LIMBURG
LIMBURG
VLAANDEREN INNOVATIEVALLEI
ID
Zes weken lang plaatst Trends verrassende ondernemingen in Vlaanderen en Brussel in de kijker. Stuk voor stuk zijn het interessante ontdekkingen die benadrukken hoeveel ondernemerschap en innovatie Vlaanderen biedt. WOLFGANG RIEPL, FOTOGRAFIE THOMAS DE BOEVER
140
bedrijven stelden zich kandidaat voor de derde editie van de Trends Business Tour. Trends selecteerde, samen met een eminente jury, vijf bedrijven per provincie. Het belangrijkste criterium was innovatie, gekoppeld aan gezonde groei. Welke bedrijven werken aan vernieuwing en kunnen hun spraakmakende innovaties vol toegevoegde
waarde ook wereldwijd in de markt plaatsen? En hoe duurzaam zijn die innovaties? Een jury met het revisoren- en advieskantoor BDO, de waakhond in duurzaamheid Business & Society, de financiële databank B-Finance, het agentschap Flanders DC (creativiteit en ondernemerschap), de bank ING, het Brussels Instituut voor Onderzoek en Innovatie
Innoviris, IWT (het Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie), en de redactie van Trends namen de kandidaturen onder de loep. In de volgende zes weken stellen we telkens vijf markante, verfrissende en verrassende bedrijven uit de Vlaamse provincies en het Brussels Gewest voor. z DEZE WEEK: LIMBURG VOLGENDE WEEK: BRUSSEL WWW.TRENDS.BE | 20 NOVEMBER 2014 79
LIMBURG
CEGEKA
FLEXIBILITEIT ALS KERNACTIVITEIT
Cegeka weet zich snel aan te passen aan veranderende marktomstandigheden. Dat noemt het de sleutel tot zijn succes. Het biedt die ervaring nu ook aan zijn klanten aan. Met omzetgroei als gevolg. WOUTER TEMMERMAN
CEGEKA In duizend euro Omzet Bedrijfsresultaat Nettoresultaat Solvabiliteit (in %) Aantal werknemers
Bron: Nationale Bank
2013
2012
2011
121.799 110.077 90.655 3854 4324 3653 805 1579 1639 28 30 34 521 520 422
M
et zijn omzetsprong van 48 miljoen euro in 2010 naar 121 miljoen in 2013 is Cegeka een van de opvallende groeibedrijven in Vlaanderen. De Limburgse onderneming biedt een brede waaier aan informaticadiensten aan: van strategisch advies, over softwarediensten, tot de implementatie en het beheer van informatica. Een initiatief dat in Cegeka het voorbije jaar een versnelling hoger schakelde, is de opleiding en begeleiding van bedrijven rond het thema agility. Die term staat vrij vertaald voor flexibiliteit of aanpassingsvermogen, maar in de managementliteratuur dekt die vlag een breder spectrum aan ladingen. Agility helpt bedrijven hun werkwijze te veranderen, zodat ze sneller kunnen inspelen op nieuwe uitdagingen of bedreigingen. Johan Lybaert, business development director applications bij Cegeka, vergelijkt het met de oude manier van werken. “Bij bedrijven gold het watervalmodel met zijn uitgebreide analysefase jarenlang als standaard. Agility is een methode
80 20 NOVEMBER 2014 | WWW.TRENDS.BE
JOHAN LYBAERT “Voor 2015 verwachten we dat de omzet uit die diensten nog eens met een vijfde zal stijgen.”
waarbij projecten snel uit de startblokken schieten, maar waarbij de klanten tegelijk toch voldoende flexibiliteit hebben om bij te sturen.” Lybaert geeft de grootbanken als voorbeeld. Daar nam het voorbereidingswerk om nieuwe software in te voeren vaak tot anderhalf jaar in beslag. Met de agilitymethodiek kunnen ze softwaretrajecten in drie tot zes maanden afronden.
