April 2013 - Nr. 2 - Jaargang 5
ambitie / ijver / vuur
Van/voor en door de Delftse techniekstudent
Sterker door samenwerking • Transport Institute • Fitting in Holland • Roeiseizoen van start • Breenhozen
• Robots net mensen • Spinvis • Forze Racingteam • NLR
• Oude TU Bibliotheek • Dokter Vera • MARIN belicht • Paul Rullmann met pensioen
DigiTAAl DRUKKEN
HET NLR
is d é organis atie in N e de rland op he t g e bie d
ONTWERPEN
van lucht- en ruimtevaar t . Zo doen we onder zoek naar veiliger, milieuvriendelijker en ef f iciënter vliegverkeer. Met hypermoderne faciliteiten en excellente medewerkers. Medewerkers die aan de frontlinie willen staan van de technologische innovatie. Je krijgt bij het NLR alle ruimte om je talenten te benutten en je persoonlijk te ontplooien. Het NLR is dé plek voor medewerkers met een passie voor techniek.
R&D ENGINEER MET PASSIE VOOR ELEKTROMAGNETISME Binnen de afdeling Avionica Technology test en analyseert het team Electromagnetic Engineering de elektromagnetische aspecten van antennesystemen, bekabeling en behuizing voor elektronica. Bijvoorbeeld geavanceerde sensoren en antennes voor datacommunicatie in windtunnelmodellen en vliegtuigen. Onze ingenieurs adviseren Industrie en Overheid bij aanschaf, ontwikkeling en inzet van aerospace producten en bij het instandhouden van airborne en groundbased avionica systemen.
WIJ VRAGEN
• •
Drukkerij Van de Sande Kwaliteit, flexibel en concurrerend
grafisch bedrijf noemen, waar alle grafische disciplines zijn onder-
Je draagt actief bij aan de ontwikkeling en toepassing van elektromagnetische rekenmodellen. Je werkt in multidisciplinaire teams en je levert een bijdrage aan het initiëren van nieuwe projecten, je schrijft projectvoorstellen en je geeft presentaties op congressen en workshops in binnen- en buitenland.
•
PRiNTEN
DRUKKEN
Drukkerij Van de Sande mag zich terecht een compleet en modern
DE FUNCTIE
•
AFWERKEN
Academische opleiding Elektrotechniek, Technische Natuurkunde, Vliegtuigbouw of Wiskunde; Je wilt je ontwikkelen tot dé expert op het gebied van Elektromagnetisch onderzoek. Je talent voor getallen is hier onmisbaar voor! Je hebt passie voor modellering én toepassing daarvan op fysische verschijnselen; Je bent een uitstekende communicator, een teamspeler en internationaal georiënteerd.
gebracht (ontwerpen, grafische voorbereiding, drukken, digitaal drukken, printen, afwerken en verzenden). Het van huis uit familiebedrijf waarin vakmanschap en flexibiliteit de uitgangspunten zijn, is al zo’n 35 jaar gevestigd in Nootdorp en bekend in de regio.
Drukkerij Van de Sande bv adres: Ambachtshof 1 2632 BB Nootdorp telefoon: 015 310 92 94
fax: e-mail: internet:
015 310 99 69
[email protected] www.sande.nl
Interesse? Voor meer informatie kun je contact opnemen met Harm Schippers, senior scientist op 088 511 4635. Mail je sollicitatie uiterlijk 10 april a.s. naar Jolanda Zandbergen,
[email protected] o.v.v. vacaturenummer ASAQ-01.
Kijk voor meer informatie op
www.nlr.nl Tata Steel daagt je uit! Wat draag jij bij aan het beste staal voor morgen? Volg ons traineeship Top Techniek en word Improvement Engineer Ons traineeship bestaat uit een tweejarig programma. Je start direct in een functie met toenemende verantwoordelijkheden en bijbehorende trainingen. Eén van onze senior managers gaat je coachen. Het traineeship zorgt voor een vliegende start in je carrière. ..
Wil jij een baan bij een van de beste industriele werkgevers? Ga dan de uitdaging aan en reageer online.
Nationaal Lucht- en Ruimtevaar tlaboratorium, Amsterdam / Flevoland
challenging you TATA.indd 1
2
www.tatasteeljobs.nl 25-03-13 15:21
5april 2013 TS B 90 x H 130 DELFT 0313 v3.indd 1
19-03-13 09:36
BreenIntro
Sterker door samenwerking
HOOFDARTIKEL 04 Transport Institute 06 Paul Rullmann
REPORTAGE
12 MARIN 18 Spinvis Cultural Professor
04
INTERVIEW
22 Breen Fitting in?
UITGELICHT
10 Energie raam 20 Robotics Institute
WEDSTRIJD
14 Damen Raceroei Regatta
BREENHOZEN
06
09 Iris Snuvenink 19 Zoé van Looij
INFORMATIE
11 Anka Mulder, Vice-President 15 De oude bibliotheek
Spraakmakend 16 Forze Hydrogen Racing Team Deft
DUOHNIINHOUD
Van/voor en door de Delftse techniekstudent
De spreekwoorden zijn talrijk: samen ben je sterker, sterker samen, eendracht maakt macht enzovoort. Tijd dus dat Breen het thema centraal zet. Vandaar: sterker door samenwerking. De artikelen over het Transport Institute en het Robotics Institute zijn er bewijzen van. Samenwerkende faculteiten en afdelingen zorgen voor een uniek product waar TU Delft nationaal en internationaal hoog mee scoort. In een uitgebreid interview met bestuurder Paul Rullmann die sinds 1 april met pensioen is, stelt hij eveneens dat samenwerking van essentieel belang is. Zijn droom is dat de campus een soort Techno-Valley wordt. Techniek op alle niveaus bedoelt hij: MBO, HBO en WO. Ieder werkt op zijn niveau aan een eindproduct. Unieke samenwerking zoals het in het echte (bedrijfs)leven ook gaat. Twee oud-studenten vertellen over hun werk bij MARIN, waar projectwerk essentieel is. Wat dacht je van de samenwerking binnen de Dreamteams? Forze zetten we nu centraal. Verder uit de inhoud!? Een monstergrote papiermaché bal maak je ook niet in je eentje! Breenhozen! Dokter Vera over een heel vies onderwerp en niet te vergeten in deze Breen duurzaamheid en alternatieve energie. Deze Breen is er weer een om (samen!?) van te genieten. Laat ons eens weten wat je van Breen vindt. Volg ons via Twitter. Meewerken kan je altijd: via je studenten- of studievereniging of rechtstreeks eens vragen via de mail aan de redactie. We horen en zien graag van je. Veel leesgenoegen, Namens alle medewerkers, Ron Labordus (redacteur/mede-uitgever)
14
Colofon Breen verschijnt 5x per jaar en is gratis verkrijgbaar op de campus van de TU Delft, bij Inholland en de HTS van de Haagse Hogeschool. Het is het enige studentenblad dat zich exclusief richt op de techniekstudent in Delft. Breen heeft als motto: ambitie, passie en vuur. Breen is een blad van/voor en door studenten. Samenwerkende studenten. Uitgever:
16
20
SandeDruk – Nootdorp
Reactieadres: Ambachtshof 1 2632 BB Nootdorp Telefoon: 015 310 92 94 E-mail:
[email protected] Redactie: Eric van Houten Ron Labordus Hans van de Sande Medewerkers: Julia Cramer Joyce Lustenhouwer Elise Mooijman Fotografie:
Eric van Houten Job Jansweijer
Zeal
Ontwerp:
Theo van Vliet
Vormgeving: Acquisitie:
Jolanda de Koning
Coverfoto: Beeldbank TUDelft Library Fotograaf: Eric van Houten
Monique van de Sande Eric van Houten
Druk: Drukkerij Van de Sande, Nootdorp Internet: www.breenmagazine.nl Verantwoording: De redactie werkt met zorg aan de inhoud van de artikelen. Uitgever noch redactie zijn verantwoordelijk voor de inhoud ervan of de gevolgen en zijn derhalve niet aansprakelijk. Vuur
ZeaL
Breen Meed
nee/nee sticker Breen Magazine wordt zeer op prijs gesteld zo horen we van veel van onze lezers. Breen vind je op alle faculteiten en bij studie- en studentenverenigingen in onze bekende presentatiezuil. Breen wordt ook huis-aan-huis bezorgd in studentenflats. Ook als er een nee-nee sticker op de bus zit, krijg je een Breen in de bus. Wil je Breen echt niet ontvangen, mail dan je adres naar de redactie dan wordt Breen niet meer ongeadresseerd bij je bezorgd.
maand maand 2012 2012 april 2013
33 55
Maandelijkse lezingen
TU Delft Transport Institute geeft tran Met het TU Delft Transport Institute wil de TU Delft een duidelijker gezicht laten zien op het gebied van transport, zowel betreffende onderwijs als onderzoek. interview Hoe lukt dat? Tekst: F loortje d’ Hont
reportage
BEELD : PR
Transport is een breed vakgebied; transportondermedisch wedstrijd zoek wordt uitgevoerd op verschillende faculteiten en afdelingen. Zo denken studenten en onderzoekers op Civiele Techniek bijvoorbeeld na over wegontwerp en verkeersstromen, terwijl op de faculteit Techniek, Bestuur en Management wordt ingegaan op de bestuurlijke aspecten van transport. Er worden auto’s ontworpen op Industrieel Ontwerpen en Werktuigbouwkunde. Ook havenontwerp, rekeningrijden,
4
5april 2013
recept
review
innovatie
logistiek en goederenvervoer vallen onder de noemer ‘transport’.
uitgaan onderzoek Transport Thursdays
uitgelicht
student
onderzoekers met elkaar in contact te brengen en zodat ze van elkaar kunnen leren.
evenement project Veel onderwerpen
Om deze grote verscheidenheid aan onderwerpen in het voetlicht te zetten, organiseert het TU Delft Transport Institute de serie “Transport Thursday”-lezingen. Elke derde dinsdag van de maand geeft iemand die zich heeft verdiept in bepaalde aspecten van transport een masterclass over een transportonderwerp naar keuze. De Transport Thursdays zijn bedoeld om de
Zo heeft Arend Schwab van de faculteit 3ME een lezing gegeven over ‘The Art And Science of Bicycling’: met als vragen wat mensen doen als ze op een fiets zitten. En hoe een fietsontwerp kan zorgen voor stabiel rijden? Niet alleen onderzoekers, maar ook studenten hebben zich gemeld om een presentatie te geven. Vier
Vuur
Column
Breen sport eigen gezicht Meed Masterstudenten van Techniek, Bestuur en Management presenteerden de resultaten van hun project over een winterproof spoor. Ook medewerkers van ProRail kwamen luisteren naar hun adviezen. Andere donderdagen werd er gesproken over serious gaming en evacuaties, over elektrische fietsen, over levensechte experimenten met rondrijdende auto’s voor de Britse televisie.
