Voorjaarsnota 2011
pagina 1 van 68
Voorjaarsnota 2011
pagina 2 van 68
Voorjaarsnota 2011 Inhoudsopgave 1 Voorstel
5
2 Samenvatting beleidsuitvoering
5
3 Inhoud voortgangsrapportage
6
4. Ontwikkeling financiële positie
7
5. Beleidsmaatregelen 2011
12
6 Rapportage stand van zaken begrotingsprogramma's Programma 1 Bestuur en burger Programma 2 Stadsontwikkeling Programma 3 Mobiliteit Programma 4 Stads- en wijkbeheer Programma 5 Onderwijs Programma 6 Kunst en cultuur Programma 7 Zorg en welzijn Programma 8 Werk en inkomen Programma 9 Sport en ontspanning Programma 10 Veiligheid Programma 11 Duurzaamheid en milieu Programma 12 Bouwen en wonen Programma 13 Algemene dekking
15 15 17 21 23 27 31 35 39 43 47 49 51 53
7 Bestuurlijk relevante investeringsprojecten
57
8. Rapportage bedrijfsvoering
65
Voorjaarsnota 2011
pagina 3 van 68
1
Voorstel
Instemmen met de Voorjaarsnota 2011 en de daarin voorgestelde wijzigingen en bijstellingen van de Begrotingen de programmabudgetten 2011 (begrotingswijzigingsnummer 10). Instemmen met de voorgestelde beleidslijnen voor het geraamde begrotingstekort 2011.
2
Instemmen met de aanpak voor het sluitend maken en houden van de meerjarenprognose 2012-2014. Kennisnemen van de rapportage over de stand en uitvoering van de beleidsuitvoering 2011. Kennisnemen van de geactualiseerde uitkomsten van de meerjarenprognose 2012-2014.
Samenvatting beleidsuitvoering
Uitwerking en uitvoering collegeprogramma Ons collegeprogramma draagt als motto ‘bouwen’ aan alle facetten van de Asser samenleving. De eerste maanden van de bestuursperiode hebben we gebruikt om dat motto verder uit te werken en om daar een degelijke financiële basis onder te leggen. Uitwerking collegeprogramma 2011-2014 Thema/jaar Aantrekkelijke stad Sociale stad Dienstbare stad Groeiende stad Totaal inzet reserve Grondbedrijf Netto beschikbaar in 2011-2014
Inmiddels bevinden we ons in de fase waarin plannen worden omgezet in acties en waarin we resultaten moeten boeken. Dat geldt zowel voor het al lopende beleid en projecten als voor nieuwe beleid en bezuinigingsmaatregelen.
Beleidsuitvoering De Voorjaarsnota 2011 is de eerste gelegenheid waarin we aangeven hoever we met de beleidsuitvoering zijn gevorderd en waar sprake is van knelpunten. Dat doen we in hoofdstuk 6 van de Voorjaarsnota bij de rapportage over de stand van uitvoering van de begrotingsprogramma’s. Het overallbeeld is positief. Resultaten die we op deze plaats kunnen melden zijn de vaststelling van het werkprogramma 2011 FlorijnAs, het besluit over de bouw van het derde scholencluster in Kloosterveen en het convenant gebiedsgericht werken dat ons meer financiële armslag geeft. De aanpassing van de Singelstructuur is in uitvoering genomen, we hebben knopen doorgehakt over cameratoezicht en besluiten genomen over het gemeentelijk waterplan en de gebiedsvisie Blauwe As tweede fase. De bouw van De Nieuwe Kolk vordert gestaag en de aanbesteding voor de nieuwe brandweerkazerne loopt.
Voorjaarsnota 2011
Het in november vorig jaar door uw raad vastgestelde Uitvoeringsprogramma 2011-2014 is daarvan de resultante. Uw raad heeft de volgende middelen voor realisatie van de beleidsdoelen uit het collegeprogramma beschikbaar gesteld:
2011 815 1.223 40 500 2.578 - 300 -2.278
2012 965 645 40 500 2.150 - 300 1.850
(bedragen x € 1.000) 2013 2014 965 965 650 656 40 40 500 200 2.155 1.861 - 300 1.855 1.861
De gemeentelijke organisatie is in beweging en ontwikkeling; gelijktijdig wordt gewerkt aan een nieuw huisvestingsconcept gebaseerd op het nieuwe werken. De implementatie van de bezuinigingsmaatregelen is gestart. De uitvoering ligt op schema., Ook zijn we erin geslaagd om de totstandkoming, behandeling en vaststelling van de jaarrekening met een maand te versnellen. Niet alles verloopt volgens plan. Er zijn ook tegenvallers. Zo stagneert de bouw van de Stadsbroekhal door het faillissement van de aannemer en zijn er als gevolg van het rijksbeleid financiële problemen bij Alescon en de ISD.
Financiën Op basis van de financiële eindresultaten van de Voorjaarsnota 2011 zou de conclusie kunnen worden getrokken dat we zaken volledig onder controle hebben. Voor die conclusie is het, gezien de bestaande onzekerheden en de nog boven de markt hangende risico’s wat ons betreft nog te vroeg. We krijgen vanaf 2012 te maken met een aantal risicovolle ontwikkelingen, die we op dit moment nog niet financieel kunnen inkleuren. Zolang dat zo is, moeten we rekening blijven houden met nieuwe financiële tegenvallers. Dit kan betekenen dat we verder zullen moeten bezuinigen om financieel op koers te blijven en om de pagina 5 van 68
op ons afkomende ontwikkelingen ook beleidsinhoudelijk in goede banen te leiden. De overheidsfinanciën zullen zich volgens recente cijfers van het CPB sneller herstellen dan verwacht. De eigen financiële situatie blijft desondanks voorlopig de nodige aandacht vragen. Met de vaststelling van het pakket bezuinigingsmaatregelen van € 16,5 miljoen hebben we een forse stap in de goede financiële richting gezet en koersen we weer op sluitende begrotingen. Toch bestaat de vrees dat we het financiële 'lek' nog niet helemaal boven hebben. De onzekerheid over de verdere uitwerking en de financiële impact van het rijksbeleid houdt aan. Wij vrezen dat de gevolgen van kortingen op en herstructurering van de financiering van de sociale werkvoorziening, de sociale zekerheid en het arbeidsmarktbeleid, en de geplande decentralisatie van de Jeugdzorg en van de Awbz-taken ons de komende jaren financieel gezien flink parten zullen spelen.
3
Het gaat hier in alle gevallen om zorgtaken met een openeinde karakter die een goed financieel fundament behoeven. Ten tijde van onze afwegingen over de in de Voorjaarsnota te presenteren beleidsrichting waren de onderhandelingen tussen het kabinet en de VNG over een nieuw Bestuursakkoord nog gaande. Van signalen waaruit kon worden opgemaakt dat het kabinet bereid zou zijn om gemeenten op een of meer van de hiervoor genoemde deelterreinen financieel of anderszins tegemoet te komen, was op dat moment geen sprake. Daarnaast hebben we voorlopig te maken met verhoogde druk op de uitkeringsregelingen en inkomensondersteunende voorzieningen en zijn we bezorgd over de toekomstige exploitatie van De Nieuwe Kolk.
Inhoud voortgangsrapportage
Met de voorjaarsnota bespreken we de voortgang en resultaten van de beleidsuitvoering en de stand van de gemeentelijke financiën. Als dat nodig is vindt bijsturing van het beleid en bijstelling van budgetten plaats. Ook vindt een eerste oriëntatie plaats op de beleidsinvulling voor het volgende begrotingsjaar. Concreet komen in de Voorjaarsnota de volgende zaken aan de orde: § voortgangsrapportage over de beleidsuitvoering; § beleidsbijsturing en besluitvorming over beleidsmaatregelen in verband daarmee; § bijstellen van de lopende begroting op basis van besluiten en autonome ontwikkelingen; § actualisering van de financiële prognoses voor de komende jaren; § oriëntatie op de beleidsinvulling en de begroting voor het jaar 2012. De Voorjaarsnota 2010 stond in het teken van de verkiezingen en de bestuurswisseling. Daarmee vergeleken is deze Voorjaarsnota 2011 feitelijk de eerste nota waarin we rapporteren over de voortgang van ons
Voorjaarsnota 2011
beleid. Rapportages over de stand en uitvoering van het collegeprogramma aan de hand van de beleidsrelevante thema’s en de bestuurlijk relevante investeringsprojecten vormen de hoofdbestanddelen van de nota. Waar nodig actualiseren we de begroting, de programmabudgetten en de meerjarenprognose. We doen dat om te kunnen blijven werken met en binnen de door uw raad geautoriseerde budgetten. Gelijktijdig beschikken we daarmee over een actuele basis voor het maken van de beleidsafwegingen en het voorbereiden van de begroting voor 2012. De Voorjaarsnota heeft niet tot doel om een prognose van het rekeningresultaat 2011 te geven en de budgetten daar op af te stemmen. Daartoe dient de Najaarsnota. Wel worden trends en risico’s gesignaleerd die van invloed kunnen zijn op de einduitkomst van de lopende exploitatie. De inhoud van de Voorjaarsnota is in overeenstemming met de afspraken die we met uw raad hebben gemaakt over de periodieke informatievoorziening over de stand en voortgang van het gemeentebrede beleids- en begrotingsproces.
pagina 6 van 68
4.
Ontwikkeling financiële positie
In dit deel van de Voorjaarsnota vatten we de financiële positie, zoals die zich sinds de vaststelling van de begroting in november jl. heeft ontwikkeld, voor u samen. Als onderdeel daarvan staan we eerst stil bij de uitkomst van de jaarrekening 2010. Daarna
komen de geactualiseerde uitkomsten van de begroting 2011 en van de meerjarenprognose 2012-2014 aan bod. Ook staan we in dit hoofdstuk stil bij de stand en voortgang van de bezuinigingen, de gemeentelijke reservepositie en de rijksbezuinigingen.
Resultaat jaarrekening 2010 We zijn erin geslaagd de jaarrekening en het verantwoordingsproces met een maand te versnellen. Tastbaar resultaat daarvan is de gelijktijdige behandeling en vaststelling van het Jaarverslag en Jaarrekening 2010 en de Voorjaarsnota 2011 in de raadsvergadering van mei 2011. Behalve dat de verantwoording over het beleid en de middeleninzet eerder voor uw raad beschikbaar zijn, heeft de versnelling van het proces als voordeel dat de uitkomsten daarvan als input kunnen worden betrokken bij besprekingen over de lopende beleidsuitvoering in het kader van de Voorjaarsnota. Daardoor ontstaat een totaalbeeld van de beleidsuitvoering en de financiën en kunnen nieuwe beleidsafwegingen worden gemaakt en besluiten worden genomen. De ervaringen tot nu toe geven aan dat de onderliggende administratieve processen op onderdelen verder gestroomlijnd en op de tempoverhoging afgestemd moeten worden. Ook moeten er sluitende werkafspraken worden gemaakt met partners waar-
mee we nauwe financiële banden onderhouden (ISD/Plateau et cetera). De exploitatie over 2010 is nagenoeg financieel sluitend afgerond. Ten opzichte van de Najaarsnota is dat een meevaller met als prettige financiële bijkomstigheid dat we nu geen extra beroep op de algemene reserve hoeven te doen. De omvang van de budgetoverheveling 2010-2011 bedraagt afgerond € 1,5 miljoen. U bent daarover in een eerder stadium al door ons geïnformeerd. Van belang voor de beoordeling van de resultaten van de Voorjaarsnota 2011 is dat we daarin, voor zover nodig en mogelijk, rekening hebben gehouden met op basis van de exploitatie 2010 zichtbaar geworden nieuwe ontwikkelingen. Voor nadere inhoudelijke toelichting op de verslaglegging over het jaar 2010 en het in dat jaar behaalde resultaat en de financiële highlights, verwijzen we in dit verband verder naar de jaarstukken.
Geactualiseerde financiële prognoses 2011-2014 In dit onderdeel van de Voorjaarsnota presenteren we de geactualiseerde financiële uitkomsten van de begroting 2011 en de meerjarenprognose 2012-2014 samen met de achtergronden daarvan. Vooraf vatten we de uitkomsten van de begrotingsbehandeling 2011 van november vorig jaar kort voor u samen.
Resultaten begrotingsbehandeling 2011 In november 2010 hebben we in overleg met uw raad de beleidsinhoudelijke en financiële kaders voor de huidige bestuursperiode vastgesteld en verder uitgewerkt. Dit heeft zijn beslag gekregen in het Uitvoeringsprogramma 2011-2014. Het programma voorziet zowel in een aanpak met middeleninzet gericht op de uitvoering van ons collegeprogramma als in een fors pakket bezuinigingen dat nodig is om onze begroting sluitend te maken en te houden. De einduitkomsten van de besluitvorming van november zien er samengevat als volgt uit:
Voorjaarsnota 2011
pagina 7 van 68
Resultaten Begroting 2011 (bedragen* € 1.000) Omschrijving Geactualiseerde primaire resultaten - actualisering en beleidsmaatregelen - middeleninzet uitvoering collegeprogramma - additioneel resultaat invulling bezuinigingen 2011-2014 Te dekken tekorten 2011-2014 - inzet vrije beleidsruimte - tijdelijke onderdekking afvalinzameling - dekkings- en overgangsmaatregelen 2011/2012 Eindresultaten Begroting/mjp
Financiële kaderstelling en de besluitvorming daarover in november 2010 kunnen als volgt worden samengevat: § beschikbaarstelling budgettaire ruimte voor beleidsintensivering c.q. uitvoering van het collegeprogramma van € 2,3 miljoen in 2011 aflopend naar € 1,9 miljoen in 2014; vanaf 2015 vervalt de financiële ruimte weer; § idem voor een (eenmalig) frictiebudget van € 3,5 miljoen voor flankerend beleid in het kader van de bezuinigingen; § inzet van de vrije beleidsruimte van € 2,5 miljoen als dekkingsmiddel voor uitvoering van het collegeprogramma; § vaststelling van bezuinigingsmaatregelen oplopend van € 9,0 miljoen in 2011 tot € 16,5 miljoen vanaf 2014; § extra verhoging van de onroerendezaakbelasting onder gelijktijdige verlaging van de afvalstoffenheffing te realiseren via afschaffing van de 900 kilogrens, invoering van containermanagement en tariefdifferentiatie; de gemiddelde lastendruk is ongewijzigd. § het op peil brengen van de algemene reserve en extra voeding voor de reserve grote projecten via herschikking binnen het totaal van de gemeente-
2011 -515 -1.773 - 2.278 41 - 4.525 1.000 -800 3.295 0
2012 -698 -1.146 - 1.850 3.066 -628 2.000 -800 572
2013 -155 -1.001 -1.855 655 -2.356 2.500 144
2014 -1.141 -1.001 -1.861 1.504 -2.499 2.500 1
lijke reserves. Er wordt afgezien van indexatie van de reserves. De begroting en de meerjarenprognose 2012-2014 vertoonden op basis daarvan een sluitend beeld. In relatie daarmee hebben we u in november ook geïnformeerd over de risico’s en onzekerheden in ramingen en prognoses als gevolg van de boven de markt hangende rijksbezuinigingen. De financiële impact daarvan was op dat moment voor ons niet in te schatten. We hebben de Voorjaarnota 2011 in dat verband als volgend meet- en bijstellingsmoment aangemerkt. Diezelfde afspraak hebben we ook gemaakt over het voor 2011 verwachte beroep op, en de instroom van, cliënten in de WWB en andere inkomensondersteunende voorzieningen, waaronder het Meedoenbeleid en de kwijtschelding van belastingen. Het daarmee verbonden financiële risico is gekwantificeerd op om en nabij € 4 miljoen. De beschikbaarheidsduur van de uitvoeringsbudgetten voor het collegeprogramma is beperkt tot de lopende bestuursperiode. Alle in het uitvoeringsprogramma 2011-2014 opgenomen beleidsintensiveringen zijn tijdelijk tot en met 2014 beschikbaar. Voor voortzetting van het beleid en de middeleninzet na 2014 is, conform de afspraken in het collegeprogramma, voorafgaande beleidsevaluatie en hernieuwde besluitvorming vereist.
Resultaten Voorjaarsnota 2011 Als vast onderdeel van de Voorjaarsnota hebben wij de budgetten in de begroting 2011 en de financiële prognoses voor de komende jaren geactualiseerd op
basis van besluiten en autonome ontwikkelingen die zich sinds de vaststelling hebben voorgedaan. De financiële einduitkomsten daarvan zien er als volgt uit.
Resultaten Voorjaarsnota 2011 (bedragen* € 1.000) Omschrijving
2011
2012
2013
2014
0
572
144
1
pm
pm
pm
pm
0
pm
pm
pm
- bijstelling overige programmabudgetten
- 8.492
- 492
- 800
- 170
- bijstelling algemene dekkingsmiddelen
8.002
- 240
353
1.337
358
47
24
-
- 132
-113
- 279
1.168
Eindresultaten begroting/mjp november jl. Mutaties Voorjaarsnota 2011: - bijstelling middeleninzet WWB/FWI/Meedoenbeleid - bijstelling ivm rijkskortingen op specfieke uitkeringen en decentralisatie
- mutaties reserves Resultaten Voorjaarsnota 2011
Voorjaarsnota 2011
pagina 8 van 68
Financieel totaalbeeld Voorjaarnota 2011 Op basis van de nu geactualiseerde financiële vooruitzichten is er voor de periode 2011-2013 slechts sprake van een lichte resultaatverslechtering. Deze is volledig toe te schrijven aan de extra bijdrage die de deelnemende gemeenten in ieder geval nog tot en met 2013 moeten leveren om de exploitatie van het werkvoorzieningschap Alescon gezond te maken en te houden. In het lopende jaar kunnen we de hieruit voor onze gemeente voortvloeiende lastenuitzetting ad € 0,75 miljoen vrijwel binnen de begroting opvangen doordat er elders in het dekkingsplan begroting 2011 op een tweetal plaatsen ruimte ontstaat. De bijdrage uit de algemene middelen die in 2011 noodzakelijk is om de financiële gevolgen van een verlaging van de afvalstoffenheffing op te vangen, moet naar beneden worden bijgesteld. Ook is sprake van hogere financieringsvoordelen dan eerder geraamd. De door het bestuur van de ISD in de gewijzigde begroting 2011 zichtbaar gemaakte ontwikkeling blijven we ook in dit stadium nog als financieel risico aanmerken. In verband met grote onzekerheden en schommelingen in de prognoses hebben we de betrokken budgetten in de eigen begroting daar nog niet op aangepast. Deze lijn is in overeenstemming met de zienswijze die uw raad begin dit jaar over de gewijzigde ISD-begroting 2011 heeft gegeven. Vanaf 2014 is sprake van een licht gunstiger prognose ten opzichte van het beeld in november. Dit is het gevolg van de herberekening van het accres en kortingen op het gemeentefonds. Het regeerakkoord, de Startnota en de Miljoenennota zijn daarvoor als basis gebruikt. De door het Rijk voor de komende jaren afgegeven indicaties zijn nog veel te zacht om daar nu al conclusies voor het eigen beleid aan te verbinden. De komende mei- en septembercirculaire zijn wat dat betreft nieuwe meetpunten. Belangrijkste financiële mutaties op een rij Sinds de vaststelling van de begroting in november zijn besluiten genomen en hebben voorgedaan die gevolgen hebben voor de omvang van de programmabudgetten. Hoofdpunten daarin zijn: § beschikbaar stellen voorbereidingskredieten ten behoeve van de uitvoering van het werkplan 2011 FlorijnAs; § bijramen/vastleggen Rsp-gelden jaarschijf 2011 voor projecten FlorijnAs; § kredietverlening voor Blauwe As tweede fase met bijbehorend onderhoud (vanaf 2015); § opnemen in de meerjarenplanning van middelen voor gedragsbeïnvloeding van verkeersdeelnemers (vanaf 2012); § actualiseren budget met bijbehorende dekking budget gebiedsgericht werken in verband met afgesloten convenant; § kredietverlening voor het derde scholencluster Kloosterveen en uitbreiding van openbare basisschool de Marskramer;
Voorjaarsnota 2011
§ bijstelling van diverse activiteitenbudgetten onder meer in verband met beschikbaar komen externe middelen in het kader van de Culturele en Sociale Alliantie; § tijdelijke verlenging openstelling The Industry en structureel maken gemeentelijke subsidie Bruce en Brian; § beschikbaar stellen van budgetten voor evaluaties van Kleurrijk Assen, het welstandstoezicht en de second opinion De Nieuwe Kolk en de proef met cameratoezicht in Assen; § bijstellen van de raming van de gemeentelijke bijdrage werkvoorzieningschap Alescon; § bijstellen van de raming onderdekking afvalstoffenheffing; § actualiseren raming en prognoses algemene uitkering op basis van rijksbeleid en autonome ontwikkelingen; § actualiseren van de renteparagraaf in verband met consolidatie van vlottende schuld en afgesloten leningen; § financieel technische bijstellingen met oog op juistheid en volledigheid van budgetten c.q. de begroting. Gevolgen van rijksbezuinigingen De gevolgen van door het kabinet aangekondigde bezuinigingen zijn, voor zover nu bekend en redelijkerwijze herleidbaar naar de Asser situatie, in de begroting en de nieuwe prognoses verwerkt. Het gaat daarbij met name om de eerste kortingen op de Wsw-budgetten en om kortingen die via het accres of het gemeentefonds bij de gemeenten terechtkomen. Daar waar dat inzicht ontbreekt, zijn de effecten ervan voorlopig 'pro memorie' geraamd. Dat geldt onder meer voor de aangekondigde kortingen in verband met het herstructureren en ontschotten van de financiering van de Wsw, het Wwb-werkdeel, de Wajong e.d. en voor de gevolgen van de voorgenomen decentralisatie en korting op de budgetten voor de Jeugdzorg en voor de onderbrenging van een aantal Awbztaken onder de reikwijdte van de Wmo. Die lijn hebben we ook gevolgd ten aanzien van mogelijke financiële tegenvallers die op dit moment besloten liggen in de lopende uitvoering van de Wwb (het inkomensdeel) en de financiering daarvan. Moeilijkheid bij het verwerken van het aangekondigde rijksbeleid en de daarmee verband houdende bezuinigingen, is dat de effecten ervan op het beleid ook op landelijk niveau nog lang niet duidelijk zijn. De parlementaire behandeling van daarmee verband houdende wetsvoorstellen moet nog plaatsvinden. Wellicht dat het nieuwe Bestuursakkoord ons daarover meer duidelijkheid en zekerheid brengt. Verder is de Miljoenennota 2012 met het daarin te presenteren rijksbeleid een belangrijk richtpunt. Stand en voortgang van de gemeentelijke bezuinigingen De totale bezuinigingsopgaaf die we in deze bestuursperiode moeten invullen bedraagt in totaal
pagina 9 van 68
€ 19,3 miljoen. De taakstelling is als volgt opgebouwd: § bezuinigingsopgave Uitvoeringsprogramma 2011-2014 van € 16,5 miljoen structureel;
§ bezuinigingen bestuursperiode 2006-2010 Voorjaarsnota 2009 van € 2,8 miljoen structureel.
Toelichting stand van zaken Bezuinigingen Uitvoeringsprogramma 2011-2014 Eind vorig jaar heeft uw raad de omvang van de bezuinigingsopgave voor de periode 2011-2014 bepaald op € 16,5 miljoen structureel. De opgave bestaat zowel uit kostenreductie door efficiency als uit budgetverlaging in verband met versobering van het
beleid en vergroting van de gemeentelijke inkomsten. De maatregelen raken zowel het beleid en de producten (€ 10,7 miljoen) als de gemeentelijke bedrijfsvoering (€ 5,8 miljoen). Ook de verbonden partijen dragen bij aan de invulling van de taakstelling.
Bezuinigingsmaatregelen 2011-2014 (bedragen* € 1.000) Omschrijving
2011
2012
2013
2014
- bezuinigingen op programma’s en producten
5.175
7.013
9.112
9.711
500
1.000
1.000
1.000
- bezuinigingen verbonden partijen - bezuinigingen bedrijfsvoering
3.366
5.053
5.543
5.793
Totaal bezuinigingsmaatregelen 2011-2014
9.041
13.066
15.655
16.504
Belangrijke onderdelen uit het totaalpakket zijn de taakstellingen ‘Zorg en welzijn’ van € 1,9 miljoen en ‘Schoon Heel en Veilig’ van € 1,6 miljoen. De verhoging van de Ozb is inmiddels geëffectueerd en levert in totaal € 1,2 miljoen op. De bijdrage die verbonden partijen aan het geheel moeten leveren is bepaald op € 1 miljoen. De jaarschijf 2011 van de bezuinigingen bedraagt in totaal ruim € 9,0 miljoen. Deze is in uitvoering. De voorbereidingen voor de realisatie van de maatregelen voor 2012-2014 zijn eveneens gestart. Aansturing van het totale proces geschiedt op basis van een implementatieplan. Daarin staan werkafspraken en spelregels zodat alle bezuinigingen en beoogde inverdieneffecten volgens de planning worden gerealiseerd. De zogenoemde ‘task force bezuinigingen’ bewaakt het totale proces, rapporteert over voortgang en geeft aan waar bijsturing noodzakelijk is. Management en budgethouders rapporteren maandelijks over voortgang en knelpunten. Aan de hand van de maandrapportages wordt beoordeeld of bijsturing nodig is. De rapportage geeft aan dat we op schema liggen. Vanzelfsprekend is er op onderdelen sprake van risico’s en onzekerheden. Afspraak is dat maatregelen die door omstandigheden niet of deels niet realiseerbaar zijn, door alternatieve bezuinigingen worden gecompenseerd. Op die manier blijft de totale taakstelling die nodig is voor een sluitende begroting in tact. Het beeld van de voortgang dat we in deze Voorjaarsnota presenteren is gebaseerd op de interne rapportages van maart jl. Op basis daarvan kunnen we in dit stadium concluderen dat we van de taakstelling van € 9,0 miljoen die voor dit jaar in de planning staat circa € 8,2 miljoen aan bezuinigingen zul-
Voorjaarsnota 2011
len realiseren. Voor het restant van € 0,8 miljoen bestond medio maart nog onzekerheid. Uitgangspunt is dat we ook dit deel van de taakstelling zo nodig via alternatieve maatregelen realiseren. Ter ondersteuning van het bezuinigingsproces heeft uw raad een frictiebudget van € 3,5 miljoen beschikbaar gesteld. Het budget is bestemd voor kostendekking van flankerende maatregelen. De middelen zullen zo nodig gericht worden ingezet voor het faciliteren van zittend personeel om intern of extern ander werk te vinden. De algemeen directeur is budgethouder van dit fonds en ziet toe op juiste en gerichte besteding van de middelen. De voor frictie en flankerend beleid op het budget rustende aanspraken beliepen medio maart circa € 0,3 miljoen. Belangrijk is dat in januari met de vakbonden een sociaal akkoord is gesloten. Op grond daarvan zal tot medio 2014 geen sprake zijn van gedwongen ontslagen als gevolg van bezuinigingen en de organisatieontwikkeling. Bezuinigingen bestuursperiode 2006-2010 Naast de bezuinigingen van € 16,5 miljoen van november 2010 ligt er op grond van besluitvorming uit de vorige bestuursperiode nog een aantal andere bezuinigingen vast die vanaf 2012 moeten worden geëffectueerd. Het gaat om maatregelen die al in 2009 bij de Voorjaarsnota door het vorige gemeentebestuur zijn getroffen en die voor het eerst vanaf 2012 geïmplementeerd moeten worden. De op grond daarvan te realiseren taakstelling bedraagt € 2,8 miljoen. De voorbereiding hiervan loopt; achterliggende maatregelen worden conform de planning met ingang van 2012 in de programmabudgetten verwerkt. In de aanloop naar de begroting zullen we beoogde maatregelen op hardheid en haalbaarheid toetsen.
pagina 10 van 68
Gemeentelijke reservepositie Totaalbeeld We hebben de gemeentelijke reservepositie in de aanloop naar de begroting 2011 integraal doorgelicht. Doel daarvan was zoeken en vinden van ruimte om bestaande knelpunten in de algemene reserve en de reserve grote projecten op te lossen. Los daarvan zijn we nagegaan of de op dat moment bestaande vastlegging van middelen in reserves doelmatig en doeltreffend was. De doorlichting is in de tweede helft van 2010 afgerond, besluitvorming over de uit-
komsten en aanbevelingen heeft in november plaatsgevonden en de financieel technische afwikkeling ervan heeft in de jaarrekening 2010 zijn beslag gehad. Daarmee zijn de bestaande knelpunten opgelost. De feitelijke stand van de reserves en voorzieningen bedroeg per 31 december 2010 in totaal € 170 miljoen. De opbouw en samenstelling van het reservebestand zag er toen op hoofdlijn als volgt uit:
Overzicht reserves/voorzieningen (bedragen* € 1 miljoen) Omschrijving - Algemene reserve(s)
Algemene Dienst
Grondbedrijf
Totaal
7,7
44,1
51,8
- Reserve Essent-aandelen
32,4
-
32,4
- Overige bestemmingsreserves
68,0
-
68,0
- Voorzieningen
17.9
-
17,9
126,0
44,1
170,1
Totaal
Toelichting op de reservepositie De voor gemeentebrede risicoafdekking beschikbare algemene reserve voldoet vanaf 2011 weer aan de minimale omvang van € 100,- per inwoner. De stand van de reserve bedraagt € 7,7 miljoen. Het op basis van de besluitvorming uit de vorige bestuursperiode op de reserve gelegde beslag is nu volledig afgewikkeld. Er rusten op dit moment geen andere verplichtingen op de reserve. De reserve grote projecten vertoonde eind 2010 een positieve stand van € 6,6 miljoen. Het voorziene tekort doet zich volgens de huidige planning voor het eerst in 2013 voor. Voor dekking en aanvulling is binnen de reserve Essent-aandelen in totaal voor € 8,3 miljoen aan ruimte gereserveerd. De reserve Essent-aandelen bedraagt op dit moment € 32,4 miljoen. Hiervan is € 8,3 miljoen bestemd voor de gefaseerde aanvulling van de reserve grote projecten. Het restant ligt grotendeels vast in verband met dividendcompensatie. In het kader van de bezuinigingen is € 10 miljoen van de opbrengst Essent-aandelen afgezonderd voor aftopping van de maatschappelijk renderende investeringen. Voor de begroting moet die aftopping resulteren in een structurele lastenverlaging van € 0,6 miljoen. De voor aftopping in aanmerkingen komende investeringen moeten nog worden geselecteerd. De bestemmingsreserve Weiersstraat bedraagt op dit moment € 20,8 miljoen. De reserve zal zoals afge-
Voorjaarsnota 2011
sproken met ingang van 2012 worden ingezet in het kader van de kostendekking/exploitatie van De Nieuwe Kolk. Van de overschotten in de Wmo-reserve resteert een ruimte van € 0,6 miljoen. Deze is bestemd voor afwikkeling van lopende verplichtingen. Er moeten nieuwe afspraken worden gemaakt over onderbesteding en overbesteding in het kader van de Wmo en reserveopbouw. De overige bestemmingsreserves en de voorzieningen voldoen aan vereisten waaraan zij in het kader van de doorlichting zijn getoetst. Daarin is tot nu toe geen verandering opgetreden. Wel behoeft een aantal onderhoudsvoorzieningen nadere onderbouwing in de vorm van aansluitende meerjarige onderhoudsplannen. Hieraan zal dit jaar verder invulling worden gegeven. Met het oog op het financieel ontvlechten van het openbaar onderwijs per 1 januari 2011 heeft Plateau, vooruitlopend op de definitieve afrekening van de bestaande voorziening, een voorschot van ruim € 5,0 miljoen ontvangen. Als onderdeel van de maatregelen voor het sluitend maken van de begroting 2011 heeft uw raad besloten af te zien van het indexeren van de reserves. Dit resulteert voor 2011 op begrotingsbasis in een budgettair voordeel van € 2,5 miljoen.
pagina 11 van 68
5.
