Juni 2012 - Nr. 3 - Jaargang 4
ambitie / ijver / vuur
Van/voor en door de Delftse techniekstudent
Innovatie in de offshore en maritieme techniek • Ampelmann • Ringvaartregatta • College thuis • Breenhozen
• Einsteins voorbeeld • Damen belicht • Ode aan Martin Bril • Zomerse cocktail
• Delft marketing • Dreamteams in beeld • Biobased economie • Superbus
damen Business course durf jij de uitdaging aan? “
Als jij de Damen Shipyards Group echt wilt leren kennen dan ontmoet ik je graag. Een voorstel voor een datum heb ik al: van 30 september tot en met 4 oktober. Op die dagen houden wij voor de beste technische masterstudenten onze Damen Business Course. Een uitgelezen kans om te werken aan een boeiende opdracht en persoonlijke ontwikkeling. Ontdek tijdens dit unieke evenement of de Damen Shipyards Group bij jou past. Dan ontdekken wij samen of jij die technische topstudent bent, waarnaar ik op zoek ben. Op de website vind je alle informatie over de Damen Business Course. Graag tot ziens! arnout damen chief operations officer damen shipyards group
damenbusinesscourse.com
dare to discover
the netherlands england france sweden poland romania qatar uae south africa china vietnam singapore indonesia brazil cuba
”
BreenIntro
Heerlijk die komende zomer
HOOFDARTIKEL
DUOHNIINHOUD
Van/voor en door de Delftse techniekstudent
04 V eilig overstappen op zee van schip naar windmolen en booreiland
UITGELICHT
04
05 Superbus ontvangt kenteken 05 Koninklijk onderscheiden 06 iPhone app ‘Ontdek Delft’helpt, verrast en inspireert
Wedstrijd 18 Een dagje op de bank voor OC&C Ringvaart Regatta blik
05
BREENHOZEN 07 Tjitske van Schelven 17 Marijn Verdult
REPORTAGE 12 Jorinus Kalis, Projectmanager Research bij Damen Shipyards
PROJECT
08
14 Drie dreamteams 15 Online college
Hij zit er echt aan te komen die langverwachte heerlijke zomer. Laten we hopen dat hij zo heerlijk wordt zoals voorspeld is. Heerlijke zon. Heerlijke temperaturen. Heerlijk op vakantie. Heerlijk helder ………………….
Maar ook heerlijk sportief. Want er staan nogal wat evenementen op stapel met het Europese Voetbalkampioenschap, de Olympische Spelen en de Tour de France als eye-catchende topevenementen. Heerlijk. Zeker als er Nederlandse winnaars bij zitten. Weet je dat er ook TU-ers bij zijn! Wat zal dat heerlijk zijn! Al dat goud, zilver en brons, of zoals de roeiers zeggen: ‘blik!’
Heerlijk is ook weer deze Breen. Boeiende onderwerpen. Roeien, cocktails, columns en innovaties. Offshore en maritiem. Veel techniek. Leuke breenhozen, interessante interviews. Heerlijk veel lezen dus weer deze Breen. Geniet ervan. Of zoals Annie MG Schmidt het verwoordde: “Heerlijk duurt het langst!”
We wensen je vele leesgenoegen, goede studieresultaten en een fijne vakantie. In augustus zijn we er weer met de bekende OWee-Breen.
Namens alle medewerkers,
Ron Labordus (uitgever-redacteur)
Colofon Breen verschijnt 5x per jaar en is gratis verkrijgbaar op de campus van de TU Delft, bij Inholland en de HTS van de Haagse Hogeschool. Het is het enige studentenblad dat zich exclusief richt op de techniekstudent in Delft. Breen heeft als motto: ambitie, passie en vuur. Breen is een blad van/voor en door studenten. Ontwerp:
Theo van Vliet
Reactieadres: Ambachtshof 1 2632 BB Nootdorp Telefoon: 015 310 92 94 E-mail:
[email protected] [email protected] Redactie: Eric van Houten Ron Labordus Hans van de Sande
Vormgeving:
Lisette Tegelberg
Acquisitie:
Monique van de Sande
Medewerkers: Julia Cramer Annemieke van der Pol
Verantwoording: De redactie werkt met zorg aan de inhoud van de artikelen. Uitgever noch redactie zijn verantwoordelijk voor de inhoud ervan of de gevolgen en zijn derhalve niet aansprakelijk.
Uitgever:
12
14
Fotografie:
SandeDruk – Nootdorp
Eric van Houten Jasper Bos
Zeal
Beeld: Ampelmann
Druk: Drukkerij Van de Sande, Nootdorp Internet: www.breenmagazine.nl
ZeaL
Vuur
Breen Meed
nee/nee sticker Breen Magazine wordt super op prijs gesteld zo horen we van veel van onze lezers. Breen vind je op alle faculteiten en bij studie- en studentenverenigingen in onze bekende presentatiezuil. Breen wordt ook huis-aan-huis bezorgd in studentenflats. Ook als er een nee-nee sticker op de bus zit, krijg je een Breen in de bus. Wil je Breen echt niet ontvangen, mail dan je adres naar de redactie dan wordt Breen niet meer ongeadresseerd bij je bezorgd.
april april 2012 2012 JUNI 2012
33 55
Delftse vinding de Ampelmann gaat de wereld over:
Veilig overstappen op zee van naar windmolen en booreiland Ampelmann is een klassieke uitvinding: op een bierviltje aan de borreltafel. En daarna klussen in de garage tot het een beetje werkt. “Ik was met een collega-promovendus in Berlijn voor een conferentie”, vertelt Jan van der Tempel. “Daar had iemand een verhaal over overstappen naar windmolens op zee. Wij vonden natuurlijk dat we het beter konden: een offshore ingenieur en een werktuigbouwer, dan moet je er toch uit kunnen komen.” De naam van hun uiteindelijke vinding vonden ze op straat: het Ampelmännchen is het retro-stoplichtmannetje-methoed uit voormalig Oost-Berlijn.
Met vliegsimulator Het idee is heel simpel: het probleem is dat de boot beweegt, de molen niet. Zet een vliegsimulator op het schip, meet de bewegingen en stuur die tegen: je staat stil, probleem opgelost. “Dat moesten we toch wel in een half jaar kunnen regelen, dan zouden we wel ergens buiten Rotterdam onze naam op een paal
Deze zomer viert Ampelmann zijn tweede lustrum. Het idee, welteverstaan, het bedrijf is nog maar vier jaar oud. Maar inmiddels zijn er veertien systemen operationeel over de hele wereld waarmee 140.000 veilige overstappen op zee van een schip naar een windmolen of olieboorplatform zijn gemaakt. Grote getallen in een relatief korte tijd. De motor achter dit succes: ‘oud-Delftsch’ klussen, een passie voor techniek en een hoop lol.
op zee kunnen schrijven…”.
Eerst schaalmodel In 2005 volgde het eerste werkende schaalmodel. “Een bootje van Marktplaats, en wat geleende hightech. We hadden een groep van 15 studenten die meeklusten, enorm gezellig en effectief.” Het schaalmodel bleek erg in trek in de media. “We gingen van Nieuwslicht naar spelprogramma Hoe?Zo! waar de Belgische presentator de boot met een ton aan geleend equipment bijna onder water duwde. Hij
Tekst: R on L abordus
4
Beeld : PR A mpelmann
5JUNI 2012
wilde meer golven!”
schip Voor het Ampelmann team was 2007 een tropenjaar. “Mensen die bij de bouw van de Simona betrokken waren, geloofden niet dat je een waterdichte Simona kon bouwen binnen een jaar; dat vonden wij een mooie uitdaging.” De machine verrees in Zwijndrecht, bij Heerema. Hij werd getest op de Nieuwe Waterweg en afgebouwd in Franeker met de laatste test op zee voor de kust van IJmuiden. “We leefden op adrenaline, biefstukken met friet en bier en Kap-
Superbus ontvangt kenteken
salon. Deze Rotterdamse lekkernij kun je sindsdien ook in bovengenoemde plaatsen krijgen.”
Echt bedrijf Het “bedrijfje-spelen” begon pas in 2008. Een van
Minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu heeft dinsdag 15 mei jongstleden het kenteken voor Wubbo Ockels’ Superbus overhandigd.
de sponsoren, SMIT, wilde de Ampelmann wel pro-
Met de uitgifte van het kenteken door de RDW kan
prototype lijkt zo uit de toekomst te zijn weggereden.
beren op een echte klus. “Ik was gewend op de top
de Superbus de komende twee jaar de openbare
Een mooi product van samenwerking tussen weten-
van de loopbrug te staan, foto’s te maken en de
weg op voor verdere ontwikkeling en test van het
schap, private partijen en overheid en een voorbeeld
windmolen aan te raken. Maar nu stonden er tien
prototype. Minister Schultz van Haegen maakte na
van duurzaamheid gecombineerd met innovatie.” Om
breednekkkige Smitmannen achter mij te dringen:
de overhandiging van het kenteken samen met de
de Superbus verder te testen is toegang tot de open-
oefenen was voorbij, oversteken.”
voormalig astronaut een demonstratierit met de
bare weg nodig. Met een kenteken is dit mogelijk.
