Bouwen n e w Bou
t h c Vo n e m e l prob den j i r t s e b
Algemeen Muren en vloeren
Antischimmelbehandeling
Te weinig ventilatie, overtollig vocht, waterinsijpeling, een waterlek en andere factoren kunnen de kwaliteit van de lucht in uw huis aantasten. Bepaalde activiteiten binnenshuis (douchen, koken, wassen, drogen ...) doen stoom of waterdamp ontstaan. Zorg voor een degelijke afvoer om condensatie, vochtsporen of schimmel te vermijden en gebruik een vochtvreter om vocht te bestrijden.
Een curatieve en preventieve behandeling verwijdert schimmel blijvend en vertraagt het opnieuw opduiken van schimmel op alle ondergronden, binnen- en buitenmuren.
Een te hoge luchtvochtigheidsgraad veroorzaakt immers heel wat problemen : - De was droogt slecht, waardoor er restvocht kan achterblijven in het wasgoed. Wie in een ruimte leeft met een luchtvochtigheidsgraad boven de aanvaardbare normen (minder dan 65% vocht) merkt dit restvocht niet op. - Wanneer dat wasgoed wordt opgeborgen in een kast zonder verluchting, begint het muf te ruiken en kan het zelfs een broeihaard worden voor mijten. - Een te hoge luchtvochtigheid kan ook aanleiding geven tot allergieën, met niesbuien en hoofdpijn tot gevolg. Vooral bij jonge kinderen zijn astmatische klachten niet uitgesloten. - Ook spierpijn en reuma zijn vochtgerelateerde klachten. Zij vormen op hun beurt de basis voor gewrichtspijn en zelfs artrose, niet alleen bij ouderen, maar bij alle bewoners van het huis. Heel wat slecht verluchte kelders zijn niet alleen donker en koud maar ook vochtig, waardoor u ze niet meer kunt gebruiken. Vocht kunt u bestrijden, maar dan moet u wel eerst de oorzaken kennen. Dat kan een lek op de hoofdleiding zijn, maar het probleem kan ook in de muur zitten : een onbeschermde, ondergrondse muur laat het water doorsijpelen bij een hevige regenbui of wordt aangetast door de constante aanwezigheid van vocht.
Wanneer is een vochtvreter aanbevolen? Een vochtvreter zuivert en droogt de lucht in kamers met een te hoge luchtvochtigheidsgraad en is onschadelijk voor de mens en het milieu. Het systeem werkt op basis van verrijkte magnesiumkristallen, een product uit de farmaceutische wereld. Voordelen van een vochtvreter : Onschadelijk Irriteert de huid niet Bevat magnesiumchloride Geurloos Navulling in een geweven zak met buitenverpakking Voorkomt onaangename geurtjes, condensatie, schimmel Werkingsduur : 3 maanden voor een ruimte van 40 m3
Muursalpeter Salpeter is een witachtige aanslag onder aan vochtige muren en wordt gevormd door nitraten. Voor u muursalpeter behandelt, moet u nagaan wat de oorzaken zijn en de bron van waterinsijpeling repareren.
2
Binnen
Voordelen van een antischimmelbehandeling : Snelle werking Superkrachtig Gebruiksklaar en eenvoudig in gebruik Dringt door in de diepte Werkingsduur tot 6 maanden Desinfecteert Te gebruiken op tegelvoegen en sanitaire voegen, houten of bepleisterde oppervlakken, oppervlakken met verf of vinylbehang, douchegordijnen, muren.
Antisalpeterbehandeling Wanneer is een antisalpeterbehandeling aanbevolen? Voor een curatieve en preventieve behandeling van buiten- en binnenmuren die aangetast zijn door salpeter. Beschermt materialen langdurig tegen schade door slechte weersomstandigheden en vorst (afschilfering, breuken, mos en schimmel). Geschikt voor alle muren. Voordelen van een antisalpeterbehandeling : Impregnerend, bacteriëndodend middel Microporeus : laat de ondergrond ademen Geschikt voor vochtige, maar niet druipnatte oppervlakken Voor buiten- en binnenmuren Blokkeert het opstijgen van zouten, die in contact met de lucht een witachtige aanslag vormen Beschermt de onderkant van muren tegen schade door opspattend regenwater en vorst (barsten, blazen). Te gebruiken op alle vochtige binnen- en buitenmaterialen van een woning, op voorwaarde dat de ondergrond geen scheuren vertoont.
