Voor- en Nadelen van Propofol Sedatie voor Kindertandheelkunde Catherine de Jong Anesthesioloog
Introductie • Uitgebreide tandheelkundige behandeling
bij jonge, angstige kinderen is soms nodig en lukt niet zonder narcose of sedatie • Ziekenhuiscapaciteit is beperkt • Office based tandheelkundige behandeling onder propofol sedatie is een oplossing
Selectie van patiënten • Indicatiestelling door kindertandarts – Stepped care model: eerst gedragstherapie • Uitstellen, wennen, gewone stoelbehandeling • Korte behandeling onder dormicumsedatie – Alleen als het echt nodig is: sedatie met propofol • Screening door anesthesioloog – Alleen ASA I en II zonder contraindicatie – Overige patienten verwezen naar Academisch Centrum
Procedure: Voorbereiding Uitgebreide instructie ouders en schriftelijke informatie toelichten! Nuchter voor ingreep EMLA op 4 plekken Paracetamol als premedicatie Warme kleren en handschoenen aan
Procedure: Inleiding 1 • Time out met hele team • Kind bij ouder op schoot • Assistente met voorleesboek • Infuus inbrengen achter de rug van ouder • Inductie Propofol 5mg/kg • Kind wordt op de stoel gelegd
Procedure: Inleiding 2 • Larynxmasker – Gewapend, vanwege lange flexibele tube
• Spontane ademhaling • Zuurstof 3L/Min (zuursofconcentrator) – Ter compensatie van iets verminderde FRC
• Standaard bewaking: – HR, RR, SaO2, etCO2, AF
Procedure: onderhoud sedatie • Onderhoud: Propofol 1-2ml/kg/h • Lokaal anesthesie door tandarts – per kwadrant
• Behandelduur 60-90 min: – Gebitsfoto’s, vullingen, sealen, zenuwbehandeling, kinderkroontjes en extracties + hechten
• Zelden nodig: ketamine i.v. – Kinderen> 8 jaar, extractie blijvende elementen
• 10 min voor einde behandeling: stop propofol
Uitleiding: • Kind in zijligging op tandartsstoel • Controles: – Gazen uit de mond, bloeding gestopt – Handhaaft saturatie zonder O2 – Controle ademhaling zonder larynxmasker • Kind hoest en slikt – Aldrete ontwaakscore 9: naar uitslaapkamer
Uitslaapkamer • Kind in stabiele zijligging • Pulsoxymeter • Uitzuigapparatuur aanwezig • Ouders zitten naast hun kind • Informatie aan ouders – Verslag van behandeling – Nazorginstructies, pijnbestrijding – preventieadviezen
Diepe sedatie • Slaap • Adequate spontane ventilatie • Larynxmasker • Zuurstof 3L/Min • Nooit opiaten • Nooit spierverslappers
Sedatie diepte
Licht
matig
diep
narcose
Reactie-
Normale
Adequate respons
Geen reactie
Vermogen
Reactie op
Op aanspreken
Adequate respons na herhaalde of
aanspreken
Of aanraken
pijnlijke prikkel
Kan zonder hulp zelf
Soms hulp nodig
Hulp bij vrijhouden
bij vrijhouden
luchtweg
ademhalen
luchtweg
vrijwel altijd nodig
Voldoende
Kan onvoldoende
Meestal
zijn
onvoldoende
Meestal goed
Kan onvoldoende
Sedatie
Luchtweg
Spontane
onbelemmerd Voldoende
Voldoende
Ademhaling
Bloeddruk circulatie
Goed
Meestal goed
op pijnprikkel
zijn
Sedatie bij kindertandheelkunde is diepe sedatie: • Altijd reactie op pijnprikkel – Lokaalanesthesie
• Spontane ventilatie – met 3L zuurstof
• Preventief gebruik larynxmasker – Vaak grote tonsillen – Tandartsvingers in de mond
Bijzonderheden • Gewapend larynxmasker – Niet vastgeplakt
• Zuurstof uit O2-concentrator – Meer is niet nodig – Zuurstofcilinder voor calamiteiten
• Uitzuigapparatuur van de tandarts
Veiligheid • We hebben geen beademingsapparaat • Maar wel een (zeer zelden gebruikte)
ambuballon • We hebben alle gebruikelijke medicatie en instrumenten bij de hand • Anesthesioloog en 2 anesthesieverpleegkundigen • Al 2x visitatie NVA: adviezen opgevolgd
Risico reductie • Alleen ASA I en II • Vaste procedure en vast team • Monosedatie met minimale dosis propofol – Nooit opiaten
• Geen intubatie • Nooit massaal bloedverlies • Nooit afkoeling • Tandartsen werken schoon en netjes
Leeftijdsverdeling patienten Number of patients per age group 600 500 400 300 200 100 0 1
2
3
4
5
6
7
age group
8
9
10
> 10
Complications in 2000 patients Complications
Number
Laryngeal mask displacement
16
Intubation
1
Ambu bag ventilation
1
SaO2<90% for >20sec
18
Vomiting
2
Difficult venous access, >3 attempts
26
Propofol subcutaneous
2
Samenvatting • Inmiddels meer dan 12.000 patienten
behandeld • Aantal calamiteiten = 0 • Publicatie over methode en complicatieregistratie: wordt aan gewerkt
Conclusie • Propofolsedatie door anesthesioloog en
anesthesieverpleegkundigen is een veilige en bruikbare techniek • Propofolsedatie faciliteert kindertandartsen bij uitgebreide behandeling van kinderen • Goede samenwerking en protocolmatig werken is essentieel voor veiligheid en behoud van kwaliteit.
Kindertand Amsterdam www.kindertand.nl
[email protected]
