Groep Dinxperlo BV en DI-Energy Dinxperlo BV. In hoofdstuk 3.3.2. van het jaarverslag is nadere informatie opgenomen over de financiële gegevens van deze vennootschappen. Met betrekking tot deze deelnemingen en WSD geldt dat ultimo 2014 sprake is van een hoofdelijke medeschuldenaarsstelling. VvE beheer In 2014 traden wij voor meerdere Vereniging van Eigenaren op als bestuurder/beheerder danwel als administrateur/beheerder. In de meeste gevallen leveren wij ook de huismeesters. Voor een specificatie verwijzen wij naar hoofdstuk 3.3.3. van het jaarverslag.

11.9. Prognoses voor de komende jaren Financiële prognoses geven een cijfermatige doorkijk naar de komende jaren. Deze cijfers moeten met de nodige voorzichtigheid worden benaderd, immers werkelijke uitkomsten zullen naar alle waarschijnlijkheid afwijken van de prognoses. Vanaf 1 januari 2015 is WSD juridisch gefuseerd in De Woonplaats en daarmee opgehouden te bestaan als zelfstandige woningcorporatie. Prognoses voor de komende jaren zijn derhalve niet meer aan de orde. Uit de in 2014 uitgevoerde financiële onderzoeken als onderdeel van de fusieaanvraag (waaronder het due dilligence onderzoek van BDO en het kredietwaardigheidsonderzoek van het WSW) is bevestigd dat de fusieorganisatie financieel gezond is en dit, op basis van de gezamenlijke prognoses voor de komende tien jaren, ook zal blijven. Mede op basis hiervan heeft het WSW ook verklaart onverminderd borg te zullen blijven staan voor de financieringen van de fusiecorporatie.

42

12.

Verklaring besteding middelen

Het bestuur van Woningstichting Dinxperlo verklaart dat de middelen van de woningstichting in het boekjaar 2014 uitsluitend zijn gebruikt in het belang van de volkshuisvesting, overeenkomstig artikel 26 van het Besluit Beheer Sociale Huursector. Dinxperlo, 8 juni 2015 Het bestuur van Woningstichting Dinxperlo De heer F. Kooiker Mevrouw M. Wolters

43

13.

Verslag van de Raad van Commissarissen

13.1. Algemeen In dit hoofdstuk doet de Raad van Commissarissen van WSD zelfstandig verslag van de wijze waarop zij over 2014 invulling heeft gegeven aan haar interne toezichtstaak. Dit hoofdstuk is daarmee te zien als het Governanceverslag als bedoeld in de Governancecode Woningcorporaties. De Raad van Commissarissen (vanaf nu: RvC) heeft tot taak toezicht te houden op het bestuur en op de algemene gang van zaken bij Woningstichting Dinxperlo (WSD) en de met haar verbonden ondernemingen. Tevens staat zij het bestuur met raad ter zijde en is zij de werkgever van de directeur-bestuurder. De RvC houdt onder meer toezicht op: - realisatie van de doelstellingen van WSD; -

realisering van de volkshuisvestelijke opgaven;

-

de strategie en de risico’s verbonden aan de activiteiten van WSD;

-

de opzet en werking van de interne risicobeheersing- en controlesystemen;

-

het kwaliteitsbeleid;

-

de kwaliteit van de maatschappelijke verantwoording;

-

de financiële positie/ continuïteit en het financieel verslaggevingsproces;

-

de toepassing van de Corporate Governance Code voor woningcorporaties (vanaf nu genoemd: de governancecode);

-

de naleving van toepasselijke wet- en regelgeving.

Dit toezicht strekt zich tevens uit tot de met de WSD verbonden ondernemingen. Om een goed toezicht te kunnen uitoefenen, volgt de RvC de ontwikkelingen bij zowel WSD als de omgeving waarin WSD werkzaam is nauwlettend. Zo volgt de RvC de algemene ontwikkelingen in de branche alsmede de opinie hierover, onder meer via de vele rapporten die de afgelopen jaren de revue zijn gepasseerd. Daarnaast neemt de RvC kennis van ontwikkelingen, wensen en opinies van de stakeholders van WSD. Dit alles om de strategie van WSD te kunnen toetsen en de bestuurder met raad en daad bij te staan. Fusie met De Woonplaats De RvC is sinds 2010 nauw betrokken geweest bij maatregelen om WSD op eigen kracht financieel te laten herstellen. Hoewel hierin goede resultaten zijn gerealiseerd, bleek anderzijds dat door kabinetsbeleid en ontwikkelingen aanvullende financiële bijdragen van woningcorporaties worden en zullen worden gevraagd in de komende jaren, in het bijzonder via de verhuurdersheffing. Mede daarom is in 2013 onderzocht of de volkshuisvestelijke doelen en ambities van WSD voor de Oost-Achterhoek niet beter gerealiseerd zouden kunnen worden indien samenwerking met een collega-corporatie wordt gezocht. De RvC is 44

nauw betrokken geweest bij de afwegingen en de keuzes voorafgaand aan dit onderzoek en heeft zich gedurende de uitvoering laten informeren over de voortgang hiervan. Eind 2013 heeft de RvC na zorgvuldige afweging besloten dat de volkshuisvestelijke opgave van WSD het beste is gediend bij een intensieve samenwerking met De Woonplaats, uiteindelijk uitlopend in een juridische fusie per 1 januari 2015. Hier is in 2014 stapsgewijs verdere uitwerking aangegeven door middel van een bestuurlijke fusie per 1 april 2014 en een juridische fusie per 1 januari 2015. De RvC heeft in 2014 toezicht gehouden op de tijdige uitvoering van de noodzakelijke stappen, waaronder het vragen van de benodigde goedkeuringen c.q. adviezen van belanghebbende stakeholders en externe toezichthouders. Uiteindelijk heeft dit in het najaar geleid tot goedkeuring van de Inspectie Leefomgeving en Transport van het Ministerie. De laatste maanden van 2014 zijn benut om de juridische verplichtingen die voortvloeien uit de fusie goed te regelen. Op 18 december 2014 heeft de RvC haar definitieve goedkeuring aan de fusie gegeven. Door de fusie is de rechtspersoon WSD per 31 december 2014 opgehouden te bestaan, derhalve heeft de RvC besloten om zich per die datum om 24.00 uur op te heffen. Vanaf 1 januari 2015 is het intern toezicht ondergebracht bij de RvC van De Woonplaats.

13.2. Statutair kader De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de RvC zijn in artikel 20 van de statuten van WSD omschreven. Daarnaast is het Reglement van de Raad van Commissarissen (versie 31 maart 2011) van toepassing. Dit reglement is ook gepubliceerd op de website van WSD. De RvC van WSD bestaat statutair uit minimaal drie en maximaal vijf leden, van wie twee leden zijn benoemd op voordracht van de huurders of de huurdersorganisatie. Statutair kent WSD een zittingstermijn voor RvC-leden van maximaal 4 jaar, met tweemaal een verlengingsmogelijkheid. In lijn met de governancecode heeft de RvC er echter voor gekozen de verlengingsmogelijkheid te beperken tot één periode van vier jaar, zodat de maximale zittingsduur op 8 jaar uitkomt.

13.3. Governancestructuur en governancecode 13.3.1.

Governancestructuur

WSD is een stichting met twee organen: het bestuur (tot en met 31 maart 2014 in de persoon van de directeur-bestuurder, vanaf 1 april 2014 in de vorm van een tweehoofdig bestuur) en de RvC. Het bestuur heeft als directeur de leiding over de werkorganisatie en vertegenwoordigt als bestuurder de stichting in alle opzichten richting externe partijen en stakeholders. De RvC houdt toezicht op het bestuur, adviseert het bestuur en is de werkgever van de leden van het bestuur. De RvC keurt, waar de noodzaak daarvoor bepaald is, (voorgenomen) besluiten van het bestuur goed of af. De taak- en verantwoordelijkheidsverdeling tussen het bestuur en de RvC is vastgelegd in de statuten van de stichting, het reglement voor de RvC en het directiestatuut. Deze documenten worden jaarlijks getoetst op actualiteit en zo nodig aangepast.

45

Zo heeft in 2012 bijvoorbeeld een actualisatie van het directiestatuut plaatsgevonden omtrent het aangaan van investeringsbeslissingen. In 2014 is geen verdere actualisatie nodig gebleken.

13.3.2.

Governancecode

De Governance Code Woningcorporaties wordt gehanteerd voor het inrichten van de bestuurlijke organisaties. WSD onderschrijft de Aedescode en de in de Governance Code Woningcorporaties vastgelegde beginselen. In deze paragraaf verantwoorden wij ons over de inrichting van de governancestructuur binnen onze organisatie. WSD heeft de principes en uitwerkingen zoals opgenomen in de Governance Code Woningcorporaties op de meeste punten opgevolgd. De toepassing van de governancecode door WSD, alsmede alle hiermee samenhangende documenten, zijn gepubliceerd op de website van WSD. Ook in 2014 is de Governancecode een belangrijke leidraad geweest voor het handelen van de RvC. In nagenoeg alle gevallen volgt WSD de Governance Code. Waar onderbouwd is gekozen om hiervan af te wijken, is dit expliciet in dit verslag toegelicht. Een voorbeeld van een dergelijke afwijking is dat de RvC er, gelet op de omvang van WSD en haar eigen taakopvatting, voor heeft gekozen om voor het jaar 2014 geen afzonderlijke Audit- en Remuneratiecommissie in te stellen. In navolging van de Governancecode ziet de RvC er op toe dat eens in de vier jaar een visitatie wordt uitgevoerd. De meest recente visitatie is in het najaar van 2011 uitgevoerd en in januari 2012 afgerond. De RvC is nauw betrokken geweest bij het gehele visitatieproces en ziet er op toe dat de hieruit voortvloeiende aandachtspunten worden opgepakt. In januari 2013 is de zelfevaluatie, die de RvC heeft uitgevoerd met ondersteuning van een extern deskundige, afgerond. In 2014 is geen nieuwe zelfevaluatie uitgevoerd met het oog op de komende fusie.

13.4. Onafhankelijkheid De RvC waakt ervoor dat haar leden onafhankelijk zijn in de zin van de in de Governance Code Woningcorporaties bepaling III 2.2 aangeduide criteria. In 2014 is geen sprake geweest van (transacties met) tegenstrijdige belangen waarbij leden van de RvC en/of het bestuur betrokken waren. In 2014 is binnen de organisatie van WSD geen gebruik gemaakt van de ‘Regeling Melding Onregelmatigheden’.

13.5. Verantwoording De RvC vindt het belangrijk om als toezichthouder van een maatschappelijke ondernemende organisatie, transparant en publiekelijk verantwoording af te leggen over de wijze waarop zij in 2014 invulling heeft gegeven aan de uitvoering van haar taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden. In dit jaarverslag legt de RvC daartoe verantwoording af.

46

Als toezichtkader voor het uitoefenen van haar taken, hanteert de Raad van Commissarissen de volgende beleidsstukken: -

het BBSH en overige (algemene) wet- en regelgeving en relevante parlementaire stukken;

-

de missie, visie en kernwaarden van WSD, zoals verwoord in het koersdocument;

-

de jaarbegroting en de financiële meerjarenprognoses;

-

het herstelplan 2010 (vijfjarenplan);

-

WSD beleidsdocumenten, zoals het strategisch voorraadbeleid, verkoopbeleid, huurbeleid en sponsorbeleid;

-

de Governance Code Woningcorporaties;

-

het Treasurystatuut en het treasuryjaarplan;

-

afspraken met externe belanghebbenden, waaronder prestatieafspraken met de gemeente Aalten;

-

het visitatierapport;

-

sectorrapportages en –publicaties, waaronder ook de rapportage van de parlementaire commissie woningcorporaties;

-

rapportages van en correspondentie met externe toezichthouders (WSW en CFV)

-

strategische interne rapportages of samenwerking en fusie met De Woonplaats (waaronder koersdocument, samenwerkingsovereenkomst etc).

In 2014 gebruikte de RvC dit toezichtkader bij het nemen van beslissingen, het beoordelen van bestuursvoorstellen en de bewaking van de realisatie van de corporatiedoelstellingen. Informatievergaring Om de toezichthoudende taak goed te kunnen vervullen, liet de RvC zich regelmatig zowel mondeling als schriftelijk door het bestuur informeren op het gebied van financiële continuïteit en resultaten in relatie tot beoogde doelen, relevante externe ontwikkelingen en de wensen en behoeften van belanghebbenden, ontwikkelingen en resultaten. De agenda voor de vergaderingen van de RvC wordt voorbereid door het bestuur in overleg met de voorzitter van de RvC. De RvC heeft in het afgelopen boekjaar het volgende ondernomen om zich op de hoogte te houden van wat er speelt in het speelveld van WSD: - periodiek overleg met het bestuur; -

overleg met de externe accountant, als onderdeel van goedkeuringsproces van de jaarrekening 2013, inclusief kennisname van de controleverklaring en de accountantsrapporten (juni 2014) alsmede bij de bespreking van de managementletter 2014 van WSD (november 2014);

47

-

kennisnemen en bespreken van de jaarlijkse beoordelingen en relevante andere correspondentie van het Centraal Fonds Volkshuisvesting, het Waarborgfonds Sociale Woningbouw en de Minister van Wonen en Rijksdienst;

-

het door enkele leden bijwonen van de vergaderingen van de Bewonersraad;

-

het bijhouden van periodieke vakliteratuur en speciale (branche)uitgaven;

-

bijeenkomsten met het personeel van WSD over de te nemen keuzes met betrekking tot de toekomst van WSD in brede zin;

-

gesprekken met het bestuur en de RvC van De Woonplaats over de te volgen stappen en beslismomenten, aandachtspunten en afstemmingen inzake de bestuurlijke en juridische fusie. In dit verband is ook besloten dat vanaf het moment van de bestuurlijke fusie wederzijds een lid van de RvC van de andere corporatie participeert in de RvC. Deze participatie was overigens informerend en adviserend van aard, er was geen beslissingsbevoegdheid aan gekoppeld. Qua praktische uitvoering heeft de heer Fongers vanaf deze datum meegedraaid in de RvC van De Woonplaats, terwijl de heer De Redelijkheid namens de RvC van De Woonplaats heeft meegedraaid in de RvC van WSD.

Gespreksonderwerpen De RvC is in 2014 zes keer bijeen geweest. Bij deze vergaderingen waren de leden van de RvC vrijwel steeds allen aanwezig. De RvC heeft in het afgelopen boekjaar de volgende besluiten genomen en onder meer gesproken over de volgende gespreksonderwerpen: Omschrijving Vergadering 27/02/2014 Samenwerkingsovereenkomst De Woonplaats - WSD Formalisatie bevoegdheden per 1 april 2014 Jaarlijkse huurverhoging

Collegiale financiering door De Woonplaats van € 4,36 miljoen in verband met twee herfinancieringen in 2014 Volmacht WSW Verkoop pand Keppelseweg 24 te Wehl Aanblijven van commissaris Hengeveld tot moment van juridische fusie Vergadering 27/03/2014 De heer Kooiker en mevrouw Wolters worden benoemd als gezamenlijke directeur-bestuurders van WSD en de vennootschappen in de nevenstructuur per 1 april 2014

Besluiten De RvC deelt de overwegingen die de basis vormen voor deze overeenkomst. Overeenkomst werd goedgekeurd. In verband met de bestuurlijke fusie per 1 april 2014 zullen bevoegdheden, verantwoordelijkheden worden aangepast aan de nieuwe situatie Er werd akkoord gegaan met het voorstel van het bestuur betreffende de huurverhoging per 1 juli 2014, inclusief de inkomensafhankelijke huurverhoging. Geen besluit, ter kennisname. RvC ondersteunt de lijn om herfinanciering door middel van collegiale financiering te regelen. Tot de verplichte verstrekking van de volmacht inzake hypothecaire zekerheden is besloten. Rekening houdend met alle overwegingen stemt de RvC in met de verkoop van dit pand De RvC gaat hiermee akkoord gezien de huidige overgangssituatie van WSD

De RvC besluit tot benoeming per 1 april 2014

48

Decharge verlening aan de heer Ten Brink voor het jaar 2013 en de eerste drie maanden van 2014 Nieuwe afspraken omtrent dagelijkse bedrijfsvoering, autorisatie inkoopfacturen en autorisatie uitgaande betalingen Plan van aanpak en proces om te komen van een bestuurlijke naar de juridische fusie per 1 januari 2015 met De Woonplaats Aanblijven van commissaris Slutter tot moment van juridische fusie Managementletter 2013 Beoordelingsbrief WSW Vergadering 19 juni 2014 Voortgangsinformatie indiening fusieverzoek Jaarstukken 2013 WSD en nevenstructuur (drie vennootschappen), inclusief bespreking rapport van bevindingen en controleverklaring van accountant in diens aanwezigheid Wijziging treasurystatuut 1e Tertiaalrapportage 2014

Vergadering 23 oktober 2014 Voortgangsinformatie over proces juridische fusie, inclusief formele goedkeuringen van WSW en Ministeriële Inspectie Leefomgeving en Transport Projectplan integratie De WoonplaatsWSD Toezichtsbrief 2014 Frauderisicoscan 2e Tertiaalrapportage

Vergadering 27 november 2014 Voortgang fusieproces De Woonplaats en WSD

Begroting 2015 Accountantsevaluatie en –keuze 2014/ Opdrachtbevestigingen

De RvC besluit tot dechargeverlening

De RvC stemt in met deze nieuwe afspraken per 1 april 2014

De RvC stemt in met het plan van aanpak en de te volgen procedure

De RvC gaat hiermee akkoord gezien de huidige overgangssituatie van WSD De RvC neemt kennis van deze tussentijdse rapportage van de accountant De RvC neemt kennis van deze brief

De RvC laat zich door het bestuur informeren over de voortgang van het fusieproces Alle jaarstukken over 2013 worden door de RvC goedgekeurd. Aan directie en bestuur wordt decharge verleend over het jaar 2013. Het gewijzigde treasurystatuut wordt goedgekeurd De door het bestuur ter informatie verstrekte viermaandelijkse rapportage is toegelicht en besproken in de vergadering

De RvC laat zich door het bestuur informeren over de voortgang van het fusieproces en neemt kennis van de formele goedkeuringen

De RvC neemt kennis van het projectplan en de toelichting van het bestuur hierbij De RvC neemt kennis van de inhoud van de toezichtsbrief De RvC bespreekt de intern opgestelde frauderisicoscan voor WSD en stemt hiermee in De door het bestuur ter informatie verstrekte viermaandelijkse rapportage is toegelicht en besproken in de vergadering

De RvC laat zich door het bestuur informeren over de voortgang van het fusieproces en de stand van zaken rondom de formele afwikkeling van dit proces De RvC keurt de begroting 2015 goed Het functioneren van de accountant is geëvalueerd. Gelet op de huidige situatie van WSD 49

(komende fusie) is besloten de relatie met de huidige accountant voor de verantwoording over 2014 te continueren. De managementletter 2014 is in aanwezigheid van de accountant besproken. De RvC heeft kennis genomen van de bevindingen.

