September 2009 Jaargang 7 nr. 3 ___________________________________________________________________________
VLOK-CI vzw Vlaamse Ouders van Kinderen met Cochleaire Inplant Maatschappelijke zetel:
Secretariaat:
Verantwoordelijke uitgever:
Greta Brunclair Moerheide 193 9220 Hamme Tel.: 0485/78.90.44
[email protected]
Sandra Knaepen Brusselsesteenweg 58 9300 Aalst Tel.:053 77 47 45 Fax: 053 77 82 48
[email protected]
Ilse Steenackers Keizershoek 179c 2550 Kontich Tel. Fax 03/888.83.07
[email protected]
Aagje Martens Peter Benoitlaan 45 3010 Kessel-Lo Tel. 016/25 07 55
[email protected]
Ondernemingsnummer: 480612729 KBC
735-0064782-71
www.vlok-ci.be
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
1
Voorwoord De eerste maand van het schooljaar is al achter de rug. Voor de ene is dit niets speciaal. Voor de andere is dat een hele aanpassing. Bij intergratie in het gewoon onderwijs komt toch heel wat kijken. Daarom vonden we het nuttig nog eens wat zaken op een rijtje te zetten. Mobiele telefonie is iets heel handig voor doven en slechthorenden. Wist je dat er een sociaal tarief bestaat voor herlaadkaarten? De ringleiding voor gsm werd door één van onze leden geprobeerd en ze was laaiend enthousiast. Alle info vind je in deze nieuwsbrief. En zoals jullie weten zitten we niet stil bij VLOK-CI. Dit jaar starten we terug met de bedrijfsbezoeken. Hier krijg je de kans om te zien hoe de bedrijven werken. Je krijgt een voorstelling van de nieuwste snufjes en kan je ook vragen stellen over hun producten. Hou ook een plaatsje vrij voor de familiedag in november. En natuurlijk is er ook VGT doe mee! met zijn tweede jaargang. Mag ik jullie erop wijzen dat we de leeftijd van de kinderen hebben opgetrokken tot 14 jaar. De dagen worden stilaan korter maar dat wil niet zeggen dat je thuis moet blijven. In de laatste rubriek van de nieuwsbrief vind je heel wat uitdagingen voor doven en slechthorenden in het cultuurlandschap. Veel leesgenot,
De redactie
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
2
INHOUDSTAFEL INHOUDSTAFEL .............................................................................. 3 Tips bij integratie in het S.O. ........................................................... 4 Info tolkuren in het onderwijs (CAB)................................................... 9 Optrekken aantal doventolkuren ......................................................... 14 Voorstelling VGTC ............................................................................ 15 GSM : sociaal tarief voor herlaadkaarten ........................................... 17 GSM : ringleiding voor CI en hoorapparaat ......................................... 19 Agenda VLOK-CI : bedrijfsbezoek Cochlear ....................................... 20 Agenda VLOK-CI : familiedag ........................................................... 21 Agenda VLOK-CI : bedrijfsbezoek AB ............................................... 22 VGT doe mee! .................................................................................. 23 Een reactie op een bijdrage uit de vorige nieuwsbrief .......................... 25 Rechtzetting ................................................................................... 27 Prentenboek : zo is het om slecht te horen ........................................ 28 Projectdossier good vibrations ........................................................... 30 HETPALEIS .................................................................................... 34 Dansstage ....................................................................................... 36 Het luisterend oog ........................................................................... 38 Gezin en handicap ............................................................................ 39 KEDOKIDS ...................................................................................... 40 Pleeggezin gezocht! .......................................................................... 41 Batterijenverkoop ............................................................................ 42 Onze sponsors ................................................................................. 44
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
3
Tips bij integratie in het S.O.
Als dove/slechthorende kinderen integreren in het gewoon onderwijs komen ze in contact met veel mensen die niets van een auditieve beperking afweten. Daarom zetten Goele Joniau en Greta Brunclair alle nuttige tips op een rijtje. Hopelijk kunnen ze veel onaangename situaties vermijden.
We onderscheiden 2 grote onderdelen: 1. het inwendige gedeelte: ontvanger(spoel)+chip, electrodenlus 2. het uitwendige gedeelte: microfoon , spraakprocessor, zender(spoel) (Bron: www.cochlear.com)
Hoe werkt het natuurlijke gehoor?
1. Gehoorgang: het geluid gaat door de gehoorgang en raakt het trommelvlies. 2. Trommelvlies en oorbeentjes: door de geluidsgolven gaat het trommelvlies trillen en komen de oorbeentjes in het middenoor in beweging. 3. Slakkenhuis: Hierdoor wordt de vloeistof in de cochlea in beweging gebracht, die dan op haar beurt de haarcellen doet bewegen. 4. Gehoorzenuw: de haarcellen zetten deze beweging om in elektrische impulsen, die naar de gehoorzenuw in de hersenen worden gezonden: u hoort geluid. Hoe werkt een cochleair implantaat?
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
4
1. Geluidsprocessor: de uitwendige geluidsprocessor vangt het geluid op en zet het om in digitale signalen. 2. Digitale signalen: de processor zendt de digitale signalen door de huid naar het inwendige implantaat. 3. Elektrodenbundel: het inwendige implantaat zet de gecodeerde signalen om in elektrische energie en stuurt deze naar de elektrodenbundel in het slakkenhuis. 4. Gehoorzenuw: elektroden omzeilen de beschadigde haarcellen om de gehoorzenuw direct te stimuleren. De hersenen nemen de signalen waar als geluid. • Een Cochleair Inplant/hoorapparaat IS GEEN bril! Daarmee bedoel ik: een bril corrigeert een slecht zicht (quasi) volledig, een CI/hoorapparaat kan dit niet!! Met een CI blijf je dus slechthorend (SH). • Een CI zal alle geluid op dezelfde manier doorseinen, ook het achtergrondgeluid. Filteren is dus moeilijk. • HOREN is NIET HETZELFDE als BEGRIJPEN!
SPRAAKAFZIEN • Aandacht trekken voor je begint te praten, vb. door even aan te tikken, op de bank te tikken, of de naam te noemen. Zorg er voor dat bij iets donkerder weer in het lokaal steeds licht brandt! Gehoorgestoorden en doven moeten immers een duidelijk mondbeeld hebben. • Gezicht naar de dove leerling gewend houden zodat hij optimaal kan spraakafzien. Dit betekent: o niet door de klas heen & weer wandelen terwijl je uitleg geeft, maar zoveel mogelijk vooraan blijven staan tijdens de uitleg. o geen uitleg geven terwijl je op het bord schrijft want dan sta je met je rug naar de klas. • Je realiseren dat spraakafzien ook z’n beperkingen heeft, omdat: o sommige spraakklanken blijven zorgen voor verwarring (p-b-m; v-f; t-d-n), o andere zijn dan weer niet zichtbaar (g-h-k-franse r), o niet iedere dove/slechthorende kan even goed spraakafzien, o bovendien moeten ze zich ook telkens aanpassen aan het lipbeeld van een persoon (wissel van lkrn in SO!). • Je realiseren dat spraakafzien een voortdurende concentratie vergt en de leerling daar dus ook moe van wordt (dwz het niet een volledige lesdag even intens kan blijven volhouden)
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
5
ARTICULATIE • Duidelijk articuleren, maar niet overdrijven. • Iets luider praten, maar zeker niet roepen. • Je spreektempo aanpassen, niet te vlug en ook niet te traag.
KLAS • Achtergrondlawaai vermijden. • Goede akoestiek (geen galm). • Best op de eerste rij beetje schuin voor de leerkracht (Leerling heeft vb. een CI aan het linkeroor. Dan best zo laten zitten dat hij het LO gericht houdt naar de leerkracht en niet naar raam of muur). • Wanneer medeleerlingen een correct antwoord geven, is het goed om dat antwoord toch nog even te herhalen. • Geef de dove leerling de gelegenheid om zich om te draaien naar de geluidsbron, vb. als een andere leerling aan het woord is.
GEBRUIK van FM FM kan een goed hulpmiddel zijn in de klas. Het is zeker aangewezen dit te begruiken bij vb. dictee, het aanbrengen van nieuwe leerstof (en bijhorende nieuwe woordenschat), ... FM heeft het voordeel dat de stem van de leerkracht ‘directer’ waargenomen wordt en dat het ‘lawaai’ in de klas meer op de achtergrond verdwijnt. Nadeel is dan weer dat ook de antwoorden/inbreng van de andere leerlingen veel minder goed gehoord worden, tenzij de microfoon van persoon naar persoon doorgegeven wordt. Best is dus om de lessituatie in te schatten vooraleer er besloten wordt FM te gebruiken.
TAALNIVEAU Er kunnen moeilijkheden blijven op vlak van: • actieve woordenschatbeheersing: vooral abstracte woorden, uitdrukkingen, figuurlijk taalgebruik, ... • grammatica: correcte zinsbouw (zeker bij onderschikking), juiste plaats van de zinsdelen, gebruik van de tijden van het werkwoord ... => Dit alles heeft te maken met het feit dat een CI-drager ‘taal’ enkel leert door geconcentreerd te luisteren. Spontaan taal-leren gebeurt slechts sporadisch ... Terwijl horenden continu in een talige omgeving vertoeven (radio, tv, gebabbel op de achtergrond, ...) en zo ook onbewust onze taal leren, is dat voor elke persoon met een gehoorprobleem veel moeilijker. Luisteren vergt voortdurende concentratie. Men spreekt van informatie-reductie of beperkte toegankelijkheid van omgevings-info (gericht of niet gericht) owv het gehoorprobleem. Dit heeft vanzelfsprekend ook gevolgen op de taalontwikkeling in zijn breedste vorm. Dat is ook vaak te merken in het gesproken en geschreven taalgebruik van een dove persoon. AUDITIEVE aanvullen met VISUELE ->het auditieve geheugen van een dove leerling is net omwille van de handicap minder goed getraind. Ze hebben geleerd om daar niet zomaar op te betrouwen. Ze rekenen er dus op de kans te krijgen de auditieve input te kunnen aanvullen met visuele input en zo hun kennis op te bouwen. • Huiswerk, taken, toetsen, afspraken steeds, en bij voorkeur bij het begin van de les, noteren op het bord. Een vlugge, mondelinge afspraak op het einde van de les gaat verloren voor een dove/slechthorende leerling. • Een bordschema is vanzelfsprekend ook een goed visueel hulpmiddel.
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
6
• Woorden, zinnen, dictaten, kortom alles wat dient ingevuld te worden, kan je het best meeschrijven op het bord. Dit om spellingsfouten, grammaticale fouten te voorkomen. • Een OT (onverwachte toets) op het einde van een lesuur is heel moeilijk voor een dove leerling. Pas wanneer de auditief verkregen lesinfo ook thuis visueel verwerkt kan worden, kan hij/zij de leerstof voldoende onder de knie krijgen. In een turnzaal en sporthal is de akoestiek zo slecht dat de CI-drager niets hoort. Bij individuele oefeningen: doe zelf de oefeningen voor of laat ze minstens éénmaal voordoen. Let op dat hier niet de nadruk gelegd wordt dat dit enkel voor de CI-drager moet.( meestal hebben veel andere lln. er ook baat bij)
(HULP van) KLASGENOTEN • Schrijven én luisteren gaan niet samen. • Indien er veel genoteerd dient te worden, is het het best om kopies van een medeleerling te voorzien zodat de volle aandacht aan het luisteren kan worden gegeven. • CI en de vraag tot aanpassing kan aanleiding geven tot wrevel, zelfs jaloezie bij klasgenoten. Het is goed om bij het begin van het schooljaar de dove leerling en zijn CI goed te kaderen.
