ANTWERPEN
ANTWERPEN
VLAANDEREN INNOVATIEVALLEI Zes weken lang plaatst Trends verrassende ondernemingen in Vlaanderen en Brussel in de kijker. Stuk voor stuk zijn het interessante ontdekkingen die benadrukken hoeveel ondernemerschap en innovatie Vlaanderen biedt. WOLFGANG RIEPL, FOTOGRAFIE KRIS VAN EXEL
140
bedrijven stelden zich kandidaat voor de derde editie van de Trends Business Tour. Trends selecteerde, samen met een eminente jury, vijf bedrijven per provincie. Het belangrijkste criterium was innovatie, gekoppeld aan gezonde groei. Welke bedrijven werken aan vernieuwing en kunnen hun spraakmakende innovaties vol toegevoegde
waarde ook wereldwijd in de markt plaatsen? En hoe duurzaam zijn die innovaties? Een jury met het revisoren- en advieskantoor BDO, de waakhond in duurzaamheid Business & Society, de financiële databank B-Finance, het agentschap Flanders DC (creativiteit en ondernemerschap), de bank ING, het Brussels Instituut voor Onderzoek en Innovatie
Innoviris, IWT (het Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie), en de redactie van Trends namen de kandidaturen onder de loep. In de volgende zes weken stellen we telkens vijf markante, verfrissende en verrassende bedrijven uit de Vlaamse provincies en het Brussels Gewest voor. z DEZE WEEK: ANTWERPEN VOLGENDE WEEK: LIMBURG WWW.TRENDS.BE | 13 NOVEMBER 2014 85
ANTWERPEN
BENEENS EN ZONEN
BOUWEN OP INNOVATIE
Het familiebedrijf Beneens en Zonen bestaat bijna tachtig jaar. Innovatieve ideeën zoals een kant-en-klare badkamerunit voor zorgcentra illustreren de vernieuwingsdrang van het bouwbedrijf. ROEL VAN ESPEN
BENEENS EN ZONEN In duizend euro
2013
Omzet Bedrijfsresultaat Resultaat boekjaar Solvabiliteit Personeel
15.801 401 360 28 % 93
Bron: Trends Top
2012
2011
12.784 11.920 333 98 294 56 33 % 31 % 92 89
I
n 1935 ging Jozef Beneens als zelfstandig timmerman aan de slag in een afgedankt schoollokaal in Olen. Vandaag is zijn bedrijf uitgegroeid tot een algemene bouwonderneming met een industriële schrijnwerkerij, gespecialiseerd in interieurs voor woningen, winkels, kantoren en zorgcentra. De groep Beneens heeft meer dan 125 werknemers. Vandaag staat de derde generatie aan het roer. “Een familiebedrijf kan rekenen op de overdracht van vakmanschap van vader op zoon”, zegt zaakvoerder Karel Beneens. “Maar innovatie is even belangrijk.” Begin jaren zeventig werd geïnvesteerd in de meest moderne machines, en sindsdien werden de bedrijfswinsten systematisch geherinvesteerd in nieuwe technologie. Vandaag is de schrijnwerkerij uitgerust met een geavanceerd CNC-machinepark dat aangestuurd wordt door 3D-tekenprogramma’s. De innovatiedrang vertaalt zich ook in een duurzame productie. “We laten bijvoorbeeld de machinemotoren van onze
86 13 NOVEMBER 2014 | WWW.TRENDS.BE
KAREL BENEENS “Met onze houtresten verwarmen we de werkplaatsen, de burelen en de droogkamers.”
“We streven naar innovatie in onze productie en naar vernieuwing in onze organisatie” stofafzuiging in cascade draaien. Zo worden ze pas opgestart wanneer dat echt nodig is”, duidt Beneens. “Een kringloopleiding met een klok zorgt voor besparingen op het luchtdrukleidingennet. Met doorgedreven recyclagesystemen zullen we zo veel mogelijk afvalmaterialen recycleren. Door zaagoptimalisatie beperken we het houtafval, en met de houtresten verwarmen we zowel de werkplaatsen, de burelen als de droogkamers.”