Managementletter 2014

Vergadering 18 december 2014 Formele goedkeuring juridische fusie WSD en De Woonplaats per 1 januari 2015

Actualisatie Masterplan Vastgoed op basis van gewijzigde scenario’s,

Opheffing RvC i.v.m. juridische fusie

De RvC geeft, kennis hebbende genomen van het gehele proces tot fusie en alle adviezen en oordelen van stakeholders overwegende, goedkeuring aan de juridische fusie per 1 januari 2015 De RvC stemt in met het geactualiseerde Masterplan en geeft daarmee ook goedkeuring aan een aanvullende afwaardering op projecten in ontwikkeling voor € 3,9 miljoen alsmede een neerwaartse herwaardering van complexen in exploitatie voor € 5,0 miljoen. De RvC besluit tot opheffing van de RvC per 31 december 2014 om 24.00 uur.

13.6. Samenstelling Raad van Commissarissen Per 31 december 2014 had de RvC van WSD de volgende samenstelling: Naam

Geb.datum / leeftijd

Functie

Dhr. C. Fongers

01-09-1947

Voorzitter

Mw. J. Rigter-Petter MBA Dhr. S. Hengeveld

06-10-1959

Dhr. J.T.M. Slutter

05-07-1956

Mw. L. Roeterink

23-05-1979

09-03-1973

Aftredend in

Beroep

2014

Herbenoem baar ? Ja

Lid, vicevoorzitter Lid

2014

Nee

2014

Ja

Lid namens huurders Lid namens huurders

2012

Nee

Zelfstandig ondernemer management support Zelfstandig Ondernemer Agrariër

2015

Ja

Beleidsmedewerker

Zelfstandig ondernemer

Deskundigheid/ profiel

Bedrijfskundig, Organisatorisch Sociaal Economisch Financieel Economisch Bedrijfskundig Volkshuisvesting/ Ruimtelijke Ordening

De tweede zittingstermijn van de heer Slutter is in 2012 afgelopen. De Raad van Commissarissen heeft besloten deze termijn, in afwijking op de aanbeveling van de Governancecode, vooralsnog te verlengen, gelet op het begin 2013 gestarte samenwerkingsonderzoek met De Woonplaats. De heer Slutter heeft aangegeven in het belang van WSD bereid te zijn deze verlenging te accepteren. Begin 2014 is, gelet op de huidige situatie bij WSD, besloten dat de huidige leden van de Raad van Commissarissen tot het moment van de juridische fusie per 1 januari 2015 in functie zullen blijven en dat waar van toepassing zittingstermijnen tot deze datum zullen worden verlengd. Op 31 december 2014 om 24.00 uur is WSD van rechtswege opgehouden te bestaan. Bij besluit heeft de RvC zich op dat moment ook opgeheven.

50

De leden van de commissarissen hebben de volgende (relevante) nevenfuncties: Mevrouw Rigter is bestuurslid van de landelijke stichting Present. Verder is ze lid van de landelijke klachtencommissie van de Federatie Landbouw en Zorg. De heer Fongers is commissaris bij een deurenfabrikant in de regio. De heer Hengeveld, de heer Slutter en mevrouw Roeterink hebben geen nevenfuncties.

13.7. Remuneratiebeleid en bezoldiging bestuur De RvC is verantwoordelijk voor een goed bestuur, onder meer door benoeming, ontslag en jaarlijkse evaluatie van het bestuur. De bezoldiging van het bestuur wordt jaarlijks bepaald door de RvC. Het beloningsniveau van de statutaire directeur is door de Raad van Commissarissen vastgesteld. In 2012 heeft toetsing van de beloning aan de “sectorbrede beloningscode Bestuurders Woningcorporaties” plaatsgevonden. Hierbij is geconcludeerd dat het beloningsniveau van het bestuur passend is bij de inschaling binnen de beloningscode. In het geldende beloningssysteem is naast een vast salaris ook een variabele beloningscomponent mogelijk. Deze variabele beloningscomponent wordt op basis van een jaarlijkse beoordeling door de RvC vastgesteld. De RvC heeft in eind 2013 een afzonderlijke RvC vergadering gewijd aan het functioneren van de directeur-bestuurder. Begin 2014 is, na meerdere gesprekken met een vertegenwoordiging van de RvC, duidelijk geworden dat directeur-bestuurder geen plaats voor zich zag weggelegd in de fusieorganisatie. Op basis daarvan zijn afspraken gemaakt over de beëindiging van de arbeidsrelatie op 31 maart 2014, waarbij ook een beëindigingsvergoeding is afgesproken. Hierbij zijn de regels van de Wet Normering Topinkomens (WNT) nadrukkelijk in acht genomen. Volgens de klasse-indeling van de Wet Normering Topinkomens (WNT) valt WSD in klasse B. De bezoldiging van de directeur-bestuurder is hoger dan het maximum van deze klasse, echter de bezoldigingsafspraken dateren van vóór 1 januari 2014 en daarom kan WSD gebruik maken van de overgangsregeling. Dit betekent dat de bezoldiging overeenkomstig de wettelijke regeling de komende jaren zal worden afgebouwd. De RvC heeft vastgesteld dat de werkzaamheden in het eerste kwartaal 2014 goed zijn verricht en heeft hiervoor ook decharge verleend aan de directeur-bestuurder. Met ingang van 1 april 2014 is het bestuur van WSD als gevolg van de bestuurlijke fusie gevormd door de bestuurders van De Woonplaats. Hierbij is, in afstemming met de Raad van Commissarissen van De Woonplaats, afgesproken dat de invulling van het bestuur voor WSD over de periode 1 april tot en met 31 december 2014 onbezoldigd zou plaatsvinden. Aan het bestuur is over 2014 geen prestatiebeloning toegekend. Het bestuur heeft voor woon-werk verkeer en zakelijke ritten een leaseauto tot zijn beschikking. In 2014 heeft het bestuur de volgende beloning ontvangen:  Component beloningen € 31.866  Component belaste vaste en variabele onkostenvergoedingen: niet van toepassing  Component voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn: € 5.729  Topfunctionarissen niet in dienstbetrekking werkzaam: niet van toepassing  Componenten die niet onder de bezoldiging van de WNT vallen: niet van toepassing

51



Bezoldigingscomponenten die niet zijn toegestaan volgens WNT voor topfunctionarissen (met uitzondering van het overgangsrecht): niet van toepassing  Uitkeringen wegens beëindiging dienstverband: € 62.979 Het bestuur had voor woon-werk verkeer en zakelijke ritten tot en met 31 maart 2014 een leaseauto tot zijn beschikking. Hiervoor geldt een fiscale bijtelling.

13.8. Bezoldiging Raad van Commissarissen De honorering van de Raad van Commissarissen is gekoppeld aan de zwaarte van de functie van de afzonderlijke leden van de Raad van Commissarissen en houdt rekening met maatschappelijke waarden en normen. De honorering is niet gekoppeld aan de prestaties van WSD. In totaal is over 2014 aan de leden van de Raad van Commissarissen een bruto vergoeding uitgekeerd van € 21.268 (exclusief BTW en sociale lasten). Deze is als volgt verdeeld:

Naam Dhr. C. Fongers Mw. J. Rigter-Petter MBA Dhr. S. Hengeveld Dhr. J.T.M. Slutter Mw. L. Roeterink Totaal

Bruto vergoeding € 5.452 € 3.954 € 3.954 € 3.954 € 3.954 € 21.268

De WNT geeft ten aanzien van de bezoldiging van leden van de Raad van Commissarissen aan dat de vergoeding aan de voorzitter maximaal 7,5% van de bezoldiging van de directeur-bestuurder mag bedragen en die aan leden maximaal 5%. De vergoedingen aan de voorzitter en de leden van de Raad van Commissarissen zijn lager dan het gestelde maximum en vallen daarmee binnen de grenzen van de WNT.

13.9. Tot slot De RvC kijkt met tevredenheid terug op het functioneren van de WSD en spreekt tot slot graag haar waardering uit aan bestuur, management en medewerkers van WSD voor hun positieve inzet in het jaar 2014, hun inzet voor de huurders en hun samenwerking met de overige stakeholders. Met de juridische fusie in De Woonplaats is WSD per 31 december 2014 opgehouden te bestaan. Daarmee is dit het laatste governanceverslag dat door de RvC van WSD is opgesteld. Met vertrouwen leggen wij het interne toezicht op de sociale volkshuisvesting in de Oost-Achterhoek in handen van onze collega’s van de RvC van De Woonplaats. Dinxperlo, 18 december 2014 Namens de (voormalige) Raad van Commissarissen van WSD, C. Fongers, voorzitter

52

14.

Kengetallen 2010 – 2014

De kengetallen zijn gebaseerd op de enkelvoudige jaarrekening van de WSD.

Gegevens bezit Aantal verhuureenheden - woning / woongebouwen - Garages / parkeerplaatsen - Verzorging- / verpleegplaatsen Totaal aantal verhuureenheden Mutaties in het woningbezit Aantal opgeleverd woning/woongebouwen Aantal opgeleverd garages/parkeerplaatsen Aantal aangekocht Aantal verkocht Aantal gesloopt woning/woongebouwen Aantal gesloopt garages/parkeerplaatsen Overige mutaties Waardering woningbezit (x € 1.000) (Sociaal) materiële vaste activa in exploitatie* Commercieel vastgoed in exploitatie* Materiële vaste activa in ontwikkeling WOZ-waarde Bedrijfswaarde * Woningbezit naar huurklasse in % Goedkoop Betaalbaar Duur tot huurtoeslaggrens Duur boven huurtoeslaggrens Overig Kwaliteit Aantal reparatieverzoeken per vhe Aantal verzoeken service onderhoud per vhe Aantal WVG verzoeken Kosten niet planmatig onderhoud (x € 1.000) Kosten planmatig onderhoud (x € 1.000) Totaal kosten onderhoud (x € 1.000) Prijs-/kwaliteitverhouding Gemiddeld netto-huurprijs / woning

2014*

2013*

2012*

2011*

2010

1.196 215 123 1.534

1.213 215 133 1.561

1.223 215 133 1.571

1.227 216 130 1.573

1.222 226 130 1.578

0 0

0 0

5 0

0 0

38 0

0 (20) 0 0 (7)

1 (11) 0 0 0

1 (8) 0 0 0

0 (19) 0 0 14

0 (8) 0 0 23

131.948

129.444

127.997

121.851

98.654

1.375 2.931 168.500

1.515 7.378 179.516

1.465 7.675 194.311

2.305 10.181 216.840

5% 72% 19% 1% 3%

5% 72% 19% 1% 3%

6% 74% 16% 1% 3%

6% 76% 14% 1% 3%

7% 78% 11% 1% 3%

1.04

1.09

1.08

1.05

0.55

0.49 2

0.44 2

0.42 3

0.36 8

0.36 36

241 494 735

195 288 483

465 818 1.283

536 729 1.265

334 1.009 1.343

477

457

441

434

418

9.427 214.183 132.211

53

2014 Het verhuren van woningen - mutatiegraad - acceptatiegraad - huurachterstand in % jaarhuur - huurderving in % jaarhuur Financiële continuïteit - solvabiliteit* - liquiditeit - rentabiliteit eigen vermogen* - rentabiliteit totaal vermogen* - interest coverage ratio - interne financiering per vhe - cashflow per vhe Balans en winst- en verliesrekening - eigen vermogen per vhe* - voorzieningen per vhe - langlopende schulden per vhe - materiële vaste activa per vhe* - opbrengsten per vhe - afschrijvingen per vhe - salarissen, sociale en pensioenlasten per vhe - lasten onderhoud per vhe* - overige bedrijfslasten per vhe* - servicekosten per vhe* - financiële baten en lasten per vhe - buitengewone baten en lasten per vhe - jaarresultaat per vhe* Personeelsbezetting Aantal formatieplaatsen per 1.000 vhe - algemeen beheerszaken / communicatie - financieel economische zaken - woondiensten - technische zaken - projecten - facilitaire diensten Totaal aantal formatieplaatsen per 1.000 vhe Werkelijk aantal personeelsleden

2013

2012

2011

2010

10,2% 35,8% 0,8% 1,2%

9.8% 37.4% 0.9% 1.1%

8.8% 32.0% 0.7% 1.6%

6.6% 40.0% 0.8% 0.2%

8.0% 53.6% 0.5% 0.8%

23.4% 0.09 (14,1%) (0,4%) 1.3 24.865 -412

22.7% 0.16 (2.7%) 2.3% 1.3 22.977 100

21.6% 0.15 (4.4%) 2.0% 1.2 20.843 467

19.6% 0.06 2.0% 2.5% 1.0 18.016 31

3.0% 0.10% (83.4%) 0.7% 1.0 4.532 (2.187)

21.672 655 64.123 88.989 6.573 2.912

21.022 624 65.771 88.748 6.233 2.681

19.317 703 66.681 87.525 6.203 2.601

17.073 658 67.110 85.126 6.444 2.546

2.257 0 69.171 73.703 6.220 1.116

601 480 1.604 235 2.602 0 (3.054)

655 309 1.325 298 2.588 0 (571)

379 817 1.231 282 2.658 0 (862)

437 804 1.189 246 2.831 0 368

394 851 1.127 392 2.391 0 (1.852)

0.0 2.6 2.0 4.6 0.0 2.0

0.6 2.6 2.6 4.5 0.0 1.9

0.6 3.2 2.5 4.5 0.0 1.9

1,3 2.9 1.8 3.6 0.6 1,6

1.3 2.6 2.0 3.6 0.7 1.4

11.1

12.2

12.7

11,7

11.5

17

19

20

22

22

*Voor de jaren 2011 t/m 2014 zijn deze kengetallen gebaseerd op de nieuwe RJ 645, waardoor deze niet meer vergelijkbaar zijn met de kengetallen van vòòr 2011.

54

15.

Jaarrekening

15.1. Geconsolideerde balans per 31 december 2014 (na voorgestelde resultaatbestemming) Bedragen in euro’s

ACTIVA

2014

2013

VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Sociaal vastgoed in exploitatie Sociaal vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie Totaal materiële vaste activa

133.875.875

131.551.135

2.931.400

7.378.215

1.629.062 138.436.337

1.714.129 140.643.479

Vastgoedbeleggingen Commercieel vastgoed in exploitatie Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Totaal vastgoedbeleggingen

2.735.000 1.178.098 3.913.098

2.925.000 1.252.030 4.177.030

Financiële vaste activa Effecten Deelnemingen Latente belastingvordering Totaal financiële vaste activa

0 0 2.541.337 2.541.337

0 0 2.716.734 2.716.734

144.890.772

147.537.243

20.268 20.268

21.880 21.880

Vorderingen Huurdebiteuren Vorderingen op verbonden partijen Overige vorderingen Overlopende activa Totaal vorderingen

78.047 0 136.201 10.318 224.566

82.477 0 174.196 24.480 281.153

Liquide middelen

469.091

1.032.901

SOM DER VLOTTENDE ACTIVA

713.925

1.335.934

145.604.697

148.873.177

SOM DER VASTE ACTIVA VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Overige voorraden Totaal voorraden

TOTAAL ACTIVA

55

PASSIVA Groepsvermogen

2014

2013

33.245.594

32.815.541

253.557 54.800 308.357

272.040 272.040

Leningen Terugkoopverplichting VOV Waarborgsommen Totaal langlopende schulden

98.633.720 1.204.338 119.872 99.957.930

102.991.166 1.273.277 126.467 104.390.910

Kortlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen Schulden aan leveranciers Belastingen en premies Overige schulden Overlopende passiva Totaal kortlopende schulden

5.044.728 282.610 292.037 4.438.815 2.034.626 12.092.816

8.544.191 439.640 267.211 77.911 2.065.733 11.394.686

145.604.697

148.873.177

Voorzieningen Voorziening belastinglatentie Voorziening onrendabele top Totaal voorzieningen

TOTAAL PASSIVA

56

15.2 Geconsolideerde winst- en verliesrekening 2014 Bedragen in euro’s

2014 Bedrijfsopbrengsten Huuropbrengsten Opbrengsten servicecontracten Overheidsbijdragen Netto verkoopresultaat vastgoedportefeuille Overige bedrijfsopbrengsten Totaal bedrijfsopbrengsten

2013

8.888.178 581.176 16.663 578.043 480.317 10.544.377

8.657.359 610.783 16.663 407.244 474.641 10.166.690

4.714.302

4.473.627

1.429.399 694.450 112.634 114.423 806.147 179.132 360.339 2.370.901 10.781.727

(2.036.705) 760.917 116.912 144.906 553.937 230.216 385.794 1.991.762 6.621.366

(237.350)

3.545.324

263.933

257.455

Financiële baten en lasten Rentebaten Rentelasten Resultaat effecten Waardeveranderingen terugkoopverplichting Totaal financiële baten en lasten

