bï?'Éé
u
Voor de klas staan is ved spannends dan oplreden - Trorru - Eendle
4---'' We zeggen het maar even voor de zekerheid: printen is alleen toegestaan voor persoonlijk gebruik. Het i§ niet supersyrnpathiek om dit aítikel te verspreiden - sterker nog: het is verboden. Gelukkig is het heel eenvoudig orn anderen een Blendle-linkje te siuren.
}}ö§lw 23-05-2015
Ievenslessen
Voor de klas sta an is veel spannender dan optreden Cabaretier |ohan Goossens geeft nog eén dagin de week les op het Amsterdamse roc waar hij zoveel ver6alen vandaan haalde. Dat doet hij voor de structuur, voor het'onder de mensen blijven komen'. "Anders blijf ik in bed liggen en komen de strenge stemmen dat ik het allemaal verkeerd doe." RINSKE WELS
Les 1
Ik mag er zijn "Ik ben de middelste thuis. Als ik mijn broers nu zie, is hetgeen we het meest gemeenschappelijk hebben humor. Er werden altijd veel grapjes gemaakt, een beetje afzeikerig wel, plagerig. Mrjn broertje gaf zijn konijn niet genoeg eten, ik knoeide alles over mezelf heen, mijn moecier kookte vies, dat soort dingen. Emoties, daar hadd.en we minder mee. Ruzie werd eigenlijk niet gemaakt. Niet tussen mijn ouders, want mijn moed.er wilde niet dat wij kinderen zouden opgïoeien in een huis met ruzie. Ik denk dat ik dat wel gemist heb. Ik had willen leren hoe je wél over emoties kunt praten. Dat ben ik ook enorm gaan doen toen ik Amsterdam kwam wonen en mijn eigen vriendschappen aanging. Ik begin mUn nieuwe voorstelling 'Daglicht' met het lied Je mag er zijn'. Gaandeweg blijl« dat dat voor mij een worsteling is. De krukkende kant van mijzelf komt erg aan bod, ik ben in dit programma heel hard voor mijzelf. Daar zit een soort perfectionisme in. Dat heb ik. Ik heb jarenlang heel hard gewerkt om een goede cabaretier te worden. Het moet perfect worden,
hltF:/lblendle.com/iltrotMr/voor-deklas-staarris-veel-spanrender-dan-optreden&nl-trÈ20í5OS23-
4§2032
1t6
Voor de klas staan is veel spannerder dan odreden - Trotrw - B,lerdle
/
dacht ik. Pas later, toen ik erbij ging lesgeven en minder tijd had voor het cabaret en er daardoor minder hard aan kon werken, werd het beter. Om terug te komen op dat lied: dat bescheiden gedoe - doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg - hebben mijn ouders en dat heb ik ook. We willen niemand tot last zijn, geen claim leggen. Daar maak ik in 'Daglicht' allerlei spottende gxappen over, zonder dat ik mijn ouders wil afzeiken, hoor. Want
zoek wel naar de prjn en naar de spot, maar ik wil ook dat er betrokkenheid in doorklinkt. En liefde. Ik zit wel eens op het randje, bij een try-out kun je weleens hebben dat je denkt: o, dit was geen leuke avond voor mljn moeder."