Sindsdien bouwde Ampelmann zijn vloot en trackre-
aanwezigen. De minister bleek onder de indruk: “Dit
(Bron: Webredactie M&C. Foto: Evert-Jan Daniêls).
cord verder uit. Van Zuid-Australië tot Trinidad werken de machines en doen bemanningen hun best om een Ampelmann T-shirt te bemachtigen. “Het is heel mooi om mee te maken dat iedereen aan boord van zo’n schip de Ampelmann echt omarmt: dit hadden
Koninklijk onderscheiden
we veel eerder moeten hebben”. Daarmee maakt Ampelmann zijn slogan waar: Offshore access, as
Ing. Jac.G. van Oord, commissaris en voormalig di-
heer Van Oord vervult tot op heden diverse sociaal-
easy as crossing the street.
rectievoorzitter van Van Oord, is benoemd tot officier
maatschappelijke functies
in de Orde van Oranje-Nassau. De versierselen behoOver Jan van der Tempel: January 2008 – Present CEO Ampelmann Operations, 2001 – 2006 Technische Universiteit Delft PhD Offshore Wind Energy en 1992 – 2000 Technische Universiteit Delft Ir Civil Engineering.
rend bij de koninklijke onderscheiding werden hem op 27 april jongstleden in Den Haag uitgereikt door Drs. M.J.M. Verhagen, minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. De heer Van Oord is van 1995 tot aan zijn pensionering in 2008 voorzitter geweest van het directieteam van zijn bedrijf. Onder zijn leiding vond in 2003 de fusie plaats tussen Van Oord ACZ en Ballast Ham Dredging, waardoor de onderneming een van de grootste waterbouwers ter wereld werd. Op basis van zijn reputatie, deskundigheid en grote betrokkenheid heeft de heer Van Oord deel uitgemaakt van de Deltacommissie Nieuwe Stijl (2007) en was hij het boegbeeld van het Topteam Water (2011). De
Zeal
Vuur
ZeaL
Breen Meed
Jac van Oord ontving van minister V erhagen de versierselen behorend bij de koninklijke onderscheiding FOTO : PR.
april april 2012 2012 JUNI 2012
55 55
Aantal bezoekers zesde editie Navingo Maritime & Offshore Career Event boven verwachting
iPhone app ‘Ontdek Delft’ helpt, verrast en inspireert
De zesde editie van het Navingo Maritime & Offshore Career Event, dat woensdag 25 april jl plaatsvond in het Beurs-WTC in Rotterdam, heeft volgens de organisatie alle verwachtingen overtroffen. De beurs gericht op carrière in de maritieme en offshore industrie mocht maar liefst 3040 bezoekers ontvangen, een record aantal over de afgelopen zes jaar. De 126 deelnemende exposanten waren zeer tevreden over zowel de kwantiteit als de kwaliteit van de bezoekers. De beurs werd dit jaar officieel geopend door de voorzitter van Deltalinqs, Wim van Sluis, die traditioneel de scheepsbel luidde en een beknopte introductie gaf over de uiteenlopende kansen en mogelijkheden die deze sector te bieden heeft. Hierbij benadrukte hij ook een nieuw element van de beurs, namelijk het Haven- & Industrieplein waar de carrièremogelijkheden in de haven vertegenwoordigd werden door Deltalinqs, KMR en Port of Rotterdam. Aansluitend op de opening startte de bedrijfspresentaties in de Leeuwen Rooms en Goudriaan Rooms, die wederom net als de presentaties in de KIVI NIRIA Kubus druk bezocht zijn, elke presentatie had gemiddeld 50 geïnteresseerde toe-
“Wat kan ik vandaag doen in Delft?” Op deze vraag krijgen bezoekers
schouwers.
en inwoners van Delft antwoord via de gratis iPhone app ‘Ontdek Delft’.
Speeddaten
Deze iPhone app is innovatief door de functionali-
dat de gebruiker dus voor een dichte deur staat, is
Vorig jaar is het speeddaten voor het eerst geïntro-
teit “Make my day”. Met één druk op de knop krijgt
zeer klein.
duceerd op de beurs en ook dit jaar hadden de be-
de gebruiker unieke suggesties voor een dag Delft.
zoekers zich weer in grote aantallen aangemeld om
Per suggestie kan de gebruiker meer informatie
Overige functionaliteiten
in korte tijd met veel werkgevers te speeddaten.
opvragen.
Naast ‘Make my Day’ kan de gebruiker navigeren door alle hotspots van Delft per categorie of via
In de MaritiemeVacaturebank.nl-Kubus konden bezoekers advies krijgen over hun CV en sollicitatie-
Op het menu staat altijd één bezienswaardigheid
een Google Maps kaart. Iedere hotspot heeft een
technieken. Dat dit direct zijn vruchten afgeworpen
zoals musea, galeries en attracties, één café of
verdiepingspagina met sfeerfoto’s en contactge-
heeft, is gebleken: er zijn letterlijk arbeidscontrac-
restaurant, één winkel en één activiteit van de
gevens. Persoonlijke favorieten kan de gebruiker
ten gesloten op de beursvloer! Ook buiten de Bene-
dag. Niet direct wat de gebruiker zoekt? Dan stelt
toevoegen aan zijn/haar favorietenlijst. Tot slot is
lux krijgt het evenement steeds meer bekendheid.
de app eenvoudig nieuwe suggesties voor. De app
praktische informatie over de stad zoals parkeren
Werkzoekenden uit onder meer Zuid-Europese lan-
heeft als doel de gebruiker te attenderen op de di-
opgenomen. De iPhone app is gratis beschikbaar
den (Griekenland, Spanje etc), Amerika en Afrika
versiteit van het aanbod in Delft. Interessant aan
in het Nederlands en Engels in de Appstore. Aan
kwamen speciaal naar Nederland om de beurs
de ‘Make my day’ functionaliteit is dat het menu
de android versie (geschikt voor andere telefoons
te bezoeken en een baan te vinden. Kortom, veel
is afgestemd op de openingstijden van de Delftse
dan iPhone) wordt gewerkt. De iPhone app is een
ingrediënten die gezorgd hebben voor een goede
hotspots. Bij gebruik van de app in de ochtend
coproductie van de Gemeente Delft afdeling Stads-
sfeer. Organisator Navingo BV kijkt weer terug op
staan vooral musea, koffietentjes en lunchrooms in
marketing, Delft marketing, de stichting die verant-
een welgeslaagde editie van het Navingo Maritime
het menu, in de late middag de restaurants én later
woordelijk is voor de toeristische marketing en
& Offshore Career Event.
op de avond de uitgaansgelegenheden. De kans
promotie van Delft en het Delftse bedrijf TamTam.
6
5JUNI 2012
Hoos Naam: Tjitske van Schelven Studie: Maritieme Techniek Waarom Delft: De TU Delft is de enige plek waar je Maritiem kan studeren, dus die keuze was niet zo moeilijk. Struikelvak: Dynamica 2 Food: Kaas Seizoen: Zomer Vakantieland: Amerika, heel mooi land en heel erg divers. Bijbaan: Ik werk voor Marketing en Communicatie van 3mE, om ervoor te zorgen dat nog meer scholieren naar de TU Delft komen, en vooral Maritiem natuurlijk. Lijfspreuk: Stel niet uit tot morgen, wat vandaag nog kan! Nog iets te melden: Leuk blad maken jullie!
JUNI 2012 Beeld: Jasper Bos
7 5
Op jacht naar gouden medailles
Innovatie in de roeisport door styreen-vrije Turane hars
Als officiële innovatiepartner van het Nederlands Olympisch Team (NOC*NSF) is DSM geen onbekende op het gebied van olympische innovaties. “Voortbouwend op de ervaringen die onder meer zijn opgedaan tijdens het ontwikkelingstraject van de 470-zeilboot voor Beijing 2008, hebben we er ditmaal, in overleg met NOC*NSF voor gekozen om ons te richten op roeiboten,” aldus een woordvoerder van DSM. Het hebben van de beste boot is namelijk onmisbaar
gemaakt van onze nieuwe styreen-vrije Turane hars,
Het resultaat is een composiet met excellente eigen-
voor roeiers met olympische ambities. De top-10
een hars die zeer goed combineert met materialen
schappen en een superieure hechting aan materia-
ambitie van Nederland, het streven om te horen bij
zoals TeXtreme koolstofvezel. De combinatie van
len zoals koolstofvezel.”
de 10 beste landen tijdens de Olympische Spelen
beide maakt het mogelijk de boot volgens een nieuw
en de bijdrage die het roeien daaraan kan leveren,
procédé te bouwen, wat heeft geleid tot een 25%
Wereldrecords breken
spelen daarbij een belangrijke rol. “In samenwerking
stijvere romp. Hiermee wordt vervorming vermin-
Door zorgvuldig alle ingrediënten te kiezen is de hars
met de Duitse botenbouwer Empacher, een wereld-
derd en kan de krachtsinspanning van de roeiers
minder belastend voor mens en milieu, terwijl er niet
speler met veel ervaring die bekend staat om zijn
direct worden omgezet in snelheid. Daarnaast rea-
is ingeboet op prestatie. Een duurzame innovatie die
hoogwaardige roeiboten, hebben we onze krachten
geert de boot beter op het ritme van de roeiers.
tevens bijdraagt aan de doelstelling van de interna-
gebundeld en zijn we begonnen aan de bouw van de
En het juiste ritme in de boot is nu eenmaal van cru-
tionale roeifederatie FISA, die streeft naar schoner
best mogelijke boot.”
ciaal belang op weg naar een overwinning.”
water voor een gezondere planeet. DSM: “Elke keer
Sterk en stabiel
Slank en duurzaam
Roeiboten krijgen het zwaar te verduren, zeker van
“Naast de verbeterde stijfheid van de boot is het
is dan ook de reden waarom DSM betrokken is bij
olympische atleten die elke training en elke wed-
door de combinatie van onze hars en de koolstof-
de sport. Atleten inspireren ons om te blijven zoeken
strijd alles geven. Tijdens iedere haal komt er enorm
vezel ook mogelijk de boot te bouwen met minder
naar nieuwe doorbraken, innovaties en manieren om
veel kracht te staan op de boot, wat bij elke krachts-
materiaal. Hierdoor is het gewicht van de romp ver-
economische welvaart, milieuverbetering en maat-
explosie kan leiden tot vervorming van de romp van
minderd en is het een slanke, olympische verschij-
schappelijke vooruitgang te creëren. Voor London
de boot. Deze vervorming zorgt ervoor dat energie
ning geworden.