Beleidsmaatregelen 2011
Begroting 2011 Werken met en binnen een sluitende jaarbegroting is een van de basisprincipes van het gemeentelijke financiële beleid. Op grond van besluitvorming en autonome ontwikkelingen sinds de vaststelling van de begroting in november 2010, zijn de programmabudgetten bijgesteld. De doorgevoerde bijstellingen hebben in dit stadium geen ingrijpende gevolgen voor het eindresultaat van de begroting 2011. Die blijft met een tekortraming van € 0,13 miljoen vrijwel sluitend. Het treffen van extra maatregelen om het gecalculeerde tekort af te dichten achten wij in dit stadium niet noodzakelijk. Wij tekenen hierbij aan dat dit mede het resultaat is van de positie die eerder dit jaar is ingenomen ten aanzien van de herziene begroting van de ISD en de
daarin geraamde ontwikkeling van de lasten en baten van de bijstandsverlening. Wij hebben er, gezien de aantrekkende economie en het onzekere karakter van de gehanteerde prognoses, voor gekozen om die begroting niet te volgen. De genoemde ontwikkelingen beschouwen we voorlopig als een financieel risico. Dat risico bedraagt naar schatting maximaal € 4 miljoen. Uiteraard worden de ontwikkelingen nauwlettend gevolgd. Als mocht blijken dat de prognoses van de ISD uitkomen en er extra financiële nadelen optreden, bestaat de kans dat we dit jaar voor dekking van die nadelen een beroep op ons weerstandsvermogen moeten doen. We zullen u daarover in dat geval zo spoedig mogelijk informeren. Dat gebeurt in ieder geval in het kader van de Najaarsnota 2011.
Meerjarenprognose 2012-2014 Als we het hebben over oorzaken van buitenaf, doelen we onder andere op de komende herstructurering, ontschotting en kortingen op de bestaande geldstromen tussen Rijk en gemeenten en op de aangekondigde decentralisatie van rijkstaken en de daaraan gekoppelde bezuinigingen. Het gaat hier om middelen die bestemd zijn voor bekostiging van een aantal bestaande gemeentelijke zorgtaken en als de plannen van het kabinet doorgaan, van een aantal nieuwe taken. Uitvoering van die taken behoeft een solide financiële basis. Gelet op de aangekondigde kortingen betwijfelen wij of dat straks met de dan nog beschikbare middelen mogelijk is. Daarnaast blijft de ontwikkeling van het gemeentefonds voorlopig hoogst onzeker. Voor wat betreft mogelijke tegenvallers in het eigen beleid gaat het om de toekomstige exploitatie van De Nieuwe Kolk, de aanhoudende meerkosten van het Meedoenbeleid en, als de prognoses van de ISD uit zouden komen, om blijvend hogere kosten van de bijstandsverlening. Verder mogen we ook de risico’s in en de kans op tegenvallers in de lopende bezuinigingen niet uit het oog verliezen.
We kunnen ons niet permitteren om een afwachtende houding aan te nemen; we moeten tijdig op ontwikkelingen anticiperen opdat we als de nood aan de man komt, daarop ook direct en op afdoende wijze kunnen reageren. Met het al bestaande pakket bezuinigingsmaatregelen zal dat naar alle waarschijnlijkheid niet lukken. Om financieel op koers te blijven zijn we inmiddels gestart met het voorbereiden van een extra pakket met bezuinigingsmaatregelen. Ervaring met eerdere bezuinigingsoperaties heeft geleerd dat het, zeker omdat het om een verdiepingsslag zal gaan, raadzaam is om vroegtijdig te starten met het opstellen van een plan van aanpak. Daarvoor hoeven we niet de uitkomst van de begroting 2012 en de meerjarencijfers 2013-2015 te afwachten. Beter is het om nu al met de voorbereiding van een aanvullende bezuinigingsronde te starten, de opties voor de aanpak te inventariseren, deze op toepasbaarheid te toetsen en de uitkomsten ervan bij de begroting 2012 met uw raad te bespreken.
Samenvatting bijstellingen programmabudgetten 2011 en prognoses 2012-2014 Samenvatting mutaties per programma (bedragen * € 1.000) exploitatie 2011 Programma/beleidsproduct lasten baten Financiële resultaten november 2010 223.446 223.446 Mutaties Programma's -Bestuur en Burger 70 -Stadsontwikkeling 7.537 -
Voorjaarsnota 2011
resultaat 2011 -70 -7.537
mutatie meerjarenprognose 2012 2013 2014 572 144 1 -70 -130
-70 -130
-70 -
pagina 12 van 68
Samenvatting mutaties per programma (bedragen * € 1.000) exploitatie 2011 Programma/beleidsproduct lasten baten -Mobiliteit 85 -Stads- en wijkbeheer 611 400 -Onderwijs 311 309 -Kunst en Cultuur 164 114 -Zorg en welzijn 388 282 -Werk en inkomen 747 -Sport en ontspanning 127 107 -Veiligheid 39 14 -Milieu 4 404 -Bouwen en wonen 40 Totaal mutaties programma's 10.123 1.630 -Onvoorzien -Belastingheffing en invordering -Beleggingen financiering -Algemene uitkering -Overige algemene dekkingsmiddelen -Bedrijfsvoering Totaal algemene dekking Resultaten voor bestemming Mutaties reserves en voorzieningen: Eindresultaten Voorjaarsnota 2011
resultaat 2011 -85 -211 -2 -50 -106 -747 -20 -25 400 -40 -8.493
mutatie meerjarenprognose 2012 2013 2014 -67 -67 -67 23 23 23 -56 -56 -56 -592 -500 p.m 400 -492 -800 -170
-360 -350 5 47 -658
-225 7. 570 7.345
360 125 7. 570 -5 -47 8.003
-225 -53 85 -47 -240
-225 517 85 -24 353
-195 1.577 -45 1.337
232.911 232.911
232.421 358 232.779
-490 358 -132
-160 47 -113
-303 24 -279
1.168 1.168
Voorbereiding beleidsinvulling 2012 Hoofdlijn voor de beleidsinvulling voorde Begroting 2012 is de verdere uitvoering van het collegeprogramma 2010-2014 binnen de kaders van het 'Uitvoeringsprogramma 2011-2014'. Concreet betekent dat uitvoering van de jaarschijf 2012 van de geactualiseerde meerjarenprognose 2012-2014. Daarin zijn onder andere de tweede tranche van de uitvoeringsbudgetten voor het collegeprogramma en de tweede jaarschijf van de bezuinigingsmaatregelen opgenomen. We zullen de product- en de programmabudgetten in de begroting 2012 hiermee in overeenstemming brengen. In combinatie daarmee: § gaan we na of er in het beleid sprake is van knelpunten of nieuwe ontwikkelingen waarmee we bij de beleidsinvulling voor 2012 rekening moeten houden; § gaan we na of de gehanteerde uitgangspunten en de planning voor het Uitvoeringsprogramma 2011-2014 nog actueel en haalbaar zijn, dan wel bijgesteld moeten worden; § geven we, voor zover mogelijk, verder richting aan de beleidsinhoudelijke en financiële gevolgen van de rijksbezuinigingen; § inventariseren en wegen we nieuwe beleidsontwikkelingen en beleidswensen af en leggen die
Voorjaarsnota 2011
als dat financieel haalbaar is via de begroting ter bespreking en besluitvorming voor aan uw raad; § wegen we af of we met de huidige omvang van de gemeentelijke bezuinigingen kunnen volstaan of dat aanvulling daarvan noodzakelijk is; § actualiseren we de financiële vooruitzichten voor de komende jaren en maken we een eerste globale prognose voor het jaar 2015. Einduitkomst van dit proces is wat ons betreft een sluitende Programmabegroting 2012 en een duurzaam meerjarig financieel evenwicht. Als het nodig is om dat doel te bereiken zullen we gelijktijdig met de Begroting 2012 een pakket met aanvullende dekkings- en/of bezuinigingsmaatregelen ter afweging en besluitvorming aan u voorleggen. Wij stellen u voor in te stemmen met de in dit hoofdstuk gepresenteerde bijstellingen van de programmabudgetten en de gepresenteerde beleidslijnen voor het sluitend maken van de begroting 2011 en van de meerjarenprognose 2012 –2014 alsmede met de aanpak voor de Beleidsinvulling voor 2012.
pagina 13 van 68
6 Rapportage stand van zaken begrotingsprogramma's Programma 1 Bestuur en burger Bestuurlijk relevante beleidsthema’s 2011 Integrale rapportage over de stand van zaken/voortgang van de tot het programma behorende bestuurlijk relevante beleidsthema’s.
Kwaliteitsverbetering digitale dienstverlening Er wordt veel gebruik gemaakt van het ‘digitaal’ afspraken maken. Voor invoering van het digitaal loket is een businesscase opgesteld. Begin 2011 wordt er gezorgd voor samenhang en coördinatie in de activiteiten die moeten leiden tot een kwalitatief hoogwaardige en efficiënte dienstverlening, door: § een samenhangende en integrale overall visie op (e-)dienstverlening en een hieruit gedestilleerd meerjarig actieplan; § te kiezen voor één overall-project/programma Dienstverlening. Hierdoor wordt er voor structuur en samenhang gezorgd. Samenhang tussen alle dienstverleningstrajecten/-projecten en samenhang tussen dienstverlening en organisatie, gedrag en ICT. Vereenvoudiging procedures, minder regels en lagere administratieve lasten De totstandkoming van regelgeving is gecentraliseerd. Dit leidt tot meer eenduidigheid en eenheid in kwaliteit. Bestaande regelgeving is tegen het licht gehouden. Dit heeft tot gevolg dat een dertigtal regels nog dit jaar worden afgeschaft. Verder wordt kritisch gekeken naar bestaande verordeningen. Snelle afhandeling brieven en klachten Op het vlak van de afhandeling van brieven en klachten zijn vorderingen gemaakt. Zo slagen we er nu in om tien procent meer klachten tijdig af te handelen. De tijdige beantwoording van brieven nadert de tachtig procent. Ook dit percentage neemt nog steeds toe. Toepassing van de lean-methodiek moet een verdere verbetering opleveren. Verbetering informatievoorziening aan burgers/gebruik sociale media De gemeentepagina Berichten van de Brink is afgelopen jaar vergeleken met ruim 100 andere gemeentepagina’s. De gemeente Assen werd als vierde beoordeeld. Het gebruik van sociale media spitst zich toe op twitter. Persberichten en informatie over crises en incidenten worden kenbaar gemaakt via twitter. Ook hebben mensen de mogelijkheid om via twitter vragen te stellen aan de gemeente. Vergroting betrokkenheid inwoners bij ontwikkeling stad Interactief werken vindt meer en meer ingang bij de gemeente. Rond de projecten van de FlorijnAs zoekt Voorjaarsnota 2011
de gemeente de dialoog met inwoners en betrokkenen. Ook bij de invulling van de Culturele As worden inwoners actief betrokken. Voor de nieuwe visie voor de binnenstad zoeken we naar mogelijkheden om sociale media in te zetten om inwoners en betrokkenen mee te laten denken. Een speciale projectgroep Interactief Werken is aan de slag gegaan om nieuwe instrumenten voor participatie uit te werken. Een voorbeeld van een interactief traject is het derde scholencluster Kloosterveen. Verbeteren imago Assen bij inwoners en regio Met het instellen van het ondernemersfonds ontstaan ruimere mogelijkheden om de promotie van Assen te organiseren. De VVV heeft het beheer van de website ‘Dit is Assen’ van de gemeente overgenomen. Ondernemers in de toeristische en recreatieve sector hebben afspraken gemaakt om arrangementen te ontwikkelen. Wij verwachten dat dit het imago van Assen versterkt. In 2011 zal de stadspas worden geïntroduceerd voor alle Assenaren. Het moet een instrument worden dat de inwoners van Assen verleidt en stimuleert om mee te doen aan de activiteiten die de stad te bieden heeft. Het meedoenbeleid zal ook in de stadspas worden opgenomen. De mogelijkheden en exacte vorm zijn in onderzoek. Voor het zomerreces zal een eerste aanzet voor bespreking aan uw raad worden voorgelegd. Invoering omgevingsvergunning/regionale uitvoeringsdiensten Per 1 januari 2013 moet er een landelijk systeem voor RUD’s operationeel zijn. Voor Assen betekent dit dat er een samenwerkingsverband gaat ontstaan. De landelijke ontwikkelingen zijn grillig. Bestuurlijke en ambtelijke samenwerking Met de organisatieontwikkeling zetten we in op een ambtelijke organisatie die snel en slagvaardig inspeelt op maatschappelijke en bestuurlijke ontwikkelingen. Dat gebeurt door het ontwikkelen van gedrag en vaardigheden van medewerkers en veranderingen in de structuur van de organisatie. Zo moet het afschaffen van het dienstenmodel bijdragen aan meer afstemming en samenwerking tussen de diverse beleidsonderdelen. Het dienstenmodel is effectief per april 2011 uitgefaseerd. De formalisatie van de organisatieverandering volgt in de loop van 2011. Een interne programmamanager zorgt voor samenhang in de organisatieontwikkeling.
pagina 15 van 68
Bestuursopdracht aanpak/uitwerking integrale handhaving Het opstellen van de kadernota Handhaving, die het algehele beleidskader bevat voor alle handhaving binnen de gemeente. Deze wordt voor de zomer ter besluitvorming aan uw raad voorgelegd.
Het opstellen van het plan van aanpak ‘bestuursopdracht handhaving’ waarin onder andere het organisatorisch samenvoegen van alle handhavingstaken wordt geregeld. Dit plan van aanpak wordt ook voor de zomer ter besluitvorming voorgelegd.
Beleidsuitvoering 2011 ontwikkelingen/knelpunten/oplossingsrichtingen Geen bericht is goed bericht rapportage reguliere beleidsuitvoering, uitvoering collegeprogramma, gevolgen Kabinetsbeleid en rijksbezuinigingen
Geen bijzonderheden
Noodzakelijke bijstelling programmabudget 2011 en meerjarenprognose 2012-2014 Integrale rapportage over de financiële effecten van besluitvorming en ontwikkelingen sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Fractievergoedingen Als bijdrage aan de bezuinigingen heeft uw raad in december 2010 besloten de fractievergoedingen met tien procent te verlagen. Voor de begroting levert dit een voordeel op van € 4.500.
van contributies en samenwerkingsverbanden. Deze vallen € 15.000 hoger uit. Door hogere werkgeverslasten voor het (voormalig) college vallen de kosten op het product ‘college burgemeester en wethouders’ € 40.000 hoger uit.
Raad en college Uit de jaarrekeningcijfers 2010 is gebleken dat de reguliere vergoeding voor raadsleden in 2011 € 20.000 hoger uitvalt. Dit geldt ook voor de kosten
Voortgang realisatie bezuinigingsmaatregelen producten Geen bericht is goed bericht rapportage over stand, voortgang en knelpunten die zich voordoen bij de bezuinigingen
Taakstelling Op het programma Bestuur en burger drukt een bezuinigingstaakstelling van in totaal € 646.000. Hiervan wordt € 199.000 in 2011 gerealiseerd. De taakstelling bestaat uit bezuinigingen op de organisatie van de Ik en mijn gemeentedag, het telefonisch servicecentrum en de publieksbalie, de beveiliging van de centrale hal, reisdocumenten vergunningverlening, de uitvoering van de Wmo Internationale contacten en geografische info.
Bijzonderheden Bestuurlijk overleg over de eigen bijdrage systematiek Wmo en aanpassing van de verordening zijn nodig alvorens dit deel van de bezuiniging gerealiseerd kan worden (2011: € 63.000). Er ontstaat een nadeel doordat de bezuiniging op de post verzekeringen in 2011 niet volledig gerealiseerd kan worden (€ 15.000). In structurele zin wordt de bezuiniging wel gerealiseerd.
Risico’s in de beleidsuitvoering Geen bericht is goed bericht rapportage over wijzigingen in het risicoprofiel sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Geen bijzonderheden
Nieuwe ontwikkelingen van belang voor de beleidsinvulling 2012 Inventarisatie in- en externe ontwikkelingen, die meegewogen moeten worden bij de beleidsinvulling 2011 en/of 2012-2014
Geen bijzonderheden
Voorjaarsnota 2011
pagina 16 van 68
Programma 2 Stadsontwikkeling Bestuurlijk relevante beleidsthema’s 2011 Integrale rapportage over de stand van zaken / voortgang van de tot het programma behorende bestuurlijk relevante beleidsthema’s.
Duurzaamheidtoets ruimtelijke plannen Voor het werklandschap Assen-Zuid en woonwijk Kloosterveen III is in 2010 een onderzoek afgerond, waarin een aantal tot CO2-neutraliteit leidende combinaties van bewezen energietechnieken is beoordeeld op haalbaarheid door een kosten-batenanalyse. Ook is ingegaan op juridische en organisatorische vraagstukken. Dit onderzoek laat Assen zien hoe CO2-neutraliteit technisch te realiseren is, maar ook dat de gemeente vooral met haar stakeholders moet gaan praten over de financiering, juridische inbedding en organisatie van een bij deze gebieden passend ontwikkelmodel. Centrale vraag daarbij is, welke rol de gemeente Assen op zich gaat nemen om er voor te zorgen dat ook de markt de ambities oppakt. Deze vraag wordt binnen het MIRTonderzoek beantwoord. In Kloosterveen III bestaan de eerste stappen uit een stakeholdersanalyse en marktconsultatie. De opgedane ervaring in beide gebiedsontwikkelingen wordt benut voor alle projecten binnen Assen. Voor 1 mei 2011 is in kaart gebracht waar zich in Assen de warmte- en elektravragers bevinden, zodat ook tussen specifieke ruimtelijke plannen (of los daarvan) beter gestuurd kan worden op het verduurzamen van de energievoorziening. Om duurzame ambities meer SMART te maken zoeken we naar een voor Assen werkbaar milieuprestatie-instrument (EPL, DPL, GPR, BREEAM of GreenCalc+). Uitwerking integrale structuurvisie Assen 2030 (MUP) Op 11 februari 2010 is de Structuurvisie Assen vastgesteld door uw raad. Nu is het zaak de ambities zoals benoemd in de structuurvisie uit te werken in concrete acties. Dit doen we in een uitvoeringsprogramma. Het meerjaren uitvoeringsprogramma (MUP) geeft voor de looptijd van de structuurvisie (tot 2030) inzicht in hoe de ambities worden uitgewerkt (strategische ontwikkeling) in concrete acties en hoe deze acties zich vertalen in prioriteit, tijd en geld. Hiermee wordt het MUP o.a. een sturingsmiddel voor de langere termijn. Dit programma is een verplicht onderdeel van de structuurvisie op grond van de Wro. Met de ontwikkeling van het eerste MUP wordt een periodieke cyclus opgestart. Het proces van het opstellen van het MUP wordt gekoppeld aan de gemeentelijke planning en controlcyclus. De begrotingsbehandeling in het najaar 2012 wordt hierbij als eerste moment gebruikt om de uitwerking van het MUP te presenteren. Voor het opstellen van het MUP heeft de projectgroep een eerste inventarisatie gemaakt. De inhoud wordt nu in werkgroepen verder uitgewerkt. Uw raad ontvangt hierover in mei een presentatie op hoofdlijnen.
Voorjaarsnota 2011
Uitvoering economische beleidsagenda De resultaten van het kantorenonderzoek, waarin de lange termijn ontwikkelingen worden geschetst, vormen de basis voor een te ontwikkelen strategie voor de komende jaren. Onder andere ten gevolge van de recessie is er op dit moment sprake van een forse leegstand, hoewel dit procentueel beneden het landelijk gemiddelde ligt. Ook de ontwikkelingen in de detailhandel worden in beeld gebracht, teneinde zo nodig tot bijstelling of aanscherping van het beleid te komen. Voor Assen-Zuid zijn een viertal product-marktcombinaties onderscheiden, waarvoor per combinatie een acquisitiestrategie wordt ontwikkeld. De kansrijke sectoren sensortechnologie, zorg en vrijetijdseconomie maken hier onderdeel vanuit. Gelijktijdig wordt ook voor Messchenveld en Peelerpark een aanpak ontwikkeld. Gezamenlijk vormt dit de belangrijkste ingrediënten voor een integrale acquisitiestrategie. De effecten van de transformatie van een deel van het Stadsbedrijvenpark wordt hierin meegenomen. Het gebruik van breedband stijgt het komende decennium fors. Wij gaan na voor welke uitdagingen dit ons de komende jaren plaatst en hoe dit aangepakt kan worden. Belangrijk aandachtspunt hierbij is dat de bestaande en nieuwe bedrijventerreinen in de toekomst concurrerend blijven. Invoering ondernemersfonds Op 16 december 2010 is uw raad akkoord gegaan met het initiatief, dat voortkomt uit het Asser bedrijfsleven, om een ondernemersfonds in Assen te realiseren. Het betreft een pilot voor de periode van 3 jaar. Het fonds zal een basis bieden voor een goede financiële structuur teneinde een structurele organisatiegraad te realiseren. De financiële grondlegger voor het fonds wordt gevormd door een verhoging van de OZB-niet woningen met € 36 per € 100.000 WOZ-waarde, die door middel van een subsidie zal worden verleend aan de Stichting Ondernemersfonds Assen. De stichting Ondernemersfonds is per 11 maart opgericht. De planning is dat deze per 1 april 2011 operationeel is. Opzetten integraal werkend ondernemersloket Sinds oktober 2010 functioneert het bedrijvenloket, onder aansturing van een regiegroep. De regiegroep bestaat uit medewerkers van diverse afdelingen binnen de gemeente die contacten met ondernemers hebben en heeft als doel het overzicht te behouden bij ondernemersvragen. Via een informatiesysteem, BWT, zijn alle vergunningsaanvragen en handhavingszaken in beeld. Naast dit systeem, worden ook
pagina 17 van 68
de signalen van Economische Zaken en van het systeem van het klantencontact centrum, SOLIDUS Cliënt, behandeld. Zo is er een netwerk ontstaan om eerder en integraler ondernemers te helpen met hun problemen en vragen. Het ondernemersloket is nog steeds in ontwikkeling. Op dit moment wordt er gewerkt aan mogelijke verbeterpunten om zo een efficiëntere dienstverlening te kunnen aanbieden. Als onderdeel van het Ondernemersloket wordt inmiddels ook pro-actief accountmanagement gevoerd op 150 grote/belangrijke werkgevers in Assen. Sensor-city /Incass 3/Hit Het project Sensor City (2011 - 2013) is van start gegaan. Het meetnetwerk is aanbesteed en gegund en er is een stichting opgericht voor de uitvoering van het project. In 2011 zal er gefaseerd een meetnetwerk in en om de stad aangelegd worden. De onderzoeksprojecten mobiliteit en geluid zijn volop actief met hun voorbereidingen om zodra er een netwerk ligt de eerste proeven te starten. Incas³ Het wetenschappelijk onderzoeksinstituut Incas³ ontwikkelt zich in snel tempo. Het instituut zit in het derde jaar van de projectduur en er werken inmiddels 40 mensen van de uiteindelijk beoogde 70 in het vijfde jaar. Incas³ verstevigt zijn positie door samenwerkingsallianties te sluiten met bijvoorbeeld de universiteit van Saskatchewan (Canada) en door aandeelhouder te worden in grote projecten als Target Holding bv. HIT HIT ontwikkelt zich goed. De prognose is een groei naar 45 nieuwe eerstejaars (september 2011). Het HIT heeft in de nieuwe Keuzegids HBO voltijd 2011 een bijzondere vermelding gekregen. Het HIT is in ranking op de eerste plaats gesteld in de categorie Elektrotechniek. Daarnaast bezet het HIT de derde plaats (van de 22) van de nationale programma’s die een ‘excellente status’ hebben gekregen. Realisatie TT-Institute Zie programma Onderwijs
Fondsvorming cofinanciering regionaal economisch beleid De Europese, nationale en provinciale subsidiestromen voor het regionaal economisch beleid zijn de komende jaren aanmerkelijk minder dan voorheen. Dit vraagt scherpere keuzes voor de projecten, waarvoor subsidie gevraagd gaat worden en waarvoor de gemeentelijke cofinanciering wordt ingezet. Een strategie hiervoor is in voorbereiding. Marketingactiviteiten en strategisch en regionaal economisch beleid In de marketing wordt de komende jaren de focus gelegd op twee pijlers, te weten Assen TT-stad en stad voor innovatieve sensortechnologie. Dit beeld geven we onder andere handen en voeten door enerzijds de prioriteitstelling voor te ondersteunen evenementen en anderzijds de integratie van sensortechnologie bij de conceptontwikkeling voor de product-marktcombinaties in Assen-Zuid. Zorgagenda Zorg is een belangrijke economische sector in Assen. De gemeente heeft in de economische beleidsagenda zorg dan ook aangemerkt als een kansrijke economische sector. In het ontwikkelprogramma rondom de FlorijnAs zijn bepaalde gebieden aangewezen waar nieuwe ontwikkelingen in de zorg hun fysieke neerslag kunnen krijgen. We nemen een actieve houding aan om het zorgcluster te versterken. Afgelopen jaar is naar aanleiding van diverse verkennende gesprekken geconcludeerd dat een zorginvesteringsagenda niet haalbaar is voor wat betreft de zorginstellingen die in Assen gevestigd zijn. Er is wel een aantal thema’s benoemd waar zorginstellingen de komende jaren op willen samenwerken. Derhalve is er een inhoudelijke werkagenda opgesteld voor 2011-2013. De belangrijkste thema’s hiervan zijn: innovatie op het gebied van extramuralisering, verder ontwikkelen van sensortechnologietoepassingen in de zorg, healthy ageing, arbeidsmarktbeleid & onderwijs en zorg en gebiedsontwikkeling. Deze inhoudelijke agenda zal met de zorginstellingen de komende maanden verder worden ingevuld en projecten geformuleerd waarop zij kunnen samenwerken. De gemeente faciliteert dit proces.
Beleidsuitvoering 2011 ontwikkelingen/knelpunten/oplossingsrichtingen Geen bericht is goed bericht rapportage reg. beleidsuitvoering, uitvoering collegeprogramma, gevolgen kabinetsbeleid en rijksbezuinigingen
Er wordt steviger ingezet op acquisitie bij de verkoop van grond voor bedrijventerreinen, vooral door meer bedrijfsbezoeken. Dit omdat 85% van de verkochte grond verkocht wordt aan ondernemingen die al in de gemeente Assen gevestigd zijn.
Voorjaarsnota 2011
Een stevigere inzet op bedrijfsbezoeken, zou logischerwijs resulteren in meer interesse in grond, waardoor de verkoop van bedrijventerreinen vergroot wordt.
pagina 18 van 68
Noodzakelijke bijstelling programmabudget 2011 en meerjarenprognose 2012-2014 Integrale rapportage financiële effecten van besluitvorming en ontwikkelingen sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Rsp-gelden In 2011 ontvangt Assen via het gemeentefonds € 7,3 miljoen aan Rsp-gelden. Deze middelen worden aan de voorziening Rsp-projecten (FlorijnAs) toegevoegd. De bijdrage 2011 was, omdat daarover bij het opstellen van de begroting 2011 nog geen duidelijkheid over bestond, pro memorie geraamd. Braakliggende terreinen Uw raad heeft € 100.000 beschikbaar gesteld voor het onderhoud van braakliggende terreinen in de stad. Dekking van de kosten vindt plaats uit de algemene reserve Grondbedrijf.
Bijdrage Regio Groningen Assen De besparing op de gemeentelijke bijdrage aan de Regio Assen Groningen is abusievelijk dubbel in de begroting verwerkt. Via de Voorjaarsnota wordt de betreffende raming op peil gebracht. De besparing zelf wordt volgens planning gerealiseerd. Zorgeconomie FlorijnAs Een deel van de kosten i.c. € 50.000 van de werkagenda zorgeconomie FlorijnAs wordt gedekt uit de in 2012 voor de FlorijnAs beschikbaar te stellen voorbereidingskredieten. Dat besluit is in de jaarschijf 2012 van de meerjarenprognoses verwerkt.
