VO KIJKWIJZER Wat heb je nodig? Een pen of een potlood (graag terugbrengen)
Wat ga je doen? Zoek binnen de tentoonstelling naar het antwoord op de vragen. Werk alleen of in een groepje. De speurtocht kan helemaal gedaan worden of de onderwerpen kunnen worden verdeeld per persoon of groepje.
Onderwerpen: Gif in de natuur Mythen en Legenden Schurken en Slachtoffers Gif opsporen Gif voor goede doeleinden Gif in Rotterdam
Hoe lang duurt het? De leerkracht of begeleider zal vertellen hoe laat de kijkwijzer ingeleverd moet worden.
Ben je klaar? Heb je alle vragen beantwoord? Achter de kassa ligt het antwoordvel. Veel plezier bij de tentoonstelling: The Power of Poison
Introductie
THE POWER OF POISON 1. Deze tentoonstelling is gemaakt in New York door het American Museum of Natural History. Daarom is de titel in het Engels. Wat betekent: The Power of Poison? Noem ten minste twee Nederlandse vertalingen voor het woord -power
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Gif in de natuur
GOUDGELE PIJLGIFKIKKERS 2. Hoe komt de giftigste kikker ter wereld, deze pijlgifkikker, aan zijn gif? A ze ontlenen hun gif aan insecten B door zijn speciale gifklieren C door het toxische water waar hij in leeft 3. Hoe komt het dat deze levende pijlgifkikkers in de tentoonstelling dan niet giftig zijn?
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
GIF IN PLANTEN 4. Hoe kan je concluderen dat een plant giftig is? A aan de kleuren en vormen B aan de penetrante geur C kan je niet zien; de mooiste of onopvallendste planten kunnen toch heel giftig zijn. 5. Waarom zijn planten giftig? A om zich te beschermen tegen hun grootste vijand: de mens B om zich te beschermen tegen dieren en insecten die de plant willen aanvreten C omdat ze in giftige grond staan
CURARE 6. Waar wordt het gif Curare voor gebruikt? (meerdere antwoorden zijn mogelijk). A als verdovingsmiddel tijdens een operatie B om mee te nemen in kleipotten als lunch voor de jagers C om pijlpunten van een jager een verlammende werking te geven D een beetje curare zorgt voor een pittige smaak aan het eten
VLOEIBARE WAPENS 7. Teken een pijl bij de afbeelding waar het gifwapen zich bevindt. voorbeeld
Buthus schorpioen
Kogelmier (Paraponera Clavata)
Schubmier (Myrmelichista)
Reuzenduizendpoot (Scolopendra gigantea)
Reuzenzijderups (lonomia obliqua)
8. Lees het stukje bij vloeibare wapens’. Geef aan of je bij de volgende dieren spreekt over het Engelse ‘venom’ of ‘poison’. Zwerfspin Gele pijlgifkikker Klimplant
Poison O O O
Venom O O O
GIF UIT DE WEG GAAN 9. Welke slimme tactieken hebben de onderstaande dieren om met gif om te kunnen gaan? Dier tactiek ...................................................................................................................................................................................................................................... Rups van de Ni-uil Rups van de tabakspijlstaart ...................................................................................................................................................................................................................................... Langstaart troepiaal ...................................................................................................................................................................................................................................... Olifant ...................................................................................................................................................................................................................................... Brulaap ...................................................................................................................................................................................................................................... 10. B ij nicotine denk je vast alleen aan tabak, maar er zijn voedingsmiddelen die een bepaalde lage hoeveelheid nicotine bevatten. Noem er drie. 1. ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 2. ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 3. .............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
11. Wat is het nut van nicotine in deze planten (delen)?
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
MYTHEN EN LEGENDEN 12. Welk vloeibaar metaal dronk keizer Qin, in de hoop dat hij er onsterfelijk van werd?
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
13. Voor welke doeleinden wordt kwik nog meer gebruikt? (meerdere antwoorden mogelijk) A om bepaalde soorten gif op te sporen B om te solderen C om vullingen te maken voor kiezen en tanden D in producten zoals batterijen 14. Op welke manier kan kwik in ons voedsel terecht komen?
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
SCHURKEN EN SLACHTOFFERS 15. Welke historische figuren hebben waarschijnlijk dit gif gebruikt? Vul de tabel aan. Gif Historisch figuur ...................................................................................................................................................................................................................................... Prunus Laurocerasus La Cantarella ...................................................................................................................................................................................................................................... Arsenicum ...................................................................................................................................................................................................................................... Hippomane mancinella ......................................................................................................................................................................................................................................
GIF VOOR GOEDE DOELEINDEN 16. A ls gif op een specifieke, zorgvuldige wijze wordt toegepast, kan het genezend werken. Welke genezende werking zou het gif van de onderstaande dieren of planten kunnen hebben? (noem er tenminste één). Vul de tabel aan. Gif
Werking
Te vinden in:
Draculine
Anti-stollingsmiddel
Vleermuis
Voorkomen dat kankercellen zich delen en vermenigvuldigen clostridium botulinum bacterie Penicillium-schimmels Exendin-4 Behandeling van malaria 17. D e zoektocht naar nieuwe medicijnen uit natuurlijke toxinen is nog maar net begonnen. De duizenden toxinen die momenteel worden bestudeerd, kunnen een schat aan nieuwe medicijnen opleveren. Welk gif/medicijn vind jij het meest veelbelovend? Waarom?
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
18. B otulisme wordt veroorzaakt door de bacterie Clostridium Botulinum. In welk schoonheidsmiddel wordt deze gevaarlijke bacterie nog meer gebruikt?
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
19. Wat bedoelde de geleerde Paracelsus met de uitspraak: ‘de dosis maakt het vergif?’
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
GIF IN ROTTERDAM 20. D e hoornaar is de grootste wespensoort in Nederland. Waarom is het gif van de veel kleinere bij toch krachtiger?
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
21. W at moet je doen als je door de volgende giftige Rotterdamse dieren of planten geraakt bent? Gif Wat moet je doen? ...................................................................................................................................................................................................................................... Kleine Pieterman Kompaskwal ...................................................................................................................................................................................................................................... Bij ...................................................................................................................................................................................................................................... 22. W aarom denk je dat deze tentoonstelling: The Power of Poison heet? Vind je het een goede titel?
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
We hopen dat je het een boeiende tentoonstelling vond. Laat een berichtje achter op onze facebook pagina! Wil je meer weten over gif? Op de website vind je allerlei links, filmpjes, nieuws en tips over boeken. Deze staan onder ‘docentendossiers’. Meer weten over de macht en kracht van de natuur? Bezoek het Natuurhistorisch museum in Rotterdam!