2012 heeft dit geleid tot een innovatieve roeiboot
verloren gaat, energie die anderszins had kunnen
Het nieuwe styreen-vrije Turane hars combineert
met verbeterde prestaties en een duurzaam bouw-
bijdragen aan de snelheid van de boot. DSM: “Voor
alle positieve karakteristieken van onverzadigde
proces.”
de bouw van de nieuwe boot hebben we gebruik
polyesters, vinylesters, epoxy hars en polyurethaan.
8
5JUNI 2012
als er een wereldrecord wordt verbroken is dit het resultaat van een atleet die zijn grenzen verlegt. Dit
DSM, overheden en TU investeren fors in biotechnologie
Column
Powerstilte Het aanwakkerende bulderende geluid van zware straalmotoren verscheurt de stilte die ik enkele ogenblikken geleden nog zo dierbaar in mijn langzaam kloppende hart sloot. Laag komt de Boeing over. Zijn snelle schaduw trekt een koude donkere schim over een zonovergoten campus. Groen als gras is ie gespoten. Fluitend is de Transavia onderweg naar Rotterdam Airport. In zijn buik toeristen. Waar zijn ze geweest? Eerder vanmiddag zag ik al de vliegtuigen, hoog en geluidloos, helwitte flosdraden trekkend. Flosdraden die krijtstrepen worden op een diepblauw schoolbord om uiteindelijk als wattenbol-
De Biotech Campus Delft kan van start met een stevige impuls vanuit DSM, betrokken overheden en de TU Delft.
letjes in het blauw op te lossen. Het is ook zo mooi vandaag. De lucht trilt, ademt en tintelt, meeuwen vliegen nauwelijks te onderscheiden
DSM maakte 22 mei bekend 100 miljoen te steken in nieuwe
zo hoog, nieuwe insecten begroeten draaiend en
R&D-faciliteiten in Delft en Sittard-Geleen.
neuspapillen voedt met de geur zoals alleen ge-
In Delft gaat het om een nieuw laboratorium voor
agenda is de campusontwikkeling in Delft en Leiden
biotechnologisch onderzoek en een proeffabriek voor
voor biotechnologisch en biomedisch onderzoek.
bioresearch, de zogeheten Bioprocess Pilot Facility.
onwennig de lentezon, vers gemaaid gras dat de maaid gras kan ruiken. Er heerste rust en stilte. Maar dat was zo-even.
Deze faciliteiten vormen een van de bouwstenen van
DSM Biotech Centrum
de Biotech Campus Delft. Toegepast onderzoek op
Het nieuwe laboratorium gaat plaats bieden aan
deze campus moet een bijdrage leveren aan een eco-
circa 285 mensen en zal voldoen aan de hoogste
de eindeloze Delftsblauwe einder tuurde. Vol-
nomie die minder afhankelijk is van fossiele grond-
standaarden voor biotechnologisch onderzoek. De
komen tot rust komend van twee lange weken
stoffen en zich ‘voedt’ met biogrondstoffen.
provincie Zuid-Holland draagt bij aan de komst van
van tentamens. Mijmerend met gedachten die
het researchgebouw in een afspraak dat op het DSM-
alleen voor mij belangrijk zijn. Door het ontspan-
De campus bestaat uit een ontwikkeling van bio-
terrein ruimte komt voor “open campusontwikkeling”.
nen verlaten de tomeloze vermoeidheid en de
tech bedrijvigheid, laboratoria, universitaire- en on-
Daarmee krijgen ook externe biotechbedrijven een
twijfel, - heb ik lineaire algebra nu eindelijk ge-
derzoekscentra op twee locaties in Delft, het DSM
gelegenheid om zich op de locatie Delft Noord te
haald? - mijn lichaam zoals Italiaanse kapiteins
Noord-terrein en Technopolis, het wetenschapspark
vestigen. De congres- en vergaderfaciliteiten in het
een zinkend schip. Nu is de stilte over.
in ontwikkeling naast het huidige TU-terrein. Provincie
nieuwe gebouw kunnen ook door dit type bedrijven
en Zuidvleugelgemeenten als Rotterdam, Den Haag
worden gebruikt.
In de verte blaft een hond, een brommer knalt
programma, in totaal 20 miljoen bij aan de nu in gang
Testfaciliteiten
voorbij, een peuter huilt, de wind raast ineens
gezette investeringen. Ook de TU Delft investeert
DSM, CSM/Purac en TU Delft zijn partners in de
in deze nieuwe campusontwikkeling met een nieuw
Bioprocess Pilot Facility (BPF) dat gevestigd is op de
biotech bedrijfsverzamelgebouw en nieuwbouw voor
locatie van DSM in Delft. Met de BPF kunnen bio-
de TU Delft afdelingen biotechnologie en bio nano
technologische processen op grotere schaal dan dat
science. De publieke bijdragen zijn een uitvloeisel
van een laboratorium worden getest. Dit moet inzicht
van het Uitvoeringsprogramma Economische Agenda
bieden of het proces op industriële schaal is toe te
Zuidvleugel, waarin de provincie en de gemeenten in
passen. De BPF is een open faciliteit, waar andere
Zuid-Holland samenwerken aan de versterking van de
bedrijven, universiteiten, instituten hun opschaling-
Zuid-Hollandse economie. Een van de pijlers van de
onderzoek voor bio-processen kunnen uitvoeren.
en Delft dragen, onder andere via het Europese EFRO-
Toen ik languit liggend met de handen in de nek op het groene dak van de bibliotheek naar
oorverdovend door de hoge bomen aan het Prometeusplein, er klinkt muziek en zelfs een vuurpijl verlaat fluitend de aarde. De stilte duurde maar even, maar toch lang genoeg voor een powerstilte. Zo’n dierbaar moment beleef je zelden. In de randstad is een moment van stilte even zeldzaam als regen in de Sahara of een geluidloos landend vliegtuig. Hendricus van Oosteinde
Zeal
Vuur
ZeaL
Breen Meed
april april 2012 2012 JUNI 2012
99 55
Rio de Janeiro - Brazilië:
Carnaval, samba, strand, twaalf miljoen inwoners en een gigantische offshore industrie met een internationale uitdaging
T ravis A nthon y: “ Zo ’n buitenlandstage raad ik iedereen aan ! ”
Een van de offshore boorplatforms in de haven van Guanabara Bay, Rio de Janeiro.
Als Offshore Engineer aan de TU Delft kreeg ik regelmatig in de collegebanken te horen over grote internationale offshore projecten. Vele malen werd Brazilië genoemd als opkomende innovatie gedreven markt. Het is een regio met veel nieuwe olie- en gasvondsten in zeer diep water tussen de 500 en 3000 meter waterdiepte. Al snel had ik bepaald mijn stage in Brazilië te willen doen en van dichtbij te zien hoe de industrie zich daar ontwikkelt. Na vele mails, telefoontjes en het aanhalen van contacten kreeg ik een stageplek bij Technip Brasil op het hoofdkantoor in Rio de Janeiro! maar weinig vanaf wist, een uitdagende een leer-
Onvergetelijke ervaring
zame stage dus! Tijdens mijn stage liepen er twee
Tijdens mijn drie maanden in Rio heb ik ook veel
Op 5 januari 2012 vertrok ik vanuit Schiphol recht-
projecten bij Technip, één van PetroBras (staatsolie-
meegekregen van het land, ik heb Portugees ge-
streeks naar Rio de Janeiro international airport.
maatschappij) en één van Shell. Het ene project (Pe-
leerd, veel met Brazilianen opgetrokken, carnaval
Met een avondtemperatuur van 26 graden werd
trobras) was volop in de uitvoerende fase en heel
meegemaakt, veel rondgereisd en veel activiteiten
al snel duidelijk dat alles in Brazilië heel ‘tranquilo’
dynamisch.
ondernomen. Na mijn stage ben ik vier weken gaan
Tekst en beeld : T ravis Anthony
moest gebeuren. Na een paar dagen vrij om de stad
reizen door Brazilië en heb ik heel veel van het land
te verkennen kwam ik erachter dat Rio een stad is
Een Nederlands schip van Allseas, de Solitaire, werd
gezien. Gelukkig blijft er veel te ontdekken en is er
met veel diversiteit: stranden, tropische regenwoud,
ingehuurd om de pijpen te leggen en Technip was
naast de grote offshore industrie genoeg reden om
cultuur, wolkenkrabbers, een haven, industrie en
verantwoordelijk voor de installaties en pre-commis-
terug te keren.
twaalf miljoen inwoners die heel vriendelijk met el-
sioning van de subsea equipment, er gebeurde veel
Al met al is mijn stage in Rio de Janeiro een onver-
kaar en iedereen omgaan.
op kantoor en er werden lange dagen gemaakt om
getelijke levenservaring geweest, ik zou een buiten-
alles succesvol te laten verlopen. Het project van
landstage iedereen aanbevelen; ook alleen al een
Shell was minder dynamisch omdat het pas een half
vakantie naar Rio is zeker de moeite waard!
In het diepe Op 9 januari kon ik voor het eerst bij Technip aan de
jaar later uitgevoerd zou worden, het bestond voor-
slag en het zou mijn stage 12 weken in beslag ne-
namelijk uit logistieke voorbereidingen en scenario
De auteur van dit artikel, Travis
men. Ik werd al gauw in het diepe gegooid, de voer-
planning. Ook dit was erg leerzaam om zo te zien hoe
Anthony, is zesdejaars student
taal was Portugees, Engels was minimaal en er was
een dergelijk project tot stand komt en uiteindelijk
aan de TU Delft, Master Offshore
veel op gebied van subsea operations waar ik nog
uitgevoerd wordt.
Engineering.