Wat is het Transport Institute? De Transport Thursdays zijn niet de hoofdactiviteit van het Institute. Tot andere activiteiten behoren het toepasbaar maken van onderzoeksresultaten, het verkrijgen van onderzoeksgelden en de vier transportmasteropleidingen meer op elkaar laten aansluiten. Het TU Delft Transport Institute kent vier inhoudelijke speerpunten: Gecoördineerd en Coöperatief Verkeersmanagement, Transportbeleid, Ruimte & Mobiliteit
en Logistiek & Vrachtvervoer. Dit zijn de inhoudelijke onderwerpen waar de wetenschappers van de TU Delft in uitblinken en waarin een leidende academische positie is of kan worden behaald. Het komende jaar zullen een aantal Transport Thursdays aandacht besteden aan deze onderwerpen.
Vorig jaar opgericht Het TU Delft Transport Institute is vorig jaar opgericht als een van vier instituten, die zijn bedoeld om onderzoekers en onderzoek bij elkaar te brengen. De andere instituten zijn Climate, Robitics en Process technology. Op 8 november 2012 is het TU Delft Transport Institute officieel van start gegaan met een kickoff event. Hier kwamen zowel wetenschappers van binnen de TU Delft op af, maar ook externe partijen: Rijkswaterstaat, adviesbureaus en wetenschappers van andere universiteiten uit Nederland en België.
Meer vrouwen aan de top Volgens een recent onderzoek van de EUR start 3 % van de Nederlandse studenten tijdens hun studie een eigen bedrijf, tegenover 2% internationaal, las ik op een kletsnatte zaterdagochtend op een nieuwssite. En ze starten ook nog eens alleen een bedrijf, terwijl buitenlandse studenten dit vaker doen met partners. Dat starten van een bedrijf is natuurlijk goed nieuws, het zijn tenslotte de bedrijven die de economie draaiende houden. Ik moest meteen denken aan onze eigen YES!Delft en hun successen. (Zij begeleiden nu meer dan 100 starters). Kijk eens naar de senz umbrella die internationaal is doorgebroken, het unieke Xpozer ophangsysteem voor foto’s die o.a. samenwerken met de HEMA, Virtualock de digitale diefstalbeveiliging voor laptops dat oa bij de TU wordt gebruikt en de Ampelmann die het mogelijk maakt om op volle zee eenvoudig over te stappen van scheepsdek naar offshore. Wist je overigens dat de naam ampelmann afkomstig is van het (Berlijnse) groene mannetje in het voetgangersverkeerslicht? Als het mannetje groen is, kun je veilig oversteken en dat kan met de Delftse Ampelmann dus ook. Ja, hier is over nagedacht, zeg maar. Dat ook een ergernis het begin kan zijn van een goed lopend bedrijf heeft MyTimetable wel bewezen. In 2010 gestart door drie informatica studenten en op dit moment is de roostertoepassing beschikbaar voor meer dan 100.000 studenten. Maar ook het mega-succesvolle bedrijf Layar, waar Breen afgelopen november uitgebreid aandacht aan heeft besteed is door een Delftse alumna (Claire Boonstra, CITG) opgezet. Deze dame brengt me bij een ander bericht dat ik diezelfde regenachtige zaterdagochtend las. Minister Jet Bussemaker wenst meer vrouwen aan de top en volgens haar “moeten de mannen zelf de old boys network opblazen”. Wat dat betreft geeft de TUD het goede voorbeeld door de benoeming van Anka Mulder als vice-president for education & operations bij het CVB en zijn er onlangs twee alumnae benoemd tot decaan. Bij IO Ena Voute en Hester Bijl bij L&R. Zij studeerden respectievelijk IO en TW aan de TUD. Maar Claire laat zien dat de vrouw die echt snel aan de top wil komen dit dus ook kan doen door het starten van een eigen bedrijf. En laten nu onze eigen studentes grote interesse hebben in het starten van een eigen bedrijf. Tenminste gezien het aantal deelneemsters aan de “week of YES!Delft” die de YES!Delftstudents onlangs organiseerde. Vrouwen aan de top en het starten van een eigen bedrijf zijn twee leuke uitdagingen waarbij het een het ander niet uitsluit en enorme mogelijkheden liggen. Overigens staat bij YES!Delft Annemieke Wisse aan de top. Dus dames grijp je kans.
Eric van Houten
Zeal
Vuur
ZeaL
Breen Meed
maand maand 2012 2012 april 2013
55 55
Drs. P.M.M. Rullmann met pensioen:
“Als je wilt overleven, moet je gewoon hard studeren!”
interview
rep
wedstrijd
me
wedstrijd
me
“Veranderingen in het onderwijs houden nooit op.....” Sinds 1 april is Paul Rullmann, lid van het College van Bestuur van TU Delft, met pensioen. Breen interviewde hem een maand voor zijn afscheid. Enthousiast als altijd spreekt hij uitgebreid over het onderwijs, de student, de docent en de TU. Tips heeft hij volop: “Meteen hard studeren! De leuke dingen komen daarna! Maar: Wij moeten als TU het ook weer niet té gezellig maken.” Beeld:ERIC VAN HOUTEN
6
5april 2013
Beeld: ROY BORGHOUTS
Tekst: Ron L abordus
Beeld:guus schoonewille
Beeld : T U DELF T
Marketing en Communicatie zijn nu buitengewoon efficiënt georganiseerd met een sterke directie en
Paul Rullmann kwam in 2002 naar TU Delft, werd lid van het College van Bestuur en kreeg in zijn por-
sterke directeuren.”
tefeuille Onderwijs en Bedrijfsvoering. Rullmann:
Technovalley
“Met als taak in eerste instantie het onderwijs te
Paul Rullmann brengt graag een onderwijskundige-
vernieuwen, dat was actueel in die jaren. De kwaliteit
techniek-droom ter sprake. “Mijn droombeeld is dat
van het onderwijs was goed, maar de vraag was hoe
de campus een soort Technovalley wordt met tech-
we het aantrekkelijker konden maken; het studen-
niekonderwijs op alle niveaus waarin iedereen met
tenaantal zat op een ongekend dieptepunt. Afwis-
iedereen samenwerkt. De komst van de techniekafde-
selender manieren van college en les geven, meer
lingen van de Haagse Hogeschool en van Inholland in
ict en projectonderwijs werden enkele speerpunten.
nieuwe, prachtige gebouwen is een belangrijke stap
Samen met een werkgroep hebben we er onder de
in die richting. Samen sterk staan in de wetenschap
noemer Focus Onderwijs flink aan getrokken. Ik mag
dat deze bundeling van krachten betekent dat ‘er in
gerust stellen dat we er ‘aardig’ in zijn geslaagd: het
Delft altijd wat te halen is op het gebied van techniek’.
onderwijs op TU Delft is attractiever en gevarieerder
De samenwerking groeit, er is volop aandacht voor
geworden. Van belang is ook de professionele voor-
elkaar. Gezamenlijk projecten en het delen van werk-
lichting aan aankomende studenten; alle betrokkenen
plaatsen, docenten die samenwerken en dergelijke
zetten zich er TU-breed voor in.”
zijn er voorbeelden van.
Doorlopend veranderingen
Beeld: ROY BORGHOUTS
Muziek maken Paul Rullmann blijft na zijn pensionering ‘nuttige dingen doen’ in het hoger onderwijs in de vorm van lidmaatschap van Raden van Toezicht of commissies. Enkele functies die hij al bekleedt, zet hij voort. Ook muziek maken wil hij weer oppakken: gitaar spelen, misschien weer folk zoals ca. tien jaar geleden in een eigen band. Maar ook sport staat op zijn programma: wildwater varen is zijn passie en een halve marathon zit er ook nog wel in!