il(
Les 2
Geef structuur aan je leven
"Meteen na mijn studie Nederlands kon
ik al leven van mijn cabaret, dus ik
maakte me nergens zorgen over. Ik was ook niet met geld bezig. Werd mijn impresariaat gebeld: Kan Johan komen optreden voor 3000 euro? Zei ik: Ik heb al 3000 euro, laat maar. Maar mijn tweede programma, 'Maandag', was één groot festijn van faalangst. Ik had de première gehad en voelde dat het slecht gegaan was en dat
ik slechte recensies zou krijgen. Diezelfde avond had ik een wiend aan de lijn en ik zei tegen hem: 'Volgens mij moet ik een baan zoeken'. Hij zei: 'Dat denk ik ook'. Daar kwam bij dat ik ontevreden was over mijn leven. Het was mryn droom om cabaretier te worden en nu was ik
het en bleek dat best allenig te zijn. Ik leidde een lamlendig, apathisch leven. Trad twee, misschien drie keer in de week op en dan weer een week niet. Kon heel lang in bed blijven liggen, veel roken en drinken. Ik dacht: Is dit het nou? Een docente van de l(oningstheaterakademie zei ooit tegen mij: 'Je kunt niet alles veranderen, maar verander één ding en kijk wat er gebeurt'. De dag na de slechte première ben ik gestopt met roken. Ik rookte zo veel dat ik het
bij had kunnen doen, want daar had ik een dagtaak aan. Bij mij is de middenweg moeilijk te vinden, het is hollen of stilstaan. Vrij snel daarna, ik denk drie weken later, stond ik voor de klas. Mensen denken vaak dat ik mijn sollicitatiegesprek overdrijf: 'Heb je ervaring', vroeg de manager. 'Nee.' 'Een diploma?' 'Nee.' Aangenomen, je kunt morgen beginnen. Je hebt dertien klassen'. Zo is het letterlijk gegaan."
lesgeven er niet
Les 3
Kijk naar wat iemand wél kan
htt6:/iblendle.ccxn/iltrouwlvoor-deklas-staan-is-veel-spanrender-darroptrederubn!-trn-2015052$4%2032
2t6
Voor de klas slaan is veel spannerder dan optreden -
Tror..rr,v
- Eerdle
"Voordat ik lesgaf op een roc kwam ik dat soort leerlingen alleen tegen bij het uitgaan op het Leidseplein in Amsterdam. Vond ik ze luidruchtig en eng. Mijn tweede programma, 'Maandag', ging ook over de multiculturele samenleving en xenofobie, dtts zo'n roc leek me wel spannend. Nu heb ik dertig van die luidruchtige leerlingen voor mijn neus. Lesgeven is voor mij: leerlingen laten ontdekken wat ze wél kunnen. Ik geef Nederlands en na een half jaar uit het boek gewerkt te hebben , zeg
ik:
'Jongens, we gaan vanaf volgende week zonder boek werken'. Dan doe ik theater- en spreekoefeningen met ze. De helft die normaal gesproken zijn
best doet en ijverig is, zakt helemaal in, die durven dat niet. Doodeng. Terwijl andere leerlingen enorm blij zijn d.at er even geen letters voor hun ogen staan. Die komen helemaal tot leven. Uiteindelijk proberen we de leerlingen vooral te leren: kom nou op school, neem je boeken mee. Leer jezelf gedragen en kom op tUd. Dat soort basale díngen zijn het allerbelangrijkste, heb ik gemerkt." Les 4
Hulp is soms geen hulp "Op mijn achtste zagik een man op televisie met een microfoon en mensen moesten om hem lachen. Het was Fons Jansen. Ineens wist ik dót ga ik doen. Op mijn veertiende deed ik mee aan de Kunstbende, dat is een kunstwedstrijd voor middelbare scholieren. Zes minuten cabaret moest ik maken. Maanden ben ik daar mee bezig geweest, doodsbang, maar een gïote overwinning op mezelf. Het was mijn allereerste optreden en ik denk niet
dat
ik ooit ergens euforischer over ben geweest. Toch ging ik na de
middelbare school niet naar de kleinkunstacademie, dat durfde ik niet. Ik ging naar Ghana. Ik wilde reizen en ontwikkelingswerk doen, andere mensen helpen.
Ik
daar lesgeven met nog twee anderen. Alleen, de mensen in het dorp Akoetsiaboom wilden dat we de kinderen zouden slaan met stokken. Dat was niet het ideel Maar omdat wij niet sloegen, namen de bewoners ons helemaal niet meer serieus: we konden geen goede leraren zijn. Wat ik ook bizar vond: honger was in dat dorp zo normaal dat het niet als belangrijk werd gezien. Het hoorde erbij. Het moeilijke is: je kunt niet één kind eten geven, dan wil iedereen eten. Plus dat je relatie met dat kind verandert. Dat L
is pijnlijk. Ik wilde een soort oprechtheid, maar dat is moeilijk als iedereen jou ziet als een pinautomaat. Ik kwam daar om mensen te helpen, maar raakte gefrustreerd, mensen willen niet altijd geholpen worden of hebben p ffi§:/iblendle.com/iltrouar/voor-de-klas-staan-is-veel-spannends-danoptreden/lrrl-trrr20í5052&
4%zOAz
3/6
Voq de klas slaan is ved spannerder dan @treden - Trorx - Blerde
er een heel ander beeld van dan
jij."