Voortgang realisatie bezuinigingsmaatregelen producten Geen bericht is goed bericht rapportage over stand, voortgang en knelpunten die zich voordoen bij de bezuinigingen
Taakstelling Op het programma Stadsontwikkeling drukt een bezuinigingstaakstelling van in totaal € 236.000 In 2011 moet een bezuiniging van € 291.000 worden gerealiseerd. De invulling van de taakstelling vindt onder andere plaats door het versoberen van de inzet Regio Groningen-Assen, fasering van de actualisatie van bestemmingsplannen, de verbetering van de exploitatie van de gemeentelijke eigendommen verlaging van het subsidiebudget monumenten.
Bijzonderheden De lagere bijdrage aan de regio Groningen-Assen is al in primaire begroting verwerkt. Een alternatief bezuinigingsvoorstel is noodzakelijk. Bezuiniging op actualisatie van de bestemmingsplannen is afhankelijk van het besluit inzake de strategische afwegingsnotitie Grondbedrijf. Deze notitie wordt in juli in uw raad behandeld. Diverse onderzoeken naar kostenreductie en opbrengstverhoging voor strategische eigendommen lopen. Risico’s hierbij zijn onder andere leegstand en afhankelijkheid van incidentele verkoopopbrengsten.
Risico’s in de beleidsuitvoering Geen bericht is goed bericht rapportage over wijzigingen in het risicoprofiel sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Geen bijzonderheden
Nieuwe ontwikkelingen van belang voor de beleidsinvulling 2012 Inventarisatie in- en externe ontwikkelingen, die meegewogen moeten worden bij de beleidsinvulling 2011 en/of 2012-2014
Noordelijke inzet richting Rijk Het Rijk is in hoog tempo bezig met het actualiseren van de nota’s Ruimte en Mobiliteit. Deze actualisatie zal resulteren in de Structuurvisie Ruimte en Mobiliteit, die in de loop van juni aan de ministerraad zal worden voorgelegd. Nu al is duidelijk dat het kabinet de komende jaren vooral wil investeren in de Randstad en het gebied rondom Eindhoven, in de zogenaamde brain-, mainen greenports van ons land. Voor het noorden resteert in de ogen van het Rijk Energie als enige economische factor met landelijke betekenis en het te-
Voorjaarsnota 2011
gengaan van krimp in de randen van NoordNederland. Het spreekt voor zich dat het voornemen van het kabinet grote, economische gevolgen voor alle drie provincies en de vier grote steden zal hebben. Vanuit het SNN is dan ook een tegenoffensief gestart, bedoeld om de betrokkenheid van het Rijk te krijgen voor de economische trekkers van NoordNederland met landelijke uitstraling. Het gaat dan om Energie, Water, Agrobusiness, Healthy Ageing en Sensortechnologie en de ruimtelijke vertaling ervan in de steden.
pagina 19 van 68
De noordelijke inzet is vastgelegd in de flyer Ruimtelijk Economische Uitvoerings Strategie (REUS),
Voorjaarsnota 2011
die onder meer wordt gebruikt voor de lobby in het Haagse.
pagina 20 van 68
Programma 3 Mobiliteit Bestuurlijk relevante beleidsthema’s 2011 Integrale rapportage over de stand van zaken/voortgang van de tot het programma behorende bestuurlijk relevante beleidsthema’s.
Verbetering bereikbaarheid binnenstad In 2010 zijn de plannen voorbereid voor de herinrichting van de Oostersingel en Zuidersingel. Met betrokkenen is overleg gevoerd over de bereikbaarheid van de binnenstad voor het autoverkeer, openbaar vervoer en fietsverkeer. De realisatie van deze plannen is in januari 2011 van start gegaan en zal een groot deel van het jaar in beslag nemen. Stadsen streeklijnen rijden al via de Jan Fabriciusstraat en Kanaal zz. De verkeersregelinstallaties zijn voorzien van Korte Afstands Radio, waarmee prioriteit aan het busverkeer kan worden gegeven. Uitvoering fietsbeleidsplan stimulering openbaar vervoer
Voortgang uitvoering fietsbeleidsplan Uitbreiding en vernieuwing van fietsenstallingen in de binnenstad en bij de bushaltes staat voor 2011 gepland voor uitvoering. Na de zomer van 2011 wordt het fietspad Groene Dijk, tussen wegvak Peelo en de Asserwijk van een nieuwe deklaag voorzien. Het Daan Huizingapad, van de Asserwijk naar het Bos- en Golfterrein wordt geasfalteerd. En op de oude spoorbaan vanaf het Palet tot aan de Europaweg-Oost wordt een recreatief fietspad aangelegd.
Stimulering openbaar vervoer De vervoerder en het OV-bureau, daar waar nodig ondersteund door de Gemeente Assen, maken jaarlijks brochures waarmee het openbaar vervoer wordt gepromoot. In 2011 wordt, indien mogelijk voor de zomer, een maatregelenpakket uitgevoerd, zoals afgesproken in december 2010. De extra bushaltes en fysieke maatregelen moeten het OV-gebruik stimuleren. Met het OV-bureau en de vervoerder wordt nog voor de zomer gekeken naar de dienstregeling van 2012. De aandacht gaat vooral uit naar verbeteringen van het aanbod en de efficiency. De wens van de reiziger wordt daarbij betrokken, evenals ontwikkelingen in de stad. Zo wordt geprobeerd het aantal reizigers verder te laten groeien. Verder wordt in 2011 gezocht naar synergievoordelen tussen het kleinschalig openbaar vervoer (servicebus) en doelgroepenvervoer (Wmo- en leerlingenvervoer). Beperking overlast gemotoriseerd verkeer In 2011 wordt het centrum van Assen opgenomen in het 30 km/uur-regime. Daarmee zijn alle verblijfsgebieden binnen en buiten de bebouwde kom aangeduid en ingericht conform het beleid van Duurzaam Veilig. Met voorlichting en handhaving wordt een beperking van de verkeersoverlast nagestreefd. Voorjaarsnota 2011
Verbeteren verkeersveiligheid en gedragsbeïnvloeding Het beleid ten aanzien van verkeersveiligheid rust op drie pijlers: infrastructuur, educatie en handhaving. Met infrastructuur zijn de laatste jaren de grootste knelpunten aangepakt. Voorbeelden zijn rotondes bij black spots en invoering van 30 km-zones. Nu is er een trend om door educatie onder alle doelgroepen het verkeersgedrag positief te beïnvloeden. De provincie stelt samen met gemeenten in het Verkeers- en Vervoers Beraad Drenthe jaarlijks een programma vast voor educatie in verkeersveiligheid. Verwachting is dat dit per 2012 structureel wordt. Voor 2011 is het programma in mei 2010 vastgesteld met bijbehorende financiële dekking. Vuistregel is dat elke gemeente gemiddeld € 1 per inwoner betaalt voor de Permanente Verkeers Educatie. Met deze middelen, aangevuld met middelen van Provincie, BDU en waar mogelijk ondernemers, worden allerlei verkeerseducatieve projecten gecoördineerd. Het gaat dan bijvoorbeeld om Dode Hoek, Verkeersouders bij Scholen, Actie Scholen zijn weer begonnen, Fietscontroles op scholen, Op voeten en fietsen, Praktisch Verkeersexamen, rijvaardigheidstrainingen en voorlichting op scholen. Scholen worden gestimuleerd om het Drents Verkeersveiligheids Label (DVL) te behalen. Het Drents Verkeersveiligheids Label (DVL) is een kwaliteitslabel dat toegekend wordt aan scholen die zich aantoonbaar sterk maken voor de verkeersveiligheid in en rond de school. Het zorgt ervoor dat de beginnende verkeersdeelnemers van groep 1 tot en met 8 ervaring in het verkeer opdoen. Uitvoering parkeerbeleid (waaronder realisatie garages Citadel en DNK) Bewoners aan Het Kanaal en achterliggende straten worden geconsulteerd (enquête) over de invoering van vergunningparkeren. Invoering van het vergunningparkeren in deze buurt is gepland voor 2011. Het dynamische parkeerverwijssysteem wordt pas operationeel na of bij de oplevering van de nieuwe parkeergarages (Citadel en bij De Nieuwe Kolk), waar mogelijk met gebruik van sensortechnologie. Uiterlijk in het najaar van 2011 komt een voorstel voor uitbreiding van de venstertijden rondom het Cultureel Kwartier. In 2011 zal ten behoeve van de ontwikkelingen FlorijnAs en Havenkwartier het parkeren in en om de binnenstad worden onderzocht. Continuering servicebus In overleg met het OV-bureau wordt in het tweede kwartaal van 2011 naar een structurele oplossing voor pagina 21 van 68
continuering van de servicebus per 1 januari 2012 gezocht. Wij zetten in op uitbreiding van de servicebus door een mogelijke derde servicebus in Assen. Verkeersveiligheid bij scholen De gemeente Assen heeft met verkeersouders contact over de verkeerssituatie bij scholen. Daar waar nodig wordt gezamenlijk gezocht naar een passend
maatregelenpakket om de verkeersveiligheid te verbeteren. Bij de scholen in Kloosterveste, Marsdijk en Pittelo zijn maatregelen getroffen of plannen voor het jaar 2011 voorbereid. Handhaving van de verkeersregels in het kader van verkeersveiligheid wordt opgepakt door politie en gemeentelijke toezichthouders.
Beleidsuitvoering 2011 ontwikkelingen/knelpunten/oplossingsrichtingen Geen bericht is goed bericht rapportage reg. beleidsuitvoering, uitvoering collegeprogramma, gevolgen Kabinetsbeleid en rijksbezuinigingen
Geen bijzonderheden
Noodzakelijke bijstelling programmabudget 2011 en meerjarenprognose 2012-2014 Integrale rapportage over de financiële effecten van besluitvorming en ontwikkelingen sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Daan Huizingapad Begin dit jaar is een budget van € 65.000 beschikbaar gesteld voor het asfalteren van het Daan Huizingapad. Dekking van de kosten vindt plaats uit de reserve grote projecten. Instellen 30 km zone centrumgebied Er is besloten tot invoering van een 30 km-zone in het centrumgebied. De kosten hiervan bedragen
€ 20.000. Dekking vindt plaats uit de reserve verkeersmaatregelen. Gedragsbeïnvloeding Het plan is om vanaf 2012 jaarlijks € 1 per inwoner beschikbaar stellen ten behoeve van gedragsbeïnvloeding van verkeersdeelnemers. Hiervoor is vanaf 2012 financiële ruimte in de meerjarenprognose ingepland.
Voortgang realisatie bezuinigingsmaatregelen producten Geen bericht is goed bericht rapportage over stand, voortgang en knelpunten die zich voordoen bij de bezuinigingen
Taakstelling Op de budgetten in het programma Mobiliteit moet in totaal € 620.000 worden bezuinigd. Voor 2011 gaat het om een bedrag van € 220.000. De taakstelling wordt ingevuld door te besparen op de beleidsinzet voor het gemotoriseerd verkeer, beeindiging van de bijdrage aan de luchthaven Eelde en inkomsten verhoging betaald parkeren.
Besluitvorming rondom bijdrage luchthaven Eelde is afhankelijk van aandeelhoudersvergadering. Een geactualiseerde businesscase voor de luchthaven en de financiële consequenties moeten nog worden opgesteld. Ontwijkgedrag door parkeerders als verhoging tarieven straat- en garageparkeren. Bijzonderheden Geen bijzonderheden.
Risico’s in de beleidsuitvoering (geen bericht is goed bericht) Geen bericht is goed bericht rapportage wijzigingen in het risicoprofiel sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Geen bijzonderheden.
Nieuwe ontwikkelingen van belang voor de beleidsinvulling 2012 Inventarisatie In- en externe ontwikkelingen, die meegewogen moeten worden bij de beleidsinvulling 2011 en/of 2012-2014
Geen bijzonderheden.
Voorjaarsnota 2011
pagina 22 van 68
Programma 4 Stads- en wijkbeheer Bestuurlijk relevante beleidsthema’s 2011 Integrale rapportage over de stand van zaken/voortgang van de tot het programma behorende bestuurlijk relevante beleidsthema’s.
Preventiemaatregelen aanpak graffiti, wildplakken Beheerplan Graffiti en Wildplak wordt eerste kwartaal 2011 ter besluitvorming aan uw raad voorgelegd. Na besluitvorming wordt het beheerplan vertaald in concrete operationele werkzaamheden. Onderzoek naar onkruidbestrijding op verhardingen Het onafhankelijk onderzoek zal in het tweede kwartaal worden uitgevoerd. De onderzoeksresultaten zullen in de tweede helft van 2011 ter besluitvorming aan uw raad worden voorgelegd. Afhankelijk van het besluit zal het operationeel beheer zonodig worden aangepast. Opstellen wijkanalyses en uitvoeren wijkveiligheidsplannen De wijkanalyses zijn in concept gereed. Het project bevindt zich nu in de afrondende fase. De uitvoering van de in de wijkveiligheidsplannen genoemde maatregelen verloopt volgens plan. Opstellen plannen ten behoeve van de uitwerking van het Groene Frame Er is een risico, dat het opstellen van de plannen niet lukt vanwege de prioriteit die momenteel gegeven wordt aan de uitwerking van de bezuinigingen en aan de grote projecten (FlorijnAs, Blauwe As en dergelijke). Medio 2011 is er meer helderheid over de prioriteitstelling in de diverse werkzaamheden. Continueren gebiedsgericht werken De methodiek van gebiedsgericht werken (GGW) is sinds 1 januari 2011 leidend in de wijkaanpak. Voor 2011 zijn de diverse GGW-gebieden aangewezen en daarmee is het aantal gebieden waarin volgens de GGW-methodiek wordt gewerkt opnieuw uitgebreid. Aanleg natuurspeelplaatsen De aanleg van natuurspeelplaatsen krijgt structureel aandacht in de planvorming: als onderdeel van projecten of als onderdeel van vervanging van speeltoe-
stellen/speelvoorzieningen. De locaties genoemd in de nota ‘Stedelijk speelbeleidskader’ zijn aangelegd (Lariksbos, Schildersbuurt) of nog in het stadium van planvorming (Kleine Harz, speelbos nabij MEC (Milieu Educatief Centrum), Park Pittelo, Landschapspaden Kloosterveen). Met betrekking tot natuurspeelplaatsen die aangelegd worden in het kader van de vervanging van speelvoorzieningen zal vertraging ontstaan. Dit omdat er in 2011 geen geld beschikbaar is vanuit het vervangingsbudget spelen, dit budget is onderdeel van de bezuinigingen op Schoon, Heel en Veilig 2011. Planvorming Noorderbegraafplaats De meerjarenplanning voor de begraafplaatsen is eind 2010 aangepast, dit vanwege actualisatie van de capaciteitscijfers en van de financiële meerjarenplanning. In 2011 worden de volgende plannen opgepakt: afronding en implementatie van het Masterplan De Boskamp en start planvorming voor de Zuiderbegraafplaats. Vervolgens wordt in 2012 het ruimingsplan voor De Boskamp opgepakt en daarna het plan voor de Noorderbegraafplaats (2013). Evaluatie groenstructuurvisie en monumentale bomenlijst Er is een risico, dat het opstellen van de plannen niet lukt vanwege de prioriteit die momenteel gegeven wordt aan de uitwerking van de bezuinigingen en aan de grote projecten (FlorijnAs, Blauwe As en dergelijke). Medio 2011 is er meer helderheid over de prioriteitstelling in de diverse werkzaamheden. Bundeling voorzieningen in de wijken In het voorjaar van 2011 wordt gestart met de verdere ontwikkeling van twee pilots (proeven) van de woonservicepunten wonen, zorg en participatie in de wijken Kloosterveen en Assen-Oost. De bundeling van fysieke voorzieningen op wijkniveau wordt meegenomen in de bestuursopdracht Zorg en welzijn.
Beleidsuitvoering 2011 ontwikkelingen/knelpunten/oplossingsrichtingen Geen bericht is goed bericht rapportage reg. beleidsuitvoering, uitvoering collegeprogramma, gevolgen kabinetsbeleid en rijksbezuinigingen
Uitwerking bestuursopdracht Schoon heel en veilig Voor 2011 wordt de bezuinigingstaakstelling gehaald door het uitstellen van groot onderhoud en vervangingen in de Openbare Ruimte (wegen, verlichting, wegmeubilair, speelvoorzieningen). Hiermee is er tijd om andere bezuinigingsopties uit te werken die vanaf 2012 gefaseerd ingaan. Door invoering van die bezui-
Voorjaarsnota 2011
nigingsopties kan op termijn groot onderhoud en vervanging wel weer plaatsvinden. Nieuwbouw MEC/Wijkpost De definitieve ontwerpen zijn door uw raad ontvangen. De realisatie is vertraagd vanwege besluitvorming over bezuinigingen. Het voorstel voor uitvoering inclusief exploitatieopzet wordt, tezamen met
pagina 23 van 68
andere projecten in het Beleef- en beweegpark Stadsbroek, in mei aan uw raad voorgelegd. Verzorging infrastructuur: Kunstwerkbeheer Voor de exploitatie van het parkeersouterrain Kloosterveste is in de begroting 2011 € 90.000 opgenomen. Dit bedrag is destijds geraamd bij het opstellen van het projectplan Kloosterveste. Naar nu blijkt zullen de kosten hoger uitvallen. In het kader van de voorbereiding van de begroting gaan we na in hoeverre bijstelling van budgetten noodzakelijk is.
De gegevens in het beheersysteem voor kunstwerken worden geactualiseerd. Alle civieltechnische kunstwerken zijn onderworpen aan een technische inspectie. De inspectiegegevens worden vertaald in beheermaatregelen. Het beheerplan Kunstwerken wordt geactualiseerd en in 2011 ter besluitvorming aan uw raad voorgelegd. Na besluitvorming wordt het beleid/beheerplan vertaald in concrete operationele werkzaamheden.
Overzicht van het aantal dumpingen van huishoudelijk afval (huisvuilzak) en grof huisvuil in Assen. Werkzaamheden gericht op het tegengaan van (ver)rommel(ing) Aantal bekeuringen bijplaatsen van huishoudelijk afval bij een ondergrondse container Aantal procesverbalen voor (grof)vuildumpingen Aantal grof en huishoudelijk afvaldumpingen bij ondergrondse container Aantal grof huishoudelijk afvaldumpingen
200
88 9 525 437
200
201
54 4 386 332
26 1 250 224
Het gemiddeld aantal dumpingen van grof huisvuil bedraagt per maand (2011 maand januari): Huishoudelijk afval Grof huishoudelijk afval
2008 7 36
2009 5 28
2010 2 19
2011 (jan) 0 (21) 36
2011 (feb) 10 (1)* 31
* De 10 brieven voor huishoudelijk afval in februari zijn allemaal gebaseerd op constateringen in januari!
Illegaal storten / zwerfafval Sedert 1 januari 2011 is door de wijziging in het beleid met betrekking tot betaling voor grof vuil, een groei opgetreden in het aantal dumpingen van grof vuil. Deze stijging zal naar verwachting langzaam gaan afvlakken. Maandelijks wordt dit bijgehouden. Om inzicht te krijgen in de uren bij Stadstoezicht wordt in de Najaarsnota inzicht verschaft in de uren voor grofvuil dumping en huishoudelijk afval dumping.
Omdat de kringloopbedrijven vanaf half 2011 ook aan de poort moeten betalen wordt verwacht dat het aantal illegale grofvuil stortingen toeneemt. In 2011 zal de gehele zwerfafvalaanpak betreffende participatie door burgers en scholieren, aanpak snoeproutes, communicatie en monitoring zwerfafval verder worden opgepakt. Wegbeheer: winterschade Door de winter 2010-2011 is er voor ca. € 110.000 winterschade geconstateerd. Dit is circa € 45.000 meer dan begroot.
Noodzakelijke bijstelling programmabudget 2011 en meerjarenprognose 2012-2014 Integrale rapportage financiële effecten van besluitvorming en ontwikkelingen sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Sanering voormalige zoutloods Het terrein van de voormalige zoutloods op de gemeentewerf moet worden gesaneerd. De kosten hiervan zijn geraamd op € 200.000. Dekking vindt plaats ten laste van de nog in de begroting 2011 aanwezige incidentele ruimte. In de raad van maart jl. heeft besluitvorming en voor € 6,6 miljoen kredietverlening plaatsgehad ten behoeve van de realisatie van het project Blauwe As tweede fase. Beheer en exploitatie van de aldaar te realiseren voorzieningen resulteren op termijn (vanaf 2015) in een uitzetting van de gemeentelijke beheerskosten. Dit wordt in de meerjarenprognose 2013-2015 zichtbaar gemaakt.
Voorjaarsnota 2011
Toezicht weekmarkt De stichting Veiligheidszorg Drenthe wordt ingehuurd voor de toezicht op de weekmarkt. De stichting heeft laten weten haar tarieven met ingang van 2011 te verhogen met 45 procent. Contractueel is dit toegestaan. Voor 2011 leidt tot een nadeel van € 11.000, dat niet aan de marktkooplieden kan worden doorberekend. Bezien wordt welke oplossingen hiervoor vanaf 2012 mogelijk zijn. Gebiedsgericht Werken We hebben begin dit jaar met externe partijen een convenant gesloten in het kader van het gebiedsgericht werken. Op basis van dat convenant komt vanaf 2011 jaarlijks € 400.000 aan externe middelen beschikbaar voor realisatie en ondersteuning van projecten. We hebben de betrokken budgetten in de begroting hierop afgestemd. pagina 24 van 68
Voortgang realisatie bezuinigingsmaatregelen producten Geen bericht is goed bericht rapportage over stand, voortgang en knelpunten die zich voordoen bij de bezuinigingen
Taakstelling: Tot en met 2014 dient op het programma Stads en wijkbeheer een bezuinigingstaakstelling van bijna € 2 miljoen te worden ingevuld. Voor 2011 bedraagt de taakstelling € 1,1 miljoen. Belangrijkste onderdeel is het afgesproken maatregelenpakket in het kader van 'Schoon Heel en Veilig' ad € 1,6 miljoen. Daarnaast wordt bezuinigd op de wijkbeleid, het volumebeleid de exploitatie van de
kinderboerderijen en de toekomstige exploitatie van het MEC. Bijzonderheden De te realiseren bezuiniging op kinderboerderijen staat in verband met de realisatie van het MEC (gezamenlijke exploitatie). Voor 2011 wordt een alternatief gezocht binnen het beleidsproduct groenbeheer. Eveneens is de locatiekeuze voor het MEC bepalend voor deze bezuiniging (€ 50.000).
Risico’s in de beleidsuitvoering Geen bericht is goed bericht rapportage wijzigingen in het risicoprofiel sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Geen bijzonderheden
Nieuwe ontwikkelingen van belang voor de beleidsinvulling 2012 Inventarisatie In- en externe ontwikkelingen, die meegewogen moeten worden bij de beleidsinvulling 2011 en/of 2012-2014
Geen bijzonderheden
Voorjaarsnota 2011
pagina 25 van 68
Programma 5 Onderwijs Bestuurlijk relevante beleidsthema’s 2011 Integraal: stand van zaken/voortgang van de tot het programma behorende bestuurlijk relevante beleidsthema’s. (integraal)
Stimuleren onderwijskansen d.m.v. een breed onderwijsaanbod In overleg met de scholen en besturen is afgesproken dat zij het primaat hebben waar het gaat om de doorgaande lijn van primair onderwijs naar voortgezet onderwijs en van voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs naar middelbaar beroepsonderwijs. In het kader van het actieplan Jeugdwerkloosheid wordt afstemming met arbeidsmarkt nagestreefd. In het kader van de Brede School wordt ingezet op doorgaande lijn voorschoolse- en vroegtijdige educatie en van primair onderwijs naar voortgezet onderwijs. Alle scholen in het voortgezet onderwijs werken gezamenlijk aan de uitvoering van de maatschappelijk stages in samenwerking met de Vrijwilligerscentrale Assen. Versterken van het onderwijsaanbod op mbo en hboniveau/Verbeteren startpositie kennisstructuur mbohbo TT Institute, mbo-opleiding motorvoertuigentechniek van het Drenthe College en Innovam zitten in de afrondende beslissingsfase van het TT Institute. Doorontwikkelen Brede Schoolbeleid in combinatie met de Centra voor Jeugd en Gezin Het Brede Schoolbeleid in Assen wordt geëvalueerd. Naar aanleiding van de eerste gesprekken zijn voorlopige ontwikkelthema’s afgesproken. Daartoe behoort ook de afstemming van regie Brede School en het CJG.
Op uitvoeringsniveau worden de frontoffice aspecten van CJG in Brede Schoolverband uitgevoerd. Op het gebied van Opvoedingsondersteuning is een systematiek van afstemming afgesproken. Terugdringen voortijdig schoolverlaten/bevorderen arbeidsparticipatie De aanpak volgt drie sporen: Implementatie en uitvoerig werkafspraken regiowerktop via convenant met ministerie Sociale zaken, werkgevers en onderwijsinstellingen waardoor de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt wordt verbeterd. Versterken samenwerking tussen het regionaal melden coördinatiepunt voortijdig schoolverlaten (RMC) en het Jongerenloket (werkplein Baanzicht). De RMC-contactgemeente voert regie over de uitvoering van meerdere projecten op het gebied van onderwijs, zorg en arbeid. Verbeteren startpositie basisonderwijs voor 0-4 jarigen Eind 2010 is er een beleidskader vastgesteld voor voor- en vroegschoolse educatie: ‘Jongleren…. Richtinggevend beleidskader voorschools 2011 – 2015’. Voor 2011 is dit beleidskader uitgewerkt in een uitvoeringsplan, dat op 9 februari 2011 door ons is vastgesteld. In 2011 wordt ingezet op het (blijven) voldoen aan de eisen uit de Wet OKE (Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie) en het realiseren van een dekkend aanbod voor alle doelgroeppeuters in Assen. Daarnaast wordt ingezet op toeleiding van (doelgroep)peuters naar voorschoolse instellingen voor deelname aan voorschoolse educatie.
Beleidsuitvoering 2011 ontwikkelingen/knelpunten/oplossingsrichtingen Geen bericht is goed bericht rapportage reg. beleidsuitvoering, uitvoering collegeprogramma, gevolgen kabinetsbeleid en rijksbezuinigingen
Sociale Alliantie In het kader van de sociale alliantie met de provincie Drenthe is een Uitvoeringsprogramma 2011 opgesteld. Het betreft een aanvullend beschikbaar bedrag
van € 477.250. De geplande activiteiten passen in bestaand beleid en vormen een intensivering. Via de Voorjaarsnota komen deze aanvullende middelen beschikbaar.
Noodzakelijke bijstelling programmabudget 2011 en meerjarenprognose 2012-2014) Integrale rapportage financiële effecten van besluitvorming en ontwikkelingen sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Derde Scholencluster Kloosterveen Onlangs zijn door uw raad kredieten beschikbaar gesteld voor de realisatie van het derde scholencluster in Kloosterveen ( € 11,5 miljoen) en voor uitbreiding van de openbare basisschool de Marskramer (€ 1,8
Voorjaarsnota 2011
miljoen). Het budget voor het opknappen van de zogenoemde Hodes-lokalen bedraagt € 100.000. Voor deze investeringen c.a. voortvloeiende lasten is, hetzij binnen de begroting dan wel binnen de meerjarenprognose, dekking beschikbaar.
pagina 27 van 68
Onderwijsachterstanden In de begroting 2011 is uitgegaan van € 200.000 aan rijksmiddelen voor onderwijsachterstandenbeleid. Dit bedrag was gebaseerd op een ruwe prognose. Het definitieve bedrag dat wij ontvangen is € 378.000. De ramingen in de begroting zijn hierop aangepast. In het Uitvoeringsplan 2011 van het beleidskader Jongleren is € 617.000 bestemd voor onderwijsachterstandenbeleid in 2011. Dit bedrag is opgebouwd uit € 378.000 rijksmiddelen onderwijsachterstandenbeleid (specifieke uitkering), € 115.000 rijksmiddelen Centrum voor Jeugd en Gezin (specifieke uitkering) en € 124.000 decentralisatieuitkering versterking peuterspeelzaalwerk. Sociale alliantie/VVE In het kader van de Sociale Alliantie ontvangen we in 2011 van de provincie in totaal € 81.000 voor het bekostigen van activiteiten in het kader van het VVE
(doorgaande lijn, en taalprojecten) en voor het terugdringen van schoolverlaten/schoolverzuim. De begroting 2011 moet in verband hiermee worden bijgesteld. Schoolbegeleiding De middelen voor Schoolbegeleiding (€ 58.000) vallen vrij. Hiermee was nog geen rekening gehouden. Frisse scholen Er wordt € 25.000 onttrokken aan het Duurzaamheidsfonds ten behoeve van het project ‘frisse scholen’. Huisvesting ASMV-ers De kosten van huisvesting van de alleenstaande minderjarige vluchtelingen in de Ericaschool bedragen € 35.000; dekking vindt plaats uit de algemene middelen (Algemene uitkering).
Voortgang realisatie bezuinigingsmaatregelen producten (geen bericht is goed bericht) Rapportage over stand, voortgang en knelpunten die zich voordoen bij de bezuinigingen
Taakstelling Vanuit het programma Onderwijs wordt in totaal € 473.000 bijgedragen aan de bezuinigingen. Voor het lopende jaar is dat € 86.000. Bezuinigingen worden onder meer ingevuld door verlaging van de gemeentelijke bijdrage aan het Plateau, herziening van de tarifering bewegingsonderwijs mbo/hbo, en door te besparen op de educatieve voorzieningen Brede School en de middeleninzet voor het leerlingenvervoer. Bijzonderheden Een deel van de bezuinigingen met betrekking tot Plateau kan gerealiseerd worden door de financiële en organisatorische ontvlechting. Realisatie van de volledige bezuiniging is afhankelijk van een volledige verzelfstandiging van het Plateau.
