Lednice
Vliegtijd bij benadering vanuit een aantal Europese steden naar Praag (in uren) www.czech-airlines.com
www.czechtourism.com – officiële toeristische presentatie van de Tsjechische Republiek
Zo worden de officiële toeristische informatiecentra aangeduid:
Uitgegeven voor het Tsjechisch Bureau voor Toerisme door bureau PRESCO GROUP, jaar van uitgave 2003, auteur PRESCO GROUP, grafische verwerking Oleg Slepcoff, foto’s ©: Miroslav Frank, Jan Halady, Ludvík Hauser, Martin Hurin, Vladimír Kubík, Lubo‰ Stiburek, Eduard Studniãka, Zdenûk Thoma
MONUMENTEN VAN DE UNESCO IN TSJECHIË De Tsjechische landen hebben een rijke en veelzijdige geschiedenis. Er hebben verschillende vorsten geheerst, die hun woongebieden, steden en het land zelf naar hun eigen ideeën gevormd hebben. Hun voorstellingen hebben geleid tot de werken van bekwame Tsjechische meesters en meesters uit alle wereldstreken, die hier honderden kastelen, kerken en kloosters gebouwd en getooid hebben, en deel hebben genomen in het ontstaan van het totale architectonische aanzien van onze steden. In de loop van de tijd zijn er adellijke en kerkelijke architectonische meesterwerken ontstaan, die de eeuwen hebben getrotseerd. Dankzij de bescherming van UNESCO zullen ook toekomstige generaties de kunst van deze architecten, schilders, beeldhouwers en meesters op velerlei gebied uit het verleden kunnen bewonderen. De Tsjechische Republiek heeft al twaalf maal de vreugde van de opname van de Tsjechische monumenten op de Lijst van wereld- cultureel- en natuurerfgoed van de UNESCO mogen beleven. Maar er zijn nog andere plaatsen die hiernaar streven……
HISTORISCHE STADSKERN âESK¯ KRUMLOV
1
PRAHA
HISTORISCH DORP HOLA·OVICE
4
LEDNICE-VALTICE
KROMù¤ÍÎ
VILLA TUGENDHAT BRNO
OLOMOUC
UNIEK BOUWWERK JE·TùD
1
BETLEHEM VAN BRAUN DVÒR KRÁLOVÉ EN KUKS
SLAVONICE
GOTISCHE BURCHT KARL·TEJN KARL·TEJN
9
T¤EBÍâ
4
12
VESTING TEREZÍN
5
BURCHTEN VAN GROOT-MORAVIË KUUROORD MIKULâICE 6 ROTSFORMATIES
LUHAâOVICE
âESK¯ RÁJ
9
11
MEREN
PAPIERFABRIEK VELKÉ LOSINY
LITOMY·L
3
KUUROORD
7
6
KASTEEL
11
RENAISSANCEHUIZEN
2
ZELENÁ HORA
VOORMALIGE JOODSE WIJK, JOODSE BEGRAAFPLAATS EN ROMEINS-GOTISCHE BASILIEK VAN ST. PROKOP
COMPLEX VAN DE MIJN HLUBINA MIJNENGEBIED VÍTKOVICE
3
BEDEVAARTKERK VAN DE HEILIGE JOHANNES VAN NEPOMUK OP DE GROENE BERG
8
ZUIL VAN DE HEILIGE DRIE-EENHEID
10
TELâ
5
AARTSBISCHOPPELIJK KASTEEL EN TUINEN
7
HISTORISCHE STADSKERN
2
CULTUURLANDSCHAP
HISTORISCH CENTRUM MET DE KATHEDRAAL VAN DE HEILIGE BARBARA EN DE KERK VAN DE MAAGD MARIA IN SEDLEC
KUTNÁ HORA
HISTORISCHE STADSKERN
GEBIED ROND T¤EBO≈
8
10
1 âESK¯ KRUMLOV
7 KUTNÁ HORA
1 JE·TùD
2 PRAHA
8 KROMù¤ÍÎ
2 DVÒR KRÁLOVÉ EN KUKS
3 TELâ
9 LITOMY·L
3 MIJNENGEBIED VÍTKOVICE
7 KARL·TEJN 8 VELKÉ LOSINY 9 LUHAâOVICE
4 HOLA·OVICE
10 BRNO
4 SLAVONICE
5 LEDNICE-VALTICE
11 OLOMOUC
5 TEREZÍN
6 ZELENÁ HORA
12 T¤EBÍâ
6 MIKULâICE
10 GEBIED ROND T¤EBO≈ 11 âESK¯ RÁJ
1.
Praha – âesk˘ Krumlov 174 km Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 1992
Wist u " dat in de stad aan het begin van de 20ste eeuw de schilder Egon Schiele (1890-1918) verbleef, een belangrijke kunstenaar uit de tijd van de Weense Jugendstil? âesk˘ Krumlov heeft hem geïnspireerd voor de cyclus van zijn werken met de naam Dode Stad. In de voormalige bierbrouwerij is tegenwoordig het Egon Schiele Art Centrum gevestigd, waar het werk van Schiele gepresenteerd wordt en waar tentoonstellingen van hedendaagse kunst gehouden worden.
HISTORISCHE STADSKERN
âESK¯ KRUMLOV – Stad waar de tijd stilstaat De Zuid-Tsjechische stad âesk˘ Krumlov is als uniek voorbeeld van het middeleeuwse urbanisme opgenomen op de lijst van monumenten van de UNESCO. De stad en de burcht op de rots boven de stad waren in de Middeleeuwen de zetel van de machtigste Tsjechische adellijk familie RoÏumberk – PánÛ z RÛÏe (De Heren van de Roos). Na de tijd van roem en bloei heeft de stad in de 13de tot de 16de eeuw ook eeuwen van afbraak en vergetelheid doorgemaakt. âesk˘ Krumlov echter ongevoelige bouwingrepen van latere tijden gespaard gebleven en het heeft veel van het oorspronkelijke karakter kunnen behouden.
" dat op het kasteel âesk˘ Krumlov en op de andere ZuidTsjechische zetels van de familie RoÏumberk volgens de verhalen de zgn. Witte Dame verschijnt? Over haar persoon worden veel verhalen en legenden verteld. Het zou de ongelukkige Perchta van RoÏumberk (1429-1476) zijn, die het slachtoffer is geworden van haar hebzuchtige en brute echtgenoot, Johannes van Lichten‰tejn. " dat stad een belangrijk historisch monument is, maar ook een levendig cultureel centrum? Jaarlijks wordt hier een internationaal muziekfestival, een theaterfestival in de kasteeltuinen en de Zomerfeesten van de Vijfbladige Roos georganiseerd. " dat âesk˘ Krumlov ongeveer 180 km zuidelijk vanuit Praag dicht bij de grens met Oostenrijk ligt? De stad is goed bereikbaar met de auto of met de trein.
âesk˘ Krumlov
De stad ligt in het schilderachtige dal van de rivier Moldau, met uitzicht op de bergen van ·umava (Boheemse Woud), dat een natuurlijke grens
tussen
de
Tsjechische
en
de
Oostenrijkse landen vormt. Het complex van de burcht en het kasteel âesk˘ Krumlov behoort tot de grootste in Europa. Uniek is het kasteeltheater, dat inclusief de barokke kostuums, coulissen en de techniek behouden is gebleven.
Lipno
TfieboÀ
Omgeving:
" âeské Budûjovice – De hoofdstad van Zuid Bohemen en het administratieve centrum van de regio. Behalve de vele cultuur- en historische monumenten is de stad ook beroemd om het bier – Budûjovick˘ Budvar.
www.ckrumlov.cz www.jiznicechy.cz www.pamatky-jc.cz www.pis.cz
" Hluboká nad Vltavou – Waarschijnlijk het meest romantische kasteel van Tsjechië. De witte neogotische torens van het kasteel imiteren het vestingkarakter van de oude burchten. Binnen de muren bevinden zich echter overweldigende en voor die tijd zeer modern ingerichte interieurs. " TfieboÀ – Een oude stad met vele meren en kunstmeren in de omgeving daarvan. De aanleg en het beheer van de meren heeft hier in de regio een traditie van meer dan 500 jaar. De stad ligt in het centrum van een beschermd natuurgebied en is tevens een belangrijk kuuroordcentrum. " Lipno – Een kunstmatig meer bovenaan de rivier Moldau ligt in de diepe wouden van ·umava. De lengte is meer dan 40 kilometer. De omgeving van het meer is een geliefde plaats voor zomer en winterrecreatie.
2.
