VIVA-SVV: Memorandum Europese, federale en Vlaamse verkiezingen 2014i
Bij het bouwen aan een samenleving komt heel wat kijken. De Socialistische Vrouwen Vereniging VIVA-SVV stelt daarom met veel plezier haar beleidsaanbevelingen voor de Europese, federale en Vlaamse verkiezingen op 25 mei 2014 voor. Beschouw het als een offerte voor een maatschappij zonder drempels voor vrouwen. Help vrouwen bouwen aan het recht op gezondheid voor iedereen.
Waarom? Onderzoek wijst uit dat vrouwen - en in ernstiger mate alleenstaande moeders - een slechtere gezondheid hebben dan mannen. Dit is niet zozeer te verklaren door biologische verschillen maar wel door sociale factoren en levensomstandigheden. Vrouwen hebben namelijk een groter risico om in armoede verzeild te raken dan mannen. (1) Meestal zal de vrouw haar loopbaan onderbreken of deeltijds gaan werken om de zorg voor het gezin op te nemen. Met als gevolg dat zij, voor haar bestaanszekerheid, afhankelijk is van het inkomen van haar partner. Dit heeft grote gevolgen bij echtscheiding. Bovendien beïnvloedt deze ‘keuze’ het recht op uitkering bij werkloosheid, de pensioenberekening … (2) Tweeverdieners zijn de norm in onze samenleving en wetten en voorzieningen zijn onvoldoende afgestemd op de leefsituatie van de meest kwetsbare groepen. Als vrouwenvereniging én partner van de Socialistische Mutualiteiten hecht VIVA-SVV bijgevolg veel aandacht aan het recht op gezondheid voor iedereen.
Onze eisen Vlaamse, federale en Europese overheden omschrijven armoedebestrijding en het recht op toegankelijke gezondheidszorg als topprioriteit. (3) Om armoede werkelijk te bestrijden, dringen we
aan op een globale en structurele aanpak op alle bevoegdheidsniveaus en bevoegdheidsdomeinen. Een lange termijnvisie en langdurige financiering van projecten is daarbij van groot belang. Vlaams Als vrouwenvereniging vraagt VIVA-SVV:
Hou rekening met sekse- en genderverschillen bij het uittekenen van een preventief en curatief gezondheidsbeleid. Erken het belang van het vrouwenmiddenveld: vrouwenorganisaties bereiken duizenden vrouwen en zijn dus een belangrijke partner in het uitwerken van een gezondheidsbeleid voor vrouwen. Als partner van de Socialistische Mutualiteiten onderschrijft VIVA-SVV hun memorandum voor de Vlaamse verkiezingen. Meer specifiek wil VIVA-SVV de nadruk leggen op de aanbevelingen van de Socialistische Mutualiteiten inzake mantelzorg, armoedebestrijding en gezondheidszorg: ‘Om sociale ongelijkheid in gezondheid te verminderen, zijn duurzame acties nodig op verschillende terreinen waaronder het versterken van betaalbare en toegankelijke eerstelijnszorg, gezondheidsbevordering en ziektepreventie op maat van ook de kansengroepen en het inschakelen van ervaringsdeskundigen in de welzijns- en gezondheidssector.’ (4)
Federaal
De verhoogde tegemoetkoming is een reglementering met een groot potentieel in de strijd tegen armoede en een belangrijke hefboom voor het recht op gezondheid. Helaas wordt de verhoogde tegemoetkoming zwaar onderbenut. Zet daarom maximaal in op een proactieve dienstverlening en een administratieve vereenvoudiging zolang een automatische rechtentoekenning niet mogelijk is.
VIVA-SVV bouwt mee VIVA-SVV heeft als kernopdracht: ‘het welvoelen van vrouwen en hun gezin versterken’. Het thema ‘armoede’ zal dan ook structureel en op verschillende niveaus in onze werking worden opgenomen.