10
5JUNI 2012
foto: Anneke Stehouwer
Ode aan Martin Bril
Column
foto: ERIC VAN HOUTEN
Van een vriend kreeg ik in 2007 voor mijn verjaardag een VakantieDoeboek. HU.MAN Holidays#4 van Hans Ubbink. Zeer attent van de vriend want de vakantie stond eraan te komen. Op de cover een foto van een bomvol strand, schaars geklede mensen die hutje op mutje liggen op vel gekleurd bad textiel. Het eerste wat ik deed was zien of te ontdekken viel waar dit strand was. Spanje? Portugal? Of gewoon in Nederland? Zonder bril en met mijn neus bijna op het papier scande mijn ogen de cover. Bovenaan de foto prijken zomerkleurige parasols en windschermen in nette rijen. Met namen als OLA en Caballero. Het moet of een al oude foto zijn, gezien het advertentieverbod op tabak in Nederland, hoewel de bikini’s nog redelijk modern genoemd mogen worden. Of de foto is gemaakt buiten ons land, dacht ik. Deze merknamen kom je overal in Europa tegen, dus verder gezocht dan maar. Iemand op de foto leest een krant, groter dan tabloid formaat maar toch te onduidelijk om te zien welke courant het is. Verder alleen een merknaam op een donkerblauwe tas: Sportlife. Zijn er meer aanknopingspunten? Het zand heeft een zandkleur. Tja want hoe kun je de kleur van zand anders duiden? Ik weet het niet. Wel is het heel fijn zand. Dus kiezelkusten vallen af. Dan de zonaanbidders zelf. Moeders met kinderen onder parasols, de paal diep in het zand gestoken, vakantietassen eromheen gedrapeerd, jongens liggen in lange rijen op badlakens naast elkaar glurend naar de meiden, de meisjes hebben de lakens juist stervormig tegen elkaar gelegd, de voeten naar buiten en de gezichten in het centrum dicht bij elkaar. Een betere houding om te kletsen en je af te schermen tegen de rest op het strand bestaat er niet. Jong volwassen meiden met koptelefoon zonder bovenstukje, hun vriend in fel geprinte zwemshorts languit en loom, de tenen ingegraven in het hete zand.
Spanje? Dat lijkt me niet, er is op de hele foto geen ruig behaarde Spaanse mannenborst te vinden en ook geen vrouwen met lange ravenzwarte haren in een staart. Of venters met rietenmanden vol watermeloenen noch Afrikanen met namaakhorloges. Ik bekijk de foto nog eens en dan valt me een kleine Belgische vlag op, die aan een korte stok boven een strandtent bungelt. Belgenland dus. Het is een schitterende plaat, die een o zo zeldzame bloedhete zomerse zondag aan een Noordzeestrand in een beeld vangt. Duizenden verschillende mensen samengepakt op enkele honderden vierkante meters. Met allen hetzelfde doel. Niets doen. Blijft de vraag welk Belgisch strand? Wellicht staat dat wel in de colofon, bedacht ik maar helaas meer dan de namen van de makers van het beeld staat er niet in. Ton Mascini & Kors van Bennekom. Afijn. Het boek bleef verder onaangetast tot het op het vakantieadres uit de koffer werd gehaald. Niets is zo leuk als die dingen doen die er eigenlijk niet toe doen. Raadsels en kruiswoordpuzzels oplossen deed ik, sudoku, triviant, memory, landsvlaggen raden en meer van dit soort bezigheden die feitelijk alleen maar tijdverdrijvend zijn. En dat is maar goed ook, want daar heb je genoeg van tijdens je vakantie. Tijd. Het boek nam ik overal mee naar toe. Zo ook die woensdag toen ik besloot dat het tijd werd voor een groot en goed glas koud bier. Onze kinderen spartelden in het zwembad, hun moeder was in slaap gesukkeld op een ligbed en het terras had een ongekende aantrekkingskracht op me. Ik bestelde en sloeg het boek maar weer eens open. En daar las ik hem voor het eerst. De column “meloen” van Martin Bril. Zelden was ik zo gepakt door een tekst als toen. (Of het moet “time” zijn van Pink Floyd, maar ja die tekst staat onaantastbaar op eenzame hoogte). Ik vergat alles om me heen. Het zwembad, het terras, de koele wind, de serveersters en zelfs de halve liter vers getapt ijskoud bier. Hoogstwaarschijnlijk zat er condens aan de buitenzijde van het glas en racete piep-
kleine belletjes omhoog naar de laag dikke schuim er bovenop. Alsof het om een wedstrijd ging. De tijd stond voor mij even stil, ja zo werd ik gepakt door de tekst. Maar waarom dan? Tja. Hoe vertaal je een gevoel in woorden. Eerst maar eens een korte samenvatting: De column gaat over de juiste manier van het keuren, het ruiken aan, het wegen in de hand en het bepalen van de kleur van de vrucht voor aankoop, hoe het ding open te snijden, de prachtige vorm van de rijen pitten, het eten. Je ziet Martin als het ware in de meloen bijten, ontspannen in de zon, druppels aan de kin. Iedereen weet hoe een meloen eruitziet, maar om het uit te leggen, of nog moeilijker het op te schrijven is van een andere orde. Martin lukte het. En met het gemak alsof het uit de losse pols is geschreven, gewoon zo maar op de achterkant van een papieren boterhamzakje. Even snel-snel. Je hoort het gekras van de pen op papier. Het simplisme en de vaart van de tekst. Geschreven alsof je een film bekijkt. En dat over een alledaags stuk fruit als een meloen. Schitterend vind ik dat! Honderden teksten heb ik nadien van hem gelezen. En allen erg mooi. Kun je fan zijn van een schrijver? Of van een vriend? Die zo attent was mij een boek te geven met teksten van Martin Bril. Het heeft mijn leven niet op de kop gezet, maar wel meer waarde gegeven. Het spoorde mij zelfs aan om vaker te gaan lezen en zelfs te gaan schrijven, geïnspireerd door zijn stijl. Hoewel ik heel goed besef dat ik niet eens in de schaduw mag staan van meneer Bril. Dan denk ik weer aan die duizenden mensen op het strand. Hoeveel fans van Martin zouden daar bij zitten? (Martin Bril overleed op 22 april 2009 in Amsterdam) Eric van Houten
JUNI 2012
11 5
Jorinus Kalis, Projectmanager Research bij Damen Shipyards:
“Alle vakdisciplines en samenwerkende
Sinds zijn afstuderen in 2007 werkt Jorinus Kalis bij Damen Shipyards in Gorinchem. Hij is er nu Projectmanager Research. “Mijn studie Maritieme Techniek op TU Delft sluit prima aan op de praktijk bij Damen. Hier leer je voortdurend bij. Dat maakt het werk extra boeiend en interessant. Alle vakdisciplines en samenwerkende systemen komen in mijn werk op dit bedrijf samen. Een fantastische uitdaging. Werken aan one-offs: in opdracht van klanten gebouwde grote offshore- en transportschepen, maar ook sleepboten, snelle schepen, ferry’s, marine- en visserijschepen. ” Tekst Ron L abordus Beeld Ron L abordus en PR Damen
lijks 20 kilometer heen en terug fietsen!’, koos in 2000 voor de studie Maritieme Techniek, wilde aanvankelijk
12
5JUNI 2012
Jorinus Kalis (1982) is geboren in Utrecht, verhuisde
vanwege zijn talenknobbel tolk worden en dacht ook
naar Friesland, ging naar het VWO in Drachten: ’dage-
nog even aan Civiele Techniek, hij raakte actief in de
Damen Shipyards:
systemen komen in mijn werk samen.” Delftse Studenten Bond, werd bestuurslid van Froude,
ven doen, reizen maken; fantastisch om de schepen
woont in de Betuwe, vaart veel in zijn vrije tijd en stapt
uiteindelijk in het echt te zien. We leveren in allerlei
graag op zijn motor: “Ik kan niet stilzitten, niets doen
soorten en maten zo’n 150 (!) schepen per jaar. Dat is
daar word ik onrustig van.”
boeiender dan gewone werven die er maar 1 of 2 per
Over zijn studiekeuze vertelt hij: “Op de open dag
periode maken.”
raakte ik overtuigd. Er werd me duidelijk dat Maritie-
Scheepsbouw over de hele wereld volgens een uniek concept
Damen Shipyards is de grootste scheepsbouwer van Nederland met ruim 6000 werknemers werkzaam
me Techniek veelzijdig is; met facetten als ontwerpen,
Opdracht met uitdaging
produceren, onderhouden enzovoorts. Je blijft niet
Een recente opdracht voor een Belgische klant is een
lijks bouwt Damen tussen de 120 en 150 schepen.
beperkt tot één zaak. De liefde voor water en varen
enorme uitdaging gebleken. Jorinus: “Een unieke
Snelheid van leveren op basis van een bijzonder
is me als het ware met de paplepel ingegoten, logisch
opgave waar we in geslaagd zijn. De klant heeft zijn
standaardconcept is de kracht: het bedrijf heeft
in het waterrijke Friesland, ik kon bij wijze van spreken
goedkeuring gegeven, het schip is voor alle tests
op de werven schepen op voorraad. Die standaard-
eerder zeilen dan lopen.”
geslaagd. De opdrachtgever is de Belgische Visserij
schepen worden afgebouwd naar de wensen van
Inspectie. Gaat om een schip van 36 meter lengte dat
klanten. Tegelijk bouwt Damen uiteraard ook unieke
gebouwd moet worden met een beperkt budget en
schepen waar er maar één van is. Hoogopgeleide
Tijdens zijn studie had Jorinus een boeiende stage
waarop en waarmee toch alle werkzaamheden moe-
medewerkers houden zich voortdurend bezig met re-
bij softwarebedrijf ESI in Krimpen aan de IJssel; hij
ten kunnen worden verricht die gewenst zijn, zoals
search, productverbetering en productontwikkeling.
kreeg zijn afstudeeropdracht bij een klant van het
laboratorium- en inspectiewerk ook bij een golfslag
Nadrukkelijk zoekt het bedrijf de samenwerking met
bedrijf in Noorwegen en woonde daardoor bijna een
van 2 meter. Vooral moet het schip geluidloos zijn: de
TU, Marin en TNO. Naast kwaliteit staat ook duur-
jaar in het Noorse Bergen. “Het softwarebedrijf had
vissen mogen immers niet gestoord worden. Wij ont-
zaamheid hoog in het vaandel.
een code ontwikkeld om het onvoorspelbare klotsen
wikkelden in samenwerking met toeleveranciers een
van brandstof in een vloeistoftank te simuleren tijdens
speciale motor met aangepast aandrijfsysteem. Maar
Een uitgebreide range schepen vindt wereldwijd hun
een impact. Een belangrijke vinding omdat de meeste,
dit mag niet ten koste gaan van vermogen en snelheid.