Winkels inrichten De aandacht voor innovatie situeert zich niet alleen in de schrijnwerkerij van de Kempense bouwonderneming, maar is merkbaar in het hele bedrijf. “We werken aan de integratie van een ERP-systeem (enterprise resource planning, nvdr) ter ondersteuning van alle processen”,
illustreert Beneens. “We streven dus niet alleen naar innovatie in onze productie, maar ook naar vernieuwing in onze organisatie. Het management staat open voor elk nieuw idee van elke werknemer.” Onlangs stelde Beneens en Zonen zijn nieuwe badkamerconcept voor de zorgsector voor. “Kant-en-klare units voor zorgcentra, serviceflats, rusthuizen en ziekenhuizen. Ze blinken uit in onderhoud, veiligheid en hygiëne. Samen met enkele partners lanceerden we ook een vernieuwend zakenmodel — de winkelinrichting als dienst — waarmee een handelaar zijn winkelconcept aan ons uitbesteedt. Wij zorgen voor de opbouw volgens de principes van duurzaam bouwen, voor het onderhoud, herstellingen en de herinrichting. Aan het einde van het contract doen we ook de afbraak.” z
EGEMIN AUTOMATION
SPECIALIST IN AUTOMATISERING
Egemin Automation uit Zwijndrecht ontwikkelt automatiseringsoplossingen voor de industrie. Met als recente paradepaardje het hoogste automatische diepvriesmagazijn in de Benelux. ROEL VAN ESPEN
A
utomatisering biedt tal van voordelen voor industriële bedrijven: verbeterde operationele processen, lagere kosten, een hogere betrouwbaarheid, een veiligere werkomgeving en meer duurzaamheid. Egemin werkt oplossingen uit bij die logistieke en productieprocessen. Het bedrijf startte kort na de Tweede Wereldoorlog als hersteller van scheepselektriciteit in Antwerpen, maar is vandaag een wereldwijd actieve automatiseringsspecialist. Naast de hoofdzetel in Zwijndrecht zijn er kantoren in Nederland, Frankrijk, Duitsland, Zwitserland, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, China en Hongkong. Egemin focust op de voedingsindustrie, distributie en logistiek, geneeskunde en de olie- en gassector. Daarnaast werkt de onderneming ook automatiseringsoplossingen uit voor grote infrastructuurwerken zoals bruggen, sluizen en tunnels. Er is ook een afdeling die hoofdzakelijk op de Belgische en Nederlandse markt actief is met professioneel advies en diensten aan industriële bedrijven. Wereldwijd heeft de groep 700 werknemers.
Diepvriesmagazijn In 2013 realiseerde Egemin het hoogste automatische diepvriesmagazijn in de Benelux. Dat gebeurde in opdracht van Agristo, een Belgische producent van diepgevroren friet- en aardappelproducten. In de Tilburgse vestiging bouwde Egemin een magazijn van veertig meter hoog en rustte het uit met acht automatische opslagkranen. “Die zorgen voor de opslag van meer dan 25.000 europallets met 350 verschillende producten bij een temperatuur van -25 graden Celsius”, zegt marketing- en communicatiedirec-
EGEMIN AUTOMATION* In duizend euro Omzet Bedrijfsresultaat Resultaat boekjaar Solvabiliteit Personeel
2013
2012
Bron: Egemin
2011
105.040 107.521 121.620 4322 3773 5315 2365 1764 2731 30 % 26 % 23 % 618 554 508
*geconsolideerd
teur Michaël Coryn. “Ze kunnen tot drie pallets achter elkaar plaatsen, wat de opslagcapaciteit aanzienlijk verhoogt.” “De opslagkranen kunnen tot honderd pallets per uur invoeren. Elke pallet wordt gecontroleerd, en met behulp van specifieke software komt die automatisch op de juiste plaats terecht. De uitvoercapaciteit ligt op 240 pallets per uur. Ze worden via transportbanden en een liftsysteem naar de laadzones voor de vrachtwagens gebracht.” Agristo investeerde
MICHAËL CORYN In 2013 realiseerde Egemin het hoogste automatische diepvriesmagazijn in de Benelux.