Weg uit de informaticacocon Cegeka hanteert de methode al tien jaar om zijn aanpassingsvermogen op niveau te houden. “Dat vullen we dan verder aan met onze praktijken rond projectopvolging, analyse, ontwikkeling, testen, rap-
Cegeka biedt sleutel tot eigen managementsucces aan als dienst voor klanten.
portering, of veranderingsmanagement.” Sporadisch paste Cegeka de eigen ervaring ook al toe bij klanten. Eind 2013 steeg de vraag sterk. Daarom vormde Cegeka een apart team dat rondleidingen geeft aan de klanten om hun de impact van agility op Cegeka te tonen. Het initiatief kreeg de naam Agility in the Core en een eigen dienstenmodel. Cegeka zoekt pijnpunten in klanten-bedrijven, geeft opleiding en begeleiding, maar klanten kunnen ook Cegeka-medewerkers volledig inhuren. Het team telt intussen dertig mensen en tekent dit jaar voor 2 miljoen euro extra omzet. Op de klantenlijst staan onder andere ING, KBC en Lease Plan. “Voor 2015 verwachten we dat de omzet uit die diensten nog eens met een vijfde zal stijgen”, zegt Johan Lybaert. Cegeka hoopt die stijging niet enkel en alleen te realiseren met coaching en training van IT-diensten. Het biedt nu al opleidingen voor bijvoorbeeld marketingteams aan. “Op die manier willen we onze consultancyactiviteiten uitbouwen en ons bij onze klanten profileren.” z
CIRCUIT ZOLDER/TERLAMEN
STEUNEN OP VIER POTEN
Het racecircuit van Zolder biedt veel meer dan ronkende motoren en de geur van benzine. Met ‘Wereld op Wielen’ werkt Circuit Zolder aan een duurzame diversificatie van het aanbod. ROEL VAN ESPEN
H
et circuit van Zolder heeft zijn aanbod sterk verruimd. “Dat is het gevolg van een drastische herpositionering die we sinds 2013 doorvoeren”, zegt Thierry Deflandre. Hij is algemeen directeur van de vzw Terlamen, die het circuit uitbaat. “Auto- en motorracen is nog altijd onze kernactiviteit, maar de negatieve resultaten in 2010 en 2011 maakten duidelijk dat ze het circuit geen duurzame overlevingskansen kunnen bieden.” Daarom werd het circuit omgevormd tot een multidisciplinaire belevings-, leeren testomgeving voor een breed publiek. Onder de overkoepelende vlag ‘Wereld op Wielen’ steunt het circuit nu op vier pijlers. “De meest gevorderde pijler is alles rond fietsen. Die vertegenwoordigt al 10 procent van onze omzet. Sinds enkele jaren organiseren we bijvoorbeeld avondfietsen en tal van BMX-activitei-
ten. Dankzij de investeringen in een crossparcours konden we zelfs de Europese en wereldkampioenschappen naar Zolder halen. Daarnaast heeft Marc Wau-
“Fietsen vertegenwoordigt al 10 procent van onze omzet” VZW TERLAMEN
Bron: Trends Top
In duizend euro
2013
2012
Omzet Bedrijfsresultaat Resultaat boekjaar Solvabiliteit (in %) Personeel
4988 377 151 62 10
4938 168 189 58 12
2011 4987 -154 -317 58 12
ters (geletruidrager in de Ronde van Frankrijk in 2001, nvdr) hier een Limburgse afdeling van de Vlaamse Wielerschool uitgebouwd. En eind volgend jaar bouwen we een overdekte wielerbaan.”