Praha
HISTORISCHE STADSKERN
PRAHA – Door de eeuwen heen Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 1992
Het historische centrum van de hoofdstad is de uiting van een unieke symbiose van alle architectonische stijlen – we kunnen hier alles zien: van romaanse kerken, gotische torens, renaissance
Wist u " dat Praag vanaf de middeleenwen de naam heeft, de mooiste stad ter wereld te zijn? Zij wordt ook wel "de gouden stad", "de stad met de honderd torens", "de kroon van de wereld" en "de stenen droom" genoemd.
paleizen en barokke kathedralen tot aan Jugendstilhuizen, functionalistische villa´s en door hedendaagse wereldberoemde architecten, zoals Jean Nouvel en Frank Gehry, gerealiseerde projecten.
Praag heeft in haar wapen de tekst "Praga caput regni" staan. En dat met het volste recht. Vanaf het ontstaan van de stad
" dat Praag eeuwenlang geëerd is door beroemde personen? Over haar bekoorlijkheid spraken W. A. Mozart, L. van Beethoven, G. Apollinaire, P. I. Tsjajkovskij, F. M. Dostojevskij, A. Rodin, O. Kokoschka en vele anderen.
heeft Praag altijd een belangrijke rol gespeeld in de geschiedenis van het eigen volk, land en ook Europa. En dit is tot op de dag van vandaag zo.
" dat Praag een belangrijke rol speelt in de werken van vele literaire schrijvers? Wij noemen bijv. de Tsjechische schrijvers Jaroslav Ha‰ek, Jaroslav Seifert, Milan Kundera en de Praagse Duits schrijvende auteurs, zoals Franz Kafka, Max Brod en Egon Erwin Kisch.
Plein van de Oude Stad
Ondanks het feit dat Praag trots is op haar rijke historie, is de stad zeker niet alleen op het verleden gericht. Praag is een moderne Europese stad met alles wat daarbij hoort. In de stad zijn vele theaters, concertzalen, muziekclubs, musea, galeries en exposities. Op de stadions en sportvelden worden regelmatige wedstrijden en kampioenschappen gehouden. Vele vooraanstaande wereldbedrijven hebben in Praag hun zetels voor Midden-Europa. Waldsteintuinen
Omgeving:
Praagse burcht – Spaanse zaal
" Kathedraal van Sint Vitus, Wenceslas en Adalbert – Een gotische kathedraal en het geestelijke symbool van de Tsjechische staat. De kathedraal is opgericht in 1344 op de plaats van een oorspronkelijk gotische kerk. De eerste bouwmeester was de ervaren Matyas van Arras. Na zijn dood werd hij opgevolgd door de toen pas drieëntwintig jaar oude Petrus Parléfi. De traditionele gotiek van de kathedraal heeft hij verrijkt door groot aantal originele elementen. De bouw duurde bijna 600 jaar en werd pas in 1929 afgerond. " Vy‰ehrad – Volgens de oude legendes is dit de oudste zetel van de Tsjechische vorsten. In het complex kunt U o.a. de romaanse kerk van St. Martin uit de 11e eeuw bezoeken, de gotische kerk van St. Petrus en Paulus en de begraafplaats van Vy‰ehrad, die vanaf het jaar 1869 dient als de laatste rustplaats van vooraanstaande personen uit de Tsjechische geschiedenis. In de ondergrondse kazematten van de barokke vesting bevinden zich enkele originele beelden van de Karelsbrug. " Josefov – De Praagse Joodse stad is in de Middeleeuwen ontstaan en ondanks een radicale sanering aan het eind van de 19de eeuw zijn hier vele belangrijke bouwwerken bewaard gebleven. Een van meest kostbare joodse monumenten ter wereld is de Oude Joodse Begraafplaats met 12 000 gotische, renaissance en barokke grafstenen.
www.pis.cz
" St. Nicolaaskathedraal – Een van de belangrijkste bouwwerken van de Praagse barok met een dominante koepel (het werk van de architecten Christopher Dienzenhofer, Kilián Ignác Dienzenhofer en Anselmo Lurago van 1704-1756). De binnenversiering van de kathedraal is het voorbeeld van de kunstzinnige mogelijkheden uit de tijd van barok. Op het orgel hier heeft ook W. A. Mozart tijdens zijn verblÿf in Praag gespeeld. " Petfiín – Petfiín heeft in de middeleeuwen gediend als de berg voor de executie van misdadigers. Tegenwoordig is het echter een populaire plek voor de afspraakjes van verliefde paren. Aan de zijkant van de heuvel zijn de oorspronkelijke gotische muren bewaard gebleven. De zestig meter hoge toren van Petfiín uit het jaar 1891 is een kleinere replica van de Eiffeltoren in Parijs.
3.
Praha – Telã 139 km Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 1992
HISTORISCHE STADSKERN
TELâ – Veranderingen van de Italiaanse renaissance Telã is trots op een van de mooiste pleinen in Tsjechië. Het karakter wordt bepaald door een unieke behouden gebleven reeks historische herenhuizen met bogen. Het kasteel van Telã is ook een
Wist u " dat in het hedendaagse leven van Telã de beeldende kunst en de muziek een belangrijke rol spelen? In de stad wordt jaarlijks een internationaal folklorefestival en de Frans-Tsjechische muziekacademie georganiseerd.
buitengewoon monument, dat in het verleden aan de adellijke familie van de Heren van Hradec toebehoorde. Deze familie heeft de watervesting uit de 16e eeuw laten ombouwen tot een elegant kasteel.
" dat in het complex van het kasteel zich een expositie van het werk van de populaire Tsjechische schilder Jan Zrzav˘ (1890-1977) bevindt?
Schilderÿ van de schilder Jan Zrzav˘
Plein
Ook al de versiering van het kasteel voor groot deel het werk van de Italiaanse kunstenaars, toch gaat het hier zeker niet om een mechanische overdracht van Italiaanse motieven naar de Tsjechische omgeving. Het is interessant om te zien in hoeverre de renaissancearchitectuur in de omgeving ten noorden van de Alpen een andere uitstraling heeft. Tot de meest kostbare ruimtes van het kasteel behoort de kapel en de zgn. Gouden Zaal met een rijk versierd cassettenplafond. Het meest interessante huis op het plein met sgraffitimotieven uit het Oude Testament is huis nr. 61.
Kasteel Telã
Omgeving:
" Jihlava – Een historische stad en een regionaal centrum. In de stad vinden we belangrijke architectonische monumenten uit de tijd van de gotiek en de barok. Een interessant bewijs van de gotische bouwkunst zijn de catacomben van Jihlava, die ontstaan zijn door een verbinding van kelders.
www.telc-etc.cz
" Ro‰tejn – Een middeleeuwse burcht en de plaats van het zomerse muziekfestival Jazz na hradû (Jazz op de burcht). De interessantste ruimte van de burcht is de Erbovní sál (Wapenzaal) met bijna zevenhonderd wapens van de Tsjechische en de Moravische adel.
" Javofiice – De hoogste heuvel van het Boheems-Moravisch Hoogland, 837 meter boven de zeespiegel. Op Javofiice liggen goede langlaufpistes, maar ook in de zomer is het voor de wandelsport een aantrekkelijk gebied.
" Slavonice – Een historische stad op de grens met Oostenrijk. De beroemdste monumenten zijn de herenhuizen in renaissancestijl op de twee pleinen.
4.
Praha – Hola‰ovice 153 km Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 1994
HISTORISCH DORP
HOLA·OVICE – Parel van de volksarchitectuur De Zuid-Tsjechische gemeente Hola‰ovice is een karakteristiek voorbeeld van een traditioneel dorp in Midden-Europa. Rond het grote langwerpige plein is een uniek complex van de oorspronkelijke
Wist u " dat een belangrijke mijlpaal in de geschiedenis van de gemeente het jaar 1292 was, toen koning Wenceslas II Hola‰ovice samen met enkele andere ZuidTsjechische dorpen geschonken heeft aan het Cisterciëzer klooster in Vy‰‰í Brod? Het klooster is eigenaar van de gemeente geweest tot het revolutiejaar 1848, toen in de Tsjechische landen de onderdanen definitief vrijgesproken werden.
dorpsgebouwen bewaard gebleven. De combinatie van een sprekende architectonische stijl met de karakteristieke muren, de bogen boven de poorten en de rijk versierde gevels wordt ook wel dorpsbarok genoemd.
" dat in de loop van de honderdjarige geschiedenis het dorp vele rampen doorstaan heeft? De grootste ramp was de pestepidemie in de jaren 1520-25, die slechts door twee mensen is overleefd. Het massagraf van de slachtoffers bevond zich aan de noordkant van het dorp op de plaats waar tegenwoordig een pestzuil staat. Nu heeft het dorp 140 inwoners. " dat we de karakteristieke dorpsboerderijen in de stijl van de dorpsbarok ook in andere ZuidTsjechische dorpen kunnen zien? Libotynû, Radhostice, Kovanín, Bu‰anovice, Dolní Nakvasovice en andere. In Hola‰ovice ligt echter het meest compleet behouden complex van deze bouwwerken.