ruim vijftien miljoen euro in het nieuwe magazijn, waarvan de helft in de automatisering en de transportsystemen. De automatische opslagkranen hebben speciale regeneratiemodules die bij het dalen en het afremmen energie recupereren en terugvoeren naar het net. Die wordt dan opnieuw in het magazijn gebruikt voor de aansturing van de kranen en de transportbanden, maar ook voor de productie. Omdat alle kinetische energie omgezet wordt in elektrische energie in plaats van warmte, is er bovendien minder vermogen nodig voor de koeling van het magazijn. Op een volume van 300.000 pallets per jaar betekent dat een jaarlijkse besparing van 12.750 euro. z WWW.TRENDS.BE | 13 NOVEMBER 2014 87
ANTWERPEN
PROCAP HOBOKEN
MEER ROBOTS IN HET GROEN
Dit najaar verdubbelde Procap Hoboken zijn productiecapaciteit. De nieuwe fabriek ligt probleemloos midden in een natuurgebied.
WOUTER TEMMERMAN
PROCAP HOBOKEN STEVE DAEMS “Door de verdubbeling van de capaciteit kunnen we nieuwe projecten aantrekken met het huidige personeelsbestand.”
M
et een omzet tussen 18 en 19 miljoen euro zit de doppenfabrikant Procap al enkele jaren aan zijn plafond. In de komende drie jaar zal dat cijfer volgens algemeen directeur Steve Daems groeien tot 22 miljoen euro dankzij de nieuwe fabriek die het Luxemburgse moederbedrijf in Hoboken optrok. Procap investeerde 9,5 miljoen euro, waardoor Hoboken zijn productiecapaciteit kan uitbreiden van 32 naar circa 55 machines. Procap vernieuwde de infrastructuur en verdubbelde de fabrieksoppervlakte, waarmee de onderneming de komende jaren nieuwe markten kan aanboren. Vooral de voedingsindustrie komt dankzij de infrastructurele verbeteringen in het vizier, maar ook in de agricultuur (doppen voor herbiciden en pesticiden bijvoorbeeld) schuilen mogelijkheden. Vandaag ontwikkelt, produceert en verkoopt Procap Hoboken vooral plastic sluitingen voor klanten in de chemische sector (chemie, petrochemie en agro-
88 13 NOVEMBER 2014 | WWW.TRENDS.BE
In duizend euro Omzet Bedrijfsresultaat Nettowinst Solvabiliteit (1) Werknemers
Bron: Nationale Bank
2013
2012
2011
18.087 1639 1069 37 % 74
18.406 1848 1218 49 % 74
18.852 2298 1460 47 % 62
(1) overige schulden en leningen bijgeteld bij het eigen vermogen.
chemie vormen driekwart van de omzet) en in de farmacie (10% van de omzet). “Voor ons is dit een organisatorische en een procesinnovatie”, duidt Steve Daems. “Met de nieuwe fabriek kunnen we
“We hopen dat we de komende jaren het aantal werknemers van 75 naar 85 kunnen verhogen” nieuwe projecten aannemen in eender welk segment en werken aan vernieuwende producten.”