Les 5
L
Blijf trouw aan wie je bent "In zekere zin doe ik mijn jeugd in Brabant over. Ik zat niet echt tussen de intellectuelen in Sprang-Capelle. Ik weet nog dat iemand vïoeger tegen mijn moeder zie: 'Die zoons van jou zijn allemaal zo slim, die gaan vast naar de mavo'. Ik heb me daar altijd toe verhouden. Ik zat op een heel klein schooltje in een combinatieklas. Er zaten nog twee kinderen bij mij in de klas, de een is i-vbo gaan doen, de ander vbo. Ik grng uiteindelijk naar het gymnasium. Als kind heb je dat niet zo door, dan is het nog niet zo gescheiden, maar ik legde altijd alles aan mijn klasgenootjes uit. Op het roc schijn ik na twee weken lesgeven aI gezegd te hebben tegen mijn collega's: 'Hier kun je zó eer, cabaretprogramma over maken'. Terwijl: dat was niet mrjn doel. Maar wat je meemaakt, is soms zobizar. Eigenlijk ben ik de verhalen die ik aan mrjn vrienden in de kroeg vertelde in het theater gaan doen. Later schreef ik er een column over in Het Parool. Uiteindelijk heb ik ontslag genomen. Het werd te druk. Mijn cabaretcarrière zat weer in de lift, ik schreef die column en ik was eigenlijk onteweden over mijn lessen. Weer dat stomme perfectionisme. Maar ik kreeg al snel spijt en nu is het andersom: ik geef nog één dag les en op die dag neem ik geen optredens aan. In het begin was de motivatie 'geld verdienen'. Nu is het voor mezelf, voor de structuur, voor het onder de mensen blijven komen. Anders blijf ik in bed liggen en komen de strenge stemmen dat ik het allemaal verkeerd doe. Terwijl, als je lesgeeft, begin je meteen met het ergste scenario. Ik vind dat nog steeds spannender dan optreden. De parameters zijn veel uiteenlopender, er kan van alles gebeuren. In het theater zitten de stoelen vast en kan er niet mee gegooid worden." Les 6
Loop niet te lang met een geheim rond
"Ik wilde weg uit Sprang-Capelle. In mijn herinnering heb ik jarenlang alleen maar gewacht in mijn kamertje tot ik ldaar was met school. Ik was daar toch een beetje een weemde eend in de bijt. Ik had wel een groepje wiendinnen, maar er waren ook heel veel mensen waar ík gewoon helemaal niks mee had. In Brabant heb ik altijd geprobeerd om normaal te doen, erbij te horen. Dat ik homo ben, hielp niet mee. Mijn hele puberteit was doordrenkt met dat gedoe. Dat geheim eigenlijk. Het was jarenlang een geheim, ook voor mijn ouders. Uiteindelijk heb ik het na Afrika verteld. Ik tft I
htlm:i/blendle.com/iltrou!^r/voor-deklas-staarris-veel-spannerder-darroptredenibnl-trn-2015052&4%2A32
4t6
Voor de klas staan is veel spanneíder dan optreden -
Tra*r - Eerde
had toen hele heftige malaria en het was aannemelijk dat ik doodging. Ik was bezig aan een afscheidsbrief aan mijn ouders en eigenlijk het enige dat er stond was dat ik homo was. Toen dacht ik: Hmm, dan moet ik dat toch maar eens gaan zeggen. A1s kind merk je aan alles dat homo zijn niet goed is. De maatschappij is ingericht op hetero's. Toen ik voor het eerst het woord 'homo' hoorde was ik negen, denk ik. Het was in de klas. Mannen die van mannen houden. Ik wist meteen dat het een heel belangrijk woord voor mij zou zqn" De eerste keer dat ik het iemand vertelde was het alsof m|n hele wereld veranderde. Ik was met een Japans wiendinnetje bij een bandje en ze had het over iemand die homo was" Ik maakte aanstalten om het te zeggen maar ik aarzelde. Toen vroeg zij uiteindelijk: 'Johan, ben jij homo?' 'Jr', zei ik. Toen zei z4:'Dat geeft niet, dat is heel normaal'. Ik vroeg haar wel honderd keer: 'Vind je het echt niet erg?' Ik kon me niet voorstellen dat ze het niet erg vond." Les 7