We gaan onze eigen medewerkers, vrijwilligers en leden sensibiliseren en informeren over de armoede op hetop individuele leven op de maatschappij. Weimpact blijvenvan bovendien inzetten initiatieven dieen aansluiten bij de leefwereld van mensen in armoede. We organiseren bijvoorbeeld informele bijeenkomsten voor kansarme moeders, initiatieven om mensen uit sociaal achtergestelde wijken aan te zetten tot sporten (Sportivan), laagdrempelige vormingen (in samenwerking met kansarmenorganisaties) over hoofdzakelijk gezondheidsthema’s … VIVA-SVV, het Netwerk tegen Armoede en Bond Moyson Oost- en West-Vlaanderen slaan in 2013 en 2014 de handen in elkaar voor het project ‘Thuis in verhoogde tegemoetkoming’. In dat project, dat de steun kreeg van het EWI, worden vrijwilligers en loketmedewerkers opgeleid om via huisbezoeken het recht op verhoogde tegemoetkoming te effectueren bij eenoudergezinnen met financiële moeilijkheden.
Bronnen (1) Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting (31/05/2013) (2) Vrouwenraad vzw (2012) en Van Hootegem, H. (z.d.) (3) Cfr. Vlaams Actieplan Armoedebestrijding, Federaal Plan Armoedebestrijding, Europa 2020 (4) Memorandum Socialistische Mutualiteiten
Help vrouwen bouwen aan het recht op abortus in Europa.
Waarom? Toegang tot abortus is een fundamenteel recht van alle vrouwen, waarop geen stigma mag rusten. Toch zijn er nog mensen in België en Europa die actie voeren tegen abortus. Als vrouwenvereniging en lid van het Platform voor het recht op abortus in Europa, is VIVA-SVV overtuigd van de noodzaak om het recht op abortus te blijven verdedigen. Ook met woorden, maar vooral via concrete beleidsmaatregelen.
Onze eisen Vlaams
Maak werk van verdere structurele inbedding van relationele en seksuele vorming (RSV) in alle graden van het onderwijs. Neem initiatieven om ervoor te zorgen dat in de opleiding van artsen voldoende aandacht wordt besteed aan anticonceptiecounseling en aan abortus. Neem initiatieven om het wetenschappelijk onderzoek naar het gebruik van anticonceptie en het voorkomen van ongeplande zwangerschappen te stimuleren in functie van een preventie op maat van kwetsbare doelgroepen. Organiseer regelmatig informatiecampagnes in overleg met partnerorganisatie Sensoa en andere relevante stakeholders ter preventie van ongeplande/ongewenste zwangerschappen.
Federaal
Zorg ervoor dat alle vormen van anticonceptie gratis zijn of tenminste beter terugbetaald, en zet daarbij vooral in op de meer efficiënte anticonceptiemiddelen, meer bepaald de middelen met een langdurige werking, zoals spiraaltjes of implantaten. Verleen meer zichtbaarheid aan het wettelijke recht op abortus in officiële communicatie, via onder meer websites van de federale ministeries van gezondheid of gelijke kansen. Hou rekening met de specifieke situatie van huisartsen die werkzaam zijn in de abortuscentra, de centra voor algemeen welzijnswerk en in de gezinsplanningscentra. Zij hebben nood aan garanties over het behoud van hun erkenning, mede in het licht van het groeiend tekort aan huisartsen en meer specifiek van artsen die zijn opgeleid om zwangerschapsafbrekingen uit te voeren. Zorg ervoor dat het RIZIV een nomenclatuur en een bijkomende terugbetaling voorziet voor het gebruik van mifepristone als premedicatie bij een abortusingreep. Zet cijfermatige studies op met betrouwbare en gezamenlijke gegevens over abortus, met het oog op het voorkomen van ongewenste zwangerschappen.
Europees
Zie toe op de uitvoering van de resolutie van het Europees Parlement uit 2002 over de seksuele en reproductieve gezondheid en rechten. Om de reproductieve gezondheid en rechten van vrouwen te beschermen, pleit deze resolutie voor legale, veilige en toegankelijke abortus. Zie toe op de toepassing van verordening nr. 1567/2003 van het Europese Parlement en de Raad van Europa van 15 juli 2003, met betrekking tot de steun voor beleidsmaatregelen voor reproductieve en seksuele gezondheid en rechten in ontwikkelingslanden.