0 (4.095.967) 0 68.940 (4.027.027)

0 (4.270.172) 0 193.352 (4.076.820)

Resultaat uit gewone bedrijfsvoering voor belasting

(4.528.310)

(788.951)

-

-

(4.528.310)

(788.951)

(156.915)

(102.813)

(4.685.225)

(891.764)

Bedrijfslasten Afschrijvingen op materiële vaste activa Overige waardeveranderingen van materiële vaste activa en vastgoedportefeuille Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Onderhoudslasten Leefbaarheid Lasten servicecontracten Overige bedrijfslasten Totaal bedrijfslasten Bedrijfsresultaat Niet gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille

Resultaat deelnemingen Buitengewone baten Buitengewone lasten Jaarresultaat voor belastingen Belastingen Jaarresultaat

57

15.3. Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2014 (Directe methode) (Bedragen in €) Ontvangen van huurders Ontvangen van subsidiegevers Ontvangen van overige

2014

2013

10.203.000 17.000 118.000

9.976.000 17.000 136.000

Totaal Betalingen aan werknemers Betalingen aan leveranciers onderhoud Betalingen uit hoofde van zakelijke lasten en aan overige

10.338.000 903.000852.0003.212.000-

1.048.000522.0003.061.0004.967.0005.371.000

Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Ontvangen dividenden Ontvangen buitengewone bate Betaalde interest Betaalde winstbelasting Betaald wegens buitengewone last

10.129.000

4.227.000-

4.631.0005.498.000 4.270.000-

Totaal

4.227.000-

4.270.000-

Kasstroom uit operationele activiteiten

1.144.000

1.228.000

Investeringen in materiele vaste activa Desinvesteringen in materiele vaste activa Investeringen vastgoedbeleggingen Desinvesteringen vastgoedbeleggingen Investeringen financiele vaste activa Desinvesteringen financiele vaste activa

486.0002.275.000

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Mutatie rekening-courant kredietinstellingen Ontvangsten uit langlopende schulden Ontvangsten uit kortlopende schulden Aflossingen van langlopende schulden Betaalde dividenden Mutatie langlopende effecten (aankoop, verkoop) Kasstroom uit financieringsactiviteiten

Mutatie geldmiddelen Saldo liquide middelen 1-1 Saldo liquide middelen 31-12

778.0001.250.000

1.789.000 3.500.0001.500.000 4.360.000 5.857.000-

472.000 365.000 1.870.000-

3.497.000-

564.0001.033.000 469.000

1.505.000-

195.000 838.000 1.033.000

58

15.4. Waarderingsgrondslagen geconsolideerde jaarrekening Algemeen Deze jaarrekening van (voormalig) Woningstichting Dinxperlo heeft betrekking op de periode 1 januari 2014 t/m 31 december 2014. Per 1 januari 2015 is de Woningstichting Dinxperlo namelijk juridisch gefuseerd met de woningstichting De Woonplaats. Alle bedragen luiden in euro’s, tenzij anders vermeld. Activiteiten De activiteiten van Woningstichting Dinxperlo statutair gevestigd en kantoorhoudende in Raadhuisstraat 8 te Dinxperlo, zijn erop gericht mensen uit de BBSH doelgroepen te huisvesten in vitale wijken en plaatsen. De volgende vennootschappen zijn in de consolidatie betrokken: Naam Holding Woonbeheer Dinxperlo B.V. Project- en Ontwikkelings Groep Dinxperlo B.V. DI-Energy Dinxperlo B.V.

Zetel Dinxperlo Dinxperlo Dinxperlo

Belang 100% 100% via Holding 100% via Holding

WSD neemt deel in meerdere Verenigingen van Eigenaars. Bij sommige VVE’s heeft WSD meer dan de helft van het bezit in eigendom en is daardoor sprake van overheersende zeggenschap. Vanuit die optiek zouden deze verenigingen in de consolidatie van de WSD Groep moeten worden betrokken, omdat ze worden gekwalificeerd als groepsmaatschappij. WSD maakt hier echter gebruik van de wettelijke vrijstellingsmogelijkheid om deze groepsmaatschappijen buiten de consolidatie te houden, omdat dit voor het vereiste inzicht van de jaarrekening van de WSD Groep van te verwaarlozen betekenis is. In de geconsolideerde jaarrekening van WSD zijn de financiële gegevens van de drie hiervoor genoemde vennootschappen verwerkt. De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld met toepassing van de grondslagen voor de waardering en resultaatbepaling van WSD. Algemene grondslag De geconsolideerde jaarrekening van WSD is opgesteld volgens de bepalingen van het Besluit beheer sociale huursector (Bbsh). In dit besluit wordt voorgeschreven Titel 9 Boek 2 BW toe te passen, behoudens enkele uitzonderingen van specifieke aard. Tevens is deze geconsolideerde jaarrekening opgesteld volgens de door de Raad van de Jaarverslaggeving uitgegeven Richtlijn 645 Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting. WSD heeft haar vastgoed in exploitatie geclassificeerd naar de categorieën sociaal en commercieel vastgoed¹, waarbij het sociaal vastgoed als bedrijfsmiddel wordt aangemerkt. Als waarderingsgrondslag kiest WSD voor actuele waarde. Concreet betekent dit dat het sociale vastgoed gewaardeerd wordt tegen bedrijfswaarde en het commerciële vastgoed tegen marktwaarde.

59

¹) In de Herzieningswet Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting (voortvloeiend uit de Europese beschikking van 15 december 2009) wordt een onderscheid gemaakt tussen DAEB en niet-DAEB activiteiten. DAEB staat hierbij voor Dienst van Algemeen Economisch Belang. In geval van DAEB mag een woningcorporatie gebruik maken van drie vormen van staatssteun, namelijk borging van financiering door het WSW, steun van het CFV en lage grondprijzen van overheden. in de herziene RJ 645 wordt sociaal vastgoed gelijk gesteld aan DAEB bezit en commercieel vastgoed aan niet-DAEB bezit.

De waardering van de overige activa en passiva en de bepaling van het resultaat berusten op basis van historische kosten, tenzij hierna anders is vermeld. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verplichtingen en verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Continuïteit van de activiteiten De jaarrekening is opgesteld op basis van de continuïteitsveronderstelling. Door de per 1 januari 2015 gerealiseerde juridische fusie in De Woonplaats zijn er geen onzekerheden met betrekking tot de continuïteit van de activiteiten van WSD. Produkt-marktcombinatie definitie In lijn met ons koersdocument en ons eigen beleid is bij de indeling naar kasstroomgenererende eenheden rekening gehouden met bezit binnen en buiten de gemeente Aalten (kerngebied) en met soorten vastgoed (daeb en niet-daeb). Deze clustering sluit aan op het eigen beleid en de bedrijfsvoering van WSD.

GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING VAN DE BALANSPOSTEN Materiële vaste activa Sociaal vastgoed in exploitatie Sociaal vastgoed omvat woningen in exploitatie met een huurprijs onder de huurtoeslaggrens, het maatschappelijk vastgoed en het overige sociale vastgoed. De huurtoeslaggrens is een algemeen huurprijsniveau dat jaarlijks per 1 juli door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wordt vastgesteld. Ultimo 2014 bedraagt deze grens € 699,48 (2013: € 681,02). Maatschappelijk vastgoed is bedrijfs-onroerend goed dat is verhuurd aan maatschappelijke organisaties, waaronder zorg-, welzijns-, onderwijs- en culturele instellingen en dienstverleners en tevens is vermeld op de bijlage zoals deze is opgenomen in de Beschikking van de Europese Commissie d.d. 15 december 2009 aangaande de staatssteun voor toegelaten instellingen. WSD kwalificeert het sociaal vastgoed als bedrijfsmiddel, aangezien Woningcorporatie WSD een beleid heeft dat gericht is op het realiseren van de volkshuisvestelijke taken. Het volkshuisvestelijk beleid staat hierbij centraal. Sociaal vastgoed in exploitatie wordt gewaardeerd tegen de actuele waarde gebaseerd op bedrijfswaarde. De bedrijfswaarde wordt gevormd door de contante waarde van de geprognosticeerde kasstromen van de kasstroom genererende eenheid uit hoofde van toekomstige exploitatieopbrengsten en toekomstige exploitatielasten over de geschatte resterende looptijd van de investering. De restwaarde van de grond is de resultante van de berekende sociale kavelprijs waarop in mindering is gebracht de verhuiskostenvergoeding en de kosten van sloop en bouwrijp maken. De indeling naar kasstroom genererende eenheid is gedefinieerd op complexniveau. Bij de indeling naar kasstroom genereren60

de eenheden is aangesloten op de vastgoedbenadering en vastgoedsturing van WSD. De reële waarde wordt afhankelijk gesteld van de voorgenomen bestemming van de complexen. De onroerende zaken kunnen voor langere of kortere termijn voor verhuur worden aangehouden. Jaarlijks wordt de bedrijfswaarde geactualiseerd. De kasstroomprognoses zijn gebaseerd op redelijke en onderbouwde veronderstellingen die de beste schatting van de directie weergeven van de economische omstandigheden die van toepassing zullen zijn gedurende de resterende levensduur van het actief. De kasstromen zijn gebaseerd op de eind 2014 intern geformaliseerde meerjarenbegroting en bestrijken een periode van vijf jaar, behoudens de verwachte kosten van groot onderhoud, erfpacht en overige contracten met een werkingsduur van meer dan vijf jaar. De kosten van planmatig onderhoud worden gebaseerd op de meerjarenonderhoudsbegroting. Voor latere jaren wordt uitgegaan van de verwachte gemiddelde groeivoeten voor inflatie, huurstijging en rente alsmede genormeerde lastenniveaus. Uitgaven na eerste verwerking (de zogeheten na-investeringen) die leiden tot een waardeverhoging van het actief, worden geactiveerd. Uitgaven die betrekking hebben op toekomstige herstructureringen, waarvan de feitelijke verplichtingen dan wel de in rechte afdwingbare verplichtingen zijn aangegaan, worden in de waardering betrokken. Herstructurering onderscheidt zich van renovatie door het verbeteren of vergroten van de oorspronkelijke capaciteit. Afschrijvingen worden berekend over de bedrijfswaarde. De bedrijfswaarde is gesplitst naar de componenten grond en opstal. Over het aandeel van de grond wordt niet afgeschreven. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur per component en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs c.q. bedrijfswaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. De initiële herwaardering van het sociaal vastgoed in exploitatie naar actuele waarde is rechtstreeks in het eigen vermogen verwerkt in een herwaarderingsreserve. De hierop volgende jaarlijkse waardeveranderingen worden als volgt in de jaarrekening verwerkt:  Een waardevermeerdering van een complex onder het sociaal vastgoed wordt in beginsel direct ten gunste van de herwaarderingsreserve gebracht. Uitzondering betreft het geval wanneer voor een complex in het verleden een afwaardering ten laste van het resultaat is gebracht. In die situatie worden waardevermeerderingen van ditzelfde complex als positief resultaat in de winst-en-verliesrekening verwerkt, voor zover dit een terugname betreft van deze eerdere waardevermindering. Hierbij dient opgemerkt te worden dat de terugneming nooit hoger is dan de boekwaarde die bepaald zou zijn indien in voorgaande jaren geen bijzonder waardeverminderingsverlies voor het complex zou zijn verantwoord.  Een waardevermindering van een complex onder het sociaal vastgoed wordt in beginsel ten laste van het resultaat gebracht. Indien echter een herwaarderingsreserve voor dit complex gevormd is, wordt de waardevermindering direct ten laste van de herwaarderingsreserve gebracht tot het bedrag dat met betrekking tot het desbetreffende complex in de herwaarderingsreserve is opgenomen. Voor een toelichting op de uitgangspunten en veronderstellingen bij de bedrijfswaardeberekening 2014 wordt verwezen naar bladzijde 68 tot en met 70 van deze jaarstukken. Sociaal vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie De onroerende en roerende zaken in ontwikkeling zijn gewaardeerd tegen de tot en met balansdatum bestede bedragen (historische kosten) onder aftrek van subsidies en het eventueel onrendabele deel van de investering. Daarnaast worden kosten van het werkapparaat toegerekend uit hoofde van voorbereiding en toezicht en directievoering. Voorts wordt rente tijdens de bouw toegerekend in die situaties waar de verwachting is dat dit binnen het project kan worden terugverdiend. De geactiveerde rente wordt berekend tegen de gemiddelde rentevoet over het totale vreemde vermogen. In voorkomende gevallen wordt rekening gehouden met bijzondere waardeverminderingen. Deze waardeverminderingen worden bepaald aan de hand van aanwezige taxatierapporten, door het

61

management ingeschatte verkoopwaarden of indien van toepassing opgestelde bedrijfswaardeberekeningen. Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie Deze activa zijn gewaardeerd tegen de aanschafwaarde of verkrijgingspijs verminderd met cumulatieve afschrijvingen over economische levensduur. Afschrijving vindt plaats volgens het lineaire systeem. Vastgoedbeleggingen Een vastgoedbelegging is een onroerend goed (of een deel daarvan) dat wordt aangehouden om huuropbrengsten of een waardestijging, of beide, te realiseren. Commercieel vastgoed in exploitatie Het commercieel vastgoed omvat woningen in exploitatie met een huurprijs boven de huurtoeslaggrens, het bedrijfsmatig vastgoed (niet zijnde maatschappelijk vastgoed) en het overige commercieel vastgoed. Het commercieel vastgoed in exploitatie wordt gewaardeerd op basis van actuele waarde. De actuele waarde wordt vastgesteld aan de hand van courante prijzen op een actieve markt voor gelijksoortige onroerende zaken op dezelfde locatie en in dezelfde staat. Winsten of verliezen, ontstaan door een wijziging in de actuele waarde van het commercieel vastgoed, worden verantwoord in de winst-en-verliesrekening over de periode waarin de wijziging zich voordoet, onder de categorie “Niet-gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille”. Daarnaast wordt ten laste van de resultaatbestemming, hetzij ten laste van de Overige reserves, een herwaarderingsreserve gevormd. De herwaarderingsreserve betreft het ongerealiseerde positieve verschil tussen de actuele waarde en de historische kostprijs. Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Onroerende zaken die in het kader van de regeling Verkoop onder Voorwaarden (VOV) zijn overgedragen aan een derde en waarvoor WSD een terugkoopverplichting kent, worden aangemerkt als een financieringsconstructie. Deze onroerende zaken worden gewaardeerd tegen actuele waarde, zijnde de met de koper overeengekomen contractprijs (taxatiewaarde onder aftrek van het overeengekomen kortingspercentage) bij de eerste waardering, en daarna de marktwaarde op basis van VOV. Voor de in de regeling overeengekomen overdrachtswaarde wordt aan de creditzijde van de balans een terugkoopverplichting opgenomen. Deze terugkoopverplichting wordt jaarlijks gewaardeerd en getoetst aan de bij overdracht ontstane verplichting, rekening houdend met de contractvoorwaarden. Financiële vaste activa Latente belastingvorderingen en -verplichtingen (Een voorziening voor) latente belastingvorderingen en –verplichtingen is getroffen met behulp van de verplichtingenmethode voor tijdelijke verschillen tussen de boekwaarde van activa en verplichtingen en hun belastinggrondslag. Latente belastingvorderingen en –verplichtingen worden berekend, per fiscale eenheid, tegen de belastingtarieven vastgesteld op balansdatum. Voor het bepalen van de latentie zijn de materiële vaste activa in vier categorieën ingedeeld: bezit bestemd voor doorexploitatie, bezit bestemd voor sloop zonder herbouw, bezit bestemd voor sloop met herbouw en bezit bestemd voor verkoop. - Bij het bezit bestemd voor doorexploitatie is onduidelijk op welk moment de latentie gerealiseerd kan worden. Derhalve wordt de contante waarde van de latentie voor dit deel op nihil gewaardeerd.

62

-

-

-

-

Bij het bezit bestemd voor sloop/herstructurering is voor de waardering van belang of/en wat teruggebouwd gaat worden. Indien onvoldoende duidelijkheid hierover bestaat, is niet op goede wijze de omvang van de latentie vast te stellen. Derhalve is de contante waarde op nihil gewaardeerd. De latentie met betrekking tot het bezit bestemd voor de verkoop is gebaseerd op het verkoopprogramma zoals dat door het bestuur is vastgesteld. Deze wordt gewaardeerd tegen contante waarde. De latentie die voortvloeit uit het verschil tussen de nominale en contante waarde van de opgenomen en uitstaande leningen wordt gewaardeerd tegen de contante waarde over de resterende looptijd per lening. De latenties die betrekking hebben op het waarderingsverschil van de onroerende zaken verkocht onder voorwaarden worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Latente belastingvorderingen uit hoofde van verrekenbare verliezen en beschikbare voorwaartse verliescompensatie worden opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat er toekomstige fiscale winst beschikbaar zal zijn waarmee verliezen kunnen worden gecompenseerd en verrekeningsmogelijkheden kunnen worden benut. De waardering vindt plaats tegen contante waarde.

Het gehanteerde rentepercentage bij de contante waarde berekeningen bedraagt voor 2014 2,87% (2013: 2,99%). Latente belastingvorderingen zijn opgenomen onder de financiële vaste activa, latente belastingverplichtingen zijn opgenomen onder de voorzieningen. Voorraden Overige voorraden De overige voorraden betreffen materialen die worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Vorderingen De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, voor zover nodig onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid, welke statisch is bepaald. Liquide middelen De liquide middelen bestaan uit kas- en banktegoeden met een looptijd korter dan twaalf maanden en worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Groepsvermogen (geconsolideerd) / eigen vermogen (enkelvoudig) Het groepsvermogen van WSD zoals gepresenteerd in de balans bevat geen aandeel derden. In de geconsolideerde jaarrekening is daarom volstaan met uitsluitend de regel groepsvermogen, dat dus geheel bestaat uit eigen vermogen. Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare en feitelijke verplichtingen en verliezen die op balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de hoogte redelijkerwijs kan worden ingeschat. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen nominale waarde.