‘weg’. Standaardschepen in lengte van 10 tot 150
bekende rekenmodellen en – methodes niet blijken te
Het is ons gelukt!”
meter. De ‘product-markt-combinaties’ zijn benoemd
Code berekent klotsen
voldoen. Mijn afstuderen kon ik vervolgens doen bij
op 35 werven verspreid over de hele wereld. Jaar-
als: harbour services, offshore support, naval & pa-
Norsk Hydro, tegenwoordig Statoil. Ik onderzocht de
TU en Damen
krachten die vrijkomen en beheerst moeten worden bij
Theorie en praktijk blijken - zo vertelt Jorinus tot
fishing en pontoons & barges. Damen verzorgt ook
hun free-fall lifeboats in geval van een calamiteit. In
slot - prima op elkaar aan te sluiten: “Vooral in mijn
componenten en voert reparaties en onderhoud
twee beslissende seconden komen er krachten vrij die
eerste jaren bij Damen herkende ik tot mijn gerust-
uit. Schepen bouwen ze desgewenst waar ook ter
ongekend groot zijn.”
stelling veel van mijn TU-studie; zaken als research,
wereld ‘on site’, eventueel met gebruikmaking van
constructie-, geluid- en trillingenleer, manoeuvreren,
lokale werknemers en onderaannemers. Medewer-
Technische ondersteuning
trol, yachting, shipping, public transport, dredging,
ontwerpvraagstukken, productie issues en ook mijn
kers van Damen zijn dan betrokken bij het project als
Jorinus vertelt verder met merkbaar enthousiasme
extra, niet technische, vakken als wetenschappelijke
Project manager of kunnen ter plekke of in Neder-
over zijn veelzijdige werk bij Damen: “De afdeling ver-
journalistiek en mondeling en schriftelijk rapporteren
land trainingen verzorgen en de know-how leveren
koop heeft uiteraard contacten met de klant en geeft
en presenteren. Bij Damen ontwikkel je je uiteraard
die noodzakelijk is om een schip of meerdere sche-
ons diens wensen door. Research levert technische
verder. Werken in een team met gebruik maken van
pen op kwalitatief hoog niveau en volgens de Damen
ondersteuning en advies. Wij bekijken en berekenen
ieders kwaliteiten is een erva-
standaard te bouwen. Damen is voor medewerkers
of wensen haalbaar zijn met behoud van en inacht-
ring. In het bedrijf liggen tal van
een interessante werkgever met voortdurend uit-
neming van aspecten als kosten, snelheid, vermogen,
kansen, ze komen op je pad, ik heb
dagend werk, veel kansen en een aanlokkelijk toe-
stabiliteit, zeegang, geluid en veiligheid. Afwisselend
die kansen aangegrepen en nog
komstperspectief.
werk, helpen bij het maken van voorontwerpen, onder-
steeds werk ik hier met buiten-
steunen van de engineering, modellen testen, proe-
gewoon veel plezier.”
interview
reportage
recept
wedstrijd
medisch
onderzoek
JUNI 2012
revie
13 5
uitgaa
Drie dreamteams met problemen op internationale Shell Ecomarathon
Pech en panne voor cruisers Niet de snelste, maar de groenste wagen wint. In het jongstleden Hemelvaartsweekend werd in Rotterdam de internationale Shell Ecomarathon gehouden. 200 Europese studententeams hoopten op de straten rond Ahoy zo veel mogelijk kilometers te rijden op zo min mogelijk brandstof. Twee teams van de Haagse Hogeschool (HHS) en het team van de TU Delft blikken terug op hun deelname. Drie verhalen over de vele hobbels op hun weg. Ook vorig jaar was hij erbij. In 2011 werd er geen tijd neergezet. Ook toen kampte het team met veel technische problemen. Ooit ging het beter, het Nederlands record in de Prototypeklasse stond met 2282 kilometer jarenlang op naam van het Delftse team en werd deze editie pas overtroffen. Wassenaar: “Dat record stamt uit 2008. Daarna heeft de TU twee jaar niet meegedaan. Toch ligt de oorzaak van het lagere resultaat ook aan het nieuwe parcours (zie kader, red.). De Ecorunner is ontworpen voor een glad racecircuit en niet voor een gewone weg met veel hobbels en bochten. Aan het eind van de zomer testen we de wagen nog een keer op een goed wegdek. Dan zullen we eens meten hoe ver we komen, als alles wél meezit.”
HHS - Team HydroCruisers.
Eindresultaat: Geen klassementnotering. Type brandstof: Waterstof. “We hebben in deze race geen resultaat neergezet omdat we te langzaam reden. Tekst: A nnemieke van der P ol
Beeld : PR
TU Delft - Team Ecorunner.
We hebben echt veel pech gehad. Dat was een behoorlijke teleurstelling, maar ik ben er inmiddels wel overheen,” vertelt projectleider Marco van Geest (22). De bedrijfseconomie-student gaf het afgelopen jaar leiding aan tien techneuten en een
Eindresultaat: 1 op 1698 kilometer. Type brandstof: Waterstof.
groot promotieteam. De HydroCruisers hebben dan ook een naam hoog te houden.
“1689 kilometer, dat is lager dan we hoopten. We mikten op 5500 kilometer. Toch
het anders, de eerste twee pogingen faalden. Van Geest: “De eerste keer bleek er
zijn we allang blij dat we de race uitgereden hebben, na alle tegenslagen.” Team-
iets niet goed te zitten in het stuursysteem. Toen dat gerepareerd was, bleken we
manager Michiel Wassenaar (22) vertelt over de stressvolle dagen in Rotterdam.
tijdens de tweede poging teveel ballast te hebben waardoor onze lagers knalden.”
“Bij de eerste rit bleek onze toeter het niet te doen, dat is een verplicht onderdeel.
De resterende twee pogingen finishten ze in 40 en 41 minuten, net te laat voor een
Daardoor viel uiteindelijk ook de cruise control uit. Tot zaterdagochtend, de laatste
klassementnotering.
dag van de race, zijn we bezig geweest om dit probleem op te lossen. Toen we
Ook de HydroCruisers moesten wennen aan de stadswegen. “Het vorige circuit had
eindelijk weer in de race zaten, viel na een paar minuten de kap van onze wagen en
twee flauwe bochten. Nu zaten er veel meer bochten in en die zorgen automatisch
moesten we van de baan af. We kregen 20 minuten om het probleem op te lossen.
voor verlies van energie en zuinigheid. Als die er niet waren geweest, waren we
Dat lukte maar net. Uiteindelijk kwamen we drie seconden voor het eindsignaal
waarschijnlijk ook niet door de lagers heen gezakt,” vertelt Van Geest. “Volgend jaar
binnenrijden .”
moeten we daarom nog meer testen. We hebben veel nieuwe materialen gebruikt
Met twintig teamleden werkte Wassenaar het afgelopen jaar aan de Ecorunner.
in onze auto waarvan we de eigenschappen niet precies kenden. De auto wordt nu
14
5JUNI 2012
Al vijf keer eerder deden ze mee en eindigden altijd op het erepodium. Dit jaar liep
‘De universiteit had vroeger het monopolie op kennis, nu is er internet’
Online college in de huiskamer
en runner
Tekst: A nnemieke van der P ol
Beeld : guus schoonewille
Helemaal nieuw is het niet. Het is immers al vijf jaar mogelijk om online een bachelor- of mastercursus te volgen,
gerepareerd zodat we volgende week weer kunnen rijden en ontdekken
maar het aanbod wordt groter. De Delftse techniekstu-
waar het verkeerd ging. Lag het aan de fuelcellen, aan de motor of motor-
dent kan straks zijn master volledig virtueel volgen.
controller? Het is belangrijk om daar achter te komen, zodat we het team “We begonnen kleinschalig, met kleine cursussen die
van volgend jaar goed kunnen adviseren.”
online gepubliceerd werden in 2007. De laatste tijd staat
HHS - Team ElectroCruisers.
‘open educatie’ echter steeds vaker in de belangstelling.
Eindresultaat: Geen klassementnotering. Type brandstof: Batterij
Prestigieuze Amerikaanse universiteiten als Harvard en
“Het is lastig te zeggen uit hoeveel teamleden ons team bestond. Dat aan-
aan”, aldus Willem van Valkenburg, projectleider Open-
tal veranderde steeds door semesterwisselingen. Het was een parttime
CourseWare (OCW) en medeverantwoordelijk voor de
team en we moesten roeien met de riemen die we hadden. In de allerlaat-
digitale educatie van de TU Delft. Een kenmerk van OCW
ste week moest er nog veel gebeuren aan de auto. In die week werkten
is dat de online content voor een ieder met internetaan-
we lange dagen en kwamen zelfs vrienden en kennissen ons helpen.” Voor
sluiting toegankelijk is. Toch gaat de aandacht nu meer uit
projectleider Manon van der Houwen (19) en haar team was de Ecomara-
naar de eigen TU student.
