Juli 2011 – nr.
voor fietsspecialisten
1
Met deze nieuwsbrief informeren wij u over de activiteiten die wij als Hoofdbedrijfschap Ambachten (HBA) ten behoeve van uw branche uitvoert. Het gaat om initiatieven en projecten die een bijdrage leveren aan de verdere professionalisering van de fietsherstellersbranche.
Nieuwe tijden, anders verdienen De vakhandel moet zich aanpassen aan de nieuwe ontwikkelingen. De verkoop van nieuwe fietsen bijvoorbeeld zal steeds meer in grotere winkels plaatsvinden die de consument keuze, beleving en een passend prijsniveau kunnen bieden. Detaillisten doen er goed aan zich opnieuw af te vragen waar in de winkel het geld mee verdiend moet worden.
▶ Lees verder op pagina 2
“Benadruk je toegevoegde waarde als vakman”
Verhoging werkplaatsrendement kan veel geld opleveren
Personeel kost geld maar levert, als het goed is, nog meer op voor een onderneming. In het fietsbedrijf vormen personeels-
kosten gemiddeld 11,4% van de totale bedrijfskosten. Daarmee zijn ze de hoogste kostenpost. Maar vreemd genoeg hebben veel ondernemers daar nauwelijks grip op. De kans is dan ook groot dat zij zo inkomsten mislopen.
Lees verder op pagina 2
Pagina 4 Fietsenmakers present op de week van het ambacht
Pagina 5 Afschaffing fietsplan serieuze dreiging voor rijwieldetaillisten
Pagina 5 Hans van Noort hba-branchecoördinator fietsspecialisten
vervolg van pagina 1 - Nieuwe tijden, anders verdienen
Vijf belangrijke tips uit ‘Nieuwe tijden, anders verdienen’ - Vang de lagere marge op fietsen op door verkoop van extra accessoires, verzekeringen, onderhoudsabonnementen, pechservice en dergelijke. - Trek de aandacht van de internetconsument met een aantrekkelijke website. - Kies voor een duidelijk winkelconcept, dat past bij de doelgroepen in de eigen regio. - Benadruk je toegevoegde waarde als vakman: vertel wat je doet en doe wat je vertelt! - Investeer in kennis en kunde.
Dat concludeert onderzoeksadviesbureau Meijer & Van der Ham in zijn eerder dit jaar uitgebrachte rapport ‘Nieuwe tijden, anders verdienen. Strategie-onderzoek fietsdetailhandel en -herstelbranche 2011-2016.’ Dit bureau heeft in opdracht van de BOVAG, en met financiële steun van onder andere het HBA, onderzoek gedaan naar oorzaken en gevolgen van de veranderende marktsituatie voor de fietsendetailhandel. Tevens bevat het rapport adviezen hoe de branche kan reageren op de veranderingen.
Kansen en problemen
De rijwielsector heeft de afgelopen jaren een stijgende omzet beleefd. Verschillende ondernemers hebben de kansen die daaruit voortvloeiden goed benut. Door te investeren in aantrekkelijke winkels, opleiding en marketing hebben ze een goed antwoord gevonden op de groeiende prijsdruk die internetwinkels uitoefenen. Aan de andere kant ondervindt een stijgend aantal ondernemers problemen. De opkomst van de e-bike bijvoorbeeld levert hogere omzet op, maar noodzaakt ook tot grotere investeringen. Niet alle bedrijven kunnen die opbrengen. Onvoldoende financiële draagkracht zorgt bovendien voor een slechtere collectie, waardoor de omzet afneemt en het
risico van afschrijving van oude modellen groeit.
Gunstig fietsklimaat
Het ‘fietsklimaat’ blijft de komende jaren gunstig. Het rijwiel zal blijven profiteren van de wens om meer te bewegen, het energiegebruik te verlagen, het milieu te sparen en de kosten van mobiliteit in de hand te houden. Toch is de lucht niet helemaal onbewolkt, volgens de onderzoekers. Het wegvallen van de gunstige bedrijfsfietsenregeling over drie jaar bijvoorbeeld gaat omzet kosten (zie ook interview met Klaas Weerstand in deze nieuwsbrief).