SPECIFIEKE SITUATIES • Zwemles: de CI wordt uitgedaan. De CI-drager hoort dus niets meer! Je houdt hem/haar dan best goed voor je zodat hij kan spraakafzien en je kan hem/haar dan best de kans geven om eerst even te kijken wat de anderen doen. • Muziekles: Er kan vb. gevraagd worden dat de dove leerling een stukje theorie (componist, muziekgenre, ...) zelfstandig onder de knie krijgt, ... Muzikale opvoeding is voor de meeste CIdragers zeer moeilijk om vb. instrumenten te onderscheiden, zelf te zingen. • Dictee: het kan best dat dit vlot lukt, maar in geval van moeilijkheden, want een dictee dient een controle te zijn op spellingsvaardigheid, niet op lipleesvaardigheid: • vb. kan een korte tekst vooraf gememoriseerd, om in de klas neergepend te worden. • vb. kan je een geziene tekst geven, maar dienen er weggelaten woorden correct ingevuld te worden. • vb. kan er bij een gekende woordenlijst gevraagd worden om te corrigeren. • Video ZONDER ondertiteling • óf op voorhand kort vertellen wat er te zien zal zijn. • óf een bijhorende tekst laten ‘stillezen’ om daarna schriftelijk vragen te beantwoorden, de tekst samen te vatten, ... • Cassette (vb. bij de les Nederlands, Frans, ...): dit is onmogelijk om (goed) te begrijpen voor elke persoon met een auditieve handicap. Je kan: • de tekst laten ‘stillezen’ en daarna schriftelijk vragen laten beantwoorden • of de tekst laten samenvatten • of de tekst laten vertalen, ... • Mondeling Frans/Engels: Vermoedelijk zal het mondeling beheersen van een vreemde taal moeilijker worden naarmate er meer en meer wordt les gegeven of conversatie plaats vindt in die andere taal. Dit vraagt goede opvolging. Indien het nodig geacht wordt en mogelijk is, dan is het aangewezen om het accent te verschuiven naar het beheersen van de andere taal op papier, dwz: correct schrijven en goed begrijpend lezen.
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
7
• Klasgesprek • goed structureren • goed afspreken dat er één na één wordt gepraat, en niet door elkaar • dat wie aan het woord is eerst zijn/haar hand opsteekt • je realiseren dat er bepaalde zaken ‘verloren’ zullen gaan voor de dove leerling. Dit kan je opvangen door nadien kort samen te vatten wat er verteld werd. Perfectie bestaat natuurlijk niet en sommige situaties zullen te nemen zijn zoals ze zijn. Een gezond gevoel voor humor (beiderzijds) lost dan veel op. • Groepswerk: het kan best zijn dat dit vlot lukt, maar in geval van moeilijkheden: het gemakkelijkst is om de dove leerling met één andere leerling te laten samenwerken (niet telkens dezelfde leerling). In een groepje remt het de spontane communicatie erg af als er moet rekening gehouden worden met de dove leerling. Onder elkaar zullen jongeren immers heel vlug, door elkaar en ook meer in het dialect communiceren. Vaak gebeurt het dat de dove leerling dan ‘opgezadeld ‘ wordt met opzoekingswerk, en zich te weinig betrokken voelt bij het beslissen hoe de opdracht concreet uitgewerkt wordt. Anderzijds hebben de medeleerlingen vaak het gevoel dat de dove leerling ‘er niet veel voor hoefde te doen, en mee profiteert van hun werk’. Uitstappen Bij fietstochten zullen het geruis (de luchtverplaatsing rond het hoofd van de CI-drager)en een fietshelm er voor zorgen dat je stem niet doordringt bij de CI-drager. Een FM kan hier soelaas brengen maar garandeert geen duidelijk begrijpen! Bij uitstappen naar het bos zal het geruis van de bomen ook weer zeer storend werken. Zorg dat je stilstaat bij het geven van informatie en zorg er ook hier voor dat de CI-drager niet te ver van je af staat en dat je aangezicht naar de CI-drager gewend is.
Vele CI-dragers hebben een goede uitspraak en mooi stemgeluid. Laat je hierdoor niet misleiden: goed praten is niet goed horen! Als ouders willen wij bij deze zeker onze dank richten aan alle leerkrachten, therapeuten en alle mensen die op enige manier ook er voor zorgen dat onze kinderen een fijn schooljaar kunnen doorlopen.
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
8
Info tolkuren in het onderwijs (CAB)
vzw Vlaams Communicatie- Assistentie- Bureau voor Doven
HEB IK RECHT OP TOLKUREN IN MIJN KLAS ? HET AANVRAGEN VAN TOLKUREN BIJ HET VOLGEN VAN DE LESSEN IN: A. EEN INTEGRATIESCHOOL (VOLTIJDS ONDERWIJS) Het departement Onderwijs voorziet dat dove leerlingen/studenten in het voltijds middelbaar en hoger onderwijs een beroep kunnen doen op tolkondersteuning. Het departement publiceert hierover jaarlijks een omzendbrief (te vinden op onze website). Hierin worden de medische voorwaarden beschreven en wordt ook uitgelegd hoe, waar en wanneer men een aanvraag kan doen.
B. EEN OPLEIDINGSCENTRUM (VOLWASSENENONDERWIJS) Nieuw : Sinds januari 2008 voorziet het departement ook dat dove studenten in een centrum voor volwassenenonderwijs en in een centrum voor basiseducatie kunnen beroep doen op tolkondersteuning.
Hoe aanvragen ? Officieel moet een aanvraag gebeuren door de school (in overleg met thuis en met je begeleiders). Om recht op tolkuren in onderwijs te bekomen is het belangrijk tijdig je aanvraag te doen. Raadpleeg de omzendbrief voltijds dagonderwijs en de omzendbrief volwassenonderwijs op onze website www.cabvlaanderen.be Je kan ook rechtstreeks informatie opvragen Voor middelbaar en hoger onderwijs bij : Cel Speciale Onderwijsleermiddelen t.a.v. Dhr. Ivan Boyen en/of t.a.v. Mevr. Nicole Tibau Adres: 4M4 Koning Albert II-laan 15 1210 Brussel Tel : 02/553.92.45. Je kan hen ook een email sturen:
[email protected] en
[email protected].
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
9
Voor volwassenonderwijs bij : Cel Speciale Onderwijsleermiddelen t.a.v. Mevr. Andrea Eerdekens Adres: 4M4 Koning Albert II-laan 15 1210 Brussel Tel : 02/533.04.05. Je kan haar ook een email sturen:
[email protected] Je kan eventueel ook naar de website van het departement Onderwijs surfen. Daar klik je op „edulex , en dan zoek je verder onder het woord “doventolk”. In september verloopt het puzzelen van tolken en lessenroosters nog eerder moeizaam omdat de scholen zelf vaak de uur –en lessenroosters veranderen. Het gevolg is dat je tijdens de eerste school-maand (voor een bepaald vak) verschillende tolken kan krijgen. Rond half oktober verbetert de situatie en krijg je meestal een vaste tolk voor een bepaald lesuur. Wanneer men in de loop van het schooljaar bepaalde programmawijzigingen, ziektes, bijkomende tolkaanvragen of aflassingen moet melden aan het CAB, gebruikt de contact-persoon hiervoor steeds het wijzigingsformulier Onderwijs. Dit document is te vinden op onze website. Uiteraard heb je als leerling/student je eigen mening inzake het inschakelen van tolken. Soms zal jij zelf sneller beseffen wanneer een tolk wél of niet nodig is of wanneer een tolk eens extra moet komen. Toch is het in het middelbaar onderwijs nodig dat je dit eerst met de contactpersoon of met zijn medewerker bespreekt, zodat deze persoon de juiste informatie via het wijzigingsformulier Onderwijs naar het CAB kan doorsturen. Deze werkwijze voorkomt misverstanden en administratieve problemen bij de uitbetalingen van de tolken. Alle integratiescholen en opleidingscentra hebben bij de start van de cursussen een toekenningsbrief ontvangen. In deze brief staat het aantal tolkuren voor de leerling. Verder staan daar ook een aantal onderrichtingen van het departement Onderwijs in. Deze onderrichtingen dienen door de scholen, opleidingscentra en de leerlingen/studenten gerespecteerd te worden.
DE ROL VAN DE TOLK IN DE KLAS Voor informatie over de rol van de tolk verwijzen we graag naar onze website (deontologische code van de onderwijstolk) en naar onze folder „Een tolk in mijn klas, wat nu? . Daar staat beschreven wat de taak van de tolk wel en wat de taak van de tolk niet is. Op de website vind je nog informatie over administratieve regeltjes waar je als leerling / student moet op letten bij het gebruik van een tolk Vlaamse Gebarentaal. Er wordt ook uitgelegd wat het verschil is tussen tolkuren Welzijn (Vlaams Agentschap) en Werk (VDAB) en tolkuren Onderwijs.
OPMERKINGEN - TIPS – KLACHTEN (OTK) Het is mogelijk dat men als dove student, als school, als tolk of als andere betrokken partij een opmerking, tip of klacht wil formuleren over de tolkenwerking.
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
10
Men kan bijvoorbeeld ontevreden zijn over een administratieve beslissing, over een tolk, over de school, over het CAB of over de leerling. In al deze gevallen kan men een OTK-formulier gebruiken. Het formulier is in het CAB of via de website te verkrijgen. Men vult het formulier in en stuurt dit in gesloten omslag naar de directie van het CAB. Binnen de maand ontvang je een antwoord van de directie. Indien het niet eenvoudig is om dit formulier in te vullen, kan men dit samen met een medewerker van het CAB invullen of bij een ernstige of dringende klacht kan men rechtstreeks de directie van het CAB verwittigen.
EEN TOLK IN MIJN KLAS Wat nu ? WAT IS EEN TOLK GEBARENTAAL? De tolk is een hulpmiddel voor de dove leerling die in het voltijds dagonderswijs of het volwassenonderwijs les volgt. De tolk zal gebaren in de Vlaamse Gebarentaal wanneer er gesproken wordt en de tolk zal de Gebarentaal van de dove leerling omzetten in gesproken Nederlandse zinnen voor de leerkracht en de medeleerlingen.