Werkwijze Een vochtige muur maakt degelijke, duurzame decoratiewerkzaamheden onmogelijk. Pak eerst de oorzaak van het kwaad aan en behandel het vocht vervolgens met verwarming, verluchting, een vochtwerend middel of andere. Doet u dit niet, dan is de aangebrachte decoratie geen lang leven beschoren en moet u opnieuw beginnen. 1. Proper en duurzaam werken is uitgesloten met een vochtige muur : verf vormt blazen en bladdert af, behangpapier vertoont vlekken en komt los. Is de muur vochtig en bedekt met salpeter, dan is het zaak een doeltreffende oplossing te vinden. Uiteraard probeert u eerst de bron van het vocht aan te pakken. Soms ligt die voor de hand (onvoldoende lekdichtheid van het dak, dakgoten, afvoerpijpen, voegen, scheuren en barsten in het metselwerk), maar helaas is dat niet altijd het geval: denk maar aan condensatie, een lek in de leiding enz.
3
2. Probeer eerst zo goed mogelijk de oorzaken van het vocht aan te pakken (een coating op de buitenmuur, dichtingstape, herstellingen aan leidingen, dakgoten, afvoerpijpen enz.), al dan niet met de hulp van een specialist. Pas als dat is gebeurd, kunt u beginnen met de binnenmuren: als het vocht in de muur blijft sijpelen, zal het probleem vroeger of later immers opnieuw opduiken. Krab alle aangetaste delen af met een harde borstel. 3. Als u al het salpeter hebt verwijderd, laat u de muur uitdrogen door de ruimte te verluchten of meer te verwarmen. Vervolgens brengt u een vochtwerend middel aan, verkrijgbaar in de doe-het-zelfzaak. Gebruik een kwast, een rol of een spuitpistool en behandel bij voorkeur alle aangrenzende muurdelen, ook wanneer die geen vochtsporen vertonen. Breng een tweede laag aan.
Vochtwerende verf Wanneer is vochtwerende verf aanbevolen? Om vochtige binnenmuren waterdicht te maken, te herstellen en te decoreren. Vochtwerende verf op basis van acrylhars : bedekt vochtkringen door de reactie met water in bovengrondse muren. Kan worden aangebracht op een licht vochtig oppervlak en kan worden gekleurd met universele kleurmiddelen. Voordelen van vochtwerende verf: Preventief en curatief Hecht op vochtige oppervlakken Bedekt kringen en vlekken Gaat blaasvorming tegen Loopt niet uit Afwasbaar Geurloos Te gebruiken op alle geverfde of ongeverfde, nieuwe of oude ondergronden en muren van een woning, met inbegrip van onderlagen in cement.
4. Laat het product 24 uur drogen voor u een pleisterlaag aanbrengt (zie foto). U kunt het vocht ook bestrijden door een vloeistof op basis van silicone en hars in de muur te spuiten: beide bestanddelen worden hard bij contact met het vocht. Boor de juiste hoeveelheid gaten (ongeveer 3 gaten per m2, in driehoeksverband) met een diameter van 5 mm, tot op 2/3 van de dikte van de muur. Het product kunt u inspuiten met behulp van een speciale conische spuitkop, die u op een verfpistool kunt zetten.
Vochtige muren Bij een erg hoge vochtigheidsgraad in huis kan het behangpapier of de verf loskomen. Maak een nauwkeurige diagnose en ga na waar het vocht vandaan komt: pas dan kunt u het probleem doeltreffend bestrijden en starten met de herstellingen. Schade aan binnenmuren wordt doorgaans veroorzaakt door een vochtprobleem van de gevel, het dak of de bodem. Om de schade aan een vochtige muur te herstellen, brengt u eerst een pleisterverharder aan : die behandelt en verstevigt de vochtige muur. Daarna brengt u een speciale vochtwerende verf aan, die extra bescherming biedt tegen vocht. Eventuele scheuren vult u op met mastiek. Curatieve behandeling voor vochtige muren Wanneer is een behandeling voor vochtige muren aanbevolen? Voor de behandeling van vochtige muren, schimmel en vlekken op de muren. Impregnerend middel dat door vocht aangetaste muren uitdroogt, weer gezond maakt en verstevigt. Aanbrengen voor het verven of behangen van de muur. Voordelen van een behandeling voor vochtige muren : Curatief en preventief Zuivert en verstevigt alle dragers Microporeus : laat de drager ademen Antisalpeter Antischimmel Bacteriëndodend Geurloos Te gebruiken op pleister, gipsplaten, gipstegels, cementlaag.