Prijsdruk
De prijsdruk blijft voorlopig bestaan omdat fietsenfabrikanten ook in de toekomst gericht blijven op productie in grote aantallen. Zij zullen ervoor kiezen om hun fietsen langs verschillende kanalen af te zetten. Voorbeelden daarvan zijn: verkoop aan dealers met strakke jaarafspraken, verkoop via franchisewinkels van het eigen merk, verkoop rechtstreeks aan consumenten via webwinkels of via aangewezen dealers en verkoop via een klein aantal grootschalige winkels.
▶ U kunt de publicatie downloaden van www.hba.nl.
vervolg van pagina 1 - v erhoging werkplaatsrendement kan veel geld opleveren De publicatie ‘Verbetering Werkplaatsrendement’ legt uit hoe de fietsendetaillist de personeelskosten onder controle krijgt en hoe hij of zij het rendement in de werkplaats kan verhogen. De brochure is gebaseerd op een onderzoek door H&L Accountants & Belastingadviseurs in opdracht van de BOVAG. Het HBA
heeft het onderzoek mede mogelijk gemaakt. De publicatie is geen droog onderzoeksrapport, maar een duidelijk geschreven en aantrekkelijk vormgegeven brochure vol tips. Bijvoorbeeld hoe een urenregistratie opgezet kan worden zodat de ondernemer de kosten en de opbrengsten in de werkplaats
Tip uit ‘Verkoop uw Werkplaats’ Contact met bedrijven
Neem contact op met bedrijven voor het doen van onderhoud tijdens werktijd. Voor de werkgever is dit een stimulans om personeel met de fiets te laten komen. Zelf doet u nieuwe contacten met klanten op en kunt u uw dure monteurs tijdens rustige periodes goed aan de slag houden. “Laat uw klanten zelf hun reparatieafspraak inplannen”
voor fietsspecialisten
2
eenvoudig met elkaar kan vergelijken. Vooral de hoofdstukken ‘Tips van uw collega’s’, ‘Verkoop uw werkplaats’ en ‘Tips voor Tijdsbesparing’ bevatten veel nuttige tips en adviezen uit de praktijk.
Motiverend voor medewerker
Uit ‘Tips voor Tijdsbesparing’: Laat klant zelf afspraken inplannen
De samenstellers van de brochure maken duidelijk dat urenregistratie niet alleen profijtelijk is voor de ondernemer, maar ook motiverend kan zijn voor de medewerkers. Zo zijn er bedrijven die regelmatig met de medewerkers de efficiency meten en bespreken hoe ze die kunnen verbeteren.
De werkgever kan, bij het realiseren van de afgesproken verhoogde doelstellingen, het personeel vervolgens belonen met een traktatie, een bonus of iets dergelijks. Van ‘Verbetering Werkplaatsrendement’ is een beperkt aantal exemplaren bij het HBA verkrijgbaar. OP = OP, dus wees er snel bij.
▶ Belangstelling? Stuur dan een email - met uw naam en adres èn de titel van de publicatie - naar
[email protected].