Iedereen is uiteraard verantwoordelijk voor zijn eigen organisatie: maar we moeten tegelijkertijd alert zijn
ook al je eigen rol spelen en je kwaliteit laten zien
”Veranderingen in onderwijs houden nooit op”, stelt
en de verkokering willen doorbreken, docenten en
en meten. Die vorm van gezamenlijkheid zie ik nog te
Paul Rullmann. “Nu zitten we weer in de fase van de
studenten kunnen er in hun onderling contact steen-
weinig. Af en toe bij Dreamteams in de Dreamhall en
verbetering van het studiesucces. “Het is hier op de
tjes aan bijdragen. Tal van zaken worden al samen
meer nog bij het Science Centre. Het project ‘meiden
TU leuk, misschien wel te leuk, zodat studenten te
gedaan: de OWee kennismakingsdagen, verenigingen,
in techniek’ is succesvol. Studenten lopen er als het
lang over hun studie doen! Wat wij aanbieden, is een
voorlichting, sport, cultuur, maar er kan volgens mij
ware los rond en het centrum fungeert echt als ont-
studie die drie plus twee jaar duurt en als de student
nog meer. Ik denk ook aan technisch MBO in Delft.
moetingscentrum voor scholen, pabo’s, leerkrachten,
er dan zeven jaar over doet, vind ik dat prima; dat
Een mooi droombeeld toch MBO, HBO en WO samen
burgers, leerlingen en ouders. Onlangs mocht ik er de
moet een student zelf weten, het moet in ieder geval
in een werkplaats, werkend aan concrete bedrijfsop-
100.000 ste bezoeker begroeten. Ongekend toch!”
niet aan ons liggen.”
drachten. Zo gaat het in het echt immers ook. In een
Reorganisatie
bedrijf loopt ook iedereen door elkaar, zo kan je hier
(vervolg op pagina 8)
“In 2005 zagen we dat we te veel ondersteunende medewerkers hadden in verhouding tot de wetenschappelijk staf”, vervolgt Rullmann over de tweede, grote taak in zijn portefeuille. “Een grote reorganisatie van de ondersteunende diensten was noodzakelijk om met minder ondersteuning meer wetenschappers te kunnen bedienen. Het was geen bezuinigingsmaatregel, meer een verschuiving; veel mensen waren er actief bij betrokken, in een dynamische tijd. Nu plukken we er de vruchten van: grote interne diensten die voor de hele TU werken in plaats van hun eigen faculteit. Financiën, ICT, Human Resources,
Bestuurswerk Paul Rullmann Lid Bestuur Stichting Studielink (vanaf mei 2010) Lid Bestuur Stichting Studiekeuze 123 (vanaf 2008) Lid Bestuur Stichting Studenten Zorgverzekering ISO/LSVB (vanaf 2009) Voorzitter Raad van Commissarissen van Academic Transfer (vanaf februari 2008) Lid Commissie VKO (validatie kwaliteitszorg onderzoek) van de HBO-Raad (vanaf 2009) Voorzitter Raad van Toezicht Hogeschool CODARTS (vanaf september 2009) Lid Raad van Toezicht ROC NOVA College Haarlem (vanaf april 2011)
april 2013
7 5
Vervolg Drs. P.M.M. Rullmann met pensioen
“Als je wilt overleven, moet je gewoon hard studeren!”
Beeld: MARCEL KRIJGER
Studeren primair
die het heel druk heeft! Blijkbaar kunnen die mensen dat
van vormende waarde. Maar toch herhaal ik: zoek
Als onderwijsman in hart en ziel geeft Paul Rullmann
aan! Ze werken in een hogere versnelling, leggen zichzelf
eerst je ritme, maak tempo, denk aan het bindend stu-
graag een aantal wijze lessen: “Je komt op de TU primair
een hoger tempo op.”
dieadvies, je moet die 45 punten halen in het eerste
om te studeren. Je moet beseffen dat je knoerthard moet
jaar, het is best veel, het is buffelen; als je weken in de
studeren, hoe leuk het er ook uitziet. Als je wilt overleven
Tempo maken
moet je gewoon hard studeren, iedereen die iets anders
Rullmann: “Van belang is tempo in je studie houden, als
‘uitgaan’ als je echt tijd hebt. Er ligt een druk op student
zegt, doet zich stoerder voor dan de werkelijkheid is. Als
je gaat vertragen wordt alles zwaar. Je stelt uit, uitstel-
én docent om samen de balans erin te houden in een
je eenmaal het ritme te pakken hebt, dan zie je vanzelf
gedrag is helaas een bekend fenomeen onder studenten.
gezamenlijke verantwoordelijkheid. Natuurlijk moeten
mogelijkheden voor de dingen die je erbij kunt doen zoals
De truc is tempo maken en vasthouden. Ik merk intern
lessen en colleges ‘leuk’ gebracht worden! Docenten
sport, muziek, bestuurswerk. Een bekende stelling luidt:
regelmatig op dat een langere studieduur niet altijd aan
dienen aan zelfkritiek te doen als cijfers laag uitval-
als je iets gedaan wilt hebben, vraag het dan aan iemand
de student hoeft te liggen maar ook docenten aangaat.
len: zich de vraag stellen ben ik wel boeiend genoeg,
Als ook docenten een langere studieduur als norm aan-
ben ik wel duidelijk genoeg. Studenten van hun kant
vaarden, willen ze er in hun ‘enthousiasme’ nog wel
moeten moeite doen om colleges te volgen, er energie
eens een boekje en projectje bijgooien, gevolg dat hun
erin steken kan geen kwaad, met andere woorden niet
enthousiasme vertragend kan werken.”
te snel afhaken. Samen in balans daar gaat het om.”
Meisjes
Online education
“Terzijde merk ik op dat steeds meer meisjes een
Vol enthousiasme is Paul Rullmann over de opkomst
technische studie volgen. Zij blijken gemiddeld meer
van online education zoals TU Delft dat aanbiedt. “Zijn
zelfdiscipline te hebben en hogere cijfers te halen, dat
we heel ver in, ook al staat het allemaal nog aan het
hangt uiteraard samen. Meisjes bewijzen dat discipline
begin, we doen goed mee, we hebben al ruim 100 cur-
succesfactor nummer één is! Als onderwijsman merk
sussen lopen! Zelfs binnenkort een online master. De
ik ook op dat hoge intelligentie en groot talent geen
MOOCs worden de toekomst: Massive Open Online
garantie zijn voor succes. Soms zijn het zelfs valkuilen:
Courses. Spannende ontwikkelingen, niet alleen
sommige studenten zijn hartstikke slim, maar zijn op de
omdat je je leeraanbod naar buiten laat zien, maar ook
middelbare school te weinig uitgedaagd, zodat ze als
omdat het de kwaliteit van je onderwijs beïnvloedt.
het ware zijn ingeslapen en hier weer op gang moeten
Een docent die hiermee experimenteert, wordt vanzelf
komen. Dat vergt heel wat energie en discipline. Wat
beter. Als je weet dat het de hele wereld over gaat,
voorts opvalt, is dat buitenlandse studenten gedisci-
wil je dat je verhaal goed in elkaar zit, afwisselend is,
plineerder zijn, immers 90% van hen is succesvol!”
met goede verwijzingen en opgaven, zodat het smaakt
Onderwijsman Paul Rullmann (1948) studeerde sociologie aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Hij vervulde vanaf 1975 diverse functies in het HBO, van docent tot collegelid, en maakte verschillende grote schaalvergrotingsoperaties in het HBO mee. Vanaf 1990 werkte hij bij de HBO-raad en vanaf 1995 bij de Hogeschool Haarlem, waar hij in 2000 lid werd van het College van Bestuur. Met het opgaan van de Hogeschool Haarlem in Inholland stapte Paul Rullmann in mei 2002 over naar de TU Delft, waar hij lid werd van het College van Bestuur, met als centrale portefeuilles Onderwijs en Bedrijfsvoering. 8
5APRIL 2013
Balans
vereniging hangt, verlies je tijd, dus in het begin alleen
naar meer. We hebben veel goede docenten die dit moderne medium kunnen oppakken en die kunnen
“Naast je studie moet je er beslist wat bij doen,” laat
meedoen in de uitdagende, spannende online-wereld.
Rullmann ter relativering van zijn wijze woorden ook
Dat ik dat straks allemaal vooral van afstand moet
weten. “Uiteraard is wat je erbij doet ook nuttig en
bezien vind ik eigenlijk nog het meest jammer.”
Hoos Naam: Iris Snuverink Studie: Werktuigbouwkunde Waarom Delft: Al vanaf het begin van mijn studiekeuze sprak de TU Delft me het meest aan. Delft is een gezellige stad en is het fijn om hier te wonen. Struikelvak: Ik moet meer moeite doen voor vakken die ik niet erg boeiend vind. Maar analyse, regeltechniek en thermodynamica vind erg interessant. Food and Drinks: Ik heb niet echt een favoriet gerecht, maar koken en bakken vind ik erg leuk om te doen. Zo maak ik graag zelf tiramisu en appeltaart. Bovendien probeer ik vaak nieuwe recepten uit. Seizoen: De zomer, omdat het dan de tijd is van vakantie, ijs eten en de hele dag buiten zijn. Vakantieland: Ik heb geen voorkeur voor een specifiek vakantieland. Mijn droom is over de hele wereld te reizen en veel stempels in mijn paspoort te laten zetten. Hier word ik blij / gelukkig van: Ik word blij van een zonnige dag. Sport / hobby: Mijn passie is dansen, maar fietsen en hardlopen vind ik ook super. Uitgaan: Uitgaan met vrienden vind ik ontzettend leuk, vooral om lekker te dansen en van de muziek te genieten. Bijbaan: Nee, op dit moment niet. Lijfspreuk: Geef je ambities niet op wanneer het moeilijk wordt, maar zet door. Ambitie: (Over 5 jaar ben ik): Over 5 jaar heb ik mijn bachelor werktuigbouwkunde gehaald en een interessante master afgemaakt. En hoop ik voor mijn werk de hele wereld over te reizen.
april 2013 Beeld:ERIC VAN HOUTEN
9 5
Innovatie in duurzaamheid
Energie door een vlieger en een zonnecel in je raam
Het luminescent solar concentrator team staand in het midden : Koen hooning
De huidige manieren om energie te winnen worden steeds lastiger. Natuurlijke bronnen raken op. Winden zonne-energie zijn oplossingen voor dit probleem: deze blijven immers altijd bestaan. We hebben in Nederland al vele windmolens, en zonnepanelen duiken mondjesmaat op. Deze vormen van energie zijn milieuvriendelijk, maar nog duur, onder andere door het lage rendement. Twee projecten hebben een fonds toegekend gekregen van de TU Delft om wind- en zonne-energie naar een hoger niveau te tillen. Tekst: J ulia Cramer
Beeld : ERIC VAN HOU TEN
TU Delft heeft innovatie hoog staan. Energie is een
gebruiken deze op een slimme manier om zo meer
te zetten in energie. Maar nog veel hoger in de lucht
rendement op te leveren.