4
Voegen en barsten Acrylmastiek voor bouwtoepassingen. Voor voegen aan schrijnwerk, muren, scheidingswanden, plinten; het lekdicht maken en herstellen van scheuren. Voordelen van acrylmastiek : Kan worden overschilderd of bepleisterd Bevat geen plastificeermiddel, wordt niet vuil Erg soepel Uitermate bestand tegen klimaatinvloeden Bestand tegen vorst, heeft geen bijtende werking op andere materialen Eenvoudig in gebruik Toepassingen : Voor afwerkingsvoegen, aansluitvoegen en het opvullen van scheuren voor het verven – te gebruiken op hout, aluminium, pvc, steen, baksteen, beton en pleister. Voegen aan plinten, muren en scheidingswanden. Dichtingsvoegen tussen lijstwerk en metselwerk. Herstelling van scheuren in de gevel.
Algemeen Gevels en daken Naast de klassieke oorzaken van een aangetaste of vuile gevel kan ook een lek in de regenpijp of in de dakgoot zelf de boosdoener zijn, met groenige of bruine strepen op de gevelsteen tot gevolg. - Is de muur gewoon vuil, dan volstaat een flinke schrobbeurt en een borstel of bezem. U kunt het product eventueel ook verstuiven op de gevel. Een grondige spoelbeurt achteraf is noodzakelijk : gebruik een hogedrukreiniger voor een optimaal resultaat. Laat 48 uur drogen bij mooi weer en breng het beschermproduct aan. - Is de gevel echt aangetast, dan maakt u hem eerst schoon en vult u alle voegen op die gebarsten of poreus lijken. Daarna brengt u het beschermproduct aan. - Als mos of korstmos zich heeft vastgezet op de gevel, kan een reinigingsbeurt met de hogedrukreiniger volstaan. Gebruik, zoals vermeld, bij voorkeur toch een moswerend product op bepleisterde gevels. Breng daarna het impregnerend product aan en gebruik een kwast voor het detailwerk, op delen waar bijvoorbeeld planten groeien.
5
- Heel wat gevels in (bak)steen hebben een ondermuur uit cement. Door zijn positie behoort deze muur tot de elementen die het vaakst af te rekenen krijgen met vocht (opspattend regenwater, afvloeiend regenwater enz.). Vergeet hem dus niet te beschermen met een speciale verflaag voor ondermuren. - Zorg dragen voor uw huis, ten slotte, begint bij een degelijk dak. Het dak is de beschermkap van uw huis : is het dak niet waterdicht, dan loopt het hele huis schade op, worden plafonds aangetast en vertonen ze vlekken. Het dak is letterlijk het deksel op uw woning: het beschermt het metselwerk tegen insijpelend water en voorkomt zo dat het op termijn broos wordt. Maar het beschermt ook de plafonds, de vloeren en natuurlijk de decoratie, die bij het kleinste spoor van vocht al wordt aangetast. Een waterdicht dak garandeert bovendien dat elektriciteit geen levensgevaarlijk risico wordt in uw woning. - Het dak bestaat in de eerste plaats uit een gebinte: een houten constructie, gemaakt volgens de regels van de schrijnwerkerij, met perfect geslepen gereedschap. De stevigheid van de constructie wordt niet alleen bepaald door de kwaliteit van de montage, maar ook door de verankering in het metselwerk. Die verankering moet regelmatig worden gecontroleerd. Het gebinte moet als eerste door het dak worden beschermd tegen slechte weersomstandigheden en meer bepaald water, een geduchte vijand van droog hout. Een dak dat thermisch goed geïsoleerd is (met minerale, plantaardige of dierlijke wol), volgens de thermische voorschriften, verhoogt het comfort in de woning en gaat vooral het verlies van warmte tegen, zodat u flink kunt besparen op energieverbruik. - Zoals iedereen weet, huizen er parasieten in het gebinte: boorkevers, spinthoutkevers en in het bijzonder boktorren – die hun eieren leggen in het hout, waar de larven zich vaak jarenlang ontwikkelen – en termieten, die zich rechtstreeks voeden met houtcellulose. Controleer het hout dus regelmatig op parasieten en zorg voor een aangepaste behandeling. - Het dak bevat – in beperkte mate weliswaar – ook metaalwerk. Denk maar aan versterkingsstukken voor verbindingen (met name bij boerderijen) en accessoires voor waterdichting en waterafvoer: verzinking van dakgoten, regenpijpen, kilgoten en zakgoten. - Vandaag is het dak ook vaak een draagbasis voor 'nieuwe' systemen, zoals thermische panelen voor een heetwatertoestel op zonne-energie of fotovoltaïsche panelen om elektriciteit op te wekken. - Vergeet ten slotte niet dat het dak een belangrijk structureel onderdeel is van het huis en dus onder de tienjarige garantie valt. U bent dus verplicht een verzekering tegen schade aan het bouwwerk te nemen bij structurele herstellingen of een renovatie van het dak of gebinte.