Bied klanten de service via de website van uw bedrijf zelf een reparatieafspraak in te plannen. Er zijn softwaresystemen waarmee u klanten online de agenda kunt laten inzien zodat zijzelf een afspraak kunnen inplannen. Voorbeelden uit andere branches zijn Carglass (www.carglass.nl) en Carscreen (www.carscreen.nl/afspraak)
HBA bundelt krachten voor behoud lage btw-tarief De brancheorganisaties van de fietsherstellers, schoenmakers, kappers, kledingherstellers en schilders zijn faliekant tegen het voorstel van staatssecretaris Weekers (Financiën) om het lage btw-tarief van 6% voor deze branches af te schaffen als onderdeel van het streven van Weekers om te komen tot één uniform btw-tarief van 19%. Deze btw-verhoging zal voor de ambachtelijke branches het aarzelende herstel in de kiem smoren en zullen er forse negatieve werkgelegenheidseffecten optreden. Genoemde ambachtelijke branches willen dat het lage btw-tarief van 6% dat voor hen geldt, blijft bestaan. Het HBA, dat al eerder met succes is opgekomen voor instelling en behoud van het lage btw-tarief, bundelt nu de krachten voor dit standpunt.
Kritische Kamer
“Het staat nog absoluut niet vast dat het pan van Weekers wordt uitgevoerd,” zegt HBA-directeur Hans Nelson. “De Tweede Kamer, die hierover nog in debat gaat met de staatssecretaris, is kritisch over het plan. Dat blijkt onder andere uit onze contacten met Kamerleden. Wij doen er alles aan om het kabinet en de Tweede Kamer ervan te overtuigen dat behoud van het 6%-tarief beter is voor de betrokken ambachten én voor de Nederlandse economie.
voor fietsspecialisten
Na een daling in 2009 en 2010 neemt de omzet van de ambachtseconomie in 2011 weer met 2% toe tot 110 miljard euro. Het kan toch niet zo zijn dat de staatssecretaris van Financiën dat aarzelende herstel weer in de kiem wil smoren? Uitvoering van zijn plan levert bovendien een negatief domino-effect op: ambachtelijke producten en diensten worden fors duurder met de btw-verhoging. Klanten kopen minder en/of stellen aankoop en reparatie uit. Ambachtelijke ondernemers moeten medewerkers ontslaan of het bedrijf sluiten. De Fiscus loopt inkomsten mis en ziet tegelijkertijd de sociale uitgaven stijgen.”
Haaks op goed arbeidsmarktbeleid
Daarnaast speelt er volgens Nelson nog een geheel ander argument. “Nu al hebben veel ambachten, waaronder de fietsherstellers, de grootste moeite om aan personeel te komen. Je kunt op je vingers natellen dat dit probleem veel nijpender wordt als het plan van Weekers werkelijkheid wordt. En dat, terwijl minister Van Bijsterveldt nog onlangs heeft laten weten dat het noodzakelijk is om de ambachten te promoten. ‘We moeten meer focussen op vakmanschap. De vraag naar vakmensen zal de komende jaren enorm zijn,’ was haar boodschap. Weekers’ plan en de opvatting van Van Bijsterveldt staan haaks op elkaar,” aldus Nelson.
3
Fietsenmakers present op de Week van het Ambacht
De behoefte aan instroom van rijwielherstellers is in sommige regio’s nu al hoog. Ook in andere gebieden zal de vraag naar deze ambachtsmensen in de toekomst toenemen. Marlies Zuyderwijk van het Servicepunt Ambachten Midden-Holland weet uit eigen ervaring: “Veel rijwielherstellers krijgen in de toekomst te maken met vervangings- en uitbreidingsvraag. De Week van het Ambacht is een prima evenement om jongeren en werkzoekenden kennis te laten maken met dit ambacht.”
voor zowel jongeren als ouderen. De organisatie beschikt daarvoor onder andere over verschillende praktijktrainingen in de techniek, zakelijke en sociale dienstverlening. Wim Apon, verbonden aan Startbaan Techniek: “We trainen de deelnemers in werknemers-, sociale- en sollicitatievaardigheden zodat ze een betere kans op terugkeer naar school of de arbeidsmarkt maken. We gebruiken onder andere de vaktrainingen als instrument om de genoemde vaardigheden aan te leren. Een vakdocent brengt kandidaten, die over talent beschikken en uitzicht hebben op instroom bij een rijwielbedrijf, tevens de (basis) vakvaardigheden tweewielertechniek en sollicitatievaardigheden bij. Zo komen ze goed beslagen ten ijs bij sollicitaties bij voorbeeld als rijwielhersteller.”