Het doorvoeren van verhoogde tarieven voor het bewegingsonderwijs leidt zeer waarschijnlijk tot een teruggang in inkomsten. Door op een breder vlak te kijken naar de inkomsten uit verhuur wordt bezien of de beoogde bezuiniging toch gerealiseerd kan worden. De bezuiniging op het leerlingenvervoer is ingeboekt per 2013. De Van der Reeschool is begin 2011 verhuisd naar Assen en op basis van de huidige gegevens kan worden geconcludeerd dat de bezuiniging waarschijnlijk al in 2011 kan worden ingeboekt. De taakstelling Brede School is voor 2011 geëffectueerd. Naar aanleiding van de evaluatie Brede School worden keuzes voorbereid die gevolgen kunnen hebben voor de wijze waarop de taakstelling Brede School wordt uitgevoerd.
Risico’s in de beleidsuitvoering Geen bericht is goed bericht rapportage over wijzigingen in het risicoprofiel sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Krediet van € 50.000 voor constructiefouten/onvoorzien. Gelet op uitgaven tot en met februari 2011 is dit krediet ontoereikend indien er verdere calamiteiten optreden.
Door de toename van het aantal leerlingen wordt het budget voor het gebruik van gymnastiekaccommodaties overschreden.
Nieuwe ontwikkelingen van belang voor de beleidsinvulling 2012 Inventarisatie In- en externe ontwikkelingen, die meegewogen moeten worden bij de beleidsinvulling 2011 en/of 2012-2014
Schoolmaatschappelijk werk Schoolmaatschappelijk werk in het voortgezet onderwijs loopt wat additionele financiering betreft eind 2011 af. Op basis van ervaringsgegevens wordt overwogen in hoeverre het in 2012 en volgende jaVoorjaarsnota 2011
ren moet worden voortgezet. Dit heeft mogelijk consequenties voor de begroting voor de komende jaren.
pagina 28 van 68
Passend onderwijs Vanaf 2012 zal het Passend Onderwijs meer gestalte krijgen. Passend Onderwijs raakt aan lokale ontwikkelingen op het gebied van zorg, maar ook aan het
Voorjaarsnota 2011
beleidsveld Voortijdig Schoolverlaten/Leerplicht. Daarnaast bestaan er afgeleide relaties naar Leerlingenvervoer en Onderwijshuisvesting. Wij zullen ons nog in 2011 in goed overleg met de schoolbesturen beraden op de rol die zij in willen nemen.
pagina 29 van 68
Programma 6 Kunst en cultuur Bestuurlijk relevante beleidsthema’s 2011 Integrale rapportage over de stand van zaken/voortgang van de tot het programma behorende bestuurlijk relevante beleidsthema’s.
Exploitatie De Nieuwe Kolk In 2008 is een berekening gemaakt van de kostendekkende huren. Op basis van deze berekeningen zijn afspraken gemaakt met de gebruikers. Nu de bouw haar voltooiing nadert zijn deze berekeningen herijkt. Met de inzichten van nu vallen de kostendekkende huren hoger uit. De overige huisvestingslasten (cultuurportaal, schoonmaak, energie) zijn vooralsnog lastig in te schatten, maar de verwachting is dat deze ook hoger uit zullen vallen dan oorspronkelijk geraamd. Wanneer deze hogere huisvestingslasten worden doorberekend aan de gebruikers ontstaan exploitatieverliezen. De combinatie van hoger dan geraamde huisvestingslasten enerzijds en hoge ambities ten aanzien van openingstijden en personele bezetting anderzijds zorgt voor spanning op de exploitaties van de gebruikers van De Nieuwe Kolk. De gebruikers hebben bovendien te maken met gemeentelijke bezuinigingen. Het Centrum voor Beeldende Kunst Drenthe (CBK) wordt daarnaast geconfronteerd met bezuinigingen van derden. De nu verwachte tekorten zetten de samenwerking tussen de gebruikers onder druk. Wij zijn een belangrijke subsidieverstrekker van De Kolk, de Bibliotheek Assen en het CBK. De gebruikers werken, met ons, aan een voortdurende actualisatie van hun ondernemingsplannen en financiele meerjarenperspectieven. Het financiële kader, zoals dat vastgelegd is in het raadsbesluit van voorjaar 2008, is hierbij leidend. Een tekort in de exploitatie van de gebruikers kan doorwerken in de subsidies. De uitgangspunten ten aanzien van bezoekersaantallen en verwachte omzetten die ten grondslag liggen aan de begrotingen (bedrijfsplannen en meerjarenplannen) zijn ambitieus, maar niet onrealistisch. Hier zit wel een risico in. Dit geldt met name voor Stichting Theater de Kolk. Oplossingsrichtingen knelpunten: Allereerst zullen we extern opdracht verstrekken om de exploitatie van DNK nog eens tegen het licht te houden. Om de tekorten op te heffen werken we een aantal richtingen uit: § Besparen op de bedrijfsvoering van de verschillende partijen door goed te kijken naar de mogelijkheden voor organisatorische synergie, bijvoorbeeld in het management; § Eenmalig afboeken van een deel van de investering om daarmee de kapitaalslasten van het complex, en daarmee de huisvestingslasten, te drukken; Voorjaarsnota 2011
§ Starten met de oorspronkelijk berekende huur en langzaam toegroeien naar een kostendekkende huur door de basishuur jaarlijks verhoogd te indexeren. Dit in combinatie met een verhoogde indexatie van de subsidies aan de gebruikers. Versterken samenwerking culturele instellingen, bibliotheek, onderwijs De gemeente en de Bibliotheek zijn in gesprek over een nieuw toekomstmodel voor de bibliotheek. Hier is een gezamenlijke werkgroep voor ingericht. Binnen de werkgroep wordt gekeken naar de mogelijkheden binnen de bedrijfsvoering (7% korting, € 170.000), de wijkvoorzieningen (€ 50.000 per 2012, extra € 375.000 per 2013, totaal € 425.000) en nieuwe digitale concepten. Dit in samenhang met de verhuizing naar De Nieuwe Kolk. Knelpunten: § Het nieuwe model voor de bibliotheek veronderstelt een sterke hoofdvestiging met ruimere openingstijden, hetgeen tot hogere lasten leidt; § Frictiekosten personeel en vastgoed; § Meerkosten De Nieuwe Kolk; § Inschatting kosten alternatieve wijkaanwezigheid (MFA’s, uitleenpunten, onderwijs). Verbeteren culturele infrastructuur De subsidieregelingen cultuur en amateurkunst zijn verbeterd en regelarm geworden waardoor de toegankelijkheid is toegenomen. In 2011 ondergaan ze een actualisatie en zullen ze beter aansluiten bij de Algemene Subsidieverordening. De Beleidskaders Podiumkunsten en Beeldende Kunst worden in 2011 niet opgepakt. We geven voorrang aan de huisvestingskwesties binnen het amateurveld en de cultuureducatie. Vergroting betrokkenheid bij cultuur Via de stimuleringsregeling cultuur en cultuurparticipatie worden steeds meer initiatieven ondersteund die zich met name richten op cultuurparticipatie in Assen. De regeling werkt prikkelend en er ontstaat meer reuring, meer diversiteit in het aanbod, meer laagdrempeligheid en meer participatie. Door de integrale aanpak van het Cultuurmenu door het ICO wordt beter aangesloten bij de kerntaken van het onderwijs, daarnaast is het aanbod verbreed naar erfgoededucatie. De in 2011 nieuw aangestelde combinatiefunctionaris cultuur bij het ICO maakt een belangrijke verbinding met de Brede School, het netwerk van scholen, de wijken en de culturele omgeving. Hiermee wordt met name de toegankelijkheid en participatie bevorderd.
pagina 31 van 68
Versterking cultureel imago Assen De Asser stadskunstenaars spelen een rol bij het op laagdrempelige wijze profileren van Assen als creatieve en culturele gemeente, bij voorkeur aan de hand van voor de stad Assen actuele thema’s. De stadsschilder is tot mei 2011 aangesteld, de stadsdichter minimaal tot oktober 2011. In april wordt er een stadsmuzikant gekozen. Levendig Assen Met de handhaving van het budget levendig Assen kan het succesvolle evenementenbeleid van de ge-
meente grotendeels worden voortgezet. De relatie met toerisme, recreatie en marketing wordt steeds meer gevonden. Evaluatie 1%- regeling Mede op basis van een evaluatie van de percentageregeling is een voorstel ontwikkeld voor het instellen van een fonds beeldende kunst en vormgeving als opstap naar een cultuurfonds.
Beleidsuitvoering 2011 ontwikkelingen/knelpunten/oplossingsrichtingen Geen bericht is goed bericht rapportage reguliere beleidsuitvoering, uitvoering collegeprogramma, gevolgen Kabinetsbeleid en rijksbezuinigingen
Geen bijzonderheden
Noodzakelijke bijstelling programmabudget 2011 en meerjarenprognose 2012-2014 Integrale rapportage over de financiële effecten van besluitvorming en ontwikkelingen sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Second opinion Nieuwe Kolk Er wordt een second opinon uitgevoerd naar de bouw en toekomstige exploitatie van De Nieuwe Kolk. De raad is hierover in maart schriftelijk geïnformeerd. De kosten van het onderzoek worden geraamd op maximaal € 50.000. Dekking van de kosten vindt plaats ten laste van de post 'onvoorzien'.
Culturele Alliantie In het kader van de Culturele Alliantie ontvangen we van de zijde van de provincie middelen ten behoeve van de financiering van de activiteiten in het uitvoeringsprogramma 2011. Die middelen zijn hoger dan waar we in de begroting mee hadden gerekend. We hebben ramingen in de begroting en de meerjarenprognose daarmee in overeenstemming gebracht.
Voortgang realisatie bezuinigingsmaatregelen producten Geen bericht is goed bericht rapportage over stand, voortgang en knelpunten die zich voordoen bij de bezuinigingen
Taakstelling De bezuinigingen op programma Kunst en cultuur zijn vastgesteld op € 535.000. Voor 2011 staat een taakstelling van € 160.000. Inverdieneffecten in verband met de herorganisaties van de bibliotheek en het ICO zijn hierin de belangrijkste elementen. Daarnaast wordt bezuinigd op de stimuleringsbudgetten. Bijzonderheden
Amateurkunst Er zijn geen reacties binnengekomen op de generieke bezuiniging. Een deel van het budget van de stimuleringsregeling cultuur en cultuurparticipatie en de regeling amateurkunst is gebruikt voor bekostiging van de combinatiefunctionaris. Alternatieve opties om de taakstelling in te vullen zijn de inzet van de vrije ruimte in de middelen culturele alliantie of de plafonds van de regelingen voor kleine instellingen verder te verlagen
Voorjaarsnota 2011
ICO Rond de bezuinigingen op het ICO wordt intensief onderzoek gedaan. Dit onderzoek dat langs twee lijnen plaatsvindt (zie hieronder) levert vooralsnog het beeld op dat de bezuinigingen voor 2011 niet haalbaar zijn. Het onderzoek wordt naar verwachting begin mei afgerond. Een aspect dat in dit verband zeker niet uit het oog mag worden verloren is dat ook andere deelnemers op hun bijdrage aan het ICO willen bezuinigingen. De kans bestaat dat de totale bezuinigingsdruk bij het ICO daardoor onevenredig hoog wordt. Huisvesting. Er vindt intensief onderzoek plaats naar de verhoging van de bezettingsgraad, verhogen verhuurbaarheid pand (ook in vergelijking met andere verhuurbare panden), het aantrekken van externe partners, verbreding dienstverlening et cetera met als doel het verhogen van inkomsten om de bezuinigingen op te vangen. Het is niet uitgesloten dat hier financiële ruimte wordt gevonden maar niet op korte termijn. Activiteiten. Het ICO heeft aangegeven dat de generieke bezuiniging niet haalbaar is uit efficiencywinst of bedrijfsvoering. Samen met het ICO en de overige ICO-gemeenten wordt gezocht naar een koerswijzi-
pagina 32 van 68
ging waarbij meer wordt gewerkt vanuit productbegrotingen met kostprijzen, waardoor de bezuinigingen beter kunnen worden vertaald in producten die al of niet worden afgenomen. Over 2011 dreigen frictiekosten in personeelslasten.
Herhuisvesting amateur-podiumkunsten Mede in het kader van het huisvestingsvraagstuk ICO en op uitdrukkelijk verzoek van uw raad wordt dit onderwerp opnieuw in ogenschouw genomen. Het onderzoek zelf zal voor de zomer kunnen worden uitgevoerd, maar aangezien het traject met instellingen zorgvuldig dient te verlopen zullen de resultaten van het onderzoek, al dan niet in keuzeopties, niet eerder dan oktober/november 2011 aan uw raad kunnen worden aangeboden.
Bibliotheek De bezuiniging op de bibliotheekvoorziening is in totaal bepaald op € 595.000 structureel. Hiervan moet € 169.000 in 2012 zijn ingevuld. In de afgelo-
pen maanden heeft een gezamenlijke werkgroep de bezuinigingsmogelijkheden hiertoe verkend, uitgewerkt en in de vorm van het eindrapport 'Bibliotheekwerk in Assen Heruitvinden' aan ons ter beoordeling aangeboden. Het rapport bevat een viertal scenario’s allen gebaseerd op een sterke centrale 'beleef-bibliotheekvestiging' met digitale toepassingen in De Nieuwe Kolk. De scenario’s gaan uit van verschillende wijze van invulling van de dienstverlening aan de gebruikersgroepen met verschillende bezuinigingsuitkomsten als eindresultaat. In het voorkeursscenario van de werkgroep is een structurele bezuiniging van € 445.000 haalbaar. Daarbij is tijdelijk sprake van personele en materiele frictiekosten. Wij zullen het eindrapport van de werkgroep, voorzien van onze visie, nog voor de zomer ter bespreking en ter afweging aan uw raad voorleggen, zodat we de uitkomst van de discussie in de raad bij de voorbereiding van de begroting voor het komende jaar kunnen betrekken.
Risico’s in de beleidsuitvoering Geen bericht is goed bericht rapportage over wijzigingen in het risicoprofiel sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Instituut Creatieve Ontwikkeling. Zie toelichting hierboven bij ICO.
Nieuwe ontwikkelingen van belang voor de beleidsinvulling 2012 Inventarisatie In- en externe ontwikkelingen, die meegewogen moeten worden bij de beleidsinvulling 2011 en/of 2012-2014
Rijksgelden BKV Het is nog onduidelijk of het Rijk na 2012 de decentralisatie-uitkering beeldende kunst en vormgeving continueert. Het gaat om een bedrag van € 150.000
Voorjaarsnota 2011
dat besteed wordt aan het CBK, DefKa, kunstopdrachten en het openbaar maken van het beeldenbestand van Assen.
pagina 33 van 68
Programma 7
Zorg en welzijn
Bestuurlijk relevante beleidsthema’s 2011 Integrale rapportage stand van zaken/voortgang van de tot het programma behorende bestuurlijk relevante beleidsthema’s.
Versterking en verbreding Wmo-loket c.a. (de Kanteling) Direct na de zomervakantie zal aan uw raad een nieuwe visie op het terrein van Zorg en welzijn worden voorgelegd in de vorm van een beleidskader, inclusief een uitvoeringsagenda met de keuzes en prioriteiten voor deze bestuursperiode. Onderwerpen als ‘De Kanteling en verbreding en verdieping van het Wmo-loket’ (Wmo: Wet maatschappelijke ondersteuning) zullen hierin worden meegenomen. Instellen jongerendenktank Op 10 maart 2011 hebben de jongerendenktank en de leerlingwijkraad Assen-Oost zich gepresenteerd aan uw raad. Bij dit officiële startmoment hoorde een leuk en dynamisch programma, waardoor de dialoog tussen jongeren en de raadsleden op gang is gebracht. De gemeenteraad maakte kennis met de leerlingwijkraad Assen-Oost die de kinderen op de scholen in Assen-Oost vertegenwoordigen. Zij praten, denken en doen mee in Assen-Oost. Daarnaast werd de jongerendenktank gepresenteerd. Een netwerk van jongeren die hebben aangegeven benaderbaar te zijn wanneer er vragen vanuit de gemeentelijke organisatie of politiek worden gesteld. De avond stond in het teken van jongeren en jongerenparticipatie! Uitvoering mantelzorg- en vrijwilligersbeleid Vanaf 2011 is er - óók voor vrijwilligerswerk en mantelzorg - minder te besteden. Het ambitieniveau van de beleidskaders vrijwilligerswerk en mantelzorg is daarom wat naar beneden bijgesteld. Echter met het door uw raad beschikbaar gestelde extra budget (€ 135.000) kan voor mantelzorgers en vrijwilligers een basaal ondersteuningsaanbod gehandhaafd blijven. Met de uitvoerende organisaties zoals de Vrijwilligerscentrale en het Centrum Mantelzorg zijn afspraken gemaakt over kernactiviteiten in 2011. De uitvoering loopt. Tegelijk wordt 2011 een jaar van vernieuwing. In het kader van de bestuursopdracht Zorg en welzijn wordt voor het vrijwilligers- en mantelzorgveld onderzocht of functies (nu door diverse organisaties uitgevoerd) te bundelen zijn. De uitvoering kan hierdoor mogelijk efficiënter, maar ook effectiever. De grotere uitvoerders zullen worden uitgenodigd om in dit traject mee te denken. Medio 2011 moet hier meer zicht op zijn, om tijdig (overgangs-) afspraken met de uitvoerende partijen te kunnen maken.
Voorjaarsnota 2011
Vrijwilligersverzekering Momenteel wordt onderzocht of, en zo ja in welke vorm, de extra risico's die aan het vrijwilligerswerk verbonden zijn, gedekt moeten zijn. Daarbij wordt gekeken naar alternatieven voor de huidige vrijwilligersverzekering. Evaluatie Kleurrijk Het minderhedenbeleid is geëvalueerd. De resultaten van het onderzoek worden meegenomen in het proces van de bestuursopdracht Zorg en welzijn. De kosten van de evaluatie worden gefinancierd uit de post onvoorzien 2011. Jeugdparticipatie en uitvoering zwerfjongerenbeleid Bij besluit van 14 december 2010 is de openstelling van jongerencentrum The Industry verlengd voor 2011. Het is in het belang van de doelgroep om de opgebouwde contacten te continueren. Het risico, dat deze doelgroep uit beeld verdwijnt door het sluiten van The Industry is groot. Op dit moment wordt er gezocht naar geschikte alternatieven. In dit kader wordt ook aangesloten bij de bestuursopdracht Zorg en welzijn. Jeugdparticipatie is een breed begrip. Binnen het jeugdbeleid kan participatie worden opgesplitst in twee delen: maatschappelijke en politieke participatie. Maatschappelijke participatie heeft betrekking op bijvoorbeeld werk, opleiding en betrokkenheid bij de gemeenschap. Het jongerenwerk van Assen richt zich op jongeren die ondersteuning behoeven bij maatschappelijke participatie. Deze jongeren worden door de jongerenwerkers gestimuleerd om mee te doen, in bijvoorbeeld de organisatie van evenementen. De jongerenwerkers vormen het steuntje in de rug van veel jongeren waardoor de jongeren betrokken blijven bij Assen en haar gemeenschap. Op het vlak van politieke participatie zijn twee instrumenten; de jongerendenktank en de leerlingwijkraad Assen-Oost. Deze beide instrumenten zijn op 10 maart gepresenteerd aan uw raad. Zie punt 2: Presentatie jongerendenktank. Evaluatie bewonersparticipatie Dit wordt meegenomen in de bestuursopdracht Zorg en welzijn. Uitwerking bestuursopdracht Zorg en welzijn Tijdens de begrotingsbehandeling en met de vaststelling van het uitvoeringsprogramma ambities en bezuinigingen 2011 – 2014 is voor Zorg en welzijn een alomvattende bezuinigingstaakstelling meegenomen. Die wordt met de bestuursopdracht Zorg en
pagina 35 van 68
welzijn verder uitgewerkt. Besluitvorming vindt plaats aan de hand van de alomvattende visie en uitvoeringsagenda die direct na de zomer beschikbaar komen. Asser invulling Centra Jeugd en Gezin Dit wordt meegenomen in de bestuursopdracht Zorg en welzijn.
Uitvoering activiteiten Stedelijk Kompas 2008-2011 De uitvoering van de activiteiten, die zijn benoemd in het Stedelijk Kompas, is in volle gang. De realisatie van zowel de zwerfjongerenopvang als de kortdurende opvang van dak- en thuislozen vindt in 2011 plaats. Hiermee wordt het voorzieningenniveau uitgebreid overeenkomstig het raadsbesluit.
Beleidsuitvoering 2011 ontwikkelingen/knelpunten/oplossingsrichtingen Geen bericht is goed bericht rapportage reg. beleidsuitvoering, uitvoering collegeprogramma, gevolgen kabinetsbeleid en rijksbezuinigingen
Uitvoering WMO maximaal € 750.000 (V) De prognose is met name gebaseerd op kosten 2010, we hebben nog weinig inzicht in de kostenontwikkeling voor 2011. Op dit moment worden er geen meerkosten verwacht als gevolg van. de per 2011 ingegane aanbesteding HH, maar het is nog te vroeg om een echte prognose te geven van het resultaat. Het programma WMO is nog volop in beweging. Dit kan nog leiden tot voor- en nadelen ten opzichte van de budgetten. De cijfers van 2010 doortrekkende ontstaat er een voordeel van maximaal € 750.000. Kinderopvang € 35.000 (V) De prognose is het gevolg van lagere inspectiekosten. Maatschappelijke dienstverlening – realisatie bezuinigingen In de verleende subsidie aan Noordermaat, Slachtofferhulp en Tegen Haar Wil Drenthe is de 3% bezuiniging meegenomen. Vanaf 2012 worden mogelijke verleningen van subsidies meegenomen in de besluitvorming in het kader van de bestuursopdracht Zorg en welzijn. Asielzoekers/Nieuwkomers – Wet inburgering In 2011 worden mogelijk meer inburgeringstrajecten aangeboden dan in 2010. Hiervoor is een voorstel ingediend om het budget Generaal pardon over te hevelen van 2010 naar 2011 en dit in te zetten voor onder andere de uitvoering van de Wet inburgering. Het project Taalcoaches (taalcoach: vrijwilliger die iemand helpt de Nederlandse taal te leren en de taal oefent in de praktijk) verloopt boven verwachting. Op dit moment zijn er meer aanmeldingen dan dat er aan taalkoppels gefinancierd kunnen worden van het door het Rijk beschikbaar gestelde budget. In de periode 2012-2014 bouwt het Rijk het inburgeringsbudget af naar nul. Wel houden gemeenten de plicht om inburgeringstrajecten aan te bieden. Deze ontwikkeling wordt meegenomen in de besluitvorming over de Wet participatiebudget. Asielzoekers/Nieuwkomers – Vluchtelingenwerk Noord-Nederland Vluchtelingenwerk heeft voor de eerste helft van 2011 subsidie ontvangen voor de maatschappelijke begeleiding van statushouders (asielzoekers van wie
Voorjaarsnota 2011
het verzoek is ingewilligd). Bij deze subsidieverlening is de 3% bezuiniging meegenomen. Voor het beschikbaar kunnen stellen van subsidie voor het tweede half jaar is het budget Generaal pardon opgenomen in het overhevelingsvoorstel van 2010 naar 2011. Uit dit budget kan onder andere de subsidie aan Vluchtelingenwerk gefinancierd worden. Vanaf 2012 wordt de subsidieverlening en de financiële dekking ervan meegenomen in de besluitvorming in het kader van de bestuursopdracht Zorg en welzijn. Minderhedenbeleid – Antidiscriminatie Per 1 januari 2011 is de regionale voorziening Artikel 1 Drenthe operationeel geworden. In het tweede kwartaal van 2011 wordt de voorziening nog officieel geopend. Verslavingszorg en Maatschappelijke Opvang De kosten van het ‘10-dagenmodel’ hebben betrekking op de inzet van maatschappelijk werk, de Algemeen Forensische Psychiatrie Nederland (AFPN) en de reclassering. De financiering van de inzet door maatschappelijk werk is meegenomen in de reguliere subsidieverlening aan Stichting Maatschappelijk Werk Noordermaat. Voor de inzet van de reclassering en de AFPN zijn echter geen middelen gereserveerd. De verwachting is, dat de kosten hiervan jaarlijks € 25.000 bedragen (op basis van ervaringsgegevens van 2010). De kostenraming betreft een prognose. Uiteindelijk zal worden afgerekend op basis van het werkelijke aantal huisverboden per jaar. Uitvoering activiteiten Huiselijk geweld Op het terrein van de bestrijding van huiselijk geweld werken de Drentse gemeenten samen. Het huisverbod is één van de instrumenten. Het opleggen van een huisverbod heeft tot doel de escalatie van huiselijk geweld zoveel mogelijk te voorkomen en hulp te bieden. Het huisverbod houdt in, dat de dader gedurende tien dagen, eventueel te verlengen tot 28 dagen, zijn/haar woning niet mag betreden en ook geen contact mag opnemen met zijn huisgenoten (partner, kinderen). In deze tien dagen krijgen zowel dader als slachtoffers een hulpverleningstraject aangeboden.
pagina 36 van 68
In Drenthe hebben de ketenpartners (partners in een keten, zoals een zorgnetwerk) zich gezamenlijk verbonden aan de uitvoering van de Wet tijdelijk huisverbod en het bijbehorende ’10-dagenmodel’. De ketenpartners zijn de twaalf Drentse gemeenten, maat-
schappelijk werk, vrouwenopvang, forensische psychiatrie (tak psychiatrie met strafrechtelijke expertise), reclassering (maatschappelijk werk met als doel herhaling van misdrijven te voorkomen), politie en justitie.
Noodzakelijke bijstelling programmabudget 2011 en meerjarenprognose 2012-2014 Integrale rapportage over financiële effecten van besluitvorming en ontwikkelingen sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Gezondheidszorg Voor deelname aan de pilot met het gezondheidsbureau Assen-Oost is een budget van € 40.000 beschikbaar gesteld. Dekking vindt plaats ten laste van de Wmo-reserve. Budget en dekking worden via de Voorjaarsnota aan de begroting toegevoegd. Peuterspeelzalen Op basis van de junicirculaire 2010 van het Gemeentefonds worden er voor 2011 extra middelen (€ 11.000) beschikbaar gesteld voor handhaving van de kwaliteit van de peuterspeelzalen. Peuterspeelzaalwerk Het college heeft op 8 maart 2011 besloten om Stichting Peuterspeelzaalwerk Assen (SPA) na de verhuizing naar MFA (multifunctionele accommodatie) Pittelo (2012) via de reguliere subsidie te compenseren voor de hogere huurtarieven die gelden in de MFA Pittelo. Op basis van de huidige tarieven betreft dit structureel een bedrag van € 6.409 per jaar (geen prijsindexatie toegepast). Deze uitzetting kan in 2011 nog binnen het subsidiebudget voor peuterspeelzaalwerk (lokaal jeugdbeleid) worden opgevangen.
van € 79.000. Daarnaast ontvangen we in 2011 in totaal € 180.000 voor activiteiten in het kader van artikel 1 Antidiscriminatie. Met het beschikbaar komen van deze middelen was in de begroting tot nu toe geen rekening gehouden. Financieel knelpunt op beleidsproduct vrijwilligerswerk De aangekondigde verhoging van de rijksmiddelen voor maatschappelijke stages per 1 januari 2011 van € 10 miljoen extra is niet doorgegaan. Het Rijk geeft aan, dat dit samenhangt met de huidige financiële en economische situatie en de hiermee verbonden bezuinigingen op de rijksoverheidsuitgaven. Voor de gemeente Assen betekent dit een structureel nadeel van € 31.000. In de begroting 2011 was al rekening gehouden met deze extra middelen. Er is nu een structureel dekkingstekort van € 31.000 op het totale beleidsproduct vrijwilligerswerk, groot € 265.000. De raad zal worden voorgesteld dit nadeel in 2011 te dekken uit de Wmo reserve; deze biedt hiervoor de ruimte. Voor 2012 en verder wordt de nieuwe situatie meegenomen in de bestuursopdracht Zorg & Welzijn.
Jeugdbeleid De jaarlijkse bijdrage aan de stichting Bruce en Brian wordt vanaf 2012 structureel. Dekking vindt plaats door overeenkomstige verhoging van de bezuinigingstaakstelling.
Minderhedenbeleid Het minderhedenbeleid is geëvalueerd. De resultaten van het onderzoek worden meegenomen in het proces van de bestuursopdracht Zorg en welzijn. De kosten van de evaluatie zijn geraamd op € 25.000 en worden gedekt uit het budget voor onvoorziene uitgaven.
The Industry De openstelling van jongerencentrum The Industry is met een jaar verlengd. De hiermee in 2011 gepaarde gaande kosten zijn geraamd op € 30.000. Dekking van de kosten vindt plaats vanuit de reserve jaarovergang 2010/2011 (budgetoverheveling).
Asielzoekers & Nieuwkomers: Op basis van de brief van het ministerie van SZW d.d. 21-10-2010 nr. 2010/9835 bedraagt het in 2011 te ontvangen Inburgeringsdeel van het participatiebudget € 593.000. Dat is € 23.000 meer dan geraamd.
Sociale Alliantie In 2011 worden van de provincie middelen ontvangen bestemd voor activiteiten in het kader van het Centrum Jeugd en Gezin. Het gaat om een budget
Voortgang realisatie bezuinigingsmaatregelen producten Geen bericht is bericht rapportage over stand, voortgang en knelpunten die zich voordoen bij de bezuinigingen
Taakstelling Op het programmabudget Zorg en welzijn wordt vanaf 2014 in totaal voor € 1,9 miljoen structureel
Voorjaarsnota 2011
bezuinigd. In 2011 moet een taakstelling van € 328.000 worden ingevuld.
pagina 37 van 68
De bestuursopdracht Zorg en welzijn moet voorzien in de structurele invulling van de van de bezuinigingstaakstelling.