Hetzelfde geldt voor afvoerpijpen als ze niet verbonden zijn met een controleput. Uiteraard moet u de lekken weer dichten, maar als die afvoeraansluiting er niet is, zijn de gevolgen voor de muren ook nefast. Een controleput in beton of pvc (als de put geen gewicht moet dragen) is gemakkelijk te installeren en de in- en uitgangen zijn voorzien van voorgezaagde sluitplaatjes : er is dus geen enkele reden om ze niet te gebruiken! Bovendien hebben ze een verhoogde rand en een vol deksel of rooster en kunnen ze ook dienst doen als sifon.
Controleputten, afvoerkanalen en beschermroosters zijn onmisbaar om regenwater van de muur weg te leiden en op te vangen. Denk bij een oppervlak in beton of tegels aan goten onder aan de afschotten of vloersifons die het regenwater kunnen opvangen bij fikse regenbuien.
Graaf een greppel volgens de afmetingen van de prefab goot. Verbind de aparte stukken met behulp van mortel en respecteer een afschot van 3-5 cm per meter. Wie gietijzeren of pvc-goten gebruikt, moet geen mortel maken: er zijn allerhande spruitstukken verkrijgbaar om de goten aan te sluiten op de afvoerlijnen, naargelang hun positie. De roosters, in metaal of versterkt pvc, zijn grijs of zandkleurig.
Verbind het ondergrondse buizennet en de goten (voorzien van roosters) met de controleputten om een apart afvoerstelsel aan te leggen voor het regenwater. Om de lekdichtheid aan de aansluitingen te verbeteren, kunt u een voeg in siliconenmastiek aanbrengen : siliconenmastiek is even doeltreffend op het pvc van de buizen als op het beton van de controleputten.
De afvoer van regenwater Een privéwoning of losstaand huis moet een apart afvoerstelsel voor regenwater hebben. Toch is het geen slecht idee om te voorzien in een opvangsysteem, zodat regenwater ook in het huishouden kan worden gebruikt (om de auto te wassen, de tuin te begieten enz.). Door het regenwater gericht te doen uitvloeien naar een opvangpunt, van de muren weg, vermijdt u de nadelen van de constante vochtigheid bij een natuurlijke afvoer. Vandaag zijn er heel wat recuperatiesystemen voor particulieren op de markt, die beantwoorden aan de NBN-normen. Met de klimaatverandering en de toenemende hoeveelheid neerslag in het achterhoofd, verdient regenwaterrecuperatie extra aandacht.
De algemene afvoerlijn wordt ingegraven in een greppel. De lijn kan verschillende aansluitingen bevatten, aftakkings-T's of controleputten. De normen voor greppels waar elektriciteitslijnen doorkomen zijn aangepast aan de afvoergreppels voor regenwater : 0,60 m diep en 1 m onder zones waar voertuigen rijden. Het is echter aanbevolen om betonnen buizen te gebruiken onder zones waar voertuigen rijden. Gebruik in dat geval verbindingsstukken uit pvc of cementvezel. De elektriciteitsleidingen moeten minstens 0,20 m van de afvoer verwijderd liggen.
Op het platteland wordt regenwater vaak afgevoerd door natuurlijke uitvloeiing. Op die manier blijft er onder aan de muren echter restvocht zitten, wat dan opstijgt door capillariteit.