waait het harder en daarbij ook constanter. Dit is de basisgedachte van het project ‘Kite Power’. Een
belangrijke pijler. Innovatie kost tijd en geld en daarbij
Door ‘stroomraam’ naar buiten kijken
is het niet bij ieder nieuw idee direct duidelijk of het
Een van de projecten richt zich op slimme zonnecellen:
door de wind omhoog wordt getrokken. Achtjes vlie-
daadwerkelijk een goed idee is: dat brengt risico met
het stroomraam of ‘Luminescent Solar Concentrator’.
gend wordt de kabel uitgetrokken, waardoor energie
zich mee. Daarom heeft de TU een nieuw fonds opge-
Op een raam wordt een speciaal folie aangebracht
wordt opgewekt. Vervolgens maakt de vlieger een
richt: het Delft Energy Initiative Fonds, dat helpt bij
waardoor licht wordt geabsorbeerd en vervolgens
duikvlucht, waarbij de kabel weer wordt opgerold:
het financieren van nieuwe ideeën of testinstallaties
weer uitgezonden. Hierdoor wordt een deel van het
en het proces kan worden herhaald. Het hele pro-
op het gebied van energiebesparing of opwekken en
licht ‘gevangen’ in het raam. Het licht beweegt zich
ces levert ongeveer 4 kilowatt op, genoeg voor acht
opslag van energie. Deze innovaties zijn vaak com-
door het raam naar de randen, waarop zonnecel-
huishoudens. Dit onderzoek is geïnitieerd door Wubbo
mercieel aantrekkelijk, maar nog wel risicovol.
len kunnen worden aangebracht. Het stroomraam
Okkels, duurzaamheidsprofessor aan de TU Delft, en
kan hierdoor veel geconcentreerder licht opvangen
wordt geleid door universitair hoofddocent Roland
op kleinere zonnecellen (slechts de randen van het
Schmehl. Met het fonds kan de groep de vlieger ver-
Inmiddels zijn twee projecten uit zeven bijzondere
raam). Daarbij komt nog dat het folie één specifieke
der verbeteren om hem uiteindelijk 24 uur per dag te
ideeën van de TU Delft gekozen, en hebben dit
kleur licht uitzendt. De zonnecellen kunnen geopti-
kunnen gebruiken. Hiervoor is onder andere nieuwe
fonds toegekend gekregen. Behalve een geldbe-
maliseerd worden voor deze kleur, waardoor ze een
software nodig om de vlieger aan te kunnen passen
drag om het project te kunnen financieren, mogen
grotere efficiëntie kunnen hebben. Masterstudent
aan de kracht en richting van de wind.
deze ook meedoen aan een nieuw programma van
Koen Hooning heeft het fonds toegewezen gekregen
incubator Yes!Delft. Hierin leren de ondernemers
en de vakgroep waarin hij afstudeert, zal het geld
in drie maanden een business model te schrijven
gebruiken om een nieuw folie-materiaal te testen.
Twee projecten
en de eerste klanten te werven, waarna ze door kunnen stromen naar de incubator. De twee pro-
Hoge vliegers vangen veel wind
jecten gaan door op wind- en zonne-energie, maar
Windmolens staan op lange palen om de wind om
10
5april 2013
vlieger wordt aan een kabel opgelaten, waarbij hij
Meer weten? Kijk op: www.tudelft.nl, www.vanderkolklab, en www.kitepower.eu
Vuur Tramlijn 19 voorlopig nog niet over de campus
Breen Meed
Column
Het zal je niet ontgaan zijn. De aanleg van tramlijn 19 op de campus is in volle gang met een hoop overlast tot gevolg. De tram rijdt nu al van Leidschendam via het Centraal station in Delft naar Tanthof West, maar zal in de toekomst afbuigen naar de in ontwikkeling zijnde technopolis. (Dit is het terrein achter het reactorinstituut).
Er staan op het Mekelpark drie haltes gepland: bij de Aula, voor civiele techniek en bij sport en cultuur. Geduld zal er nog wel nodig zijn. De trams moeten namelijk over de St. Sebastiaansbrug en deze moet
Mijn overleden fiets
eerst gerestaureerd worden om de trams te kunnen dragen. Houdt er dus rekening mee, dat de eerste
Je moet het erop leren. Maar in mijn geval was
tram pas in 2015 en misschien wel later (!) over de campus zal rijden.
het anders, ik kon het namelijk al. Ze was al zwak toen ik haar kreeg en zij werd gaandeweg zwakker. Ze kon haar lucht niet langer dan een uur binnen houden en er lekte gelig vocht uit haar zadel. De afgelopen strenge winter heeft haar slijtageproces nog eens versneld. Pekel en staal haten elkaar. Er miste van alles aan haar. De kettingkast, de bagagedrager, het achterspatbord, een van de handvaten. Verder ook spaken, veel lak en een van de pedalen; ze had dus een kale trapas, het enige onderdeel aan haar dat nog glans had. Wel had ze een voorspatbord dat vrolijk zwaaide als een over gemoduleerde ruitenwisser bij noodweer. Maar ze is niet meer: mijn caféfiets, mijn
Grootste bal ter wereld
collegefiets, mijn voetbalfiets, mijn boodschappenfiets, mijn stationsfiets en mijn waterfiets. Tja niet zelden lag ze in de gracht. Binnenstad
Studievereniging ID heeft op 15 maart jongstleden een geslaagde poging gedaan om de grootste papiermaché structuur ter wereld te maken. De actie is gedaan in het kader van het achtste lustrum van ID. De stunt is aangemeld bij het Guiness Book of Records.
vandalisme. Deze week is ze overleden, total loss. En door mijn schuld. Ik ging op de St. Sebastiaansbrug extra op de pedaal en de kale trapas staan om het groene licht onderaan te halen. We hadden aardig vaart
( Beeld : JOB JANSW EIJER )
toen met het geluid van een zweepslag de ketting brak, en ik kon niets anders doen dan proberen
Anka Mulder
te remmen met mijn voeten op de grond. Maar helaas. Wij knalden met een enorme herrie tegen
Vice-President Education & Operations
de muur van de C1000. De poster met daarop een bieraanbieding (Jupiler krat Euro 8.79) zakte langzaam uit haar omlijsting. Haar verwrongen stuur stootte hard in mijn onderbuik, als een laatste doodskreet. Alles aan haar was krom.
De Raad van Toezicht van TU Delft heeft drs. Anka Mulder met ingang van 1 april 2013 benoemd tot lid van het College van Bestuur als Vice-President for Education & Operations. In deze functie volgt ze Paul
Dit was haar einde. Ze is 8 jaar geworden. Was ik
Rullmann op die met pensioen is. Anka Mulder was sinds 2004 Directeur Onderwijs en Studentenzaken
verliefd op mijn oude fiets, zoals een auto gek op
(O&S) bij de TU Delft. Zij is tevens president van het internationale OpenCourseWare Consortium. Sinds
zijn vehicle? Nee, niet verliefd op eerder gehecht
1 juli 2011 is zij naast directeur Onderwijs en Studentenzaken ook Secretaris van de Universiteit.
aan. Ja ik was aan haar gehecht zoals een parkeerwachter aan zijn bonnenboekje. Maar dat
“We zijn ervan overtuigd dat we in Anka Mulder een waardig opvolger hebben gevonden voor de onvolpre-
weet ik nu pas. Nu het te laat is. Toch raar dat je
zen Paul Rullmann”, aldus Gert-Jan Kramer, voorzitter van de Raad van Toezicht TU Delft. Collegevoorzitter
niet weet wat je hebt totdat ze er niet meer is.
Dirk Jan van den Berg: “Anka Mulder heeft al veel fantastisch werk verricht voor de TU Delft, onder meer op het gebied van ‘online education’. Met haar benoeming is de belangrijke inbreng van Paul Rullmann Hendricus van Oosteinde
inzake onderwijs ook voor de toekomst geborgd.”
Zeal
Vuur
ZeaL
Breen Meed
maand maand 2012 2012 april 2013
11 55 11
Sanne van Essen en Solange van der Werff
“Fascinerend hoe in ons maritiem
Sanne van Essen ( l) en Solange van der W erff
Sanne van Essen en Solange van der Werff studeerden vorig jaar af op de TU Delft, ze deden er Maritieme Techniek en werken nu beiden met veel enthousiasme als projectmanager bij maritiem onderzoeksinstituut
interview
MARIN in Wageningen. “Boeiend hoe theorie en praktijk samenvallen. Afwisselend werk in een uitdagende omgeving: iedere dag is anders!” TeksT: Ron L abordus
Beeld: Ron L abordus en PR
wedstrijd
het brede scala aan hydrodynamisch onderzoek dat op het instituut verricht wordt. “De onderzoeken variëren
Sanne en Solange werken inmiddels ruim een half
van modeltesten, simulaties en berekeningen tot het
jaar bij MARIN in Wageningen en vertellen, voor hun
op ware grootte testen van schepen. Opdrachtgevers
eigen werkzaamheden ter sprake komen, eerst over
12
5april 2013
wedstrijd hebben een ontwerp en willen daar advies over. In Ede,
r
projectmanagers MARIN:
onderzoek theorie en praktijk samenkomen” in MARIN’s modellenwerkplaats, worden de schaal-
Metingen op zee
IJs en golven
modellen gemaakt. Dit gebeurt meestal van hout en
Solange van der Werff is werkzaam op de afdeling Tri-
Waar zijn Sanne en Solange op afgestudeerd? Sanne
soms van kunststof; het materiaal maakt in principe niet
als and Monitoring: “We doen metingen aan schepen
van Essen: “Op de analyse van golven met name richting-
zoveel uit. Het gaat om het juiste gewicht en de precieze
en andere maritieme constructies op ware grootte en
spreiding in laagfrequente golfvelden en de toepassing
vorm en waterverplaatsing, de krachten die vrijkomen
bekijken of ze voldoen aan de contractvoorwaarden van
hiervan op schepen. Ik ben afgestudeerd bij Deltares.