Natuurgebied De investering in de infrastructuur zorgt ook voor een besparing op de loonkosten dankzij robotisering. “Niet dat we
met minder mensen willen werken”, sust Daems. “Door de verdubbeling van de capaciteit kunnen we nieuwe projecten aantrekken met het huidige personeelsbestand. We hopen dat we de komende jaren het aantal werknemers van 75 naar 85 kunnen verhogen.” Opvallend is dat Procap Hoboken midden in een natuurgebied zijn uitbreiding realiseerde. De Hobokense Polder vlak bij de Schelde groeide uit tot een natuurgebied met een grote diversiteit aan watervogels. Maar dat gebeurde pas nadat Procap er zich al had gevestigd. Het kocht andere bedrijven in het voormalige industriegebied op, saneerde het terrein van een oliefabriek en pootte er zijn nieuwe gebouw neer. “Samen met Natuurpunt werkten we een plan uit voor onze uitbreiding. We kregen raad over de beplanting en over hoe we ons gebouw zo onopvallend mogelijk konden maken. We investeerden in zonnepanelen en in elektrische spuitgietmachines die minder verbruiken en warmte recupereren.” z
SKY MAN INTERNATIONAL
DE HEMEL IS NIET DE GRENS
Met elektrische takels op almaar grotere constructies groeit Sky Man International letterlijk naar de hemel. Ook het personeelsbeleid scheert hoge toppen. WOUTER TEMMERMAN SKY MAN INTERNATIONAL In duizend euro
2013
2012
2011
Omzet Bedrijfsresultaat Nettowinst Solvabiliteit (1) Werknemers
8536 754 418 33% 34
6579 494 235 33% 32
6198 145 27 30% 28
(1) overige schulden en leningen bijgeteld bij het eigen vermogen.
KRIS GOVAERT “Werknemers geven iets terug als je hen flexibiliteit schenkt.”
Bron: Nationale Bank
S
ky Man International uit Boom is een specialist in het ontwerpen, maken en verkopen van elektrische takels. Die drijven tijdelijke of permanente hangstellingen aan bij de bouw, de renovatie of het onderhoud van gebouwen. De expertise komt daarnaast tot uiting bij de productie van dakwagens en railsystemen voor gevelreinigingsconstructies en bij de integratie van takels in serviceliften voor windturbines. Met dat activiteitenpalet realiseerde Sky Man International vorig jaar een omzet van 8,5 miljoen euro, bij een mooi stijgende nettowinst. De onderneming richt zich hoofdzakelijk op het buitenland. Sky Man International exporteert 85 procent van zijn productie en spreidt zijn omzet over veertig landen. Voor de groei van Sky Man verwijst managing director Kris Govaert naar de letterlijke groei van de constructies die het bedrijf neerpoot. De systemen van Sky Man vonden hun weg naar gebouwen op grote hoogte, tot soms 300 meter hoog. “Eind vorig jaar hebben we de stap gedaan naar projecten waarbij we hele grote afstanden overbruggen en zware hefsystemen kunnen uitschuiven, bijvoorbeeld voor gevelreiniging”, zegt Kris Govaert. “De technologie die we daarvoor gebruikten, pasten we al eerder toe. Maar nu is het ook gelukt voor immense installaties, en dat betekent voor ons een echte inno-
Sky Man International exporteert 85 procent van zijn productie en spreidt zijn omzet over veertig landen. vatie. Het bestond al elders in de wereld, maar voor ons is het nieuw.”