Startbaan
Hoopvol
Het HBA organiseert samen met onder andere het Servicepunt Ambachten jaarlijks de Week van het Ambacht. De Week is vooral bedoeld om jongeren en werkzoekenden voor een baan in de ambachten te interesseren.
Marlies Zuyderwijk
“De Week van het Ambacht is een prima evenement om jongeren en werkzoekenden kennis te laten maken met dit ambacht.”
Tijdens het zogenaamde event in Den Haag konden de bezoekers voor kennismaking terecht op een stand van Startbaan. Deze organisatie deed mee aan de Week op uitnodiging van Innovam, kennis- en opleidingscentrum van de mobiliteitsbranche. Startbaan, onderdeel van de Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten van de gemeente Den Haag, verzorgt mobiliteitstrajecten naar de arbeidsmarkt
voor fietsspecialisten
Op de Week van het Ambacht was Startbaan niet alleen met een stand aanwezig. Zij had ook jongeren uit haar eigen bestand uitgenodigd om daar concreet kennis te maken met het vak van rijwielhersteller. Zuyderwijk en Apon samen terugblikkend: “Het is nu nog te vroeg om al iets over de resultaten van dit onderdeel van Week van het Ambacht te kunnen zeggen, maar we zijn zeker hoopvol gestemd.”
4
Hans van Noort hba-branchecoördinator fietsspecialisten Hans van Noort is bij het HBA branchecoördinator voor de rijwielbranche. In 2010 bij het HBA in dienst getreden en aanspreekpunt voor in totaal acht branches, voelt hij zich als een vis in het water in de ambachtswereld. Van Noort, die van oorsprong banketbakker is en twaalf jaar zijn eigen zaak heeft gehad, kent de ambachtswereld van binnen uit. De voormalig Nederlands Kampioen Banketbakker herkent in alle ambachtsmensen in elk geval één gemeenschappelijke karaktertrek, namelijk passie: “Die hartstocht blijkt uit de liefde voor het vak en uit de wil om altijd weer een perfect product te leveren. Die passie, die ik inmiddels ook bij veel fietsspecialisten heb bespeurd, raak je nooit meer kwijt.” Met datzelfde enthousiasme heeft Van Noort zich op zijn nieuwe werk gestort waarin hij een spil is in de contacten tussen het HBA aan de ene kant en brancheorganisaties en ondernemers aan de andere kant.
Afschaffing Fietsplan serieuze dreiging voor rijwieldetaillisten “Als de regering de voorgenomen afschaffing van de bedrijfsfietsenregeling per 2014 doorzet, kan dit het einde betekenen voor zeker een kwart van de bestaande fietsdetailhandels.” Dit voorspelt Klaas Weerstand. Hij is eigenaar van de Bikeshop Urk en was tot 7 februari dit jaar voorzitter van de BOVAG fietsbedrijven.
gemotiveerd te houden in een technisch vak dat in wezen toch zo aantrekkelijk is. Welke jongere wil nu geen beroep uitoefenen dat voortdurend innoveert en er bovendien voor zorgt dat groene mobiliteit voor iedereen bereikbaar is en blijft? Liefde voor ons vak moet onophoudelijk gestimuleerd worden.”