en de invloed van golven en golfslag. Daarna gaat het
de opdrachtgever, koper en bouwer. Als er specifieke
Ongelooflijk boeiend: ‘water en golven’. Tijdens mijn
model naar de hoofdvestiging in Wageningen, waar het
problemen zijn zoals veel trillingen aan boord van een
studietijd heb ik op de TU vooral in commissies en de
model wordt uitgerust met meetapparatuur en het in
schip installeren we meetapparatuur of camera’s om het
facultaire studentenraad gezeten, symposiums mee
een van de bassins wordt getest. Vervolgens worden de
gedrag van de schroef vast te leggen. Bij het onderzoek
georganiseerd, geholpen met de verkiezingscampagne
meetresultaten omgezet in concrete data voor de klant.
van schepen die lang in hetzelfde golfveld liggen, brengen
bij Stip en een fantastisch half jaar stage in Australië
Daarnaast doet MARIN ook crewtrainingen en heeft
we rekstrookjes aan. Zo meten we interne bewegingen
gedaan - daar wil ik zo weer heen!”
daarvoor een eigen brugsimulator in huis. Een crew
van de constructie, die we vervolgens met analysetools
Solange van der Werff: “Ik ben afgestudeerd op ‘schepen
wordt getraind op nieuwe type schepen, maar ook zijn er
kunnen monitoren. Op deze manier kunnen we vaststel-
in het ijs’. Met name hoe schepen hun positie behouden in
havens ‘nagebouwd’ waar je het werkelijke varen kunt
len hoe het met de kwaliteit, ouderdom en dergelijke van
het ijsveld. Ik heb een half jaar in Noorwegen gestudeerd
leren alsof je ter plekke bent. Hoe je een bocht neemt,
een schip gesteld is. Zelf doe ik nu specifiek het project
en kwam zo aan mijn onderwerp en opdracht: Noren
hoe je komt aanvaren en met welke snelheid en waar
‘Schip in IJs’. Dat houdt in dat ijsbrekers zijn geïnstru-
hebben er echt verstand van. Ik ben afgestudeerd bij
de eventuele risico’s zich bevinden, kunnen schippers
menteerd om metingen te verrichten als het schip door
HSVA, de Duitse equivalent van MARIN. Op de TU deed
en kapiteins alvast op het droge oefenen bij MARIN.
het ijs vaart. We meten krachten die optreden en wat
ik bestuurswerk voor studievereniging William Froude en
de gevolgen zijn in en voor de romp. Ook meten we de
was medeorganisator van de Azië-reis van onze studie,
Model onderzoek
snelheid in het ijs en hoe de vertraging verloopt. Met de
verder zat ik in de organisatie van het Maritieme Career
Sanne van Essen werkt op de afdeling Ships en haar
gegevens die wij analyseren, kunnen scheepsbouwers
Event en ik was parttime lid van het Solar Boat Team.”
functie wordt officieel aangeduid als projectmanager
hun schepen en ijsbrekers optimaliseren.”
zeegang: “Ik doe alles wat aan de orde komt bij model-
Boeiend
testen. Ik heb contact met de klant. Ik onderzoek wat
Klompjes
hij precies wil testen, ik doe eventueel voorbereidende
Hoe zijn Sanne en Solange tot hun studie Maritieme
en Solange hoeven daar niet lang over na te denken:
berekeningen en ik zorg dat er een model is of wordt
Techniek gekomen? Beiden zeggen lachend: “We zijn
“Onderzoek doen, toepassen wat je ontdekt, het is echt
gemaakt en dat we er in het waterbassin testen mee kun-
niet van kinds af aan bezig geweest met legobootjes,
uniek dat je meegewerkt hebt aan een bepaald schip.
nen doen. Mijn specifieke taak is zeegangstesten. Ik zorg
klompjes, plankjes, vlotten, enzo. Wel met zeilen. Voor
Je hebt dagelijks weer nieuwe uitdagingen, niet iedere
voor de juiste golven in de proeftanks: golven worden
onze studiekeuze gingen we langs open dagen en raak-
dag is hetzelfde. Het is veelzijdig werk. Het ene moment
opgewekt in de condities die verwacht worden bij het
ten op de TU Delft gefascineerd door de veelheid aan
ben je op een schip en het volgende moment sta je weer
gebruik van dat schip. We bootsen de werkelijkheid zo
techniek die er te zien is. Met name de maritieme wereld
bij MARIN in de onderzoekstank van 150 meter lengte.
nauwkeurig mogelijk na en bestuderen hoe het schip zich
boeide ons enorm. Open dagen zijn echte aanraders.
Het is boeiend dat je door je computermodel inzicht
daarin gedraagt. Hierbij moet je denken aan onder andere
Er is op die dagen veel spectaculairs te zien. Zeker op
krijgt in wat je gezien hebt of dat je kan kijken of het
het behoud van snelheid, de bewegingen en versnellingen
de TU: boten, vliegtuigen, wagens, de innovatie van
echt zo werkt. We werken nog pas een maand of zes
van het schip of de hoeveelheid water op het dek. Voor
de dreamteams enzovoort. Ook het Science Centre is
bij MARIN. Voortdurend ervaar je als projectmanager
het nabootsen van de golven gebruiken we golfmetingen
boeiend. TU Delft is vaak in het nieuws; technische
hoe de theorie van de collegebanken en de praktijk op
van over de hele wereld en criteria wat een schip kan
snufjes spreken tot de verbeelding, betere reclame kan
dit instituut samenvallen. De ene keer beter dan de
hebben. Dus afhankelijk waar de klant met zijn schip gaat
je niet hebben. Het is opvallend dat veel studenten in
andere keer. Buitengewoon leerzaam is het zeker. En
varen, creëren we bij MARIN die werkelijkheid.”
het buitenland weten dat Delft de stad is van de TU!”
vooral enorm boeiend en uitdagend.”
Wat is er zo boeiend aan hun huidige werk? Sanne
Zeal
Vuur
ZeaL
Breen Meed
maand maand 2012 2012 april 2013
13 55 13
interview
re
wedstrijd
m
wedstrijd
m
Willem Alexanderbaan Rotterdam: 4 en 5 mei 2013
Hard roeien staat centraal op Damen Raceroei Regatta De Willem Alexanderbaan, even ten noorden van Rotterdam, was een aantal maanden geleden nog een kale vlakte. Nu is hij omgetoverd tot een spiksplinternieuwe roeibaan die voldoet aan de laatste eisen van de internationale roeibond FISA. Het is een baan waar Europese kampioenschappen en wereldkampioenschappen roeien georganiseerd gaan worden en wellicht ooit de Olympische spelen! junior, senior of veteraan, allen zijn ze vertegenwoor-
wedstrijd namelijk zelfs interessant voor de abso-
digd. Zo kun je de absolute top aanschouwen in de
lute roei-leek. Ook zullen techniek en mankracht het
Maar voor het zover is, wordt de nieuwe baan het
Senioren A-velden, of het aanstormend talent in de
tegen elkaar opnemen in een race tussen de in Delft
strijdtoneel voor de allereerste Damen Raceroei
juniorenvelden. Ook de oude mannen worden niet ver-
gebouwde Solar-boat en een roeiboot. Bovendien zal
Regatta, georganiseerd door de D.S.R.V Laga. Op 4
geten: zij die het ooit tegen elkaar opnamen op ’s lands
de Delftse onderwaterfiets ‘WASUB’ een demonstra-
en 5 mei zal de allereerste officiële tweekilometer-
grote wedstrijden zullen, jaren na dato, nogmaals
tie komen geven.
wedstrijd op deze nagelnieuwe baan verroeid worden.
de degens kruisen tijdens de race der Oude Vieren.
De commissie is al geruime tijd hard aan de slag om
Kortom: een weekend vol bloedstollende wedstrijden!
Tekst: S tan H aag / L AGA
FOTO : MERIJN SOE TERS
van deze eerste editie van de Damen Raceroei Regatta een onvergetelijke te maken.
Beste stuurlui
Laga Al 37 jaar organiseert Laga de Ringvaart Regatta, die menig Delftenaar wel kent of zelfs geroeid heeft. Nu
Naast al het roeigeweld op het water, zal alles op de
mag Laga bewijzen dat ze in staat is om een specta-
kant ook tiptop in orde zijn. Van een pastalunch in de
culaire tweekilometerwedstrijd te organiseren. Een
De Damen Raceroei Regatta is een wedstrijd waar
roeierslounge tot een gratis leenfiets voor coaches
spiksplinternieuwe roeibaan, bloedstollende wedstrij-
hard roeien centraal staat. Nederlands beste roeiers
en toeschouwers; voor alles wordt gezorgd. Ook voor
den en perfecte faciliteiten voor roeiers, coaches en
komen hun plekje met hand en tand verdedigen om te
diegenen die nog nooit een roeiwedstrijd meegemaakt
toeschouwers zullen de ingrediënten zijn voor het
bewijzen dat zij de snelsten zijn. Het is een wedstrijd
hebben, is het zeker leuk om te komen. Verschillende
weekend. Wil jij meegenieten van dit spannende
waar menig talent samenkomt. Talent van alle soorten:
informatiepunten en meerdere schermen maken de
weekend? Kom dan kijken op 4 en 5 mei!
Hard roeien
14
5APRIL 2013
Vuur
Kolom Column
Delft in Beeld
Breen De oude TU Bibliotheek Meed
NLR Kop Tekst
Elektromagnetisme bij het NLR Gevraagd deze column te schrijven, heb ik gezocht naar een project dat een goed beeld geeft van het werk dat we doen in de elektromagnetisme(EM)-groep van het NLR. Ik had moeite zo’n project te vinden, want ze zijn allemaal erg verschillend. Dat hangt er natuurlijk mee samen dat elektromagnetisme alom aanwezig is in en rondom het vliegtuig.
De student oude stijl, zeg maar hij die tot rond eind jaren negentig
Vliegtuigen zitten bijvoorbeeld vol antennes voor allerlei
in Delft studeerde, had het minder gemakkelijk dan de student
simulaties kijken we of nieuwe antennes op een vliegtuig
anno nu. Tenminste wanneer hij de bibliotheek nodig had.
communicatie- en navigatiesystemen. Met behulp van EMde andere antennes niet storen. De simulatietools die we gebruiken, ontwikkelen we deels zelf.
