Voorbereidende les bij:
1
U heeft een bezoek aan de tentoonstelling 24 uur met Willem in het Nationaal Archief gepland. Wij verheugen ons op uw komst, u bent van harte welkom! Om uw bezoek aan het Nationaal Archief goed te kunnen voorbereiden, vindt u in dit document een aantal tips en lesideeën. Hoe meer ze vooraf al gehoord hebben over koning Willem I, hoe beter het bezoek aan het Nationaal Archief beklijft. Uiteraard kunt u zelf kiezen welke onderdelen u kiest. 1. Wat is een archief? 2. Introductie op koning Willem I 3. Praktische informatie
1.
Wat is een archief?
Als introductie op wat het Nationaal Archief is bekijkt u samen met de leerlingen dit filmpje over het Nationaal Archief. Het duurt iets minder dan 5 minuten. Bespreek het filmpje na met de leerlingen. Mogelijke vragen: Wat is een archief? Wat bewaart het Nationaal Archief? Waarom wordt een archief bewaard? Is de collectie ooit compleet?
Achtergrondinformatie over het Nationaal Archief voor de leerkracht Waar bevindt zich het ‘geboortebewijs’ van onze democratie? Waar ligt het bewijs dat Manhattan (New York) in 1626 is geruild voor goederen ter waarde van 60 gulden? Waar kun je de akte van abdicatie van Koningin Beatrix bekijken? Waar vind je oude foto’s van je dorp of stad of een belangrijke gebeurtenis? Het antwoord: in het Nationaal Archief! In het Nationaal Archief ligt bijna duizend jaar geschiedenis van Nederland opgeslagen; er is 125 kilometer archiefmateriaal. De collectie van het Nationaal Archief bestaat uit rijen gedrukte, geprinte en handgeschreven documenten, zo'n 300.000 kaarten en tekeningen en circa 15 miljoen foto’s. Daarnaast zijn er nog zo'n 60.000 naslagwerken in de bibliotheek. Als 'nationaal geheugen' beheert het Nationaal Archief de archieven van de landelijke overheid, maar ook archieven van maatschappelijke organisaties (zoals de KNVB) en individuele personen die van nationaal belang zijn (geweest). Van cruciale overheidsdocumentatie tot persoonlijke correspondentie van invloedrijke personen en gewone Nederlanders. De archieven van de overheid worden bewaard omdat de mensen in Nederland recht hebben op het controleren van de regering. Iedereen mag in het Nationaal Archief komen lezen in overheidsdocumenten, bijvoorbeeld om te kijken wat er is besproken in de vergaderingen van de ministerraad. Veel mensen komen naar het Nationaal Archief om meer te weten te komen over dingen die lang geleden gebeurd zijn. Je kan het de mensen van vroeger niet meer vragen maar gelukkig is er van alles opgeschreven. Deze ‘bewijsstukken’ worden veilig bewaard in het Nationaal Archief. In de wet staat dat de regeringsstukken na 20 jaar overgedragen moeten worden aan het Nationaal Archief. Dus het archief blijft altijd groeien.
2
2.
Introductie op Koning Willem I
Klokhuisfilm De geschiedenis van koning Willem I is best ingewikkeld. In dit filmpje van Klokhuis is het op een goede en luchtige wijze uitgelegd. We raden het aan als een eerste kennismaking met een van de voorouders van Willem-Alexander. Kijk hier het Klokhuisfilmpje. Samenvatting: Ooit zijn Nederland en België onderdeel geweest van hetzelfde koninkrijk. Toen de Fransen in 1813 uit de Nederlanden vertrokken werd Koning Willem I vorst van Nederland, België en Luxemburg. België had in die tijd veel industrie en Nederland was goed in de handel. Best een goeie combinatie dus. Toch waren de Belgen, die een stuk rijker waren, het er helemaal niet mee eens. In 1830 kwamen zij in opstand en vormden hun eigen België. 13-12-2012 Duur: ruim 14 minuten
Strip Scholen die de les boeken ontvangen voor de leerlingen gratis de strip Willem I. De strip is uitgegeven door Eureducation. Lees met de leerlingen de strip door. Hier en daar zal de strip wellicht toelichting nodig hebben. U kunt de leerlingen ook zelf de strip laten lezen en achteraf samen bespreken. Puzzel over de strip Door vervolgens ook de opdracht met de puzzel te doen, wordt de rode draad nog eens extra benadrukt. Deze bladzijde kunt u voor de leerlingen printen. Ze kunnen de antwoorden in de strip of op internet terug vinden. Tussen de pijlen staat de oplossing van de strip. De puzzel kan ook ingezet worden als verwerkende les achteraf.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
F
R S
E S C
D T H
N P
V
E
A A
R
S
E A E
R D V
G
R
I H E M O
A M V
P I R
O N I
T
A
A
S
P
O
D
S I
N B
L O O B P C
W P R R E A
K O N I N K L I J K
U I M D O E S H A
D N I W N O T E N
E G
R E
N
E I N E I A
T N
G
R D L
S
B E S L U I T
E T T I S J I
L
G
I
E
A J S K E
N N E
D
3
L
E
N
Puzzel over koning Willem I Als je de strip goed gelezen hebt weet je al een aantal van de antwoorden. Wat je niet weet kun je opzoeken in de strip of op internet. Het antwoord lees je tussen de pijlen. Het zegt iets over hoe Willem I regeerde.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
. . . . . . . . . .