WAT BEHOORT TOT DE ROL VAN DE TOLK? De tolk zorgt voor een goede en vlotte communicatie tussen leerling(en) en leerkracht. De tolk vertaalt alles, zowel de verbale als de nonverbale communicatie naar waarheid (zie voor uitzonderingen hierop -zoals ‘het verhelderen van informatie’- naar de deontologische code voor de onderwijstolken op de website van het CAB). Ook intonatie, intenties van de spreker, grapjes, achtergrondlawaai, commentaren,... zullen getolkt worden. Er wordt rekening gehouden met de doelstellingen van de les/activiteit. De gebaren van de tolk zullen variïeren, afhankelijk van de noden van de dove leerling en afhankelijk van de doelstellingen van de les/activiteit. De tolk heeft zwijgplicht. Dit betekent dat de tolk geen enkele informatie mag doorgeven aan of bespreken met anderen. De tolk mag met de betrokken leerkracht, de G.O.N-leerkracht of de contactpersoon overleggen om tot een optimale communicatietoegankelijkheid te komen en om de lessen zodanig te organiseren dat de aanwezigheid van de tolk optimaal rendeert. De dove leerling wordt hierbij betrokken. De tolk kan en mag, daar waar nodig, info geven over de taak van de tolk, de deontologie en de functie van de tolk toelichten. De tolk zal verantwoordelijken en leerkrachten van de dove leerling énkel informeren over het functioneren van de dove leerling in de mate dat dit met het tolkwerk verband houdt. De tolk is neutraal en onpartijdig en mag nooit persoonlijk betrokken zijn bij de inhoud van de communicatie. De tolk heeft bij het halen van het diploma ‘Tolk voor Doven’ de deontologische code ondertekend, opgesteld door het Vlaams Agentschap. De tolk heeft ook de deontologische code voor Tolken Gebarentaal in Onderwijs ondertekend, opgesteld door het CAB (i.s.m. anderen). De pedagogische taak van de tolk is beperkt tot het leren functioneren met een tolk in de klas. De dove leerling vertoeft steeds in de nabijheid van de tolk, indien dit niet zo is kan de tolk stoppen met tolken. De tolk verhuist steeds mee met de dove leerling (verandering van lokaal, groepswerk,...).
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
11
De tolk mag pauzeren tussen twee lestijden maar geeft dit duidelijk aan. De tolk mag het gedrag van de dove leerling bijsturen (in de beginfase) om tot een optimale functionaliteit, om tot respect en tolkbewustzijn te komen. Als de tolk een fout vaststelt bij zichzelf dan geeft de tolk dit aan door ‘tolkfout’ te vermelden.
WAT BEHOORT NIET TOT DE ROL V.D. TOLK? De tolk is niet verantwoordelijk voor: - het gedrag van de dove leerling in de klas (desinteresse, spieken, ongehoorzaamheid, onoplettendheid,...) - het niet begrijpen van de inhoud van de leerstof door de dove leerling. Het is de taak van de dove leerling zelf om dit aan te geven en uitleg te vragen. De tolk zal hierbij steeds tolken. - voor het managen van de klas. - voor het handhaven van de orde in de klas. De tolk kan de ouders niét informeren over het functioneren van hun kind/jongere in de klas. De verschillende items hierboven zijn verantwoordelijkheden van het leerkrachtenkorps. De tolk kan het aantal tolkuren en de momenten in het uurrooster waarop een tolk nodig is niét autonoom wijzigen. Hiervoor is overleg met de contactpersoon binnen de school nodig (of met diegenen die de tolkprestaties betalen). De tolk heeft géén functie als leerkracht, raadgever of begeleider. Het is tevens niet de rol van de tolk om instructies of toelichtingen te geven. De tolk maakt eveneens geen deel uit van het pedagogisch team dat de dove leerling begeleidt.
PRAKTISCHE TIPS Om goed te kunnen tolken moet al het gesprokene duidelijk hoorbaar zijn. Veel achtergrondlawaai of door elkaar praten belemmert het professionele tolkwerk. Een goede stoel is van groot belang eveneens een goede plaats. Bij het bekijken van een video is het goed dat de tolk zo dicht mogelijk bij het TV-scherm kan zitten, zo kan de dove leerling én de tolk én het beeld in één oogopslag waarnemen. Indien er geen Nederlandse ondertiteling is, zal de tolk het gesprokene (Nederlands of een andere taal) omzetten in de Vlaamse Gebarentaal, tenzij anders afgesproken. Bij filmvoorstellingen of diaprojecties (waarbij de ruimte wordt verduisterd) is het belangrijk dat er toch voldoende licht op de tolk wordt gericht. Bij het aanspreken van de dove leerling houdt de leerkracht oogcontact met de dove leerling (zodat er een rechtstreekse communicatie is). Tijdens het lesgebeuren zelf wordt rechtstreekse communicatie tussen leerkracht en tolk het best vermeden (brengt verwarring teweeg
AFSPRAKEN EN WEETJES De tolk moet bij elk tolkuur de roze (in voltijds dagonderwijds) of de grijze (in volwassenonderwijs) maandstaat van het Departement Onderwijs correct en chronologisch invullen en laten ondertekenen door de leerkracht van dat vak. Elke school ontvangt een pakket aan roze maandstaten + de richtlijnen hierbij. Bij afwezigheid van de leerkracht of van de dove leerling moet de tolk de maandstaat (nà 15 minuten te wachten) laten ondertekenen door de contactpersoon. De dove leerling ondertekent de maandstaat éénmaal per maand bovenaan. De maandstaat ligt het best op een afgesproken plaats binnen de school (heel vaak is dit in de leraarskamer of op het secretariaat). Op het einde van iedere maand stuurt de school het origineel exemplaar op naar het Departement Onderwijs + een kopie naar het CAB (dit mag ook gefaxt worden).
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
12
WIJZIGINGEN Bij iedere wijziging (ziekte, afwezigheid, wijziging in het uurrooster, bijkomende tolkuren, activiteit waarbij géén tolk nodig is,...) moet het CAB op voorhand of onmiddellijk verwittigd worden. Het CAB dient hiervan steeds een schriftelijke bevestiging te hebben. Dit kan via het officieel document ‘Wijzigingsformulier Onderwijs’. Wijzigingsformulieren die door de leering zelf worden ingevuld moeten steeds voorzien worden van de handtekening van de contactpersoon. Bij aanvang van het schooljaar ontvangt de school hiervan een exemplaar. Dit formulier is ook te downloaden via de website van het CAB. Het formulier kan gefaxt, gemaild of online doorgestuurd worden. Opmerking: de uurroosters van de tolken (voor de komende week) worden op donderdagnamiddag opgemaakt. Alle gekende wijzigingen dienen dus ten laatste op donderdag voor 12u00 binnen te zijn in het CAB.
OPMERKINGEN – TIPS - KLACHTEN Indien er een tip, een opmerking of een klacht is over één van de partijen (tolk, dove leerling, school, CAB, leerkracht,...) kan men een OTK-formulier invullen en doorsturen (online) of per post t.a.v. de directie van het CAB.
CONTACTGEGEVENS Naam: CAB : vzw Vlaams Communicatie-Assistentie-Bureau voor Doven Contact- personen bij het CAB voor onderwijs per provincie : Antwerpen : Karine Bornauw Brabant : Karine Bornauw Limburg : Karine Bornauw Oost-Vlaanderen: Karine Bornauw West-Vlaanderen: Niki Vermeiren Adres: Dendermondesteenweg 449 9070 Destelbergen Tel: 09/228 28 08 Fax: 09/228 18 14 GSM CAB: 0476/22 91 75 E-mail voor Onderwijs:
[email protected] E-mail voor Welzijn :
[email protected] Website: www.cabvlaanderen.be Bij dringende/laattijdige wijzigingen: Bij een onverwachte afwezigheid of ziekte bijvoorbeeld kunt u voor 19u00 bellen of SMS-en naar mevr. Iliano Kathleen op het GSM-nummer 0476/22.91.75. Indien u mondeling iets heeft gemeld bent u verplicht hiervan een schriftelijke bevestiging te bezorgen Openingsuren maandag t.e.m. vrijdag 09u00-12u00 en 13u30-17u00
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
13
Optrekken aantal doventolkuren
Extra ondersteuning dove en slechthorende leerlingen Persbericht Kabinet Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel 4 september 2009 Het Vlaams ministerie van onderwijs stelt sinds 1996 middelen ter beschikking om leerlingen met een auditieve beperking in het secundair en het hoger onderwijs te ondersteunen in hun leerproces door middel van tolken. Vanaf januari 2008 kunnen ook cursisten in het volwassenenonderwijs gebruik maken van deze ondersteuning. Na 13 jaar doventolkondersteuning was er nood aan een eerste globaal onderzoek dat de inzet van de tolken in kaart bracht. Het onderzoeksrapport wordt nu vrijgegeven en formuleert een aantal duidelijke conclusies en aanbevelingen. Vrijgave onderzoeksrapport onderwijsinspectie naar de inzet van doventolken Onderzoek werd uitgevoerd naar de inzet van tolken voor dove en slechthorende leerlingen. Zowel instellingen als leerlingen beklemtonen hun tevredenheid met de ondersteuning. De vraag naar meer doventolkuren is unaniem. Er is ook nood aan een vereenvoudiging van de aanvraagprocedure, nood aan meer differentiatie in het urenpakket,… De minister van onderwijs heeft de belangenvereniging Fevlado uitgenodigd om volgende week over dit onderzoeksrapport te overleggen. Het oplossen van het tekort aan tolken staat op de agenda. Met de regeringspartners werd afgesproken om een discussie ten gronde te voeren over de doventolkondersteuning. Het is de bedoeling te komen tot een stappenplan om de doventolkondersteuning te verbeteren. Optrekken van het aantal doventolkuren en inzetten van een instanttolk Pascal Smet trekt het aantal doventolkuren op met 1.500. Het totaal aantal uren komt hiermee op 14.210, dit is een verdubbeling ten opzichte van 2004. Het optrekken van het aantal uren is beperkt omdat het aantal tolken op de arbeidsmarkt ook beperkt is. Om de onopgeloste tolkuren te verminderen wordt er nu ook gewerkt met een instanttolk. Dit is een contractuele tolk die flexibeler kan ingezet worden. De ervaring van het werken met een instanttolk in de beleidsdomeinen werk en welzijn heeft ertoe geleid dat men ook in het beleidsdomein onderwijs met deze tolken zal werken. Onderzoek naar de inzet van doventolken in het so, ho en vwo in Vlaanderen (.pdf, 24 p.)