Ten eerste is er nu veel informatie online beschikbaar en ten
Naast simulaties doen we ook metingen. In het laboratorium
tweede is er de multifunctionele libary on campus, met zeer
hoogspanningslijn. We wilden de geproduceerde velden bij
ruime openingstijden. Ook al had bijna iedere faculteit zijn eigen
nieuw te bouwen hoogspanningslijn bij Schiphol geen hinder
of op locatie. Zo hebben we recent metingen verricht aan een vochtig weer weten. Dit was nodig om aan te tonen dat een
bibliotheek, voor het echte werk moest de student oude stijl
zal opleveren voor de luchthaven en het vliegverkeer.
door weer en wind naar het Raam.
We doen ook verschillende onderzoeken naar vliegtuigbekabeling. De centrale vraag daarbij is hoe vliegtuigbekabeling lichter gemaakt kan worden. Dit kan bijvoorbeeld door aluminiumdraad
Tekst & Beeld : Eric van houten
zijn topgevels, de hoge verticaal geplaatste vensters
te gebruiken in plaats van koper. Of door vermogen (power) en
Z WA RT/ WIT FOTO’S: creatieve commons ( by )
en ruime versierselen aan de gevel. Ook het interieur
communicatie (data) te combineren in één kabel.
is fantastisch, dat met zijn rondlopende galerijen en
Misschien is die diversiteit wel het meest kenmerkende van
Aan het raam, net buiten het Delftse centrum zat de
opvallende lichtkoepel meer aan een ballroomzaal doet
het werk hier. En dat is mooi, want dat houdt het werk
ingang van de oude TH / TU bibliotheek. Dit was de
denken dan aan een centrale hal van een bibliotheek.
interessant en uitdagend.
eerste bibliotheek van Nederland met een publiek hoofd-
Wellicht vanwege het mooie diffuse licht dat door de
gebouw. Even als de huidige bieb is dit een schitterend
hoge gebrandschilderde ramen het gebouw binnen
ontworpen pand. De architecten J.A.W. Vrijman en Anke
kwam, was er onder andere de centrale fotografische
Colijn (die vooral het interieur ontwierp) konden trots zijn
dienst gevestigd. Nu is de fotografie ondergebracht
op dit gebouw dat ‘zij’ in 1915 opleverden. Opvallend is
bij Multi Media Services, dat onder andere het col-
Deze gastcolumn wordt geschreven door telkens
dat het op nagenoeg dezelfde plek staat waar in 1654
legerama verzorgt. Zoals gezegd, de student anno nu
wisselende jongeren die werkzaam zijn bij het NLR.
het kruithuis ontplofte. Onbekend is of de bibliotheek
heeft het makkelijker en hoeft feitelijk niet meer van
Jan-Joris van Es (35) werkt sinds 2010 in de EM-
juist daarom een apart ‘onbrandbaar’ boekendepot had.
de campus af. Al kon het op een mooie zomerse dag
groep van het NLR. Daarvoor studeerde hij techni-
Van de beide delen waaruit het gebouw bestaat, is het
best prettig zijn om vanaf de Mekelweg dwars door
sche natuurkunde in Delft en verrichtte hij promo-
hoofdgebouw het markantst met de schitterende toren,
de binnenstad naar de “oude” bieb te moeten fietsen.
tieonderzoek aan de Universiteit van Amsterdam.
Jan-Joris van Es
APRIL 2013
15 5
Forze Hydrogen Racing Team Delft:
“Het grote publiek de toekomst van Eind februari jl. presenteerde het Forze Team in een stampvolle collegezaal het ontwerp van de Forze VI. Dit jaar is de Forze uitgegroeid naar een echte racewagen. Ze zullen dit jaar dan ook voor het eerst meedoen in de Caterham Cup, waar ze als enige waterstof aangedreven racewagen de strijd aan zullen gaan met de benzinewagens. We spreken Michel, masterstudent Industrieel Ontwerpen, en Matthijs, 5de jaars student Werktuigbouwkunde, over het project waar zij dit jaar fulltime mee bezig zijn als bestuur. Michel: “We moeten in de echte wereld laten zien wat we kunnen, dat is al een ontzettende uitdaging.” was voor Edgar van Os de reden om in 2007 Forze op te richten en mee te doen. In 2008 was de Forze I de allereerste ingeschreven kart voor de nieuwe competitie. En de kartwagen werd uiteindelijk ook de winnaar van de allereerste waterstofrace ter wereld. Michel: “De competitie heeft zo goed als drie jaar bestaan, daarna is hij opgeheven omdat de teams het economisch en technisch niet konden bolwerken. Terwijl het bij ons juist heel goed ging. Dus wij hadden zoiets van, we gaan gewoon door!” Toen is het Forze Team mee gaan doen in de Formula Student competitie, waar het DUT Racing Team ook in meerijdt, wat voor het team als een goede stap voelde. “We wilden eigenlijk vanaf die karts steeds op een hoger niveau mee gaan Tekst: J oyce Lustenhouwer
doen in de motorsport,” legt Michel uit, “om te laten
Beeld : PR
zien wat je kan met duurzame energie. Het was wel een heel interessante tijd, want in die twee jaar dat Behalve het fulltime bestuur van 9 man, bestaat het hele
prototype technieken inzitten,” vertelt Michel, “daarom
wij Formula Student reden, hebben wij ook ons eigen
Forze team uit ongeveer 70 man die parttime meewer-
hebben zij gekeken hoe wij ons marketingplan kunnen
waterstofsysteem ontwikkeld. Er zijn slechts enkele
ken aan de Forze VI. Dit zijn studenten van Lucht- en
verbeteren en meer sponsoren kunnen binnenhalen. Dat
andere teams op de wereld die dat doen.”
Ruimtevaart, Werktuigbouwkunde, Elektrotechniek,
was voor ons beiden heel leerzaam.”
Industrieel Ontwerpen, Technische Natuurkunde en
Nieuwe competitie
Civiele Techniek. Dit jaar hebben er ook twee studen-
Hoe het begon
ten van de Rotterdam Business School meegeholpen
In 2007 werd er een nieuwe competitie opgericht, de
uit te komen: “DUT Racing deed natuurlijk ook al mee
aan het project. “Een auto met waterstoftechnologie
Formula Zero competitie. Deze competitie had “zero
en dat zorgde voor verwarring,” legt Michel uit, “daar-
is ontzettend duur op dit moment, omdat er nog veel
emissie” als doel en er werd gereden op waterstof. Dit
naast was het ook zo dat je alleen maar in Engeland
16
5APRIL 2013
Toch was dit niet de beste competitie voor Forze om in
HE Thuidige bestuur
rijden op waterstof laten zien” kon meedoen, omdat in ander landen de organisatie er
een energiebuffer, in de vorm van supercondensato-
Steentje bijdragen
gewoon te weinig van af wist om het goed te keuren. En
ren. Die kan je dan gebruiken in de pieken en dalen. In
Het Forze team wil graag het plaatje compleet maken
ook het raakvlak met de echte autowereld was moeilijk,
een recht stuk kan je met heel veel vermogen rijden,
met waar het naar toe gaat met mobiliteit. In bijvoor-
is het nou een kart of een auto? We wilden ons richten
die buffer kan 190kW leveren. Maar als je dan in de
beeld Duitsland worden al tankstations voor waterstof
op een grotere auto, die meer verband heeft met sport-
bocht zit en de buffer is leeg, dan wordt die automa-
gebouwd, maar Nederland loopt daar nog erg mee ach-
auto’s. Toen hebben we gekozen om op basis van een
tisch weer bijgevuld. Met name door het waterstofsy-
ter. Michel: “We denken dat wij echt wel een steentje
Lotus 7, een lichtgewicht racewagen, een auto te gaan
steem maar ook als je remt, werken de elektromotoren
bijdragen aan de ontwikkeling van waterstofsystemen.
bouwen met meer vermogen. Dat was wel een enorme
als dynamo. Hiermee kan de auto een snelheid van
We willen graag mensen inspireren en laten zien dat
uitdaging, maar je moet de stap maken.” Daarom heeft
220km/uur halen, vandaar ook dat de rijders moeten
een waterstofwagen een benzinewagen kan verslaan
de nieuwe wagen, die slechts 800kg weegt, 190kW op
beschikken over een racecertificaat.” De energiebuf-
op een circuit.“ Een ander belangrijk doel is dat ze een
de achterwielen en kan hij in minder dan vier seconden
fer is uniek in zijn orde van grootte, niet eerder is zo’n
recordpoging gaan wagen op de Nurburgring Nord-
versnellen van 0 naar 100km/uur.
grote energiebuffer op deze manier toegepast. Maar
schleife, dé benchmark voor de prestaties van sport
omdat de brandstofcel alleen niet genoeg is om het
en racewagens. Op de ring van ongeveer 21 km heeft
vermogen te ontwikkelen dat nodig is voor de vereiste
nu Nissan het ronderecord in handen voor waterstof
Dit jaar starten ze in de Caterham Cup, een competitie
prestaties op het circuit, kunnen ze op deze manier
brandcel auto’s, maar met de lichtere Forze VI zouden
waar uitsluitend benzinewagens aan mee zullen doen.
veel meer vermogen maken met de Forze VI.
ze dit jaar graag het record overnemen!