Bijzonderheden In afwachting van de uitkomsten van de inhoudelijke heroriëntatie op het totale gebied van Zorg en welzijn wordt het voor 2011 openstaande deel van de taakstelling van € 1,9 miljoen voorlopig incidenteel ingevuld.
Risico’s in de beleidsuitvoering Geen bericht is goed bericht rapportage wijzigingen in het risicoprofiel sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Geen bijzonderheden
Nieuwe ontwikkelingen van belang voor de beleidsinvulling 2012 Inventarisatie In- en externe ontwikkelingen, die meegewogen moeten worden bij de beleidsinvulling 2011 en/of 2012-2014
Stelselwijziging jeugdzorg De stelselwijziging in de jeugdzorg leidt tot verankering CJG’s in het lokale preventief jeugdbeleid en tot gefaseerde overheveling van provinciale regietaken naar gemeenten. De voorbereiding van nieuw preventief jeugdbeleid/Asser invulling CJG (prestatieveld 2 Wmo) vindt plaats in relatie tot de bestuursopdracht Zorg en welzijn en de ontwikkeling van het beleidskader Wmo.
Voorjaarsnota 2011
Brede Doel Uitkering (BDU) voor Centrum Jeugd en Gezin (CJG)/Jongeren Gezondheidszorg (JGZ) Eind 2011 loopt de BDU CJG/JGZ af; er volgt zowel een inhoudelijke stelselwijziging als een wijziging in de bekostiging. De Brede Doel Uitkering CJG wordt per 1 januari 2012 geïntegreerd in de Doeluitkering Jeugd binnen het gemeentefonds. De gemeente Assen bereidt zich middels de provinciale pilot (proef) jeugdzorg (start 2011) voor op regievoering op jeugdzorg en hiermee gepaard gaande uitvoeringskosten (nu onder regie van provincie). Voor 2012 en daarna zal een meerjarenprognose gedaan worden in de begroting. Informatie volgt zodra de omvang van het budget bekend is geworden.
pagina 38 van 68
Programma 8 Werk en inkomen Bestuurlijk relevante beleidsthema’s 2011 Integraal: stand van zaken/voortgang van de tot het programma behorende bestuurlijk relevante beleidsthema’s.
Bijstandsverlening/reïntegratie/ontwikkeling cliëntenaantallen Het aantal mensen dat werkloos wordt is de afgelopen periode in Assen afgenomen. Ook landelijk is er sprake van een daling van het aantal werklozen. Op basis van de regionale arbeidsmarktinformatie van het UWV-werkbedrijf van januari 2011 kent Assen 2.179 niet-werkende werkzoekenden (NWW). Dit aantal staat gelijk aan 6,8% van de beroepsbevolking. Landelijk bedraagt het NWW percentage 6,3% ten opzichte van de beroepsbevolking. In 2010 was het Asser NWW percentage 8,5% en landelijk was dit in 2010 6.8%. Uit bovenstaande blijkt dat ons NWW percentage daalt. Uit een nadere analyse blijkt dat de daling van het NWW-klantenbestand (nog) geen daling betekent voor het WWB-klantenbestand. Bij een aantrekkende economie is er weliswaar sprake van een snellere uitstroom van direct bemiddelbaren (veelal WW), de inwoners met een grotere afstand (veelal WWB) stromen nog niet snel uit. Als gevolg hiervan stijgt het WWB-volume. Ultimo januari 2010 zijn 1.563 uitkeringen verstrekt. In januari 2011 bedraagt dit aantal 1.784. Met de vaststelling van de gewijzigde beleidsbegroting 2011 van de ISD wordt over 2011 een daling van het aantal WWB’ers verwacht van 3%. Uitvoering regionaal actieplan jeugdwerkloosheid Om in de periode van economische crisis de instroom van jongeren in de uitkering tegen te gaan is het actieplan Jeugdwerkloosheid 2009-2011 ontwikkeld. Dit plan is in samenwerking met lokale overheden, instellingen, onderwijs en werkgevers- en werknemersorganisaties tot stand gekomen. De centrale doelstelling van het actieplan is de te verwachten stijging van de jeugdwerkloosheid tot en met 2011, met 50% terug te dringen. In totaal zijn ruim 2200 jongeren in Drenthe door middel van deze projecten ‘uitgestroomd’. Uitstroom houdt in dit geval in dat de jongeren richting school, een leerwerkbaan of een reguliere baan zijn gegaan. Uit de jongste cijfers blijkt dat wij dan ook voldoen aan de afspraken zoals verwoord in het actieplan. In 2011 zal worden bekeken welke acties succesvol zijn gebleken en hoe we dit kunnen implementeren binnen de reguliere dienstverlening. Over de verschillende acties binnen het actieplan Jeugdwerkloosheid wordt u ook in 2011 geïnformeerd door middel van de nieuwsbrief ‘Drenthe en de Jeugd’.
Uitvoering Meedoenbeleid In 2010 is het meedoenbeleid herijkt. De meedoenpremies worden in 2011 omgezet in voorzieningen in natura. Introductie stadspas In 2011 zal de stadspas worden geïntroduceerd voor alle Assenaren. Het wordt een kortingspas die de inwoners van Assen moet verleiden en moet stimuleren om mee te doen aan de activiteiten die de stad te bieden heeft. De exacte vorm wordt nu onderzocht. Doel is om ook onderdelen van het meedoenbeleid fasegewijs op te nemen in deze stadspas. Uitwerking bestuursopdracht Werk en inkomen Vanuit de participatiedoelstelling ‘Iedereen doet mee’ wordt een resultaat beoogd om alle burgers aan de onderkant van de arbeidsmarkt duurzaam te activeren en zorg te dragen voor voldoende aanbod van werk tegen zo laag mogelijke kosten. In het kader van de bestuursopdracht Werk en inkomen vindt er op dit moment een verkenning plaats naar een verregaande samenwerking tussen de gemeente, de ISD en Alescon. Op 17 februari jl. heeft u een presentatie ontvangen over de resultaten van de eerste verkenning. De aan u gepresenteerde schets, wordt op dit moment verder uitgewerkt. Deze uitwerking richt zich in de tweede fase op inzicht in de financiële rendementen van samenwerking. In april ontvangt u een brief over de voortgang van de bestuursopdracht. Stimuleren leerwerkbanen bij bedrijven en in eigen organisatie De gemeente is continu bezig met het stimuleren van leerwerkbanen binnen de gemeentelijke organisatie en bij andere bedrijven. In juni 2010 is gestart met het invullen van leerwerkbanen bij de gemeentelijke organisatie. Het accent lag hierbij op het aantrekken van jongeren onder de 27 jaar om een bijdrage te leveren aan de bestrijding van de jeugdwerkloosheid. De ambitie van het college is 10 leerwerkbanen te creëren. In de periode van juli 2010 tot maart 2011 zijn 11 leerwerkbanen ter beschikking gesteld. Hiervan zijn er 9 ingevuld. De afspraak is gemaakt dat elke dienst een aantal leerwerkbanen ter beschikking stelt. De kandidaten zijn werkzaam in verschillende functies verdeeld over de diensten. Er is een voorkeur voor de administratief/secretariële functies. De gemeente wil ook andere bedrijven vragen om leerwerkbanen binnen hun organisatie aan te bieden of te creëren. Dit stimuleren wij door middel van ons sociaal inkoopbeleid bij aanbestedingen maar ook
Voorjaarsnota 2011
pagina 39 van 68
door middel van het sluiten van samenwerkingsovereenkomsten met verschillende bedrijven en instellingen. Zo zijn er bijvoorbeeld in februari en maart nog samenwerkingsovereenkomsten gesloten met verschillende zorginstellingen. Herijking arbeidsmarktbeleid De herijking van het arbeidsmarktbeleid is afhankelijk van de resultaten van de bestuursopdracht Werk en inkomen. De uitwerking van de bestuursopdracht zal pas in het najaar bekend zijn. Hiermee schuift de herijking ook op. (Zie brief aan uw raad 20 januari 2011). Ontwikkeling Sociale Werkvoorziening Tijdens de raadsvergadering van 10 februari jl. heeft u een presentatie ontvangen van Alescon over de
ontwikkelingen binnen de sociale werkvoorziening. Tijdens deze presentatie is onder meer aandacht gegeven aan de bezuinigingen op de sociale werkvoorziening per 2011, het maatregelenpakket dat Alescon heeft ontwikkeld op basis van deze bezuinigingen en de gevolgen van de bezuinigingen voor de gemeente. Tijdens de raadsvergadering van 10 maart heeft u vervolgens de gewijzigde beleidsbegroting Alescon behandeld. Onder beleidsuitvoering 2011 wordt bij dit onderwerp nader stilgestaan. Schuldhulpverlening Als gevolg van de crisis is de verwachting dat er ook in 2011 een toename zal zijn van het aantal mensen die een beroep doen op de schuldhulpverlening.
Beleidsuitvoering 2011 ontwikkelingen/knelpunten/oplossingsrichtingen Geen bericht is goed bericht rapportage reg. beleidsuitvoering, uitvoering collegeprogramma, gevolgen kabinetsbeleid en rijksbezuinigingen
Gewijzigde begroting 2011 ISD Tijdens de raadsvergadering van 3 maart jl. is de gewijzigde begroting 2011 van de ISD besproken. De wijzigingen waren: § de klantenaantallen voor het Inkomensdeel zijn naar beneden bijgesteld; § de rijksbijdrage voor het Inkomensdeel is naar beneden bijgesteld; § de aantallen van de meedoenpremies zijn naar beneden bijgesteld; § en de kosten van de bedrijfsvoering zijn naar beneden bijgesteld. De aanpassingen in de gewijzigde begroting 2011 ISD leiden ertoe dat het verschil met de gemeentelijke begroting 2011 is teruggebracht met bijna € 1 miljoen, namelijk van € 5,1 miljoen naar € 4,16 miljoen. In de vergadering van 3 maart 2011 heeft uw raad de wens uitgesproken meer te sturen op de bedrijfsvoering van de ISD, efficiënter te werken en geen overschrijding van het budget voor de bedrijfsvoering. Met de ISD worden sturingsafspraken gemaakt om het financieel risico zoveel mogelijk te beperken. In september 2011 verwachten wij meer inzicht te geven in de ontwikkelingen in de bedrijfsvoering en daling van het financiële risico. Financiële toelichting verschil gewijzigde begroting 2011 ISD en gemeente. § Inkomensdeel (€ 2,5 miljoen nadeel): het verschil is met name ontstaan door een afnemende rijksbijdrage.
Voorjaarsnota 2011
§ Meedoen (€ 663.450 nadeel): het verschil is met name ontstaan, omdat het budget voor het Meedoenbeleid niet voldoende is om de kosten van de bijzondere bijstand en de langdurigheidstoeslag te bekostigen. Daarnaast is nog onterecht € 100.000 voor de post ‘jeugdvakantieweken’ in de gewijzigde begroting van de ISD opgenomen. Deze post is onterecht opgenomen, omdat uw raad op 16 december 2010 heeft besloten om geen aparte vergoeding voor jeugdvakantieweken te verstrekken, maar deze binnen de meedoenpremie voor kinderen aan te bieden. Hierdoor is er ook geen apart budget voor deze post in de gemeentebegroting 2011 beschikbaar gesteld. § Bedrijfsvoering (€ 1,2 miljoen nadeel): het verschil is ontstaan, omdat er in de gemeentelijke begroting een bedrag voor bedrijfsvoering is opgenomen op basis van een lagere klantenaantal. Tevens is in de gemeentelijke begroting 2011 de bezuiniging van 3% in 2011 en € 114.000 vanuit de Voorjaarsnota 2009 meegenomen. Kwijtschelding In 2009/2010 is inkomstenderving als gevolg van kwijtschelding door toegenomen vraag hoger uitgevallen dan verwacht en geraamd. Omdat we met ingang van 2011 een aanzienlijke verlaging van de afvalstoffenheffing hebben, verwachten we dat deze ontwikkeling zich in 2011 niet, of in veel mindere mate, voor zal gaan doen.
pagina 40 van 68
Noodzakelijke bijstelling programmabudget 2011 en meerjarenprognose 2012-2014 Integrale rapportage over de financiële effecten van besluitvorming en ontwikkelingen sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Gewijzigde begroting 2011 Alescon Het bestuur van Alescon heeft voor 2011 een gewijzigde begroting vastgesteld en bij de deelnemende gemeenten ingediend. Dat was om de volgende redenen noodzakelijk: § Verlaging van het (macro) rijksbudget Wsw met € 120 miljoen, ingaande 1 januari 2011 met als eis dat het aantal arbeidsplaatsen in de Wsw behouden blijft (rijkstaakstelling over het aantal arbeidsplaatsen blijft dan ook ongewijzigd). § De gebruikelijke compensatie voor lonen en prijzen 2010 en 2011 wordt niet toegekend. § De rijksbijdrage voor reïntegratie wordt met ingang van 2011 verlaagd, waardoor er sprake is van minder inkoop van uitvoering van begeleidings- en reïntegratietrajecten door Alescon. § Gemeenten hebben aangegeven te willen bezuinigen op het uitbesteden van werkzaamheden aan Alescon.
Het totale effect van bovengenoemde veranderingen op de exploitatie is door het bestuur ingeschat op circa € 5 miljoen. Het bestuur heeft een maatregelenplan opgesteld om deze last zoveel mogelijk te beperken voor de gemeenten. Met het maatregelenplan probeert Alescon circa € 3,4 miljoen te bezuinigen. In 2011 € 2,5 miljoen, oplopend naar € 3,2 miljoen in 2012 en € 3,4 miljoen in 2013. Hierdoor kan de toename van de gemeentelijke bijdragen van 2013 beperkt blijven tot circa € 1,6 miljoen totaal. Voor Assen betekent bovenstaande een stijging van de gemeentelijke bijdrage met € 747.000 in 2011, € 592.000 in 2012 en € 500.000 in 2013. Die lastenuitzetting hebben we nu via de Voorjaarsnota in onze eigen begroting en in de meerjarenprognose verwerkt.
Voortgang realisatie bezuinigingsmaatregelen producten Geen bericht is goed bericht rapportage over stand, voortgang en knelpunten die zich voordoen bij de bezuinigingen
Taakstelling: De bezuinigingstaakstelling voor het programma Werk en inkomen bedraagt in totaal € 50.000; deze taakstelling moet direct vanaf 2011 worden ingevuld. De taakstelling heeft betrekking op de uitvoering van de taken in het kader van de schuldhulpverlening door de GKB.
Het bestuur van de ISD heeft besloten een taakstelling op de bedrijfsvoering van 10% voor vier jaar in de gewijzigde beleidsbegroting 2011 ISD te verwerken. Dat betekent 2,5% per jaar (€ 250.000). Voor Assen gaat het om een bedrag van € 190.000 per jaar. Met de uitvoering van deze taakstelling wordt ook de extra opgelegde taakstelling vanuit de Voorjaarsnota 2009 van € 114.000 gerealiseerd.
Bijzonderheden Wij hechten er belang aan dat de opgelegde taakstelling van 3% (oplopend tot 7% vanaf 2012) door alle verbonden partijen in de begroting worden doorgevoerd. De kabinetsvoornemens en de daaruit voortvloeiende rijksbezuinigingen op het programma Werk en inkomen zijn de komende jaren fors. Hierdoor is onze taakstelling op Alescon achterhaald.
De bezuiniging van € 50.000 voor de GKB komt bovenop de generieke bezuiniging van 3% (oplopend tot 7% vanaf 2012). Het bestuur van de GKB heeft een structurele bezuiniging van 5% voorgesteld. Dat is niet afdoende om de bezuinigingstaakstelling van Assen te halen. In overleg met het bestuur van de GKB wordt verkend op welke wijze de taakstelling alsnog kan worden doorgevoerd.
Risico’s in de beleidsuitvoering Geen bericht is goed bericht rapportage over wijzigingen in het risicoprofiel sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Zie hierna bij 'Nieuwe ontwikkelingen'
Nieuwe ontwikkelingen van belang voor de beleidsinvulling 2012 Inventarisatie in- en externe ontwikkelingen, die meegewogen moeten worden bij de beleidsinvulling 2011 en/of 2012-2014
Omvorming Sociale Zekerheidsstelsel Op 6 december 2010 is de Tweede Kamer geïnformeerd over het kabinetsvoornemen de WWB/WIJ, Wajong en de Wsw te hervormen en decentraal uit te laten voeren door de gemeenten. De afspraken uit
Voorjaarsnota 2011
het regeerakkoord en de daarbij behorende forse rijksbezuinigingen zijn leidend bij de uitwerking van de regeling. De hervorming moet leiden tot de regeling ‘werken naar vermogen’. Hiermee wil het kabinet toe naar een regeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt pagina 41 van 68
die decentraal wordt uitgevoerd door gemeenten en/of werkpleinen. Het kabinet verwacht dat de gemeenten hiermee meer mensen laten participeren, budgetten gerichter en effectiever inzetten en kosten besparen. Op dit moment is er nog veel onduidelijkheid over de invoering van deze regeling. Wel is duidelijk dat op de verschillende budgetten die binnen de regeling vallen (WWB, Wajong en Wsw) worden gekort tot € 1 miljard in 2015 en € 2 miljard structureel. Daarnaast is duidelijk dat het streven erop is gericht om de regeling Werken naar vermogen per 1 januari 2012 in te voeren. Zodra er meer informatie is over de regeling ‘Werken naar vermogen’ en de financiële gevolgen hiervan voor Assen, informeren wij u.
Voorjaarsnota 2011
Schuldhulpverlening In verband met de economische crisis heeft het Rijk extra middelen beschikbaar gesteld over de jaren 2009 tot en met 2011. Conform uw raadsbesluit hierover hebben wij deze middelen aangewend om de toename van het aantal mensen die een beroep hebben gedaan op schuldhulpverlening te kunnen opvangen. Het is de verwachting dat het aantal mensen die een beroep doen op schuldhulpverlening per 2012 niet fors minder is, terwijl de extra rijksmiddelen op dat moment niet meer beschikbaar zijn. Dit onderwerp komt bij de raadsbehandeling over de begroting 2012 van de GKB aan de orde en wordt vervolgens meegenomen in de gemeentelijke begroting 2012.
pagina 42 van 68
Programma 9 Sport en ontspanning Bestuurlijk relevante beleidsthema’s 2011 Integrale rapportage over de stand van zaken/voortgang van de tot het programma behorende bestuurlijk relevante beleidsthema’s.
Uitvoering Nationaal actieplan sport en bewegen (NASB) In het kader van het NASB en in aansluiting op de kadernota Sport en Bewegen wordt in april 2011 de beweeg- en sportmonitor gestart in de Nationale Sportweek. In 2011 wordt een 0-meting naar het beweeggedrag van onze inwoners gemaakt, het resultaat zal na de zomer bekend zijn. Aan de hand daarvan zullen de interventies toegespitst kunnen worden. Daarnaast is een aanvang gemaakt met de interventie voor een Asser loopkalender met begeleidend aanbod gericht op inactieven. Levendig Assen, Kloppend Hart organisatie evenementen De afgelopen jaren is er steeds meer synergie ontstaan door een gecoördineerde evenementenaanpak en heeft het programma zich bewezen als sturingsinstrument. Door het extra beschikbaar gestelde geld voor evenementen (als gevolg van het wegvallen van diverse budgetten) is ook in 2011 weer een volwaardig programma Levendig Assen ontwikkeld. Thans wordt actief uitvoering gegeven aan het programma 2011: Assen zet zich ook dit jaar weer actief in voor de organisatie van de Super League City Demo Race. De organisatie van de Koninginnedag en het Bevrijdingsfestival, waar de gemeente dit jaar in haar rol van opdrachtgever zit, verlopen naar tevredenheid. Beide evenementen worden in een nieuw jasje gestoken. Met de nieuwe binnenstadsvereniging MKB (Midden- en Klein Bedrijf) en met het Gilde Bart (samenwerkingsverband van grotere ondernemers in de recreatieve en toeristische sector in Assen) wordt gekeken op welke wijze het evenementenprogramma kan worden versterkt, dan wel waar de organisatie van evenementen kunnen worden overgedragen. Uitvoeren nota’s sport en bewegen, sportaccommodaties en –subsidies Sportverkiezingen vers in het geheugen, WK-CP voorbereidingen in volle gang (WK-CP: Wereldkampioenschap Cerebrale Palsie: voor voetballers met een beperking in de hersenen), evenals voorbereiding Nationale sportweek met finale in Assen en
de Beachweek. Ondersteuning verenigingen die het moeilijk hebben op allerlei manieren. Qua sportaccommodaties ligt de verhuizing van hockeyvereniging HVA op koers en is de aanleg van het kunstgrasvoetbalveld bij voetbalverenigingen LTC en Amboina aanstaande. Tevens zal de toplaag van de atletiekbaan vervangen worden en wordt de uitbreiding van de kleedkamers bij FC (Football Club) Assen vormgegeven. Over de Stadsbroekhal wordt gerapporteerd bij de grote projecten. Inzet combinatiefunctionarissen De inzet van de combinatiefunctionarissen (medewerker die sport en bewegen stimuleert op een combinatie van domeinen, zoals onderwijs, sportvereniging en wijk) is na enige wisselingen weer op sterkte en zal dit jaar uitgebreid worden met 1,2 fte (formatie-eenheid) cultuur en 0,8 fte sportondersteuner verenigingen. De pilot (proef) op het voortgezet onderwijs is onderweg en het eerste succes is bereikt doordat alle scholen met elkaar rond de tafel zijn gekomen en samen het project omarmen. Realisatie openluchtzwembad Gewerkt wordt aan het realiseren van een openluchtzwembad voor ouders met kinderen in de leeftijd tot en met 13 jaar: deze doelgroep ontbeert de mogelijkheid tot het buiten kunnen zwemmen in Assen in een veilige en overzichtelijke omgeving. Voor ouders met kinderen tot en met 13 jaar zijn de volgende voorzieningen en faciliteiten nodig: ruime zonneweide, uitdagende speeltoestellen, zowel binnen als buiten het bad en een beperkte horecavoorziening. Het onderzoek van een extern bureau heeft opgeleverd dat voor de bouw van het buitenbad voor bovengenoemde doelgroep het terrein van De Bonte Wever de meest geschikte locatie is. Afstemming vindt plaats met De Bonte Wever om de mogelijkheid te onderzoeken om aanleg, beheer en exploitatie van het te realiseren openlucht zwembad bij De Bonte Wever neer te leggen tegen een jaarlijkse instandhouding vergoeding van structureel € 275.000. Onderzocht wordt het risico, dat deze jaarlijkse instandhouding vergoeding wordt gezien als een legale vorm van staatssteun.
Beleidsuitvoering 2011 ontwikkelingen/knelpunten/oplossingsrichtingen Geen bericht is goed bericht rapportage reg. beleidsuitvoering, uitvoering collegeprogramma, gevolgen kabinetsbeleid en rijksbezuinigingen
Sport De aanbesteding van sporthal Stadsbroek heeft in 2010 plaatsgevonden, waarna eind 2010 het ontwerp is goedgekeurd. In de eerste maanden van 2011 heeft
Voorjaarsnota 2011
de rechtbank het bouwbedrijf definitief failliet verklaard. Momenteel vinden gesprekken plaats met Rottinghuis over de eventuele overname van het project. Door dit faillissement ontstaat vertraging in de uitvoering. Hoe groot deze vertraging zal zijn is op
pagina 43 van 68
dit moment nog niet bekend, deze wordt geschat op een half jaar. Dit is afhankelijk van de uitkomsten van de gesprekken met Rottinghuis. Er is nog geen duidelijkheid over eventuele aanvullende kosten. Festiviteiten In 2011 worden Koninginnedag en het Bevrijdingsfestival onder regie van de gemeente Assen georganiseerd. Direct na de festiviteiten vindt er een evaluatie plaats en wordt het traject van de aanbesteding ingezet.
De Super League Demo Race wordt dit jaar opnieuw georganiseerd aan de Vaart. Dit tweede jaar moet uitwijzen of dit evenement kansrijk is om Assen op de kaart te zetten, aansluitend bij het speerpunt ‘Assen Motorstad’. Eveneens wordt dit jaar een visie opgesteld over de toekomst van het TT-Festival. Deze visie moet rond de zomer gereed zijn, zodat na de zomer een uitwerkingsplan ontwikkeld kan worden.
Noodzakelijke bijstelling programmabudget 2011 en meerjarenprognose 2012-2014 Integrale rapportage financiële effecten van besluitvorming en ontwikkelingen sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Vervanging toplaag atletiekbaan De toplaag van de atletiekbaan wordt vervangen. De kosten daarvan zijn geraamd op € 235.000. Voor dekking van de uit deze vervanging voortvloeiende jaarlijkse lasten ad € 18.000 is binnen de sportbudgetten dekking aanwezig. Cameratoezicht tijdens de TT: € 20.000 Het cameratoezicht tijdens de TT wordt gebruikt voor crowdcontrol (crowdcontrol: het in goede banen leiden van grote groepen mensen bij publieksevenementen zonder dat ze actief zijn bij rellen of demonstraties). Tijdens de TT 2010 is met één camera geëxperimenteerd bij het Koopmansplein. Alle betrokken diensten, zoals politie, GHOR (GHOR:
Geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen), brandweer en gemeente waren bijzonder te spreken over de resultaten. In overleg met de politie en de brandweer is inzichtelijk gemaakt waar camera's in de binnenstad moeten komen, om de publieksstromen en de drukte in de binnenstad te monitoren. Sociale Alliantie/combinatiefuncties In 2011 ontvangen we van de provincie Drenthe middelen bestemd voor de bekostiging van combinatiefuncties. Het gaat om een bedrag van € 107.000. Met het beschikbaar komen van die middelen was in de begroting tot nu toe geen rekening gehouden.
Voortgang realisatie bezuinigingsmaatregelen producten Geen bericht is goed bericht rapportage over stand, voortgang en knelpunten die zich voordoen bij de bezuinigingen
Taakstelling De in het kader van Sport en ontspanning in te vullen taakstelling bedraagt in totaal € 475.000 structureel. Invulling van de taakstelling vindt onder meer plaats door efficiënter beheer van sportgebouwen en de wijkaccommodaties, het versoberen van het voorzieningenniveau, en beperking van de toekomstige middeleninzet voor het openluchtzwembad en door inkomstenverhoging (TT-bijdrage ondernemers). Bijzonderheden
Financiën TT Voor het realiseren van een bijdrage van € 50.000, van de ondernemers in de binnenstad, is nader on-
derzoek noodzakelijk. Hiervoor is een plan van aanpak opgesteld. De uitwerking hiervan is niet voor juni gereed. De TT 2011 is reeds in juni. Gelden verwerven na de TT is niet realistisch. Daarom wordt voor het lopende jaar nog naar een alternatieve oplossing omgezien. Ondernemers in de binnenstad worden betrokken bij het opstellen van de Toekomstvisie TT-Festival, waarin ook gezocht wordt naar (financiële) partners ten gunste van de financiële draagkracht van het festival. De inkomsten uit toeristenbelasting TTcampings worden jaarlijks geïnd. Deze bedragen jaarlijks circa € 20.000. De opbrengst komt ten gunste van de algemene middelen.
Risico’s in de beleidsuitvoering (geen bericht is goed bericht) Rapportage wijzigingen in het risicoprofiel sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Sport Stadsbroek, risico’s zowel qua doorlooptijd als budget, indien opnieuw aanbesteed moet worden.
Voorjaarsnota 2011
pagina 44 van 68
Nieuwe ontwikkelingen van belang voor de beleidsinvulling 2012 Inventarisatie in- en externe ontwikkelingen, die meegewogen moeten worden bij de beleidsinvulling 2011 en/of 2012-2014
Sport Geen nieuws, realisatie volgens planningen Kadernota’s.
Voorjaarsnota 2011
pagina 45 van 68
Programma 10 Veiligheid Bestuurlijk relevante beleidsthema’s 2011 Integrale rapportage stand van zaken/voortgang van de tot het programma behorende bestuurlijk relevante beleidsthema’s
Opstellen kadernota ‘Integraal Veiligheidsbeleid’ Bij de besluitvorming over cameratoezicht heeft uw raad een amendement aangenomen, dat onder andere verwijst naar de nieuw op te stellen kadernota ‘Integraal Veiligheidsbeleid’. De strekking is, dat naast cameratoezicht ook andere middelen voorhanden zijn om de (binnen)stad veiliger te maken. In de kadernota moet de samenhang tussen de maatregelen worden aangegeven. Dit wordt meegenomen. Uitvoering project Brandveiligheid Thuis De uitvoering van het project Brandveiligheid Thuis ligt op schema. Na afronding van het project in de (laatste) wijk Kloosterveen wordt in het voorjaar/zomer een veegactie voor heel Assen gehouden. Ongeveer 25% van de huishoudens die zijn aangeschreven heeft een brandveiligheidscheck aangevraagd. Ook de reacties van de door de educatief medewerkster bezochte scholen zijn onverminderd positief. Uitvoering notitie Jeugd, alcohol en drugs In mei 2010 is de beleidsnota Jongeren, alcohol en drugs samen met het bijbehorende plan van aanpak vastgesteld. Inmiddels zijn de eerste stappen gezet om de gestelde doelen te halen. Een aanzienlijk deel van de genoemde acties in het plan van aanpak is gerealiseerd of in werking gesteld. De gemeente Assen heeft ook formeel ingestemd met het actieplan ‘Aanpak schadelijk alcoholgebruik jongeren’ van de VDG (Vereniging van Drentse Gemeenten). Dit betekent, dat de gemeente Assen een coördinerend
ambtenaar heeft aangewezen en actief deelneemt in de werkgroep Vroegsignalering. Medio maart zal er een tussenevaluatie van het plan van aanpak worden aangeboden aan uw raad. Hierin wordt de stand van zaken nader omschreven. Uitvoering startnotitie Cameratoezicht in Assen Het voorstel over cameratoezicht is, inclusief een amendement, aangenomen. Het besluit en de uitvoering zullen worden verwerkt in een plan van aanpak, dat ter informatie aan uw raad wordt aangeboden. De voorbereiding op cameratoezicht tijdens de TT is gestart. Evaluatie en uitbreiding stadstoezicht De evaluatie en uitbreiding van stadstoezicht zijn onderdeel van de bestuursopdracht ‘Toezicht en Handhaving’. In het projectplan is opgenomen, dat de evaluatie van stadstoezicht uiterlijk in het najaar van 2011 gereed moet zijn. Uitvoering beleidsnotitie De nieuwe rode jas Op 19 november 2009 heeft uw raad ingestemd met het beleidsplan De nieuwe rode jas. Het beleidsplan geeft aan wat de ontwikkelrichting van de brandweerzorg in Assen moet zijn voor de periode 20102013. In het voorjaar van 2011 wordt een eerste ‘Stand van zaken beleidsplan’ opgemaakt. Met name de opdracht meer transparant en planmatig te werken is voortvarend opgepakt getuige de vele plannen, programma’s en rapportages die geproduceerd zijn (of die bijna klaar zijn, waaronder dus de eerste ‘Stand van zaken beleidsplan’).