Hola‰ovice
De bouwers van de dorpen in de 19e eeuw lieten zich inspireren door de architectuur van de barokke kerken en transformeerden de overdadige stijl op een originele wijze
" dat Hola‰ovice 14,5 km ten westen van de Zuid-Tsjechische hoofdstad âeské Budûjovice ligt?
naar de eigen behoefte. De structuur van de plaatsing van de boerderijen en het systeem van de plaatsing van de woonobjecten en de overige gebouwen is echter de weergave van een veel oudere traditie, die uit de middeleeuwen stamt. De eerste schriftelijke notitie over Hola‰ovice komt uit 1263. De unieke sfeer van de plaats wordt nog versterkt door een historische smederij, een barokke kapel uit 1744 en natuurlijk ook het dorpscafé.
Voor de architectuur is een rijke decoratie karakteristiek
Omgeving:
âeské Budûjovice
" Vy‰‰í Brod – Een cisterciënzerklooster, opgericht in 1259 door Vok uit RoÏumberk. Het is een belangrijk gotisch monument. Onder het preekgedeelte van de kathedraal van het klooster bevindt zich het familiegraf van de Heren van de Roos.
www.pruvodce.com/ holasovice
" âesk˘ Krumlov – Historische stad met de zetelburcht van de Heren van de Roos. âesk˘ Krumlov staat op de lijst van monumenten van UNESCO als uniek voorbeeld van het middeleeuwse urbanisme.
" Zlatá Koruna – Een cisterciënzerklooster, opgericht in 1263 door koning Pfiemysl Otakar II. Het is een belangrijk gotisch monument. De naam van het klooster is afgeleid van een kostbare relikwie – een doorn van de kroon van Christus, die door de koning aan het klooster geschonken is.
" ¤ímov – Barok bedevaartscomplex, gebouwd door de Jezuïeten van âesk˘ Krumlov. Rond de gemeente is een 6 km lange kruisgang met 25 kapellen gebouwd, die in het landschap geplaatst zijn naar voorbeeld van de heilige plaatsen in Jeruzalem.
CULTUURLANDSCHAP
5.
Praha – Lednice-Valtice 253 km Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 1994
LEDNICE-VALTICE – De wereld als park Het complex van Lednice en –Valtice is een uniek staaltje van landschapsarchitectuur en dat niet alleen in Tsjechië, maar in de gehele wereld. Over een oppervlak van meer dan 180 km2 is in de 18e en de 19e eeuw
Wist u " dat de uitkijktoren in het park in
een prachtig park ontstaan met vele natuurbezienswaardigheden en indrukwekkende romantische bouwwerken.
de vorm van een Turkse minaret tussen 1797 en 1804 gebouwd is? De kegelvormige toren is 60 meter hoog en telt 304 wenteltraptreden. Bovenop
zijn
praktisch
alle
bouwwerken van het complex te zien en men heeft er een prachtig uitzicht op de heuvels van Pálava in het westen en de Kleine Karpaten in het oosten. " dat Valtice in het hart van het Moravische wijngebied ligt? Een bezoek aan een van de vele wijnkelders in de omgeving met een wijnproeverij
zou
een
verplicht
onderdeel moeten zijn van het bezoek aan Zuid-Moravië. " dat de glastuin van het kasteel in Lednice in de jaren 40 van de 19e eeuw gebouwd is en een vroeg voorbeeld van het gebruik van gietijzeren constructies is? In die tijd was dit een uiterst modern en progressief bouwwerk. " dat het gehele complex het
Minaret – uitkijktoren in Moorse stijl
beste te bezichtigen is vanaf een paard of per fiets? dat het complex van Lednice-Valtice zich nabij de
Het park ligt tussen twee familiezetels van de fami-
Oostenrijkse grens bevindt, niet ver
lie Liechtenstein – het neogotische kasteel in
van de snelweg Praag-Bratislava?
Lednice en het barokke kasteel in Valtice. Het park is een goed voorbeeld van de natuur-, historie- en exotiek-cultus in die tijd. Over het gehele complex liggen uiteenlopende romantische bouwwerken verspreid, die geen andere bestemming hebben, dan als een mooie aanvulling te dienen voor ritten per paard en uitstapjes in de natuur. We kunnen hier bijv. een ruïne van een middeleeuwse burcht ontwaren of een aquaduct uit de antieke tijd, een Turkse minaret en enkele andere monumentale bouwwerken, en dat midden op een weide in het bos.
Pálava
Omgeving:
kasteel Lednice
" Pálava – Een beschermd natuurgebied met een reeks cultuurhistorische monumenten. Burchten worden hier afgewisseld met witte rotsen en rijke flora. Vanaf enkele plaatsen heeft men een fraai uitzicht op een groot deel van Zuid-Moravië, nabijgelegen gebieden van Beneden-Oostenrijk en de Slowaakse Kleine Karpaten.
www.lednice.cz
" Dûviãky (Dívãí hrad) (Meisjesburcht) – De naam van de burcht is afkomstig uit de legende. Volgens deze legende stellen de drie rotsvormen vóór de burcht drie versteende meisjes voor. De burcht is in een langwerpige vorm gebouwd op de top van een onbegaanbare rots in het oosten van Pálava.
" Mikulov – Een historische stad met een barok kasteel, een goed bewaarde joodse wijk en vele kerkelijke monumenten. Op de heuvel achter de stad bevindt zich de bedevaartplaats Svat˘ Kopeãek (Heilige Heuvel), waarvan de top gesierd wordt door een pestkapel. Naar de kapel leidt een bedevaartspad.
" Dolní Vûstonice – De belangrijkste archeologische vindingsplaats op het gebied van de Tsjechische Republiek. In het jaar 1925 is hier een ongeveer 11 centimeter lang prehistorisch beeldje gevonden, de zgn. Venus van Vûstonice.
6.
Praha – Zelená Hora 138 km Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 1994
BEDEVAARTKERK VAN DE HEILIGE JOHANNES VAN NEPOMUK OP DE GROENE BERG
ZELENÁ HORA – Uit de hemel gevallen ster De bedevaartskerk van Sint Johannes uit Nepomuk op de Zelená Hora (Groene Berg) bij Îìár nad Sázavou is waarschijnlijk het belangrijkste barokbouwwerk op het grondgebied van de Tsjechische
Wist u " dat Jan BlaÏej Santini Aichl (1677-1723) geboren is als lid van de derde generatie van een in Praag gevestigd geslacht van Italiaanse metselaars en steenhouwers? Hij is de auteur van een aantal zeer opvallende bouwwerken. De bekendste zijn het kasteel Karlova Koruna in Chlumec nad Cidlinou, de kloosterkerk in Kladruby in WestTsjechië en de bedevaartskathedraal in Kfitiny bij Brno. " dat Jan van Nepomuk als de heilige van het biechtgeheim geëerd wordt? Volgens de legende verdronk hij in 1393 in de Moldau, omdat hij weigerde de koning te verraden, wat de koningin hem tijdens het biechten had toevertrouwd. De plaats, waar zijn lichaam uit de rivier is gehaald, wordt aangeduid met vijf sterren die als een wonder aan de hemel zijn verschenen. Verder wordt er verteld, dat er, toen na enkele honderden jaren zijn graf geopend werd, uit zijn schedel een rood stuk goed bewaard weefsel viel, dat door de artsen als een tong werd herkend. De wonderlijke bewaring van de tong diende als een van de bewijzen voor zijn heiligdom. In het jaar 1729 werd Johannes van Nepomuk op plechtige wijze heilig verklaard.
Republiek. De kerk is het werk van de geniale Praagse architect Jan BlaÏej Santini - Aichl, die in staat was om op een unieke wijze de barokke en de gotische architectuur met elkaar te verbinden.
Bedevaartkerk van de heilige Johannes van Nepomuk op de Groene Berg
De kerk is ingewijd ter ere van een van de geliefdste heiligen in de barokperiode in Midden-Europa, Johannes van Nepomuk. Het stervormige grondplan van de kerk en de afzonderlijke architectonische details van de ramen en de binnenversieringen zijn gerelateerd aan de attributen van de heilige. Dat zijn de vijfpuntige sterren en de tong, die als symbool van de zwijgzaamheid gezien wordt.
De initiator voor de bouw was de abt van het cisterciënzerklooster Vejmluva.
De
in
Îìár,
Václav
samenwerking
tussen
de bouwmeester en de architect was buitengewoon vruchtbaar. Santini is tevens de schepper van de verbouwing van het klooster en enkele andere kerken en kapellen in de omgeving van de stad.