Prestaties Forze VI “In de simulaties die we nu hebben uitgevoerd zouden we wel competitief moeten kunnen zijn. Nu hebben
Prestatie Forze VI
zij wel het voordeel dat ze wat lichter zijn; benzine-
Het is moeilijk om nu al te zeggen wat de Forze VI zou
motoren zijn natuurlijk al een stuk verder door ontwik-
kunnen. “Het is sowieso al een enorme prestatie als
kelt. Maar wij zijn weer veel bezig op het gebeid van
de Forze VI goed rijdt en de prestaties neerzet die wij
aerodynamica en een eigen ontwikkelde ophanging,”
denken dat die moet halen. Dat is misschien ook een
vertelt Michel. Als je de Forze VI vergelijkt met de
verschil met de andere Dreamteams. Sommige teams
Forze V valt natuurlijk meteen op dat de wagen zes
focussen zich heel erg op een competitie en die winnen,
keer meer vermogen heeft. En het frame dat net af is
wij hebben onze eigen uitdaging. We moeten zorgen
gemaakt verraadt al dat deze wagen een flinke slag
dat het systeem werkt en dan een goede prestatie
groter zal worden, maar toch maakt het team zich nog
neerzetten,” vertelt Michel. Forze is dan ook vaak te
steeds druk of alles er wel in zal passen. Matthijs licht
zien op open dagen, beurzen of evenementen waar ze
toe: “Het waterstofsysteem is natuurlijk het belang-
het publiek kunnen laten zien wat er mogelijk is met
rijkst. Er worden wel meer racewagens gemaakt, maar
een waterstofauto. De teamleden denken niet dat een
wij willen met waterstoftechnologie nieuwe dingen
waterstofauto de ultieme oplossing is, maar willen
ontwikkelen.”
graag laten zien wat dan de voor- en nadelen zijn van
Waterstofsysteem
Handjes gevraagd Het Forze team is altijd op zoek naar extra handen om mee te helpen. Lijkt het jou wel wat om mee te werken aan de nieuwste ontwikkeling op het gebeid van waterstof of heb jij veel affiniteit met racewagens? Kijk dan op: www. http://forze-delft.nl of kom dan eens langs in de Dream Hall achter Civiel.
elektrisch rijden op waterstof. Door de grote actieradius, lange levensduur van het systeem en het snelle
Het idee bij een waterstof cel is niet zo dat als je
tanken kan deze technologie een serieus alternatief zijn
het gaspedaal indrukt, dat hij dan meteen vermogen
naast biobrandstof en elektrisch rijden op accu’s. Grote
levert. Het is een stationair systeem, maar in een
autofabrikanten zijn tientallen miljoenen aan het inves-
racewagen wil je natuurlijk snel kunnen optrekken en
teren om brandstofcel auto’s op de markt te zetten.
afremmen. “Dus vandaar dat we gebruik maken van
APRIL 2013
17 5
Cultural Professor Spinvis:
“Maak Gods horloge en geef een cadeau aan de zwaartekracht” Vier intrigerende opdrachten gaf Spinvis (Eric de Jong) de 24 studenten die meedoen aan de masterclass die hij geeft als Cultural Professor TU Delft 2013: Maak Gods horloge. Geef een cadeau aan de zwaartekracht. Maak een principe-automaat. Formuleer
interview
de slotsom. De studenten starten in groepjes van drie en presenteren gezamenlijk op 7
juni een eindproduct. Breen sprak met Spinvis vlak voor de start van de eerste masterclass. Tekst: R on L abordus
trouw ik op mijn intuitie. Wetend dat die ene toon de
Beeld : PR
big bang kan veroorzaken. Improvisatie is essentieel. Spinvis: “Laat ‘iets uit het niets groeien’ is het centrale
Zoals in een jamsessie musici op elkaar vertrouwend
thema. Inspiratie vonden we in het levenswerk van de
de prachtigste producten voortbrengen.”
Franse postbode Ferdinand Cheval. Die bouwde in 33 jaar met stenen die hij op zijn dagelijkse ronde vond
Creatief
zijn ‘Palais Idéal’ in Hauterives. Pure bouwkunde, een
Spinvis: “Toen dacht ik hoe kan ik die vorm van muziek
ongeremde, organische collage van materialen, tech-
maken transplanteren naar een wetenschappelijke
nieken en stijlen. Een puur bewijs van bouwen met
werkwijze. Kan eigenlijk niet. Je kan niet al ‘jammend’
plezier. Trappen en gangen die nergens heen leiden.
een bouwwerk tot stand laten komen! Of wel!? We
Voor kwalificatie moesten studenten een hoorspel
zijn naar het paleis van de postbode geweest en heb-
van één minuut insturen over ‘De gedroomde frontlijn
ben ontdekt dat het dus wel kan. Het deed me denken
van mijn vakgebied’. Leverde meteen al verrassende,
aan het hoorspel over die ‘eigenwijze’ postbode dat ik
boeiende, creatieve producten op!”
ooit maakte met Benthe Hamel. Ik knipte het geheel
SPINVI S
CULTUR TU DELFTAL PROFESSOR 2013
wedstrijd
CP@TUD
2013
• 15/3 Cultural Promotio AULA TU n (openb Delft are lezing) Aanvang 20.00 uur • 25/4 Uit het niets (film TU Delft & bespre Library king) Aanvang 20.00 uur • 7/6 Uittreere de (openb AULA TU are bijeenk Delft omst) Aanvang 20.00 uur
wedstrijd
Spinvis groeien laat Iets uit he aan de TU Delft Niets CP inform t. @ TU atie |aanm D tudelft elden .n l/cp2013
in 12 stukken en gaf de delen aan 12 beeldmakers die
Toeval en vertrouwen
er onafhankelijk van elkaar beeld bij maakten, vervol-
opdrachten als creatieve uitdaging. De groepjes van 3
‘Wat is de verbinding tussen mijn werk en de exacte
gens plakte ik alles aan elkaar: er ontstond een film
worden groepen van 6, van 12 en uiteindelijk smeden
wetenschap’ vraagt Spinvis zich af. Zijn vader en broer
die niet van te voren was bedacht en gemaakt. Zo ga
we de producten tot één geheel. Het eindproduct zal
zijn ‘echte bèta-mensen’. “Hun taal bestaat uit bewijs-
ik ook met de studenten, die uit verschillende vakgebie-
verrassend zijn: er is geen begrenzing aan het idee,
materiaal, beweringen, axioma’s, exacte wetenschap,
den komen, werken met de vier genoemde vragen en
de enige restrictie is uitvoerbaarheid. Waar wel eens
logica. Mijn taal ontwikkelde zich naar het poëtische, een totaal andere taal. Voor deze opdracht op de TU maakte ik me bewust van wat ik doe als ik een lied maak. Geen methodisch werk; anders dan de wetenschapper werkt. Voor mij is er eerstens het toeval: een toon dient zich aan, een akkoord. Ik moet openstaan voor dat toeval en de wendingen die er komen, ik moet bereid zijn eventuele zijpaden in te gaan. In die zin werk ik dus niet doelmatig. Op de tweede plaats ver-
Toegangskaar ten Toegangskaar ten voor de openbare bijee nkomsten zijn € 5,- voor TU Delft medewerkers en studenten, overige bezoekers betalen € 7,50. Kaar ten zijn verkrijgbaar in de Aula TU Delft bij de informatiebalie en bij Prometheus. Aanm elden kan ook via m.a.schrijvershof-vink@tudelft .nl en/ of via Verstegen & Stigter culturele proje cten: www.verstigt.nl, of tel. 020 623 5451 tijden s kantooruren.
Openbare bijeenkomsten
• donderdag 25 april 2013 : Uit het niets , film & bespreking met Spinvis, (TU Delft Library, aanvang 20.0 0 uur) • vrijdag 7 juni 2013 : Uittreerede door Spinvis (Aula TU Delft, aanvang 20.00 uur). Bij de Uittreerede op 7 juni worden de resul taten van de masterclass gepresenteerd .
18
5APRIL 2013
gedacht wordt dat wetenschappers out-of-the-box moeten leren denken, kan ik dat nu al weerleggen. Ik hoef het deze studenten niet te leren. Hun ideeën vind ik nu al fantastisch. De proefhoorspelen die ze voor de selectie instuurden, getuigen van een brede kijk op de wereld, stuk voor stuk hebben deze studenten gevoelige antennes en zitten ze boordevol idealisme dat over de grenzen van hun wetenschap en studie heen gaat. Dat belooft wat voor de presentatie over drie maanden!”
r
Hoos Naam: Zoë van Looij Studie: Derdejaars Civiele Techniek Waarom Delft: Jarenlang wilde ik Geneeskunde studeren, heel origineel… Aangezien die 8 gemiddeld het niet ging worden, moest ik ook een plan B bedenken. Na een open dag was ik om en heb ik m’n inschrijving bij geneeskunde ingetrokken. Struikelvak: Constructiemechanica 3 ligt me niet zo lekker. Nu weer mee bezig, maar weet nog niet of ik het ga halen. Food and Drinks: Drinks: biertjes of woco(li)’s drinken op de toko met m’n club! Food: lekker met m’n clubgenoten sushi eten. Seizoen: Niet echt een voorkeur als het maar niet te koud is, aangezien tegenwoordig daar niet echt meer een seizoen aan vastzit. Vakantieland: De Baltische Staten (Estland, Letland en Litouwen); was ik afgelopen zomer op clubvakantie. Echt een aanrader als je het niet te duur wil maken en toch goed wil kunnen stappen. Ook voor cultuurliefhebbers is er meer dan voldoende te doen. Hier word ik blij / gelukkig van: Van vakantie word ik altijd blij. Lekker weer, lekker eten en nieuwe dingen zien en ervaren! Sport / hobby: Vroeger heb ik altijd gehockeyd, maar afgelopen tijd veel last van blessures gehad. Ben vooral druk met commissies doen bij het Gezelschap “Practische Studie”. Uitgaan: Binnen Delft is stappen niet zo’n succes als je de toko niet als uitgaan meerekent. Als ik ga stappen ga ik toch echt naar Rotterdam toe. Bijbaan: Nee, werken doe ik op dit moment niet aan. Lijfspreuk: Heb ik niet, maar als ik er nu een moet kiezen ga ik voor: YOLO! Ambitie; (Over 5 jaar ben ik): Over vijf jaar wil ik natuurlijk afgestudeerd zijn, maar ik heb überhaupt nog geen idee welke master ik wil gaan doen. Ik weet dus nog niet waar ik dan werk. Nu ik dit zeg, bedenk ik me dat mijn lijfspreuk dus “leef met de dag” is. april 2013 Beeld:ERIC VAN HOUTEN
19 5
TU Delft
Robotics Institute bundelt onder Tekst: J ulia Cramer
Beeld : Eric van Houten
Veel aandacht kregen de ESTEC- telerobotics via een live-link en de Delfly, het robotvliegtuigje. Zowel in theorie als praktijk werden de drie thema’s van het Robotics Institute gepresenteerd: robotzwermen, robots voor werknemers en interactieve robots. Het ‘robotinstituut’ bundelt al het roboticaonderzoek op de TU en speelt in op de wereldwijde trend dat er steeds meer interactie zal ontstaan tussen mens en robot. Wat andere eisen stelt aan de ontwikkeling van nieuwe robots. In het instituut participeren zes Delftse faculteiten en vijftien leerstoelen.