63

Langlopende schulden De langlopende leningen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde. Transactiekosten die direct zijn toe te rekenen aan de verwerving van de schulden worden in de waardering bij eerste verwerking opgenomen. Schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs, zijnde het ontvangen bedrag, rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten. Het verschil tussen de bepaalde boekwaarde en de uiteindelijke aflossingswaarde wordt samen met de verschuldigde rentevergoeding zodanig bepaald dat de effectieve rente gedurende de looptijd van de schulden in de winst-en-verliesrekening wordt verwerkt. Woningstichting Dinxperlo heeft in het kader van de verkoop van woningen onder voorwaarden een terugkoopverplichting die afhankelijk is van de waardeontwikkeling van de woningen. De terugkoopverplichting wordt jaarlijks gewaardeerd. Indien de verwachting bestaat dat de terugkoop binnen één jaar zal plaatsvinden, is de verplichting onder de kortlopende schulden verantwoord. Woningstichting Dinxperlo maakt gebruik van derivaten om het rente- en kasstroomrisico af te dekken. Voor de verwerking, waardering en resultaatbepaling, past Woningstichting Dinxperlo met betrekking tot deze derivaten (hedge-instrumenten) kostprijshedgeaccounting toe. De langlopende leningen worden afgelost op basis van annuïteiten, lineair, klim of fix en zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. De aflossingsverplichting voor het komend jaar is toegelicht. Bij één lening van WSD is sprake van een derivaat, in de vorm van een renteswap, om renterisico’s af te dekken. Voor de verwerking, waardering en resultaatbepaling past WSD voor dit derivaat (swap) kostprijshedge-accounting toe. Kortlopende schulden De kortlopende schulden worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde (indien deze lager is dan de verkrijgings-/vervaardigingsprijs) en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs, welke gelijk kan zijn aan de nominale waarde. Financiële instrumenten Onder financiële instrumenten worden zowel primaire financiële instrumenten, zoals vorderingen en schulden, als financiële derivaten verstaan. In de toelichting op de onderscheiden posten van de balans is de reële waarde van het betreffende instrument toegelicht als die afwijkt van de boekwaarde. Indien het financiële instrument niet in de balans is opgenomen wordt de informatie over de reële waarde gegeven in de toelichting op de ‘Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen’. Voor de grondslagen van primaire financiële instrumenten wordt verwezen naar de behandeling per balanspost.

64

GRONDSLAGEN VOOR RESULTAATBEPALING Algemeen Het resultaat wordt bepaald met inachtneming van de hiervoor vermelde waarderingsgrondslagen. Baten worden verantwoord in het jaar dat zij gerealiseerd zijn. Lasten worden opgenomen in het jaar waarin de prestaties worden geleverd. Huuropbrengsten De jaarlijkse huurverhoging is van overheidswege gebonden aan een maximum. Voor 2014 zijn ook de richtlijnen van de overheid gevolgd, inclusief de mogelijkheid tot invoering van een inkomensafhankelijke huurverhoging voor de hogere inkomensgroepen. De huuropbrengsten worden aangemerkt als gerealiseerd in het jaar van opeisbaarheid. Per 1 juli 2014 heeft WSD met inkomensafhankelijke huurverhogingen haar huren daar waar mogelijk en passend, versneld naar het gewenste marktniveau gebracht. Echter als de huur al op marktniveau was, is niet meer verhoogd dan nodig. De volgende verhogingspercentages zijn gehanteerd: - voor huishoudens met een gezinsinkomen tot € 34.085 : 4% - voor middeninkomens (vanaf € 34.085 tot € 43.602): 4% - voor hogere inkomens (> € 43.602): 6,5% Geliberaliseerde huurovereenkomsten zijn in 2014 met 2,5% verhoogd. Sloopwoningen zijn niet verhoogd. Voor reeds geharmoniseerde woningen die op streefhuurniveau zitten is de huur met 2,5% verhoogd. Bijdragen servicecontracten Dit betreft de bijdragen van huurders die zijn overeengekomen voor de levering van goederen en diensten. Ze worden aangemerkt als zijnde gerealiseerd in het jaar van levering van goederen en diensten. Netto verkoopresultaat vastgoedportefeuille Hieronder worden woningverkopen verantwoord. De post nettoverkoopresultaat vastgoedportefeuille betreft het saldo van de behaalde verkoopopbrengst minus de boekwaarde (bestaand bezit) dan wel de vervaardigingsprijs (projecten voor derden). Opbrengsten worden verantwoord op het moment van levering (passeren van de transportakte). Afschrijvingen Verwezen wordt naar de toelichting op de materiële vaste activa. Overige waardeveranderingen materiële vaste activa De overige waardeveranderingen worden gevormd door de waardevermindering die is ontstaan door gedurende het verslagjaar nieuw aangegane juridische en feitelijke verplichtingen met betrekking tot investeringen in nieuwbouw en herstructurering en gerealiseerde herwaarderingen door verkopen en afschrijvingen. Daar waar parameters en uitgangspunten voor bepaling van de bedrijfswaarde in positieve zin zijn gewijzigd, kan sprake zijn van het terugnemen van een bijzondere waardevermindering.

65

Lonen, salarissen, sociale lasten en pensioenlasten Lonen, salarissen, sociale lasten en pensioenlasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de winst- en verliesrekening voor zover ze verschuldigd zijn ten behoeve van werknemers. Lasten onderhoud Onder deze post worden alle direct aan het verslagjaar toe te rekenen kosten van onderhoud verantwoord. Van toerekenbaarheid is sprake als de daadwerkelijke werkzaamheden in het verslagjaar hebben plaatsgevonden. De lasten van onderhoud onderscheiden zich van activeerbare kosten door het feit dat er sprake is van in stand houden van het actief. Reeds aangegane verplichtingen waarvan de werkzaamheden nog niet zijn uitgevoerd op balansdatum worden verwerkt onder de niet in de balans opgenomen verplichtingen. Overige bedrijfslasten Hieronder worden de overige kosten verantwoord, die zijn gemaakt in het kader van de gewone bedrijfsvoering zoals overige personeelskosten, huisvestingskosten, bestuurskosten, algemene kosten, belastingen (OZB), verzekering, kosten voor levering goederen en diensten, etc. Ook de bijdragen aan Verenigingen van Eigenaren worden verantwoord onder de overige bedrijfslasten. Overige bedrijfslasten worden toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Niet-gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille Niet-gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille betreffen winsten of mogelijke verliezen, die ontstaan door een wijziging in de waarde van de vastgoedbeleggingen in het verslagjaar. Financiële baten en lasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen. Buitengewone baten en lasten Onder buitengewone baten en lasten worden die posten opgenomen, die niet uit de normale bedrijfsactiviteiten voortkomen en dus niet in het normale bedrijfsresultaat worden verantwoord. Vennootschapsbelasting (VPB) De vennootschapsbelasting wordt berekend tegen het geldende tarief over het resultaat van het boekjaar, waarbij rekening wordt gehouden met permanente verschillen tussen de winstberekening volgens de jaarrekening en de fiscale winstberekening, en waarbij actieve belastinglatenties (indien van toepassing) slechts worden gewaardeerd voor zover de realisatie daarvan waarschijnlijk is.

66

GRONDSLAGEN KASSTROOMOVERZICHT Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgende de directe methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen. Winstbelastingen, ontvangen interest, betaalde interest en ontvangen dividenden worden opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Betaalde dividenden worden opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten. Voor wat betreft de indeling van het kasstroomoverzicht is aangesloten op het model van de RJ645.

67

15.5. Toelichting op de geconsolideerde balans per 31 december 2014 ACTIVA Materiële vaste activa De materiele vaste activa omvatten het sociaal vastgoed in exploitatie, het vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie en de onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie. Totaaloverzicht materiële vaste activa Bedragen in euro’s

Boekwaarde begin van het boekjaar Investeringen Overboekingen Desinvesteringen / verkoop Herclassificatie van vastgoedbelegging naar sociaal vastgoed in exploitatie Afschrijvingen Herwaarderingen Overige waardeverminderingen en terugnemingen daarvan Van voorraad naar in exploitatie Boekwaarde eind van het boekjaar

Sociaal vastgoed in exploitatie 131.551.135

In ontwikkeling

Activa t.d.v. exploitatie

Totaal

7.378.215

1.714.129

140.643.479

433.234

9.252

24.407

466.893

(1.549.303)

(147.387)

(3.724)

(1.700.414)

-

-

-

-

(4.608.552) 8.049.361 -

(4.308.680)

(105.750) -

(4.714.302) 8.049.361 (4.308.680)

-

-

-

-

133.875.875

2.931.400

1.629.062

138.436.337

Bedragen in euro’s

Cumulatieve aanschafwaarde Cumulatieve herwaarderingen Cumulatieve waardeveranderingen en afschrijvingen Boekwaarde eind van het boekjaar

Sociaal vastgoed in exploitatie 122.290.439 43.500.976 (31.915.540)

In ontwikkeling

133.875.875

Activa t.d.v. exploitatie

Totaal

7.652.611

2.620.075

(4.721.211)

(991.013)

132.563.125 43.500.976 (37.627.764)

2.931.400

1.629.062

138.436.337

De afschrijvingstermijnen en gevolgde systematiek luiden als volgt: Sociaal vastgoed in exploitatie: Grond Casco

geen afschrijvingen Lineair

50 jaar

Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie: Bedrijfsgebouwen Inventaris Vervoermiddelen

Lineair Lineair Lineair

50 jaar 4-5 jaar 5 jaar 68

Over sociaal vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie wordt niet afgeschreven.

Sociaal vastgoed in exploitatie Specificatie investeringen in 2014: Bedrag in euro’s Complex Diverse cpl 045 041 300 500 Diverse cpl Totaal

Omschrijving Woningverbeteringen 2014 De Hoek Markt Oldershove Heelweg Verbetering installaties DI-Energie

2014 339.579 4.235 6.071 11.590 4.598 67.161 433.234

De uitgangspunten voor de bedrijfswaardeberekening van het sociaal vastgoed in exploitatie zijn: Onderdeel

Uitgangspunt/ parameter bedrijfswaarde jaarrekening 2014

Moment van disconteren Parameters huurstijging

Medio numerando 2015:2,75% 2016:3,00% 2017:3,50% 2018:3,50% 2019:3,50% Vanaf 2020:2,00% Er is voor de 1e vijf jaren rekening gehouden met huurharmonisatie op basis van de verwachte mutatiegraad per complex conform eigen beleid Per complex verschillend (varieert van 0,50% tot 1,50%) 2015: 1,50% 2016: 2,00% 2017: 2,00% 2018: 2,00% 2019: 2,00% Vanaf 2020: 3,00% 2015: 2,00% 2016: 2,00% 2017: 2,00% 2018: 2,00% 2019: 2,00% Vanaf 2020: 3,00% 5,25%

Huurderving Parameter inflatie

Parameter bouwkostenindex

Disconteringsvoet Levensduur

Restwaarde

Bedrijfslasten norm

Onderhoudsnorm

Verkoopportefeuille

Geactualiseerde levensduur per complex op basis van het Strategisch Voorraadbeleidsplan 2011 Bij nieuwe complexen 50 jaar Minimale restantlevensduur: 15 jaar Resultante van de berekende sociale kavelprijs waarop de verhuiskosten en de kosten van sloop en bouwrijp maken in mindering is gebracht, rekening houdend met het contante waarde effect. Conform (meerjaren)begroting. De bedrijfslastennorm is genormaliseerd. De vennootschapsbelasting buiten beschouwing gelaten. Genormeerd bedrag per gewogen vhe gebaseerd op ervaringscijfers en taakstellende meerjarenonderhoudsbegroting. Rekening houdend met afbouw voor einde van levensduur 15 woningverkopen per jaar inrekenen voor de komende vijf jaren

69

Tabel verkoopopbrengsten De in de bedrijfswaarde opgenomen verwachte opbrengstwaarde van woningen geoormerkt voor verkoop wordt gedefinieerd als de contante waarde van het bedrag dat kan worden verkregen bij vrijwillige verkoop binnen een verwachte termijn, onder aftrek van verkoopkosten die niet door de koper worden gedragen. De verkopen worden voor een periode van vijf jaar in de waardering betrokken. Jaar Aantal verkopen Opbrengstwaarde

2015 15 1.643.000

2016 15 1.659.000

2017 15 1.682.000

2018 15 1.887.000

2019 15 1.948.000

Boekwaarde

1.267.000

1.314.000

1.472.000

1.404.000

1.416.000

Exploitatielasten De exploitatielasten per verhuureenheid zijn ontleend aan de begroting 2015 van WSD. De exploitatielasten bestaan uit de volgende elementen:  Directe exploitatielasten, onder andere belastingen, verzekeringspremies etc.  Indirecte exploitatielasten welke betrekking hebben op het sociaal vastgoed (geen kosten van projectontwikkelingsactiviteiten). Deze kosten bestaan onder andere uit administratieve lasten, beleid en automatisering. WSD heeft de totale indirecte exploitatie toegerekend op de verdeelsleutel van het aantal fte’s dat betrekking heeft op sociaal vastgoed.  Heffingen van overheidswege die gekoppeld zijn aan het sociaal vastgoed in exploitatie, welke conform het wettelijk kader zijn geformaliseerd. De saneringsheffing is in de bedrijfswaardeberekening buiten beschouwing gelaten. Levensduur Uitgangspunt voor de te hanteren levensduur is de technische, of kortere economische gebruiksduur. Bij aanvang van een exploitatie is dit van oudsher vastgesteld op 50 jaar. Voor complexen waarvoor nog geen wijzigingen in de exploitatie of bestemming zijn vastgesteld wordt een resterende levensduur van minimaal 15 jaar aangehouden. Op het moment dat een besluit tot sloop is genomen wordt de levensduur aangepast. Restwaarde Dit is de waarde van de grond die in de toekomst vrij komt bij sloop van het vastgoed. De restwaarde van de grond is de resultante van de berekende sociale kavelprijs waarop in mindering is gebracht de verhuiskostenvergoeding en de kosten van sloop en bouwrijp maken. Uitgangspunt is dat we de RJ 645 volgen. In het verleden stond RJ 645 ook toe dat als restwaarde voor de grond werd gerekend met de historische uitgaafprijs van de grond. WSD hanteerde ook deze methodiek. Met de nieuwe RJ645 is nadrukkelijk aansluiting gezocht op de sociale kavelprijs. WSD volgt nu deze nieuwe lijn. Indeling in kasstroom genererende eenheden De kasstroom genererende eenheden zijn bepaald in overeenstemming met de vastgoedbenadering uit het koersdocument van WSD. Hierin is een splitsing gemaakt naar werkgebied en naar bezit. De indeling van het strategische voorraadbeleid is gebaseerd op de indeling van productmarktcombinaties, geografische ligging, woningtype en levensduurinschatting.

Rentabiliteitswaardecorrectie Bij de bepaling van de bedrijfswaarde wordt niet langer rekening gehouden met de rentabiliteitswaardecorrectie van de bestaande leningenportefeuille en beleggingen.

70

De rentabiliteitswaardecorrectie betrof het verschil tussen de contante waarde van de verwachte kasstromen uit hoofde van leningen en beleggingen en de waardering van deze posten op de balans. In het boekjaar werd ter zake van vastgoed in ontwikkeling bestemd voor de eigen exploitatie een nihil bedrag aan bouwrente geactiveerd (2013: € 0,0). In de post sociaal vastgoed in exploitatie zijn 1.411 (31.12.2013: 1.430) verhuureenheden opgenomen. Herclassificatie/herkwalificatie Er hebben in 2013 en 2014 geen herclassificaties/ herkwalificaties van verhuureenheden plaatsgevonden tussen commercieel vastgoed in exploitatie en sociaal vastgoed in exploitatie. Mutatie actuele waarde sociaal vastgoed in exploitatie De actuele waarde in het verslagjaar is toegenomen met een bedrag van € 2.325.000 ten opzichte van de actuele waarde ultimo voorgaand verslagjaar. Hiervan is de bedrijfswaarde in 2014 met € 2.504.000 toegenomen. Het overige verschil ad € 179.000 betreft mutaties in vaste activa bij de dochterondernemingen Di-Energie B.V. en POGD B.V.. De mutatie in de bedrijfswaarde laat zich als volgt verklaren:

Jaarresultaat:  Mutatie in de reële waarde van het sociaal vastgoed in exploitatie

2014 €

2013 €

3.976.000

2.044.000

(1.549.000) 77.000 -

132.000 (842.000) 113.000 -

Gevolgen van mutaties in het bezit:     

Aangekocht bezit Nieuwbouw Verkocht bezit Overige investeringen Herclassificatie

Sociaal vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie Complex

Omschrijving

080 084 320 340 370 515 530 550 650 Totaal

De Wieken / Molenhof Dinxperlo Bosmanslaan Dinxperlo Huisartsenpraktijk Wehl Heemskerk Wehl Centrumplan Wehl Hogestraat Dinxperlo Hogestraat Aalten Kobus Aalten Lichtenbergseweg Silvolde

Bedrag in euro’s 2014 2013 155.000 530.000 190.000 850.000 450.000 600.000 156.400 2.931.400

361.900 704.751 145.000 962.669 220.000 1.463.900 1.166.191 1.848.204 505.600 7.378.215

71

Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie Deze post is als volgt samengesteld: Bedrag in euro’s 2014 2013 1.500.782 1.550.196 90.751 137.168 37.529 26.765 1.629.062 1.714.129

Omschrijving Kantoorgebouw Inventaris Vervoermiddelen Totaal

Verzekering Al onze onroerende en roerende zaken, alsmede de inventarissen van enkele appartementsgebouwen zijn verzekerd tegen financiële gevolgen van brand-, storm- en vliegtuigschade. De verzekering is ondergebracht bij Centraal Beheer Achmea. Bij de polis is een verklaring van geen onderverzekering. WOZ-waarde peildatum De WOZ-waarde van de woningen, woongebouwen en panden in exploitatie en ontwikkeling is € 170.729.000. De WOZ-waarde van het kantoorpand is € 908.000. Zekerheden Met betrekking tot de financiering van diverse panden en projecten zijn hypothecaire zekerheden gesteld. Deze zekerheden staan nader toegelicht bij de langlopende schulden.