Weerstand baseert zijn sombere verwachting op het gegeven dat sommige bedrijven dertig tot veertig procent van hun omzet uit bedrijfsfietsen halen. “Het wegvallen van die pijler leidt onherroepelijk tot ontslagen. Zo’n klap vang je immers niet zomaar even op. Ontslagregelingen kosten veel geld, waardoor bedrijven aan de rand van het faillissement worden gebracht. Die eventuele afschaffing van het Fietsplan zal bovendien een domino-effect opleveren. Er treedt een enorme verschraling van het winkelaanbod op met gevolgen voor de after sales service. Vooral bij elektrische fietsen zal dat zichtbaar worden, omdat de kennis en ervaring van vakmensen zal verdampen. Dat maakt het vervolgens nog moeilijker om jonge medewerkers te motiveren en
Op de vraag of de rijwielbranche de mogelijke afschaffing van het Fietsplan zonder slag of stoot moet accepteren, antwoordt Weerstand: “Nee, natuurlijk niet. Ik zou graag zien dat zoveel mogelijk partijen met elkaar een brede alliantie vormen om de overheid te bewegen van dat voornemen af te stappen. De maakindustrie praat via de RAI-vereniging al mee. Het zou mooi zijn als het HBD zich hier eveneens bij aansluit. Ook het HBA kan een waardevolle inbreng hebben doordat het goede contacten met de overheid heeft opgebouwd. Onder andere door zijn inspanningen voor behoud van het lage btw-tarief van 6% voor ambachten. Ik hoop dat we de overheid met redelijke argumenten kunnen overtuigen. Niet alleen is het voortbestaan van onze branche in het
voor fietsspecialisten
Brede alliantie
geding. De regering snijdt met dit plan ook in haar eigen vingers. Nederland heeft nu al fikse problemen op het gebied van mobiliteit en bereikbaarheid. Er moet juist veel meer geïnvesteerd worden, bijvoorbeeld in al dan niet elektrisch fietsgebruik. De steden lopen vol, de luchtkwaliteit verslechtert, de leefbaarheid in de stad neemt af door het drukke autoverkeer. Obesitas rukt op. Allemaal problemen waar de overheid zich het hoofd over breekt. Tja, en wij hebben een geweldig alternatief. De overheid dient werknemers juist veel meer te stimuleren de fiets te pakken en ook de aanschaf van de elektrische fiets door middel van fiscale verruiming aantrekkelijk te maken.”
5
Stop energie in Energiebesparing
Doe de check ‘Ben ik innovatief genoeg?’
Innovatie loont
Weet u zeker dat uw energienota klopt? Uit onderzoek blijkt dat 15% van de facturen van energieleveranciers aan grootverbruikers foutief is. Voor kleinverbruikers ligt het percentage fouten gemiddeld op 10%. Door een eenvoudige scan uit te voeren kunnen rijwielherstellers en andere ambachtelijke ondernemers op de website van het HBA in een handomdraai checken of zij niet teveel betalen. Afgezien van de genoemde factuurcontrole staan er op de HBA-site nog veel meer scans die fietsenmakers en andere ambachtelijke ondernemers in staat stellen het energiegebruik in hun bedrijf te controleren en, als daar aanleiding voor is, hun energiekosten omlaag te brengen. Voorbeelden zijn de verlichtingsscan (in de detailhandel non-food zorgt verlichting voor 35% van de energiekosten!), persluchtscan, cv-ketelscan en een totale energiescan.
Ruim 40% van de 220.000 ambachtelijke mkb-bedrijven heeft de laatste twee jaar geïnnoveerd. De vernieuwende ondernemers hebben gemiddeld drie innovaties doorgevoerd. De meeste vernieuwingen bestonden uit aanpassingen van bestaande producten en processen. Volgens de vernieuwende ondernemers droeg 70% van de innovaties direct bij aan de winstgevendheid van hun bedrijf. Het is daarom logisch dat ook steeds meer ambachtelijke ondernemers innovatief ofwel vernieuwend bezig zijn. Kleine en middelgrote ambachtelijke ondernemers voeren jaarlijks 126.000 vernieuwingen door in hun bedrijf. In bijna tweederde van de gevallen gaat het om verbetering van het product en van de relatie met de klant. De overige innovaties betreffen vooral veranderingen in het productieproces, de apparatuur en het gebruik van materialen. Dit blijkt uit onderzoek onder bijna vijfhonderd ambachtelijke ondernemers dat het EIM in opdracht van het HBA heeft verricht.