Tesla’s in Zolder Een tweede pijler van Circuit Zolder is opleiding en scholing. De mediazaal van het complex is omgebouwd tot een congrescentrum. “Samen met de Provincie Limburg en een privé-investeerder denken we ook na over een rijvaardigheidscentrum”, zegt Thierry Deflandre. “Daar zouden particulieren, maar ook politiemensen, brandweerlui en ambulanciers hun voertuigen beter kunnen leren beheersen.” De derde pijler is toerisme. In samenwerking met Toerisme Limburg organiseert Circuit Zolder allerlei doe-activiteiten in de regio. De vierde pijler focust op elektrische voertuigen. Met een crossdomein voor elektrische motoren en een partner die Tesla’s een laadinfrastructuur op het circuit aanbiedt, zijn de eerste stappen gedaan. “De herpositionering van Circuit Zolder tot een ‘Wereld op Wielen’ moet op termijn een breed maatschappelijk draagvlak creëren met activiteiten voor alle leeftijden”, besluit Deflandre. “Dat vergde innovatieve inspanningen. Niet alleen in ons productaanbod en de serviceaanpak, maar ook bij onze businessprocessen en vooral in onze organisatie.” z
THIERRY DEFLANDRE “Auto- en motorracen is nog altijd onze kernactiviteit, maar deze activiteiten kunnen het circuit geen duurzame overlevingskansen bieden.” WWW.TRENDS.BE | 20 NOVEMBER 2014 81
LIMBURG
DAW BELGIUM
ISOLATIE IN DE VERF GEZET
DAW Belgium uit Heusden-Zolder verdeelt al 45 jaar verfproducten, thermische gevelisolatie en chemische bouwproducten voor professionelen. Die mikken stuk voor stuk op doorgedreven duurzaamheid. ROEL VAN ESPEN
DAW BELGIUM
Bron: Trends Top
In duizend euro
2013
Omzet Bedrijfsresultaat Resultaat boekjaar Solvabiliteit (in %) Personeel
14.193 1647 1036 68 25
2012
2011
13.032 11.307 1178 1290 658 754 64 67 24 24
40
procent van het energieverbruik in Europa gaat naar het verwarmen en koelen van gebouwen. Slecht geïsoleerde gebouwen zijn de grootste boosdoeners. De thermische gevelisolatie van DAW Belgium biedt een praktische en duurzame oplossing voor dat probleem. Als dochter van de Duitse DAW Groep is het Limburgse familiebedrijf sinds 1969 actief in België. De producten worden via professionele dealers verkocht onder de merknaam Caparol. “Bij de renovatie van een woning zijn de isolatiemogelijkheden doorgaans beperkt”, duidt managing director Lode Broeders. “De binnenruimte is veelal klein, en vaak volstaat het vullen van spouwmuren niet.” “Thermische gevelisolatie biedt dan een oplossing, want die wordt aan de buitenkant van de woning geplaatst. Op die manier blijft de ruimte binnenin gespaard. Het product is beschikbaar in verschillende kleuren, en de afwerkingsmogelijkheden zijn erg ruim. Zelfs op plaat-
82 20 NOVEMBER 2014 | WWW.TRENDS.BE
LODE BROEDERS “Met thermische gevelisolatie blijft de ruimte in de woning gespaard.”
sen waar het risico op beschadiging groot is, biedt onze gevelisolatie voldoende zekerheid. Dankzij de duurzame carbonvezels in de wapeningspleister is die zeer goed beschermd tegen thermische schokken en mechanische belasting. De weerbestendige buitenzijde is bovendien opgewassen tegen vervuiling, algen en schimmels. Dat is het resultaat van onze gepatenteerde technologie.”