Vastgoedbeleggingen Totaaloverzicht vastgoedbeleggingen Bedragen in euro’s

Boekwaarde begin van het boekjaar Investeringen Herclassificatie naar sociaal vastgoed in exploitatie Buitengebruikstellingen en afstotingen Subsidies Herwaarderingen Overige waardeverminderingen en terugnemingen daarvan Teruggekochte woningen Boekwaarde eind van het boekjaar

Bedragen in euro’s

Cumulatieve aanschafwaarde Cumulatieve herwaarderingen Cumulatieve waardeveranderingen en afschrijvingen Boekwaarde eind van het boekjaar

Commercieel vastgoed in exploitatie 2.925.000

Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden 1.252.030

-

-

-

-

-

-

(190.000) -

(73.932) -

(263.932) -

2.735.000

1.178.098

3.913.098

Commercieel vastgoed in exploitatie

3.647.684 (709.396) (203.288)

Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden 1.581.124 (403.026) -

2.735.000

1.178.098

Totaal

4.177.030

Totaal

5.228.808 (1.112.422) (203.288) 3.913.098

72

Commercieel vastgoed in exploitatie. De actuele waarde van commercieel vastgoed in exploitatie is gebaseerd op een waardering door een onafhankelijke en ter zake kundige taxateur. Bij de bepaling van de actuele waarde zijn de volgende uitgangspunten toegepast:  waardebegrip: marktwaarde, in verhuurde staat conform RICS valuation standards (Redbook) voor de woningen boven de huurtoeslaggrens en de marktwaarde in verhuurde staat ten behoeve van de jaarverslaglegging conform RJ 645;  de taxatie is verricht door een externe taxateur. Alle objecten die onder het label vallen van commercieel vastgoed in exploitatie zijn getaxeerd;  De taxatie betrof 10 eenheden bedrijfsonroerend goed (verdeeld over 6 complexen) en 14 eenheden waarbij de huur zich bevindt boven de huurtoeslaggrens (verdeeld over 3 complexen). Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden. Tegenover de woningen verkocht onder voorwaarden staat bij de schulden op lange termijn de terugkoopverplichting van deze woningen. Het verloop van deze post is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Waarde mutatie Teruggekochte woningen onder voorwaarden Commandeur 33 (2013) Saldo eind van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 1.252.030 1.606.057 (73.932) (207.455)

1.178.098

(146.572) 1.252.030

WSD heeft in 2013 één woning verkocht onder voorwaarden teruggekocht. Deze woning is in 2013 weer in exploitatie genomen. Financiële vaste activa Latente belastingvordering Het verloop van deze post is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Vermeerderingen Verminderingen Saldo eind van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 2.716.734 2.902.208 145.887 94.292 (321.284) (279.766) 2.541.337 2.716.734

Per 1 januari 2008 is de WSD samen met Holding Woonbeheer Dinxperlo B.V., Projecten Ontwikkelings Groep Dinxperlo B.V. en DI-Energie Dinxperlo B.V een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting aangegaan. Voor een toelichting wordt verwezen naar bladzijde 85 tot en met 86 van deze jaarrekening.

73

Overige voorraden Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Voorraad Totaal overige voorraden.

Bedrag in euro’s 2014 2013 20.268 21.880 20.268 21.880

Betreft een beperkte voorraad onderhoudsmaterialen. Vorderingen Huurdebiteuren Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Huurdebiteuren Voorziening voor mogelijk oninbare debiteuren Totaal debiteuren

Bedrag in euro’s 2014 2013 93.240 97.670 (15.193) (15.193) 78.047 82.477

Eind maart 2014 was deze post voor 86% geïnd. Overige vorderingen Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving BTW Overige debiteuren Overige vorderingen Nog te factureren Te vorderen energiebelasting Totaal overige vorderingen

Bedrag in euro’s 2014 2013 23.095 82.920 45.216 28.280 16.161 63.230 25.001 26.494 136.201 174.196

Overlopende activa Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Overlopende activa Totaal overige overlopende activa

Bedrag in euro’s 2014 2013 10.318 24.480 10.318 24.480

Liquide middelen Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Liquide middelen Totaal liquide middelen

Bedrag in euro’s 2014 2013 469.091 1.032.901 469.091 1.032.901

Deze liquide middelen staan ter vrije beschikking.

74

PASSIVA Groepsvermogen Algemene bedrijfsreserve Het verloop van deze post is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Mutatie reserve (herwaardering) Jaarresultaat Saldo eind van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 32.815.541 30.346.633 5.115.278 3.360.672 (4.685.225) (891.764) 33.245.594 32.815.541

Het resultaat 2014 is, vooruitlopend op de besluitvorming van de Raad van Commissarissen, ten laste gebracht van de algemene bedrijfsreserve. Het verloop van het gerealiseerde groepsvermogen is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Jaarresultaat (gerealiseerd) Saldo eind van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 3.285.439 3.919.740 (4.421.294) (634.301) (1.135.855) 3.285.439

Het verloop van het niet gerealiseerde groepsvermogen is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 29.530.102 26.426.893

Realisatie door afschrijving Realisatie uit hoofde van verkoop

(2.097.702) (836.379)

(1.796.749) (567.125)

8.049.361

5.724.538

(263.933)

(257.455)

34.381.449

29.530.102

Toename uit hoofde van stijging van de bedrijfswaarde Afname uit hoofde van daling van de marktwaarde vastgoedbeleggingen Saldo eind van het boekjaar

Voorzieningen Voorziening latente belastingverplichting Het verloop van deze post is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Dotatie Vrijval Saldo eind van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 272.040 354.702 (18.483) 253.557

(82.662) 272.040

75

Voorziening onrendabele top Het verloop van deze post is als volgt: Bedrag in euro’s 2014 54.800 54.800

Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Dotatie Vrijval Saldo eind van het boekjaar

2013 -

Deze post heeft betrekking op een waardevermindering van het project 80 Plan Nieuwstraat. Langlopende schulden Leningen Het verloop van deze post is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Ontvangen leningen Aflossingen Saldo eind van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 102.991.166 104.861.641 1.500.000 (5.857.446) (1.870.475) 98.633.720 102.991.166

De ontvangen lening in 2014 betreft het (per saldo) opgenomen deel van gelden met betrekking tot de flexlening van de BNG. Deze lening heeft een maximum van € 6.000.000. Ultimo 2014 is dit bedrag volledig opgenomen (ultimo 2013 was dit € 4.500.000). De rentevoet is gebaseerd op een 3 maands Euribor met een opslag van 0,67%. In de aflossingen zit een bedrag van € 4.360.000 dat bij herfinanciering ineens is afgelost en vervolgens via collegiale financiering bij De Woonplaats is geleend (zie post onder kortlopende schulden, onderdeel overige schulden). De gemiddelde rentevoet van onze leningen portefeuille bedroeg over 2014 3,84%. De reguliere aflossingsverplichtingen voor 2015 bedragen € 2.038.000. Van de opgenomen leningen hebben leningen voor een bedrag van € 84.217.000 een looptijd langer dan vijf jaar. Er zijn ultimo 2014 geen achtergestelde leningen. Er is ultimo 2014 sprake van 1 renteswap. Deze wordt gebruikt ter beperking van de renterisico’s op de hiervoor genoemde flexlening. Voor verdere informatie over deze renteinstrumenten wordt verwezen naar de toelichtingen bij de waarderingsgrondslagen en de niet uit de balans blijkende verplichtingen. Zekerheden Voor de financiering van de complexen “De Plantage” in Winterswijk en “De Commandeur” in ’s-Heerenberg is ten behoeve van de Rabobank hypotheek gevestigd op deze panden. De overige leningen worden geborgd door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) of door gemeente Doetinchem en gemeente Aalten.

76

Terugkoopverplichting Verkoop Onder Voorwaarden Het verloop van deze post is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Waarde mutatie Teruggekochte woningen onder voorwaarden: Commandeur 33 (2013) Saldo eind van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 1.273.277 1.614.180 (68.939) (193.352) 1.204.338

(147.551) 1.273.277

Waarborgsommen Het verloop van deze post is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Mutaties Saldo eind van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 126.467 132.862 (6.595) (6.395) 119.872 126.467

Iedere huurder stortte voorafgaand aan de sleuteluitgifte een waarborgsom. Met ingang van 2012 worden geen waarborgsommen meer gestort maar betalen zij eenmalig een vast bedrag aan inschrijfgeld. Dit betekent dat de post Waarborgsommen de komende jaren in omvang geleidelijk zal dalen. Kortlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving R/C faciliteit R/C faciliteit aankoop particulier bezit R/C faciliteit Hogestraat Dinxperlo Totaal schulden aan kredietinstellingen

Bedrag in euro’s 2014 2013 3.264.279 6.763.742 1.197.501 1.197.501 582.948 582.948 5.044.728 8.544.191

De rente voor bovenstaande faciliteiten is gebaseerd op de 1-maands Euribor verhoogd met 80 basispunten. Bij de R/C faciliteiten die betrekking hebben op ontwikkellocaties zijn hypotheekverklaringen verstrekt. Als aanvullende zekerheid zijn in 2012 hieraan ook het hypotheekrecht toegevoegd op ons huidig kantoorpand en het voormalige kantoorpand dat momenteel verhuurd wordt. Als zekerheid voor de schulden aan kredietinstellingen is een pandrecht op debiteuren, vorderingen en voorraden gevestigd. WSD heeft bij de BNG een kredietfaciliteit ter grootte van € 7.565.000 (2013: € 8.500.000). Op balansdatum is voor € 4.822.000 (2013: € 7.612.000) van deze faciliteit gebruikt. Per 31 december 2014 had WSD ook bij de ING een kredietfaciliteit van € 500.000 (2013: € 500.000). Per 31 december 2014 was op beide faciliteiten in totaal € 4.822.000 (2013: € 7.629.000) opgenomen.

77

Schulden aan leveranciers Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Schulden aan leveranciers Totaal schulden aan leveranciers

Bedrag in euro’s 2014 2013 282.610 439.640 282.610 439.640

Belastingen en premies Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving BTW Te betalen loonheffing Te betalen pensioenpremie Totaal belastingen en premies

Bedrag in euro’s 2014 2013 252.711 237.107 24.969 30.104 14.357 292.037 267.211

Overige schulden Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Vooruit ontvangen huur Lening De Woonplaats Totaal overige schulden

Bedrag in euro’s 2014 2013 78.815 77.911 4.360.000 4.438.815 77.911

In 2014 heeft WSD twee collegiale leningen afgesloten met De Woonplaats ten bedrage van € 2.360.000 en € 2.000.000. Deze leningen hebben een looptijd van respectievelijk 8 maanden en twee dagen en 5 maanden en 17 dagen, derhalve tot 1 januari 2015. WSD is over het schuldrestant een rente verschuldigd van respectievelijk 1,5% en 2,1%. Deze leningen zijn door WSD aangewend ter aflossing van 2 leningen met de BNG. Overlopende passiva Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Transitorische rente Overige transitoria Totaal en overlopende passiva

Bedrag in euro’s 2014 2013 1.839.010 1.979.278 195.616 86.455 2.034.626 2.065.733

Niet uit de balans blijkende verplichtingen Reservering vakantiedagen Er is in de balans geen reservering opgenomen voor niet opgenomen vakantiedagen van de werknemers. Overigens gaat het hierbij om een bedrag dat niet materieel is. Jubileumuitkeringen Voor eventuele jubileumuitkeringen is geen voorziening gevormd omdat de omvang van deze verplichting niet betrouwbaar kan worden bepaald. Dit vanwege het beperkte aantal medewerkers. Overigens gaat het om een bedrag dat niet materieel is.

78

Investerings- en onderhoudsverplichtingen Er is op balansdatum geen sprake van niet in de balans opgenomen noemenswaardige investeringsverplichtingen voor nieuwbouw van woningen. Voor het planmatig onderhoud is per balansdatum sprake van een verplichting van circa € 737.000 en € 175.000 voor het niet planmatig onderhoud. WSW Obligo Het obligo aan het WSW bedraagt € 2.977.000 (3,85% van het schuldrestant van de geborgde leningen per eind 2014), uit hoofde van de door het WSW geborgde leningen, die opeisbaar wordt indien blijkt dat het aan het WSW betaalde disagio niet voldoende is om aanspraken op het WSW te dekken. Het WSW verwacht conform de actuele meerjarenliquiditeitsprognose voor de komende jaren geen beroep te doen op deze obligoverplichting. WSW zekerheidstelling WSD heeft begin 2014 een volmacht verstrekt om aan het WSW zo nodig hypotheek te vestigen op het bezit van WSD. Pensioenverplichtingen De (vroeg) pensioenen van de werknemers zijn ondergebracht bij Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties (SPW). De betreffende pensioenregeling kwalificeert zich als een toegezegde-pensioenregeling aangezien de pensioenuitkeringen aan de deelnemers niet uitsluitend afhankelijk zijn van de pensioengrondslagen/salarissen van de deelnemers. Het bedrijfstakpensioenfonds stelt overigens dat de pensioenregeling een toegezegde-bijdrage regeling betreft. De pensioenregeling is in de jaarrekening verwerkt als een toegezegde-bijdrageregeling omdat overeenkomstig RJ271.310 voldaan is aan de voorwaarden dat: a) de corporatie is aangesloten bij een bedrijfstakpensioenfonds en tezamen met andere rechtspersonen dezelfde pensioenregeling toepast en b) de corporatie geen verplichting heeft tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van een tekort bij het bedrijfstakpensioenfonds, anders dan het voldoen van hogere toekomstige premies. Dit betekent dat de verschuldigde premiebijdragen rechtstreeks in de winst en verliesrekening als pensioenlast worden verantwoord en dat de nog te betalen dan wel terugontvangen bijdragen worden opgenomen onder de kortlopende schulden respectievelijk vorderingen. Ultimo 2014 bedraagt de dekkingsgraad van het SPW 114%. De Nederlandse Bank stelt een minimale dekkingsgraad van 105%. In een situatie van onderdekking schrijft de wet voor dat er een herstelplan gemaakt moet worden. Juridische aanspraak Begin 2012 heeft het Gerechtshof uitspraak gedaan in de fraudezaak die in 2008 bij WSD aan het licht is gekomen. Naast een gevangenisstraf voor de betrokken medewerker heeft de rechter bepaald dat een bedrag van € 800.000 aan WSD dient te worden terugbetaald. Betrokken medewerker is vervolgens in cassatie gegaan bij de Hoge Raad. In april 2013 heeft de Hoge Raad besloten dat de uitspraak van het Gerechtshof wordt vernietigd en dat de zaak opnieuw wordt terugverwezen naar het Gerechtshof, opdat de zaak op het bestaande hoger beroep opnieuw wordt berecht en afgedaan. Kern voor de terugverwijzing ligt in het feit dat de aangevoerde bewijsmiddelen beschreven en uitgewerkt moeten worden in plaats van een overzicht van het bewijs te geven. Begin 2014 heeft de Hoge Raad uitgesproken dat het eerdere vonnis ongewijzigd definitief is. Er is in de jaarrekening 2014 een reële ingeschatte vordering opgenomen.

79

Financiële instrumenten Voor de toelichting op primaire financiële instrumenten wordt verwezen naar de specifieke postgewijze toelichting. Hieronder worden de financiële derivaten van de WSD-groep en de hiermee verbonden risico’s toegelicht. Renterisico’s: rente-instrumenten worden toegepast ter verkrijging van een gewenst risicoprofiel in vaste en variabele renteposities. Kredietrisico’s: kredietrisico’s worden gereduceerd door alleen zaken te doen met derden met een hoge kredietwaardigheid. Per 31 december 2014 bezit WSD één renteswap. Deze renteswap is in 2011 aangetrokken om de renterisico’s met betrekking tot de lening met variabele hoofdsom van € 6.000.000 gedeeltelijk af te dekken. Door de gedaalde kapitaalmarktrente heeft de renteswap per ultimo 2014 een negatieve waarde. Hieronder de opgave van de bank per 31-12-2014: hoofdsom marktwaarde (EUR) rente (EUR) voor klant 3,21000 3.000.000 -392.499 3.000.000 -392.499

transactienr

transactiedatum einddatum val hoofdsom rente %

CD18794272 Subtotaal

28-06-2011

15-03-2019 EUR 3.000.000

Voor deze swap heeft de bank verklaard dat hierop geen bijstorting zal worden gevraagd vanwege negatieve marktwaarde. Bovengenoemde swap voldoet aan de voorwaarden gesteld in de door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties in 2012 gepubliceerde ‘beleidsregels inzake het gebruik van financiële derivaten door woningcorporaties’, die per 1 oktober 2012 zijn ingegaan. WSD past hedge accounting toe op basis van individuele documentatie per individuele hedgerelatie. Hierbij wordt de wijze waarop de hedgerelaties passen in de doelstellingen van het risicobeheer, de hedgestrategie en de verwachting aangaande de effectiviteit van de hedge gedocumenteerd. WSD past hedge-accounting toe (kostprijshedging). Het effectieve deel van financiële derivaten die zijn toegewezen voor kostprijshedge-accounting wordt tegen kostprijs gewaardeerd en het ineffectieve deel wordt tegen reële waarde gewaardeerd. De waardeveranderingen van de reële waarde van het ineffectieve deel worden direct in de winst- en verliesrekening verwerkt.