Beleidsuitvoering 2011 ontwikkelingen/knelpunten/oplossingsrichtingen Geen bericht is goed bericht rapportage reg. beleidsuitvoering, uitvoering collegeprogramma, gevolgen kabinetsbeleid en rijksbezuinigingen
Paraatheid brandweer In 2008 is door de raad besloten om geld beschikbaar te stellen om met ingang van 2013 de eerste tankautospuit tussen 08.00-16.30 uur te bemensen met brandweerpersoneel dat overdag op de kazerne aanwezig is (hiervoor is met ingang van 2008 gefaseerd geld gereserveerd). Vooruitlopend op 2013 is per 1 januari 2010 reeds gestart met het deels invullen van het rooster tussen 08.00-16.30 uur met dagdienstmedewerkers: dit vanwege de steeds nijpender wordende problemen om overdag het rooster gevuld te krijgen met vrijwilligers. De eerste ervaringen maken duidelijk, dat overdag nog maar een enkele vrijwilliger beschikbaar is en nagenoeg het hele rooster gevuld moet worden met dagdienstmedewerkers. Het aantal dagdienstmedewerkers, dat voor de repressieve dienst ingezet kan worden, is echter nog beperkt en hierop nog niet ingesteld. Met kunst en Voorjaarsnota 2011
vliegwerk worden de roosters op dit moment gevuld in afwachting van de geplande uitbreiding in fte’s (formatie-eenheden). Ontwikkelingen brandweer in district Noord Op 7 juli 2010 hebben de burgemeesters, gemeentesecretarissen en brandweercommandanten van de vijf gemeenten in het district Noord- en MiddenDrenthe van de Hulpverleningsdienst Drenthe geconstateerd, dat er voldoende draagvlak is om een samenwerking te starten om te komen tot een virtuele backoffice (backoffice: in Noord- en MiddenDrenthe gaan de beroepsmedewerkers van de gemeentelijke brandweerdiensten in één organisatie samenwerken). Terwijl deze medewerkers verspreid zijn over verschillende kantoorlocaties, heeft de samenwerking plaats via hetzelfde computersysteem. Hierna is in november 2010 een kwartiermaker aangesteld met als opdracht in 2011 deze virtuele backpagina 47 van 68
office vorm te geven. In februari 2011 hebben de burgemeesters van de vijf deelnemende gemeenten een intentieverklaring ondertekend om te komen tot
een gezamenlijke virtuele backoffice. Als alles naar wens verloopt, kan in de zomer van 2011 een samenwerkingsovereenkomst worden opgesteld.
Noodzakelijke bijstelling programmabudget 2011 en meerjarenprognose 2012-2014 Integrale rapportage financiële effecten van besluitvorming en ontwikkelingen sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Overdracht piketvoertuig aan de HVD Als onderdeel van Regionale Regeling Operationele Leiding is het piketvoertuig van de gemeentelijke brandweer is begin dit jaar onder gelijktijdige verrekening van de boekwaarde overgedragen aan de HvD. De boekwaarde van het voertuig bedroeg op dat moment € 14.000. Cameratoezicht in Assen: aanstellen projectleider € 25.000 Uw raad heeft besloten middelen beschikbaar te stellen voor proef met cameratoezicht tijdens de TT. De
kosten hiervan bedragen € 25.000 en worden gedekt uit de post voor onvoorziene uitgaven. De taken van de projectleider worden beschreven in een kort plan van aanpak. De prioriteit ligt bij het onderzoeken van de mogelijkheden en wenselijkheid van cameratoezicht door ondernemers in het centrum. Initiatieven zullen worden verwerkt in voorstellen die vervolgens worden aangeboden aan de raad.
Risico’s in de beleidsuitvoering (geen bericht is goed bericht) Rapportage wijzigingen in het risicoprofiel sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Geen bijzonderheden.
Voortgang realisatie bezuinigingsmaatregelen producten Geen bericht is goed bericht rapportage over stand, voortgang en knelpunten die zich voordoen bij de bezuinigingen
Taakstelling De totale taakstelling op het programma Veiligheid bedraagt € 212.000. In 2011 wordt hiervan € 117.000 ingevuld. Dat gebeurt onder meer door beperking van de beleidsinzet, door geen drinkwater meer als blusmiddel te gebruiken en door wijziging in de alarmering. Bijzonderheden De met ingang van 2012 vastgestelde bezuiniging van € 50.000 op de bluswatervoorziening kan niet eerder gerealiseerd worden dan in 2014. Dit heeft te
maken met de opzegtermijn van twee jaar van het huidige contract met de Waterleidingmaatschappij Drenthe. Om die reden moet in 2012 en 2013 gebruik worden gemaakt van alternatieve (incidentele) bezuinigingsopties. Voor een deel van de taakstelling Veiligheid (€ 50.000) moeten nog concrete maatregelen worden vastgesteld. In 2011 vindt invulling voorlopig incidenteel plaats (inzet vervangingsbudget voertuig en budgettaire ruimte bijplaatsen sirene). Vanaf 2012 zijn structurele maatregelen beschikbaar.
Nieuwe ontwikkelingen van belang voor de beleidsinvulling 2012 Inventarisatie in- en externe ontwikkelingen, die meegewogen moeten worden bij de beleidsinvulling 2011 en/of 2012-2014
Brandweerduiken Naar verwachting vindt voor de zomer 2011 in het bestuur van de Hulpverleningsdienst Drenthe besluitvorming plaats over een regionale visie op het brandweerduiken. De uitkomst van deze besluitvor-
Voorjaarsnota 2011
ming is bepalend voor het met ingang van 2012 wel of niet halen van de in de begroting opgenomen inkomsten voor het uitvoeren van regionale taken.
pagina 48 van 68
Programma 11 Duurzaamheid en milieu Bestuurlijk relevante beleidsthema’s 2011 Integrale rapportage over de stand van zaken/voortgang van de tot het programma behorende bestuurlijk relevante beleidsthema’s
Verduurzamen Assen en verminderen lokale CO2uitstoot Door een veranderende maatschappelijke en politieke context (nieuwe regering, nieuw college), bestpractises uit den lande en voorwaarden uit (financiele) partnerschappen worden veel projecten uit het Uitvoeringsprogramma Duurzaamheid omgevormd. Van aanbod gedreven projecten (financiering in maatregelen, zoals subsidies) naar projecten waarin het faciliteren van vraag en aanbod voorop staat. Waar toekomstige besparingen worden meegenomen in afspraken omtrent projectfinanciering. Met nog meer oog voor de lokale markt, strategische belangen en partnerschappen. Hierdoor worden de gelden uit het Duurzaamheidsfonds en het provinciale Klimaatcontract effectiever ingezet, waardoor uiteindelijk meer projecten kunnen worden gefinancierd. Deze omvorming in de aanpak van onze duurzaamheidsdoelstellingen vraagt een grotere en meer diverse inzet van het gemeentelijk apparaat en een nog sterkere programmatische aansturing. Hier zijn eind 2010, begin 2011 veel afspraken over gemaakt. Het digitale energieloket van Assen, dat januari 2010 werd gelanceerd, is de eerste concrete stap in het verbeteren van de energieprestatie van de bestaande woningvoorraad. Vooral de tool waarmee bewoners en bedrijven door het invullen van hun adres zicht krijgen op de warmte-uitstraling van hun pand en zien over hoeveel jaar er geld bespaard wordt door een investering in zonnepanelen is een voorbeeld van de vraagcreërende rol van de gemeente. Het besluit om in gemeentelijke panden ‘slimme meters’ te plaatsen zal bijdragen aan een andere financieringswijze van energiebesparende maatregelen. Met scholen zijn in februari 2011 gesprekken geweest over de financiering van zonnepanelen op scholen, wat moet leiden tot een intentieovereenkomst voor de zomer. De eerste elektrische grandprix op het TT-circuit (september 2010) is niet alleen uniek voor de motorsport in Europa geweest. Het thema biedt tevens kansen voor de ontwikkeling van de Toeristisch Recreatieve Zone in Assen-Zuid. In 2011 staat niet alleen een nieuwe elektrische race op de agenda, maar zal het thema Duurzaamheid op gelijke wijze meer aansluiting zoeken bij sensortechnologie, TT en het lokale bedrijfsleven. Uit onderzoek in 2010 blijkt dat de ontwikkeling van Assen-Zuid en Kloosterveen III CO2-neutraal te realiseren is, maar dat de gemeente nu vooral moet gaan praten met haar stakeholders over de financiering, juridische inbedding en organisatie van een bij deze gebieden passend ontwikkelmodel. Centrale vraag daarbij is, welke rol de gemeente Assen op Voorjaarsnota 2011
zich gaat nemen om er voor te zorgen dat ook de markt de ambities oppakt. Voor Assen-Zuid is met het Rijk, de provincie en Energy Valley een MIRTvervolgtraject ingezet. Dit moet in juli 2011 leiden tot een realisatiestrategie. In Kloosterveen III bestaan de eerste stappen uit een stakeholdersanalyse en marktconsultatie. De opgedane ervaring in beide gebiedsontwikkelingen worden benut voor alle projecten binnen de FlorijnAs.
Versterken van het milieubeheer en milieubewustzijn In februari 2011 hebben we de bodemvisie van de gemeente Assen goedgekeurd. In deze visie is een (ruimtelijk) beoordelingskader opgenomen, waarmee de belangen van bijvoorbeeld drinkwaterwinningen en het gebruik van bodemenergie beter beschermd kunnen worden. De kansen voor het gebruik van bodemenergie worden voor de zomer van 2011 gepresenteerd in de energiekaart van Assen. Hiervoor zijn in het voorjaar van 2011 alle vragers van warmte en elektriciteit in kaart gebracht. In november 2010 had Assen de landelijke primeur van een Multifunctionele Flora en Fauna accommodatie. Deze ecologische toren op het voormalige gasfabriekterrein past binnen de doelen van de Duurzaamheidsvisie om de stedelijke ecologie bij nieuwbouwprojecten te stimuleren. In 2011 zullen ook elders in de stad tientallen nestkasten worden ingebouwd. Ook met woningcorporaties zijn hierover afspraken gemaakt. Bevorderen maatschappelijk en betrokken ondernemen Met het lokale bedrijfsleven zal in het voorjaar van 2011 een project worden gestart om het aanbod van energiebesparende diensten en producten makkelijker bij potentiële investeerders onder de aandacht te krijgen. Vraag en aanbod komen samen in een wijkaanpak, die voor de winter van 2011 moeten leiden tot (gezamenlijke) investeringen. Uitvoering duurzaam terreinbeheer Met Stichting Assen voor Assen wordt in het voorjaar van 2011 een plan van aanpak opgesteld voor een pilot waarin het particuliere terreinbeheer van parkmanagementverenigingen gelijk geschakeld wordt aan het duurzame openbare terreinbeheer van de gemeente Assen. Stichting Assen voor Assen zoekt naar werkinzet van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Deze pilot kan als voorbeeld dienen voor maatschappelijk betrokken ondernemen.
pagina 49 van 68
Afvalaanbod, invoering containermanagement en invoering tariefdifferentiatie De gescheiden inzameling van plastic is geëvalueerd. Wij besluiten dit voorjaar over een proef om
het inzamelresultaat te verbeteren, als voorbereiding op tariefdifferentiatie. Uw raad zal bij besluitvorming over tariefdifferentiatie de beschikking hebben over de resultaten van deze proef. De invoering van containermanagement wordt momenteel opgepakt.
Beleidsuitvoering 2011 ontwikkelingen/knelpunten/oplossingsrichtingen Geen bericht is goed bericht rapportage reg. beleidsuitvoering, uitvoering collegeprogramma, gevolgen Kabinetsbeleid en rijksbezuinigingen
Geen bijzonderheden.
Noodzakelijke bijstelling programmabudget 2011 en meerjarenprognose 2012-2014 Integrale rapportage financiële effecten van besluitvorming en ontwikkelingen sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Onderdekking afvalstoffenheffing In het kader van de beleidsinvulling 2011-2014 is tot een substantiële verlaging van de afvalstoffenheffing besloten. Het als gevolg daarvan in 2011 en 2012 optredende budgettaire nadeel is in het dekkingsplan begroting 2011 van november 2010 ingeschat op € 0,8 miljoen jaarlijks. Op basis van de in december
2010 door uw raad vastgestelde tarieven en de daarin opgenomen maatregelen bedraagt die onderdekking echter slechts € 0,4 miljoen per jaar. Inzet duurzaamheidsfonds Er wordt in 2011 € 25.000 aan het Duurzaamheidsfonds onttrokken ten behoeve van het project ‘frisse scholen’ (Huisvesting Onderwijs).
Voortgang realisatie bezuinigingsmaatregelen producten Geen bericht is goed bericht rapportage over stand, voortgang en knelpunten die zich voordoen bij de bezuinigingen
Taakstelling De totale taakstelling Duurzaamheid en milieu bedraagt € 687.000. Deze taakstelling wordt direct en volledig vanaf 2011 ingevuld. Het integraal opnemen in de heffingsgrondslagen van inkomstenderving als gevolg van het kwijt-
schelden van de afvalstoffenheffing en rioolrecht is in dit verband de belangrijkste maatregel. Bijzonderheden De taakstellingen zijn met de vaststelling van de tarieven afvalstoffenheffing en rioolrecht 2011 in december jl. inmiddels nagenoeg gerealiseerd.
Risico’s in de beleidsuitvoering Geen bericht is goed bericht rapportage wijzigingen in het risicoprofiel sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Geen bijzonderheden.
Nieuwe ontwikkelingen van belang voor de beleidsinvulling 2012 Inventarisatie in- en externe ontwikkelingen, die meegewogen moeten worden bij de beleidsinvulling 2011 en/of 2012-2014
Geen bijzonderheden.
Voorjaarsnota 2011
pagina 50 van 68
Programma 12 Bouwen en wonen Bestuurlijk relevante beleidsthema’s 2011 Integrale rapportage over de stand van zaken/voortgang van de tot het programma behorende bestuurlijk relevante beleidsthema’s
Voldoende woningbouw in Assen conform Woonplan Assen en Regiovisie Ook in 2011 zal het moeilijk worden de gewenste/afgesproken woningproductie te realiseren als gevolg van de stagnerende woningmarkt. Momenteel zijn er in de gemeente circa 350 woningen in aanbouw. Op grond van de actuele inzichten wordt dit jaar een productie van circa 150 woningen verwacht. Realisatie van woonservicezones Het Plan van Aanpak Woonservicezones is klaar en wordt binnenkort voor besluitvorming aan het college voorgelegd. In mei wordt gestart met de pilots wijkservicepunten in Assen-Oost en Kloosterveen. Deze zullen naar verwachting in september operationeel zijn. Er heeft een eerste bestuurlijk overleg plaatsgevonden van de Regiegroep Wonen, Zorg en Participatie. De deelnemende organisaties hebben positief op dit initiatief gereageerd.
Zorgen voor een gevarieerd en duurzaam woningaanbod Deze doelstelling staat als gevolg van een achterblijvende woningproductie onder druk. Er worden vooral minder koopwoningen gerealiseerd door de afwachtende houding van de woonconsument. De stijging van de hypotheekrente in het vierde kwartaal van 2010 en de aangescherpte normen voor de Nationale Hypotheekgarantie dragen zeker niet bij aan een spoedig herstel van de koopmarkt. Uitvoering nota Grondbeleid en Grondprijsbeleid Momenteel wordt gewerkt aan de Strategische afwegingsnotitie Grondbedrijf. Op basis van de resultaten van de jaarrekening 2010 en een aanzet voor de begroting 2012 en verder (meerjarenbegroting) wordt de positie van het Grondbedrijf geactualiseerd. Het financiële beslag van de diverse bestuurlijk relevante projecten zullen in beeld gebracht worden, tegen elkaar worden afgewogen en worden afgezet tegen de beschikbare financiële middelen binnen het Grondbedrijf. In juli zal uw raad hierover keuzes worden voorgelegd.
Beleidsuitvoering 2011 ontwikkelingen/knelpunten/oplossingsrichtingen Rapportage reguliere beleidsuitvoering, uitvoering collegeprogramma, gevolgen kabinetsbeleid en rijksbezuinigingen
Aanvalsplan woningbouw Het is niet denkbeeldig dat bepaalde groepen woningzoekenden moeite gaan krijgen om passende huisvesting te verwerven bij aanhoudende stagnatie in de woningproductie. Er wordt gewerkt aan een ‘Aanvalsplan woningbouw’ waarin de mogelijkheden worden afgetast om de woningbouw te stimuleren. Daarbij wordt onder andere gedacht aan extra inzet van middelen voor de startersregeling. Huisvesting Statushouders Assen heeft, net als de meeste andere Drentse gemeenten, een achterstand in de realisatie van de
taakstelling huisvesting statushouders die door het Rijk is/wordt opgelegd. Dit probleem wordt onder regie van de provincie (toezichthouder) aangepakt door regionale samenwerking te bevorderen. Verder zullen met de woningcorporaties Actium en Woonconcept volumeafspraken worden gemaakt om voldoende woningen voor deze doelgroep beschikbaar te krijgen. Bouwleges Op dit moment blijven de leges iets achter ten opzichte van de raming maar bijstelling op dit punt is nog niet aan de orde.
Noodzakelijke bijstelling programmabudget 2011 en meerjarenprognose 2012-2014 Geen bericht is goed bericht rapportage financiële effecten van besluitvorming en ontwikkelingen sinds vaststelling Begroting 2011
Welstandstoezicht Het gemeentelijke welstandstoezicht wordt geëvalueerd. De kosten hiervan zijn geraamd op € 40.000. Kosten worden gedekt uit het budget voor onvoorziene uitgaven.
Voorjaarsnota 2011
pagina 51 van 68
Voortgang realisatie bezuinigingsmaatregelen producten (geen bericht is goed bericht) Rapportage over stand, voortgang en knelpunten die zich voordoen bij de bezuinigingen
Taakstelling Voor het programma Bouwen en wonen zijn tot dusverre geen bezuinigingstaakstellingen vastgesteld.
Risico’s in de beleidsuitvoering Geen bericht is goed bericht rapportage wijzigingen in het risicoprofiel sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Taakstelling huisvesting statushouders Formeel moet de provincie ‘in plaats treden’ van een gemeente die niet voldoet aan haar taakstelling. De kosten daarvan komen voor rekening van de gemeente. Recentelijk is door de provincie richting
rijksoverheid aangegeven dat zij niet voornemens is dit te doen, omdat de Drentse gemeenten zich voldoende inspannen om de achterstanden weg te werken.
Nieuwe ontwikkelingen van belang voor de beleidsinvulling 2012 Inventarisatie in- en externe ontwikkelingen, die meegewogen moeten worden bij de beleidsinvulling 2011 en/of 2012-2014
Geen bijzonderheden.
Voorjaarsnota 2011
pagina 52 van 68
Programma 13 Algemene dekking Bestuurlijk relevante beleidsthema’s 2011 Integrale rapportage over de stand van zaken/voortgang van de tot het programma behorende bestuurlijk relevante beleidsthema’s.
Rijksbeleid, gemeentefonds en rijkskortingen Het afgelopen jaar is veel gespeculeerd over de hoogte van de kortingen op het gemeentefonds als gevolg van Rijksbezuinigingen en over de vormgeving ervan. Het nieuwe Regeerakkoord, de Miljoenennota 2011 en de Startnota bieden daarover inmiddels meer duidelijkheid. Belangrijk gegeven feit is dat de koppeling van het gemeentefonds aan de rijksuitgaven vanaf 2012 wordt hersteld. Dat betekent dat het gemeentefonds vanaf dat jaar via die koppeling niet alleen bijdraagt in de geplande Rijksbezuinigingen maar ook meedeelt in de voor
Accressen/kortingen gemeentefonds * € 1 miljoen Bruto accressen (cf Miljoenennota) Aandeel rijksbezuinigingen Regeerakkoord Herrekening rijksbezuiniging Startnota Cumulatieve netto accressen 2012-2015
Belangrijke nuancering die bij deze cijfers hoort is dat het slechts om eerste indicaties gaat gebaseerd op door het kabinet veronderstelde groeicijfers van de economie en lage inschattingen van de loon- en prijsontwikkeling. De indicaties bieden geen zekerheid voor de toekomst. De financiële gevolgen van de rijksbezuinigingen (€ 1,6 miljard vanaf 2015) zijn in de prognoses verwerkt. De nu afgegeven prognoses steken positief af bij de inschattingen die we tot nu zelf hebben gemaakt. Het financieel perspectief verbetert dan ook licht ten opzichte van het beeld bij de begroting in november 2010 Belangrijk voor het totaalbeeld is wel dat het ‘slechts’ gaat om nominale groei. Dat houdt in dat uit het accres ook de effecten van de in de komende periode optredende inflatie moet worden opgevangen. Omvang bezuinigingen gemeentefonds 2012-2015 Het regeerakkoord en de Startnota bevatten de kaders voor het verloop van het gemeentefonds in de periode 2012-2015. De rijksbezuinigingen zijn daarin verdisconteerd. Omvang en opbouw daarvan luiden als volgt: § Regeerakkoord; korting oplopend van € 286 miljoen in 2012 tot € 1.239 miljoen met ingang van 2015; § Startnota; aanvullende korting van € 54 miljoen in 2012 oplopend tot € 392 miljoen met ingang van 2015. De totale korting op het gemeentefonds komt daarmee voor nu uit op ruim € 1,6 miljard. Assen mist hierdoor jaarlijks uiteindelijk circa € 6,2 aan inkomsten. Voorjaarsnota 2011
de komende jaren verwachte groei van de rijksuitgaven. Eerste prognose accressen 2012-2015 De eind vorig jaar verschenen decembercirculaire bevat voor het eerst sinds lange tijd weer een prognose van de accressen. Die prognoses zijn gebaseerd op de Miljoenennota 2011 en gaan uit van een zich voorzichtig doorzettend economisch herstel. Bij herstel van de koppeling wordt nu een cumulatieve groei van het fonds voorzien van per saldo (inclusief bezuinigingen) € 599 miljoen in 2015. De opbouw van die groeiaccressen ziet er als volgt uit: 2012 332 - 286 - 54 -8
2013 854 - 647 - 136 + 71
2014 1.482 - 979 -56 + 447
2015 2.230 - 1.239 - 392 + 599
Andere via het gemeentefonds lopende rijksbezuinigingen Het kabinet gebruikt het gemeentefonds buiten de koppeling om ook voor het inboeken van een aantal op andere beleidsterreinen liggende bezuinigingen. Het gaat daarbij voor zover nu bekend om de volgende maatregelen: § invoering van de regionale omgevingsdiensten (Rud’s); korting van € 100 miljoen; § selectieve en gerichte toepassing van schuldhulpverlening; korting van € 20 miljoen; § begrenzing normering armoedebeleid op 110% van het wettelijk minimumloon; korting € 40 miljoen; § vermindering van het aantal lokale politieke ambtsdragers; korting van € 110 miljoen. De totale korting als gevolg van deze maatregelen loopt op van € 110 miljoen in 2012 tot € 270 miljoen structureel vanaf 2015. De exacte gevolgen voor onze gemeente zijn nu nog niet aan te geven; die zijn afhankelijk van de wijze waarop de maatregelen uiteindelijk via het gemeentefonds zullen worden verdeeld. Op basis van globale benadering schatten we de blijvende financiële schade nu in op € 0,4 miljoen in 2012.; daarna loopt de schade op tot circa € 1,0 miljoen met ingang van 2015. Met deze specifieke maatregelen hebben we tot nu geen rekening gehouden. Bij gemeenten en de VNG bestaat grote weerstand tegen deze aanpak. Die weerstand concentreert zich op dit moment met name op de efficiencykorting in verband met de invoering van de Rud’s. Naast de hier genoemde maatre-
pagina 53 van 68
gelen bezuinigt het Kabinet de komende jaren ook op andere beleidsterreinen. Die maatregelen raken met name de zogenoemde onderkant van de arbeidsmarkt. Informatie over beleidsinhoudelijk en financiële gevolgen daarvan treft u aan bij de rapportage over de betrokken begrotingsprogramma’s .
Overzicht financiële gevolgen Assen De financiële vertaling van de maatregelen en kabinetsplannen ziet er, afgezet tegen de tot dusverre in de eigen meerjarenbegroting 2012-2014 gehanteerde uitgangspunten, als volgt uit.
Cumulatieve effecten 2012-2015 2012 2013 Assen * € 1 miljoen oud nieuw oud nieuw Brutoaccressen (nominaal) pm 1,3 pm 3,3 - Eigen aanname 1% groei 0,6 1,3 - Bezuinigingen Regeerakkoord -1,1 -1,1 -2,5 -2,5 - Herrekening bezuinigingen cf Startnota -0,2 -0,5 Netto accressen (nominaal) - 0,5 0,0 -1,2 0,3 Overige kortingen gemeentefonds - normering lokaal inkomensbeleid -0,2 -0,2 - selectieve/gerichte schuldhulpverlening -0,1 -0,1 - regionale omgevingsdiensten -0,2 -0,3 - vermindering politieke ambtsdragers Totaal effect -0,5 -0,5 -1,2 0,3 * het jaar 2015 komt tot dusverre niet in de eigen meerjarenprognose voor.
Afwikkeling maatregelen naar aanleiding van evaluatie reservepositie In de aanloop naar de begroting 2011 en de beleidsvoorbereiding 2011-2014 hebben we de gemeentelijke reservepositie integraal doorgelicht. Dit was noodzakelijk met het oog op het oplossen van een tweetal acute knelpunten in het bestaande reservebestand. Het betrof het aanvullen en weer op het minimaal vereiste peil brengen van onze algemene reserve en het regelen van adequate en tijdige aanvullende voeding van de reserve grote projecten. Dat laatste was nodig met het oog op het dekken van de daarop in de komende jaren rustende verplichtingen. Door herschikking binnen het totaal van de reservemiddelen zijn we er in geslaagd beide knelpunten op te lossen. Daarmee verband houdende maatregelen zijn in november jl. met het Uitvoeringsprogramma
2014 oud nieuw pm 5,7 1,9 -3,7 -3,7 -0,2 -1,8 1,7 -1,8
-0,2 -0,1 -0,4 1,0
2015* oud nieuw pm 8,5 2,6 -4,7 -4,7 -1,5 -2,1 2,3 -2,1
-0,2 -0,1 -0,4 -0,4 1,2
2011-2014 door uw raad vastgesteld. De financieel administratieve afwikkeling heeft direct aansluitend in de jaarrekening 2010 zijn beslag gekregen. Bestuursopdracht organisatieontwikkeling/het nieuwe werken Op de informatieve bijeenkomst van 31 januari jl. is uw raad geïnformeerd over de stand en voortgang van de organisatieontwikkelingen en de daarin dit jaar verder te zetten stappen. Kernbegrippen voor de nieuwe organisatie zijn kwaliteit en deskundigheid, samenwerking, transparantie en doelmatigheid. Inmiddels is, vanuit de eigen organisatie, een programmamanager aangesteld die samen met de directie de organisatieontwikkeling verder zal gaan trekken. Ook implementatie van het zogenoemde nieuwe werken is onderdeel van dit proces.
Beleidsuitvoering 2011 ontwikkelingen/knelpunten/oplossingsrichtingen Geen bericht is goed bericht rapportage reg. beleidsuitvoering, uitvoering collegeprogramma, gevolgen kabinetsbeleid en rijksbezuinigingen
Financiering Gebruikmakend van de relatieve gunstige situatie op de geld- en kapitaalmarkt hebben we eind 2010 en begin 2011 voor een totaalbedrag van € 37 miljoen aan nieuwe laagrentende vaste geldleningen afgesloten. De leningen zijn bestemd voor consolidatie van vlottende schulden en financiering van in voorbereiding en in uitvoering zijnde investeringen. In het kader van de treasury wordt onderzocht of het wenselijk en financieel haalbaar is om een aantal naar de huidige maatstaven relatief hoogrentende vaste geldleningen vervroegd af te lossen c.q. af te kopen. Als dat financieel aantrekkelijk zou zijn zullen we daarover in de begroting 2012 rapporteren.