Gepatenteerde isolatieplaat De moedermaatschappij DAW SE bestaat al sinds 1895. De Duitse groep is
“De markt van gevelisolatie groeide de jongste jaren telkens meer dan tien procent”
vertegenwoordigd in meer dan veertig landen en telt bijna dertig productiesites. Van de 5600 werknemers zijn 3500 mensen tewerkgesteld in eigen land. Daar is DAW SE marktleider, net zoals in Oostenrijk en Turkije. In de Belgische gevelisolatiemarkt is DAW Belgium de tweede grootste speler. “De markt voor verven en lakken lijdt hier al enkele jaren onder de crisis”, zucht Broeders. “Maar de markt van gevelisolatie groeide de jongste jaren telkens meer dan 10 procent. De verdere ontwikkeling zal de komende jaren mee beïnvloed worden door mogelijke subsidies en fiscale voordelen.” DAW Belgium onderhoudt nauwe contacten met het onderzoeks- en testinstituut van het Duitse moederbedrijf. Zo kan het inspelen op de behoeften van de Belgische markt. “Een voorbeeld is onze ‘Dalmatiër’-isolatieplaat, die tot 20 procent beter isoleert”, illustreert Broeders. “Dit voordeel kan op twee manieren benut worden: ofwel ga je voor een optimale isolatie, ofwel kies je voor een minimale dikte.” z
GRL GLASRECYCLING
SCHERFJES BRENGEN OMZET
De glasverwerker GRL Glasrecycling innoveerde met een systeem voor het droogwassen van afvalglas. Daardoor kan het kleinere scherven zuiveren en opnieuw verkopen.
WOUTER TEMMERMAN
G
RL Glasrecycling uit Lummen verwerkt glasafval tot nieuwe grondstof voor glasfabrikanten, de glaswol- en de vlakglasindustrie. Het bedrijf zuivert het glasafval van stoorstoffen (raamkaders, folie, rubber, dekseltjes, porselein). Het eindresultaat is een grondstof in verschillende korrelgroottes. Voor het zuiveringsproces doet de onderneming van de broers Raf en Steve Van Swartenbrouck sinds 2,5 jaar een beroep op een zelf ontwikkeld droogproces. Daarmee kan ze glasscherven op een hoge temperatuur drogen, waardoor de organische reststoffen makkelijker te verwijderen zijn. Dankzij die innovatie kan GRL Glasrecycling ook scherven van
“We werken al milieuvriendelijk, maar we willen verder gaan dan de voorschriften. Dat is de kern van onze bedrijfsfilosofie” minder dan 5 millimeter zuiveren. De ecologische impact is zeer tastbaar, zegt CEO Martine Meuws. “Droogwassen verbetert de kwaliteit van ons product en het doet het percentage gerecycleerd glas stijgen. Dankzij de verbeterde kwaliteit van onze glasscherven kunnen onze klanten bovendien met een lagere temperatuur werken, waardoor ze minder energie verbruiken.”
GRL GLASRECYCLING In duizend euro Omzet Bedrijfsresultaat Nettowinst Solvabiliteit (in %) Aantal werknemers
Bron: Nationale Bank
2013
2012
2011
9158 1355 745 82 27
9788 1588 669 89 29
9081 1106 813 81 26
Ecologisch en economisch De warme lucht voor het droogwassen komt van een warmtekrachtkoppeling, die zowel elektriciteit als warmte genereert. Dankzij de koppeling, die op palmolie draait, kan het bedrijf in zijn
eigen energiebehoefte voorzien. Behalve die ecologische voordelen levert het droogwassen ook een duidelijk commercieel voordeel op. Het bedrijf genereert nu ook omzet uit de kleine scherven, die vroeger onbruikbaar waren. De voorbije jaren boekte GRL Glasrecycling een omzet van net geen 10 miljoen euro. Of het die grens doorbreekt, zal onder meer afhangen van de wisselende prijs voor glas. “We zien in elk geval groeimogelijkheden”, zegt Meuws. “De vraag naar onze producten is groter dan onze leveringscapaciteit. Samen met onze fabriek in het Duitse Dormagen kunnen wij jaarlijks 640.000 ton glas verwerken.” GRL Glasrecycling wil in de komende jaren voort inzetten op de ontwikkeling van betere sorteertechnieken en van machines met een grotere capaciteit. Elk jaar investeert het een vijfde van de omzet in onderzoek en ontwikkeling. Ook de aanstelling van Martine Meuws tot CEO eerder dit jaar hangt samen met die ambitie. Raf Swartenbrouck kan zich nu volledig toeleggen op procesinnovatie. “Door de aard van onze grondstof en de gesloten kringloop is onze activiteit sowieso al milieuvriendelijk, maar we willen verder gaan dan de voorschriften. Dat is de kern van onze bedrijfsfilosofie”, besluit Martine Meuws. z MARTINE MEUWS EN RAF VAN SWARTENBROUCK “De vraag naar onze producten is groter dan onze leveringscapaciteit.” WWW.TRENDS.BE | 20 NOVEMBER 2014 83
LIMBURG
MELEXIS
SLIMME CHIPS UIT LIMBURG
Auto’s worden veiliger en zuiniger. De slimme chips van Melexis werken daaraan mee. De ontwikkeling van die innovatieve producten gebeurt vooral in Tessenderlo.