Kasteel Zelená Hora
Omgeving:
Hooglanden
" Nové mûsto na Moravû – Een wintersportcentrum " Lipnice nad Sázavou – De ruïne van een gotische burcht. De adellijke burcht uit de eerste helft van de 14e eeuw is na een rampzalige
www.zamekzdar.cz
brand aan het eind van de 19e eeuw tot een verlaten ruïne vervallen. " Pern‰tejn – De adellijke burcht v Pern‰tejn is de mooiste burcht van Moravië. De burcht is een uniek bewijs van de organische metamorfose van een middeleeuwse vesting in een luxe zetel in renaissancistische stijl. Deze zetel is ontstaan in de eerste helft van de 13e eeuw en werd in de navolgende drie eeuwen uitgebreid en verbouwd.
7.
Praha – Kutná Hora 67 km Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 1995
HISTORISCH CENTRUM MET DE KATHEDRAAL VAN DE HEILIGE BARBARA EN DE KERK VAN DE MAAGD MARIA IN SEDLEC
KUTNÁ HORA – Zilverschat van het koninkrijk Kutná Hora wordt al in de tijd van de Middeleeuwen, toen hier zilvermijnen waren, de zilverschat van het Tsjechische koninkrijk genoemd. De stad biedt een uitzonderlijk mooi aanzien en heeft tot
Wist u " dat aan het eind van de 13de eeuw in de mijnen van Kutná Hora ongeveer een derde van de Europese zilverproductie plaatsvond? De zgn. Praagse gro‰ (groschen, munt) die van het zilver uit Kutná Hora gemaakt is, was een van de sterkste Europese valuta’s.
op heden veel van haar oorspronkelijke karakter behouden. De belangrijkste architectonische monumenten zijn de gotische St.-Barbarakathedraal, de Vla‰sk˘ dvÛr (Vla‰sk˘-binnenhof), waar de koninklijke munterij gevestigd was, en enkele herenhuizen. In het gebouw genaamd Hrádek, dat deel uitmaakt van de stadsmuren, is het mijnbouwmuseum gevestigd. Bij de expositie hoort een bezichtiging van de middeleeuwse zilvermijnen.
" dat hoewel de kathedraal van de heilige Barbara uit 1388 nooit volledig afgebouwd is, dit een van de grootste en mooiste gotische kathedralen in de Tsjechische Republiek is? In het interieur is een unieke galerie met laatgotische en renaissancistische wandschilderingen bewaard gebleven. " dat in het beenderhuis van Sedlec, waarvan het huidige aanzien uit de 19de eeuw stamt, van menselijke beenderen kandelaars, monstransen en luchters vervaardigd zijn, evenals het familiewapen van Schwarzenberg? Voor de versiering zijn de stoffelijke overschotten van meer dan dertigduizend mensen gebruikt. " dat de kloosterkerk van het klooster in Sedlec interessant is door een synthese van de gotische en de barokke architectuur? De vervallen middeleeuwse kerk is aan het begin van de 18de eeuw gereconstrueerd en verbouwd door de beroemde architect van de Tsjechische barok, Jan BlaÏej Santini-Aichl.
Kathedraal van de heilige Barbara
Van de andere monumenten verdient het barokke klooster van de heilige Ursula de aandacht, evenals een Jezuïtenbouwwerk en de kloosterkerk in het stadsdeel Sedlec. Bij het voormalige klooster behoort ook de unieke
" dat Kutná Hora 60 km ten oosten van Praag ligt? De plaats is goed te bereiken per auto en trein.
begraafplaatskapel, waarvan het interieur versierd is met duizenden menselijke schedels en beenderen.
Vla‰sk˘ dvÛr
Omgeving:
" Kolín – Historische stad met een imposante gotische kathedraal. De stad had vanaf de Middeleeuwen een grote Joodse gemeenschap. Het voormalige getto wordt tegenwoordig stapsgewijs gereconstrueerd.
" Podûbrady – Kuuroordstad. De geneeskrachtige bron is aan het begin van de twintigste eeuw ontdekt tijdens een zoektocht naar drinkwater op de binnenplaats van het kasteel. Hier worden hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk en rugaandoeningen behandeld. www.kutnahora.cz
" Sázava – Ruïne van het Benedictijnenklooster, dat in de 11de eeuw door de kluizenaar Prokop is opgericht. Het klooster was een belangrijk centrum van de Slavische liturgie.
" âesk˘ ·ternberk – Een van de oudste adellijke burchten. De rondleiding gaat langs vijftien kamers, die rijkelijk ingericht zijn door meubels, schilderijen en familieverzamelingen van de heren van ·ternberk.
" Îleby – Oorspronkelijke wachttoren uit de 11de eeuw. De toren is in de loop der eeuwen een aantal malen verbouwd. Het huidige aanzicht van het kasteel is het resultaat van een verbouwing in de 19de eeuw. De expositie bevat vele buitengewone objecten, zoals bijv. het kroningszwaard van keizer Ferdinand I.
8.
Praha – KromûfiíÏ 264 km Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 1998
AARTSBISCHOPPELIJK KASTEEL EN TUINEN
KROMù¤ÍÎ – Bloeiende tuin van Moravië Het dominante gebouw van de stad KromûfiíÏ is een vroegbarok kasteel met een groot park en een unieke Bloementuin. De streng symmetrische tuin met geometrisch aangelegde perken, een elegant
Wist u " dat in de jaren 1848-49 een vergadering op het kasteel plaatsvond, waar de eerste grondwet besproken werd? Het betrof de eerste parlementaire vergadering in de geschiedenis van de Habsburgse monarchie. Het bezoek aan de Vergaderzaal is onderdeel van de rondleiding.
achthoekig paviljoen in het midden en meer dan twee honderd meter lange arcades is het mooiste voorbeeld van een barokke tuin in Tsjechië.
" dat het kostbaarste schilderij dat U op het kasteel kunt zien, een laat werk van Titiaan is? Het heet Apollo en Marsyas. Het schilderij was lange tijd onderwerp van kunsthistorische geschillen. Tegenwoordig wordt het algemeen beschouwd als een van de meest opzienbarende werken van Titiaan. " dat de aartsbisschoppelijke wijnkelders van KromûfiíÏ als enige in Tsjechië miswijnen volgens de Vaticaanse norm produceren? De bezichtiging van de kelders kan worden gecombineerd met een wijnproeverij. Ook kunt U de wijn aanschaffen. " dat KromûfiíÏ ongeveer 50 km ten noordoosten van de grootste Moravische stad Brno ligt? De stad is goed te bereiken met de auto en per trein.
Bloeiende tuin
De stad KromûfiíÏ werd tot aan de nieuwe tijden door de kerk beheerd en het kasteel diende als zomerverblijf voor de bisschoppen van Olomouc. Wat de pracht en overdaad betreft, bleven de kerkheren zeker niet achter bij de aristocratie. Onmisbaar onderdeel van de representatieve zetel was in de barok ook de schilderijengalerie. In KromûfiiÏ kunnen we werken bekijken van vooraanstaande kunstenaars,
zoals
Titiaan,
Cranach,
Breughel of Van Dyck.
kasteel KromûfiíÏ
Omgeving:
Svat˘ Host˘n
" Chropynû – Jachtslot in laatrenaissancistische stijl. In het naburige dorp is de schilder Emil Filla geboren, de belangrijkste vertegenwoordiger van de Tsjechische avantgarde in het interbellum.
www.azz.cz
" Svat˘ Host˘n – Deze Maria-bedevaartsplaats behoort tot de meest bezochte Moravische plaatsen met een levende traditie. De Maagd Maria van Host˘n heeft volgens de legende in het jaar 1241 de inwoners beschermd tegen de aanval van de Mongolen.
" Velké Tû‰any – De windmolen in Velké Tû‰any is een belangrijk technisch monument. " Stfiílky – De unieke begraafplaats in barokke stijl met rijke beeldenversiering is een interessante getuige van de barokke mentaliteit.
9.
Praha – Litomy‰l 153 km Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 1999
Wist u " dat op het kasteel een classicistisch theater van het einde van de 18de eeuw met oorspronkelijke decoraties bewaard is gebleven? De auteur daarvan was de Weense meester Josef Platzer, die tevens de auteur is van de decors voor de Praagse première van Mozarts opera Don Giovanni.