Voorjaarsnota 2011
Beleggingen Op basis van de nu bekende informatie zullen de in 2011 te ontvangen dividenden uit de deelneming in de BNG, Enexis, Attero en PBE niet volledig conform de begroting worden gerealiseerd. Op grond van de jaarstukken 2010 van de Verkoopvennnootschap bv zal in 2011 een interim-dividend worden uitgekeerd in verband met de gefaseerde afloop van de reservering voor garanties bedrijfsrisico’s RWE. Als deze middelen beschikbaar komen vloeien ze toe aan de Reserve opbrengst Essentaandelen.
pagina 54 van 68
Noodzakelijke bijstelling programmabudget 2011 en meerjarenprognose 2012-2014 Integrale rapportage over de financiële effecten van besluitvorming en ontwikkelingen sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Onvoorzien/incidenteel Het budget voor onvoorziene uitgaven is in de afgelopen maanden gericht als dekkingsmiddel voor kosten van activiteiten waarvoor in de begroting elders geen dekking beschikbaar was. Het ging daarbij om de kostendekking van de bodemsanering van de voormalige zoutloods, de second opinion op de bouw en de toekomstige exploitatie van De Nieuwe Kolk, de evaluatie Kleurrijk Assen en het welstandstoezicht en voor de proef met het cameratoezicht. Het totaalbeslag op de post onvoorzien bedraagt € 360.000. Het nog resterende budget bedraagt € 188.000. Financiering en belegging Er is in de afgelopen maanden voor een totaalbedrag van € 37 miljoen aan nieuwe vaste geldleningen afgesloten. De hiervoor overeengekomen rente ligt lager dan het rentepeil waarmee in de begroting wordt gerekend. Per saldo is in 2011 sprake van een budgettair voordeel van circa € 550.000. Een deel van het voordeel is in het kader van het dekkingsplan begroting 2011 reeds ingeboekt. Het resterende deel wordt nu in de begroting verwerkt. De na 2011 optredende financiële effecten worden vooralsnog budgettair neutraal geraamd. Dit houdt verband met de vanaf dat jaar reeds op grond van eerdere bezuinigingen ingeplande inverdientaakstellingen. Begin dit jaar is met het bestuur van het Plateau overeenstemming bereikt over financiële ontvlechting. Een van de onderdelen van die ontvlechting betreft de overdracht van reservemiddelen. Voor de gemeente resulteert die overdracht in een derving van zogenoemde bespaarde rente van € 225.000. Algemene uitkering De raming van de Algemene uitkering is geactualiseerd op basis van maatregelen en autonome ontwikkelingen die na vaststelling van de begroting bekend zijn geworden. Het gaat daarbij om maatrege-
len in de december- en maartcirculaire en om bijstelling op grond van autonome ontwikkeling in landelijk en lokale verdeelparameters. De bijstelling van de Algemene uitkering in verband hiermee bedraagt € 262.000. Daarnaast hebben we in de jaarschijf 2011 van de voor kostendekking van de FlorijnAs bestemde RSP-gelden € 7,3 miljoen in de raming opgenomen. De hoogte hiervan was tot dusverre niet bekend. De middelen worden toegevoegd aan de voor dit doel ingestelde voorziening RSP. Voor het overige hebben we de financiële prognoses voor het toekomstig beloop van de algemene uitkering op hoofdlijn aangepast aan de hieromtrent in het regeerakkoord en de Startnota opgenomen informatie. Parallel daaraan hebben we de in de meerjarenprognose opgenomen stelposten in verband met loon- en prijsstijging verhoogd met jaarlijks € 0,6 miljoen. Gemeentebrede bezuinigingstaakstelling Er is alsnog besloten om de gemeentelijke bijdrage ten behoeve van Bruce en Brian ook na 2011 voort te zetten. De lastenuitzetting van € 45.000 die hier met ingang van 2012 het gevolg van is, wordt gedekt door een overeenkomstige verhoging van de bezuinigingsopdracht. Inzet reserves Afgelopen maanden is voor kostendekking van een beperkt aantal specifieke activiteiten gericht gebruik gemaakt van de inzet van reservemiddelen. In totaal betreft het een beslag van € 358.000. Het gaat onder meer om de dekking van de kosten van het onderhoud van braakliggende terreinen, de aanleg van het Daan Huizingapad, deelname aan het project frisse scholen, het project energiemonitoring en het oplossen van een budgettair knelpunt in het vrijwilligersbeleid.
Voortgang realisatie bezuinigingsmaatregelen producten Geen bericht is goed bericht rapportage over stand, voortgang en knelpunten die zich voordoen bij de bezuinigingen
Taakstelling Op het programma Algemene dekking drukt een bezuinigingstaakstelling van ruim € 1,9 miljoen. Hiervan moet met ingang van 2011 € 1,8 miljoen worden ingevuld. De taakstelling bestaat uit een extra verhoging van de Ozb-tarieven en het met behulp van de inzet van een deel van de Essent-gelden vrijspelen van budgettaire ruimte door het aftoppen/extra afschrijven op nieuwe en/of bestaande gemeentelijke investeringen. Voorjaarsnota 2011
Daarnaast is vanaf 2012 extra groei in de opbrengst van de toeristenbelasting ingepland. Bijzonderheden De verhoging van de Ozb-tarieven is in december 2010 geëffectueerd. De voor aftopping/extra afschrijving in aanmerking komende investeringen moeten nog worden geselecteerd.
pagina 55 van 68
De omvang van de volumegroei in de toeristenbelasting wordt bepaald bij, dan wel opgenomen in, de begroting 2012.
Risico’s in de beleidsuitvoering Geen bericht is goed bericht rapportage wijzigingen in het risicoprofiel sinds de vaststelling van de Begroting 2011
Renteontwikkelingen Centrale Banken hebben de rente vanaf 2009 nadrukkelijk ingezet als instrument om de economische groei te stimuleren. Het rentepeil op de geld- en kapitaalmarkt is daardoor op een historisch laag niveau terechtgekomen. Algemene verwachting is dat de rente vroeg of laat wel moet gaan stijgen. Sinds 2009 wordt ook in de eigen begroting gewerkt met een verlaagd renteniveau. Bij de opstelling van de begroting 2012 zullen we moeten beoordelen of en hoelang we dat lage niveau kunnen handhaven. Kabinetsbeleid Rijksbeleid is door de jaren heen continue bron van onzekerheid en financieel risico. De Rijksbegroting en Miljoenennota 2012 zullen moeten uitwijzen of het nu zittende kabinet meer en/of nieuwe financiële verrassingen voor de gemeenten in petto heeft dan waarmee thans wordt gerekend.
heeft hierover in maart jl. een zienswijze gegeven. De ISD hanteert op onderdelen andere c.q. minder gunstige prognoses en komt daardoor uit op andere ramingen dan waarmee we in onze eigen begroting rekening houden. De afwijking bedraagt in totaal € 4,1 miljoen. Wij hebben er, tegen de achtergrond van een zich herstellende economie en de vele onzekerheden die er op dit moment zijn, voor gekozen dit verschil voorlopig als een financieel risico aan te merken en om de betrokken budgetten in de gemeentebegroting daar nu, dat wil zeggen in deze Voorjaarsnota, nog niet op aan te passen. Wij volgen de ontwikkelingen nauwlettend. Indien mocht blijken dat de prognoses van de ISD uitkomen en er extra financiële nadelen optreden bestaat de kans dat we dit jaar voor dekking van die nadelen een beroep op ons weerstandsvermogen moeten doen. Als die trend zich naar 2012 voortzet betekent dat een extra financiële opgaaf in het kader van het sluitend maken van de begroting voor dat jaar.
Financiële prognoses ISD Het algemeen bestuur van de ISD heeft een gewijzigde begroting voor 2011 vastgesteld. Uw raad
Nieuwe ontwikkelingen van belang voor de beleidsinvulling 2012 Inventarisatie in- en externe ontwikkelingen, die meegewogen moeten worden bij de beleidsinvulling 2011 en/of 2012-2014
In dit stadium geen bijzonderheden.
Voorjaarsnota 2011
pagina 56 van 68
7
Bestuurlijk relevante investeringsprojecten
Inleiding Aan de orde zijn investeringsprojecten die deze bestuursperiode vanuit bestuurlijke optiek relevant en actueel zijn. In dit hoofdstuk van de Voorjaarsnota rapporteren wij over de voortgang die met de voorbereiding en uitvoering van deze projecten wordt geboekt, over knelpunten
die nog opgelost moeten worden en over resultaten die inmiddels behaald zijn. Wij hebben een onderverdeling gemaakt in de FlorijnAs (Algemeen, RSP en gebiedsontwikkeling), gebiedsontwikkeling niet behorende tot de FlorijnAs, maatschappelijke voorzieningen (met name gebouwen) en bedrijfsvoering.
FlorijnAs algemeen Voorbereidingskrediet Voor het jaar 2011 zijn voor de afzonderlijke projecten vervolgkredieten aangevraagd. Voor de voorbereidingskosten van 2011 is een krediet nodig van € 6,0 miljoen. Bij de aanvraag is rekening gehouden met de stand van de kredieten tot en met 2010. In het najaar van 2010 is een prognose opgesteld om te bepalen wat het restantbedrag is over het jaar 2010. Het werkelijke restant is € 400.000 lager uitgekomen (€ 3,2 miljoen in plaats van € 3,6 miljoen). Dit heeft meerdere oorzaken: § in de laatste drie maanden van het jaar is aanzienlijk meer personele inzet geleverd dan waar in de prognose mee was gerekend; § de prognose is mede gebaseerd op een extrapolatie van de gegevens van de eerste acht maanden, terwijl in de eerste maanden van 2010 de inzet voor de FlorijnAs nog niet representatief was voor het hele jaar. Consequentie hiervan is dat in 2011 minder voorbereidingskrediet beschikbaar is. Vooralsnog wordt dit taakstellend binnen het budget 2011 opgelost. MIRT-onderzoek Het Meerjarenprogramma Infrastructuur Ruimte en Transport (MIRT) gaat uit van intensieve samenwerking tussen Rijk en decentrale overheden. Om dit te faciliteren is er het Bestuurlijk Overleg MIRT (BO MIRT) waarin elk half jaar rijksinvesteringen en regionale investeringen op elkaar worden afgestemd. Ambtelijk is in overleg met de betrokken ministeries van I&M/Ruimte, ELI/EZ en ELI/LNV in 2009 en 2010 de onderzoeksopdracht en -aanpak voor een MIRT-onderzoek in Assen uitgewerkt. Het MIRTonderzoek richt zich op vier speerpunten: 1. duurzame ontwikkeling in Assen-Zuid, energielandschap; 2. de groene ontwikkeling in de oostelijke stadsrandzone/Drentse-Aa-gebied; 3. het uitplaatsen/verduurzamen van de RZWI in het Havenkwartier; 4. de verdichtingsopgave in het Havenkwartier.
Voorjaarsnota 2011
De toegezegde bijdragen van de ministeries zijn: § voor het Havenkwartier € 25.000 van het ministerie van infrastructuur en milieu (verdeeld over de rioolwaterzuiveringsinstallatie en de verdichtingsopgave); § voor de Oostelijke stadsrandzone/Drentse Aa € 25.000 van het ministerie van economische zaken, landbouw en innovatie; § voor Assen-Zuid € 25.000 van het ministerie van economische zaken, landbouw en innovatie en van het ministerie van financiën. In het bestuurlijk overleg van 11 november 2010 is de onderzoeksbeslissing MIRT voor Assen vastgesteld. De deelonderzoeken worden deels geïntegreerd in de lopende werkzaamheden; voor een ander deel betreft het additionele activiteiten. Voor elk deelonderzoek is een deelprojectleider aangewezen binnen de gemeentelijke organisatie. De deelprojectleiders voeren het onderzoeksproject uit onder de verantwoordelijkheid van de projectleiders van Oostelijke stadsrandzone/Drentse Aa, Havenkwartier en Assen-Zuid. Planning MIRT-onderzoek: § onderzoeksbeslissing BO MIRT 11 november 2010; § uitvraag offertes november/december 2010; § start inventarisaties, onderzoek, overleg, et cetera januari, februari en maart 2011; § rapportage tussenfase BO MIRT mei 2011; § uitvoering en verwerking onderzoek zomer 2011; § eindrapportage onderzoeksresultaten BO MIRT najaar 2011. Crisis en Herstel Wet (CHW) en Structuurvisie plus Het instrumentarium van de CHW mag bij AMVB (juli 2010) ook voor de FlorijnAs worden gebruikt. Het programma is aangemerkt als lokaal project van nationale betekenis. Om de CHW te kunnen toepassen moet voor het FlorijnAs gebied een structuurvisie en een planMER (Milieu Effect Rapportage) worden opgesteld. Op basis van de bestaande Structuurvisie Assen 2030 (februari 2010) en de masterstudie FlorijnAs (februari 2010), gebiedsvisie Blauwe As tweede fase en werklandschap Assen-Zuid zal een Structuurvisie plus voor het FlorijnAs-gebied worden opgesteld (de Structuurvisie FlorijnAs). Op pagina 57 van 68
13 januari 2011 heeft uw raad het voorbereidingskrediet voor het opstellen van de Structuurvisie beschikbaar gesteld, en is het startbesluit tot het opstellen van de visie genomen. Het voornemen tot het opstellen van de Structuurvisie FlorijnAs en de bijbehorende notitie reikwijdte en detailniveau (in het kader van de planMER) hebben van 25 februari tot en met 8 april 2011 voor iedereen ter inzage gelegen. Op dit moment wordt gewerkt aan het opstellen van de visie en de planMER. In dit hele proces wordt afstemming gezocht met onze betrokken bestuursorganen. Hiermee kan de Structuurvisie FlorijnAs eind 2011 worden vastgesteld door de gemeenteraad en leiden tot bindende afspraken rond de beoogde FlorijnAs ontwikkelingen met de betrokken overheden. RSP-project Bereikbaarheid Assen (behoort tot FlorijnAs) Assen-Zuid Binnen de verbindende hoofdstructuur wordt de provincie opdrachtnemer (gemeente Assen is opdrachtgever) voor de aansluiting Assen-Zuidzuid op de A28 en de Hoogwaardige Vervoersas TT. Partijen zoeken overeenstemming over het programma van eisen. De provincie is bereid deze projecten uit te voeren en draagt dan de projectrisico’s. De fly-over N33-A28 is onderdeel van het concrete RSP-project Assen Bereikbaarheid. In juni 2010 zijn Rijk en provincie overeengekomen dat de fly-over wordt meegenomen in het RWS-project N33. De overdracht van de bijbehorende middelen wordt momenteel uitgewerkt. De infrastructurele elementen waaronder het nieuwe treinstation met transferium en OV-voorzieningen zijn van groot belang voor de ontwikkeling van Assen-Zuid. Dit onderdeel dat valt onder RSP Openbaar vervoer wordt gezien als afzonderlijk project binnen Assen-Zuid. Door Pro-Rail is een onderzoek uitgevoerd naar technische haalbaarheid van het station Assen-Zuid. Hieruit blijkt dat dit station gerealiseerd kan worden. Op dit moment moet de NS berekenen of het station ook te exploiteren is. De uitkomst van deze studie is de basis voor verder overleg waarbij de provincie ook nauw betrokken is. In 2011 wordt de planontwikkeling verder uitgewerkt. Stationsgebied en Stadsboulevard Het programma van eisen bestaat uit de functionele en kwalitatieve eisen waaraan het nieuwe toekomstige stationsgebied moet voldoen. Het programma is daarmee belangrijke input voor de stedenbouwkundige visie op het stationsgebied. In de masterstudie FlorijnAs zijn twee mogelijke varianten aangegeven, namelijk de verdiepte plein-variant en de korte autotunnel-variant. Begin 2011 zal opdracht worden verleend aan een stedenbouwkundig bureau in combinatie met een ingenieursbureau om de twee varianten verder uit te werken. De variantenstudie is een tussenstap die nodig is om vervolgens met het
Voorjaarsnota 2011
stedenbouwkundig ontwerp van het stationsgebied aan de slag te gaan. Besluitvorming over de twee varianten zal voor de zomer aan uw raad worden voorgelegd, zodat in het najaar 2011 de gekozen variant verder uitgewerkt kan worden. De Stadsboulevard is de fysieke drager van de FlorijnAs. Voor de Stadsboulevard dient in 2011 op basis van een vast te stellen conceptuele visie het tracé in een voorlopig ontwerp nader te worden uitgewerkt. Tevens zullen planologische procedures daar waar mogelijk nader worden gestart. In 2011 zal in het kader van de verdere voorbereiding en uitwerking van de plannen het interactief proces met de inwoners en belangengroepen worden opgestart. Blauwe As tweede fase In het najaar van 2010 is de gebiedsvisie met inwoners en andere belanghebbenden besproken. In 2010 is ook de 3D-presentatie van de Blauwe As tweede fase beschikbaar gekomen en ingezet bij communicatieactiviteiten, onder andere met de bewoners In maart 2011 is de gebiedsvisie vastgesteld door uw raad, inclusief het voorstel voor de eerste realisatiefase. De rest van 2011 zal hoofdzakelijk in het teken staan van de voorbereidende werkzaamheden, zodat eind 2011 de uitvoering kan starten. Besluit over de keuze voor de varianten van de brug/viaduct en sluizen nabij het havenkwartier moet nog plaatsvinden. Gebiedsontwikkelingen FlorijnAs Werklandschap Assen-Zuid In oktober 2010 is de ontwikkelingsvisie Assen Zuid door uw raad vastgesteld. Het programma voor het bedrijvenpark betreft 60 hectare netto terrein met gemengde bedrijvigheid tot en met categorie 4. Voor de ontwikkeling van het bedrijventerrein wordt gewerkt vanuit een planopzet die is gebaseerd op aanwezige en/of deels verloren landschappelijke en/of stedelijke structuren. In het najaar van 2011 wordt het bestemmingsplan met ProjectMER, exploitatieplan en het stedenbouwkundig plan met beeldkwaliteitskaders opgesteld, in samenspraak met de diverse partijen. De afstemming met de Structuurvisie FlorijnAs zal daarbij aandacht vragen. De geplande activiteiten voor 2011 betreffen onderzoek, overleg en planvorming. Voor de TRZ zijn twee toeristisch-recreatieve concepten ontwikkeld voor het gebied ten zuidwesten van de A28. Voor het noordelijk deel van het gebied is het concept de Green Valley ontwikkeld en voor het zuiden de TT-experience. Om de toekomstige geluidssituatie van het TT-circuit in relatie tot de omgeving in beeld te brengen is door de provincie in samenspraak met de gemeente en diverse belangengroepen uit het gebied een visie opgesteld. De visie is in februari jl. afgerond. Op basis van deze visie is met alle visiepartners een convenant opgesteld en ondertekend.
pagina 58 van 68
In dit gebied speelt daarnaast de ontwikkeling van het TT-circuit in relatie tot de geluidhinder in de omgeving een rol. De provincie heeft in samenspraak met de gemeente een visietraject gestart met belangengroeperingen uit het gebied. Doel van de visie is enerzijds ruimte te geven aan de ontwikkeling van het TT-circuit en anderzijds de geluidshinder beleving te verminderen en de kwaliteit in het gebied te vergroten. Hiervoor is een visie opgesteld die als kader dient voor de verdere uitwerking van mogelijke maatregelen in het gebied. Deze maatregelen moeten goed worden afgestemd met de ontwikkelingen die in dit gebied spelen. Met de visiepartners is op 16 februari jl. een convenant ondertekend. In het kader van dit convenant vinden momenteel diverse haalbaarheidsonderzoeken plaats naar de mogelijk te nemen maatregelen. Havenkwartier Als onderdeel van de haalbaarheidsstudie is in 2010 opdracht gegeven aan een combinatie van bureaus voor het opstellen van een stedenbouwkundige visie. In het najaar van 2011 zal deze visie na overleg met bewoners en direct betrokkenen worden afgerond. Naast de stedenbouwkundige invulling zal de financiële grondexploitatie worden opgesteld. Daarnaast zal gekeken worden naar de meest geschikte samenwerkingsvorm (PPS) voor de realisatie van het Havenkwartier. Met een aantal bedrijven worden gesprekken gevoerd. In dit gebied is de Wet voorkeursrecht gevestigd. Als er panden te koop worden aangeboden zal de gemeente hierop reageren. Ter ondersteuning van de transformatie van het Havenkwartier willen we tot tijdelijke (culturele) invulling van het concept DeKade komen. Hiervoor zal een activiteitenprogramma worden opgesteld waarin de voorstellen komen voor tijdelijk gebruik van beschikbare panden en openbare ruimte. Er is een externe onderzoeksopdracht gegeven naar de mogelijkheden voor hergebruik van de graansilo. Op basis van de uitkomsten van het onderzoek komen in 2011 nadere voorstellen. Revitalisering Stadsbedrijvenpark In 2010 is bij de provincie Drenthe in het kader van de zogenaamde Noordanus-middelen een pro formaaanvraag ingediend. Ook bij de gemeente Assen moet, in verband met noodzakelijke cofinanciering, duidelijkheid bestaan over de beschikbaarstelling van de benodigde gemeentelijke middelen voor de revitalisering. Een voorstel hierover komt in de raad van juli aanstaande aan de orde In 2011 dient voor
Voorjaarsnota 2011
de formele Noordanus-aanvraag samen met de ondernemers een projectplan te worden opgesteld. Voor de uitvoering van dit projectplan is de toekenning van de Noordanus-middelen en de bijdrage van de gemeente Assen cruciaal. De ondernemers spelen een actieve rol bij het opstellen van het projectplan waarbij ook nadrukkelijk de vraag aan de orde is welke bijdrage zij zelf denken te kunnen leveren. Onderzocht wordt of er investeerders zijn die willen investeren in bepaalde onderdelen van de revitalisering of in specifieke locaties. Duidelijkheid over de dekking van de kosten voor revitalisering zal tevens het startsein zijn voor de gezamenlijke uitwerking van gemeente met ondernemers van de revitaliseringsopgave van het Stadsbedrijvenpark. De resultaten hiervan zullen in een breed gedragen visie op het gebied uitgewerkt worden. Tevens wordt een communicatieplan opgesteld. In het revitaliseringtraject vergt het langdurige voorbereidingstraject om de noodzakelijke middelen beschikbaar te krijgen, de aandacht. Het is van belang eerst de dekking te regelen alvorens het traject met de ondernemers te starten. In 2011 ligt hier tezamen met het projectplan dan ook de nadruk op. Natuurontwikkeling Assen-Oost (Assen aan de Aa) De gemeente Assen wil samen met andere partijen inzetten op versterking van de groene functies in het gebied. Voor Assen-Oost wordt daarom de komende tijd een gebiedsvisie ontwikkeld. Thema’s daarin zijn onder andere inpassing stadsranden en het tegengaan van verrommeling, versterken van de relatie tussen stad en voedsel en groene verbindingen in en naar de stad. Innovatie in het samenwerkingsproces zal extra aandacht vragen om de haalbaarheid van de plannen te vergroten. Een van de deelonderzoeken van MIRT is hierop gericht. Op basis van de te ontwikkelen gebiedsvisie wordt een projecten- en ideeënboek samengesteld. De daarin opgenomen projecten en ideeën zijn de inspiratiebron om in de komende jaren gefaseerd te komen tot concrete projecten in het gebied. Eén van de eerste en meest concrete ideeën die opgenomen worden in het boek is het ontwikkelen van de toegangspoort Dijkveld. In 2010 zijn concepten ontwikkeld voor Dijkveld. Deze bleken bij verdere uitwerking (financieel) onhaalbaar te zijn. In 2011 wordt verder gewerkt aan een nieuwe versie voor de toegangspoort Dijkveld vanuit een taakstellend budget. Daarbij behoort een sluitende en duurzame exploitatieopzet.
pagina 59 van 68
Infrastructurele projecten en gebiedsontwikkeling (niet FlorijnAs) Erfgoedkwartier De bouw van het Drents Museum is in volle gang en zal eind dit jaar gereed zijn. Het Drents Archief gaat binnenkort de bestaande bebouwing aanpassen. Deze aanpassing past binnen het nieuwe bestemmingsplan. Fase 1 van de herinrichting van de Singels (Oostersingel) is in uitvoering en zal medio dit jaar gereed zijn. De uitvoering van de tweede fase (Zuidersingel, Drostenlaan, Kerkplein) zal medio dit jaar starten en medio 2012 gereed zijn. De voorbereiding van de herinrichting van de Brink wacht op de uitkomsten van een onderzoek naar de Binnenstad. Als deze bekend zijn zal de voorbereiding voortgezet worden. Voor de uitvoering moet door de raad nog een krediet beschikbaar gesteld worden. Citadel De bouw van de Citadel is in juni 2010 gestart. Het is de verwachting dat in het tweede kwartaal van 2012 de parkeergarage en de winkels worden opgeleverd. De woningen volgen in de loop van 20122013. Het bouwproces verloopt conform planning. Kloosterveste De centrumvoorzieningen in Kloosterveste zijn in gebruik genomen. In december heeft er een feestelijke opening plaatsgevonden. De woningbouw in de buitenring is mede afhankelijk van de markt. Het niet bouwen van woningen in de buitenring leidt voor AM tot problemen in hun businessmodel en de financiering van dit project. AM heeft de gemeente formeel verzocht om de gronden in de buitenring over te nemen en zien in het contract een verplichting hiertoe voor de gemeente. Hierop hebben wij afwijzend gereageerd en aangegeven van mening te zijn deze verplichting niet te hebben en alleen op onze eigen voorwaarden te willen praten over de invulling en eventuele herontwikkeling van de buitenring al dan niet gepaard gaande met (deel)levering van de grond. De invulling van het gezondheidscentrum is nog niet bekend. Het is BAM en de zorgverleners nog niet gelukt overeenstemming te bereiken over de vestiging van zorgverleners in het nieuwe voorzieningencentrum. Acmesa Ontwikkelaar Bemog ontwikkelt in samenspraak met de gemeente een plan voor woningen, appartementen en kantoren op het voormalige Acmesaterrein. Dit plan moet passen binnen de door uw raad vastgestelde stedenbouwkundige visie Oranjebuurt en wordt in samenspraak met de bewoners van de Oranjebuurt opgesteld.
Voorjaarsnota 2011
Fase 1 betreft de realisatie van grondgebonden rijwoningen in het westelijke deel van het plangebied. Fase 2 betreft de ontwikkeling van appartementen en kantoorruimte in het oostelijke deel van het plangebied. Voor dit programma zijn in de huidige economische situatie onvoldoende afzetmogelijkheden. Bemog geeft aan dat de realisatie van fase 2 wellicht nog een aantal jaren op zich zal laten wachten. In 2009 en 2010 zijn diverse onderzoeken uitgevoerd, die als input dienen voor de planologische procedures. Tevens zijn gemeente en ontwikkelaar in overleg om te komen tot een anterieure overeenkomst om de ontwikkeling mogelijk te maken. De gemeente verhaalt de te maken kosten voor de ontwikkeling en inrichting van het Acmesa--terrein op de projectontwikkelaar via de anterieure overeenkomst. Wij verwachten dat in 2011 overeenstemming wordt bereikt met Bemog over de ontwikkeling van het Acmesa-terrein, dat wij daarna kunnen starten met de procedure om het bestemmingsplan te wijzigen en dat de start van de woningbouw voor fase 1 in 2012 zal plaatsvinden. Diepstroeten De eigenaar van het terrein van Vanboeijen, Stichting Beheer Zorgvastgoed (SBZ), is voornemens om het terrein te transformeren in Park Diepstroeten, waarin zowel zorggerelateerde bouw als commerciele woningbouw een plek moeten krijgen. Daarbij zal de toekomstige openbare ruimte worden overgedragen aan de gemeente. Eigenaar en gemeente hebben ten behoeve van deze ontwikkeling een samenwerkingsovereenkomst opgesteld. Basis voor de ontwikkeling is de door uw raad vastgestelde Structuurvisie Park Diepstroeten uit 2005. Gemeente en eigenaar zijn in overleg om te komen tot een gedragen stedenbouwkundige, landschappelijke en kwalitatief hoogwaardige invulling van dit waardevolle gebied. Daarbij zijn partijen in onderhandeling over een anterieure overeenkomst waarin het kostenverhaal door de gemeente wordt geregeld. Fase 1 (hoofdzakelijk zorggerelateerde bouw) is gereed. Wij verwachten dat eind 2011 overeenstemming wordt bereikt met de eigenaar over de invulling van het resterende terrein (fase 2 en 3). Daarna gaat de gemeente de vereiste planologische procedures voeren. De uitvoering van het woningbouwprogramma van 400 tot 600 woningen zal naar verwachting plaatsvinden in de periode 2012-2015. Mercuriuscentrum Eind 2010 is er overeenstemming bereikt tussen ING/Actium en de gemeente over de herontwikkeling van het Mercuriuscentrum. Dit plan voorziet in de ontwikkeling van 3.600 m2 extra winkelruimte, de realisatie van ongeveer 50 zorgwoningen en het transformeren van de huidige overdekte passage in een open winkelstraat. Naast de gemeente zijn er drie andere eigenaren die belangen in het Mercuriuspagina 60 van 68
centrum hebben. ING en gemeente hebben een anterieure overeenkomst gesloten waarin de grondverkoop en het kostenverhaal door de gemeente wordt geregeld. Ons college en uw raad hebben eind 2010 ingestemd met de plannen. Uw raad heeft een uitvoeringskrediet van € 1.787.780 beschikbaar gesteld. Begin 2011 start (voor een deel van het plan) de bestemmingsplanprocedure en starten parallel de sloop- en bouwwerkzaamheden. De afronding van het project is begin 2013 voorzien. In samenhang met de ontwikkeling van de voormalige Edah-locatie (door ontwikkelaar RE-Z) is de ontwikkeling financieel sluitend gemaakt; onder andere doordat uw raad € 660.000 ISV II-subsidie beschikbaar heeft gesteld. Het project verloopt qua kwaliteit, tijd en geld volgens verwachting. Kloosterveen II Mede door de huidige marktsituatie is het moeilijk afspraken te maken met ontwikkelaars over met name het tempo van uitgifte en afname van gronden. Dit maakt het sluiten van een bouwclaimovereenkomst met de Kloosterveen CV en Rotij lastig. Wij verwachten dat ondanks de lastige situatie er toch een bouwclaimovereenkomst de Kloosterveen CV en Rotij gesloten kan worden. Mocht dit niet lukken dan zal er overgegaan worden tot een nieuw be-
stemmingsplan met een gemeentelijk exploitatieplan. Kloosterveen III De gemeente Assen heeft een stedelijke opgave, voortkomend uit het programma Assen koerst en de Regiovisie Assen-Groningen. De uitwerking van de stedelijke opgave heeft geresulteerd in een structuurplan Stadsrandzone Assen. In dit plan zijn Kloosterveen III-Zuid en -West aangewezen als prioritaire locaties. Aangezien Kloosterveen III de overgang vormt met het landelijke gebied en grenst aan twee buurgemeenten is bestuurlijk gekozen voor een gebiedsontwikkeling die groter is dan alleen Kloosterveen III-Zuid en -West. Een nieuw provinciaal wegtracé richting Norg en Smilde en een ecologische verbindingszone (EVZ) maken eveneens deel uit van het plan. De wet Voorkeursrecht Gemeenten is gevestigd op het gebied Kloosterveen IIIZuid en -West. De prognose op basis van de eerste concept stedenbouwkundige schets is dat in Kloosterveen III-Zuid en -West circa 1.200 woningen gerealiseerd kunnen worden. In december 2009 is overeenstemming met de provincie en MiddenDrenthe bereikt over onder andere de financiering van het nieuwe wegtracé en de EVZ. In het tweede kwartaal van 2011 kan het voorontwerpbestemmingsplan vrijgegeven worden voor inspraak.