Stimuleer en ondersteun het wetenschappelijk onderzoek naar anticonceptiva over de landen heen. Dat houdt mede in dat er ook onderzoek gebeurt naar anticonceptiemethodes voor mannen, om te komen tot een meer gedeelde verantwoordelijkheid tussen mannen en vrouwen op dat vlak. Wij vragen een regelgeving die enerzijds het gewetensbezwaar beschermt zodat hulpverleners deze notie kunnen inroepen maar dit tegelijk wettelijk regelt en zodoende voldoende waarborgt dat mensen met hun vragen rond anticonceptie en abortus doorverwezen worden naar andere diensten, waar zij professioneel geholpen worden. Maak werk van een verplichte seksuele en relationele voorlichting en vorming voor alle kinderen en adolescenten van de Europese Unie. Wees bijzonder waakzaam voor conservatieve, reactionaire krachten die de verworven seksuele en reproductieve rechten en meer bepaald het recht op legale en veilige abortus willen terugdraaien. Hou de thematiek van de seksuele en reproductieve rechten op de agenda van de verschillende Europese instellingen.
VIVA-SVV bouwt mee VIVA-SVV is lid van het Platform voor het recht op abortus in Europa. Dit waakzaamheids- en actieplatform wil aan het behoud van onze verworvenheden, het recht op abortus en de keuzevrijheid garanderen. In maart 2012 organiseerden we de ‘mars voor het recht op abortus in Europa’, waaraan meer dan 2000 mensen deelnamen. In 2013 richten we ons specifiek op het beleid.
Help vrouwen bouwen aan een geweldloze thuis
Waarom? Partnergeweld is geen privéaangelegenheid die binnen de huiskamers blijft. In 40% van de gevallen was een volwassene getuige. Bovendien praat meer dan de helft van de slachtoffers over het geweld met haar/zijn omgeving. (1) Toch blijven getuigen afzijdig omdat ze zich niet willen bemoeien of omdat ze niet weten hoe ze moeten reageren. Daardoor blijven vele slachtoffers in de spiraal van partnergeweld vast zitten. VIVA-SVV en zij-kant formuleren enkele beleidsvoorstellen om getuigen van partnergeweld deze spiraal te helpen doorbreken. (2)
Onze eisen Vlaams Zet getuigen van partnergeweld aan om iets te doen.
Ontwikkel ook bewustmakingscampagnes naar getuigen toe. Momenteel worden campagnes vooral tot slachtoffers en/of daders gericht. Vergroot bij het brede publiek de kennis rond partnergeweld en ongezonde relaties. Iedereen zou moeten weten wat partnergeweld is, welke vormen er bestaan, welke dynamieken erachter schuilgaan … Voorzie voldoende middelen voor het middenveld om rond partnergeweld te werken. Investeer in het aanleren van relatievaardigheden op school, zoals actief luisteren en conflicthantering. Veel mensen weten niet wat te doen in probleemsituaties en zullen geen (gepaste) actie ondernemen in geval van partnergeweld. Dit kan beter.
Maak hulpverlening bekender bij het grote publiek. Het telefoonnummer 1712 zou even gekend moeten zijn als het noodnummer 112.
Creëer een Vertrouwenscentrum voor volwassenen.
Het Vertrouwenscentrum moet een kruispunt vormen tussen artsen, maatschappelijk werkers, politie … in de reactie op het misbruik van een volwassen persoon. Een getuige kan hier discreet of anoniem melding doen van partnergeweld. Op die manier wordt de getuige beschermd tegen mogelijke agressie of laster door de dader. Het Vertrouwenscentrum onderzoekt een melding discreet, zonder aangifte te doen bij de politie. De impact op het koppel is dus minder groot dan wanneer een aangifte wordt gedaan. Het Vertrouwenscentrum kan een bijzonder mandaat binnen de CAW’s zijn en maakt een meer aanklampende werking van CAW’s mogelijk. Deze kunnen tot nu toe enkel reactief ingaan op een concrete hulpvraag door het slachtoffer. Het Vertrouwenscentrum kan in acute gevallen alsnog beslissen om de politie op de hoogte te brengen.