KASTEEL
LITOMY·L – Kunst- en muziekstad Kasteel Litomy‰l is waarschijnlijk het mooiste kasteel van Oost-Tsjechië. De symbiose van stad en kasteel vormt een fraai moment in de geschiedenis van het Europese urbanisme. Het kasteel is gesticht op de plaats van een oudere burcht door Vratislav van Pern‰tejn in 1568. Niettegenstaande het feit dat er latere architectonische aanpassingen plaatsgevonden hebben, is het kasteel praktisch onaangetast gebleven en heeft hetzelfde aanzien als in de renaissance. De rijk versierde sgrafitto-facade is karakteristiek voor de Tsjechische bouwwerken uit de tijd van de renaissance.
" dat in het jaar 1994 op het kasteel een ontmoeting werd gehouden van de zeven MiddenEuropese presidenten en dat een jaar later de Spaanse koning Juan Carlos met zijn echtgenote het kasteel bezocht heeft? " dat in de tuinen van het kasteel Litomy‰l jaarlijks een traditionele jeugdfeest gehouden wordt, genaamd Majáles? Deze traditie stamt al uit de 19e eeuw. " dat de stad met het kasteel ongeveer 50 km ten zuidoosten van Hradec Králové ligt, de hoofdstad van de regio OostBohemen? De stad ligt aan de weg naar Svitavy en Brno en op 40 km afstand van Pardubice.
Kasteel Litomy‰l
De stad Litomy‰l is de geboorteplaats van de grote Tsjechische componist Bedfiich Smetana. In de bierbrouwerij van het kasteel kan zelfs de geboortekamer van de componist bezocht worden. Ook het traditionele muziekfestival, dat jaarlijks gehouden wordt op de binnenplaats van het kasteel, is naar Smetana genoemd.
Het kasteelbinnenhof is de plaats waar het traditionele festival Smetanova Litomy‰l plaatsvindt
Omgeving:
Moravská Tfiebová
" âastolovice – Deze oorspronkelijk middeleeuwse watervesting is in de 16de eeuw verbouwd tot kasteel. Bij het kasteel ligt een Engels park met witte en andere soorten herten.
www.litomysl.cz
" Nové Hrady – Het kasteel is in de eerste helft van de 18de eeuw gebouwd, en dat op een open veld. Zo is een van de meest karakteristieke bouwwerken in Tsjechië in de rococostijl ontstaan. Het kasteel wordt soms wel klein Schönbrunn genoemd.
" Moravská Tfiebová – Een kasteel uit de late renaissance met een bijzondere torenachtig voorgevel en arcades. In het kasteel bevindt zich een expositie van Nederlandse schilderkunst en wandkleden. In het nabijgelegen stadsmuseum is een interessante collectie van buiten-Europese kunst.
" Bouda – Een nonnenvesting, onderdeel van een vestingcomplex, dat voor de Tweede Wereldoorlog gebouwd is. De vesting Bouda bestaat uit vijf zelfstandige objecten, die diep in de grond met elkaar verbonden zijn door een gangen- en zalensysteem.
10.
Praha – Brno 200 km Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 2000
BRNO – Eeuwig jong klassiek De villa Tugendhat in Brno is het eerste monument van de moderne architectuur in Tsjechië en het vierde ter wereld, dat opgenomen is op de lijst van het culturele erfgoed van de UNESCO.
Wist u " dat Ludwig Mies van der Rohe (1886-1969) begin jaren 30 de
VILLA TUGENDHAT
directeur
was
van
Ongetwijfeld heeft deze villa het verdiend, omdat het hier gaat om een werkelijk klassiek werk uit de moderne wereldarchitectuur.
het
Bauhaus, de beroemde avantgardistische school? Na de komst van
nazi´s
is
hij
naar
de
Verenigde Staten geëmigreerd, waar hij in grote mate het gezicht van de naoorlogse Amerikaanse architectuur heeft bepaald. " dat vele avant-gardistische architecten in de jaren 30 de villa bekritiseerd hebben als een te duur en te weldadig voorkomend bouwwerk?
Ze
beargumenteerden,
dat
voor
hetzelfde geld moderne huizen gebouwd zouden kunnen worden voor meerdere gezinnen. " dat de villa maar enkele jaren als woonobject gediend heeft? Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog moest de familie Tugendhat
voor
de
nazi´s
vluchten. In de oorlog werd de
Villa Tugendhat
villa beschadigd en later voor andere doeleinden gebruikt. " dat in de tuin van de villa
De glazen villa is genoemd naar de opdrachtgevers van de bouw: de echtgenoten Tugendhat, en is het werk van de beroemde Duitse
in 1992 het verdrag over de
architect Ludwig Mies van der Rohe. Het is een uitstekend voorbeeld
verdeling van Tsjecho-Slowakije
van het concept van continuele woonruimte, die niet verdeeld wordt
in de Tsjechische en Slowaakse
door scherp omlijnde zones en ruimtes, maar waar de grens tussen
Republiek getekend werd?
binnen- en buitenruimte verdwijnt.
Het bouwwerk uit 1929-30 staat op een lichte helling boven de stad en is buitengewoon interessant, ook voor wat de constructie en technologie betreft. In het spaarzame, zelfs ascetische interieur is naast de elegante stoelen van Mies voornamelijk het gebruik van exotische houtsoorten en marmer opvallend. Kasteel ·pilberk
Omgeving:
Kathedraal van St. Pieter en Paulus
" Brno: Kasteel ·pilberk – Deze oorspronkelijk middeleeuwse burcht is in de 18e eeuw verbouwd tot een barokke vesting, waarvan een zeer gevreesde gevangenis werd gemaakt. De kazematten van deze vesting hebben een zeer slechte naam gekregen. Binnen de muren van de vesting hebben Franse soldaten, Italiaanse karabiniers en politieke activisten van alle uithoeken van de Habsburgse monarchie geleden.
" Brno: Oude Raadhuis – Laatgotisch raadhuis met rijk versierde voorportaal. Het is het werk van de steenhouwer meester Anton Pilgram, een van de bouwers www.olomouc.cz
van de St. Stefansdom in Wenen.
" Slavkov u Brna (Austerlitz) – Een belangrijk barok kasteel. In de omgeving hiervan werd in december 1805 de beroemde slag van de drie keizers gevoerd, waarin Napoleon de legers van de Russische tsaar en de Oostenrijkse keizer heeft verslagen.
" Moravsk˘ kras (Moravische karst) – Een wereldberoemde locatie met prachtige grotten en de Macocha-kloof. Vele grotten zijn voor de toeristen toegankelijk. " Velehrad – Een belangrijke bedevaartplaats. De traditie van Velehrad gaat terug tot de 9e eeuw, toen in Moravië de christelijke missionarissen, de gebroeders Cyrilus en Methodius, werkten. In april 1990 heeft de paus Johannes Paulus II voor de basiliek een mis geleid voor een half miljoen bedevaartgangers.
11.
Praha – Olomouc 239 km Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 2000
Wist u " dat in Olomouc in 1306 de laatste Tsjechische koning van de familie Pfiemyslovci, Wenceslas III, vermoord is? Deze moord is nooit opgehelderd.
ZUIL VAN DE HEILIGE DRIE-EENHEID
OLOMOUC – Hoofdstad van Moravië uit de baroktijd Olomouc, de zetel van de Moravische bisschoppen, tegenwoordig aartsbisschoppen, was al vanaf de middeleeuwen een belangrijk cultureel en administratief centrum. Van de betekenis van Olomouc getuigt ook het feit, dat deze stad na Praag het op één na grootste monumentenreservaat is. Belangrijke bouwwerken zijn bijv. het Pfiemyslidenpaleis, het barokke klooster Hradisko – het grootste premonstratenzerklooster in Europa – en de beschermde gotische kerk van St. Mofiic. Olomouc is echter voornamelijk op de lijst van de UNESCO gekomen wegens de meer dan dertig meter hoge zuil van de Heilige Drie-eenheid, een opzienbarend bewijs van barokke vroomheid.
" dat bij de kerk van St. Mofiic een monumentaal gotisch beeldhouwwerk staat, dat de Olijfberg uitbeeldt? De figuren van de biddende Christus en de slapende apostelen zijn bijzonder door de buitengewoon realistische uitbeelding ervan. " dat in het historische centrum van de stad zes barokke fonteinen zijn met beeldhouwversieringen? Het zijn de fontein van Caesar, Hercules, Jupiter, Mercurius, Neptunus en de fontein van Triton. " dat Olomouc aan de verbindingsweg (Brno –) Vy‰kov – Ostrava, ca. 300 km ten oosten van Praag ligt? Vanuit Praag is de stad het beste per trein te bereiken, omdat Olomouc aan de spoorwegverbinding Praag – Ostrava ligt.