11 12 13 14 15 16 17
. . . . . . .
Tip: ei en ij zijn twee letters: e en i of i en j 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
13. 14. 15. 16. 17.
Willem heet bij zijn geboorte Willem …. van Oranje-Nassau. Zijn vader is … van de Republiek en vlucht naar Engeland. De nieuwe vorst Willem komt in 1813 met de boot aan in …. Willem is getrouwd met Wilhelmina van Pruisen, hij noemt haar …. Dit is de belangrijkste wet van het land. Na samenvoeging met België komt er een nieuwe versie. Ook nu nog is de …. de basis voor onze democratie. Vanaf 1815 noemt hij zich officieel …. Willem I. Deze Fransman is nu eindelijk echt verslagen in Waterloo. Willem I benoemt en ontslaat zelf zijn …. De kranten mogen niet zomaar opschrijven wat ze vinden. Er is geen recht op …. Om de handel en vervoer te bevorderen laat Willem ….. graven De zuidelijke Nederlanden noemen we tegenwoordig …. In de zuidelijke Nederlanden wordt veel Frans gesproken. Willem wil dat er echter maar één taal gesproken wordt in zijn koninkrijk: Nederlands. Hij maakt daarvoor een wet, de …wet. Deze wet roept veel weerstand op in het zuiden. De zuidelijke Nederlanden zijn het niet eens met de besluiten van Willem I en komen in …. In 1825 had Engeland de eerste …. ter wereld. Dankzij het enthousiasme van koning Willem I wordt tussen Amsterdam en Haarlem in 1839 de eerste …. In Nederland geopend. In deze stad starten alle onlusten in de zuidelijke Nederlanden In Antwerpen laat deze Nederlandse commandant zijn schip in de lucht vliegen omdat hij niet in handen van de zuidelijke Nederlanden wil vallen. Koning Willem I wil in 1840 geen koning meer zijn en draagt zijn koningschap over aan zijn zoon Willem II. Dat heeft officieel …. 4
Praktische informatie Omdat we ook een bezoek aan een van de depots brengen wordt de groep in tweeën gesplitst. om deze reden is het noodzakelijk dat er minstens twee begeleiders met de klas meekomen. Het is handig als u de klas op school al in twee groepen heeft verdeeld. We verwachten van de begeleiders een actieve inzet bij de les. De leerlingen doen e tabletquiz in de tentoonstelling. Dat gebeurt in kleine groepjes van twee of drie leerlingen. Verantwoordelijkheid De rondleiders van het Nationaal Archief zullen de leerlingen zo goed mogelijk begeleiden bij uw bezoek. Wij willen u erop wijzen dat u als leerkracht uiteindelijk verantwoordelijk blijft voor uw leerlingen. Omdat er zich in de tentoonstelling kwetsbare voorwerpen bevinden willen we u vragen uw leerlingen vooraf te vertellen hoe zij zich in een erfgoedinstelling moeten gedragen, dus geen eten/kauwgom in de tentoonstelling, niet rennen en schreeuwen. We vragen u tijdens uw bezoek hierop toe te zien. Jassen en tassen. Neem zo min mogelijk spullen mee naar het Nationaal Archief indien mogelijk. De jassen kunnen worden opgehangen in de garderobe, voor de tassen zijn er kluisjes. Jassen en tassen mogen niet mee naar binnen worden genomen. Adres: Nationaal Archief Prins Willem-Alexanderhof 20 2595 BE Den Haag Te laat, laat het ons weten! Zijn er problemen met het (bus)vervoer onderweg, is de kans groot dat u te laat komt, laat het ons alvast weten. Dan weten we waar we rekening mee moeten houden. Telefoon: 070-3315476 (ma t/m vrij) of 06 55267029 (ma t/m don) Doelgroep: Deze les is bedoeld voor leerlingen van de groepen 7 & 8 Kosten lesprogramma: € 3,- per leerling, begeleiders gratis Groep 7 & 8 basisonderwijs en onderbouw voortgezet onderwijs Informatie en boekingen:
[email protected] te boeken t/m 17 juli 2016 maandag t/m vrijdag 9-17 uur
5