ROEL VAN ESPEN
REP
MELEXIS*
M
elexis ontwikkelt en maakt al ruim 25 jaar sensorchips en halfgeleiders, voornamelijk voor de autoindustrie. In die kwarteeuw is het bedrijf uitgegroeid tot de snelst groeiende speler in de top 25 van de sector. De technologiereus, opgericht door onder anderen Roland Duchâtelet, staat op de vijfde plaats in de wereldranglijst van producenten van sensorcomponenten voor auto’s. Duurzame innovatie is een drijvende kracht achter de sterke concurrentiepositie van Melexis. De chips die het bedrijf ontwikkelt, vormen een belangrijk element van de technologieën die instaan voor meer veiligheid en minder energieverbruik van auto’s en vrachtwagens. De producten van Melexis vinden ook hun weg naar de medische, de industriële en de consumentenmarkt, maar de autosector vertegenwoordigt 88 procent van de groepsomzet. In het derde kwartaal was er een groei met 22 procent, het dubbele van de groeiverwachting voor de hele markt in 2014. Ook voor de toekomst ver-
84 20 NOVEMBER 2014 | WWW.TRENDS.BE
FRANÇOISE CHOMBAR “Jaarlijks brengen we dan ook een tiental vernieuwende producten op de markt, die inspelen op het welzijn van mens en planeet.”
wacht Melexis groei. “Een auto bevat gemiddeld voor 326 dollar aan halfgeleiders”, illustreert CEO Françoise Chombar. “Over drie jaar is dat wellicht gestegen naar 348 dollar. Bovendien wordt de autosector mee ondersteund door de toenemende vraag in de opkomende landen.”
“Elke nieuwe auto telt gemiddeld zes van onze producten” Innovatie staat centraal Melexis heeft in ons land vestigingen in Ieper (de hoofdzetel) en Tessenderlo. Die zijn samen goed voor een derde van het personeelsbestand van de groep. De productie van de chips gebeurt grotendeels in de Westhoek, maar de ontwikkeling van heel wat nieuwe producten
In miljoen euro Omzet Bedrijfsresultaat Resultaat boekjaar Solvabiliteit (in %) Personeel
Bron: Melexis
2013
2012
2011
275 64 55 73 836
247 56 51 66 794
231 54 46 60 710
*Geconsolideerd
vindt plaats in het Limburgse filiaal. “Innovatie staat al van bij de oprichting centraal in het bedrijf”, duidt Chombar. “Jaarlijks brengen we dan ook een tiental vernieuwende producten op de markt, die inspelen op het welzijn van mens en planeet. Daarnaast werken we ook continu aan proces- en organisatorische innovatie.” “Alle automerken gebruiken microelektronica van Melexis, overal ter wereld. De chips maken wagens groener, veiliger, betrouwbaarder en comfortabeler. Elke nieuwe auto telt gemiddeld zes van onze producten. Ze meten wat je maar wilt: positie, omwenteling, stroom, druk, licht of temperatuur. Die analoge data worden vertaald naar een digitaal signaal. Onze communicatiechips sturen die signalen — al dan niet draadloos — door, terwijl onze controllers zorgen voor de aandrijving van kleppen, tandwielen en motoren.” Opmerkelijk is dat meer dan de helft van Melexis’ producten rechtstreeks bijdraagt tot de vermindering van de CO2uitstoot. z