Olomouc
De zuil is ontworpen voor de viering van de triomf van het christelijke geloof. De zuil is zo groot, dat er een ovale kapel in past. De gehele bouw heeft meer dan veertig jaar geduurd. De inwijding van de beelden vond plaats in aanwezigheid van keizerin Maria Theresia in 1754. De hoofdinitiator was de beeldhouwer en steenhouwer uit Olomouc Václav Rendere. Hij stierf echter nog voordat de bouw voltooid was.
Zuil van de Heilige Drie-eenheid
Omgeving:
Burcht Bouzov
" Bouzov – Een romantische neogotische burcht. De oudere burcht werd in de 19e eeuw verbouwd tot de burcht van vandaag met het doel om een soort geëdealiseerd museum te maken m.b.t. de reeds eindigende feodale tijd.
" Skaliãka – Windmolen van het Duitse soort. De molen maalde voor het laatst in 1966! Het interieur bevat de complete oorspronkelijke technologie www.olomouc.cz
voor het malen van meel en verschillende soorten graan. De apparatuur is nog steeds functioneel.
" Jeseníky – Rejvíz – In het natuurgebied Rejvíz, in het nabijgelegen gebergte Jeseníky, ligt het grootste moerasgebied van Moravië. Het gebied rond Mechové jezírko (Mosmeertje) heeft een speciale trieste sfeer en is wonderschoon.
" Svat˘ Kopeãek – Een belangrijke bedevaartplaats dichtbij Olomouc. De barokke kerk van het Bezoek van de Maagd Maria met de schilderachtige vormen van de uivormige torens domineert de wijde omgeving. In mei 1995 werd Svat˘ Kopeãek (de Heilige Heuvel) bezocht door paus Johannes Paulus II, die bij deze gelegenheid de kerk de eretitel basilica minor verleend heeft.
12.
Praha – Tfiebíã 161 km Opgenomen op de lijst van de UNESCO in 2003
VOORMALIGE JOODSE WIJK, JOODSE BEGRAAFPLAATS EN ROMEINS-GOTISCHE BASILIEK VAN ST. PROKOP
T¤EBÍâ – Plaats voor de ontmoeting van culturen Tfiebíã is een bijzonder goed bewaard gebleven bewijs van de honderden jaren durende samenleving van de christelijke en de joodse cultuur in de Europese steden. In de stad ligt de vrijwel compleet
Wist u " dat ook de ceremoniezaal uit het jaar 1903 deel uitmaakt van de joodse begraafplaats, en dat die een uniek bewaard interieur heeft, waar ook nu begrafenisceremonies naar oude traditie gehouden kunnen worden?
bewaarde joodse wijk Zámostí met meer dan 120 huizen. Tfiebíã is het eerste zelfstandige Joodse monument buiten Israël, dat opgenomen is door de UNESCO.
De benauwde ruimte van het getto en de steeds toenemende groei van het aantal inwoners leidde tot de bouw van een unieke wijk met een grote bebouwingsdichtheid, kromme straatjes, donkere plaatsen, doorgangen met bogen en romantische pleinen. De werkelijke parels zijn dan de beide oude synagogen. De indrukwekkende sfeer is ook te vinden op de joodse begraafplaats. Die telt 11 000 graven
" dat in het voormalige benedictijnerklooster het WestMoravische Museum gevestigd is met grote collecties van kerststallen, Moravische pijpen van tektiet en van de regionale cultuur?
en ongeveer 3 000 grafstenen. De oudste komt uit het jaar 1625.
" dat Tfiebíã in het schilderachtige landschap van het voorgebergte van het Boheems-Moravische Hoogland ligt, 60 km ten westen van de grootste Moravische stad Brno en 40 km ten zuidoosten van de hoofdstad van de regio Jihlava? Naar Praag is het 180 km, naar Wenen 140 km.
Portaal van de Romeins-gotische basiliek van de heilige Prokop
Het belangrijk christelijke monument is de kloosterbasiliek van de heilige Prokop uit de eerste helft van de 13de eeuw. Deze behoort tot de meest waardevolle Romeinse bouwwerken in Moravië. In kunstzinnig opzicht is voornamelijk de crypte zeer kostbaar, evenals het noordelijke portaal van de kerk met schitterende beeldhouwwerken.
Basiliek van de heilige Prokop en het voormalige benedictijnerklooster
Joodse wijk
Omgeving:
" Pfiibyslav – Het kasteel is gereconstrueerd als museum. Hier is een expositie van historische brandslangen en een tentoonstelling over de Hussietenbeweging te bezichtigen. Bij de aanval op de burcht van Pfiibyslav in 1424 is de belangrijke aanvoerder van de Husieten Jan ÎiÏka van Trocnov om het leven gekomen.
" Vranov nad Dyjí – Het mooiste barokke Moravische kasteel. De architect van de verbouwing van de oorspronkelijk middeleeuwse burcht was de beroemde Weense architect Johannes Bernard Fischer von Erlach.
" Jaromûfiice nad Rokytnou – Een monumentale barokke residentie, een van de meest omvangrijke in Europa. Het kasteel is omringd door parwww.trebic.cz
ken in de Frans-Engelse stijl, met stenen bankjes en zandstenen sculpturen.
" Mohelno – Hadcová-steppe – Een natuurreservaat voor warmteminnende planten en diersoorten die gebonden zijn aan steensoorten met een hoog cadmiumgehalte. In dit gebied rond de Mohelno werden meer dan zestig nieuwe plant- en diersoorten beschreven. Door het reservaat lopen twee educatieve paden – de voorjaarsroute van 3,5 km en de najaarsroute van 4 km.
" Dukovany – Kerncentrale. De bezoekers hebben de mogelijkheid om veel informatie te krijgen, niet slechts over de kerncentrale zelf, maar ook over het gebruik van kernenergie en energie in het algemeen.
1.
UNIEK BOUWWERK
JE·TùD – Ruimteschip boven op de berg Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
Het hotel-restaurant boven op de berg Je‰tûd betreft een uniek bouwwerk. Het werd gerealiseerd
Wist u
in de tweede helft van de jaren zestig van de vorige eeuw naar een project van architect Karel Hubáãek
"
dat de bouw van het nieuwe hotel
en de staticus Zdenûk Tatrman. Door de gedurfdheid van de constructie en de architectonische uitstraling
begonnen is in 1965 en beëindigd
heeft de toren al snel belangstelling gewekt, en dat niet alleen in het land zelf, maar ook in het buitenland.
op 21-9-1973? Toen is de exploitatie
Hubáãek heeft daar van de Internationale Unie van Architecten de Perretprijs voor ontvangen.
van restaurant en hotel begonnen. Het nieuwe hotel heeft drie sterren en een capaciteit van drie appartementen
Het bouwwerk behoort tot de fraaiste voorbeelden van de architectuur uit die periode in het kader
en elf tweepersoonskamers. De totale
van gehumaniseerde techniek. De vorm en de gecultiveerde technische aspecten van alle details
capaciteit is ongeveer 55 bedden plus 20 bijzetbedden.
wekken de indruk van een sciencefiction-wereld op. Het bouwwerk past echter op een bijzondere wijze in de context van het landschap door de aansluiting van de elegante, aërodynamische toren op de kegelvormige top van de berg Je‰tûd. In de verbinding van de techniek met de aandacht voor de natuurlijke omgeving neemt dit werk in de gehele Tsjechische en Midden-Europese architectuur van die periode een bijzondere plaats in.
2.
BETLEHEM VAN BRAUN
HET BETHLEHEM VAN BRAUN – Barokke beelden in het bos Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
Barokke beelden in de natuur tussen DvÛr Králové en Kuks. De unieke galerie in de natuur is opgericht in de
Wist u
jaren 1723-1732 naar een idee van graaf F.A. ·pork. Het gaat hier om een groot complex van beeldhouwwerken
" Vanaf
die de deugden en ondeugden weergeven, en in een nabij gelegen bos om een galerie van monumentale beeld-
1 januari 2002 het Bethlehem van Braun opgenomen is bij de nationale culturele monumenten van de Tsjechische Republiek?
" dat MatyበBraun (1684-1738), een belangrijke barokke beeldhouwer, de schepper van o.a. het beroemde beeld van de heilige Luitgarda op de Karelsbrug in Praag is?
houwwerken die grotendeels in de rotsen uitgehouwen zijn.
De benaming Bethlehem is in de tijd gewoon geworden voor het grootste deel van het gehele complex. Dit deel beeldt scènes van Nieuwe Testament uit, zoals de Komst van de Koningen, Het Knielen van de Herders en Geboorte des Heren. De auteurs van deze omvangrijke werken zijn de beeldhouwer MatyበBernard Braun en zijn leerlingen. Het complex is niet alleen het belangrijkste werk van Braun, maar ook een uniek beeldhouwwerk, een van interessantste en meest gewaardeerde barokke monumenten.
3.