MIT bieden al hun onderwijs dan ook steeds meer online
thon hun vuurdoop. Niet eerder deed de Haagse Hogeschool mee met een
W illem van Valkenburg
elektrisch aangedreven wagen. “Het idee om dit jaar met een elektrische
Online ondersteuning
auto mee te doen, kwam van de HydroCruisers. Zij hadden nog een oude
“Zo onderzoeken we hoe we onze studenten beter kunnen helpen met hun studie,
auto staan en wilden daarmee in een nieuwe klasse starten.”
bijvoorbeeld door online ondersteuning te bieden bij struikelvlakken als wiskunde
De ElectroCruisers haalden de eindstreep niet. Van der Houwen: “De
en mechanica,” vertelt Van Valkenburg. “Ook zullen er in de nabije toekomst com-
eerste acht rondjes verliepen prima, maar daarna kregen we technische
plete lesprogramma’s wereldwijd gedeeld worden. Dan worden er colleges gege-
problemen. De lagers liepen aan waardoor ons wiel niet goed draaide. We
ven met de lesstof van andere universiteiten. Dat gebeurt al met onze leergang
hebben de race niet uit kunnen rijden. Op dat moment baalde ik heel erg,
watermanagement in Indonesië. Informatie die nu nog alleen in Blackboard staat,
maar nu ben ik best trots op onze prestatie. We hebben het lastig gehad
zal dus straks ook in OCW gepubliceerd worden.”
met de vorming van ons team. Op een gegeven moment trokken we er een streep doorheen en besloten we er gewoon voor te gaan. We hebben uit-
Online masterprogramma’s
eindelijk 1 op 1050 gereden met een vrij oude auto. Dat vind ik best goed.”
Daarnaast wil TU Delft binnen vier jaar online masterprogramma’s aanbieden. “De studies Watermanagement, Lucht- en Ruimtevaarttechniek en Engineering and Po-
Over gewone, stadse straten
licy Analysis dienen daarvoor als pilot. Het betekent niet het einde van het hoorcol-
Het was dit jaar voor het eerst dat de wedstrijd over gewone, stadse straten liep. De afgelopen jaren was het racecircuit in Lausitz: de thuishaven van batterij- en zonnewagens, waterstofauto’s en andere groene brandstofvehikels. De opdracht bleef hetzelfde: tien rondes rijden van elk 1,6 km binnen een tijd van 39 minuten. De studenten mochten vier pogingen ondernemen, verspreid over drie dagen. Daarna werd het brandstofverbruik nauwkeurig gemeten en omgerekend naar het equivalent van 1 liter benzine. Er waren twee wedstrijdklassen: de klasse ‘Prototypes’ (TU Delft) met futuristische, aerodynamische vierwielers en de klasse ‘UrbanConcept’ (HHS), met wagens die meer op de huidige stadsauto’s lijken.
lege, maar die zullen wel een andere vorm krijgen. Een standaardles is vaak saai en kan door het online onderwijs prima ingeblikt worden, maar het samen discussiëren verliest nooit zijn waarde. Die colleges zullen dan ook minder vrijblijvend worden.”
Mobiele applicaties Naast ontwikkelingen in het OCW, houdt Van Valkenburg zich ook bezig met mobiele applicaties. Zo was TU Delft de eerste Nederlandse universiteit met een eigen, gratis app. Die app richt zich meer op campusinformatie: het heeft een campusplattegrond, een telefoonlijst met alle mailadressen van medewerkers en studenten en een online bibliotheekbestand. Ook Blackboard is geïntegreerd. Van Valkenburg: “De ontwikkeling rond apps is nog maar net begonnen, de TU-app is de eerste stap. Het is de bedoeling dat studenten in de toekomst zelf komen met ideeën. Wij bieden dan het platform, zij de content.” Hij laat als voorbeeld een mini-quizapp met wiskundige opgaven zien, gemaakt door een wiskundedocent. Maar ook apps zullen in de toekomst in de les gebruikt worden. “Denk bijvoorbeeld aan een presentielijst-app. Of een app waarin studenten tijdens de les vragen kunnen stellen aan de docent. Bijna iedere student TU-student heeft tenslotte al een smartphone.”
Zeal
Vuur
ZeaL
Breen Meed
april april 2012 2012 JUNI 2012
15 55 15
Breen Bekend over H.A. Lorentz
Einsteins Grote Voorbeeld In 1902 kreeg Hendrik Anton Lorentz de Nobelprijs voor de Natuurkunde, samen met Pieter Zeeman, een van zijn promovendi. Lorentz betekende met zijn talenknobbel veel voor internationale contacten in de natuurkunde. Hij stond nogal sceptisch tegenover de eerste publicaties van Albert Einstein maar vraagt hem later zelfs als opvolger. Einstein durft niet, en slaat het aanbod af. Hoewel Lorentz een Leidenaar was, toch ook een stukje geschiedenis voor de Delftse student. Breen zocht het op. Tekst: Julia Cramer Beeld : pr
Hendrik Anton Lorentz werd in 1853 in Arnhem gebo-
heid neer te zetten. Toch wint Einstein, wiens respect
ren, als zoon van een kweker. Na de basisschool, deed
voor Lorentz enorm groot was, ook respect bij Lorentz.
hij versneld de HBS en studeerde daar Grieks en Latijn
Samen werken ze aan de relativiteitstheorie. Hoewel
bij, om te mogen studeren aan de universiteit van Lei-
Lorentz graag had gewild dat Einstein hem opvolgde,
den. Al op zijn 22ste promoveerde hij, op ‘De theorie
sloeg deze het af: het zou een te grote last op zijn
der terugkaatsing en breking van het licht’. Niet veel
schouders zijn. Uiteindelijk volgt Paul Ehrenfest Lorentz
later, in 1878 werd hij al professor in Leiden. Er werd
op, en zet zelfs de opgebouwde vriendschap met Ein-
zelfs een speciale leerstoel in de theoretische natuur-
stein voort.
kunde voor hem opgericht.
Solvay
de wetten van Maxwell, die het electromagnetisme
van Leiden, maar hij kreeg meer en meer internationale
beschrijven. Uiteindelijk kreeg hij in 1902 de Nobel-
bekendheid. Zo gaf hij gastcolleges in Amerika en werd
prijs voor zijn voorspellingen voor het splitsen van de
voorzitter van de Solvayconferentie, en werd eerst se-
spectraallijnen van atomen in een magnetisch veld,
cretaris en later voorzitter van de commission interna-
een verschijnsel dat experimenteel door Pieter Zee-
tionale de coopération intellectuelle. Hoewel Duitsers
man werd bevestigd. Lorentz was een groot man in de
uitgesloten waren op de Solvay conferentie, heeft hij
wetenschappelijke wereld, en dit werd al snel erkend.
ervoor gezorgd dat Einstein toch mocht komen. Ook
Vaak vroegen collega’s hem om raad, ook na zijn pensi-
probeerde Lorentz na de Eerste Wereldoorlog de inter-
onering. Daarbij werd hij ook aangeroepen als hulp bij
nationale samenwerkingen weer op de rails te krijgen.
de drooglegging van de Zuiderzee: met zijn golfberekeningen kon de benodigde dijkhoogte worden berekend. Door zijn enorme wetenschappelijke status werd zijn
Lorentz stond in het begin sceptisch tegenover het
begrafenis, nadat hij op 74 jarige leeftijd
werk van Einstein: hij heeft het gevoel dat deze her-
gestorven was, door zeker honderddui-
haalt wat Lorentz en andere theoretici allang hebben
zend mensen bijgewoond.
afgeleid, en daarbij zijn persoonlijke mening als waar-
5JUNI 2012
Al tijdens zijn promotie had Lorentz zich gestort op
Zijn hele leven bleef hij verbonden aan de universiteit
Scepsis
16
Maxwell
Hoos Naam: Marijn Verdult Studie: Technische Natuurkunde, 5de jaars Waarom Delft: Omdat Delft veel beter en gezelliger is dan Eindhoven en Enschede. Struikelvak: Lineaire Algebra, sowieso dat tentamen 6 keer gemaakt. Food: Onbeperkt spareribs happen. Seizoen: Zomer, lekker op het terras genieten. Vakantieland: Binnenkort een weekje naar Florence, Italië dus. Uitgaan: Perron Bijbaan: R&D bij Hukseflux en achter de bar bij de Oude Jan. Lijfspreuk(en): ‘Da’s toch super, niets meer aan doen!’ en ‘Dit is voor helemaal niemand leuk’. Ambitie: Volgend jaar m’n Master in Denemarken gaan doen. Nog iets te melden: Nee.
JUNI 2012 Beeld: Jasper Bos
17 5
Een dagje op de bank voor OC&C Ringvaart Regatta blik
Het is 9 mei, vier uur ’s ochtends. De zon is nog niet op en het giet van de regen, maar in alle vroegte begeven zich zo’n 750 mensen uit alle delen van het land naar Leiden, gewapend met mueslirepen, krentenbollen, liters water en thermokledij. Binnen enkele uren zullen zij aan de start van de langste ongewisselde roeimarathon ter wereld verschijnen, die hen in een tijdsbestek van circa tien uur over de Ringvaart, om de Haarlemmermeerpolder heen, over de Vliet naar Delft zal voeren. begeleidingsbootjes op de Kaag, bij het uitdelen
Ambitie
van eten, bij de botentillers en bij de logistiek.
Voor sommige deelnemers is enkel het afleg-
Met lichte zenuwen nemen de roeiers afscheid
En allen zijn ze positief over hun taak. “Het is
gen van de 100km niet genoeg. Vera Knook, een
van hun volgploegen, die hen zullen volgen op de
zo’n groot en mooi evenement,” aldus Esmeralda
ouderejaars lid, blijkt de afstand af te leggen in
kant en zo veel mogelijk zullen bijstaan bij deze
Bierma, een enthousiaste eerstejaars, “ik ben er
een skiff als sponsorrun voor OneMen, een goed
barre tocht, wetende dat de roeiers sterke wind,
trots op dat ik een bijdrage kan leveren aan de
doel dat zich inzet voor mensen in Azie, Afrika en
een hele hoop blaren en kramp in de benen te
Ringvaart. Volgend jaar wil ik ‘m ook roeien!”