6
7
Wanneer u de lijn ingraaft, brengt u eerst een laag (10 cm) zand aan onder de lijn. Op de buis komt dan een nieuwe laag zand, aangevuld met ophoogmateriaal. Trek de lijn door tot aan een vloeizone of een aansluiting op de riolering.
Elementen verzagen en verbinden
Respecteer ook voor de afvoerlijn een afschot van 3-5 cm, met het oog op een doeltreffende werking. Breng een gekleurd signalisatierooster aan (in een andere kleur dan rood (elektriciteit) of geel (gas)). Maak de greppel helemaal dicht met de uitgegraven aarde, maar let erop dat het ophoogmateriaal 'geen elementen bevat die de leidingen kunnen beschadigen of de lekdichtheid kunnen aantasten ...' (cf. de geldende norm). Met andere woorden : haal alle grote kiezelstenen uit het ophoogmateriaal (ophoogmateriaal met veel kiezelstenen kunt u eventueel grof zeven).
Breng op beide uiteinden van de dakgoot wat pvc-lijm aan in de onderste groef van de eindstukken, die de dakgoot dichtmaken. U hebt niet veel lijm nodig, maar u moet de lijm wel goed verdelen.
Zaag de dakgootelementen die u nodig hebt op maat met een metaalzaag. Moet u twee elementen verbinden, dan moet de verbinding zich op ten minste 5 cm van de beugels bevinden.
Duw het eindstuk stevig op het uiteinde van de dakgoot, zodat beide delen mooi aansluiten. Veeg eventuele lijmresten weg.
Zet op dezelfde manier de elementen van de afvoerpijp in elkaar. Respecteer altijd de dichtheidsregel voor in elkaar grijpende verbindingen: het mannetje komt bovenaan, het vrouwtje onderaan.
Dakgoten Pvc-dakgoten zijn licht en gemakkelijk te plaatsen. Ze kunnen probleemloos oude zinken dakgoten vervangen. Opgelet bij het demonteren : zinken dakgoten worden doorgaans gelast en kunnen dus lang zijn. Vervang bij voorkeur alle elementen, ook al lijken sommige nog in goede staat te zijn : zo krijgt u een perfect aangepast systeem uit één materiaalsoort. Voorbereiding Een pvc-dakgootsysteem bestaat uit beugels en halfcilindrische opvangelementen met een omgebogen rand, net zoals bij zinken dakgoten. De verschillende elementen worden onderling verlijmd of verbonden met een klemverbinding.
Let erop dat de dakgoot correct in de beugels klikt. Straks moet u dit op de ladder doen, probeer het dus eerst een paar keer op de begane grond. Smeer de onderdelen eventueel in met wat vloeibare zeep.
8
Zet de afvoerpijpen en de ellebogen voorlopig in elkaar. Voor u de dakgoot plaatst, neemt u alle maten op en monteert u de elementen voorlopig, zodat u kunt controleren of de maten juist zijn.
Afschot - Klop een nagel aan het hoogste punt van de dakgoot (A). - Bepaal een waterpaspunt B aan de kant van het spruitstuk. - Bereken het afschot : 5 mm per meter, of 5 cm voor een daklengte van 10 m (C). - Klop een nagel aan punt C, volgens de berekening van het afschot. - Span een koord tussen A en C. - Nagel eerst de beugels op punt A en C vast en volg daarbij de lijn van de koord. Nagel vervolgens elke 30-40 cm een tussenbeugel vast. Zet een beugel aan weerszijden van het spruitstuk. De dakgoot rust op de beugels, die aangepast zijn aan het dak en de dakbedekking. Het meest klassieke model heeft een schacht uit gegalvaniseerd staal, die wordt vastgenageld op de stormplank. Vraag hulp bij het plaatsen van de dakgoot: zo vermijdt u dat u het gemonteerde geheel buigt en de hele tijd op de ladder moet staan om het afschot te controleren. De diameter van de afvoerpijpen moet in verhouding zijn met de hoeveelheid water die ze moeten afvoeren. Dat laatste hangt dan weer af van de oppervlakte van het dak, dat het regenwater te verwerken krijgt en het doet afvloeien naar de dakgoot. Vermijd dat de afvoerpijpen overlopen en respecteer volgende verhoudingen : tot 20 m2 = 50 mm diameter; 40 m2 = 63 mm diameter; 65 m2 = 80 mm diameter; 100m2 = 100 mm diameter; 160 m2 = 125 mm diameter.