COMPLEX VAN DE MIJN HLUBINA
MIJNGEBIED VÍTKOVICE – Herinnering aan de stoommachine Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
Complex van de mijn Hlubina, de cokesfabriek en de hoogoven van de ijzerfabriek Vítkovice. Vanwege
Wist u
de buitengewone monumentale waarde zijn deze objecten en technische installaties tot Nationaal Cultuurmonument
" dat de waarde van de mijngebieden bij Vítkovice in de technologie gelegen is? (Het gaat om een unieke wijze van aaneensluiting van het gehele productieproces van steenkoolwinning tot aan ijzerproductie, vanaf de oprichting tot aan de sluiting in 1998). Ook gaat het om de afzonderlijke technische voorzieningen en objecten. Het is een uniek monument, ook voor wat het karakteristieke stadspanorama en de uitzonderlijke omgeving ervan betreft, dat de sfeer van een “stad van staal ” ademt.
uitgeroepen. De directe omgeving ervan, evenals de uitzichtcorridors zijn als beschermde zone aangemerkt.
De ijzerfabriek Vítkovice is opgericht in 1828 op de plaats waar zich tegenwoordig hoogovens bevinden, om ruimer gebruik te maken van de steenkool uit Ostrava. Als doel werd de bouw van de spoorweg uit Wenen naar de zoutmijnen in Polen aangemerkt. Voor de bouw van de spoorweg zou de ijzerfabriek de benodigde rails leveren. In 1832 werd de staalproductie opgestart en in 1836 werd de hoogoven in werking gezet. Beide installaties zijn gebaseerd op het gebruik van steenkool als brandstof en ze waren toentertijd de eerste in de gehele Habsburgse monarchie. Met het doel om de steenkoolwinning zo dicht mogelijk bij het grootste verbruik ervan te plaatsen, is in 1852 in de buurt van de hoogovens begonnen met de aanleg van de mijn Hlubina. Na de voltooiing daarvan was de gehele technologische stroom van steenkoolwinning tot aan ijzerproductie op elkaar aangesloten. De geleidelijke ontwikkeling en de uitstekende productiecontinuïteit hebben na de stopzetting ervan in 1998 een uniek architectonisch en technisch overzicht van verschillende periodes opgeleverd.
4.
RENAISSANCEHUIZEN
RENAISSANCEHUIZEN IN SLAVONICE – Stad aan de grens Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
Wist u " dat in de jaren 50 van de 20e eeuw de restauratiewerkzaamheden begonnen zijn? " dat onder een groot deel van de huizen op het Lagere en het Bovenste plein van de stad Slavonice een groot en ingewikkeld middeleeuws gangensysteem ligt, dat nog niet volledig in kaart is gebracht?
In het jaar 1961 is de stad een stedelijk monumentenreservaat geworden. Het monumentenreservaat Slavonice, de renaissanceparel van Zuidwest-Moravië, ligt in het romantische landschap van het Boheems-Moravische hoogland op het kruispunt van Bohemen, Moravië en Oostenrijk. De oorspronkelijke nederzetting is ontstaan aan het eind van de 12e eeuw. De oudste aantekening komt uit het jaar 1260.
De historische kern van de stad is bewaard gebleven als een langwerpige vorm met twee pleinen, waartussen de kathedraal van Maagd Maria Hemelvaart staat, evenals een dominante stadstoren. Een groot deel van de stadswallen is bewaard gebleven, waarvan twee van de drie poorten. In de 16e eeuw, toen de stad een grote economische bloei doormaakte, zijn praktisch alle huizen op beide pleinen verbouwd in de vorm zoals wij die tegenwoordig kennen. Er zijn hier unieke keldergewelven, kamers met wandschilderingen, voorgevels van huizen met karakteristieke delen uit de Italiaanse renaissance, vaak met rijke sgraffitoversieringen, waar naast eenvoudige motieven ook ingewikkelde figuratieve motieven te vinden zijn. Slavonice is als geheel een goed voorbeeld van een tamelijk intact gebleven laatgotische stad met renaissancistische elementen.
5.
VESTING
VESTING TEREZÍN – Voor de poort van het getto Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
De stad is in 1992 uitgeroepen tot stedelijk monumentenreservaat De vesting is gesticht door de keizer Josef II in het
Wist u
jaar 1780. De bouw van de vesting met de totale oppervlakte van 398 hectaren duurde ca. 10 jaar. De stroom van de
" dat Terezín gebouwd is als
rivier Ohfie is rechtgezet en er werd een nieuwe bedding aangelegd met een lengte van 4 km. De totale oppervlakte
vestingstad en dat om die reden een groot deel van de gebouwen verbonden is door een uitgestrekte ondergronds gangenstelsel met een totale lengte van 30 km?
van de vestingmuren is 67 ha en de overige 158 hectares vormen vier diepe gebieden, die onder water gezet kunnen
"
dat vijf fabrieken elke jaar ongeveer twintig miljoen bakstenen moesten produceren.
dat in de Tweede Wereldoorlog de vesting gebruikt is als de gevangenis van de Gestapo in Praag? De stad is tijdens de oorlog door de oorspronkelijke bewoners geheel verlaten en de nazi’s hebben hier in 1942 een joods getto aangelegd.
worden. De oostkant van de stad (tussen de kerk en de Nieuwe Ohfie) is op een modderig gebied gebouwd, op houten palen en roosters met stenen vullingen. Voor de bouw van Terezín zijn zoveel bakstenen nodig geweest,
In juni 1790, nog geen 11 jaar na het leggen van de eerste bouwsteen, werd de vesting in aanwezigheid van de hoofdprojectant van Terezín, generaal vorst Klement Pellegrini, tot een vesting uitgeroepen, die in staat was om de strijd aan te gaan.Wat betreft de bouw en de tactiek behoort de vesting Terezín tot de meest volmaakte fortificatiebouwwerken ter wereld en vertegenwoordigt van de vestingwerken tegen het eind van de 18e eeuw. De vesting heeft drie delen: een hoofdgedeelte (de stad) – ligt aan de linkeroever van de rivier Ohfie, de Kleine vesting – aan de rechteroever van de top Ohfie richting Praag en daartussen een bewaakte ruimte.
6.
BURCHTEN VAN GROOT-MORAVIË KUUROORD
MIKULâICE – Herinneringen aan een lang geleden vergaan rÿk Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
In het jaar 1999 genoteerd als Nationaal Cultuurmonument
Wist u " dat er in hat vingplaatscomplex nu een vaste exposite is, en dat rondleidingen gehouden worden?
Vanuit historisch oogpunt is Mikulãice een belangrijke archeologische vindplaats van een Slavische vesting uit de 9e eeuw van onze jaartelling, d.w.z. uit de tijd van het Groot-Moravische. De burcht is gebouwd op de plaats van een Slavische nederzetting uit de 6e en de 7e eeuw met de oppervlakte van ca. 6 ha., omringd door een voorburcht en enkele beveiligde nederzettingen. De archeologische werken zijn hier in het jaar 1954 begonnen door de archeoloog Josef Poulík. De resten van het paleis en van 11 (12) kerken werden geleidelijk ontmanteld. Hier zijn Byzantijnse, Adriatische en de westerse invloeden merkbaar.
7.
GOTISCHE BURCHT KARL·TEJN
KARL·TEJN – Middeleeuws hart van het koninkrijk Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
Karl‰tejn is een gotische burcht, die gebouwd werd door de Tsjechische koning en roomse keizer Karel IV tussen 1348
Wist u
en 1355, en neemt onder de Tsjechische burchten een unieke positie in. De burcht is niet bedoeld als administratief
" dat Karl‰tejn als allereerste
centrum van het koninkrijk of als koningszetel, maar is van begin af aan bedoeld als bewaarplaats voor de kroonjuwelen,
genomineerd is als monument voor
die hier ook op kleine onderbrekingen na bijna 200 jaar lang bewaard werden.
de UNESCO? De nominatie is echter stopgezet wegens verbouwing van de burcht.
De Kapel van het Heilige Kruis (de grootste ter wereld) met de oorspronkelijke wandversieringen uit de 14de eeuw – 129 schilderijen van de "hofschilder" van Karel IV, meester Theodoricus, is een unieke galerie met gotische schilderingen, die tot heden bewaard zijn gebleven. Op deze schilderijen zijn de leden van "het leger des hemels" afgebeeld (ideële, dus min of meer getrouwe portretten van heiligen, heilige pausen en bisschoppen, ridders van het leger uit Thebe, heilige heersers en kerkelijke leraren). De kapel bevat verder de grootste portrettengalerie van Tsjechische koningen in Tsjechië en een replica van de Kroon van de heilige Wenceslas. De wanden en het plafond zijn bedekt met gouden versieringen met halfedelstenen en glazen versieringen van Venetiaans glas in de vorm van de sterrenhemel. Het is niet verwonderlijk dat de kroniekschrijvers uit de tijd van Karel IV schreven, dat er nergens ter wereld een kapel is, die zo mooi is als deze.