Zuid-Amerika die daar proberen hun idealen na te
Door : Sophie Lok Beeld : robBert verheijde
wachten staat. Sommigen zullen de finish niet halen. De rest mag zich aan het eind van de dag met
streven. “De Ringvaart is best een bekend eveneEenzelfde gevoel van saamhorigheid en trots is te
ment”, legt Vera uit, “het enige wat ik hoefde te
trots de eigenaar noemen van een OC&C Ring-
zien bij de deelnemende ploegen. In Leidschen-
doen was mensen op de hoogte brengen van mijn
vaart Regatta blik. Vanwaar toch het verlangen
dam praten we met enkele deelnemers, onder wie
idee. En het is toch mooi om geld in te zamelen
al dat leed van de 100km lange OC&C Ringvaart
Geertjan Roks, invaller in een heren vier met. Hij
door iets te doen wat ik leuk vind?!”
Regatta te doorstaan voor een stukje metaal van
is erg te spreken over de organisatie in Leidschen-
Ook Jorg Santen zet zich door het roeien van de
twee centimeter doorsnede?
dam. “Het is hier goed geregeld. Het is fijn om
OC&C Ringvaart Regatta in voor het goede doel.
even met iedereen te kunnen praten op de kant,
Dit jaar roeit hij voor de derde keer de Ringvaart
Saamhorigheid
dat mensen je moed in kunnen spreken voor het
voor KIKA, stichting Kinderen Kankervrij, in een
Aan een evenement van dergelijke omvang gaan
laatste stuk. Maar het is ook gezellig in de boot
zelfgebouwde boot. Dit om zichzelf een beperking
maanden aan voorbereiding vooraf. “Het is een
hoor! Ook al roeien we nog niet zo lang samen, we
op te leggen en echt te ondervinden wat het is om
evenement dat staat op de inzet van Lagaaiers,”
zijn toch in korte tijd goed op elkaar ingespeeld
om te gaan met tegenslagen, pijn en vermoeid-
zegt Justus Dokter, president van de Ringvaart-
geraakt! Het stuk op de Kaag (een meer bij Leiden
heid, aldus Jorg Santen zelf. Ons ontzag is dan
commissie, “Wij kunnen jaarlijks rekenen op de
met veel windopzet, red.) was wel zwaar, maar
ook groot wanneer we KIKAROW 100 voorbij
hulp van 300 vrijwilligers, zonder hen zou het
we zijn er goed doorheen gekomen. Het is ook fijn
Laga zien varen en met zekerheid kunnen zeggen
onmogelijk zijn een dergelijk evenement op te
dat je hier gemasseerd kan worden, het klinkt gek,
dat deze held zijn doel gaat bereiken.
zetten!” De saamhorigheid van de organiserende
maar pas als je uit de boot stapt, merk je dat je
vereniging is overal langs de route te zien. Steeds
moe bent! Ik denk dat we met recht trots kunnen
Bakels
weer duiken de rode vrijwilligersshirts op, in de
zijn als we de 100km samen hebben afgelegd.”
Aernout Bakels, 60 jaar, roeit dit jaar eveneens
18
5JUNI 2012
FOTO: DE FOTO PEPAPARA Z ZI
voor de derde keer de OC&C Ringvaart Regatta en ook hij zal deze niet op gewoonlijke wijze afleggen. Roeiend voor het goede doel Youth With a Mission, zal Bakels proberen de Ringvaart niet een, maar twee keer te roeien en daarmee het Guinness World Record voor 200km onafgebroken roeien in de wacht te slepen. “We zijn
Roeien in ‘t Lang
Recordaantal deelnemers aan Delftse PEiL
vanuit de organisatie ontzettend enthousiast over dit soort initiatieven”, zegt Yoeri Jongerius, bestuurslid van Laga, die we spreken op
Heel veel zon en gezelligheid omschrijft een wederom geslaagde
het finishterrein van de wedstrijd. “We willen
Proteus-Eretes in ’t Lang. Dit roei-evenement, dat ook wel de PEiL
dit dan ook graag ondersteunen waar we kun-
genoemd wordt, trok dit jaar een record aantal deelnemende ploegen.
nen. Vanuit de organisatie wordt er erg meegeleefd!” De opluchting is dan ook groot wanneer
Met op zaterdag 12 mei sprints en een knallend festival ter ere van het
duidelijk wordt dat de uitgeputte Bakels besluit
13e lustrum van de vereniging en op zondag de 13e een achtervolgingsrace
om kosten wat het kost door te roeien en naar schatting pas na middernacht het finishterrein
van 4,5 km werd het een weekend om niet snel te vergeten.
te bereiken.
Overwinning
De inmiddels jaarlijks georganiseerde PEiL begon
twee podia. Op het plein voor de ingang waren di-
ooit als klein wedstrijdje ter ere van een toenmalige
verse eet- en drinkgelegenheden zodat elke festival-
Intussen is het feest op het finishterrein al lang
lustrumviering en is nu uitgegroeid tot een van de
ganger werd voorzien van allerlei lekkernijen om de
losgebarsten. Familie, vrienden en volgploegen
grootste nationale competitieroeiwedstrijden. On-
avond mee door te komen. Na enkele uurtjes slaap
van de roeiers zijn massaal naar Lijm & Cultuur
geveer 2500 roeiers en roeiliefhebbers kwamen dit
was het zondag tijd voor het drukbezochtste deel van
gekomen om de overwinning van hun helden te
jaar naar Delft om het evenement mee te maken.
het weekend. Met meer dan 450 inschrijvingen op
vieren. Ook zijn een hoop geïnteresseerden op
Het weekend begon dit jaar later dan anders: pas
een dag was het ongekend druk.
het feest afgekomen. Om half twee is het dan
om 12 uur startten op zaterdag de eerste ploegen.
eindelijk zover: Onder luid gejuich van de aan-
De roeiers bleken blij te zijn met het feit dat ze kon-
Perenijsjes per waterfiets
wezigen op het terrein bereikt Bakels na 200
den uitslapen, er deden namelijk twee keer zoveel
Er waren daarom flink wat maatregelen getroffen
km roeien de finish en krijgt een donatie van de
ploegen mee als voorgaande jaren. Halverwege de
om deze hoeveelheid roeiers aan te kunnen en ge-
organisatie als beloning van zijn prestatie mee,
dag vond het Volans2 demoveld plaats. Deze innova-
lukkig met succes. Er was nauwelijks uitloop en er
waarna het feest nog heftiger losbarst dan
tieve boot heeft in plaats van een bewegend bankje
heerste een gezellige drukte op het vlot. Een bandje,
daarvoor.
een bewegende rigger, waardoor de boot effectiever
het heerlijke zonnetje en de wind, die zich nauwelijks
Bakels, maar zeker ook de overige deelnemers,
voortbewogen wordt.
vertoonde, zorgden ervoor dat de sfeer uitermate
kunnen met recht trots zijn op het overwinnen
ontspannen was. Voor de race konden er bonnetjes
van de 100 km heen en weer bewegen op een
Drukbezocht
bankje en die houten kont, daar zullen de deel-
Meteen na de wedstrijd konden de roeiers zich ver-
slim was om dit te doen, kon na de finish genieten
nemers de komende 100 uur nog wel last van
maken op het Discover festival. Een fantastische
van een verkoelend perenijsje die per waterfiets bij
hebben.
line-up zorgde voor een avondvullend programma op
de boot gebracht werd.
voor ijsjes gekocht worden. De enkele ploeg die zo
JUNI 2012
19 5
s n e e Kijk e z n o op ! e t i s web l n . r e k k u r d e r u h de b roc
HET NLR is dé organis atie in Ne derland op het gebie d van lucht- en ruimtevaar t. Zo doen we onderzoek naar veiliger, milieuvriendelijker en ef ficiënter vliegverkeer. Met hypermoderne faciliteiten en excellente medewerkers. Medewerkers die aan de frontlinie willen staan van de technologische innovatie. Je krijgt bij het NLR alle ruimte om je talenten te benutten en je persoonlijk te ontplooien. Het NLR is dé plek voor medewerkers met een passie voor techniek.
R&D engineeR met oog vooR analyse en De toepassing De afdeling Gasturbines en Structural Integrity werkt aan ontwerp, gebruiksanalyse en verbeteren van onderhoud van vliegtuigen, helikopters en andere technisch hoogwaardige constructies. Wij zijn op zoek naar een startende academicus voor dit onderzoeksgebied. De locatie voor deze functie is Marknesse Flevoland.
functie-inhouD Je draagt bij aan: • de ontwikkeling van methoden voor het analyseren van vliegtuigconstructies en past deze ook toe. Je wordt hierbij begeleid door senior medewerkers, waardoor je snel kennis kunt opbouwen; • aan de ontwikkeling van systemen voor gebruiksbewaking en prognostics en health management; • de analyse en interpretatie van vluchtgegevens voor het oplossen van vragen van gebruikers.
Wij vRagen Debrochuredrukker.nl is een onderdeel van
•
Drukkerij Van de Sande in Nootdorp. Hiermee willen wij accentueren dat het produceren van brochures tot een specialiteit van ons bedrijf gerekend mag worden. Vakmanschap, moderne apparatuur: o.a. uitgerust met lakken en drogen, maken een snelle, efficiënte en kwalitatief hoogstaande productie mogelijk. Een complete afwerking van brochures tot en met 96 pagina’s van maximaal 24 x 34 cm is intern mogelijk. Wij doen geen concessies in het gebruik van materialen. Ook voor het produceren van posters, visitekaartjes, kaarten, folders en flyers zijn wij het juiste adres.Natuurlijk kunnen wij in een gesprek
• • •
Recent afgestudeerd TU Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek; Affiniteit met constructietechnologie en levensduurbewaking; Goede beheersing van de Nederlandse en Engelse taal in woord en geschrift; Ondernemerschap, resultaatgerichtheid en enthousiasme.
inteResse? Voor meer informatie neem je contact op met Arjen Vollebregt, Afdelingsmanager, via (088) 5114436. Je sollicitatie mail je naar
[email protected] o.v.v. nummer AVGS-02.
meer informatie verstrekken of, nog beter, bezoek vrijblijvend ons bedrijf.