Vertrouw op je intuïtie "Ik ben een vat vol tegenstrijdigheden" Onzeker én arrogant. In relaties krtjg ik het snel benauwd. Dat iemand afhankelijk van jou is, vind ik heel zwaar" Ik denk dat ik heel snel over al mijn grenzen ga in een relatie. Het eerste dat ik overboord zet is mijn zelfrespect en daarna de rest, haha. Mijn laatste vriend heeft mij enorm bedrogen" Dan komen mensen met: nu kun je zeker nooit meer iemand vertrouwen? Maar zo werkt het bij mij helemaal niet. Ik denk wel dat ik eerder naar mUn intuïtie zou luisteren. Achteraf, en dat is het enige waardoor ik niet gek ben geworden in deze geschiedenis, heb ik alles dondersgoed aangevoeld.
Ik lijk passief in het leven te staan, maar ik voel wel wanneer ik mrJn kans moet grijpen. Omdat ik gemerkt heb dat het niet zoveel zin heeft om te gaan duwen. Jarenlang wilde ik een column, lukte niet. Jarenlang wilde ik een boek schrijven, lukte niet. Uiteindelijk is het toch op m|n pad gekomen. En din moet je het pakken." Familiewapen
Hoe zou het familiewapen vqn Johan Goossens eruit kunnen zien? Illustrator Renske Karremans liet zich inspireren door zijn Levenslessen: "Het theater is belangrijk voor Johan Goossens, daarom het ik dit door middel van microfoons en gordijnen in het wapenschild verwerkt. HU noemde zíchzelf in het interyiew een vreemde eend in de bijt, ook deze eend
httc:1/blerdle.com/iltrouw/vod-de-klas-staan-is-vel-soannender-darrootreden/bnl-trt}.201505234362032
s6
Voq de kl6 staan is veel spannender dan optreden- Trq.rv - Eerde
is terug te vinden in het beeld. Samen met z{n twee broers vormt hij de kroon op het schild."
fohan Goossens Johan Goossens (1982) groeit op in Sprang-Capelle (Noord-Brabant). Na het gymnasium in Waalwijk vertrekt hij voor een half jaar naar het dorpje Akoetsiaboom in Ghana om vrijwilligerswerk te doen. In die periode (2000-
2001) is hij jongerencolumnist' voor Trouw. Daarna begint hij in Amsterdam aan een studie Nederlands. Een jaar gaat hij naar de Koningstheaterakademie in Den Bosch. En wint vervolgens de jury-, de publieks-, én de persoonlijkheidsprijs op het Groninger Studenten Cabaret Festival (2006). Over zijn ervaringen in Afrika maakt hij 'A-boom!' (2007), ztJr^ eerste avondvullende cabaretprogïamma. Daarna volgen'Maandag'
(2010) en 'Leer mij de mensen kennen' (2013). Dat laatste prograrïuna, vooral gebaseerd op zljn ervaringen als leraar op een roc, wordt genomineerd voor de Neerlands Hoop, de prijs voor de cabaretier met het
grootste toekomstperspectief. In 2074 verschijnt de bundeling van zijn Parool-columns, 'Wie heeft er wél een boek bij zich'? Zijn nieuwe show, 'Daglicht', ging deze week in première. Speellijst en info: wwwjohangoossens.nl
httFl