Robot én mens Oprichter en initiatiefnemer, professor Robert Babuska, bij de opening: “De wetenschappelijke uit-
Robots reden, vlogen, kropen en liepen ‘gewoon’ rond; ze
daging van het robotica-instituut is het laten samen-
bedienden mensen en mochten aangeraakt worden. Zo was
échte omgevingen. Het gaat dus bijvoorbeeld niet
het vrijdag 25 januari jongstleden toen het TU Delft Robotics
daarom gekozen voor drie thema’s: robotzwermen,
Institute aan de Mekelweg feestelijk van start ging met een
werken van robot en mens in ongestructureerde, over de klassieke industriële robots. Wij hebben robots voor werknemers en interactieve robots. Met deze bundeling van krachten plaatst de TU Delft
drukbezocht openingssymposium. In al hun facetten werden
zich in het leidend segment van robotonderzoek.
de robots (of zijn het robotten!?) besproken en gedemon-streerd
die onderling complexe taken kunnen uitvoeren voor
die aan de TU Delft zijn ontwikkeld. Natuurlijk was ook Leo,
Het tweede betreft robots die taken kunnen uitvoe-
de zelflerende looprobot, te bewonderen.
20
5APRIL 2013
Het eerste thema gaat over relatief simpele robots mensen, zoals observeren, meten en data verzenden. ren voor, of samen met mensen in een menselijke
Column
Toiletbril of toetsenbord?
zoek gebruik robotten
Toetsenbord, tandenborstel, toiletbril, touch screen….. Het is geen antwoord op een vraag van Pim Pam Pet, maar het zijn allemaal bronnen van bacteriën (en beginnen toevallig met een T). Zoals veel mensen denken staat niet de toiletbril
productie-omgeving. Ten derde gaat het om interac-
op nummer 1, als broeihaard van bacteriën, maar
tieve robots, die op fysiek of sociaal-cognitief niveau
het toetsenbord van de computer. Veel mensen
kunnen samenwerken en interacteren met mensen.”
eten achter hun computer en kruimels die hierdoor tussen de toetsen vallen en achterblijven kunnen
Hard en zacht samen
een goed voedingsbodem voor micro-organismen
Babuska: “Het unieke van de TU Delft is dat zowel de
vormen. Ook het niet (goed) wassen van de han-
‘harde’ robotwetenschappen (mechatronica, embed-
den na toiletbezoek kan het groeiproces van de
ded systems, control, AI) als de ‘zachte’ robotwe-
bacteriën op je toetsenbord bevorderen. Dit alles
tenschappen (mens-machine-interactie, gebruikers-
is al gebleken uit een Brits onderzoek in 2008. De
interactie, architectuur, ethiek en design) prominent
tandenborstel staat ook hoog op de lijst, evenals
aanwezig zijn. Door het verbinden van deze weten-
het mobieltje, make-up spullen en de afstandsbe-
schappen in één instituut, kan de uitdaging op sys-
diening (voornamelijk in hotels).
teemniveau benaderd worden. Het eindresultaat moet een betrouwbaar, gebruikersgericht en geaccepteerd
En wat te denken van het winkelwagentje?
robotsysteem zijn.”
De toetsen van de pin-automaat? De stang in de tram? En het gemiddelde studentenhuis in
Complementariteit
Delft? Dagelijks word je blootgesteld aan een
“Robotica is een ‘enabling technology’ en biedt com-
groot aantal potentiële infectiebronnen, maar
plementariteit aan alle vier de Delftse onderzoeks-
gelukkig zitten er allerlei mechanismen in ons
speerpunten”, zegt Professor Babuska. “Dat geldt
lichaam die ons hiertegen kunnen bewapenen.
voor Health, denk aan bijvoorbeeld ondersteuning bij
Ondanks dat worden we zo nu en dan toch ziek.
verpleging, sociale interactie of educatie en het geldt
Om dit te voorkomen en om verdere verspreiding
voor Environment, bijvoorbeeld satellieten voor CO2-
van bacteriën en voornamelijk virussen tegen te
meting of milieu-monitoring, en waste management.
interview reportage Geldt ook voor Energy zoals
recept
gaan, kun je zelf in ieder geval een hoop doen.
review
innovatie
uitgelicht
Zorg voor goede hygiëne en dus altijd je handen
exploratie, deep sea mining en
wassen na het plassen of poepen, niezen in je
support en ten vierde geldt het
mouw of goed je handen wassen nadat je er toch
voor Mobility, denk daarbij aan
per ongeluk in geniesd hebt. Geen zin om ziek te
traffic monitoring, airport deci-
medisch wedstrijd sion support.”
wedstrijd
medisch
onderzoek
onderzoek
worden deze lente? It’s in your own hands……
uitgaan
evenement
project
uitgaan
evenement
project
Dokter Vera
APRIL 2013
21 5
Breen Fitting In!? Yas Tokasi from Iran
“I had my whole life in two suitcases” Her brother was studying in Holland as well as her mom, who was doing a Phd. in Leiden. Yas Tokasi’s mother wanted the whole family to be together, causing the then 20-year-old to leave everything she knew behind and fly to this far away country known as The Netherlands to start a new life as a first year civil engineer student at TU Delft. “On the streets here random people great me with a smile” TE X T AND PHOTO : Elise Mooijman
As a first year bachelor student, the Iranian had a bad personal experience as she found herself between some rather immature sixteen-year-old boys.
Prior to her arrival, the now 23-year-old, had been studying Dutch in her home
“ One day at lunch time this classmate of mine, who I had barely ever spoken
country Iran for one month. Learning the Dutch language as fast as possible
to, told me out of nowhere that the PVV (e.o. right wing political party) is
was essential for her in order to participate in the lectures, as most bachelor
right about Muslims. ‘You take over our country and jobs’, he said. The school
studies at the TU Delft are entirely taught in Dutch. “Before starting class, I
offered to press charges against him, but I decided not to do so, fearing that
followed an extra intensive Dutch language program for three months. It was
if I did he and his friends would only hate people like me more.”
very difficult and I didn’t like the method that was used much.” Three days after arriving Yas had to take a test on the material she had been studying in
Not giving up
Iran. “It turned out I was taught from an old version of the book, obviously I
Her encounter with the immature Dutch guys and other acts of discrimination
failed the test.” Thanks to this all Yas wasn’t able to start class until a year
against her, had almost caused the civil engineer student to stop trying to
after arrival. “There where months where I had nothing do, it was pretty
integrate into the Dutch society, but in the end she didn’t give up. “In every
frustrating at times.”
country you have bad people, good people, criminals and racists, but luckily
Greeting strangers
most of the people in Holland which I am in contact with are very friendly. I like some aspects of Dutch culture and I even learned the klompendans, without
During the months in which she had nothing to do, Yas tried to learn Dutch by
realizing that nobody here actually knows how to dance it,” laughs Yas. Being
speaking to as many people on the street or in the train as possible. “When
asked what her favorite Dutch dish is, the Iranian answers ‘Erwtensoep (e.o.
I woke up in the morning and went outside, random people would greet me
pea soup)’ and what about the infamous sweet ‘drop (e.o. black liquorish)’?
with a smile,” says Yas. “I really like that part of the Dutch culture. It’s an
“I can’t eat that! It is the only food in the world that I’m not capable of even
amazing way to start your day. I used to always greet strangers with a smile
swallowing down my throat. When I just arrived I went to a party and was
when locking eyes on the street in Iran as well, but that’s actually considered
handed a piece of drop, which I of course accepted. As the taste started to
strange over there.” All the practice Yas had with speaking Dutch, has paid of
spread through my mouth I almost felt like puking, but I didn’t wanted to be
as she now speaks the language fluently and even teaches other foreigners.
rude to the person who gave it and pretended like I was fine. He therefore thought that I liked it and handed me a handful. In Iranian culture it’s very rude
Bad experience
to refuse food, so I accepted and tried to hand it out to other people. Now
Unfortunately Yas’ life in the Netherlands has not always been a bed of roses.
22
5april 2013
I know that it would have be perfectly fine if I had said that I dislike drop.”
SPINVIS
CULTURAL PROFESSOR TU DELFT 2013
CP@TUD 2013
• 15/3 Cultural Promotion (openbare lezing) AULA TU Delft Aanvang 20.00 uur • 25/4 Uit het niets (film & bespreking) TU Delft Library Aanvang 20.00 uur • 7/6 Uittreerede (openbare bijeenkomst) AULA TU Delft Aanvang 20.00 uur
Spinvis laat Iets uit het Niets groeien aan de TU Delft.
CP
@ TUD
informatie|aanmelden tudelft.nl/cp2013 april 2013
23 5
Working at Lely
LOOKING FOR TALENT Do you want to work in the most sustainable building of Europe? Lely is always looking for talent! We are interested to get in contact with students who have a background in Electrical Engineering, Mathematics or Computer Science.
Please get in touch with Lely recruitment:
[email protected]
www.lely.com
innovators in agriculture