80

15.6. Toelichting geconsolideerde winst- en verliesrekening 2014 Bedrijfsopbrengsten Huuropbrengsten Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Woningen, woongebouwen en bedrijfsgebouwen Garages en pareerplaatsen garages Af: huurderving woningen en woongebouwen Af: huurderving garages en parkeerplaatsen garages Huurharmonisatie Totaal huren Gemiddelde huurderving

Bedrag in euro’s 2014 2013 8.945.223 8.698.525 36.969 35.817 (107.978) (96.106) (2.708) 16.672 8.888.178 1,24%

(1.342) 20.465 8.657.359 1,13%

Opbrengsten servicecontracten Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Levering en diensten Contributies Serviceabonnement Af: derving levering en diensten Af: derving contributies Totaal vergoedingen

Bedrag in euro’s 2014 2013 522.335 550.690 3.059 3.091 68.239 67.807 (12.418) (10.769) (39) (37) 581.176 610.783

Overheidsbijdragen Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Regio Achterhoek subsidie Totaal overheidsbijdragen

Bedrag in euro’s 2014 2013 16.663 16.663 16.663 16.663

Netto verkoopresultaat vastgoedportefeuille Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Opbrengst verkoop bestaand bezit Totaal netto verkoopresultaat vastgoedportefeuille

Bedrag in euro’s 2014 2013 578.043 407.244 578.043 407.244

In 2014 zijn er 20 woningen en een stukje grond aan de Bosmanslaan verkocht. In 2013 zijn er 11 woningen verkocht.

81

Overige bedrijfsopbrengsten Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Opbrengst energielevering Inschrijfgelden Verhuur raadzaal Diversen Totaal bedrijfsopbrengsten

Bedrag in euro’s 2014 2013 359.517 338.237 14.080 10.084 462 445 106.258 125.875 480.317 474.641

Bedrijfslasten Afschrijvingen op materiële vaste activa Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Afschrijving materiële vaste activa in exploitatie Afschrijving materiële vaste activa t.d.v. exploitatie Totaal afschrijving materiële vaste activa

Bedrag in euro’s 2014 2013 4.608.552 4.353.754 105.750 119.873 4.714.302

4.473.627

Overige waardeverandering van materiële vaste activa Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Vastgoed in ontwikkeling ten dienste van eigen exploitatie Project 80/Plan Molenhof Project 84/Bosmanslaan Dinxperlo Project 320/Huisartsenpraktijk Wehl Project 330/Vijverberg-Zuid Doetinchem Project 340/Plan Heemskerk Wehl Project 370/Centrumplan Wehl Project 515/Hogestraat Dinxperlo Project 530/Hogestraat Aalten Project 550/Kobus Aalten Project 650/Lichtebergseweg/Silvolde Sociaal vastgoed in exploitatie Totaal overige waardeverandering MVA

Bedrag in euro’s 2014

416.701 549.751 437.595 31.939 613.900 716.191 1.248.203 349.200

2013

111.719 198.000 2.267

(2.934.081)

(2.348.691)

1.429.399

(2.036.705)

Lonen en salarissen Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Bruto salarissen Ziekengeld Totaal lonen en salarissen

Bedrag in euro’s 2014 2013 694.450 771.155 (10.238) 694.450 760.917

82

In 2014 heeft het bestuur de volgende beloning ontvangen: Naam

Functie

Duur dienstverband

Dhr. J.R. ten Brink

Directeurbestuurder

Dhr. F. Kooiker

Bestuurder

Mevr. M. Wolters

Bestuurder

01/01/2014 tm 31/03/2014 01/04/2014 tm 31/12/2014 01/04/2014 tm 31/12/2014

Omvang dienstverband

Beloning

Uitkering beëindiging dienstverband

Belastbare kostenvergoedingen

1 fte

€ 31.866

€ 62.979

n.v.t.

Voorzieningen betaalbaar op termijn € 5.729

0,11 fte

onbezoldigd

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

0,06 fte

onbezoldigd

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

In 2014 is bij WSD geen sprake van beloningen boven het niveau genoemd in de WNT. Ook bij de uitkering wegens beëindiging van het dienstverband zijn de hiervoor van toepassing zijnde WNT normen in acht genomen. Volgens de klasse-indeling van de Wet Normering Topinkomens (WNT) valt WSD in klasse B. De bezoldiging van de directeurbestuurder is hoger dan het maximum van deze klasse, echter de bezoldigingsafspraken dateren van vóór 1 januari 2014 en daarom kan WSD gebruik maken van de overgangsregeling. Dit betekent dat de bezoldiging overeenkomstig de wettelijke regeling de komende jaren zal worden afgebouwd. In het kader van de bestuurlijke fusie met De Woonplaats per 1 april 2014 is het bestuur van WSD met ingang van die datum ingevuld door de twee leden van de Raad van Bestuur van De Woonplaats. In de samenwerkingsovereenkomst tussen beide corporaties is afgesproken dat hier sprake is van een onbezoldigde invulling van de bestuursfunctie in deze overgangssituatie tot 1 januari 2015. De ondersteunende taken ten behoeve van het bestuur zijn met ingang van 1 april 2014 ondergebracht bij een manager van De Woonplaats. Haar salariskosten zijn naar rato (50%) doorberekend aan WSD. Deze kosten zijn verantwoord onder de overige bedrijfslasten (overige personeelskosten). Het aantal fte’s per 31 december 2014 was 14,05 (per 31-12-2013: 15,9 fte’s). Sociale lasten en pensioenlasten Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Sociale lasten Pensioenlasten Totaal pensioen- en sociale lasten

Bedrag in euro’s 2014 2013 112.634 116.912 114.423 144.906 227.057 261.818

Lasten onderhoud Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Klachten en mutatie onderhoud Overig onderhoud Totaal lasten onderhoud

Bedrag in euro’s 2014 2013 320.760 194.850 485.387 359.087 806.147 553.937

83

Leefbaarheid Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Sociale activiteiten Fysieke activiteiten Totaal lasten leefbaarheid

Bedrag in euro’s 2014 2013 85.530 113.450 95.602 116.766 179.132 230.216

Lasten servicecontracten Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Servicekosten Totaal lasten servicecontracten

Bedrag in euro’s 2014 2013 360.339 385.794 360.339 385.794

In de kostenonderdelen leefbaarheid en onderhoud zitten ook componenten die horen bij de totale kosten waarvoor een servicekostenvergoeding wordt gevraagd. Hiermee rekening houdend zijn de ontvangen servicekostenvergoedingen niet geheel toereikend ter dekking van deze kosten. Overige bedrijfslasten Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Overige personeelskosten Huisvestingskosten Bestuurskosten ICT & communicatiekosten Onderzoek van de jaarrekening Adviesdiensten op fiscaal terrein Overige adviesdiensten PR en verhuurkosten Werkplaatskosten Autokosten Bijdrage VvE Kosten woningen Energiebelasting Dubieuze vorderingen Sector heffing Overige algemene kosten Totaal overige bedrijfslasten

Bedrag in euro’s 2014 2013 190.187 172.988 58.730 112.641 40.076 40.498 158.104 129.015 62.717 40.013 12.249 14.143 128.171 220.568 40.553 42.758 853 3.675 28.391 42.929 392.649 402.071 307.708 307.450 (11.753) (15.409) (7.058) 846.591 298.709 115.675 186.771 2.370.901 1.991.762

Onder de bestuurskosten is opgenomen de bezoldiging van de raad van commissarissen voor een bedrag van € 21.268 (exclusief btw). Deze bezoldiging vallen binnen de kaders van het WNT en zijn als volgt verdeeld:

84

Naam

Dhr. J. C. Fongers Mw. J Rigter-Petter Dhr. S. Hengeveld Dhr. J.T.M. Slutter Mw. L. Roeterink

Functie

Duur dienstverband

Voorzitter Vicevoorzitter Lid Lid Lid

Omvang dienstverband

Beloning

Belastbare kostenvergoedingen

n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t.

€ 5.452 € 3.954

n.v.t. n.v.t.

Voorzieningen betaalbaar op termijn n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t. n.v.t.

€ 3.954 € 3.954 € 3.954

n.v.t. n.v.t. n.v.t.

n.v.t. n.v.t. n.v.t.

Honorarium externe accountant en de accountantsorganisatie Onder de overige bedrijfslasten zijn de honoraria van de accountant opgenomen. Deloitte Accountants B.V. verzorgt de controlewerkzaamheden voor zowel de woningstichting als de nevenstructuur. Voor fiscale advisering maken we gebruik van de diensten van Deloitte Belastingadviseurs B.V. De kosten kunnen als volgt gespecificeerd worden: Omschrijving

Deloitte

Controle van de jaarrekening inclusief afwikkeling 2013 Overige controlewerkzaamheden Fiscale adviezen Niet controle diensten Totaal

76.865

Andere accountants-organisaties -

-

-

Totaal 76.865 -

12.249

12.249

4.531 93.645

-

4.531 93.645

De kosten van Niet controle diensten (€ 4.531) zijn in de overige bedrijfslasten verantwoord onder Overige adviesdiensten. Niet gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Waarde mutatie commercieel vastgoed in exploitatie Waardevermindering onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Totaal niet gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille

Bedrag in euro’s 2014

2013

190.000

50.000

73.933

207.455

263.933

257.455

85

Financiële baten en lasten Rentelasten Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Rente leningen Rente waarborgsommen Rente overig Totaal rentelasten

Bedrag in euro’s 2014 2013 (3.902.335) (4.116.664) (4.112) (4.147) (189.520) (149.361) (4.095.967) (4.270.172)

Waardeverandering terugkoopverplichting Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Waardeveranderingen terugkoopverplichting Verkoop onder Voorwaarden Totaal waardever. terugkoopverplichting

Bedrag in euro’s 2014 2013 68.940 193.352 68.940

193.352

Belastingen Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Vennootschapsbelasting WSD Vennootschapsbelasting Holding Woonbeheer

Totaal belastingen

Bedrag in euro’s 2014 2013 (156.915) (102.813) -

(156.915)

(102.813)

In de enkelvoudige jaarrekening van de WSD maakt de post vennootschapsbelasting Holding Woonbeheer deel uit van het resultaat deelneming Holding. De vennootschapsbelasting 2014 is als volgt samengesteld: Omschrijving Belastinglatenties verkoop woningen Belastinglatenties leningen Belastinglatenties resultaat Belastinglatenties verkoop onder voorwaarden Belastinglatenties verrekenbare verliezen vorige jaren Totaal belastingen

Bedrag in euro’s 2014 (304.050) 40.506 1.248 105.381 (156.915)

Sinds 1 januari 2008 vallen de corporaties integraal onder de vigerende belastingwetgeving. Vanaf 1 januari 2008 is WSD een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting aangegaan met Holding Woonbeheer Dinxperlo B.V., Project- en Ontwikkelings Groep Dinxperlo B.V. en DI-Energy Dinxperlo B.V WSD heeft op basis van de uitgangspunten van VSO 1 en VSO 2 de fiscale positie ultimo 2014 en het fiscale resultaat 2014 bepaald. Omdat de jurisprudentie inzake de uitwerking van VSO 1 en VSO 2 voor corporaties nog ontbreekt, kan de werkelijk te betalen of te verrekenen belasting over 2014 afwijken van de in de jaarrekening 2014 opgenomen schatting.

86

Belastingpositie WSD 2014: Omschrijving Jaarresultaat voor belastingen

Bedrag in euro’s (4.528.310)

Bij: Financieringsrente Fiscale correctie afschrijvingen Overige en niet gerealiseerde waardeveranderingen Desinvesteringen MVA ten dienste van

100.000 4.008.680 1.693.332 835 5.802.847

Af: Fiscaal lager resultaat verkoop huurwoningen Correcties onderhoud Waardeveranderingen terugkoopverplichting Afschrijving waarderingsverschil leningen o/g Desinvesteringen MVA in ontwikkeling

1.116.432 8.077 68.940 134.445 276.433 1.604.327

Fiscale resultaat Bij: Beperkt aftrekbare kosten Bij: Bijdrage Saneringsheffing Af: Dotatie herinvesteringsreserve Fiscaal verlies 2014

Verrekenbare verliezen Uit 2008, verrekenbaar tot en met 2017 Uit 2009, verrekenbaar tot en met 2018 Uit 2010, verrekenbaar tot en met 2019 Uit 2011, verrekenbaar tot en met 2020 Uit 2014, verrekenbaar tot en met 2023 Totaal nog te verrekenen ultimo 2014

(329.790) 2.412 244.824 (13.562) (96.116)

3.186.490 947.265 1.893.885 63.287 96.116 6.187.043

Op basis van de meest recente meerjarenprognoses is gebleken dat er in de komende jaren voldoende fiscale winsten worden verwacht om de hierboven genoemde verliezen te verrekenen. Daarom is met ingang van de jaarrekening 2011 een actieve belastinglatentie voor verrekenbare verliezen gevormd. De voorgaande jaren was hierover minder zekerheid en werd in de jaarrekening volstaan met een toelichting. De verschillen tussen de commerciële en fiscale waardering van langlopende leningen, te verkopen woningen en onroerende zaken verkocht onder voorwaarden zijn wel tot uitdrukking gebracht in de vorming van een belastinglatentie, die ultimo 2014 als volgt is opgebouwd: Belastinglatenties In verband met: Waarderingsverschil te verkopen woningen Waarderingsverschil langlopende leningen Waarderingsverschil onroerende zaken op terugkoopverplichting verkocht onder voorwaarden Waarderingsverschil verrekening verliezen voorgaande jaren Totaal actieve latentie

Bedrag ultimo 2014 353.842

Bedrag ultimo 2013 657.891

444.951 301.084

404.445 318.319

1.441.460

1.336.079

2.541.337

2.716.734

Waarderingsverschil onroerende zaken op MVA verkocht onder voorwaarden Totaal passieve latentie

253.557

272.040

253.557

272.040 87

Enkelvoudige jaarrekening 15.7. Enkelvoudige balans per 31 december 2014 (na voorgestelde resultaatbestemming, bedragen in euro’s) ACTIVA

2014

2013

VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Sociaal vastgoed in exploitatie Sociaal vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie Totaal materiële vaste activa

131.947.900

129.443.604

2.931.400

7.378.215

1.629.062 136.508.362

1.714.129 138.535.948

Vastgoedbeleggingen Commercieel vastgoed in exploitatie Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Totaal vastgoedbeleggingen

1.375.000 1.178.098 2.553.098

1.515.000 1.252.030 2.767.030

Financiële vaste activa Deelnemingen Belastinglatenties Totaal financiële vaste activa

2.541.337 2.541.337

2.716.734 2.716.734

141.602.797

144.019.712

20.268 20.268

21.880 21.880

Vorderingen Huurdebiteuren Groepsmaatschappijen Overige vorderingen Overlopende activa Totaal vorderingen

73.887 424.694 47.758 10.318 556.657

80.496 386.521 40.410 24.480 531.907

Liquide middelen

307.207

939.270

SOM DER VLOTTENDE ACTIVA

884.132

1.493.057

142.486.929

145.512.769

TOTAAL SOM DER VASTE ACTIVA VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Overige voorraden Totaal voorraden

TOTAAL ACTIVA

88

PASSIVA Eigen vermogen Voorzieningen Voorziening deelnemingen Voorziening belastinglatentie Voorziening onrendabele top Totaal voorzieningen Langlopende schulden Leningen Terugkoopverplichting Verkoop onder voorwaarden Waarborgsommen Totaal langlopende schulden Kortlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen Schulden aan leveranciers Groepsmaatschappijen Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige schulden Overlopende passiva Totaal kortlopende schulden TOTAAL PASSIVA

2014

2013

33.245.594

32.815.541

711.970 253.557 54.800 1.020.327

702.493 272.040 974.533

97.041.220 1.204.338 119.872 98.365.430

101.268.666 1.273.277 126.467 102.668.410

2.439.490 225.875 707.241 47.868 4.438.815 1.996.289 9.855.578

5.944.244 367.937 615.313 30.104 77.911 2.018.776 9.054.285

142.486.929

145.512.769

89

15.8. Enkelvoudige winst- en verliesrekening 2014 Bedragen in euro’s Bedrijfsopbrengsten Huuropbrengsten Opbrengsten servicecontracten Overheidsbijdragen Netto verkoopresultaat vastgoedportefeuille Overige bedrijfsopbrengsten Totaal bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten Afschrijvingen op materiële vaste activa Overige waardeveranderingen van materiële vaste activa Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Lasten onderhoud Leefbaarheid Lasten servicecontracten Overige bedrijfslasten Totaal bedrijfslasten Bedrijfsresultaat Niet gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille Financiële baten en lasten Rentebaten en soortgelijke opbrengsten Rentelasten en soortgelijke kosten Waardeveranderingen effecten Opbrengsten effecten Waardeveranderingen terugkoopverplichting Totaal financiële baten en lasten Resultaat uit gewone bedrijfsvoering voor belasting Belastingen Resultaat deelnemingen Buitengewone baten Buitengewone lasten Jaarresultaat uit gewone bedrijfsuitvoering na belastingen

2014

2013

8.786.429 581.176 16.663 578.043 120.800 10.083.111

8.558.942 610.783 16.663 407.244 136.404 9.730.036

4.467.586 1.429.399

4.184.472 (2.036.705)

694.450 112.634 114.423 735.724 179.132 360.339 2.281.166 10.374.853

760.917 116.912 144.906 483.096 230.216 385.794 1.916.436 6.186.044

(291.742)

3.543.992

213.933

157.455

(4.059.728) 68.940 (3.990.788)

(4.232.673) 193.352 (4.039.321)

(4.496.463)

(652.784)

(156.915) (31.847) -

(102.813) (136.167) -

(4.685.225)

(891.764)

90

15.9. Enkelvoudig kasstroomoverzicht 2014 (Directe methode) (Bedragen in €) Ontvangen van huurders Ontvangen van subsidiegevers Ontvangen van overige

2014 9.367.000 17.000 118.000

Totaal Betalingen aan werknemers Betalingen aan leveranciers onderhoud Betalingen uit hoofde van zakelijke lasten en aan overige

903.000761.0002.732.000-

1.048.000451.0002.582.000-

4.190.000-

Kasstroom uit operationele activiteiten

4.081.0005.242.000 4.233.000-

4.190.000-

4.233.000-

916.000

1.009.000

417.0002.275.000

664.0001.250.000

34.000-

63.000-

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Mutatie rekening-courant kredietinstellingen Ontvangsten uit langlopende schulden Ontvangsten uit langlopende schulden Ontvangsten uit kortlopende schulden Aflossingen van langlopende schulden Betaalde dividenden Mutatie langlopende effecten (aankoop, verkoop) Kasstroom uit financieringsactiviteiten

9.323.000

4.396.0005.106.000

Totaal

Investeringen in materiele vaste activa Desinvesteringen in materiele vaste activa Investeringen vastgoedbeleggingen Desinvesteringen vastgoedbeleggingen Investeringen financiele vaste activa Desinvesteringen financiele vaste activa

9.170.000 17.000 136.000 9.502.000

Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Ontvangen dividenden Ontvangen buitengewone bate Betaalde interest Betaalde winstbelasting Betaald wegens buitengewone last

2013

1.824.000 3.505.000-

523.000 364.000

1.500.000 4.360.000 5.727.000-

1.740.0003.372.000-

1.376.000-

Mutatie geldmiddelen

632.000-

156.000

Saldo liquide middelen 1-1 Saldo liquide middelen 31-12

939.000 307.000

783.000 939.000

91

15.10.