8.
PAPIERFABRIEK
VELKÉ LOSINY – Eeuwen op papier Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
De papierfabriek in Velké Losiny is opgericht door de familie Îerotín in 1596. Het is een uniek monument met
Wist u
een 400 – jarige traditie. De fabriek werkt praktisch zonder onderbreking vanaf haar oprichting. Het is de oud-
" dat de fabriek gevormd wordt door
ste nog functionerende papiermanufactuur in Tsjechië en in Midden-Europa. De handmatige papierproductie
een complex van acht barokke en classicistische gebouwen met een papiermanufactuur? In het jaar 1987 is in een van de objecten een papierproductiemuseum geopend – het Museum voor Handgeschept Papier. Jaarlijks wordt het museum bezocht door ca. 45 000 toeristen.
is duurder, maar kwalitatief veel beter en is tot op heden behouden gebleven. De productietechnologie is vanaf de invoering ervan in de 13e eeuw tot in de 19e eeuw vrijwel ongewijzigd gebleven.
Dat de papierfabriek tijden van voor- en tegenspoed gekend heeft? De komst van de moderne machinetechnologie voor fabricage van papier betekende een sterke productiedaling, soms zelfs met een derde deel. Aan het einde van de jaren 70 van de 19e eeuw is het gebruik van handgeschept papier vanwege de kwaliteiten ervan in de farmacie, de chemie en de levensmiddelenindustrie geïntroduceerd. Op dit gebied zijn de producten uit Losiny wereldberoemd geworden. In de vakpers en op internationale tentoonstellingen is er aandacht aan gewijd (1881 – gouden medaille in Melbourne, 1913 – gouden medaille in Wenen). In de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw heeft de productie van handgeschept papier een opleving gekend. Al in die tijd was het uniek om op dergelijke wijze te produceren. In 1933 was dit de laatste papierfabriek in het toenmalige Tsjecho-Slowakije, waar handgeschept papier werd vervaardigd.
9.
KUUROORD
LUHAâOVICE – Jugendstil-kuuroord in de schaduw van de bergen Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
Wist u " dat Luhaãovice het grootste Moravische kuuroord is met een lange traditie betreffende de genezing van de luchtwegen, darmen, diabetes en het bewegingsapparaat? Het kuuroord werd beroemd door de natuurlijke geneeskrachtig bronnen, de gunstige klimatologische omstandigheden en de aangename omgeving, waar natuurschoon samengaat met een karakteristieke architectuur.
De schilderachtige stad Luhaãovice ligt in Zuid Moravië, ongeveer 20 km ten zuidoosten van Zlín. Het kuuroord Luhaãovice dankt zijn roem niet alleen aan de 300-jarige traditie van de geneeskrachtige verblijven, de betoverende architectuur van de kuuroordsanatoria, de goed verzorgde parken en de pracht van de omliggende natuur, maar voornamelijk aan de geneeskrachtige bronnen.
Aan het begin van de vorige eeuw is het kleine en onbelangrijke kuuroord verkocht door de adellijke familie Serényi en werd het eigendom van een naamloze vennootschap onder leiding van vooruitstrevende arts MUDr. Franti‰ek Vesel˘. Het comfortabele kuuroord werd vervolgens getooid door de kunst van de architect Du‰an Jurkoviã, die door MUDr. Vesel˘ uitgenodigd werd om mee te werken aan de vormgeving van de stad. Jurkoviã heeft in zijn sanatoriaprojecten volksarchitectuurelementen in de Jugendstil verwerkt. De mooiste werken van de moderne architektuur zijn het JurkoviãÛv dÛm (het huis van Jurkoviã)(vroegere van Jan), de villa Chaloupka, het Sluneãní láznû (Zonnensanatorium), het Vodoléãebn˘ ústav (Watergeneeskundig Instituut), Jestfiábí, het Slovensk˘ dom (Slowaakse Huis) en de Slovenská búda (Slowaakse Hut). Jurkoviã heeft tevens het urbanisme van het kuuroord en een nieuw regulatieplan uitgewerkt.
10.
MEREN
MERENGEBIED ROND T¤EBO≈ – Tussen meren en karper Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
Dankzij de buitengewone cultuurhistorische betekenis van dit technische monument is het complex uitgeroepen tot nationaal cultuurmonument en de historische kern van de stad tot stedelijk monumentenreservaat
Wist u " dat de meren van TfieboÀ een erfenis zijn, die tijdens de gehele bestaansduur ervan een functionele eenheid gevormd heeft en nog vormt, en vele waterhuishoudkundige en landschapsvormingsaspecten bezit? De esthetische uitwerking in het landschap is buitengewoon bijzonder.
De locatie betreft een uniek merencomplex als technisch monument, dat door de historie en de directe ligging ervan gebonden is aan de stad TfieboÀ. De historische stadskern maakt om die reden dan ook deel uit van de nominatie. De nominatie betreft de groep meren als technische monumenten – de twee grootste in de nabijheid van de stad TfieboÀ zijn RoÏmberk en Svût. Verder zijn er twee kunstmatige waterwerken die de functie van het merensysteem in de omgeving van TfieboÀ bepalen – Zlatá stoka en Nová fieka. De historische stadskern van TfieboÀ is hier als voorbeeld van het stadstype opgenomen, dat in historisch, politiek en economisch opzicht verbonden is aan het fenomeen van de merenbouw en de zoetwaterviskwekerijen in deze kunstmatig aangelegde waterreservoirs.
11.
ROTSFORMATIES
Kandidaat voor de lijst van de UNESCO
ROTSFORMATIES IN âESK¯ RÁJ – Zandstenen labyrint tussen de rotsen
Wist u
Dit is het eerste Tsjechische natuurmonument, dat officieel in aanmerking komt voor opname op de prestigieuze lijst van het werelderfgoed van de UNESCO.
" dat tien van de rotsformaties voor bescherming in aanmerking komen? Ze
hebben
een
totaaloppervlak
âesk˘ ráj (Boheems paradijs) ligt in het midden van de Jiãínská-heuvelgebied, ongeveer honderd kilometer ten
van 17,05 km2: Hruboskalské rotsformatie
noordoosten van Praag. Dit gebied ligt op de grens van drie regio’s: Midden-Tsjechië, Liberec en Hradec Králové.
(4,24 km2) met tientallen imposante
Volgens vergelijkende onderzoeken zijn de rotsformaties van âesk˘ ráj niet alleen in Tsjechië uniek, maar ook in de
rotstorens die een hoogte van 80-90 meter
wereld, en betreft het het meest volledige voorbeeld van het zgn. zandsteenfenomeen van de gematigde zone en de
bereiken; Klokoãské en Betlémské-rotsen (2,09 km2), waar in de rotsgebieden
combinatie van levende en niet-levende natuurelementen.
van zandsteen ca. 300 rotsen van alle basistypes aanwezig zijn; Kozákov
In het gehele gebied van de rotsformaties zijn vele informatieve toeristische paden. De waarde van het gebied is ook
(0,70 km2), een beroemde vindplaats voor
gegeven door de unieke combinatie van natuurfenomenen, architectuurmonumenten en volksbouwwerken, waarvan
edelstenen en een uniek zandsteengebied. De scheef gelegen zandsteenplaten vormen de basis voor het ontstaan van unieke rotsvormen – in het zgn. Maandal (Mûsíãní údolí) komen twee rotsreeksen samen en vormen onderaan een cañon, terwijl ze aan de bovenkant enkele honderden meters van elkaar liggen; Kozlov – Chlum (0,45 km2) met unieke natuurvormen zoals de breuk in de rots, op ongeveer de helft van de noordkant van de rug; Prachovské skály (2,40 km2) met diepe gleuven, dalen en afgronden – de rotsformaties met de hoge rotstorens zijn uniek; Pfiíhrazské skály (5,01 km2), waarvan voornamelijk de zgn. Drábské Svûtniãky in het noorden een reeks rotsen met scherpe randen, torens en hoge dalwanden vormen; en de rotsformatie Apolena (0,28 km2), bekroond met de twee vulkaanachtige schoorstenen
van
Trosky
(488
m).
Het betreft de belangrijkste locatie voor wat het
leven
van
vleermuizen
betreft;
Dal Plakánek (0,81 km2), Suché skály (0,13 km2) a Sokol (0,95 km2 ), met in het wild groeiende orchideeën.
de betekenis tot ver over de grenzen van de Tsjechische Republiek reikt.