Federaal Bied professionals opleiding en een duidelijk kader.
Vorm artsen, politieagenten en advocaten over partnergeweld. Initiatieven als de uitgebreide documentatiepagina rond familiaal geweld op de website Domus Medica verdienen meer aandacht binnen de verschillende vakorganisaties. Gegevens in geval van partnergeweld moeten vlot uitgewisseld kunnen worden. Een hervorming van het beroepsgeheim is nodig. Vandaag leert vertrouwenspersoneel vooral te zwijgen. Ze weten weinig over het recent ingevoerde spreekrecht. De huidige regeling is te complex. Stimuleer experimenten zoals het Antwerpse CO3-project. Deze projecten laten op termijn toe nieuwe manieren te vinden waarop het recht op privacy met de bescherming van het slachtoffer verzoend kan worden. Ontwikkel een lijst met criteria (risicotaxatie-instrument) om te kunnen inschatten hoe gevaarlijk een pleger van huiselijk geweld is. Nu aarzelen politie en parket nog om de wet op de uithuisplaatsing toe te passen en kunnen hulpverleners moeilijk inschatten of de situatie ernstig genoeg is om in te grijpen. Ontwikkel gestandaardiseerde certificaten voor politie en artsen en protocollen voor de samenwerking tussen ziekenhuizen en justitie.
VIVA-SVV bouwt mee Samen met zij-kant sensibiliseert VIVA-SVV al negen jaar rond partnergeweld. Op die manier willen de twee vrouwenorganisaties mensen bewust maken over het thema, het taboe doorbreken door partnergeweld bespreekbaar te maken en zowel slachtoffers, daders als andere betrokkenen doorverwijzen naar hulpadressen.
Bronnen (1) Pieters, J., Italiano, P., Offermans, A.-M., Hellemans, S. (2010). Ervaringen van vrouwen en mannen met psychologisch, fysiek en seksueel geweld. (2) in samenwerking Liesbet Stevens, seksueel strafrechtspecialiste aan de KU Leuven.
Help vrouwen bouwen aan een maatschappij waar genderstereotypen geen rol meer spelen.
Waarom? Speelgoed weerspiegelt vaak een blank, middenklasse, hetero-samenlevingsmodel, waar vrouwen een zorgende rol uitoefenen en mannen avontuurlijk en creatief zijn. Daardoor worden kinderen al op jonge leeftijd in hokjes geplaatst en missen ze kansen om zichzelf te zijn en zich te ontplooien. Maar genderstereotypen komen ook op latere leeftijd voor in onze samenleving. We worden overladen met ideeën en verwachtingen over wat het betekent om man of vrouw te zijn. De ongelijkheid die dit met zich meebrengt, is volgens VIVA-SVV voorbijgestreefd en beperkend voor zowel mannen als vrouwen.
Onze eisen Vlaams
Vermijd genderstereotypen op jonge leeftijd:
Motiveer leerlingen om eigen keuzes te maken in hun loopbaan, ook als deze in het verleden als typisch ‘mannelijk’ of ‘vrouwelijk’ werden bestempeld. Zorg ervoor dat leerkrachten en directies opleidingen kunnen volgen om stereotypering aan te pakken op school. Maak een grondige analyse van schoolboeken en maak ze meer genderneutraal. Zorg ervoor dat genderkwesties in verschillende vakken worden besproken. Genderstereotypen komen vaak voor in kinderprogramma’s en in reclame gericht naar kinderen. VIVA-SVV vraagt dat de overheid actie onderneemt zodat de blootstelling van kinderen aan genderstereotypes vermindert.