Het nieuwe werken Naast een technische verklaring schuift Govaert ook een interne ingreep naar voren die de groei mee mogelijk maakte. Omdat de activiteit van Sky Man afhangt van sterke pieken en dalen, ging Govaert op zoek naar meer flexibiliteit voor zijn 45 medewerkers. “We zochten een moderne regeling voor ons personeel. Een internationaal paspoort afhalen, kinderen op 1 september naar school brengen of een tandartsafspraak zijn triviale zaken waar-
voor je volgens mij geen vrijaf moet nemen. Daarom wilde ik een context creëren waarin mensen hun werk binnen bepaalde grenzen kunnen regelen.” En dus paste Sky Man International zijn arbeidsreglement grondig aan en stemde het bedrijf af op de verschillende profielen van de werknemers. “Intern of extern, bediende of arbeider: iedereen kreeg die flexibiliteit. We hebben snel ervaren dat werknemers iets teruggeven als je hen die flexibiliteit schenkt. Het ‘nieuwe werken’ gaat over doelstellingen en verwachtingen en niet over het aantal uren dat je op je bureaustoel zit.” z WWW.TRENDS.BE | 13 NOVEMBER 2014 89
ANTWERPEN
TRI-VIZOR
DATINGBUREAU VOOR SLIMME LOGISTIEK
Met zijn cloudtoepassing voor vrachtbundeling kon Tri-Vizor de multinationals overtuigen van de financiële en maatschappelijke voordelen. De sector toont echter nog koudwatervrees. WOUTER TEMMERMAN
TRI-VIZOR*
Bron: Tri-Vizor
In euro ALEX VAN BREEDAM “We kunnen onze toegevoegde waarde met cijfers aantonen.”
A
an prijzen geen gebrek op de schouw bij Tri-Vizor in Niel: European Supply Chain Innovation Award in 2011, Meest Duurzaam Bedrijf van België in 2012 of European Supply Chain Professional of the Year dit jaar nog. Met de systemen en concepten die TriVizor in de markt zet, kunnen bedrijven hun logistieke netwerken bundelen en transportcapaciteit delen. Die samenwerking zorgt voor besparingen op transportkosten, gereden kilometers en CO2uitstoot. “Klinkt logisch, maar het gemeenschappelijke denken is in de praktijk nog niet goed ingeburgerd”, analyseert CEO Alex Van Breedam. “De weerstand tegen samenwerking in de logistieke sector is soms groot, concurrenten durven door mededingingsredenen niet altijd met mekaar te praten en bovendien zijn de vrachtstromen niet centraal zichtbaar.”
Neutrale bemiddelaar Van Breedam en zijn twee vennoten Bart Vannieuwenhuyse en Sven Verstrepen zagen in 2008 hun kans: ze zetten 90 13 NOVEMBER 2014 | WWW.TRENDS.BE
Omzet Nettoresultaat Solvabiliteit Werknemers
2013
2012
2011
624.868 104.445 26 % 1,4
739.634 150.466 16 % 1
569.159 0 negatief 1,1
’s werelds eerste neutrale bemiddelaar in de logistieke markt. In hun database verzamelden ze inmiddels ongeveer twee miljoen vrachtwagenbewegingen, afkomstig van meer dan 125 multinationals in Europa. Tri-Vizor speurt als een datingbureau naar partners die slimme combinaties in hun goederenstromen kunnen opzetten, waarna die combinaties ook in de praktijk worden omgezet. “De door
ten Nestlé en PepsiCo. “We zijn op het punt gekomen dat we onze toegevoegde waarde met cijfers kunnen aantonen”, vindt Verstrepen. “Maar de markt vertoont nog een zekere koudwatervrees. Een CO2-taks of slimme kilometerheffing zou het kantelmoment kunnen versnellen.” Het drietal ziet echter niet enkel voor zichzelf een opportuniteit. “Vlaanderen
“De markt vertoont nog een zekere koudwatervrees” ons georganiseerde samenwerking tussen UCB en Baxter in 2011 was het eerste winstgevende voorbeeld van vrachtbundeling op industriële schaal”, zegt business development director Sven Verstrepen. Later volgden nog fraaie voorbeelden, zoals een corridor voor korte zeevracht met Baxter, Colruyt, Eternit en Ontex of een samenwerking tussen de concurren-
profileert zich graag als slimme logistieke draaischijf voor Europa”, zegt Bart Vannieuwenhuyse. “Door de resolute keuze voor innovatieve concepten zoals het bundelen en regisseren van stromen kan onze regio haar koppositie versterken en het dreigende verkeersinfarct afwenden. TriVizor heeft als neutrale netwerkregisseur alle troeven in huis bij de realisatie van die doorbraken.” z