Vergelijken met collega’s
Het HBA heeft een speciale checklist samengesteld die ambachtelijke ondernemers helpt bij hun afweging om vernieuwingen door te voeren. Het invullen ervan kost ongeveer tien minuten tijd. Nadat de ondernemer alle vragen heeft beantwoord, kan hij of zij de resultaten per blok afzonderlijk bekijken. De check is extra interessant door de mogelijkheid om, voor het merendeel van de vragen, de eigen score te vergelijken met die van andere ondernemers binnen de eigen branche (‘benchmarking’).
▶ De checklist ‘Ben ik innovatief genoeg?’ is te vinden op www.hba.nl (pagina ‘Uitgelicht’ Innovatie en ICT)
Actie
De scans maken deel uit van de actie ‘Stop energie in Energiebesparing’. Dit initiatief vloeit voort uit de samenwerkingsovereenkomst die het HBA en het Energiecentrum MKB in 2010 hebben gesloten. Daarmee onderstreept het HBA het belang van energiebesparing. Het is zowel waardevol voor ambachtelijke ondernemers omdat het kosten bespaart als voor het milieu omdat het de uitstoot van CO-2 beperkt. Kortom, twee vliegen in één klap.
In samenwerking met BOVAG
voor fietsspecialisten
Voor meer informatie Hoofdbedrijfschap Ambachten T 079 316 11 11 E
[email protected] I www.hba.nl
Redactie HBA en Bosma Communicatie & PR Basisontwerp WIM Ontwerpers, Den Haag
Lay-out Optima Forma bv, Voorburg Druk FWA Drukwerk, Zoetermeer
6
MEIJER & VAN DER HAM Management Consultants Meijer & Van der Ham B.V. Javakade 24 1019 BK Amsterdam T: 06 – 51 18 90 16 F: 020 – 419 79 40 E:
Publicatie Bijgaande publicatie is tot stand gekomen naar aanleiding van één van onze adviesprojecten. De auteur van het artikel is geheel verantwoordelijk voor de inhoud daarvan. Ook het auteursrecht ligt bij de auteur.
Meer informatie Indien u naar aanleiding van het artikel meer informatie wenst, kunt u telefonisch (0651189016) of via E-mail contact opnemen: Op onze website vindt u bovendien onze visie op diverse actuele thema’s die hoog op de directieagenda staan: www.meijervanderham.nl.
Over Meijer & Van der Ham Management Consultants Geschiedenis Meijer & Van der Ham Management Consultants is opgericht in 2004 vanuit de overtuiging dat ondernemers behoefte hebben aan onafhankelijk advies, een no-nonsensebenadering en een strategie waarin visie gebaseerd wordt op feiten en cijfers. Rob Meijer & Ube van der Ham werkten voorheen bij achtereenvolgens Coopers & Lybrand, PricewaterhouseCoopers en IBM Business Consulting Services. Sinds respectievelijk 1996 en 1995 zijn zij actief in de advisering van ondernemende organisaties. Onderscheidend vermogen Wij hebben ruime ervaring als consultant opgedaan in meer dan 150 projecten op het gebied van strategie, organisatiestructurering en –besturing. Wij hebben een groot aantal markt- en branchestudies uitgevoerd voor zowel brancheverenigingen als individuele bedrijven. Onze cliënten geven aan dat wij de conceptuele kwaliteit van een groot adviesbureau - beter dan anderen - weten te vertalen in praktische aanbevelingen die de organisatie verder helpen. Grote en kleine opdrachtgevers kwalificeren de samenwerking als een laagdrempelig contact op hun eigen niveau. Zoals één van onze klanten dat verwoordde: "Meijer & Van der Ham Management Consultants levert de kwaliteit van een groot adviesbureau met de praktische insteek van een ondernemer."
1