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
14
Voorstelling VGTC
De vzw Vlaams GebarentaalCentrum of VGTC werd opgericht in 1997. Deze vzw is in feite de officiële voortzetting van een stuurgroep die in 1995 opgericht werd door Cultuur voor Doven nu Fevlado-Diversus - met de bedoeling vertegenwoordigers van de Vlaamse Dovengemeenschap (concreet: Fevlado en Cultuur voor Doven) en taalkundigen met ervaring op het vlak van gebarentaalonderzoek geregeld samen rond de tafel te brengen. De leden van het VGTC zijn voornamelijk mensen uit de Vlaamse Dovengemeenschap, personen werkzaam binnen diensten of organisaties gericht op doven en slechthorenden/de Dovengemeenschap en taalkundigen met ervaring op het vlak van gebarentaalonderzoek die met elkaar overleggen en samen initiatieven ontwikkelen. Deze initiatieven zijn vooral – maar niet uitsluitend – gericht op het onderwijs van en onderzoek naar de Vlaamse Gebarentaal. De Raad van Bestuur van het VGTC bestaat uit Mim Vermeerbergen (voorzitter), Katrien Van Mulders (ondervoorzitter), Eline Demey (secretaris), Eveline Huys (schatbewaarder), Mieke Van Herreweghe, Diane Boonen en Roos D’hoore. Sinds januari 2008 is het Vlaams GebarentaalCentrum door de Vlaamse overheid erkend als "kennis- en coördinatiecentrum voor de Vlaamse Gebarentaal" en dit voor een periode van vier jaar (met mogelijkheid tot verlenging). Tot de voornaamste taken van het VGTC behoren sinds dan: • • • •
uitvoeren van onderzoek naar de grammatica van de Vlaamse Gebarentaal; verspreiding van de resultaten van dat onderzoek in de vorm van rapporten (in het Nederlands en in VGT), lezingen, studiedagen, ...; informatie verstrekken omtrent de Vlaamse Gebarentaal, aan Doven en horenden in eigen land, alsook ingaan op internationale vragen om informatie; ondersteuning van projecten en initiatieven omtrent Vlaamse Gebarentaal van andere verenigingen en diensten.
Sinds september 2008 heeft het VGTC, naast de kleine groep actieve vrijwilligers, ook twee vaste, halftijdse medewerkers, Mieke Van Braeckevelt en Isabelle Heyerick. Tot de belangrijkste taken van deze twee nieuwe medewerkers behoren:
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
15
• • •
onderzoek naar de grammatica van de Vlaamse Gebarentaal; rapporteren over de resultaten van dat onderzoek in de vorm van (video)rapporten, lezingen, ...; fungeren als aanspreekpunt van het Vlaams GebarentaalCentrum.
Het eerste onderzoeksthema waar de twee medewerkers momenteel hun tanden in zetten is meervoudsvorming in de Vlaamse Gebarentaal.
Vóór het VGTC zijn erkenning kreeg, werden de activiteiten en projecten bijna volledig gedragen en uitgevoerd door de vrijwilligers. Af en toe werden deze vrijwilligers aangevuld met projectmedewerkers die het VGTC, dankzij projectsubsidies, tijdelijk in dienst kon nemen. Het VGTC kon niettemin heel wat verwezenlijken. Zo ontwierp het lesmateriaal voor het 1ste, het 2de en het 3de jaar van de VGT-cursussen die Fevlado-Diversus over heel Vlaanderen organiseert en maakte het daarnaast ook het “videoboek”, twee VHS-videocassettes waarop de grammatica van de Vlaamse Gebarentaal in Vlaamse Gebarentaal (en in gesproken Nederlands) wordt toegelicht. In 2008 verscheen het boek “Wat (geweest/gewenst) is. Organisaties van en voor doven in Vlaanderen bevraagd over 10 thema’s” en bracht het VGTC ook de 3 dvd’s “Van Bollebuik tot Piraten” uit, met daarop een 20-tal bekende Nederlandse kinderverhalen vertaald naar VGT. Het VGTC is ook (mede-)initiatiefnemer van het “VGT Doe Mee!”-project. Fevlado-Diversus en VLOK-CI stonden in voor de praktische organisatie, evenals voor het programma voor de volwassen familieleden tijdens de ontmoetingsdagen die in het kader van dit project werden georganiseerd. Het VGTC zorgde voor de inhoudelijke uitwerking van de pakketten voor de ontmoetingsdagen voor de kinderen en voor het taalkamp, en droeg ook bij tot het opleiden van de begeleiders. Hiervoor werd één projectmedewerker aangeworven, Miek Van Bocxstaele. Het VGTC is zeer tevreden over dit project en hoopt ook in de toekomst nog met VLOK-CI te kunnen samenwerken. Meer informatie over onze leden, onze werking en onze realisaties is te vinden op www.vgtc.be. Als u vragen heeft omtrent Vlaamse Gebarentaal, kan u ons ook altijd contacteren op
[email protected].
16 maart 2009 Katrien Van Mulders, ondervoorzitter VGTC, vzw
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
16
GSM : sociaal tarief voor herlaadkaarten
Sociaal tarief op de GSM- herlaadkaart voor doven en slechthorenden Voorwaarden • • • • -
Je hebt een gehoorverlies van minstens 70 dB voor het beste oor volgens de indeling van het BIAP (= Internationaal Bureau voor Audiofonologie) Je mag nog geen sociaal tarief hebben bij een andere GSM- of vaste telefoonoperator (bijvoorbeeld Belgacom of Telenet). Slechts één persoon per gezin kan genieten van het sociaal tarief. Ouders of grootouders met een telefoonaansluiting kunnen het sociaal tarief krijgen als hun kind of kleinkind, dat bij hen inwoont, voldoet aan de voorwaarden. Inkomen en leeftijd van de persoon speelt geen rol.
Sociaal tarief Als je voldoet aan bovenstaande voorwaarden kan je genieten van een sociaal tarief op de herlaadkaart. Zowel bij BASE, Mobistar en Proximus krijg je maandelijks € 3,10 extra beltegoed bij jouw herlaadbeurt van minimum €5.
Hoe aanvragen Bij BASE: Ga naar een BASE-winkel in jouw buurt. En vraag een aanvraagformulier voor sociaal tarief. Neem zeker je identiteitskaart mee. Bij Mobistar: Ga naar een Mobistarwinkel in jouw buurt. Neem je identiteitskaart mee. Of stuur een fax naar het nummer 0800/97.606 Of stuur een brief naar: Mobistar Departement Back Office Kolonel Bourgstraat 149 1140 Brussel Bij Proximus: Stuur een fax op het nummer: 02/249.88.60 of 02/249.88.92. Of stuur een brief naar: Proximus Vooruitgangstraat 55 1210 Brussel Vermeld in de fax of de brief “aanvraag sociaal tarief voor herlaadkaart”, alsook jouw gegevens: naam, adres, geboortedatum, rijksregisternummer, GSM-nummer en klantnummer. Voeg bij deze brief een audiogram of een attest van een gehoorspecialist (best zo recent mogelijk) met vermelding van jouw gehoorverlies van minimum 70 dB voor het beste oor.
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
17
De operatoren geven de aanvraag door aan het BIPT. Het BIPT onderzoekt de aanvraag, keurt ze goed en houdt een lijst bij van iedereen die recht heeft het sociaal telefoontarief. Als er nog gegevens ontbreken bij jou aanvraag dan zal het BIPT uw contacteren. Met dank aan Fevlado-Passage om ons deze informatie door te sturen. Fevlado-Passage vzw Stropkaai 38 9000 Gent 09/329.63.36 09/234.14.55
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
18
GSM : ringleiding voor CI en hoorapparaat De ringleiding die hieronder wordt beschreven is vrij nieuw. De oorgroep geeft een woordje uitleg over dit product. 1. Naam CL Bluehook (firma Geemarc)
2. Wat is Bluehook en hoe werkt het? De Bluehook is een draadloze Bluetooth ontvanger voor hoortoestellen en CI-processoren. Wanneer je GSM over een Bluetooth-functie beschikt, kan je deze ontvanger gebruiken om te telefoneren. De Bluehook werkt via de T-stand van een processor, en kan dus gebruikt worden door iedereen die een hoortoestel of CI heeft met een T-stand. Om een telefoongesprek te ontvangen, moet er een Bluetooth-verbinding bestaan tussen de Bluehook en GSM. De Bluehook-ontvanger wordt op de kleding gespeld. Het oorhaakje van de Bluehook komt tussen de processor en het oor. Wanneer je de telefoon hoort of voelt, volstaat het om even op de knop van de Bluehook te drukken en je hoortoestel/CI op de T-stand te zetten. Zo kan je zonder stoorgeluiden, omgevings- of straatlawaai een telefoongesprek voeren. De Bluehook is beschikbaar in 3 versies: met 1 oorhaakje, met 2 oorhaakjes of met een neklus. Met 2 oorhaakjes of de neklus kan je dus in beide hoortoestellen of CI’s het telefoongesprek horen. De Bluehook is discreet en zeer handig in gebruik. Je hoeft je GSM zelfs niet uit je zak te halen: met de Bluehook kan je de GSM opnemen en kan het volume aangepast worden tijdens het telefoongesprek. De Bluehook kan op 3 verschillende manieren worden opgeladen: via een USB-lader, in de autolader of in het stopcontact. (Standby-tijd: tot 250 uren; Gesprekstijd: tot 12 uren)
3. Kostprijs: € 90 – 155, afhankelijk van de versie
4. Aanvraag bij VAPH Je kan een aanvraag tot tussenkomst indienen bij VAPH als “ringleiding voor GSM”. Met dank aan : Katrien Van Eynde, Lic. Aud. De Oorgroep (http://www.deoorgroep.net) Herentalsebaan 75 B - 2100 Antwerpen - Deurne T: 03/314.13.00
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
19
Agenda VLOK-CI : bedrijfsbezoek Cochlear Wij nodigen jullie van harte uit Op onze infonamiddag bij
Cochlear Benelux 4 oktober 2009
12.30u : Verwelkoming/Registratie 13u00
: Start activiteiten
Programma ouders:
Programma kinderen:
Volgende onderwerpen komen aan bod: - Rondleiding in Cochlear Technology Center - Update van bestaande systemen ( reliability externals & implant, fitting bij overstap naar nieuwe systemen) - Luister-accessoires - Introductie van nieuwe systemen - Resultaten van de bilaterale studie
- Rondleiding in Cochlear Technology Center
- Simulatie spraak en gehoor - “Ik en mijn CI” teken/schilder workshop Algemene animatie - Toonmoment voor de ouders
- Verzekering van uw CI ( door Verzekeringen Van Dessel ) 17u00 : mogelijkheid tot licht avondmaal en drinks. 18u00 : afsluiten.
Inschrijving : Ouders : € 3 Kinderen : € 2
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
20
Agenda VLOK-CI : familiedag
22 november familiedag Technopolis
Zelf een vliegtuig aan de grond zetten, een dutje doen op een spijkerbed, midden in een zeepbel staan of fietsen op een kabel op 5 meter hoogte? In Technopolis, het Vlaamse doe-centrum voor wetenschap en technologie in Mechelen, kan het allemaal! Je vindt hier meer dan 280 interactieve opstellingen die je uitnodigen om te experimenteren. Leuk, spannend én leerrijk! Dit jaar bieden we een apart programma aan voor de kinderen en ouders. De kinderen kunnen onder begeleiding Technopolis bezoeken en de ouders kunnen komen luisteren naar een info-namiddag met als thema :
“belichting van doof/slechthorendheid samengaand met blindheid/slechtziendheid”. Onze gastspreker : Dr Lieve Standaert verbonden aan Spermalie Brugge. Drie getuigenissen : gebracht door
: Bart Van Looveren Bert Vandesompele Peter Vanhoutte
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
21
Programma : 12u00 – 12u30
onthaal aan VLOK-CI balie
12u30 – 13u00
onthaal met koffie voor de ouders en verdeling van de groepen voor bezoek aan Technopolis
13u00 – 15u00
sprekers (met pauze)
16u30
afsluiten van dag met koffie en taart voor ouders en pannenkoeken voor de kinderen aangeboden door VLOK-CI
Belangrijk !!!! Om van het groepstarief (9 € voor volwassenen en 6,50 € voor kinderen) te kunnen genieten dienen we ons als groep aan te bieden aan de kassa. We willen dan ook aan iedereen vragen om zich tussen 12u00 en 12u30 aan te bieden aan de VLOK-CI balie zodat we met de volledige groep aanwezigen aan de kassa groepstarief kunnen bekomen. Wie niet tijdig aanwezig is, kan hiervan niet genieten en betaalt de gewone tarieven zijnde 10,50 € voor volwassene en 8 € voor de kids !!!!