Waarderingsgrondslagen enkelvoudige jaarrekening

GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING EN RESULTAATBEPALING De enkelvoudige jaarrekening is opgesteld volgens de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, in het bijzonder de Richtlijn 645 Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting. Voor de algemene grondslagen voor de opstelling van de jaarrekening, de grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat, alsmede voor de toelichting op de onderscheiden activa en passiva en de resultaten wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde jaarrekening, voor zover hierna niet anders wordt vermeld. Deelnemingen De deelnemingen in groepsmaatschappijen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd volgens de vermogensmutatiemethode (netto vermogenswaarde). Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Indien en voor zover WSD in deze situatie geheel of ten dele instaat voor de schulden van de deelneming respectievelijk het stellige voornemen heeft de deelneming tot betaling van haar schulden in staat te stellen wordt een voorziening getroffen.

15.11.

Toelichting op enkelvoudige balans per 31 december 2014

ACTIVA De materiele vaste activa omvatten het sociaal vastgoed in exploitatie, het vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie en de onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie. Materiële vaste activa Bedragen in euro’s

Boekwaarde begin van het boekjaar Investeringen Desinvesteringen / verkoop Naar woningen in exploitatie Herclassificatie van vastgoedbelegging naar sociaal vastgoed in exploitatie Afschrijvingen Herwaarderingen Overige Waardeverminderingen en terugnemingen daarvan Boekwaarde eind van het boekjaar

Sociaal vastgoed in exploitatie 129.443.604

In ontwikkeling 7.378.215

Activa t.d.v. exploitatie 1.714.129

Totaal

138.535.948

366.073 (1.549.303) -

9.252 (147.387) -

24.407 (3.724) -

399.732 (1.700.414) -

-

-

-

-

(4.361.836) 8.049.360 -

(4.308.680)

(105.750) -

(4.467.586) 8.049.361 (4.308.680)

131.947.900

2.931.400

1.629.062

136.508.362

92

Bedragen in euro’s

Cumulatieve de Cumulatieve minderingen gen Cumulatieve gen

Sociaal vastgoed in exploitatie 118.987.857

In ontwikkeling

waardeveren afschrijvin-

(30.540.933)

herwaarderin-

43.500.976

aanschafwaar-

Boekwaarde eind van het boekjaar

131.947.900

7.652.611

Activa t.d.v. exploitatie 2.620.075

Totaal

129.260.543

(4.721.211)

(991.013)

(36.253.157)

43.500.976

2.931.400

1.629.062

136.508.362

Voor de gehanteerde afschrijvingsmethodiek en –termijnen verwijzen wij naar de toelichting op de geconsolideerde balans.

Sociaal vastgoed in exploitatie Specificatie investeringen in 2014: Bedrag in euro’s Complex Diverse cpl 045 041 300 500 Totaal

Omschrijving Woningverbeteringen 2014 De Hoek Markt Oldershove Heelweg

2014 339.579 4.235 6.071 11.590 4.598 366.073

Bedrijfswaarde De bedrijfswaarde voor het sociaal vastgoed in exploitatie sluit per 31.12.2014 op € 131.948.000, inclusief de grondwaarde. Voor een nadere toelichting op de bedrijfswaardeberekening en een verschillenanalyse ten opzichte van de bedrijfswaarde ultimo 2013, wordt verwezen naar de toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening. Zekerheden Met betrekking tot de financiering van diverse panden en projecten zijn hypothecaire zekerheden gesteld. Deze zekerheden staan nader toegelicht bij de langlopende schulden.

93

Sociaal vastgoed in ontwikkeling bestemd voor eigen exploitatie Complex

Omschrijving

080 084 320 340 370 515 530 550 650 Totaal

De Wieken / Molenhof Dinxperlo Bosmanslaan Dinxperlo Huisartsenpraktijk Wehl Heemskerk Wehl Centrumplan Wehl Hogestraat Dinxperlo Hogestraat Aalten Kobus Aalten Lichtenbergseweg Silvolde

Bedrag in euro’s 2014 2013 155.000 530.000 190.000 850.000 450.000 600.000 156.400 2.931.400

361.900 704.751 145.000 962.669 220.000 1.463.900 1.166.191 1.848.204 505.600 7.378.215

Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Kantoorgebouw Inventaris Vervoermiddelen Totaal

Bedrag in euro’s 2014 2013 1.500.782 1.550.196 90.751 137.168 37.529 26.765 1.629.062 1.714.129

Verzekering Al onze onroerende en roerende zaken, alsmede de inventarissen van enkele appartementsgebouwen zijn verzekerd tegen financiële gevolgen van brand-, storm- en vliegtuigschade. De verzekering is ondergebracht bij Centraal Beheer Achmea. Bij de polis is een verklaring van geen onderverzekering. WOZ-waarde peildatum De WOZ-waarde van de woningen, woongebouwen en panden in exploitatie en ontwikkeling is € 168.500.000. De WOZ-waarde van het kantoorpand is € 908.000.

94

Vastgoedbeleggingen Totaaloverzicht vastgoedbeleggingen Bedragen in euro’s

Boekwaarde begin van het boekjaar Investeringen Herclassificatie naar sociaal vastgoed in exploitatie Buitengebruikstellingen en afstotingen Subsidies Herwaarderingen Overige waardeverminderingen en terugnemingen daarvan Teruggekochte woningen Boekwaarde eind van het boekjaar

Bedragen in euro’s

Cumulatieve aanschafwaarde Cumulatieve herwaarderingen Cumulatieve waardeveranderingen en afschrijvingen Boekwaarde eind van het boekjaar

Commercieel vastgoed in exploitatie 1.515.000

Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden 1.252.030

-

Totaal

2.767.030

-

-

-

-

(140.000) -

(73.932) -

(213.932) -

1.375.000

1.178.098

2.553.098

Commercieel vastgoed in exploitatie

2.056.189 (559.397) (121.792)

Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden 1.581.124 (403.026) -

1.375.000

1.178.098

Totaal

3.637.313 (962.423) (121.792) 2.553.098

Commercieel vastgoed in exploitatie. De actuele waarde van commercieel vastgoed in exploitatie is gebaseerd op een waardering door een onafhankelijke en ter zake kundige taxateur. Bij de bepaling van de actuele waarde zijn de volgende uitgangspunten toegepast:  waardebegrip: marktwaarde, in verhuurde staat conform RICS valuation standards (Redbook) voor de woningen boven de huurtoeslaggrens en de marktwaarde in verhuurde staat ten behoeve van de jaarverslaglegging conform RJ 645;  de taxatie is verricht door een externe taxateur. Alle objecten die onder de label vallen van commercieel vastgoed in exploitatie zijn getaxeerd;  De taxatie betrof 10 eenheden bedrijfsonroerend goed (verdeeld over 6 complexen) en 4 eenheden waarbij de huur zich bevindt boven de huurtoeslaggrens (verdeeld over 2 complexen).  De bedrijfswaarde van het commercieel vastgoed in exploitatie ultimo 2014 bedraagt € 2.291.000 (ultimo 2013: €2.444.000)

95

Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden. WSD heeft in 2013 één woning verkocht onder voorwaarden teruggekocht. Deze woning is in 2013 weer in exploitatie genomen. Tegenover de woningen verkocht onder voorwaarden staat bij de schulden op lange termijn de terugkoopverplichting van deze woningen Het verloop van deze post is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Waarde mutatie Teruggekochte woningen onder voorwaarden: Commandeur 33 (2013) Saldo eind van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 1.252.030 1.606.057 (73.932) (207.455) 1.178.098

(146.572) 1.252.030

Financiële vaste activa

Belastinglatenties Het verloop van deze post is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Vermeerderingen Verminderingen Saldo eind van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 2.716.734 2.902.208 145.887 94.292 (321.284) (279.766) 2.541.337 2.716.734

Per 1 januari 2008 is de WSD samen met Holding Woonbeheer Dinxperlo B.V., Projecten Ontwikkelings Groep Dinxperlo B.V. en DI-Energie Dinxperlo B.V een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting aangegaan. Voor een toelichting wordt verwezen naar bladzijde 108 t/m 109 Overige voorraden Dit betreft de voorraad onderhanden werk, de voorraad te verkopen woningen en de voorraad materialen in de werkplaats. Deze post is als volgt samengesteld: Complex

Omschrijving Voorraad werkplaats Totaal overige voorraden

Bedrag in euro’s 2014 2013 20.268 21.880 20.268 21.880

Betreft een beperkte voorraad onderhoudsmaterialen.

96

Vorderingen Huurdebiteuren Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Huurdebiteuren Af: voorziening voor mogelijke oninbare debiteuren Totaal debiteuren

Bedrag in euro’s 2014 2013 89.080 95.609 (15.193) (15.193) 73.887

80.496

Vorderingen op verbonden partijen Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving DI-Energy Holding Woonbeheer Dinxperlo B.V. VVE Commandeur in oprichting VVE Bosmanslaan Ikwilhuren.nl Totaal vorderingen op verbonden partijen

Bedrag in euro’s 2014 2013 424.694 386.521 424.694 386.521

Overige vorderingen Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving BTW Overige debiteuren Af: voorziening dubieuze debiteuren Overige vorderingen Totaal overige vorderingen

Bedrag in euro’s 2014 2013 8.772 21.266 17.266 (1.788) (1.788) 28.280 16.160 47.758 40.410

Overige vorderingen en overlopende activa Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Overlopende activa

Totaal overige vorderingen/overl. activa

Bedrag in euro’s 2014 2013 10.318 24.480

10.318

24.480

97

PASSIVA Eigen vermogen Algemene bedrijfsreserve Het verloop van deze post is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Effect stelselwijzigingen Mutatie reserve (herwaardering) Jaarresultaat Saldo eind van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 32.815.541 30.346.633 5.115.278 (4.685.225) 33.245.594

3.360.672 (891.764) 32.815.541

Het resultaat 2014 is, vooruitlopend op de besluitvorming van de Raad van Commissarissen, ten laste gebracht van de algemene bedrijfsreserve. Het verloop van het gerealiseerde eigen vermogen is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Jaarresultaat Saldo eind van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 2.268.648 3.002.949 (4.471.294) (734.301) (2.202.646) 2.268.648

Het verloop van het niet gerealiseerde eigen vermogen is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 30.546.893 27.343.684

Realisatie door afschrijving Realisatie uit hoofde van verkoop

(2.097.702) (836.379)

(1.796.750) (567.125)

8.049.361

5.724.539

(213.933)

(157.455)

35.448.240

30.546.893

Toename uit hoofde van stijging van de bedrijfswaarde Afname uit hoofde van daling van de marktwaarde vastgoedbeleggingen Saldo eind van het boekjaar

98

Voorzieningen Voorziening deelnemingen Het verloop van deze post is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Resultaat Holding Woonbeheer Dinxperlo B.V. Subtotaal Vordering Holding Woonbeheer Dinxperlo BV ultimo Saldo eind van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 885.243 749.078 31.849 136.165 917.092 885.243 (205.122) (182.750) 711.970

702.493

Bij consolidatie van de dochters heeft aanpassing aan de gewijzigde grondslagen van WSD plaatsgevonden. De hieruit voortvloeiende waardeaanpassing is in mindering gebracht op de post deelnemingen en voor het overige in deze voorziening tot uiting gebracht. De vordering op de Holding Woonbeheer Dinxperlo ultimo boekjaar is op deze voorziening in mindering gebracht. Voorziening belastinglatentie Het verloop van deze post is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Mutaties Saldo eind van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 272.040 354.702 (18.483) (82.662) 253.557 272.040

Voorziening onrendabele top Het verloop van deze post is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Dotatie Vrijval Saldo eind van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 54.800 54.800

2013 -

Deze post heeft betrekking op een waardevermindering van het project 80 Plan Nieuwstraat.

Langlopende schulden Leningen Het verloop van deze post is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Ontvangen leningen Aflossingen Saldo eind van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 101.268.666 103.009.141 1.500.000 (5.727.446) (1.740.475) 97.041.220 101.268.666

99

De ontvangen lening in 2014 betreft het (per saldo) opgenomen deel van gelden met betrekking tot de flexlening van de BNG. Ultimo 2014 is hiervan 6,0 miljoen euro opgenomen. Deze lening heeft een maximum van € 6.000.000. De rentevoet is gebaseerd op een 3 maands Euribor met een opslag van 0,67%. De gemiddelde rentevoet van onze leningen portefeuille bedroeg over 2013 3,84%. De Aflossingsverplichtingen voor 2015 bedragen € 1.908.000. Van de opgenomen leningen hebben leningen voor een bedrag van € 83.274.000 een looptijd langer dan vijf jaar. Er zijn ultimo 2014 geen achtergestelde leningen. Er is ultimo 2014 sprake van 1 renteswap. Deze wordt gebruikt ter beperking van de renterisico’s op de hiervoor genoemde flexlening. Voor verdere informatie over deze renteinstrumenten wordt verwezen naar de toelichtingen bij de waarderingsgrondslagen en de niet uit de balans blijkende verplichtingen. Zekerheden Voor de toelichting op verstrekte zekerheden wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans. Terugkoopverplichting Verkoop Onder Voorwaarden Het verloop van deze post is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Waarde mutatie Teruggekochte woningen onder voorwaarden: Commandeur 33 (2013) Saldo eind van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 1.273.277 1.614.180 (68.939) (193.352)

1.204.338

(147.551) 1.273.277

Waarborgsommen Het verloop van deze post is als volgt: Omschrijving Saldo begin van het boekjaar Mutaties Saldo eind van het boekjaar

Bedrag in euro’s 2014 2013 126.467 132.862 (6.595) (6.395) 119.872 126.467

Iedere huurder stortte voorafgaand aan de sleuteluitgifte een waarborgsom. Met ingang van 2012 worden geen waarborgsommen meer gestort maar betalen zij eenmalig een vast bedrag aan inschrijfgeld. Dit betekent dat de post Waarborgsommen de komende jaren in omvang zal dalen. Kortlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving R/C faciliteiten banken R/C faciliteit BNG Aankoop particulier bezit R/C faciliteit BNG Hogestraat Dinxperlo Totaal schulden aan kredietinstellingen

Bedrag in euro’s 2014 2013 659.041 4.163.795 1.197.501 1.197.501 582.948 582.948 2.439.490 5.944.244

100

De rente voor bovenstaande faciliteiten is gebaseerd op de 1-maands Euribor verhoogd met 80 basispunten. Bij de R/C faciliteiten die betrekking hebben op ontwikkellocaties zijn hypotheekverklaringen verstrekt. Als aanvullende zekerheid zijn in 2012 hieraan ook het hypotheekrecht verstrekt op ons huidig en het voormalige kantoorpand dat momenteel verhuurd wordt. Als zekerheid voor de schulden aan kredietinstellingen is een pandrecht op debiteuren, vorderingen en voorraden gevestigd. WSD heeft bij de BNG een kredietfaciliteit ter grootte van € 4.965.000 (2013: € 5.900.000). Op balansdatum is voor € 2.217.000 (2013: € 5.012.000) van deze faciliteit gebruikt. Per 31 december 2014 had WSD ook bij de ING een kredietfaciliteit van € 500.000 (2013: € 500.000). Per 31 december 2014 was op beide faciliteiten in totaal € 2.217.000 (2013: € 5.029.000) opgenomen. Schulden aan leveranciers Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Schulden aan leveranciers Totaal schulden aan leveranciers

Bedrag in euro’s 2014 2013 225.875 367.937 225.875 367.937

Medio maart 2015 was deze post geheel betaald. Schulden aan verbonden partijen Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving POGD B.V. Dinxperlo DI-Energy Dinxperlo B.V. Totaal schulden aan verbonden partijen

Bedrag in euro’s 2014 2013 707.241 615.313 707.241 615.313

Belastingen en sociale premies Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving BTW Loonheffing Pensioenpremie Totaal belastingen en sociale premies

Bedrag in euro’s 2014 2013 8.542 24.969 30.104 14.357 47.868 30.104

Overige schulden Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Vooruitontvangen huur Lening DWP Totaal overige schulden

Bedrag in euro’s 2014 2013 78.815 77.911 4.360.000 4.438.815 77.911

101

Overlopende passiva Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Transitorische rente Overige transitoria Totaal overige schulden en overlopende passiva

Bedrag in euro’s 2014 2013 1.839.010 1.976.294 157.279 42.482 1.996.289 2.018.776

In de post overige transitoria is ook opgenomen het budget voor loopbaanontwikkeling voor een bedrag van € 12.683 (2013: € 15.579).