Kijk voor meer informatie op adres:
www.nlr.nl
Ambachtshof 1 2632 BB Nootdorp
telefoon: 015 310 92 94
debrochuredrukker.nl is een onderdeel van Drukkerij Van de Sande
fax:
015 310 99 69
e-mail:
[email protected]
internet: www.sande.nl
deBrochuredrukker.nl Nationaal Lucht- en Ruimtevaar tlaboratorium, Amsterdam / Flevoland
20
5JUNI 2012
Vuur
Kolom Column
Facebookcampagne
NLR
Breen Meed
I LIKE DELFT
Kop Tekst
Hoe gezond is jouw vliegtuig eigenlijk? Na mijn studie werktuigbouwkunde aan de TU-Delft, ben ik aan de slag gegaan bij het NLR op de afdeling die zich inzet voor de instandhouding van de vliegtuigconstructies. Meteen vanaf het begin kreeg ik te maken met allerlei vragen over bijvoorbeeld instandhouding van vliegtuigen die ik in teamverband zo goed mogelijk diende te beantwoorden. Zo kreeg ik bijvoorbeeld de vraag of het mogelijk is om schade in de tandwielkast van een helikopter te kunnen meten door naar het geluid ervan te luisteren. In het kader daarvan heb ik een aantal experimenten uitgevoerd en vervolgens met verschillende algoritmen bepaald hoe zwaar de schade in de tandwielkast was.
Via de Facebookcampagne I LIKE DELFT worden bewoners en bezoekers van Delft uitgedaagd de stad te ‘liken’. De beste tipgever wint een exclusief grachtendiner voor 6 personen en de maker van de leukste foto wint een SENZ-umbrella. Delft heeft nu twee ‘officiële’ Facebookpagina’s: ‘Nu in Delft’ en een Engelstalige versie ‘Visit Delft’. Op deze pagina’s worden bezoekers up-to-date gehouden met prikkelende weetjes, evenementen en inside information. De pagina’s zijn interactief dus een echt platform van de stad! “Op dit moment zijn er 6,3 miljoen Nederlandse
Delft afdeling Stadsmarketing hebben de Delftse
Facebook gebruikers, dit is 42% van de online Ne-
bedrijven Fabrique en Waanzinnig een ludieke ac-
derlanders. Hier moeten we als innovatieve stad
tiverende campagne bedacht. Bewoners en bezoe-
natuurlijk op inspelen. Delft scoorde al eerder in
kers kunnen op de Nederlandse Facebookpagina
een onderzoek naar social media steden erg hoog
hun eigen Delft-tip achterlaten. De leukste tip wordt
én die positie willen we natuurlijk vasthouden,” licht
beloond met een grachtendiner voor 6 personen.
Sanne Bakker van Delft Marketing toe. “Bovendien
Toeristen worden uitgedaagd een zo leuk mogelijke
bleek uit een vorig jaar gehouden onderzoek dat be-
foto te maken met een ‘I Like Delft’ bord.
woners en bezoekers van Delft graag via Facebook
Deze foto kunnen ze publiceren op de Facebook-
weetjes, leuke uitjes en andere informatie en erva-
pagina van Delft en zo kans maken op een Senz
ringen willen uitwisselen.”
Umbrella.
Grachtendiner
Op www.delft.nl/facebook staat meer informatie
In opdracht van Delft Marketing en de Gemeente
over de campagne.
Naast deze klant-gedreven vraagstukken houdt het NLR zich ook bezig met meer fundamenteel onderzoek. Zo heb ik onderzoek verricht op het gebied van de optische vezeltechniek, met betrekking tot de vraag of deze ingezet kan worden om eventuele schade in de composieten vliegtuigconstructie te kunnen meten tijdens de vlucht. Men voorziet dat in de toekomst de gehele vliegtuigconstructie tijdens de vlucht in de gaten kan worden gehouden, net als het lichaam van een persoon dat met verschillende sensoren in de gaten wordt gehouden. Er worden door academici onderzoeken verricht naar deze zogenaamde Structural Health Monitoring (SHM) en het NLR werkt dan ook intensief met verschillende universiteiten samen om deze innovatieve techniek daadwerkelijk in het vliegtuig te kunnen gebruiken. Je merkt wel dat het onderzoek steeds meer een multidisciplinair teamwerk aan het worden is. Behalve het goed kunnen samenwerken binnen de eigen organisatie moet je ook gericht op zoek gaan naar externe (buitenlandse) partijen. Internationale samenwerking is essentieel om verschillende kennis en ervaringen bij elkaar te brengen. Daarnaast kunnen de kosten en de lasten verdeeld worden in een dergelijk samenwerkingsverband zodat meer wordt bereikt met dezelfde middelen. Communicatievaardigheid is dan ook erg belangrijk; cultuurverschil overbruggen, elkaars plannen continu afstemmen, taalbarrière overwinnen, etc. Tegenwoordig wordt naast een specialistische verdieping vooral gezocht naar veelzijdigheid. Jason Hwang
Zeal
Vuur
ZeaL
Breen Meed
Deze gastcolumn wordt geschreven door telkens wisselende jongeren die werkzaam zijn bij het NLR.
april april 2012 2012 JUNI 2012
21 55 21
Generatie 1993 zegt Ja
Desperate Virgin Als je geen bier meer kunt zien of eens indruk wil
Bereiding:
maken bij je vrienden / vriendinnen / familie ver-
Decoreer het glas en neem de shaker, doe hier de
baas hen dan eens met een van de easy-to-make-
ijsblokjes in en vervolgens alle bovenstaande in-
cocktails van onze 5 sterren top-cocktailmaker
grediënten. Vervolgens hard schudden, zo’n twintig
Gerold Z: Desperate Virgin. Deze cocktail is ook bij-
à dertig seconden lang (met een blender of staaf-
zonder geschikt om te serveren aan je oude tante of
mixer slechts half zo lang). De inhoud mag nu in het
oma. Tip: verander dan wel de naam!
glas; het liefst gezeefd, dus zonder de restanten
Ingrediënten:
van de ijsblokjes. Klaar is kees.
• 2/3 borrelglas rum (4cl)
Alternatieve bereiding:
• 1/3 borrelglas Malibu (2cl)
In plaats van rum kan vrijwel elke andere heldere
Vorige maand ontvingen jongeren uit 1993 een
• 2/3 borrelglas ananassap (4cl)
sterke drank gebruikt worden, bijvoorbeeld jene-
brief van minister Schippers van Volksgezond-
• 2 borrelglazen jus d’orange (12cl)
ver, tequila of wodka. Ipv Malibu smaakt ook elke
heid. Zij vroeg deze 18-jarigen om hun keuze over
• 1 theelepel grenadinesiroop
andere likeur er lekker bij. Ipv ananassap en jus
orgaandonatie in het Donorregister aan te geven.
• 1 theelepel koffieroom
d’orange past ook vrijwel elke andere vruchten-
Na twee weken hebben al bijna 40.000 1993’ers hun keuze vastgelegd. Ruim drie op de vier van
Benodigdheden:
deze groep (76%) zegt Ja. Ter vergelijking: van
• Shaker (blender of staafmixer mag ook)
de 5,6 miljoen Nederlanders die hun keuze in het
• Longdrinkglas of ander groot (wijn)glas met
Donorregister hebben aangegeven, zegt zo’n 60%
zo’n 30 à 35 cl inhoud
sap of multisap. Grenadinesiroop en room zijn niet perse noodzakelijk. Kortom, alles kan alles mag, zolang bovenstaande verhoudingen maar enigzins aangehouden worden.
Ja. Alle jongeren uit 1993 die hun keuze nog niet
• Rietje
Alleen heet het resultaat dan geen Desperate Vir-
hebben vastgelegd, ontvangen deze week een
• Decoratiemateriaal (fruit, parasolletje,
gin meer! Je mag er als maker dan je eigen naam
roerstaafje etc.)
herinnering in de brievenbus.
aan geven!
• IJsblokjes (vijf stuks) De Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS) organiseert rondom deze keuze een grote online actie voor en door ‘Generatie 1993’. Een aantal 18-jarigen is sinds dit voorjaar nauw betrokken bij de campagne: ze dragen ideeën aan, denken mee en voeren uit. Generatie 1993 laat ook op een andere manier van zich horen om orgaandonatie bij hun leeftijdgenoten op de kaart te zetten. Jongeren maken bijvoorbeeld met Streetjockeys speciale donormarkeringen met water graffiti. Lina (1993) is één van de initiatiefnemers: “Op de schoongespoten stoeptegels kunnen voorbijgangers letterlijk positie kiezen op de vraag ‘Ben jij al donor, Ja of Nee?’ We hopen dat mensen hierdoor aan het denken worden gezet én ook daadwerkelijk hun keuze gaan vastleggen.”
BNN Donorregistratie gaat ook BNN aan het hart. Op 25 mei 2012 was het tien jaar geleden dat TVmaker, presentator en BNN-oprichter Bart de Graaff overleed aan een zeldzame nierafwijking. Met het programma ‘Hart Nodig’ wilde BNN laten zien dat het van levensbelang is dat meer mensen orgaandonor worden. Registreren als donor kan heel gemakkelijk via het online donorformulier op de site van BNN.
22
5JUNI 2012
Cocktails bereiden is eigenlijk net als koken...
D E T N WA e v e i t ova
Inn t e m s r e e Engin ! e i s pas
Kijk voor een baan op
w w w.l e ly j o b s .c o m
drijven van van de meest innovatieve be een is d lan t he van n ste In het we usiaste en creatieve n altijd op zoek naar entho Nederland gevestigd. Wij zij sproducten of derproducten, melkwinning voe ruw ze on die en ed kh lij persoon rktuigbouwkundig ontwikkelen. Ben jij een we voersystemen verder willen tergrond? ische of softwarematige ach chn ote ktr ele een jij b he Of talent? an. Uiteraard ben je ite voor een interessante ba Kijk dan op onze vacatures ken, om met ‘in het westen’ te komen kij s een om m lko we rte ha ook van rkelijk inhoudt... -tech in agriculture’ nu we eigen ogen te zien wat ‘high
innovators in agriculture