Een uitnodiging tot inschrijving mag je weldra verwachten!
Agenda VLOK-CI : bedrijfsbezoek AB Noteer alvast in je agendag
28 februari Bedrijfsbezoek Advanced Bionics Van 10.30u tot 17.00u
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
22
VGT doe mee!
Dag allemaal,
Wij zijn trots en blij de tweede editie van VGT doe mee te kunnen aankondigen! In bijlage onze nieuwe flyer.
Vanaf 20 september gaan we weer van start. Deze keer niet meer in Dendermonde, maar op een nieuwe locatie: provinciaal domein De Nekker in Mechelen. We werken voor deze editie ook samen met enkele Vlaamse Dovenclubs of hun kinderclubs, waardoor VGT doe mee soms op een andere locatie zal doorgaan. De formule blijft dezelfde als vorig jaar: op een speelse en toffe manier kennis maken met VGT en Dovencultuur, zowel voor kinderen als ouders.
Hieronder vindt je de data en locaties, noteer ze alvast in uw agenda om zeker niets te missen! Weldra openen op de website van VGT doe mee ook de inschrijvingen voor de ontmoetingsdagen.
-
20 september 2009: Gent 18 oktober 2009: Mechelen 15 november 2009: Antwerpen (dovenclub Madosa) 20 december 2009: Mechelen 17 januari 2010: Mechelen 21 februari 2010: Kortrijk (kinderclub de Dobbelsteentjes) 21 maart 2010: Mechelen 25 april 2010: Turnhout (kinderclub Kedokids) 16 mei 2010: Hasselt (kinderclub De Schakeltjes) 13 juni 2010: Mechelen
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
23
Wij hopen alle kinderen en ouders van vorig jaar terug te zien, maar we hopen natuurlijk ook nieuwe kinderen en ouders te kunnen verwelkomen, dus zegge het voort en vertel iedereen over VGT doe mee! Alle dove en slechthorende kinderen en hun horende broers en zussen tussen 6 en 14 jaar zijn welkom, net zoals hun ouders. Voor kinderen onder 6 jaar wordt er opvang voorzien. Ook gaan we dit jaar in de herfstvakantie op kamp in de Hoge Rielen van 4 t/m 6 november! Het wordt vast weer een fantastisch kamp net zoals vorig jaar en de begeleidersploeg is er helemaal klaar voor! Ook hiervoor kan je weldra inschrijven. Hopelijk tot ziens op de ontmoetingsdagen. Met vriendelijke groeten, Het team van VGT doe mee Fevlado-Diversus, VLOK-CI en het VGTC www.vgtdoemee.be
[email protected]
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
24
Een reactie op een bijdrage uit de vorige nieuwsbrief
Zonhoven, 27 augustus 2009, Aan Aagje Martens, verantwoordelijke uitgever Nieuwsbrief VLOK-CI Ilse Steenackers, verantwoordelijke uitgever Nieuwsbrief VLOK-CI Greta Brunclair, maatschappelijke zetel VLOK-CI Sandra Knaepen, secretariaat VLOK-CI
Beste ouders, Vooreerst willen wij jullie proficiat wensen met de activiteiten die jullie op touw zetten vanuit de oudervereniging VLOK-CI. Jullie Nieuwsbrief speelt hierin een zeer belangrijke rol en bevat ook steeds tal van boeiende informatie voor ouders van dove kinderen met een cochleair implantaat. Toch vinden wij het noodzakelijk om even te reageren op een bijdrage in de laatste Nieuwsbrief van juni 2009 (Jaargang 7,nr.2) . Op p. 13-14 plaatsen jullie een kopie van een artikel dat in het Nederlandse tijdschrift ‚Woord en Gebaar’ in maart 2009 is verschenen naar aanleiding van een studiedag die in Maastricht werd georganiseerd ter nagedachtenis van het overlijden van Antoon van Uden. Ondergetekenden waren organisator en/of spreker op deze studiedag. Zoals jullie zelf in je korte voorwoord al aangeven gaf de auteur Onno Crasborns er de “ietwat afschrikwekkende titel: Gevaarlijke revival van de orale tijd dankzij CI“ aan. Aangezien niet alleen de titel, maar ook de inhoud erg provocerend is en totaal niet overeenkomt met wat er op die studiedag werd verteld, waren de sprekers van deze studiedag overeengekomen om niet op deze provocatie in te gaan en werd er niet op dit oorspronkelijk artikel gereageerd. Overigens verschenen in andere Nederlandse tijdschriften zoals bijvoorbeeld ‚Logopedie en Foniatrie‘ lovende bijdragen over deze studiedag. Maar nu jullie dit artikel integraal weergeven in jullie Nieuwsbrief en hiermee aan talloze ouders van jonge dove kinderen te lezen aanbieden alsof dit artikel veel waarheid bevat, vinden wij het wel noodzakelijk om hier op te reageren. Immers 5 van de 6 Vlaamse dovenscholen baseren zich voor het stimuleren van de vroege spraak- en taalontwikkeling op de principes van de Reflecterende Moedertaalmethode van Antoon van Uden. Door het lezen van dit artikel zou je de indruk kunnen krijgen dat het onderwijs in Vlaanderen zich dus baseert op een achterhaald uitgangspunt van de jaren zeventig, dat vandaag de dag totaal niet meer klopt. Niets is echter minder waar. Recent onderzoek van van der Kant, Vermeulen, De Raeve & Schrueder (2009) toont immers aan dat de resultaten van het begrijpend lezen van jonge dove kinderen in Vlaanderen (zowel met cochleair implantaat als met hoorapparaten) significant hoger liggen dan bij de Nederlandse dove kinderen uit het onderzoek van Wauters (2006). Volgens de auteurs is het verschil in resultaten zeker niet alleen te wijten aan het groter gesproken taalaanbod in het onderwijs in Vlaanderen, maar ook aan de vroege gehoorscreening en vroege interventie. Ook dit zijn nu net zaken waar van Uden pionier van was en het is dankzij hem dat we in Vlaanderen in de zeventiger jaren reeds gestart zijn met ‚vroeg- en thuisbegeleiding’ van jonge dove kinderen en hun ouders. Eén van de sprekers, Dr. Ben Maasen toonde ook aan hoe
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
25
het denken van van Uden over kinderen met problemen met het motorisch plannen van het spreken (dyspraxie) aansluit bij de huidige wetenschappelijke bevindingen. Ook hier was van Uden ver voorop op zijn tijd. Daarnaast hechtte van Uden enorm veel belang aan ritme en muziek, iets wat we vandaag de dag ook zien gebeuren in de begeleiding van kinderen met een Cochleair Implantaat. Ook op dit vlak was hij dus zijn tijd ver vooruit. En dan hebben we het nog niet gehad over het belang van vroege psychodiagnostiek. Van Uden was tegen een collectieve hulpverlening, maar voor een hulpverlening op maat, volgens de mogelijkheden van het kind. Daarom was het volgens hem zeer belangrijk om (o.a. via afname van enkele testen) op zoek te gaan naar de sterke en zwakke leeraanleg van een kind, met als doel de sterke kant meer te gebruiken om kennis op te doen. Ook deze topic is op dit ogenblik een belangrijk onderzoeksdomein binnen de dovenpedagogiek. Al deze topics kwamen aan bod op bovenvermelde studiedag, maar werden spijtig genoeg niet aangehaald in het betreffende artikel. Wij zouden jullie dan ook de raad willen geven om voorzichtig te zijn met het overnemen van gegevens over studiedagen waar jullie zelf niet aanwezig waren en we hopen dat wij op deze manier de studiedag van van Uden in een iets positiever daglicht hebben geplaatst. Wij zijn ook altijd bereid om deze topic persoonlijk te komen toelichten, moest daar bij jullie of bij andere ouders behoefte aan zijn.
Met de meeste hoogachting, Guido Lichtert KOCA-Antwerpen Lessius-Antwerpen KULeuven
Leo De Raeve ONICI-Zonhoven KIDS-Hasselt
Organisator/Spreker studiedag van Uden
Spreker studiedag van Uden
Literatuur Lichtert, G. (2009). Gesprekken met van Uden gereflecteerd. Logopedie, 22, 3, 53-58. Van der Kant A., Vermeulen A., De Raeve L., Schrueder, R. (2009), Reading Comprehension in Belgian Deaf Children: Exploring the sources of variablity in reading comprehension after CI, Deafness and Education International, (in press). Wauters L., van Bon W., Tellings V. (2006). Reading comprehension of Dutch deaf children. Reading and Writing, 19, 49–76
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
26
Rechtzetting Beste ouders, beste abonnee,
In onze vorige Nieuwsbrief van juni 2009 (jaargang 7 nr. 2) publiceerden wij een kopie van een artikel uit het Nederlands tijdschrift “Woord en Gebaar”. Dit artikel werd geschreven naar aanleiding van een studiedag die georganiseerd werd in Maastricht naar aanleiding van het overlijden van Antoon Van Uden. Bij deze willen wij er op wijzen dat wij, als Raad van Bestuur van VLOK-CI, geenszins de bedoeling hadden om met het publiceren van dit artikel de indruk te geven dat het Vlaams Dovenonderwijs 'achterhaald en slecht' is. Evenmin hadden wij de bedoeling om met deze publicatie iemand te beledigen of te bruskeren. Er werd door onze verslaggeefster duidelijk als voorwoord meegegeven dat het hier ,ik citeer,: “om een ietwat afschrikwekkende titel “ gaat. Met het publiceren van dit artikel in onze Nieuwsbrief hebben we enkel willen meegeven dat er verschillende meningen leven tussen doven/gehoorgestoorden en ouders en ieder het goede recht heeft op zijn eigen ideeën. Namens de Raad van Bestuur
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
27
Prentenboek : zo is het om slecht te horen
ZO IS HET OM SLECHT TE HOREN Als slechthorende sta je soms buiten de kring. Je voelt je niet meer betrokken bij de groep, het gesprek, het geheel. Je vertoeft in een stille, vaak eenzame wereld en raakt soms geïsoleerd. Een hoorapparaat brengt dan een oplossing.