Maatschappelijke voorzieningen (met name gebouwen) Milieu educatief centrum/wijkpost De planvoorbereiding is afgerond. De definitieve ontwerpen zijn in januari 2010 door uw raad enthousiast ontvangen. De realisatie is vertraagd vanwege besluitvorming over de bezuinigingen. Hierbij is een taakstelling van € 100.000 op de jaarlasten meegegeven. Vanwege goede synergiemogelijkheden met de stichting de Hofstede, Pro-Assen en De Bonte Wever wat betreft leerwerkplekken voor horeca, groen en het beheren van kinderboerderij De Hofstede wordt aan de taakstelling voldaan. Het voorstel voor uitvoering incl. de exploitatieopzet wordt, tezamen met andere projecten in het Beleef- en beweegpark Stadsbroek, in mei aan uw raad voorgelegd. In februari 2011 is de gemeente gestart met het opstellen van een postzegelplan voor het MEC/wijkpost. Naar verwachting zal het voorontwerp in maart 2011 gereed zijn. Aansluitend zal het voorontwerp ter inzage worden gelegd. Huisvesting voortgezet onderwijs Het Dr. Nassau College is momenteel bezig met de architectenselectie. De gunning staat voor april 2011 gepland. Het Vincent van Gogh College heeft de architectenselectie reeds afgerond. De architect is bezig met
Voorjaarsnota 2011
maken voorlopig ontwerp. Het Vincent van Gogh College stelt momenteel een voorontwerp bestemmingsplan op. Volgens de huidige planning zal de nieuwbouw van het Dr. Nassau College in januari 2014 worden opgeleverd. Volgens de huidige planning zal de nieuwbouw van Vincent van Gogh College in juni 2013 worden opgeleverd. De gemeente voert overleg met het bestuur van Dr. Nassau College over het renovatieplan voor de locatie Penta aan de Industrieweg 3. De renovatie is, mede in het licht van onderwijskundige vernieuwingen, structuur en leegstand in het gebouw, complex. Uitgangspunt is dat de voorzieningen door de school worden gefinancierd, maar een gemeentelijke bijdrage in de kosten is niet uitgesloten. In het krediet dat voor de huisvesting voortgezet onderwijs in november 2009 door uw raad beschikbaar is gesteld is daar rekening mee gehouden. Het totale gereserveerde krediet bedraagt € 50 miljoen. Naar verwachting kan de nieuwbouw van beide scholen binnen dit budget worden gerealiseerd. Gelet op de voortgang van het proces zal te zijner tijd aanvullend krediet worden aangevraagd uit het gereserveerde krediet.
pagina 61 van 68
Naar verwachting zal het project voor zowel de DNC als VvG worden uitgevoerd zoals gepland.
er overeenstemming voor een heroverweging. Nadere invulling en besluit volgen zo spoedig mogelijk
Voor beide projecten moet een bestemmingsplan procedure worden doorlopen. Eventuele bezwaren kunnen tot vertraging leiden.
Er ligt een verzoek van Woonconcept voor een bijdrage van € 210.000 voor reeds gemaakte plankosten.
De behoefte aan tijdelijke huisvesting van de DNC is onderwerp van nader overleg met de school.
Op 1 januari 2012 zal de politie vertrekken op de locatie Tuinstraat. Dat is het vroegste moment voor de start van de sloop van het gebouw.
Versterking speciaal onderwijs In augustus 2010 is de Van der Reeschool (VSOZMOK) is Assen gestart, hiervoor ontvangt de gemeente Assen een bijdrage uit het gemeentefonds. De school is tijdelijk in het schoolgebouw aan de Vivaldilaan gehuisvest. Het schoolbestuur is binnen vijf jaar een nieuw permanent schoolgebouw toegezegd. Dit is opgenomen in het convenant. Na oplevering van dat gebouw zal de school het gebouw en noodlokalen aan de Vivaldilaan verlaten. Multifunctionele accommodatie Pittelo Het oude pand van De Lichtbaak is inmiddels gesloopt en de bodem is gesaneerd. De bouwvergunning is verleend en de aannemers zijn gestart met de bouwvoorbereiding. De bestemmingsplanprocedure is inmiddels afgerond en vastgesteld. We zijn in november 2010 gestart met de bouw en de verwachting is dat de bouwkundige oplevering eind 2011 gereed is. Inrichting en inhuizing volgt hierna. De verwachting is dat inrichting en inhuizing in februari 2012 zijn afgerond. Op 22 april 2010 heeft uw raad het definitief krediet voor de bouw van de MFA-Pittelo beschikbaar gesteld. De overschrijding van het voorbereidingskrediet is hier in meegenomen. De vertraging heeft geleid tot € 150.000 meerkosten. Deze worden binnen het krediet opgevangen. Er is op dit moment opdracht gegeven om het beheer- & exploitatieplan voor de zomervakantie 2011 af te ronden, zodat er na de zomervakantie tijd is om dit te implementeren. Het project zal worden uitgevoerd conform het definitief ontwerp. Tot vijf jaar na vaststelling van het bestemmingsplan kunnen nog verzoeken om planschade worden ingediend. In het dekkingsvoorstel is rekening gehouden met de verkoop van de Boerderij voor een bedrag van € 150.000. De Lichtbaak en de Driemaster maken momenteel gebruik van de sporthal Pittelo voor hun gymlessen. Beide scholen kunnen straks terecht in de gymzaal van de MFA-Pittelo. De vrijkomende uren in sporthal Pittelo zullen naar verwachting worden ingevuld door Pro Assen. De hieruit voortkomende opbrengst wordt geschat op € 60.000. Dit bedrag is als aanname meegenomen in het dekkingsoverzicht. Multifunctionele accommodatie Assen-Oost Een heroverweging als gevolg van de wijkanalyse ligt voor de hand. Zowel bestuurlijk als ambtelijk is
Voorjaarsnota 2011
De datum van vrijkomen van het gebouw op 1 januari 2012 is afhankelijk van de voortgang van het te bouwen complex (meldingskamer) in Drachten. Er blijken twee eigendomssituaties te zijn bij de politiepost. Overeenstemming over de prijs is inmiddels bereikt, onder voorbehoud van goedkeuring van ons college en uw raad. De bestaande woning op het terrein is gekocht van de eigenaar. Heroverweging van het plan (en het daarmee vervallen van het bestaande plan) kan € 210.000 kosten met zich meebrengen. Multifunctionele accommodatie Kloosterveen, inclusief Tamboerijn Met de schoolbesturen is overleg gevoerd over de plek en omvang van het derde cluster Kloosterveen. Wij hebben conform het voorstel van de gebruikers gekozen. De MER- en RO-procedures is en wordt in gang gezet. Medio 2012 is dat afgerond, onvoorziene zaken daargelaten. Daarna kan de bouw in gang worden gezet. Gelet op de grootte van het cluster zal de oplevering in 2014 plaats kunnen vinden. De Nieuwe Kolk Het komende jaar wordt verder gewerkt aan de bouw van De Nieuwe Kolk en de voorbereiding van de verhuizing van De Kolk, de Bibliotheek, het CBK en Biblionet. We zetten in op een goede samenwerking tussen de instellingen, waarbij aan de ene kant gestreefd wordt naar een divers en interessant cultureel aanbod en aan de andere kant naar een marktgerichte bedrijfsvoering. De samenwerking tussen de partijen krijgt vorm in een gezamenlijk ondernemingsplan. De bouw van De Nieuwe Kolk loopt gestaag 2010 was een bewogen jaar voor dit project vanwege diverse claims van BAM, gesprekken over meerwerk met de gebruikers, discussies rondom de afronding van het uitvoeringsgereed ontwerp en een strenge winterperiode. Dit heeft geleid tot veelvuldig overleg tussen BAM en de gemeente om te komen tot een overeenkomst over al deze punten. Deze gesprekken verlopen constructief en wij verwachten er dan ook met BAM uit te komen. Daarnaast is er vanuit Theater/Bioscoop De Kolk het verzoek gekomen voor een latere oplevering, opening en ingebruikname van het nieuw complex, omdat het nog onduidelijk is wat de staat van oplevering zal zijn, omdat BAM dan bezig is met de bouw van de overige delen van het complex. Nadat de financiële consequenties hiervan zijn uitgezocht en pagina 62 van 68
afgestemd met uw raad, is het verzoek ingewilligd, echter onder het voorbehoud dat de gemeente en BAM hierover ook in financieel opzicht tot overeenstemming kunnen komen. Hockeyvelden hockeyvereniging Assen Bestemmingsplanwijziging en vlekkenplan Groene Dijk wordt ontwikkeld conform het raadsbesluit. Dit in samenhang met de ontwikkeling van de nieuwe Brandweerkazerne. Opdracht ter uitvoering van het besluit, realisatie van nieuwe sportaccommodaties, aan Vastgoed is volgende stap als de situatie met betrekking tot de bestemmingsplannen duidelijk zijn. 2010: Planvorming stadsontwikkeling en Opdrachtformulering Vastgoed. 2011: Vaststelling nieuw bestemmingsplan Groene Dijk. 2012: Realisatie Dijkveld Parkeren en aanpassing Sportvelden The Pioneers. 2012/13: Realisatie Groene Dijk en verhuizing HvA. Realisatie clubhuis The Pioneers en eventueel uitbreiding schietvereniging ‘t Asser Wapen (opruimen één kunstgrasveld). Op dit moment is het risicoprofiel nog onbekend. De huidige risico’s zijn de doorlooptijd en eventuele bezwaarprocedures met betrekking tot de bestemmingsplannen.
Conform de actuele planning zal het project (HP) in het vierde kwartaal van 2013 opgeleverd worden. Uitbreiding Driesprong Begin 2012 zal worden gestart met de permanente uitbreiding van de Driesprong. De uitbreiding zal eind 2012 in gebruik worden genomen. Tijdens de werkzaamheden zal een deel van de leerlingen worden gehuisvest in tijdelijke lokalen aan de Hannie Schaftweg 1, die er, in verband met volgtijdelijke uitbreiding van de CBS de Borg, al staan. Uitbreiding de Borg De uitbreiding en renovatie van de CBS de Borg is in februari 2011 gestart. De bouwtijd is, volgens informatie van het schoolbestuur, 10 maanden zodat het gebouw eind 2011 wordt opgeleverd. De leerlingen worden gedurende de werkzaamheden in tijdelijke lokalen gehuisvest. Uitbreiding Marskramer Begin 2012 zal worden gestart met de permanente uitbreiding van de Marskramer. De uitbreiding zal eind 2012 in gebruik worden genomen. Tijdens de werkzaamheden zal een deel van de leerlingen worden gehuisvest in tijdelijke lokalen aan de Hannie Schaftweg 1, die er, vanwege de volgtijdelijke uitbreiding van de CBS de Borg, al staan.
Realisatie sporthal Stadsbroek De aanbesteding van sporthal Stadsbroek heeft in het voorjaar van 2010 plaatsgevonden en is in de zomer afgerond. Het terrein waar de sporthal gebouwd wordt is inmiddels bouwrijp gemaakt. Bouwbedrijf Midreth heeft samen met Zwarts&Jansma architecten een voorlopig ontwerp opgesteld. Deze is eind 2010 goedgekeurd. Op 28 januari 2011 heeft bouwbedrijf Midreth surséance van betaling aangevraagd. Inmiddels heeft de rechtbank het definitief faillissement uitgesproken. Inmiddels is met Rottinghuis een contract gesloten over overname en voortzetting van het project. De daarover met hen gemaakte prijsafspraak valt € 150.000 hoger uit dan de oude prijsafspraak. Door het faillissement van bouwbedrijf Midreth ontstaat vertraging in de uitvoering. Dekking van deze meerkosten vindt plaats vanuit de post onvoorzien; die is daarmee volledig benut.. Doordat in deze fase van het bouwproject ingrepen in het budget zijn doorgevoerd stijgt het risicoprofiel. Huisvesting Brandweer, Hulpverleningsdienst Drenthe en GGD Momenteel bevindt het project (HP) zich in de definitiefase incl. aanbesteding. De voorselectie tot 5 marktpartijen heeft reeds plaatsgevonden. De volgende fase van de aanbesteding betreft de selectieen gunningsfase. Qua tijd, geld en inhoud verhoudt het project zich binnen de oorspronkelijke planning.
Voorjaarsnota 2011
pagina 63 van 68
8.
Rapportage bedrijfsvoering
Ontwikkelingen in de bedrijfsvoering Organisatieontwikkeling Op de informatieve bijeenkomst van 31 januari jl. is uw raad geïnformeerd over de stand en voortgang van de organisatieontwikkelingen en de daarin dit jaar verder te zetten stappen. Kernbegrippen voor de nieuwe organisatie zijn kwaliteit en deskundigheid, samenwerking, transparantie en doelmatigheid. Het gaat om een organisch proces waarbij gebruik wordt gemaakt van natuurlijke momenten om noodzakelijke kwaliteits- en efficiencyslagen te kunnen maken. Het laten ‘verdampen’ van de bestaande dienstenstructuur, de vorming van één ‘eenheid beleid’ en een centrale ‘eenheid control’ zijn daar onderdeel van. Inmiddels is, vanuit de eigen organisatie, een programmamanager aangesteld die samen met de directie de organisatieontwikkeling verder zal gaan trekken. Ook implementatie van het zogenoemde nieuwe werken is onderdeel van dit proces. Begroting ‘bedrijfsvoering nieuwe stijl’ Parallel aan de organisatieontwikkeling en het bezuinigingsproces wordt intern gewerkt aan de ‘begroting bedrijfsvoering nieuwe stijl’. Naast het vertalen van de organisatiewijzigingen ligt de focus daarbij vooral op vereenvoudiging en kwaliteitsverbetering van de ‘begroting bedrijfsvoering’ van onze organisatie. Het gaat dan in het bijzonder om het proces van totstandkoming, om de uniformiteit in opbouw en inrichting, om kostenverdeling en -toerekening en om beeldvorming en herkenbaarheid. Kernbegrippen in dat verband zijn sturen en samenwerken, eenvoud, eenduidigheid en transparantie, standaardisatie en normering en vormgeving en presentatie. Doel is om via een ‘begroting bedrijfsvoering gemeente Assen’ nieuwe stijl vanaf 2012 invulling te geven aan deze kernbegrippen. De inrichting, indeling en het resultaat van onze Programmabegroting ondergaan als gevolg hiervan geen wijziging.
Bezuinigingen bedrijfsvoering 2011-2014 * € 1.000 Samenstelling/opbouw - organisatie en processen - inkoop en aanbesteding - personeel en inhuur derden - interne producten en dienstverlening - samenwerking met derden - huisvesting en vastgoed Totaal cumulatief
Er wordt hard gewerkt aan de voorbereiding en implementatie van de diverse maatregelen. Voor wat betreft het lopende jaar ligt het zwaartepunt met name op reductie van de personele kosten (waaronder inhuur derden) en op de inkoop en aanbesteding. Maandelijks wordt gerapporteerd over de
Voorjaarsnota 2011
Gemeentelijke huisvesting Uw raad heeft begin 2011 een voorbereidingskrediet beschikbaar gesteld van € 250.000 voor het project ‘centrale huisvesting stadhuis’. Het Bureau Draaijer & Partners heeft in 2010 onderzoek gedaan naar de mogelijkheden om de gemeentelijke organisatie, met uitzondering van Uitvoering en Brandweer, te huisvesten in het stadhuis. Tevens heeft het bureau aanvullende studies uitgevoerd naar: § gebruiksmogelijkheden van het stadhuis; § meerjaren onderhoudsplan; § exploitatiekosten voor de verschillende scenario’s; § mogelijkheden om bij de renovatie van het stadhuis de duurzaamheid te optimaliseren. Op dit moment legt het Bureau Draaijer & Partners de laatste hand aan een plan van aanpak. Aansluitend zal er een projectstructuur opgetuigd worden van waaruit toegewerkt gaat worden naar een programma van eisen. Op 15 maart 2011 heeft een kickoff bijeenkomst met de deelnemers van de verschillende werkgroepen bij de gemeente Emmen plaatsgevonden. Daar is het flexibele huisvestingsconcept al ingevoerd en is men bezig om te kijken hoe men Het Nieuwe Werken verder kan invullen. Op dit moment zit het project in de definitiefase en de verwachting is dat in het vierde kwartaal het programma van eisen is afgerond. Aansluitend zal er besluitvorming plaatsvinden en tevens zal dan ook de aanpak bepaald worden waarna het project overgaat naar de fase van ontwerp en uitvoering. Bezuinigingen bedrijfsvoering De op de bedrijfsvoering rustende bezuinigingstaakstelling bedraagt in totaal € 5,7 miljoen structureel. Hiervan moet € 3,4 miljoen direct vanaf 2011 worden gerealiseerd. De taakstelling is als volgt samengesteld:
2011 405 896 1.318 597 pm 150 3.366
2012 1.923 957 1.318 705 pm 150 5.053
2013 1.963 957 1.318 705 pm 600 5.543
2014 1.963 957 1.318 705 pm 850 5.793
stand van zaken en de vorderingen die worden gemaakt. Op basis van de voortgangsrapportage van maart jl. hebben we kunnen vaststellen dat de taakstelling in zijn totaliteit wordt gerealiseerd. Afspraak is dat als bij de uitwerking blijkt dat één of een aantal individuele maatregelen niet of deels
pagina 65 van 68
haalbaar blijken te zijn deze door het management door middel van alternatieve maatregelen worden gecompenseerd. Daardoor blijft de totale opgave intact en kunnen financiële tegenvallers voorkomen worden. Voor nu gaan we er vanuit dat de taakstelling 2011 volledig wordt gerealiseerd. Wel zijn op enkele onderdelen alternatieve bezuinigingen noodzakelijk om hieraan te kunnen voldoen. In het kader van de Najaarsnota rapporteren wij verder over de invulling en realisatie van de bezuinigingen. Horizontaal fiscaal toezicht In overleg met de Belastingdienst en onze accountant hebben we besloten vanaf 2011 een traject van zogenoemd horizontaal (fiscaal) toezicht met de belastingdienst in te gaan. Doel hiervan is er voor te zorgen dat de gemeente permanent fiscaal in control is. Basis is wederzijds vertrouwen en begrip tussen belastingdienst en gemeente en het voorkomen van fiscale verrassingen achteraf. Voorwaarde is dat de administratieve organisatie en de interne controle (AO/IC) rondom de fiscale processen voldoen aan de kwaliteitseisen die de rijksbelastingdienst daaraan stelt. Op het moment dat aan die voorwaarde kan worden voldaan wordt met de belastingdienst een samenwerkingsovereenkomst afgesloten. Voor de eigen bedrijfsvoering betekent deze aanpak een accentverschuiving van controles en reparatie- en nawerk achteraf naar beheersing, tussentijdse afstemming en controle tijdens het proces. Het implementatietraject wordt extern ondersteund. De kosten daarvan bedragen € 40.000 en worden in 2011 binnen de bedrijfsvoering opgevangen. Energiebesparing maatschappelijk vastgoed Assen heeft de ambitie uitgesproken CO2-neutraal te willen zijn. Het verduurzamen van ons vastgoed is daarin speerpunt. In het duurzaamheidsfonds zijn middelen beschikbaar om te kunnen investeren in de onrendabele top van energiebesparende maatregelen. Energie is een belangrijke kostenpost op de gemeentelijke begroting. Om deze kosten te beheersen en te besparen en meer grip te krijgen op het verbruik gaan we de inkoop en het energieverbruik ten behoeve van het gemeentelijk vastgoed monitoren en met behulp daarvan sturen op energie- en kostenreductie. De kosten van dit project bedragen € 108.000 en worden gedekt door een bijdrage van de provincie in het kader van het ‘klimaatcontract’. De jaarlijkse lasten worden tijdelijk, gedurende ruim twee jaar, gedekt uit het duurzaamheidsfonds. Daarna worden ze opgenomen in de exploitatie van het gemeentelijk vastgoed en langs die weg terugverdiend. AO/IC – kwaliteitsverbeterplan 2011 In 2010 is een AO/IC-verbeterplan opgesteld en uitgevoerd. Het plan bestond voor het grootste deel uit richtlijnen voor de inrichting en uitvoering van de AO/IC-activiteiten binnen de gemeente. In de managementletter 2010 stelt de accountant dat er verbetering is te zien op het gebied van AO/IC. Voor 2011 is een kwaliteitsverbeterplan opgesteld als aanvulling en verdieping op het AO/IC verbeterplan 2010. Voorjaarsnota 2011
Waar de focus in 2010 met name lag op de financiele rechtmatigheid ligt de focus in 2011 meer op kwaliteit en het doorvoeren van verbeteracties. Risicomanagement Op 15 maart jongstleden hebben we een bijeenkomst gehouden over risicomanagement (RM). De heer Herrema, voormalig wethouder van de gemeente Amsterdam, heeft een presentatie verzorgd over de lessen uit de Noord-Zuidlijn. De aanpak en stand van zaken rondom risicomanagement van de FlorijnAs is in deze bijeenkomst ook aan de orde geweest. Tot slot is aandacht besteed aan de vraag waar onze gemeente staat als het gaat om RM en wat er nodig is om strategisch risicomanagement in te kunnen voeren. Wat op dit moment bijvoorbeeld nog ontbreekt is een eenduidige systematiek en aanpak voor het identificeren, kwantificeren en beheersen van risico’s. Wij onderkennen het belang van risicomanagement en constateren dat het risicoprofiel van de gemeente toeneemt door een toename in het aantal projecten waaraan risico’s zijn verbonden. Risicomanagement strekt verder dan risico’s in projecten; het gaat dan om gemeentebrede risico’s. Projectcontrol In het begin van dit jaar is een notitie projectcontrol Zo doen we het in Assen! afgerond. We willen hiermee stappen voorwaarts zetten in het professionaliseren en verankeren van projectcontrol in de organisatie. We zullen dit jaar bezien hoe we de implementatie van de verbeteracties ten aanzien van projectcontrol, in combinatie met het voorbereiden en starten met risicomanagement, kunnen gaan vormgeven. Collegeonderzoeken 2010/2011 Voor 2011 hebben we wederom twee onderwerpen gekozen voor een collegeonderzoek 213a. Het betreft gladheidsbestrijding en kostendekkendheid huurprijssysteem. Voor deze onderwerpen wordt eerst een onderzoeksplan opgesteld. De onderzoeken richten zich op doelmatigheid, doeltreffendheid en/of rechtmatigheid en worden uitgevoerd door interne auditors. De audits zijn erop gericht om een bijdrage te leveren aan de lerende organisatie. Het uitvoeren van audits, het maken van verbeterplannen en het sturen op de uitvoering daarvan, vormt dan ook een belangrijk onderdeel van de check-act fasen in de PDCA-cyclus. Naast de (verplichte) 213a onderzoeken kunnen wij het auditteam ook vragen extra onderzoeken te verrichten. Daarbij kan ook gebruik worden gemaakt van de mogelijkheid om met een quick scan te werken. Nieuwe nota gemeentelijk afschrijvingsbeleid Een van de openstaande actiepunten uit de vorige bestuursperiode is het evalueren, actualiseren en herijken van het bestaande gemeentelijk afschrijvingsbeleid. Deze is door samenloop met andere werkzaamheden (bezuinigingen) vertraagd. Inmiddels is daar intern een oplossing voor gevonden. Periodieke evaluatie is noodzakelijk om aan te blijven sluiten op gewijzigde wet- en regelgeving, externe ontwikkepagina 66 van 68
lingen en gewijzigde eigen inzichten. Belangrijke punten die in de nieuwe nota aan de orde zullen komen zijn: § aansluiting op gewijzigde regelgeving in het kader van het BBV; § het onder voorwaarden overgaan tot het activeren van bouwrente en investeringen met zogenoemd maatschappelijk nut; § het, waar dat bedrijfseconomische mogelijk en verantwoord is, werken met zogenoemde residuwaarden. Inhoud van de nota en strekking van maatregelen wordt ter toetsing aan de accountant voorgelegd. Verwachting is dat we het aangepaste afschrijvingsLoonsomontwikkeling 2011 * € 1.000 totaal
geraamde loonsom totaal 2011 t/m februari 41.019.000 5.947.000
* excl. extra dekkingsmaatregelen/inkomsten ad 433.000
geraamde formatie 2011
totaal
697,1
Reden Prognose inhuur in fte’s Inhuur in euro’s ultimo februari
situatie februari 2011 inhuur werkelijk gemiddeld 67,6 66,0
ambtelijk werkelijk gemiddeld 607,7 608,5
Reden inhuur derden 2011
Middeleninzet personeel Tussentijds, dat wil zeggen, in het kader van de Voor- en Najaarsnota informeren wij u kort over stand en uitputting van de personele budgetten en over het verloop van de personele formatie. De cijfers die hierna zijn opgenomen zijn gebaseerd op de stand van zaken ultimo februari. In de budgetten/prognoses is rekening gehouden met de op de loonsom rustende korting van € 1,2 miljoen bruto.
realisatie februari 2011 ambtelijk inhuur 5.412000 391.000
Formatieontwikkeling 2011 in fte’s dienst
beleid medio 2011 kunnen vaststellen. Daarna kan bespreking ervan plaatsvinden in de accountantscommissie.
vervanging 64,4 341.000
Dekking kosten bedrijfsvoering We zijn er op begrotingsbasis voor wat betreft de toerekening en dekking van de kosten van de bedrijfsvoering (€ 54 miljoen) van uitgegaan dat in 2011 in totaal circa 75% van deze kosten gedekt wordt uit de budgetten die dit jaar beschikbaar zijn voor uitvoering van de begrotingsprogramma’s; het resterende deel van de kosten ad 25 % komt respectievelijk ten laste van de exploitatie van het gemeentelijke vastgoed, van lopende en in voorbereiding zijnde projecten en van de gemeentelijke grondexploitatie. Wij zien in dit stadium van de beleids- en
ambitie
prognose loonsom 2011 41.239000*
totaal 5.803000
prognose formatie 2011
totaal werkelijk gemiddeld 675,3 674,5
3,2 50.000
kennishiaat
0 0
677,1
totaal
67,6 391.000
de begrotingsuitvoering (situatie maart), geen aanleiding deze uitgangspunten bij te stellen. Het aandeel van de kosten van de bedrijfsvoering dat ten laste van de grondexploitatie komt is gebudgetteerd op circa 6% ofwel € 3,1 miljoen. Of deze aanname dit jaar in de praktijk ook daadwerkelijk haalbaar is, hangt af van de duur en intensiteit van de vertraging die als gevolg van de economische crisis is opgetreden in de gemeentelijke grondexploitatie. Hierin schuilt zowel een risico voor de grondexploitatie zelf als voor de gemeentelijke exploitatie als geheel.
Noodzakelijke bijstellingen bedrijfsvoeringsbudget 2011 en/of meerjarenprognose Centrale huisvesting Uw raad heeft in januari jl. een voorbereidingskrediet van € 250.000 beschikbaar gesteld voor het opstellen van een voorlopig ontwerp ten behoeve van het project centrale huisvesting.
jaarlijkse lasten bedragen € 47.000. Deze worden in de aanloopperiode, dat wil zeggen in 2011 en 2012, voor een bedrag van € 116.500 gedekt uit het duurzaamheidfonds. In de daarop volgende jaren vindt dekking plaats binnen de totaalexploitatie van het gemeentelijk maatschappelijk vastgoed.
Energiemonitoring maatschappelijke vastgoed De eenmalige kosten van dit project bedragen € 108.000. Deze worden gedekt door de bijdrage van de provincie in het kader van het klimaatcontract. De
Voorjaarsnota 2011
pagina 67 van 68
Voortgang realisatie bezuinigingsmaatregelen op de bedrijfsvoering (geen bericht is goed bericht) Bijzonderheden De bezuiniging op de post verzekering zal in 2011 niet volledig gerealiseerd worden (€ 15.000 N), doordat niet alle contracten per 2011 opgezegd konden worden. De bezuinigingsmaatregel ten aanzien van de post- en koeriersdienst wordt niet gerealiseerd. De aanbesteding start in 2011, het financiële effect voor 2012 en volgende jaren zijn op dit moment nog niet in beeld. Ingeval de vastgestelde taakstelling het niet haalbaar blijkt, wordt binnen de bedrijfsvoering gezocht naar alternatieve bezuinigingsopties.
Voorjaarsnota 2011
pagina 68 van 68