Federaal
VIVA-SVV vraagt dat de wet op gendermainstreaming, goedgekeurd in 2007, ook daadwerkelijk in de praktijk wordt uitgevoerd. VIVA-SVV vraagt dat de overheid blijft inzetten op maatregelen die een betere afstemming tussen werk en gezin, voor beide partners, mogelijk maakt zoals goedkope en voldoende kinderopvang, flexibele vormen van werkgelegenheid … zodat beide partners de mogelijkheid hebben om de zorg van het gezin en het huishouden op zich te nemen.
VIVA-SVV bouwt mee
VIVA-SVV richtte in 2013 samen met verschillende vrouwen- en holebibewegingen het platform ‘Vrij spel, kinderen kiezen wel’ op. Het platform kaart concrete voorbeelden aan op hun Facebookpagina, reageert in pers en media op actuele voorbeelden, verzamelt de mening van volwassenen en kinderen aan de hand van acties en spreekt speelgoedwinkels aan om hun aanbod en indeling minder genderstereotiep te maken. VIVA-SVV organiseert vanaf 2014 ‘Superpapa’. Het huishouden en de zorg voor de kinderen, dat is iets waar zowel mama als papa mee bezig zijn. VIVA-SVV is er van overtuigd dat heel veel vaders ook een zorgende rol in het gezin willen en kunnen opnemen. Daarom voorzien we, naast de vele fora en sites voor vrouwen, een website waar mannen informatie kunnen vinden en organiseren we de Superpapadag.
Help vrouwen bouwen aan een sociale en warme samenleving.
Waarom? In het verenigingsleven komen mensen samen om maatschappelijke actie te voeren, om zichzelf te ontplooien, om hun sociale netwerk uit te breiden … Doordat mensen op een persoonlijke manier met elkaar in contact komen, stijgt het wederzijdse begrip. De socioculturele verenigingen vergroten zo het onderlinge vertrouwen, de bereidheid tot solidariteit en de sociale cohesie in onze maatschappij. Dit maakt dat zij uniek geplaatst zijn om mensen met een verschillende achtergrond, sociale status, etniciteit, gender, leeftijd … samen te brengen. Bovendien is de socioculturele sector vaak een motor voor maatschappelijke verandering en innovatie.
Het belang van de socioculturele sector toont zich ook aan in de cijfers (1):
1 op de 2 Vlamingen is lid van een vereniging. De socioculturele sector bereikt jaarlijks 10 miljoen deelnemers. Ruim 196 000 Vlamingen (1 op de 5) doet vrijwilligerswerk. De ‘instellingen zonder winstoogmerk’ (izw’s) halen een omzet van 28,5 miljard euro, d.i. 5 procent van het BBP. Dit maakt dat de izw’s op vlak van BBP belangrijker zijn dan de bouw en de financiële sector.
Onze eisen Vlaams Het plan ‘Vlaanderen in actie 2020’ stelt dat Vlaanderen zich wil ontwikkelen tot een sociale en warme samenleving. De socioculturele sector is een belangrijk instrument om deze doelstelling te bereiken. Het is dus de taak van de Vlaamse overheid om deze sector te stimuleren en te ondersteunen. Als socioculturele vereniging vraagt VIVA-SVV:
De garantie dat er blijvende aandacht komt voor de socioculturele sector. De Vlaamse overheid moet een impulsbeleid voeren voor het lokale sociaal-culturele volwassenenwerk. Financiële garanties om de socioculturele sector te versterken. Het behoud en de versterking van de lokale adviesraden om transparantie en inspraak in het beleid te garanderen.
Bron (1) Boekstaven 2012. De Staat van het socio-cultureel volwassenenwerk in Vlaanderen van FOV en ’Het economisch gewicht van de verenigingen in België’(2011) een studie van de Koning Boudewijnstichting en de Nationale Bank (http://www.fov.be/spip.php?article1573) i
Bron: http://www.viva-svv.be/diversiteit/Pages/memorandum-Europese-federale-Vlaamse-verkiezingen-2014.aspx