Het prentenboek Lore maakt deze thematiek bespreekbaar. Prijs: 13,95 EUR vanaf 4 jaar ISBN 978 90 448 1040 0 Auteur: Elfi Nijssen Illustrator: Eline van Lindenhuizen Wij maken kinderdromen waar
Lore is een bijzonder meisje. Ze hoort niet goed en dat is niet altijd gemakkelijk. Ze verstaat niet wat andere mensen zeggen en het is moeilijk om met andere kinderen te spelen. Soms is het zelfs gevaarlijk. Als ze op straat loopt bijvoorbeeld. Gelukkig is er de oordokter. Hij doet een aantal testen en geeft Lore een hoorapparaat. Dat zie je niet zitten, maar het helpt wel.
www.clavisbooks.com
Een helder verhaal waarin een meisje vertelt hoe het voelt om moeilijk te horen. Met sfeervolle illustraties die de tekst perfect aanvullen.
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
28
‘Praten met je ogen en luisteren met je hartje’ Dag knuffel van Lore, Jij die altijd bij Lore bent en haar troost en al haar geheimpjes deelt, Leg het mij eens uit. Wat gaat er door haar hoofdje? Waarom is Lore zo stil? Waarom luistert ze niet naar wat ik zeg of vraag? Waarom proberen haar oogjes mijn woorden te vatten? Waarom haar oortjes niet? Wat zeg je? Leeft lore in dezelfde stille wereld als jij, knuffel? Hoe is het mogelijk dat ik het niet eerder gemerkt heb? Is het dat? Kan ze mijn stem niet horen? Hoort ze met haar hartje? Lore leert mij luisteren in haar sille wereld. Met woordjes die we niet moeten uitspreken ... oogknippers. Lores oogjes knipperen : ‘Moeke, ik zie je graag en nu je weet dat ik anders ben, kom luisteren in mijn stille wereld.’ Moekes handen zeggen: ‘Mijn klein, stil prinsesje, zo speciaal.’ Nelly Creten Oma van Lore
Persvoorstelling De persconferentie in basisschool KIDS werd door een talrijk publiek bijgewoond. Ook wij als VLOK-CI mochten, samen met de kleuters van juf Danny deze boeiende voorstelling bijwonen. Door Tanja Appeltans van de uitgeverij Clavis werden de kinderen op een aangepaste, toffe manier onthaald. Er werd gepolst naar de interesses van de kinderen wat betreft het lezen van boeken. Een naamgebaar voor Lore was snel gevonden. Lore was ook aanwezig met haar familie en mocht meegenieten van het voorlezen. Elfi Nijssen (auteur) las het vlot leesbare boek voor en mede door de mooie illustraties werd al gauw duidelijk waarop de accenten lagen: Kinderen met een gehoorstoornis hebben het niet altijd gemakkelijk, voelen zich anders, bekeken, eenzaam en zijn vaak angstig. Ze hebben hun beperkingen bij het opnemen van geluiden. Dankzij de computertjes, de hoorapparaatjes, worden zij ook belangrijk, horen ze erbij. Voor al de luisteraars, jong en oud, kwam de boodschap duidelijk over. Mr. Reynders, burgemeester van Hasselt, wees tevens op de goede kwaliteit van het boek en vond het zeker
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
29
belangrijk om naar deze kinderen toe de problemen eigen aan hun gehoorstoornis, aan te kaarten en te verzachten. Vanuit het stadsbestuur wordt beleid gevoerd om op al de mogelijke manieren, op gelijk welke plaats, te zorgen dat de mensen met één of andere beperking welkom zijn, ook de mensen met een gehoorstoornis. Felicitaties volgden, gericht aan Elfi en Eline van Lindenhuizen, aan Lore en Clavis. Er werd trouwens ook al gezorgd voor een Deense en Italiaanse versie “Laura”. We konden nog gezellig wat napraten met een drankje en een hapje op de receptie die plaatsvond in de tuin. “LORE”, echt een aanrader voor onze kinderen in het kleuter- en basisonderwijs. An Helsen
Projectdossier good vibrations Universitair Harmonieorkest vzw o.l.v. Erwin Scheltjens presenteert
Projectdossier GOOD VIBRATIONS Het Orkest – UHO Het Universitair Harmonieorkest van de K.U.Leuven (UHO vzw) werd in 1979, op initiatief van toenmalig Rector Pieter De Somer, gesticht door Louis Weemaels. Als dirigent gaf hij aan het orkest de noodzakelijke impulsen om het UHO snel tot een volwaardige harmonie te maken. 'Kunst en vriendschap' was zijn motief en dat is het voor het orkest nog steeds. Sinds het academiejaar 2002 – 2003 staat het UHO onder de kundige leiding van Erwin Scheltjens. Soms wordt de aandacht van de muzikanten even aangescherpt met een gastrepetitie van een topdirigent. Zo mochten we Jan Van der Roost, Franceso Cesarini en Philip Sparke reeds verwelkomen. Vandaag bestaat het UHO uit een tachtigtal studenten, oud studenten en leden van het personeel van de K.U.Leuven. Als startsein van elk academiejaar verzorgt het orkest samen met het Leuvens Universitair Koor de eucharistieviering ter gelegenheid van de plechtige opening van het academiejaar. De afgelopen jaren is het ook een gewoonte geworden in het najaar te concerteren voor een goed doel. Elk voorjaar stelt het UHO zijn aulaconcerten voor. Het programma wordt telkens samengesteld uit werken van zowel het klassieke als het hedendaagse repertoire. Vernieuwing, kwaliteit en originaliteit zijn voor het UHO basisvoorwaarden voor een goede werking. Om dit te kunnen verwezenlijken gaat het UHO elk jaar nieuwe samenwerkingsverbanden aan. Nu eens staat een solist centraal (denk Theo Mertens, Walter Boeykens, Patrick Desmet, Ivan Meylemans en tango-autoriteit Alfredo Marcucci), dan weer ligt de nadruk op de presentatie. Dat kan door middel van een bekende stem (Fred Brouwers, Michaël Pas, Warre Borgmans, Karel Vingerhoets) of op een meer ludieke manier als improvisatietheater of een circusschool.
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
30
De Dirigent - Erwin Scheltjens Erwin Scheltjens (° 21 september 1976) kreeg zijn eerste muzikale opleiding aan de gemeentelijke muziekacademie van Mortsel bij Nestor Janssens (klarinet) en Jef Vanvinckenroye (harmonieleer). Hij studeerde aan het Lemmensinstituut te Leuven en behaalde er masters in klarinet, kamermuziek en hafabradirectie (klas van Jan Van der Roost en Edmond Saveniers). Hij werkte als dirigent mee aan talrijke musicalproducties, zoals Doornroosje, Sneeuwwitjeen Kuifje, en speelde als free lance klarinettist in oa. deFilharmonie en Prima La Musica. Als leraar klarinet en saxofoon is hij verbonden aan de SAMWD Lier, waar hij ook het symfonisch schoolorkest Academia dirigeert. Hij dirigeert Koninklijk Harmonieorkest De Nachtegaal uit Ranst sinds 1996. Sinds 2003 is hij actief als dirigent van het UHO: onder zijn leiding werd dit orkest provinciaal kampioen in superieure afdeling, en begeleidde gerenommeerde solisten als Jan Smets (trombone solo Muntschouwburg) en Jef Neve (jazzpianist). Ook de producties met Michael Pas, Warre Borgmans en Nic Balthazar kenden een groot succes.
Het Project Sinds enkele jaren is het voor het UHO de gewoonte ook in het najaar te concerteren, meestal in een sociaal-maatschappelijk kader (bijvoorbeeld school voor buitengewoon onderwijs Ter Bank, Heverlee). In 2009 wil het UHO verder gaan dan enkel een benefietconcert. Ze wil de uitdaging aangaan om voor een specifiek, ‘moeilijk’ publiek te spelen. Dove en gehoorgestoorde kinderen krijgen vaak niet de kans om het sublieme gevoel van muziek te ervaren, laat staan klassieke muziek te proeven. Het UHO wil hen die kans wel geven, door een concert helemaal aan hun noden aan te passen.
Projectdossier ‘Good Vibrations’ In eerste instantie wordt gebruik gemaakt van een ringleiding. Hierdoor wordt de muziek door middel van inductie rechtstreeks geprojecteerd in een hoorapparaat, gezuiverd van alle ruis. Dit zorgt ervoor dat de geluisterervaring van slechthorenden geoptimaliseerd wordt. Deze techniek wordt al bij een aantal bekende evenementen gebruikt (bv. Rock Werchter, Studio 100 musical Daens), maar werd tot nu toe weinig of niet aangewend bij klassieke concerten. Voor kinderen waarvoor deze toepassing te weinig effect heeft (zwaar slechthoren of doven) zullen voelzetels voorzien worden. Onze partner voor deze technologieën is de Intro vzw, die
bekend staat om haar baanbrekende ondersteuning bij initiatieven van inclusie.
Naast het stimuleren van het gehoor, willen we de muziek ook een handje helpen d.m.v. ondersteunende beelden, en een begeleidend verhaal, zowel gesproken als getolkt in gebarentaal (CAB Vlaanderen). De keuze van de werken wordt aangepast in dubbel opzicht. Enerzijds kiezen we voor muziek die zich speciaal richt op kinderen, die zelfs specifiek voor kinderen werd geschreven.
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
31
Anderzijds is het belangrijk te kiezen voor sprekende muziekstukken met een sterk verhaal of beeldend aspect, dat gemakkelijk te vertalen is naar tekst en/of beelden. Een concert boordevol muziek die een perfecte introductie kan zijn voor iedereen die nog nooit in aanraking kwam met een harmonieorkest, zowel jong als oud. Uiteraard blijft dit ook een boeiende avond voor het publiek dat reeds bekend is met de hafabrawereld. Het UHO streeft immers naar een hoogstaande muziekale uitvoering van deze concertwerken. Om dit te bereiken, zullen de studenten gedurende het eerste deel van het academiejaar op een intensieve manier repeteren onder leiding van hun professionele dirigent. Het is immers zo dat het UHO, als groot ensemble, vanuit de K.U. Leuven gesubsidieerd wordt voor haar algemene werking. Eén van de belangrijke voorwaarden van de subsidies is net blijvende artistieke kwaliteit. Bovendien behaalde het UHO in 2005 de kampioenstitel in de hoogste afdeling tijdens de orkestwedstrijd van VLAMO. Het UHO krijgt vandaag nog veel erkenning binnen de amateur muziekwereld als een kwalitatief hoogstaand orkest.