Niet uit de balans blijkende verplichtingen Reservering vakantiedagen Er is in de balans geen reservering opgenomen voor niet opgenomen vakantiedagen van de werknemers. Overigens gaat het hierbij om een bedrag dat niet materieel is. Jubileumuitkeringen Voor eventuele jubileumuitkeringen is geen voorziening gevormd omdat de omvang van deze verplichting niet betrouwbaar kan worden bepaald. Dit vanwege het beperkte aantal medewerkers. Overigens gaat het om een bedrag dat niet materieel is. Investerings- en onderhoudsverplichtingen Er is op balansdatum geen sprake niet in de balans opgenomen noemenswaardige investeringsverplichtingen voor nieuwbouw van woningen. Voor het planmatig onderhoud is per balansdatum sprake van een verplichting van circa € 737.000 en € 175.000 voor het niet planmatig onderhoud. WSW Obligo Het obligo aan het WSW bedraagt € 2.977.000 (3,85% van het schuldrestant van de geborgde leningen per eind 2014), uit hoofde van de door het WSW geborgde leningen, die opeisbaar wordt indien blijkt dat het aan het WSW betaalde disagio niet voldoende is om aanspraken op het WSW te dekken. Het WSW verwacht conform de actuele meerjarenliquiditeitsprognose voor de komende jaren geen beroep te doen op deze obligoverplichting. WSW zekerheidstelling WSD heeft begin 2014 een volmacht verstrekt om aan het WSW zo nodig hypotheek te vestigen op het bezit van WSD. Pensioenverplichtingen De (vroeg) pensioenen van de werknemers zijn ondergebracht bij Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties (SPW). De betreffende pensioenregeling kwalificeert zich als een toegezegde-pensioenregeling aangezien de pensioenuitkeringen aan de deelnemers niet uitsluitend afhankelijk zijn van de pensioengrondslagen/salarissen van de deelnemers. Het bedrijfstakpensioenfonds stelt overigens dat de pensioenregeling een toegezegde-bijdrage regeling betreft. De pensioenregeling is in de jaarrekening verwerkt als een toegezegde-bijdrageregeling omdat overeenkomstig RJ271.310 voldaan is aan de voorwaarden dat: a) de corporatie is aangesloten bij een bedrijfstakpensioenfonds en tezamen met andere rechtspersonen dezelfde pensioenregeling toepast en

102

b)

de corporatie geen verplichting heeft tot het voldoen van aanvullende bijdrage in geval van een tekort bij het bedrijfstakpensioenfonds, anders dan het voldoen van hogere toekomstige premies.

Dit betekent dat de verschuldigde premiebijdragen rechtstreeks in de winst en verliesrekening als pensioenlast worden verantwoord en dat de nog te betalen dan wel terugontvangen bijdragen worden opgenomen onder de kortlopende schulden respectievelijk vorderingen. Ultimo 2014 bedraagt de dekkingsgraad van het SPW 114%. De Nederlandse Bank stelt een minimale dekkingsgraad van 105%. In een situatie van onderdekking schrijft de wet voor dat er een herstelplan gemaakt moet worden. Juridische aanspraak Begin 2012 heeft het Gerechtshof uitspraak gedaan in de fraudezaak die in 2008 bij WSD aan het licht is gekomen. Naast een gevangenisstraf voor de betrokken medewerker heeft de rechter bepaald dat een bedrag van € 800.000 aan WSD dient te worden terugbetaald. Betrokken medewerker is vervolgens in cassatie gegaan bij de Hoge Raad. In april 2013 heeft de Hoge Raad besloten dat de uitspraak van het Gerechtshof wordt vernietigd en dat de zaak opnieuw wordt terugverwezen naar het Gerechtshof, opdat de zaak op het bestaande hoger beroep opnieuw wordt berecht en afgedaan. Kern voor de terugverwijzing ligt in het feit dat de aangevoerde bewijsmiddelen beschreven en uitgewerkt moeten worden in plaats van een overzicht van het bewijs te geven. Begin 2014 heeft de Hoge Raad uitgesproken dat het eerdere vonnis ongewijzigd definitief is. Er is in de jaarrekening 2014 een reële ingeschatte vordering opgenomen. Financiële instrumenten Voor de toelichting op primaire financiële instrumenten wordt verwezen naar de specifieke postgewijze toelichting. Hieronder worden de financiële derivaten van de WSD-groep en de hiermee verbonden risico’s toegelicht. Renterisico’s: rente-instrumenten worden toegepast ter verkrijging van een gewenst risicoprofiel in vaste en variabele renteposities. Kredietrisico’s: kredietrisico’s worden gereduceerd door alleen zaken te doen met derden met een hoge kredietwaardigheid. Per 31 december 2014 bezit WSD één renteswap. Deze renteswap is in 2011 aangetrokken om de renterisico’s met betrekking tot de lening met variabele hoofdsom van € 6.000.000 gedeeltelijk af te dekken. Door de gedaalde kapitaalmarktrente heeft de renteswap per ultimo 2014 een negatieve waarde. Hieronder de opgave van de bank per 31-12-2014: hoofdsom rente (EUR) 3,21000 3.000.000 3.000.000

transactienr

transactiedatum einddatum val hoofdsom rente %

CD18794272 Subtotaal

28-06-2011

15-03-2019 EUR 3.000.000

marktwaarde (EUR) voor klant -392.499 -392.499

Voor deze swap heeft de bank verklaard dat hierop geen bijstorting zal worden gevraagd vanwege negatieve marktwaarde. Bovengenoemde swap voldoet aan de voorwaarden gesteld in de door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties in 2012 gepubliceerde ‘beleidsregels inzake het gebruik van financiële derivaten door woningcorporaties’, die per 1 oktober 2012 zijn ingegaan.

103

Hoofdelijke aansprakelijkheid WSD vormt voor de vennootschapsbelasting een fiscale eenheid met Holding Woningbeheer Dinxperlo B.V., Project- en Ontwikkelings Groep Dinxperlo B.V. en DI-Energy Dinxperlo B.V. Vanuit deze fiscale eenheid is sprake van hoofdelijke aansprakelijkheid. Zekerheidsstelling Woningstichting Dinxperlo, Projekt- en ontwikkelingsgroep Dinxperlo B.V. en DI-Energy Dinxperlo B.V. hebben in 2012 ten behoeve van de BNG Bank onderling akten van hoofdelijke medeschuldenaarsstelling ondertekend. Via deze akten wordt geregeld dat deze rechtspersonen onderling hoofdelijk aansprakelijk kunnen worden gesteld voor de verplichtingen van elk van deze rechtspersonen jegens de bank.

104

15.12.

Toelichting op de enkelvoudige winst- en verliesrekening 2014

Bedrijfsopbrengsten Huuropbrengsten Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Woningen, woongebouwen en bedrijfswoningen Garages en pareerplaatsen garages Af: huurderving woningen en woongebouwen Af: huurderving garages en parkeerplaatsen garages Totaal huren Gemiddelde huurderving

Bedrag in euro’s 2014 2013 8.860.145 8.620.573 36.969 35.817 (107.977) (96.106) (2.708) (1.342) 8.786.429 1,24%

8.558.942 1,13%

Opbrengsten servicecontracten Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Levering en diensten Contributies Serviceabonnement Af: derving levering en diensten Af: derving contributies Totaal vergoedingen

Bedrag in euro’s 2014 2013 522.335 550.691 3.059 3.091 68.239 67.807 (12.418) (10.769) (39) (37) 581.176 610.783

Overheidsbijdragen Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving BWS Subsidies (Regio Achterhoek) Totaal overheidsbijdragen

Bedrag in euro’s 2014 2013 16.663 16.663 16.663 16.663

Netto verkoopresultaat vastgoedportefeuille Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Opbrengst verkoop bestaand bezit Totaal netto verkoopresultaat vastgoedportefeuille

Bedrag in euro’s 2014 2013 578.043 407.244 578.043 407.244

In 2014 zijn er 20 woningen en een stukje grond aan de Bosmanslaan verkocht. In 2013 zijn er 11 woningen verkocht.

105

Overige bedrijfsopbrengsten Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Inschrijfgelden Verhuur raadzaal Diversen Totaal bedrijfsopbrengsten

Bedrag in euro’s 2014 2013 14.080 10.084 462 445 106.258 125.875 120.800 136.404

Bedrijfslasten Afschrijvingen op materiële vaste activa Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Afschrijving materiële vaste activa in exploitatie Afschrijving materiële vaste activa t.d.v. exploitatie Totaal afschrijving materiële vaste activa

Bedrag in euro’s 2014 2013 4.361.836 4.064.599 105.750 119.873 4.467.586

4.184.472

Overige waardeverandering van materiële vaste activa Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Vastgoed in ontwikkeling ten dienste van eigen exploitatie Project 80/Plan Molenhof Project 84/Bosmanslaan Dinxperlo Project 320/Huisartsenpraktijk Wehl Project 330/Vijverberg-Zuid Doetinchem Project 340/Plan Heemskerk Wehl Project 370/Centrumplan Wehl Project 515/Hogestraat Dinxperlo Project 530/Hogestraat Aalten Project 550/Kobus Aalten Project 650/Lichtebergseweg/Silvolde Sociaal vastgoed in exploitatie Totaal overige waardeverandering MVA

Bedrag in euro’s 2014

416.701 549.751 437.595 31.939 613.900 716.191 1.248.203 349.200

2013

111.719 198.000 2.267

(2.934.081)

(2.348.691)

1.429.399

(2.036.705)

Lonen en salarissen Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Bruto salarissen Ziekengeld Totaal lonen en salarissen

Bedrag in euro’s 2014 2013 694.450 771.155 (10.238) 694.450 760.917

106

Sociale lasten en pensioenlasten Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Sociale lasten Pensioenlasten Totaal pensioen- en sociale lasten

Bedrag in euro’s 2014 2013 112.634 116.912 114.423 144.906 227.057 261.818

Lasten onderhoud Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Klachten en mutatie onderhoud Overig onderhoud Totaal lasten onderhoud

Bedrag in euro’s 2014 241.411 494.313 735.724

2013

194.850 288.246 483.096

Leefbaarheid Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Sociale activiteiten Fysieke activiteiten Totaal lasten leefbaarheid

Bedrag in euro’s 2014 2013 85.530 113.450 95.602 116.766 179.132 230.216

Lasten servicecontracten Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Servicekosten Totaal lasten servicecontracten

Bedrag in euro’s 2014 2013 360.339 385.794 360.339 385.794

In de kostenonderdelen leefbaarheid en onderhoud zitten ook componenten die horen bij de totale kosten waarvoor een servicekostenvergoeding wordt gevraagd. Hiermee rekening houdend zijn de ontvangen servicekostenvergoedingen niet geheel toereikend ter dekking van deze kosten.

107

Overige bedrijfslasten Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Overige personeelskosten Huisvestingskosten Bestuurskosten ICT & communicatiekosten Onderzoek van de jaarrekening Andere adviezen niet-controle diensten PR en verhuurkosten Werkplaatskosten Autokosten Bijdrage VVE Kosten woningen Dubieuze vorderingen Sector heffing Overige algemene kosten Totaal overige bedrijfslasten

Bedrag in euro’s 2014 2013 190.187 172.988 58.730 112.641 32.887 33.617 117.793 123.156 53.536 27.116 131.161 234.711 40.553 42.758 853 3.675 28.391 42.929 392.649 402.071 302.924 302.958 (7.058) 846.591 298.709 84.911 126.166 2.281.166 1.916.436

Niet gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Waarde mutatie commercieel vastgoed in exploitatie Waardevermindering onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Totaal niet gerealiseerde waardeveranderingen vastgoedportefeuille

Bedrag in euro’s 2014

2013

140.000

(50.000)

73.933

207.455

213.933

157.455

Financiële baten en lasten Rentelasten Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Rente leningen Rente waarborgsommen Rente groepsmaatschappijen Rente overig Totaal rentelasten

Bedrag in euro’s 2014 2013 (3.863.776) (4.077.421) (4.112) (4.147) (2.986) (2.721) (188.854) (148.384) (4.059.728)

(4.232.673)

Waardeverandering terugkoopverplichting Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Waardeveranderingen terugkoopverplichting Verkoop onder Voorwaarden Totaal waardever. terugkoopverplichting

Bedrag in euro’s 2014 2013 68.940 193.352 68.940

193.352

108

Resultaat deelnemingen Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Resultaat Holding Woonbeheer Dinxperlo B.V. Totaal resultaat deelnemingen

Bedrag in euro’s 2014 2013 (31.847) (136.167) (31.847) (136.167)

Belastingen Deze post is als volgt samengesteld: Omschrijving Vennootschapsbelasting WSD Vennootschapsbelasting Holding Woonbeheer

Totaal belastingen

Bedrag in euro’s 2014 2013 (156.915) (102.813) -

(156.915)

(102.813)

In de enkelvoudige jaarrekening van de WSD maakt de post vennootschapsbelasting Holding Woonbeheer deel uit van het resultaat deelneming Holding. De vennootschapsbelasting 2014 is als volgt samengesteld: Omschrijving Belastinglatenties verkoop woningen Belastinglatenties leningen Belastinglatenties resultaat Belastinglatenties verkoop onder voorwaarden Belastinglatenties verrekenbare verliezen vorige jaren Totaal belastingen

Bedrag in euro’s 2014 (304.050) 40.506 1.248 105.381 (156.915)

Sinds 1 januari 2008 vallen de corporaties integraal onder de vigerende belastingwetgeving. Vanaf 1 januari 2008 is WSD een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting aangegaan met Holding Woonbeheer Dinxperlo B.V., Project- en Ontwikkelings Groep Dinxperlo B.V. en DI-Energy Dinxperlo B.V WSD heeft op basis van de uitgangspunten van VSO 1 en VSO 2 de fiscale positie ultimo 2014 en het fiscale resultaat 2014 bepaald. Omdat de jurisprudentie inzake de uitwerking van VSO 1 en VSO 2 voor corporaties nog ontbreekt, kan de werkelijk te betalen of te verrekenen belasting over 2014 afwijken van de in de jaarrekening 2014 opgenomen schatting.

109

Belastingpositie WSD 2014: Omschrijving Jaarresultaat voor belastingen

Bedrag in euro’s (4.528.310)

Bij: Financieringsrente Fiscale correctie afschrijvingen Overige en niet gerealiseerde waardeveranderingen Desinvesteringen MVA ten dienste van

100.000 4.008.680 1.693.332 835 5.802.847

Af: Fiscaal lager resultaat verkoop huurwoningen Correcties onderhoud Waardeveranderingen terugkoopverplichting Afschrijving waarderingsverschil leningen o/g Desinvesteringen MVA in ontwikkeling

1.116.432 8.077 68.940 134.445 276.433 1.604.327

Fiscale resultaat Bij: Beperkt aftrekbare kosten Bij: Bijdrage Saneringsheffing Af: Dotatie herinvesteringsreserve Fiscaal verlies 2014 Verrekenbare verliezen Uit 2008, verrekenbaar tot en met 2017 Uit 2009, verrekenbaar tot en met 2018 Uit 2010, verrekenbaar tot en met 2019 Uit 2011, verrekenbaar tot en met 2020 Uit 2014, verrekenbaar tot en met 2023 Totaal nog te verrekenen ultimo 2014

(329.790) 2.412 244.824 (13.562) (96.116)

3.186.490 947.265 1.893.885 63.287 96.116 6.187.043

Op basis van de meest recente meerjarenprognoses is gebleken dat er in de komende jaren voldoende fiscale winsten worden verwacht om de hierboven genoemde verliezen te verrekenen. Daarom is met ingang van de jaarrekening 2011 een actieve belastinglatentie voor verrekenbare verliezen gevormd. De voorgaande jaren was hierover minder zekerheid en werd in de jaarrekening volstaan met een toelichting. De verschillen tussen de commerciële en fiscale waardering van langlopende leningen, te verkopen woningen en onroerende zaken verkocht onder voorwaarden zijn wel tot uitdrukking gebracht in de vorming van een belastinglatentie, die ultimo 2014 als volgt is opgebouwd: Belastinglatenties In verband met: Waarderingsverschil te verkopen woningen Waarderingsverschil langlopende leningen Waarderingsverschil onroerende zaken op terugkoopverplichting verkocht onder voorwaarden Waarderingsverschil verrekening verliezen voorgaande jaren Totaal actieve latentie

Bedrag ultimo 2014 353.842

Bedrag ultimo 2013 657.891

444.951 301.084

404.445 318.319

1.441.460

1.336.079

2.541.337

2.716.734

Waarderingsverschil onroerende zaken op MVA verkocht onder voorwaarden Totaal passieve latentie

253.557

272.040

253.557

272.040 110

16. Ondertekening van de jaarrekening Opgesteld te Enschede door het Bestuur F. Kooiker bestuurder

M. Wolters bestuurder

Goedkeuring Raad van Commissarissen De Woonplaats, d.d. 8 juni 2015

Drs. R.J.M. van Broekhoven, voorzitter

Drs. L.M.G. van Hövell tot Westerflier-Wolberink, vice-voorzitter

R. de Redelijkheid, lid

H. Fleurij, Lid

A. Winkelman, lid

J.C. Fongers, lid

Prof.dr.ir. P.C. de Weerd – Nederhof, lid

111

17. Overige gegevens

17.1. Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Hiervoor wordt verwezen naar de hierna opgenomen verklaring.

17.2. Statutaire resultaatbestemming In de statuten van de stichting is geen bepaling opgenomen met betrekking tot de bestemming van het resultaat.

17.3. Voorstel resultaatbestemming Voorgesteld wordt om het resultaat over 2014 te verrekenen met de algemene bedrijfsreserve. Dit voorstel is vooruitlopend op de goedkeuring van de Raad van Commissarissen verwerkt in de jaarrekening.

17.4. Gebeurtenissen na balansdatum Er hebben zich, anders dan hetgeen eerder in deze jaarstukken is toegelicht omtrent de juridische fusie van WSD in De Woonplaats per 1 januari 2015, geen omstandigheden voorgedaan na balansdatum die substantiële gevolgen hebben voor het beeld van de jaarrekening 2014.

112

113

114