10
m
5cm B C
A
ting prich Afloo t water e van h
9
Afvoerpijpen plaatsen Het is van essentieel belang dat de afvoerpijpen mooi aansluiten op de dakgoot, zo niet loopt het metselwerk schade op bij een waterlek. Steek een elleboog onder aan het spruitstuk en meet de afstand tot de muur. Steek een op maat gezaagde buis in de elleboog en schuif onder aan de buis een tweede elleboog. Dit element kunt u monteren in uw atelier. Gebruik geen lijm voor de aansluiting op de dakgoot: schuif beide stukken gewoon in elkaar.
Bepaal met behulp van een smetlijn de as van de afvoer op de muur. Markeer de as : haal het koord aan een kant door het gat van het spruitstuk en blokkeer het aan de basis. Til het koord even op en laat het weer los : de smetlijn laat een duidelijk zichtbare lijn achter op de muur.
Boor de gaten voor de spanbeugels van de afvoerpijp en maak de beugels stevig vast in de muur.
Plaats de afvoerpijp en sluit de beugel. Span de beugel nog niet helemaal aan en laat voldoende speling, dat vergemakkelijkt de montage. Is de afvoerpijp volledig gemonteerd, dan draait u de blokkeerschroeven van de beugels helemaal aan.
Krab of borstel dik mos op het dak eerst los, zodat het moswerend product in het materiaal kan dringen. Doet u dit niet, dan wordt het achtergebleven mos doordrenkt met het product en verliest het product zijn werking : het doordrenkte mos verhindert dat het product de dakbedekking bereikt.
Verstuif het product van beneden naar boven toe, zodat het gelijkmatig wordt aangebracht. Zet een telescopische lans op uw verstuiver: zo hoeft u niet op de dakpannen te wandelen en voorkomt u dat ze breken en water laten doorsijpelen. Tip : Vangt u regenwater op? Vergeet dan niet om de dakgoten om te leiden wanneer u het moswerend product aanbrengt : zo kunt u het water achteraf weer zonder risico gebruiken.
Breng het gebruiksklare product aan op een droge ondergrond, op een windstille dag. Het moet minstens 8 uur drogen blijven nadat u het product hebt aangebracht. Ga dus pas aan de slag bij een gunstige weersvoorspelling voor ten minste 36 uur! Een antimosbehandeling heeft een curatieve werking: het mos kleurt geel en ontbindt door de werking van het product. Vernietigde planten verdwijnen geleidelijk bij regen en wind. Maar een antimosbehandeling werkt ook preventief: door de toevoeging van additieven duurt het aanzienlijk langer voor nieuwe micro-organismen de kop opsteken.
Mos Gebruik een antimosbehandeling om mossen, korstmossen en algen te verwijderen die zich hebben vastgezet op het dak of de muren. Verstuif het product onverdund op een droge ondergrond, spoelen is niet nodig. Parasitaire planten en micro-organismen worden binnen enkele dagen vernietigd en verdwijnen geleidelijk bij regen en wind. Een antimosbehandeling werkt niet alleen curatief, maar ook preventief : het duurt aanzienlijk langer voor nieuwe organismen de kop opsteken. Ga nauwkeurig na wat het probleem is, zowel voor het dak (dik mos, vet rond mechanische ventilatie) als voor de gevels (mos, rood korstmos, zwarte sporen van vervuiling). Opgelet: gebruik bij vet en zwarte aanslag eerst een reinigingsproduct (een dakreiniger en/of een muur- en gevelreiniger).
10
Veiligheid Ladders zijn een handig hulpmiddel om in de hoogte te werken, maar vaak liggen ze ook aan de basis van al dan niet ernstige ongevallen wanneer de veiligheidsregels niet worden gerespecteerd. Hoewel de ladder (die steunt op een strokussen en niet op de rand van de dakgoot, om te vermijden dat deze laatste vervormt) op de foto niet werd vastgemaakt, moet dat wel gebeuren als de ladder wordt gebruikt om op het tweede dak te klimmen, dat heel wat hoger is. De uiteinden van de metalen ladderstijlen zijn voorzien van rubberen antislipblokjes. Uiteraard verslijten deze blokjes mettertijd : aarzel niet om ze te vervangen, met het oog op een optimale veiligheid.
11