Specifiek Programma Meet the Orchestra - Bert Appermont In navolging Britten’s “a young persons’ guide to the orchestra” schreef Bert Appermont een educatief werk voor harmonieorkest, waarin de verschillende instrumenten worden voorgesteld, door middel van een steeds terugkerend refrein. Kinderen hebben zo de gelegenheid om op een aangename manier kennis maken met de bezetting van een (harmonie)orkest. Windows of the World - Peter Graham In 20 minuten krijgt u muziek uit alle werelddelen te horen. Dit stuk is ideaal om de specifieke klankkleur van elk instrument in de verf te zetten. Dit prachtige werk zal ondersteund worden door bijpassende projecties over verschillende landen, waardoor de kinderen hun fantasie ruim geprikkeld wordt. El Camino Real - Alfred Reed De ondertitel van dit stuk kreeg de naam “A latin fantasy” en dat is het zeker. Met een hartstochtelijk snel eerste deel, een tweede deel dat afgeleid is van de fandango en een razend einde. Magallanes - Ferrer Ferran In dit werk zet Ferran de legendarische tocht van Ferdinand Magellaan centraal. In september 1519 vertrok hij met vijf schepen richting nieuwe wereld. De overtocht ging gepaard met muiterij en hevig geweld. Van de 250 bemanningsleden, vonden er drie jaar later slechts 18 hun weg terug naar huis.
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
32
Doelpubliek
Technische fiche
Kinderen vanaf 6 jaar + familie met speciale aandacht voor gehoorgestoorde en dove kinderen
Podiumplaats voor een tachtigkoppig orkest Projectie achter het orkest Podium voor presentatie & gebarentolk Ringleiding met bijhorende PA-ondersteuning
Boekingsperiode Het weekend van 28 en 29 november 2009
Projectdossier ‘Good Vibrations’ – UHO vzw
Duur Ca. 80 min
Contact UHO vzw Naamsestraat 96 3000 Leuven www.uho.be Voor al uw vragen, informatie, voorstellen of reacties kan u steeds terecht bij onze Coördinator externe concerten: Jonathan Raeymakers
[email protected] 0494 44 28 98 Met medewerking van :
http://ccpoorthuis.be/
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
33
HETPALEIS
HETPALEIS Vanaf dit seizoen doet HETPALEIS extra inspanningen om doven en slechthorenden ook te laten participeren aan het culturele aanbod. Vanaf 1 september voorziet HETPALEIS een ringleiding in de Grote zaal en de Serre. Ook aan de verkoopbalie werkt HETPALEIS met een bijzondere installatie aan een vlottere communicatie met doven en gehoorgestoorden. In het najaar zet HETPALEIS bij twee voorstellingen doventolken mee op scène.
1. NINA NINA of de stad zonder kinderen (9+) op 15/10/09 om 13u30 in de Grote zaal Auteur en regisseur Dimitri Leue en componist Benjamin Boutreur slaan met NINA NINA of de stad zonder kinderen voor de derde keer de handen ineen voor een HETPALEIS-productie. Eerder werkten ze samen aan Lodewijk, de koningspinguïn, een hedendaags passieverhaal op de Zuidpool, en aan De Blinde Koning, de Mahabharata door de ogen van een blinde, een bewerking van het langste gedicht van de wereld, De Mahabharata. Het samensmelten van muziek en woord is tot tweemaal toe de leidraad in deze heldendichten. Voor NINA NINA of de stad zonder kinderen daagt Boutreur zichzelf uit om een nieuwe muzikale weg in te slaan. Met authentieke instrumenten componeert hij muziek van nu. Tekstschrijver Dimitri Leue baseert zich voor NINA NINA of de stad zonder kinderen op De rattenvanger van Hamelen. Het is een muzikaal sprookje waarin het menselijke instrument centraal staat. Tekst/Regie: Dimitri Leue Compositie: Benjamin Boutreur Spel/Zang: Esmé Bos, Stefaan Degand, Filip Jordens, Charlotte Vandermeersch Muzikanten: Jon Birdsong (cornet à boucquin/trompet), Berten D’Hollander/Annelies Bonjean (fluit), Floris De Rycker/Pieter Theuns (theorbe), Anne Habermann/ Katelijn Van Kerckhoven (cello), Marc Pijpops (altviool), Bart Rodyns/Iris Eysermans (orgel/piano), Sangeeta Sharma (viool), Jutta Troch (harp), Dirk Van de Velde (viool), Wim Voet/Katelijne Vanderhoeft (basklarinet) Zang projectie: Kinderkoor Waelrant Decorontwerp: Stef Stessel Kostuumontwerp: Charlotte Willems Assistentie kostuumontwerp: Kristin Van Passel Lichtontwerp: Stef Stessel, Frank Haesevoets Dramaturgie/Regieassistentie: Kerensa Verhoosel
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
34
2. U bent mijn moeder (Voor volwassen zonen en dochters en hun kinderen vanaf 9 jaar) op 18/12/09 om 20u15 in de Serre Voor het vierde jaar op rij herneemt HETPALEIS U bent mijn moeder omdat het de voorstelling op het repertoire wil houden en omdat er een blijvende vraag is van het publiek. Bovendien blijft dementie een actueel thema dat veel mensen weet te beroeren. In het stuk U bent mijn moeder geeft Joop Admiraal een persoonlijk en eerlijk beeld van het leven van zijn 80-jarige, demente moeder die hij iedere zondag in een tehuis bezoekt. In een taal met adelaarsperspectief en vol humor beschrijft Admiraal hoe het verleden het heden inhaalt. Stefan Perceval bewerkt en regisseert deze monoloog tot een moeder-dochterverhaal. Sien Eggers vertolkt beide rollen. Yves Senden bespeelt live
het orgel. Tekst: Joop Admiraal Regie en bewerking: Stefan Perceval Spel: Sien Eggers Live muziek: Yves Senden (orgel) Vormgeving: Jan Strobbe Lichtontwerp: Chris Vanneste Dramaturgie: Kerensa Verhoosel Reserveer je kaarten via
[email protected] of op het nummer +32 (0) 3 202 83 60 Meer informatie en de volledige speellijst vind je op www.hetpaleis.be.
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
35
Dansstage
Halloweenstage + Bewegingsstage voor doven en slechthorenden
Hip Hop
Afrikaanse dans
Mode Drama
Funk
Thema Het ontdekken van verhalen, uitbeelden op een spannende en artistieke manier, dynamische theaterbewegingen. Experimenteren met ruimte, geluiden vormen en licht.het aanleren van verschillende dansstijlen we maken ons eigen kostuum. Alle deelnemers zullen interactief samenwerken. De lessen worden gegeven door ervaren professionele pedagogen. Voor de bewegingsstage voor doven en slechthorenden wordt beroep gedaan op Lisa Mills, artistiek directeur van de Honeybee creations Australië, die zal bijgestaan worden door een nederlandstalige gebaren tolk. (zie www.honeybee-creations.com)
TOONMOMENT VRIJDAG 6 NOVEMBER 2009 OM 14U VOOR OUDERS, VRIENDEN EN KENNISSEN
Georganiseerd door : Jeugd & Dans vzw landelijk erkende jeugdvereniging Van maandag 2 november tot en met vrijdag 6 november 2009. Voor jongens en meisjes van 8 tot 14 jaar. die zich aangetrokken voelen tot dans . Dit gaat door in de lokalen van de Koninklijke Balletschool Antwerpen, Stadsschouwburg Meistraat 2, 2000 Antwerpen.
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
36
Duur : van 9u tot 16u Prijs : Dansweek 215 € (warm middagmaal inbegrepen) Hoe betalen : 50 € voorschot bij inschrijving, het saldo vóór 22 oktober 2009 Het bedrag dient gestort te worden op rekeningnummer 860-1035816-32 van Jeugd & Dans vzw, Meistraat 2 - 2000 Antwerpen met vermelding : Halloweensstage of bewegingsstage (voor doven en slechthorenden) + naam en voornaam kind Internaat : (MOGELIJK) Overnachting (ontbijt en avondmaal) kan gebeuren in Scoutel, Stoomstraat 3, 2018 Antwerpen 85 €/per week, overnachting, ontbijt en avondmaal inbegrepen,lakens of slaapzak zelf mee te brengen. Het internaat dient betaald te worden op hetzelfde rekeningnummer eveneens vóór 22 oktober 2009.(naam deelnemer niet vergeten!) Annulering : Voor 13 oktober wordt alles terugbetaald (min. 25 € administratiekosten). Na 13 oktober 75% van het gestorte bedrag (min. 25 € administratiekosten). Twee weken voor aanvang sturen wij u de gedetailleerde informatie De deelnemers zijn verzekerd tegen ongevallen Er is een Permanente begeleiding en toezicht De deelname van kinderen tot 12 jaar komt in aanmerking voor een fiscaal attest. DENK ERAAN : BEPERKT AANTAL PLAATSEN Info, inlichtingen en inschrijvingen : 03/202 83 50/51
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
37
Het luisterend oog
Het Luisterend Oog presenteert “Love Parade” Scenario: Rudy Blauwbloeme Regie: Ingrid Depoortere
Een musical in Woord en Gebaar. Een visueel en muzikaal spektakel voor iedereen (doven, slechthorenden én horenden) want gesproken taal en Vlaamse Gebarentaal worden simultaan gebruikt.
Antwerpen Arenbergschouwburg 23-24 januari 2010
Sint -Truiden CC de Bogaard 13-14 maart 2010 Voorstellingen zijn op zaterdag om 20u - op zondag om 15u Uitnodiging 2010_Uitnodiging 20-aug-2009 23:36 Page 3
Reservaties €15 per persoon (reservatiekosten inbegrepen)
Kaarten vooraf te reserveren / bestellen Arenbergschouwburg – Antwerpen - aan de ticketbalie van de Arenbergschouwburg (Di tot Vr 10-17u en Za 14-17u ) - tel: 070 22 21 92 - fax: 03 202 46 47 - online: www.provant.be/vrije_tijd/cultuur/cultuurhuizen
Cultureel Centrum de Bogaard – Sint-Truiden - tel: 011 701 700 - fax: 011 701 800 - email:
[email protected]
Luisterend Oog www.luisterend-oog.be
[email protected]
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
38
Gezin en handicap
Hierbij stellen we jullie enkele info-avonden voor van Gezin en handicap. Voor meer informatie kan je hen best contacteren op bovenstaande gegevens
Waar heb ik recht op? snippervoorzieningen voor personen met een handicap Een handicap brengt vaak veel extra kosten met zich mee: therapieën, hulpmiddelen, aanpassingen aan woning,...Een aantal van deze kosten worden terugbetaald door o.a. het ziekenfonds, het Vlaams Agentschap,... en de wetgever voorziet een aantal fiscale voordelen voor personen met een handicap of gezinnen met een kind met een handicap Daarnaast zijn er nog een aantal andere maatregelen, 'snippervoorzieningen' , voor mensen met een handicap: parkeerkaart, verminderingen bij het gebruik van het openbaar vervoer, sociaal telefoontarief, enz. 13 oktober 2009, Londerzeel
Spelen en speelgoed voor kinderen met een handicap. Een kind dat door zijn/haar handicap moeilijk tot spelen komt, heeft speelgoed nodig dat past bij zijn of haar mogelijkheden. Hoe beperkter de mogelijkheden van het kind, hoe groter de rol van de ouders en de begeleiders zal worden. Zij gaan het speelgoed aan het kind aanbieden, het kind stimuleren, het speelgoed aanpassen en vereenvoudigen. Met de periode van de Sint voor de deur, brengt dit vele vragen voor ouders van een kind met een handicap. Daarom willen wij je van harte uitnodigen op een info-avond rond 'spelen en speelgoed voor kinderen met een handicap'. 21 oktober, Roosdaal
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
39
Inforeeks: Eerste momenten Als ouder van een kind met een handicap heb je misschien vaak het gevoel ‘er alleen voor te staan’, zeker wanneer je pas geconfronteerd werd met de handicap van je kind of vermoedt dat er iets fout loopt in de ontwikkeling. Veel onbekende zaken dienen zich aan. Je moet als ouder je weg vinden in het doolhof van diagnosecentra, therapieën, begeleidingsdiensten, voorzieningen, wetgevingen,… maar ook je zoon/dochter een plaats geven in je gezin. Tijdens deze reeks avonden willen Gezin en Handicap en KVG Oost-Vlaanderen jou als ouder, net na de confrontatie met de handicap van je kind, de kans geven om je gevoelens met andere ouders te delen, ervaringen uit te wisselen, maar ook een antwoord te vinden op jouw concrete en praktische vragen : welke ondersteunings- en begeleidingsmogelijkheden bestaan er?... De cursus bestaat uit vier avonden. De thema’s die aan achtereenvolgens aan bod komen zijn: Kinderen met een handicap opvoeden(10/11/09), Beleving (17/11/09), ‘wegwijs in de sector’ (24/11/09) en ‘verhoogde kinderbijslag’ (1/12/09) telkens om 19.30u in het Seinhuis,Tiensesteenweg 63, Leuven (Kessel-lo).
KEDOKIDS
Oktober 4: spaghetti-avond isw JCDK November 22: cinema, Pirateneiland Januari 23: Ijsschaatsen Maart 13:Bowling samen met ouders Mei 8 (onder voorbehoud): Bokrijk www.piramime.be/kedokids
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
40
Pleeggezin gezocht!
Pleegzorg Limburg zoekt een pleeggezin! Wij zijn dringend op zoek naar een pleeggezin voor een meisje van 1,5 jaar met een gehoorstoornis en een ontwikkelingsachterstand. Dit meisje heeft nood aan een warm gezin, met veel beschikbare tijd, dat voor onbepaalde duur voor haar kan zorgen. Ervaring en/of affiniteit met een handicap of gehoorstoornis biedt zeker een meerwaarde. Het pleeggezin wordt via een selectie- en vormingstraject voorbereid op de komst van een pleegkind en kan gedurende de plaatsing rekenen op een professionele begeleiding door een erkende dienst voor pleegzorg en een onkostenvergoeding. Indien u uw thuis wilt openstellen om dit kind een veilige plek te geven, neem dan contact op met Pleegzorg Limburg op het nummer 0499/69 93 00 of via
[email protected]. Daarnaast zijn wij altijd op zoek naar nieuwe pleeggezinnen. Meer informatie kan u vinden op onze website www.pleegzorglimburg.be. Wij zijn er van overtuigd dat een goed pleeggezin dit meisje een mooie toekomst kan bieden.
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
41
Batterijenverkoop
BATTERIJENVERKOOP We kunnen alleen batterijen verkopen aan leden van VLOK-CI. Regelmatig krijgen wij hierover vragen van niet-leden. Omdat wij regelmatig controles krijgen op de verkoop van de batterijen en omdat er tijdens deze controles steeds wordt gekeken of wij enkel aan leden verkopen (dit steeds in respect met de wet op de privacy), kunnen en zullen wij nooit verkopen aan niet-leden. Bebat controleert regelmatig de boekhouding van de batterijverkoop. Als er onregelmatigheden worden vastgesteld kan dit leiden tot boetes waardoor we de batterijverkoop in het gedrang brengen. Hierdoor zou ieder lid getroffen worden. Met dank voor jullie begrip.
Jullie kunnen nog steeds de batterijen (Rayovac Zinc-Air extra Ultra) voor de oorhanger verkrijgen via onze vereniging. Wij kunnen ze aanbieden aan €2,90 per blister (6 batterijen). Minimum afname is wel per doos van 10 blisters.
De verantwoordelijke voor aan- en verkoop van de batterijen is David Luys. Op de website is er een link geplaatst naar een online bestelformulier. Je dient op dit bestelformulier alle velden in te vullen en daarna enkel het formulier te verzenden door op “verzenden” te klikken. Er zullen dus geen telefonische bestellingen meer opgenomen kunnen worden.
De werkwijze gaat als volgt: • Surf naar onze site www.vlok-ci.be daarna op de link batterijen klikken. Hier vind je de uitleg en het online bestelformulier dat u correct en volledig dient in te vullen. • Na het verzenden van het bestelformulier ontvang je automatisch een mail van de bestelling op het door jou ingegeven mailadres. In deze mail staan de gegevens van de bestelling samen met een bestelnummer. • Daarna wordt het gepaste bedrag overgemaakt op onze rekening 735-0064782-71 met vermelding ‘naam + voornaam + bestelnummer’. Minimum 10 blisters! • David bevestigt via e-mail de betaling aan jullie en aan de verantwoordelijke ouder waarna jullie telefonisch met deze persoon kunnen afspreken. • Er zijn ook enkele wijzigingen wat betreft de afhaalplaatsen. Let er dus goed op dat je de juiste persoon kiest op het bestelformulier. De nieuwe lijst staat hieronder. • Deze nieuwe procedure start vanaf het verschijnen van deze nieuwsbrief.
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
42
Gent Kapellen (A’pen) Schepdaal (Dilbeek) Diest Kontich Kortrijk
Luc en Greta Van Nuffel Tessy Lemmens Johan Nemegeer David Luys Ilse Steenackers Milan Dima
(052/52 03 87) (03/877.59.70.) (02/469.40.10.) (0476/42.20.45.) (0474/49.49.95.) (0486/83.20.48)
Voor verdere inlichtingen kan u terecht op: E-mail:
[email protected] Om batterijen (Rayovac Zinc-Air extra Ultra) voor de oorhanger te kunnen bestellen moet je lid zijn van onze vereniging. Hiervoor stort je € 10 op rekeningnummer 735-0064782-71 van VLOK-CI met vermelding “naam + VLOK-CI 2009”. Stuur hierbij ook een e-mail of een brief met de vermelding van je naam en adres en dat je lidgeld hebt betaald naar : Sandra Knaepen Brusselse Steenweg 58 9300 Aalst
[email protected]
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
43
Onze sponsors
CochlearTM Benelux
!!! Primeur !!! Cochlear kondigt met trots een volledig nieuw en uniek CI – systeem aan. Het nieuwe systeem van Cochlear zal in de loop van oktober verkrijgbaar zijn. Sinds de introductie van ons huidige CI-systeem Nucleus FreedomTM in 2005 heeft de technologie niet stil gestaan. Het nieuwe CI-systeem is tot stand gekomen dankzij een extern onderzoek bij zowel de professionele markt als bij de CI-dragers zelf. Dankzij deze onderzoeken worden toekomstige productinnovaties steeds gestuurd door de noden van de markt. Het resultaat zien jullie héél binnenkort!
Op 4 oktober a.s. organiseren wij een infomoment samen met VLOK-CI. Dit initiatief zal, net zoals 2 jaar geleden, doorgaan op onze campus te Mechelen. Hier volgt alvast een voorsmaakje…
Programma infomoment VLOK-CI & Cochlear Programma ouders 13u00 Ontvangst 13u15 Update bestaande CI systemen (Clinical technical – team Cochlear) 13u30 Voorstelling nieuw product (Clinical technical – team Cochlear) 14u00 Resultaten studie over bilaterale implantatie (Lot Van Deun – Audiologe UZ Leuven) 14u15 De verzekering van mijn CI (Van Dessel Verzekeringen) 15u15 Workshop accessoires en nieuwe systemen (Clinical technical – team Cochlear) 16u00 Rondleiding Cochlear Technology Center 16u30 Vraag en antwoord 17u00 Receptie met hapjes
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
44
Programma kinderen 13u00 Ontvangst 13u15 Rondleiding Cochlear Technology Center 14u00 Animatie, workshops & activiteiten (doorlopend) 17u00 Receptie en hapjes met ouders Kortom: een goedgevulde informatieve dag, met leuke activiteiten en workshops voor de kinderen en ruimte om even stil te staan bij jullie vragen.
Wij hopen jullie zondag allemaal te mogen verwelkomen. Tot dan! Voor meer informatie: Cochlear Benelux NV Schaliënhoevedreef 20, i 2800 Mechelen 015/79 55 77 015/79 55 70
[email protected] www.cochlear.nl
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
45
Nieuwe accessoires voor kinderen
Kleine iConnect™Oorhaken voor Kleinere oren zijn nu beschikbaar Advanced Bionics is verheugd te kunnen aankondigen dat de iConnect nu beschikbaar is in zowel de standaard als een kleine maat - net op tijd voor het nieuwe schooljaar. De iConnect biedt kabelvrije connectiviteit voor de FM-systemen die frequent in scholen worden gebruikt, met inbegrip van de meestgebruikte, geavanceerde miniatuur FM-ontvangers van Phonak. De kleinere, aanpasbare iConnect oorhaak werkt op dezelfde manier als de standaard iConnect oorhaak, maar is ontworpen voor kleinere oren. De oorhaak heeft een aparte voedingsbron, een kleine lucht-zink batterij Type 10, en heeft een kinderveilig batterijcompartiment. Uitgerust met een aparte energiebron zorgt de iConnect ervoor dat er een betrouwbare FM-ontvangst is zonder dat de levensduur van de PowerCel wordt verkort. Met een 10A lucht-zink batterij, kan de kleine iConnect tot gemiddeld 30 uur werken.
Skin-Its Met deze stickers, die op de Harmony spraakprocessor en PowerCels kunnen worden geplakt, kan uw kind zijn/haar processor uniek maken, even uniek als zijzelf. Er zijn honderden verschillende ontwerpen, gaande van bekende sportfiguren tot entertainment en kunst. Met de skin-its kan uw kind een compleet gepersonaliseerde look voor zijn/haar Harmony processor creëren. Er is zelfs de mogelijkheid om eigen ontwerpen, teksten of afbeelding te gebruiken. (Binnenkort beschikbaar)
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
46
Kinderclip Met de kinderclip kan de Harmony met uw kind meegroeien: eerst kan de Harmony processor op de kleren worden bevestigd, later kan uw kind de processor achter het oor dragen. Er zijn verschillende groottes verkrijgbaar, afhankelijk van de grootte van de PowerCel (Slim of Plus).
Over Advanced Bionics Advanced Bionics is een innovatieve producent van auditieve technologieën, opgericht in 1993 door Al Mann. Met het hoofdkantoor in Valencia, California (VS), is Advanced Bionics de enige Amerikaanse producent van cochleaire implantaten. Om meer te weten te komen over Advanced Bionics en zijn revolutionaire cochleaire implantaat technologie, bezoek de website www.bionicear.eu
VLOK-CI vzw, Nieuwsbrief 26, jaargang 7, nr. 3.
47